장음표시 사용
2쪽
caetera 'lget ei ne obseige ; Sed noli dictum saltem, Vebim praxi quotidiana comprobatum. Nec enim uspiam proniorem ad remunerandum vide- ibis hominem, quam si manu prompta, quod mal volo debetur ori ex luendum. Nec id in stε semper: Quippe non grave erit, ut si mala in alteriam eruis es, mala vicissim doleas, manu ori tuo emenatote sulus obdatur. Sed uti cum bonis nobis res est,ita Lector Se υου nullus a Disputatione nostra metus. Amicum potius de odiosa hac materia, malis tamen quandoque debita, im quandoque praemiis assecta, nobiscum instituet colloquium. Nec colloquii huius Academici causam desiderabit anxie, quippe quam in promptu habeo facilique negotio reddam. Scificet menses non adeo initati sunt, cum clausulam ETC UTER variis exemplis illustratam publice examinandam exhiberem. Viis conscripta erat illi Disput tio, ubi praesens irriteria tractationi cademidae semet commendabat, unde mox animum induxi, quae de ALAPA disponerent iura, privato studio colligere ac superiori de ETCIETERA Disputationi tmquam pedissequam certam, subjicere. Haec igitur B L occasio est, quae me ad Napam offerendam impulit. Et licet hactenus haud paucos deprehenderim qui manuq 'iidem satis prompte alapas tractare sciverint: Attamen qui specialiter Alapa illi ob ira exercere filii auerit, laetenu vidisse licuit neminerici Malcipis ingenui
3쪽
puerorum exerceri, sed sorte destriti dixeris. Ideoque spero merem non prorsus secisse bagr. tam,dum :irtiin illa,quae sparsim a Daede Ala tractantur, collegi partim siquaedam ex mes bigenii, utut parum instructi, penu adjeci. Accipe proinde B L. Alapam hanc vultu benigno, eamque ex intentione offerentis diiudica Joc sequidem nonnullahanc inde reperies haspersa, quae tamen fortasse non displicebunt. Ecquis enim austerum semper imitabitur Catonem Nam omne tulitpunctum qui miscuit utile dista
Henric Imper. Abadictasuit Iaultas hin. Quid sit alapa.
An quando os feritur. Divisiones alapae. I
Ulaia alapae sunt Glaphin An purno fiat alapi s
Tus*tius Hen unde ortum II Expilatio capillorum elbarba, item incensi barba atrox iniuria.
Verbera servilivi quid sunt quam alapa. 3 Herberare repulsare quomodo diserant f verbera sersilia quid fuerino i 3 Iu fustium res gestatio quomodo differa t. IS
4쪽
Let 'am ne illi itis, quod dicitur, manibus traminare, Methodique receptae leges negligere videar,pauca quaedam de ipso nomine mihi praemittenda erunt. Et te vero hoc Latinum id ave primitivum, ut vocantviu dubito est D quam Matth. Martis Lexu. Philolog. hae Voc id ab αἰλατο. QVacuo, vasto, deripio, derivare velit Alii χολα Τ, serio, quam rem aliis relinquo. Caeterum
occurrit Alarne Vox in V. ὁ/. prooem qua etiam ut tu Senec. E ps . Martia l. F. gr. ια Synonymo vocabulum sermo Latinus vix suppeditat. a Nonnulli tamen id nostri Maxillatam eam nominare amant, inter quos est Prosper urinac in Prax Crim quaest. Ias. n. 36αAmobius Salapiit vocabulo loco Alapae usus dicitur Graecis vero audit Rhapisma, quae Vox habetur inu. b. C. de Emancip. item aliquoties in Nov. Test. Sic fh ιρ. v. haec leguntur verba ἐλδουν. 6. ραari μα OcMarc. t . vers. 4I i. πη si ραπισ- μασι ι ob ἔβαλον Et mi istri alapas illi impingebant vidis Diau. v. a. Quanquam aliqui velint, Rhapi a ictum vindicta sseu virgula iratoriar denotare, clim ραπις significet virgam seu fustem, hinc απη is fuste seu baculo cardo, Godo'. aud αδι C. ac. l. s. Obs. 13. Georg. rasor in Lexic μα . voc. ραπις di terim tamen denotare potest etiam alapam Conser locus ex Aratth. s. v. yy ubi Ἀζιςσεία aris ἐπι Τῆν σου σαγινα, qui te cadeton dexteram maxillam. Porro Graecis, ut quidam,
Iunt, dicitur, λας oes, unde Latini suum Colaphus deduxerunt; inde Terentius in Adelph. Colaphis rubere otum caput, de quo
infra n. Germanis dicitur Oh deisse Taucias res in aereul didit . qndultus ste quae ultima denominatio in memoriam mihi revocat Margaretham Imperatoris Henrici filiam, melle uni thres arili. hen id lim dilucis millen die: Raultas ste genen ne morden Diether in Addit ad Beseia Thesaur. Prarit hoc Statiliasti ea
Seu ut essere Andr. Angeli in Annat farchic. l. a. ad ann. r a.
in filiam Henr Ducis Carinthiae, quam postea Ludovv. Marchio Brandelab matrimonio sibi unxit lae originatione vero horum vocabulorum parum ero sollicitus. Quod tamen attinet vocem
5쪽
ohrfrigenesdo an illa a Germ. Je geInominata sit, quod umidum sorte oporteat eum est , qui alapas patientersere. sener atte ei.
e an den ii in Gangen haben sol te .raiter. Gut Epist Hisce praemissis Alapam describo, quod sit ictus porrecti
manu maxillae incussus. Infligitur itaque Alatra manu proprie quidam pata Perinde vero est interiori an exteriori manus wrte init derivandi et undium fgilibrier Dand maxilla percuti bis tur 'lapa tamen etiam tunc merito Vocatur, quando os alicujus seritur s. o. Insit de injur. ι . in . Deod ubi tamen os pro facie sumitur, notante Godos . - r. bt α inc colligitur, sus-ficere ad alapam, modo quis in facie p Ima percutiattvr licet praecise maxilla non sit Du'd si Ver caput aut saltem nasi extreim- Las,aut labia digitis feriantur, ALAPA non rit, qua de re mox plura.
Neque ab re est talia ab invicem separare , uti videbimus
Cap. cit. Divisio alapae intuitu causarum multiplex est. Eratione essicientis alia iusta est, alia injusta talia ex ira, alia ex amore profecta ; alia vera, alia quasi, uti est admenatio, qua de inserius, cap. fin Ratione Brinae alia persecta alia impersecta, utpote ciun manus aberrat&qVodammodo saliena navillam ferit: Alia cum sonitu men me flati d sede pati et tis alia absque sonitu. Spectant huc alapae Mimorum naumae in aectaculis theriiralibus uittatae ad ri in excitandum. Ratiorae finis alia honest ima cap . alia inho- nesta quae daturi oriunia ergo alia seria, alia omni, alia puniatoria, alia remuneratoria, alti Vindicatoria c. quae distinctiones exemplis illustrabuntur in seqq.
is. F. . f. de Paru ut X. Et licet Colapho eandem atque Napae significationem multi tribuant, non tamen id admittunt textus N. T. ubi κολα si Λ Umσμιοι, quod proprie Alapam denotat semper separantur. Ac M lib. ao. v d legitur κολάφησαν ol ν
o. bri, nait Jaustonii lagen Alapa vero proprie non sat pugno, sed
6쪽
sed pesma, uti superius dicium Numquam xsi mala pugno persecutiatur id, licet improprie pro alapa accipi possit, propter i. v. pr. f. de injur. Porro ne est, Talatrum quod proprie denotat illissionem ungvis in frontem em Schnellissi&testatur de Tiberio elon actio rirmis ipsum fuisse digitis, ut ' pueri vel adolescentis frontem talitro vulnerare potuerit et Vel denotat etiam instrum
illisionem digiti in nasum, Nasensi ebet. Huc spectat quoque illisio manus in caput, 3 opst illisse Nec adeo alienum ab hac
iteria est das ritiden quem morem a Romanis ad Germanos dimanasse, opinatur Speidei in pecul Drid. e. riisedent prilso messier. Item Expilatio capillorum verbarbae, quae gravis injuria est, vid. c. un. pr. versis quis abquem a Far Schfreιδευο. ad distit. de injur. num. t. latrocissimam dicit laturiam im
Verbora vero gravius quid sunt atque servilius quam ala-idipa,&maxime si quis privato fustibus aut baculo fuerit caesus'.
trox reputatur iniuria, viae Farinac. y os n. ais Mapam autem passis abusive saltem scitur verberatuSm t. s. F. o. f. de iniur. Caeterum inter pulsare verberare, pulsare vapulare quid in-I tersit, i. Nolo an 'ntagm. Jur univcrs. I. gr. c. t. num. ι . .
Et verbera servilia fuisse instrumenta, quibus servi solebant rumpi, patet ex t. a. f. de Iur fisic ub Goisse in Not sit C. Tandem Mictus sustium mentio injicienda est, qui fiebat baculis seu su-is. stibus corpore non denudato, prugelii magellatio vero fiebat corpore denudato, Qtmipe, quae p*enae non infisant, nisi instigantur propter causam famosam per L. ictu fugium. aa. f. de his qui not. ι am. Idiu tamen iustium solus longe gravior est quavis pcena pecuniaria, . O in in f de Poen. . Sed sufficia ant haecce de Nominis evolutione dicta ; nunc ad ipsamMapae realem tractistionem trans 'cundunt , itaque esto
7쪽
enim commovetur quis ad Alapam esten insigendam Iri, utpote
cum laesusvindictam expetit, aut amore, utpote cum parente tenera sobolis aut amans amasiae mar genas placida palma demulcent Imiterque seriunt Aut desiderio corrigendi, quod lacere via dentur in Scholis puerorum Formatores 'ut fit animo testandi de impetrata libertate, uti olim in Emancipationibus, vel hodie in in concessione iuris gladium gestandi, via cap.ser. Et ex his &cile etiam est iudicare de Alapae Fine. . , Instrumentalem Napae causam eamque immediatam mamma in specie palmam indigitavi Absque hac enim propriea- Iapa fieri nequit. Licet namque quis animum habeat firmumque propositum alterum alapa faciendici manibus si destitutus Herit, non erit, ut quispiam sint de Napa immediate ab ipso accipienda metuat. Sed quid si quis manum quidem habeat, sed unico sal Item aut nullo histructam digito, an hic Mapam alteri poterit impingere uino quod sic, cum palmaria manus pars adhuc superis sit, nempe palma seu metacarpus. Jam vero a potiori fit denominatio, a . l. o. f. de Stat hom. Neque omni haec quaestio caretum, utilis quippe timc est, quando Statuto Alapae certa poena dictatur, quam sane Iupre haud poterit, qui alapam non dedit, cum Poenalia stricte sint capiendaper . Odia de R. 1 in b. vid infer cap. uit. Ex his etiam simul patet alapae Forma. Subiectum Acti nim constituunt personae Napam insigentes, ubi primo producam eas, quae licite hoc facere positant Qua in regenerali me expediam Axiomate, quidem tali: Cuicunt in alterum permissa est modica coercitio seu castigatio, illi sis ala ps infligendi concessum est. Ratio , quia Alapa est specie modicae Castigationis nullum enim damnum per alapam insertur Ma- ratian Specu ρ. . dist. tin. q. Exemplum ergo esto. r. In Patre, qui dubio procul filii immorigeri inobedien-s iam alapa coercere valebit. I cet enim eidem, qua olim parentes in liberos potestate, de qua Dion Halicarnali b. a. amplius non gaudeant, cum non a atrocitate, sed pietate patri a potest consistere debeat, s.f. ad L. Pomp0 de Parricid. Neutiquans tamen leviori castigatione in liberos immorigeros uti prohibitimi in Parentibus, i. n. C. de Emendat propinq bb. Q depuir.
8쪽
ροι ι b. g. r. C. bon quaeiber Soto de e 1 .s. q. a. art.a. Quirile citra carceris pri timenam, de quaυιά . t. C. de privat Carci
filium clausum detinere potest, quia hoc ad correctionem morum, non ad custadiam facit, ii chb Schne ivv. ad Instit. de parr. potest. a. Exemplum esto in marito. Illa quidem potestas marit,lis, quam certo modo adjus vitae&neci extendit' h. Frid. Ira rn. in Architectes. I. c. I si i num. I. seqq Pulfena de'. s. i.6. . H. Quaeque revera multis gentibus competiit vid. n. ederer de
Iure belli privata. a. merit,desiit et Interim tamen ius modice coercendi uxoremmarito denegandum non est, ari. l. 3.
Soto des es 1 ε s. q. r. art. a. ita quidem ut effrenis uxoris malitia atque contumacia etiam verberibus, si erba careant effectu, e pelli possit, confin Lederer d. l. s. i. .in Charis de Oro con- sient. c. a. num. q. seq. Et licet iure tavit aliis maneat uxor in pbtestate patris, ad M. Tertust. l. s. C. de Condit insert. Canon. t unen&consuetudinario iure est in potestate mariti, id. I sub ad i. f. de L. N. num. d. ibique Habn quae consuetudo e fundat in iure Divino Gen. s. v. o. cons obibi . atque Amplis . n. D. Frider Stry e Disert de Decreto Intermisico c. a. n. ii . Quo diposito sua sponte sequitur, etiam maritum licite alapas infligere uxori Sed hanc potestatem non exercet maritus, nisi necessitate exigente, cum sint coniuges rara caro, ideoque regenda potius uxor pudore quam au state, amore&beneVolentiae argumentis; non iurgiis aut tristi severitate. Quomodo autem amorin alapae iratae conveniunt HSane in una sede vix poterunt morari Nostrates enim sceminae non sim eiusdem cum Rusticis indolis,'ila vulgo dicimtur amorem mariti erga se ex verberibus colligere, citius meminit Horn in suo Orbe Polit Quod tamen a plurimis inter fabulas resertur, quibus facile assentior. Et merito etiam improbantur versus illi, in odium sortesceminariun excogitati: x, min muliersimili sunt lege ligati. Haec tria nil re te faciunt, siverbera cessant. G . Harprecht ad si ii Inst de fur num et . ubi turpe iericulosum judicat Uxores verberibus assicere, via ae Sot de . I
9쪽
I. s. q. a. art. a. Sunt enim Barbari qui uxoribus ut mancipiis mtuntis , ut idem refert ex Aristote Et maxime quidem praegnantibus parcendum, ne calamitas matris noceat illi, qui es 4n ventre,
Hinc quaestio emergit, an uxor propter alapam acceptam 3 possit divortium peteres Distinguendum hic erit, an culpa uxoris praecesserit,&ita non poterit, quia maritus tunc suo iure fuit usus, ergo nemini secit iniuriam, de Uur Nequei terit dicii or immoderate verberata, quae alapam est passa rarinac. q. ψῆ. num. O . . Iustae vero irater alias caiisa uxori alapas dandi erunt illae, quae de Jure Civili ad divortium sunt suffcientes,a . num. Ity c. t. Ergo si uxor ignorante marito extra aedes noctu manserit, vel cum viris extraneis convivata sit, vel comoediis interierit, utique domum reversa lapis a marito excipi poterit,d num tir. c. g. in Verb uxoris nulla culpa praecesserit e tunc si maritus iure suo abutatur, merito eodem privandus erit, per regulam generalem, quod quicunque abutitur filo jure se reddat coindignum. Ergo si maritus alapas citra causam saepius reiteret audienda erit uxor, si divortium partiale seu separationem a thoro&mensa petierit, Meo citius quidem si alaparum tanta fuerit vis, ut sari inem elicuerit. Satis enim exinde saevitia mariti apparet, ob quam divortium permittitur. Ita malias innocenter verberata uxor divortii auxilium implorare potest Scit absque causa, quae alias de iure Civili ad divortium sussicit per t. Consensu δ. f. C. de repud num. II cap. t. Jam ver, manu percussus dicitur verberatus in L s. F. . f. dei ur Quod extendunt Dd ut si ferula aut baculo maxime in capite aut facie fuerit percussa, etiam
privata autoritate marito divertere possit, mel Farinac. q. 43. n.
ιδν seqq. ' Unam vero atque alteram alapam patienti animo uxorseret, memor illius este mala aliquam facere. 3. Sic porrb Domino in servum modica castigatio permi via est, ιdu n. C. de Emend.S νυ l s. t. de paen ad quam haud dubie speriat alapae incussio. Alias vero supra modum in servos saevire non licet, juxta f. a. Iostit de his qui sunt se vel alien Sed an idem ius hodiernis Domi iis in famulos nos competat, quaesti
10쪽
plus iuris competit Nobilibus, quam infamissos me cede condi
ctos uanquam&in illos justo durius si animadvertant Nobi les, iurisdidione privari possint, cum liberi homines, qualesiis stici nostri sunt, durioris conditionis esse non debeant quam olim se vi, cons. Gai lib. . Obs r. num a Job hi p. IVM Pr Inst. l. r. V. H. n. 3. Quod ergo attinet famulos nostros puto nulluinius alapam ipsis infligendi Dominis competere, quia tantum nobis iunt obligati ex contractu Locati conducti ad operas praestandas. Quemadmodum edo cum operarium alium conduco, nullum ius ipsum verberandi conse quor, ita nec cum famulum conduco, quia par utrobique est ratio ramo ne qisdem verbis iniuriosis talem castigare valeo, seriis injuriarum actione conveniri potero, quia Domini in honorem&corpus similiarium nulla est potestas quod exemplo Domina cuiusdam quae ancillam vocaverat ine Ethandε.Dure cum tamen nihil turpe in illa demonstrare posset , docet
cet aliis servis iniuria non fiat, gr. 3. IV injur id tamen ad n stros famulos applicari nequit, cum sint homines Liberi. Et in specie in Hispani a nulli Domino ius alapam servo suo insigendi competit, testante Zeder celit. a. Epist. Hoc singulare, quod in illo qui Dominus vel magister est, licet iniuriosis uitatur verbis aut verberibus, animus injurandi non praesumatur Si a
Haec tamen quae iam adducta sunt, limitanda erunt, sis mulus simul ad educandum vel in arte informandum tradatur; tunc enim levis castigatio permissa est . . l. g. . in1 .f. de L. Aquit. 11 se consequens alapa non est prohibita. Ergo poterit v. g. Si tor funulo licite alapam impingere. Sed quid si sorma calcei Inera eidem incutiat ounc sane ex L. Aquil de damno dato comi tra ipsum agi poterit, uti clare decisum in . l. s. F. 3. Quid vero iudicalidum erit de Praeceptoribus,m&illi licite alapas suis discipulis infligunt Puto hanc poenam non excedere Scholasticae urisdictionis limites, cum leviter castigare valeant pueros Al. 3. f. ad L. Aquit Sotide J. E 1 ι' quo et art. a. amo Mius habent pueros virgis caedendi, quod plus est quam malas inauibus viata sit u e. Ergo citi competit id quod majus est, idem & id quod mi