장음표시 사용
2쪽
Gregium est illud Justiniani inc unio. C. dededit. kbera. rostenda. Nos, inquit, qui veritatem cOlimus, ea tantummodo volumus in LL. nostris obtinere, quae re ipsa obtinent. Quomodo non tam subtiles & supervacuas obse Vationes, squales uti habetur in L .. s. LC de Recep. inbur. Iam diu ab Aulis recessere quam inutiles otiosorum disputationes &quaestiones, quarum Catalogum bene longum refert Heriri. trarii. de Mejusse. M. n. Oa. cum tribu eqq. s novi me Dn. Finc elib. in obfPract. prafad sectorem n. υθ' e Iurisprudentia nostra excitases&tantum non eliminandas voluit 3 quod videlicet iis plerumque sese homines prodant, eorumque protrahant in
lucem vel simplicitatena vel curiositatem vel Iatentem x Λ a animi
3쪽
4 COMMENTATIO IURIDICA, animi morbum. Nos igitur, quos veritatem & legum &justitiae sequi vestigia oportet arg. O. C. de sentent. σμι Ioc. omn. juae omnia ex doctrina D. Justiniani, nostraque utilitate, quam utique magnam futuram, adeoque vel
publicae si qua fortasse modica ex praestigiis illis versuti
juris, uti verba sonanι in l. v. in M. C. ad i. Juliam. de Aduli. exurgere potest) praeserendam credimus per L . , sunt qui putenι. 6. in vers. plerumque enim utilitas suadeι D. inquid in sum. ρubLgloss. s Canonista in capit. bona memoria depos.stralator. metientes, nostrisque non tam studiis quam tempori, quod in omni actione observatu pulcherrimum est Per Nov. Leon. roseo consulturi, Disputationem hanc Theo- retico- Practicam quale studium optime di necessario conjungitur,. ut habeι Rein ing. de reg. frui. s Eccis tib. a. Classa. cap. ιι. n. o. 9 SepositiS aliis duris controversi materiis, pro ratione temporis S ingenii Speciminis Acade. mici loco publicae eruditorum censurae subjecimus. T
vero, candide lector, si quid rudi Minerva propositum reperis, veniam largire, & imbecillitati humanae, quippe quae naturaliter inest, juxta monitum Sacratissimi
Imperatoris in L a. f. ι . C. de vet. juri enuci adscribe. Priusquam autem ad rem ipsam nos accingamus, ductu Iustinianeo laudatissimo jam allig. L a. in stri ad Divinae immortalitatis praesidium respicimus, & Summo Numine invocato, Deum auctorem nostrique exercitii Praesulem fieri optamus, ex hoc enim sequitur bonum principium, melius medium, & finis tandem Deo acceptabilis. Bene enim universia tunc geruntur si principium rei fiat decens A amabile Deo. Nov. C in P. Sit itaque
4쪽
SECTIO' I. Sitne conventio seu contractus S cidae nec ne Z
ET quidem, ut hinς ordiamur eorum quae in quaestio-i
nem venire solent, Cic. Quint. & Hermog. tria fece
runt genera An res sit: Quid sit; Ν Qualis sit 3 Horum primum in conjectura, alterum in definitione S tertium in ratione & par
tium distributione positum est. An autem res sit, Irimo seinper loco est cognoscendum; quia inutilis est la-
or qui in re,quae non est in rerum natura,consumitur. Quapropter & nos de conventione Socidae acturi, ante omnia primam quaestionein tractabimus. At hujus quaestionis
authore Cicerone in Topicis quatuor sunt partes: una cum quaeritur, anne sit aliquid: altera undeo
tum sit: tertia quae id causia effecerit: di quarta in qua de mutatione rei quaeritur. In his eqnim quatuor partibus conlecturae ratio consistit M. Cis. d. t. Hinc ad primam conjecturae partem quod attinet,. non ma- Ie illa quaestio movetur, sitne conventio seu contractus Socidae 8 hoc est, an haec conventio jure defendi & sustineri possit, si scit. ita pecora in Socidam dentur, ut casus &damna animalium in pastorem transferantur, qua Conven tione pecora ferrea effici & appellari solent eiterne o der Siaast quod dominium nunquam pereat, aut interear, quemadmodum in istis partibus reditus quidem chalybei,
5쪽
.distincte negano sic enim MornatiusI ad LI. C. de pactis reseri, Jacobum Choartium splendidissimum in supremo Senatu Patronum perpetuo sensisse, contractus ejusmodi esse usurarios. Sic e Casuistis Genesius Minucius Florentinus a se ordinis vallis' umbrose, in compendio summae Cardinalis Toletani de septimo praecepto cap. I. in . illici-xam&usurariam proclassat Soeietatem hase, nili intercintera requisita, periculum etiam domino relinquatur. Haec Societas, inquis,/um demum licita est, cum tria Kreservantur, i) quod portis reservarasit 1isa: debet etiam ratio haberi daborum, industriae ct expensiurum, illorum, qui ea curant tr) quod
animalia pereuntia romino erreant . von curatoribus 3ὶ ut cum absque negotiatorum culpa ex animalibus lucrum non percipitur.
ah. a . Et ut haec opinio plausibilior appareat, seq tr entes a nonnullis adducuntur rationes ci quod contra LL. Societatis sit, quae quodammodo jus fraternitatis continet, ut lucrum quidem, non vero damnum sit commune, vel, ut alis ter lucrum tantum, alter damnum sentiat, qυ alis Societas
Leonina dicitur l. non si fuerim in m. se ibi glosi es Dd. I. cum duobus sa. f. quidam in M. ι 6. in pr. pro Soci Aeto insummac
C. eod. n.'. ta) Licitam quidem pactionemese, ut non sentiat damnum is is lam operam confert, illicitam vero Schisurariam. ut c8 Pitale maneat salvum ei, qui erogavit, S periculum ejus ad recipientum tantum pertineat, tam in pecunia , evit. plerique se ibi Glos in verb. negotiatoribus I . q.L. Didae. Covarruv. lib. 3, var. restat. cap. a. n. 3. --qq. Gai lib. a. obser. 24. n. F. qui spinionem tuam tanquam veriorem
benigniorem Camer. Imst quandoque in Socio industris filani ο- peram praestante secutum esse, testatin , quam in Socida vel animalium Societate. Dd. ad fistasenae δ. C. depau. Hinc a n. usurerium Pronunciat tae pactum, quod multos in ' Patria
6쪽
κpatria sua ad inferos abduxerit, sit quis ita pro certa pensione pecora in Socidam det, ut nunquam sibi moriantur, in Uura Burgi S. υ n. M. O Laelius Zech injustum esse, ait, pacisci, ut ante omnia & priusquam pastor aliquid ex peci dum fructu percipiar, capita mortua ex stetibus suppleam tur, cum haσ ratione immortales tradantur,quam appellat Socidam ad caput salvum Sixto V. Pontifico in Xvaganti quadam reprobatam n mare des . eclyp . n. l. vero detur.-Verum alii Dd. distincte & eum apparatu responden dive fas circa hanc rem pecuariam conventiones distinguendo,. ut videre es p. nuper. at . Leis. Zech. Socidam enim multis modis inire tradunt ci)permodum loeationis &conductionis sa per modum mutui 'pe modum custodiae, per modum Societatis: Sed omissis his distinctionibus Bemodis de quibus etiam alias principaliter hic non agimus, generaliter statuemus,pactum de periculo &casibus λrtuitis Iraestandis, per se non esse usurarium, set. Las. in . d. R. . o. C. de pipn. area Nisi ex accedenti ob inaequalitatem hostimenis, mercedis, aut remunerationis tale efficiatur, cons. L1ctast. S. r. pro Socio. Covarruv. lib. s. varian resita ea a. num. 3. Ex quibus nunc sequitur errare μι Rauchban dum inpara. u. ast. vereri se scribit , ne haec conventio iure defendi & sustineri possit, nisi ut locatio S conductio sit. Quae autem hactenus diximust ad generale pactum, quo pastor omne periculum in se recipit; plurimam partem respiciunt:., Sed quia M. communiter perieulum & damnum aliud faciunt naturale , aliud 'casu te, ut habet etiam P. de Galae in ' tr. de duoAfatribus pari. δ. p. N. O M. in L r. C. Ws cte. Eve- . nit aliquando, ut pastores in se periculum animalium reci- .pientes casus naturales seu periculum mortalitatis,' quod , Iias sub periculi generali Teceptione etiam comprehenderetur, LII. f. ri de neg. ges. I Issi locat. excipiant, cuiusmodi facti speciem proponit & examinat Grivellus B Deris Do- Ian. Dec. u. Narrar enim viduam quandam mulierem S: rusticam recepisse in Socidam seu commendam, pro 3. an,
nisi duas vaccas, ad mediam tueri di damni partem, sub ca pitali i
7쪽
s COMMENTATIO IURIDICApitali seu aestimatione) 3o. Francorum paelo adhibito, quod1n Burgundia passim frequentetur ut rccipiens teneretur, custodire ab omni periculo & sortuna, excepta morte naturalit verba conventionis Gallice sic sonant: a charge, degreder, nourrir se eviretenir ω dictis vaches bim fit deue-ment, O les garrir se garentis de Dingeris se fortune, sius
de mort naturalis. : is conventione sic inita, contigit ut duos post annos &aliquot menses bello exorto & inviente in Comitatu Bursundiae Anno is9s. vaccae illae latrocinio perierint: vocata itaque suit in jus vidua, ut capitale illud, nempe 3o. Frat corum restitueret. Illa vero productis testibus probavit. sussicienter, animalia illa sortuito belli casu, cui resisti non potuit, peri isse, sne ulla sua culpa & negligentia; Quaesitum fuit an teneretur ρ Gri vellus arbitratur, in his terminis periculum commune esse debere, adeoque mulieremis. Francos duntaxat reddere teneri per regulam LFa. S.I. pro Soe. qua constitutum sit, quod omne periculum & daminnum contingens occasione qocietatis sine culpa Socii debeat communiter dividi. Sed ut interim de sententia &allegatione dicti f.3. nihil dicamus, utique advertentibus fatendum erit, regulam istam hunc casum qui expressum pactum continet, quo Pastor periculum quodcunque extra mortem acciderit, in se recepit, nequaquam continere; unde sequitur decisionem Grivejli, tam fragili fundamen. to innixam, non esse recipiendam, utcunque authoritate Foseph. Ludovici I. Decio. Perusin. ra. O P. de Gaia. tr. de duobusfratribus part.1st; a . separι. I. p. ro. in . niti perhibeatur; cum pacta dant legem contractui & si per se iniqua non sint strictissime & ad amussim servanda veniant ne gratis adjecta videantur. Covarr. I. rotat. cap. a. u. a. Mozz. de . Soc. in tit de nutum Soc. n. II. Quam in rem etiam paulo ante
di rationes, & textus adduximus. . Sed replicat Grivellus d. l. n. U.cta . Pactum istud quo cavetur, quod capitale sit salvum, & quod damnum in eo contingens casu fortuito, sit
periculo solius rustici, esse illicitum, per tradita Chassan. in
8쪽
Gunad Burgund tis. aera m in auertenances a gens Oc. s. u Glossa t. n. μ. Navanis O aliorum Casi arum. Si quidem hoc pactum pugnet cum LL. Societatis quae id non patiantur, ut quis commodum aut lucrum percipiat, damnum autem penitus nullum sentiat Lya. f. ψ. pro Soc. nisi cum pacto isto interveniat contractus assecuinionis juxta formam tradi tam a Mavorr. lib.F. Conin. de usiris cono. Omnenchisiae cap. r7. n. N . in hoc autem pacto assecurationem adjecta in non fuisse. Sed majorem Gri velli propositionem non es, se absolute veram, omnibus qui penitius Tem examinant. patescit, & perspicue ostendit 6. a. inside Soc. verso adest. ibi posse convenire, ut quis lucri partem ferat, de damuo non teneatur. Huc jacis i. N. S. . pro Soc. vid. Rauchb.part. ιν. ap. min. 1. 47. Cum enim, ut alias, ita his quoque pactis alterari& vitiari possit contractus etiam extra naturam tuam, arce. a4. OI. asi depos. Et certe si pactum hoc per se & toto suo genere esset usurarium utique nec assecurationis pacto pos 1et validari: cum ne iuramentum quidem possit esse iniquitaps vinculum, nec confirmatio sanare vitium intrinse- . eae inivitatis. Viae Tabor. in Comm. ad I x C. de pata. rap. α ας circa . Ergo haec conventio per se & toto suo generetisuraria dicenda non est, sed tum demum si pensio ista juctant, exsuperet rationem; semeer enim supremam exceptionem salva justitiae & aequitatis regula, subaudiendam esse, statuimus. Absit vero a nobis ejusmodi suspicio, ut defensione istius negotii ullatenus cupiditatibus usurariis patrocinium praestare putemur: Illas enim alias toto suo genere damnatas optime icimus ex Reform. Polit. Francfur de Anno 677. tit. Io. S. desset ben , f. hiremus. Siquidem id tam tantummodo ostendere voluimus periculi susceptionem
per se & generaliter sumptant , iniquitatem istam non
9쪽
Unde ortum traxerit haec conventio, & quae t causa illam effecerit 3
aetera conjecturae pars est de origine conventionis So. idae nostrae. Nisi enim de hac nobis constet, de quaestione an sit, constare plene non potest: quia ignorata rei origine an res illa sit, plene non intelligitur. De origine autem hujus contractus variae sunt variorum opiniones: Alii adscribunt originem Gallis quod etiam probare videtur Mornacius ud ἰ I. C. de pactis qui ad Lsa. f. h. pro Socio fusius id declarat hisce verbis: Dicimus idiotismo vulgari, Che-pteis de moutons & brebis, qui se baillent en Tourrain herry & ailleurs, a laboureurs, mestayers, .&autres Villa . geois, qui tes nourisient & y prennent pare, auec Ies proprietatres de troupean. Alii adscribunt Italis hoc negotiisum in qua vinione est PetrusDominicus de Mussis bilis Pl eentinus in sormulari instrumentorum, verbo Meias. I inius Zechus in trare de Uuris cap. 7. n. 7. ibi: sedetiam in animalitur quod Ballae Socida dicitur Societas iniri poterit. Alii iterum novum quasi genus locationis Germanis tribuunt, quos inter est Antonius Faber quem sequitur Carpetov. para. a. Const.
37. d. V. n. . qui pactionem hanc eo tantum tibicine fulcit, . quod consuetudine&usu Germanorum fit approbata. Nos in hac dubietate rerum sic statuendum putamus, non esse Socidam inventum proprium & primum Germanorum,seu magis Italorum seu Romanornm, a quibus successu tem poris, postquam Romanorum Imperium cum Germano fuit unitum ad Germanos est translatum. Notanter diximussuccessu temporis , quia non statuimus Germanos a Carolo Magno secta unione coactos fuisse omnes Romanorum leges suscipere. Quemadmodum enim olim Germaniae Regnum antequam cum Romano in unum coaluit corpus
non tantum privata sed di publica sua habuit jura in multis
10쪽
a jure Romano diverse, ut habet Liaman. in Chron. Spir. Lib.Ρ ita etiam post am Romanum suscepit Imperium eadem libertate juris sui usum fuit, subjecit sibi Imperium, atque cum eodem ejusdem leges; Ex iis itaque quas inob'
servantiam reduxit, eas sequimur merito non primae latio.
nis , sed approbationis atque nationis respectu. Cum enim cirea initium seculi decimi quinti in Germania con-- derentur Academiae, illaeque ad exemplum Italicarum sese Componerent, accersitis praesertim ex Italia Doctoribus.&Professoribus: Et vero in Academiis Italicis ius restaurarum Romanum doceretur; idem ius in scholas Germani. eas atque ex scholis in sora Imperii Germanici sensim re ceptum est usque dum expressus Maximiliani & Statuum consensias accedebat & usum legum Romanarum concedebat tradente Lehmano in Chron. Spin lib. M. e. n. Cum hisce ergo legibus S contractibus Romanis eodem modo ad nos Germanos sic Socida pervenis, cuius antiquitatis in republica Romanorum facit nobis fident eonstitutio in I. s. Ci pactis. Et sene saepissimet nobis mirandi occasio suborta est, cur ant Taborem nullus hactenus. repertus fuerit, qui negotii hujus frequentiφimi n'eque eam expediti na-- turam e iuris visceribus erutam, peculiari commentario exhibuerit, omnibus alias quotidianorum thematum gratiam assectantibus. Quamquam enim institutum eorum,
rni triviales juris materias in theses collebas identidem sub
isquisitionem singularem revocant, haud quaquam velimus improbare; attamen exinde colligi, sane nequit, prae εsens negotium antiquioribus JCtis tempore Iurisprudentiae mediae fuisse incognitum. Manet erso verissimum,naturam hujus συνάλλιάγ-ατ' esse antiquitumam, cuius incunabula rescriptum in dLI si pasce a C. de pactis satis insi
nuat, & subinnuit Autorem hujus verisimiliter fuisse Ale andrum, quis Primum consulatum gessit sub Heliogabalo, cum quo conjunctus in fastis reperitur. Viae Cuspinianus iu