장음표시 사용
11쪽
Civium primo per sese consulens Imperium tener, nihil
magis conducere ad res tuendas existimamus, quam si Miles proprius ex subditis delectus ad manum sit. Cum enim regnum illud conservari triersit omnium, oportet etiam communibus viribus in id incumbere, iis quidem, pares sint saluti communi defendendae. Has vires autem quam maxime acquiri posse censemus, si Monarcha ille populum suum doni esticum qui quidem alias per aetatem aut conditionem in qua vivit, serre potest univcrsum promiscue ad arma tractanda assile fieri jubeat ac permittat. Hoc ipso sane prohibetur ne civium animi emolliantur, suisq; defendendis superesse nequeant, ieregrinorum vel fidei vel
infidelitati committere sese teneantur. Fitque pariter, ut talis subditos sibi habeat benevolos, quibus nimirum acceptum est tutelae reipub. simul operam naVare. XVl I. Monendum autem est, ne cui de hac nostra positione dubium suboriatur utrum hoc simpliciter inc-mni Regno habeat locum, Regni esse Species duas, quantum quidem huc attinet. Aliam, iriorem quidem,quae ad utilitatem communem subditorum administratur Civbli plane imperio Aliam magis astrictam sive duram, de insenus civilem, quae non multum abludit a Tyrannide; quoniam scilicet non contra leges nec in invitos exercetur, secus quam fit in Tyrannide proprie sic dicta. Est autem hae illa Regni species quam Philosophus D s. Potit Barbaricam appellat.quod Barbaris nimirum gentibus tum esset sa- miliaris per Asiam astitam perinde atque nos hodie illani apud Asiaticas Africanas gentes fer omnes obtinere cer nimus. In ejusmodi Regno despotico diverse quoq; Militiae rationem comparatam esse debere videtur, quia nimirum metuenda est seditio a populo armis pollente adversus dominicum imperium. Ansa sane arrepta servitutis abolendar
12쪽
lendar, aut maioris libertatis adipiscenda causa, omnes is perii habenas sacile ad se trahit, aut praesentem stat tim confundit evertitque. Nec tamen est quod plane non utatur talis Rex lecto milite. Quena admodum enim accurate observavit idem Stagirita, etiam haec imperia legibPsdc consuetudine tuta sunt ac proinde de ipsa Monarcharum custodia est Regia non Tyrannica I. s. c. o. modo tamenc veatur, ne ferox fiat populus armorum usu . quod infra deinceps animadversuri sumus. XIIX. Expositis hisce ad alteram laudandarum rerum p. formam devenimus, Aristocratiam scilicet: inde ita dictam,tum, quod in ea optimi Sc virtuosi plures imperant, aut salutis publicae si renui de sensores sunt. Hic nil ossicit,
quo minus arma cum populo tuto communicentur. Cum
enim virtuti operam dent qui imperant, Cives suos ad virtutes tam pacis quam belli componere decorum iis non
solum, sed necessarium insuper est, ut salus publica sibi constet. Fieri tamen potest etiam, si plebis numerus longe major sit quam nobilium seu virtuosorum si absque discrimine,alma ipsi permitterentur, ut suerit periculosum.Oportet igitur, monente Aristotele, ex subditis seligere Milites, tamen non ad magnum numerum: praeficere ipsis nobiles, qui ducum officia exsequantur milite vero etiam extraneo admisto potentiam plebis refraenare.
XIX. Attamen ut illa Optimatum republica ibi
non ita populi, sed regentium utilitas spectatur maxime, Miles lectus ita duriuscule habitus imperantibus terrorem ac perniciem asser re possit. Reliquii igitur est ut de tertia illa specie rectarum, Politia scit dispiciamus. inus aute dubium est, quoniam omnes ad utilitatem communem ipsi imperant&vicissim parent arma in ipsoru potestatem concedere justuc illa: requiritomnesq: aptos reddendos ad bel-
13쪽
lum aut defendendae Patriae, aut alios ostendendi gratia, gerendum.
XX. Quod si vero rationes, ob quas miles lectus mercenario rebus pub antea recensitis utilior sit, examinaturi s mus , non paucae se nobis offerent gravissimi mo menti dipsum evicturae. Cum enim subditis his periculum praesens belli scilicet ante oculos versetur suaeque reipub quantum exinde accrescere damnum possit si considerent, Conjuges praeterea suas, liberos, charissima sua pignora, vitam denique suam & bona quae possident intueantur, donis haec acerrime defendant, erepturos sibi licites esse. facile colligere possint, libertatis in qua tamdiu vixerunt meminerint statum hunc amantes, utpote quietum, nihil non molientur , quo aras suas iocos, caeteraque omnia, quae in maximo habent pretio propugnando tutentur, nec ullum periculum prae amore Patris suae aut terrae ejus in quax ivunt, extimescere in animum inducent Et Vero manifestum etiam hinc est , metum non posse incidere, eos Patriam sive Regione ni suam prodituros, quibus tan tum situm est in ejusdem incolumitate momentum. XXI. Cui quidem si accedat exercitatio, quae necessari comitari debet, tali ratione militiae nil potest essemigis tutum reipublicae, Quando sane jam perpetuis militaribus exercitiis arma recte tractare didicit, aptior longe redditur ad spernenda pericula juvante ad id studio prae sentis reipub. latus, venerando ac suspiciendo loca sedesque patrias. Huic igitur obsequium Sc patientia imperii
longe praestantior quam exteris. In prima nimirum fronte concurrens.& adversa vultieribus pectora serens ne Imperatoris sui signa vertantur. Senec. I liment a. Non minoris emolun renii est, quod, cum ad delectum istum uasti
tuendum armis exerceri debeat, quo bello possit operam
14쪽
date eo ipso prohibeatur ne Civium animi desides ad otΓum inclinent,in per hoc ess eminentur, sed ut erecti sintesticiatur, in omnem belli eventum ne res suae in univer sum quid capiant detrimenti. XXIl. Repetamus definitionem Militiae, quae dicitur esse multitudo aptamcomposta ad vim aut avertendam aut faciendam certa lege. Porro vero hoc quoq; principium firmum est i quicunque vultis potest aliquid agere , ills agit. Iam quod hi Milites delecti velint fortitudinem colere, antea demonstratum; quidvis enim prae amore suorum sustinebunt. Posse eosdem , hoc arguit quc sint ad id instructi exercitiis assiduis, adeoque apti ad pugnandum.
Vitae suae nimirum partem non exiguam sic in negotio transegerunt, mores eorum integri sunt, facilesque ut coerceantur disciplina qua nihil in bello est magis salutare. Est sane disciplina stabilimentum Imperii Valer. Max II.c. s. Paucos enim viros sortes natura procreat, bona institutione plures reddit industria, seget. diere Milit. a. c. ao. Hi utique
non ad otium inclinant, de quae illud comitari solent seditiones non audent excitares, quas plerumque ex otio, cui assueverunt Milites, .solitorum munerum intermisJone oriri, Polybius tib s. testatur Exemplum exstat in Pannonicis legionibusap. Tacit. lib. I. itaque hoc modo eveniet, ut ille quidem non sit insolens , nec regioni ex qua te. eius est gravis, quoniam id Civium suorum amor dc necessitudo vetat. Praedae quoque non ita est deditus, quae ad exitium facit nonnunquam rerum publicarum. XXIII. Praeterea ut non semel antea monitum est)ex re est regiminis bene constituti, ut omnem in casum mi lite si munitum Miles vero saepissime pecunia apud exteros non potest conduci .seu quod exteri nolint permittere,
cum suis ipsi expeditionibus eundem adhibete debeant,se
15쪽
quod ine tu plane sit, seu quod vicinia nostris rebus
insetis sit misi tamen hostilis ingruat, salvi esse nou roterimus , nisi quam fieri potest citissime ex nostris eli. gere possinius, qui illi invasioni obsistere valeant. Et vero si hunc expeditum adesse cognoverit qui nos debellare sustinetia ut prorsus nihil contra nos movebit, aut majore suscepta dei: beratione Domi quidem talis Miles possit fletumque conduci j minori longe cum incommodo quam foris; sed cur nondum exercitatis raro bellum seli citer ges eris , quippe qui in maximum discrimen rem publicam adducunt. Taceo quod raro domi sussiciens numerus politi colligi.
XXIV. Ulterius Miles ille lectus etiamsi majori
numero alatur, viribus suis aut non,aut raro abutitur, sed
omnes suas actiones in Reipub patriae emolumentum durigit. quo pacis fructus obtineat Non temere sane supra civium suorum opes a re publica flagitabit stipendium conserri. Quo fiet, ut nervus ille praecipuus reipubl. conservandae, in divitiis civium coiis stens, salviari maneat. Praeterquam fune, nod ad conducenduin illum pauca subsidia, ad conservandum non multo majora requirantur, modibeo utique sese demulceri plerumque patitur. Multo mi nus rem publicam cui adeo devinctus est opprimete Miles ille ita lectus sust: ner: quamvis ad id efficiendum vitibus a tis iuerdum par sit, quando ni imirum armorum dominio gaudet a Porro necessitat non amplius urge ute,quoniam in arbitrio reipublicae esse oportet Militem iterum
ad suas sedes remittere, si ullus, certe hic facillime poterit omitti aut exauctorari. Simul sane animus redit con . jugem. liberos. donaum suam ac bona quae reliquit revisen.
di . pro virili pacem desiderat,4 liberari sese posse exoptat. Accedit lucri, potius dicam quaestusivel gligentia.
16쪽
vel desiesens ex peistatio ex bello melioris vita constionem
domi inventurum sperat, ubi labore suo acquirere quotidiEintegrum est, quo vitam commode traducere possit.
XXV. Contri in conductis Militibus res pessime se habent. Ob stipendium siquidem dum militant iis, cum quibus nulla necessitudo ter consequens nulla amicitia intercedit, nec quicquam ancipiti fortunae aleae, quae belli comes, habeant iubjectum, quod quidem tueri incumberer
omnia auteni extra lianc posita sunt,ideo quicunq; tandem sit eventus belli, seu saustus seu infelix, expectare decernunt amore Imperantis aut eorum quibus serviunt, raro ducuntur. Iidem tamen fidelitati, qua alias obstrictos esse conveniebat, minimam curam impendunt bimo adversante sortuna interdum a proditione non sunt alieno multum an,
nio. in sortitudine praeterea rarissctime eos laudes, quia plerique magis mollitiem quam artes militares sunt edocti. Praelio instante sine pudore flagitij sne cura ducum abire sugere,Tacitus I .Hhlor. verissime dixit.Quibus quemavi modum Homerus in Iliad. scite canit. isque peios cuncta mens decissit imos. vere galeati lepores. XXVI. Praeterea quotidie sere videas magnam paptem eorum , spe liberius vivendi, aut etiam otii, vel quaestus, huic militiae nomen dare: impellente ad id facilitate i. nimi qua se bellis quibusvis devovent, ii tam suam auro venditant.' Tritum illud Lucani his occini potest , euarique mavi, ibi fas ubi maxima merces
Non mirum quippe quibus illud in ore est uaritis Iezexi tu .nois ausa. Hos porrosere bellorum insolentes pronos ad laetocinia,sedibus suis extorres,queis neque boni intellectus nee mali cura ministros sceleribus oninibus, in unive
sum pleruili moribus plane depravatis in ossicio continere..ia gravis
17쪽
grayihimum erit. Ducibus etenim suis non sunt obedien tes, sed lasciviae ac malitiae suae habenas magis magisque relaxant. Procacitatis S petulantiae iκter ipsos uti proh dolor
experiri coguntur multi certamenes nai Tacim verbis utar. Hinc sane tantus ille neglectus incolarum terrae, quorumare etia conducti sunt. Et vero horum omnia tanqua externa aut urbes hostium urere, vastare, rapere consueVerunt, populatores terrae quam populationilla vinclicare Melant, sicut
eleganter Curtius eos depingit. Ad ultimum, nisi omnia bunde suppetant ipsis, saepenumero non dubitant,ob hanc ut aliam quamvis levem causam, insurgere contra miseros subditos, 5 seditione mota Rempub reddere magis auli-ctam. XXVII. Quam dissiculter ad haec possint justo numero cogi, cum bellum ante fores est, idque propterea, quod aut in altera illa regione pauciores velint conduci aut nolit illa suos conduci, vel ob potentiae tuae nimiae nactum, vel aliam ob causam, superius a nobis explicatum est. Taceo sumtus illos; quibus serendis respublicae nisi sint summe divites, impares sunt cumprimissi adlaanc Militiam mercenariam totae se convertant. Ut conducti autem suerint Milites magnis impensis , longe plura impendenda erunt ad conservationem kea omnia quae ad bellum requiruntur,quo in Reip. utilitatem ossicium suum saciant, nec ansa detur,aliunde quam debebant , mercedem suam vi extorquere, quod saltem turbas movere aptum est. Periculum porro, quod a multitudine illorum pendet, satis est ingens Facillime enim evenire potest, Ic solet, ut Milites isti viribus se superiores cernentes. Respub. sundamenta labefactare ne dicam convellere cogitent felicitet succedente hoc consilio , cumprimis, si Ducem habeant sive conductitium sive
etiam domesticum, maligni animi, qui mala isthaec molimina
18쪽
mina nec vulgare, ne impedire velit, sed potius iis ipta
in rem suam abuti. XXIIX. Ubi praeterea bello composio aut periculo depulso dimittendi sunt milites conductitii aegerrime disco dunt, probe considerantes, hoc facto suum quoque cessare quaestum, vitaeque, cui delicatae assueverant, rationem multum mutatum iri prospiciendum igitur denuo sibi esse devictu amicturi aliis quae ad vitam sustentandam requiruis tum Nonnunquam exauctorationi adversa fronteressistunt, aut, si eam admittunt, latrociniis, surtis, rapinis, caedibus adeo reddunt infestam ipsam illam cui hactenus militarunt regionem , ut diuturno temporis intervallo vix Iespirare post sit. Quibus omnibus damnis si hoc malum accenseatur quod ipsi Cives , qui se totos ditiae illi stipendiaria quasi manciparunti armorum usus maneant ignari, adeoque imbelles animis fiant, sicque exiguum in Militibus illis scnihil in semetipsis praesidii collocatum habeant Tali Repub null4 potest esse magis misera & corrupta. XXIX. Haec modo allata imbecillitatem .pericu
luna armorum mercede conductorum arguunt. Dcontra filo commoda ex lecto Milite quae possunt proficisci praepri mis si rite armetura ordinetur,non obscura sunt aut acceptu dissicilia. Invictum sane esse conductitium Militem ni mo assirmaverit rerum quarumcunq; saltim Romanarum no plane imperitus , cum jam olim a Romanis copiis Hanis-bal ipse est devictus Militem lectum porro ditionem propriam occupaturum esse , si ducem ad id pronum nactus fuerit,non est quod temere metuas. Nec vero tale quid1 subditis autoritate egum armatis sui sere unquam patratum, potius illos libertatis suae suisse vindices tropugnatores sortis imos, docuit omnium seculorum usus.Spartacio annis, Roma oo libera armorum istorum praesidio
19쪽
Ret t. In genere obse vit Machiavellus M arte Milit.
hullum unquam fuisse Reipub. nova condii Orena, qui non Lmul cogitaverit, iis ipsis, quibus parium fuit imperiunt armis desendendum esse. XXX. Quot ex adverso respub inveniemus pro friis armis non armatas praedae fuisse exterorum Italiae mi nitima facies quaecum illa Militia coepit, non minus ex vox quam accurate describitur a Machia vello ius de Prime ritis Mediolanensium Dux electus Sfortia ad oppressio. em eorundem consilia sua dirigere non dubitavit. Omnia tam prudentum proh doloro animadversioni expositumestam iii nostri summum ex militia conducta ortum deis trimentum Posi quam scilicet hoc malum irrepsit, decrevit de robur' auctoritas rei publicae. Committimus t tam nostram salutem exteris quos conducimus, aut nostris Quidem Civibus, sed iisdem ad nihil minus, quam adae, Iandum compositis. Dummodo otioin deliciis pascere
animos possimus, armis pro patria munienda tractandis eu.xam alijs relinquimus: erescente interim undique periculo domi rebus per luxum ad egestatem collabastentibus die tamen dissicile suerit antiquam vim Fortunam reum Care veteri rarione militandi restituta in integrum. XXXI. Olim sane tempore Taciti, ut supra innubenus, non peregrino Milite sed domestico pugnatum est, e que vires Germanicae, quamvis non arcibus non eastillis, non munitis urbibus aut armis idoneis munitae suerintri populis nulla esset communis respublica , non terribiles duntaxat finitis Romanis copiis suerunt, sed tandem dc superiores Quin si adhuc Helvetiorum qui unicus Germaniae populus se militat morem saltem sequamur . ut quotariis subditos nostros ad arma instructos non exiguo numero
alamus, aut quibu opus nons eos aliis data mercede inse
20쪽
litare permittamus, non minus ae Helvetiorum , re iustas florere posse, non ambjgimus , Sicque vicinorum teris rori de suae de sensioni satis idonea esset Germania. Sed uti hoc optare . ita impetrare fortassis integrum non est, malis moribus ita inveteratis, ut medelam sere liaut admittant. XXXII. Quantumvis autem Militem lectum conductitio praeserendum esse censuerimus,& semper in qualibet repub. saltim potissima vis sit in evocato sive lecto Milite col. locandi non tamen, in bonis liceta rectis Civitatibus, mmnem omnino conductiti Militis usum reprobaverimus. Cessant scilicet quae alias hinc nascuntur incommoda, modo illi non nisi in complementum adsciscantur& auxilium, domesticis lectae militiae viribus multum praevalentibus.
XXXIII. Caeterum illa quae de lecti Militis utilitate
diximus. sorte non nisi in illa Rerum p. specie laabent locum quae commodum totius populi non minusquam imperan. tium spectant. Aliis possit videri non convenire,sed mei. eenariam praeserendam esse. Et vero quoniam diximus, quemadmodum in bonis seu rectis illis rebuspub. habere sese militia oporteat, restat, ut de iis aliquid addamus, in quisbus dominantium salus primario spectatur. Dicuntur autem
haec herilia Imperia, quae eum servitute nonia. hil coniuncta esse,vel ex ipso nomine liquet Servis autem Ruos duriter habemus interduit in officio continere velimus, nil utique est permittendum.quo se in libertatem asserere possint.b hoc, subditis item istorum imperiorum instrumenta quibus idem possint obtinere, adimenda videntur. Hoc sane generaliter quasi ponendum existimamus, uti talia instrumenta esse arma. Verum quum heriles respublicae non minus at que rectae disserant specie, sintque adeo non minus infrequenti hominum usu cinterdum & frequentiores, idque ab omni reuo memoria, haut abs retortasse suerit, per singu-