Johannis Loccenii, JC. et Martini Schoockii, Jus et imperium maritimum

121쪽

act. am . landi enim proprie esse dicitur, quod terrae affxum est, & terra se tenet LI7. eod. satis est quod in piscina & stagno nostro sunt, ejusque tanquam accessio &fructus. Vnde piscatio etiam ad fructuais 1ium pertinet l. s. s. s . D. de nisi i undatio longior eam impediverit: quod tamen alluvio decedens restituere potest. I. 23. quib. mori usus. am. Sed di quasi ponsessionem juris piscandi in diverticulo maris aut fluminis publici sibi privatus longi

temporis usu inprimis qui memoriam hominum excedit) adquirere potest, di alium eodem iure uti prohibere. L 7. D. de diversremp. praeseri l. 43. de Uurpati nisi desinens uti, ante legitimum praescriptionis tempus ius suum amiserit. Si vero maris proprium ius, id est exigua maris portio in privatum fundum, ad exemplum villae Luculli aliorumque, admissa sit ut explicat

Grol. d. lib. 2, 3, Io.) vel diverticulum maris ad aliquem pertineat, di ille animum possidendi non interrupto plurium annorum usu testatus sit, di tamen prohibeatur us suum usurpare, interdictum uti possidetis ei competere Paulus dixit: quia ad privatam non publicam causam haec res pertinet, .

122쪽

De Istre Maritimo Lib. I. To s

Ec de iure fruendi agitur l. I . D. de iniumqtaod juri naturae comenire Grotius dicto

loco confirmat. Extra diverticulum vero maris idem juris non erit, ne communis u- fias impediatur. Ante aedes igitur meas aut

Praeto Dum ad mare situm ut piscari ali- qtaem prohibeam, usurpatum quidem est . rametsi nullo jureueadeo ut Vlpianus, si quis Prohibeatur, injuriarum agr posse dicat l. I p. g. 7. D. de fur. Grot Marib. c. s. p. m. 68. In lacu tamen qui mei dominii est,utique piscari alique pohibere possum. infra. I. I 3. de injuri nihil remorante, quod pisces dum in lacu sunt, in naturali sua laxitate

versari videantur. Cujac. bb. q. ου. c. 2. lacus enim meus est, ergo & proventus fructuoque ejus. per βρ. notata. Si quis duorum maritimorum landoriim dominus unum Vendar, alterum retineat,eique hanc legem vel conditionem det , ne ab emtore contra eum in certo maris laco certarum specie-xum piscatio exerceatur; quamvis marii quod natura omnibus patet, servitus privata lege imponi nequeat quia tamen bona fides legem contractus servari exposcit

123쪽

llos Iob. rectent.

tur. l. venditor fundi N. cona. praed. idque naturali aequitati consentaneum est. quod etiam in territorio di lege populorum posse locum habere, notat Grot ws cap. 3. Mar. lib. VI. Pisces custodiae causa piscinae immissos rebusi haereditariis annumerari, di ad possessoris defuncti heter edes pertinere, extra dubium est per l. I s. q. de act. emt. πι. 3. g. I a de adquisisus. Sed si pisces mulitiplicationis causa Τn stagnum sint eon jecti, cedere haeredibus defuncti possessoris aut vasalli eo tempore, quo stagnum mox est plicabile, Pragmatici notant: fructus enim de proximo recolligendos pro recollectis haberi. Carptov. Iur. sor. 3, 3 2, 2 6. At si tempus mortis magis est propinquum temspori immissionis pistium in stagnum quam piseationi, tunc pisces una cum fundo ad novum poliassorem pertinent. Idem d. loc

VII. Cuicunque vero vel in mari aut flumine publico vel eorum diverticulopi sicari fas & jus est; ita piscabitur, ne per id usius navigationis impediatur. I. P. ω toto t. D. Ne quid in sum pab. Theodoricus

Rex Gothorum apud cassiodorum lib. V. Var.

124쪽

Var. Ep. XX. . comper mus quoqdam septius cursum suminis quantum aa naviganisu Aium periineat,incidisse. quod volumus modis. omnibus amputare. uec tale aliquid permit- satis quenquam ultra praejumere , sed invisis uti alvei tractus navium relinquatur excuribus. Scimus enim retibus usu sepiaus esse piscandum. CAP. X.

De Jure Stapulata

E. An ius Stapula stringat tibeσum commemciorum ein navigationis uom. II. Stapula O' Geranii et mo

III. Quid sis jus Stapula.

IM. Vnde ortum ducat. quis eius fuis. V. Di inguendum a modiuvoendet ἄjuro emporii. n. VII. VIIL IX. X. Quibus modis adquiratur . usurpetur. XI. NCoriationum libertati nonpese pra-judicare in universum. mercibus nomexpressis Jιapula jus. XII. Excipiιur casus neces italis . annon

125쪽

XI IL Obligati ad exponendas certo Ioco merisces,nova. elusiones non quarent.

IS Zd nonne Ius Stapulae liberum navigationis& commerciorum Cursumsistere aut ei praeiudicare videtur,dum certo loco merces stistit ac moratur 3 Hoc di siquis rere operae est. Sed ordine progrediemur, dum hoc argumentum excuti dignum tractamus. deque ejus origine & natura paulo

accuratius agemus.

II. Stapula nona sabulando, ut nonnulli volunt, dicta est, quasi certis locis merces stabulentur, sed a voce mercatorisbus nostratibus usitata Stapes appellatur. quod velut in gradus erectionem & coacervationem rerum , inprimis meretum signat. Inde alia cognata nomina deducta sunt, ut Stapa, quod veteribus Saxonibus forum fuit , & Staplum pro tribunali. Cl. Salmasius cap. U. Observati ad Ius Atticum

di Rom. Απρον πιαρεχειν dicuntur, qui omnia quorum vita indiget ad victumsuppeditant. Stapam vulgo dicim.s ex antiquo Saxonico Piapeniquo orum Latine expositum i=a vel si Fimo Lexico Latino Saxonico uim γιdere memini apud arquartam Heberum

126쪽

De Iure Maritimo Lib. I. Io 9

Neidelἶergae. Inde facere stapam , vulgo dicimus , quod Graecis erat απρον --, i. ILatine commeatum praebere. Itaque Stapae ct a Stapes quod in foro in acervum essent erectae & cumulatae hujusmodi res quae ad annonam vel commeatum spectabant. Et Staplum Regis pro tribunaIi accipitur in Legibus Ripuariorum tit. 33. g. i. tit. g. S. tit. 71'. ita dictum a Germ. Stirpueloetas grad. . quod ad illud tribunal, sugdgestu quodam erectum, gradibus a d scenderetur. inde Suedicum quoq; llati apes vel elat lappin turris, vel Iocus aeris campani nolis destinatus, deductum, de Stapvs'ladev I civitates quae jure stapulae gaudent, ut vulgo loquuntur. magis Latine dicas stata

maris emporia; aut civitates ρνivilegio satio- , nis mercium donatas. Stuuia jus alio quoque nomine jus Geranii nuncupatur. Quid hac esset Geranium , primo dubitavi. Sed ubi penitius Vocem excussi, notionem ejus deprehendisse visius sum. V t enim Stapa est vetus vox Gottio- Teutonica , ita hane quoque esse puto , dictam vulgo meam squae signat Saxonibus & Belgis gruem , ut de machinam illam tractoriam , quam alia S

Ocant

127쪽

vocant, quo circumacto in excinerati ne navis sustolluntur di in terram demit tuntur vasta onera di graves ac ponderosiae merces. quod a Vitruvio lib. X. de Archi tectura cap. I V. N a Philandro in Notis ad dictum locum Vitruvii ita describitur: Umpanum quod Graci etiam γερονον appela laut, es rota ambitus malui genus, cujus cim, cumaisae, calcantiῖus bomimibus assxas pro gradibus regulas, axis foue obvolv tur, atque ita onera extoliantur, aut 'blata deprimim.

tur. Ejusdem meminit Lucretius lib. IV.

Multaque per trochlead , e aua pomdere magno

Commovet, atque sevi Amst machinanis. Huic machinae tractoriae 'uu nomen inditum est a formae quadam similitudine, quod axem quasi rostrum gruis protendit. rostrum vero gruis Graecis est γερονuν, inde geramum Lat. Est ergo jus Geranii per met nymiam idem quod jus exonerationis, quae inter cetera fit etiam illa machina traist ria. Huc referas illud Lehmanni in Chro nico Spir. lib. q. c. ad . p. m. 3 6 3. . se alab et

128쪽

cte. Hoe ius Geranir , vel exonerationis Germani alias vocant tabersage a deponeudo

merces.

III. Ius Stapulae est potestas sistendi in suo foro restringendique merces , speciali

emporii beneficio certis civitatibus compestens. Box hornius in Τheatro Hollandiae. ubi de Dordrechto loquitur, ita describit: V Siapuia i s quo potestas conceditur aliunde invectis mercιbus quasi manum injiciendi , ab instituto cursu retrahendi , ac denisque ita sistendi, ut non prius, quam publico foro divendita ibi fuerint, alio transferamur. IV. Est hoc jus vetus, cum crescente mercatura introductum. pnscisque Graecis dudum usurpatum, ut infli.cap. g.IX. indicabo. Inprimis in illis locis institutum. ubi commoditate situs, maris di fluminis pub. beneficio ius emporii exerceri potuit. Discit ius Stapulae ad urbium & commerci

rum incrementum, ad copiam annonae 3c mercium, ad subsidia reipub. opesque parandas. Scopus eius praecipuus est utilitas rei p. aut peculiarium civitatum: ne exteri promiscua Icrum necessariarum coemtione

129쪽

indigenarum commerciis incommodent s

sed ut ipsi huius rei quaestum ad se re ad

suum forum transferant. V. Non tamen jus Stapulae cum Numdinis , quae statis temporibus celebrantur, est confundendum : cum multae civitates ius mercatus generalis ac nundinarum habeant, quae tamen ius Stapulae non habent; nisi di hoc peculiariter sibi concessum probare possint. unde in definitione iuris Stapulae dixi , speciali emporii beneficio comis petere. Pendet enim jus Stapulae a jure emporii. Et qui jus emporii id est jus de exponendis mercibus habet, transeuntes merces ad suum portum & forum trahere potest. Chytroeus Saxon. Hist. p. i. ad amnum MDXI. Viadisam emporis veteris jurarunt Friratisavia innovavit, ne quis Potinus aut Germanus negotiandi caussa natisaviam praeteriret , θή utraque tem Uratisa ιa merces suas deponere ac ven dere cogeretur. VI. Illud autem jus emporii non privata aut holitate, nec aliquo praetextu juris aut onerum praestationis in mari, sed certis

di legitimis modis adquiri potest & debet rni mirum ex privilegiis sit perioris qui iura majestatis habst , vel ex praestriptione memoriam

130쪽

De Iure Maritimo Lib. I. II 3

moriam hominum excedente, vel ex lege pactisque liberarum civitatum aut rerum Piab.

VII. Rex aut Princeps qui nullum iu periorem agnoscit c etiamsi forte alterius

ma jestatem comiter observet J Stapulae ius haud dubie concedere potest: cum habeat authoritatem condendae legis, aut contra eam ex usu pub. dispensandiculi. Cod. de Legib. Besold. in Thesauri Pract. in v. Θω9Hinc etiam quando sumina Pro certo pretio elocant, Vel alio modo concedunt aliis Principes, praeter alia sibi in signum superioritatis reservare solent jus

ponendae stapulae. i.M m. p. a. Iura mar.s . IzO, Ia I. M tamen privilegium ex falsa relatione ac importunitate petentis vel obreptitie in fravd m alterius a Principe impetratum sit . impetranti non prodesse. nec aliis obesse aequius est. l. 3. C. qui legit. p. s. i. i. b. t. s. C si contra Jos vel ut .Edict. Theotirici segis Gothor. c. I 29. Et quamvis Principis sit aestimare, quem modum sui beneficii esse veliti. Is i. de reg. iuri non ta men praesumitur, nisi probetur, alteri ius quaesitum privilegio Velle auferre: ne ex bes