M. Tullii Ciceronis Orationum pars prima tertia. Post Paulii Manutii & aliorum doctiss. correctiones, diligenter emendata, & scholiis artificium indicantibus, & lectionis varietate, vbi opus est, ad marginem appositis, illustrata M. Tullii Ciceronis

발행: 1607년

분량: 691페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

641쪽

evros , queis mea , . vestrae iam, ipsius aures callent. Verum eo magis odisse debetis hominem , qui ne incipiens quidem peccare, . minimis rebus posuit rudimentum: sed ita in yδressus est,ut neque ab alio vinei pyssitan eque ipse se omnino reliqua aetate praeterire. Itaque nihil aliud studet, nisi ut lutulentus sus , cum

quouis volutariti longe vero fallitur opinione. Non enim procacitate lino uar vitae sordes eluunturi sed est quaedam calumnia, qua unusquisque nostru ni testante animo suo fert de eo, qui falsum.crimen bonis obiectat. Quin si vita istuis memoriam vicerit: illam, P. C. non eX Oratione, sed suis ex imoribus spectare de a L. Ied ex rhetiS.Iam dabo operam, quam maxime p'te fui m. ro, ut breue id faciam. 'Re haec altercatio nostra vobis inutilis erit, Patres conscripti. Plerumque enim Resp. priuatis crescitanim citus:ubi nemo cinis,qualis sit vir,potest latere.Primum igitur, quoniam omnium maiores .

Crispus Sallustius ad unum exemplum, ie-- gulam quaerit,uelim mihi respondeat nuquid ;hi,quos protuli Scipiomes, uis Metellos, vel 'r --- Fabios,ante tuerint aut opinionis,aue gloriar, et ant Dequam. S res gestae tuae,&Avita innocentisnmε inivssim ορῶ acta comi nendauit. Quod si hoc iste illisini manis,aui ac trum nominis, & dignitatis, cur non teque de 'nobis existimetur, cuius res gesta illustres, Multa integerrime actae quasi vero tu sis ab iillis,uiris,Sallusti,ortus: quod si esses, nonnul-- layiam tuae turpitudinis pigere:Ego meis ma- iurabus virtute mea preluxi, ut, si prius noti non fuerint, a me accipiant initium memoriar 'suam. tu tuis vita,quam turpiter egilli, magno .

offudistrienebras: ut, etiam si fuerint egregii

crues,certe .venerunt in obliuione. Quare noli

642쪽

,s In M. Antonium, '

alierum secit, alterius dii immortales meri avertant. Quid dicam de Hirti uui, re u a dita, e castris duas legiones eduxit incredibili studio,atque virtute,quartam illam, quae relicto Antonio, se olim cum Martia legione con iunxit,& septimam, quae constituta ex vetera--nis,docuit illo praelio,militibus iis, qui Caesaris beneficia seruassent,Senatus, populique Rom. carum nomen esse .His viginti cohortibus, nullo equitatu,Hirtius ipse, Aquilam quartae legionis cum inferret, qua nullius pulchriorem speciem Imperatoris accepimus, cum tribtis Antoni legionibus,equitatuque conflixit,ho- δενι Ioui stesque nefarios,huic a Ioui maximo, caeteris- tmax que deorum immortali ii templis , urbis tectis, libertati populi Romani, nostra vitae sanguinique imminentes, prostrauit, fudit, occidit, ut cum admodum paucis , nocte tectus, metu rerterritus, princeps latronum,duXque fugerit o solem ipsum beatissimun , qui antequam ab I. yaινiei se abderet, stratis cadaueribus , parrisidarum, darum, cum paucis rugientem vidit Antonium t An ver quisqua dubitabit appellare Caesarem Imperatorem aetas eius certe ab hac sententia neminem deterrebit, quandoquidem virtute superauit aetatem. Ac mihi semper eo maiora beneficia C. Caesaris visa sunt,quo minus erat, ab aetate illa postulanda, cui cum Imperium,

' eodem ten4pore etiam spem nominis eius de- 'U'at ferebantiis: quod, cili est d secutiis authorita- p . tem nostri decreti cbus cestis suis comproba

uit. Hae ergo adolescens maximi anu ,Vt Verissime scribit Hirtius,castra multarum legionum paucis cohortibus tutatus est, secundumque praelium fecit Ita trium Irnperatorum ut

tute,consilio, talicitate,vno die locis pluribus Resipub.

643쪽

a, Respub est conseruata. Decerno igitur eorum trium nomine quinquaginta dierum supplicR ationes aquas ut honorificetissimis verbis ipse

consequi potero, 6 complecta ipsa Lententia. Est autem fidei, pietatisque nostrae declarβr b e,m,le fortissimis militibus, quam memores mM , a ga quamque grati. Qii amobrem promissa nostra atque ea, quae legionibus, bello consecto, tributuros nos spopondirmis, hodierno Senatuia consulto renovanda censeo. AEquum est enim, militum talium praesertim,honorem coniungi. Is Atque utinam, P. C. ciuibus omnibus soluere nobis praemia liceret. Quamquam nos R,RVM e tu is/promisimus, e studiose,quamquam mult*ν ς mistat.-medemus. Sed id quidem restat,ut bero,victori 'bus, quibus Senatus fides dirae statur Nusim d aiquidem cum dissicilimo Reipubi tempore se

cuti sunt,eos numquam oportebit consili tui tari uin poenitere. Sed facile est bene agere cum iis, a quibus etiam tacentibus flagitari videmum illud admirabilius, maius, maximeque proprium Senatus sapientis est, grata eorum virtutem memoria prosequi, qui pro patria vi-3 tam profuderunt. Quorum de honore utinam mihi plura in mentem venirent: duo certe non praeteribo,quae maxime Occurruta. quorum alterum pertinet ad virorum fortissimo. rum gloriam sempiternat . alterum ad leniendum moerorem,& luetiim proximorum. Placet igitur mihi, P. C. legionis Martiae militibus, dil eis,qui una pugnantes occiderunt, monumentum fieri quam amplurimum Magna atque incredibilia sunt in Rempub huius merita le- .gionis: haec se prima latrocinio abrupit Antbnii: hare tenuit Albam: haec se ad Carciretin con-aulit:hanc imitata quarta legio parem virtutis

644쪽

,s In M. Antonium

gloriam consecuta est. Quarta victrix desiderat neminem De Martia nonnulli in ipsa vi- al. εeide ctoria a conciderunt: ὁ fortunata mors, quaestus naturae debita, pro patria est potissimum reddita. Vos vero patriae natos iudico: quorum It etiam nomen a arte est ut idem Deus vrbem hanc gentibus,vos huic urbi renuisse videatur. In iuga foeda mors est:in victoria, gloriosa. Etenim Mars ipse ex acie sertissimum quemque, pignerari solet. Illi igitur impii, g. patini. 'u's cecidistis,ctiam ad inferos poenas bia Hi ricidii luent:vos verb,qui extremum spiritum in victoria effudistic, piorum estis sedem incinniso ai um consecuti e Breuis autem vobis vita natu Vari,isbo x ,st at memoria bene redditae vitae,sempi- visa da, .. WQgo non esset longior,quam haec vi-- - a quis esset tam amens,qui maximis labori d Lad Dis in in i culis d ad summam laudem, glo-dem, ti,iam Mynque contenderet'inctum igitur praecure saquesummam V miin, sertissimi dum vixistis, nunc vero etiam sanctissimi milites , quod vestra virtus

nec obliuione eorum,qui nunc sunt, nec reti , centia posterorum insepulta esse poterit, cum vobis immortale monumetum suis poene manibus Senatus, populusque Rom.exstruxerit.

Multi saepe exercitus Punicis, GalIicis, Italicis

bellis,clari, di magni fuerunt me tamen ullis tale genus honoris tributum est. tque utinam maiora possemus,quandoquidem a vobis maxima accepimus.Vos ab urbe surentem Antonium auertistis:vos redire molientem repulistis. Erit igitur exstructa moles opere magnifico, incisaeque iterat diuinae virtutis testes e Lumqti sempiternari e numquainque de vobis, eorum, Q γ.bis qui aut videbunt vestrum monumentum, aut

audient, gratissimus strino conticescet,ita pro mortali

645쪽

mortali conditione vitae,immortalitatem estis 34 consecuti. Sed quoniam, P. C. gloriae munus optimis,& sortissimis ciuibus monumenti honore persoluitur,consolemur eorum proximos, quibus optima est haec quidem consolatio:pa

rentibuS.

Tunt:

bunt, quos laudare , quam lugere praestabit: fratribus, qud in se,ut corporum,sic virtutum similitudinem elis confident. Atque utinam his omnibus abstergere fletum sententiis nostris,consultisque possemus vel aliqua talis

hic adhiberi publice posset oratio, qua de

ponerent moerorem,atque luctum,gauderent ρ'

que potius, cum multa, & varia impenderent hominibus genera mortis,id genus, e quod est e L.quod F pulcherrimum,suis obtigisse eosque nee inhu-Iι pulcher. malos eue,nec desertoso quod tamen ipsam pro patria non miserandum putatur mec dispertis bustis humili sepultura crematos, sed contectos publicis operibus,atque muneribus, eaque exstructione,quae sit ad memoriam ae-3 3 ternitatis ara virtutis. Quamobrem maximum quidem solatium erit, propinquorum, eodem monumento declarari & virtutem suorum, &pietatem,& Senatus fidem,& crudelissimi memoriam belli .in quo, nisi tanta militum virtus exstitutae: d parricidio M.Antonii nomenio dL.psi racs puli Romani occidisset. Atque etiam censeo, P. C. quae praemia militibus promisimus nos. Repub. recuperata,tributuros, ea vivis, victo. itibusque cumulate,cum tempus venerit, per-sbluenda: qui autem ex iis,quibus illa promissa sunt,pro patria occiderunt,eorum parentibus, iniugibus,statribus, eadem tribuenda

646쪽

is In M. Antonium

censeo. Sed , ut aliquando sententia comple--ctar,ita censeo:Cum Pansa,Coss.Imper.initium cum hostibus confligendi fecerit , quo praelio legi Martia admirabili, incredibilique

virtute, libertatem populi Romani defenderit, quod idem legiones tyronum fecerint: ipse que C. Pansa, Coss. Imper clim inter media o 36stium rela versaretur,vulnera acceperit quom que .Hirtus, Coss. Imper praelio audito, de cognyto, sortissimo, praestantissimoque animo exercitum castris eduxerit,impetumque in M. Antonium , exercitumque hostium fecerit, a IMei ne eitisque copias a occisione occiderit,suo exer- oceid. citu ita incolumi, ut ne unum quidem mili- L. C. Casa tem desiderauerit.Cumque 5 C.Caesar,Imper. 3ν

prvr consilio, diligentiaque sua castra foeliciter defenderit,copiasque hostium,quae ad castra a cesserant, profligarit, occiderim. ob ea re Senatum existimare, iudicare,eorum trium imperatorum virtute, imperio, consilio, grauitate, coniti litia, magnitudine animi, stelicitate, populum Romanum foedissima, crudelissimaque seruitute liberatu .cumque Rempub.Vrbem, templa deorum immortalium, bona, fortunasque omnium , liberosilue conseruarint dimicatione,&.periculo vitae suae, ut ob eas res bene, sortiter, scelicitfrque gestas, C. Pansa, Α .Hirtius, Coss. Imperatores, alter, ambo -Ve,aut, si aberint, .Cornutus, praetor urbanus, supplicationes per dies quinquaginta ad omnia puluinaria constituat cumque virtus 3 legionum digna clarissimis imperatoribus κ-stiterit, Senatum, quae sit antea pollicitus le-igionibus exercitibusque nostris , ea summo studio Repub recuperata,persoluturum:cum-rque legio artia princeps cum hostibus conflixeriss

647쪽

stixerit, atque ita cum maiore numero hosti Mcontenderit ut . plurimos caederent, cape a L quam rent nonnullos cumques sine ulla nece 1I1--π- , late pro patria vitam profuderint cvmque ereni, simili virtute reliquarum legionum millia pini Ἀ- να fallite, silibertate populi Romani mortem op - etycctatione petiuerinta. Senatui placere,ut .Pansa, A.Hir prΦρ .al.sinatius, Consules, Imperatores, alter, ambove, si retracta his videatur , iis, qui sanguinem pro vitae, tu isto bertate, fortunisque populi Romani pro urbe, templisque deorum immortatrum pro sudita sent,monumentum quam amplissimum locandum e faciendumqου urbem ad eam rem pe- c faciuου- cuniam dare, contribuere, soluere iubeant, ut dum ruνentrexstet ad memoriam posteritatis sempiter quesores 'rb. nam,ad scelus crudelissimorum hostium,mili ad eam .itimque diuinam virtutem bique, quae praemia Senatus militibus ante constituit, ea soluantur eorum, qui hoc bello pro patria occiderunt, parentibus, liberis , coniugibus , fratribus d eaque seatribus tribuantur Gua a militibus ipsis tribui opor ribuantur teret, si illi vix ussent, et η m. qui morte vi

cerunt.

648쪽

nem oratiosiis potius incerti auctoris declamatio est.

maledicta tua paterer, Maulli sit scirem iudicio magis, quam morbo animi petulantia ista uti. Sed cum in te neque modum,neque modestiam ullam animaduerto, respondebo tibi vi,si quam voluptatem male dicendo coepisti, eam male audiendo amittas Vbi quorari quos implorem, P. C. diripi Remp. arque L eum ' audacissimo cuique esse perfidiae a locum Dan apud popu apud populum Rom. qui ita largitionibus cor-lum Rom. ruptus est, ut sese me sertunas suas venales habeat ran apud vos, Patres conscripti' quorum authoritas turpissimo cuique,4 sceleraeissimo ludibrio est: ubi M.Tullius leges,ludi. cia populi Romani defendit,atque in hoc, dine ita moderatur quasi unus reliquus ex familia viri clarissimi,Scipionis Atricani,ac nomrepetitus, accitus, & paulo ante insitus huic urbi ciuis An vero,M.Τulli,facta,ac dicta tua, obseura sunt an non ita a pueritia vixisti, ve nihil flagitiosum corpori tuo putares,quod alteri eollibilisset in scilicet istam immode ratam eloquentiam apud M .Pisonem non pu

dicitia iactura perdidisti Itaque minime misi eam fiagitius venditas, quam Lurpissi

649쪽

In M. Tut Ciceronem. 173

mrpissime parasti. Verum,ut opinor. lendor domesticus tibi animos tollit Uxor sacrilega, ac periuriis delibutari filia, matris pellex : tibi iucundior,atque obsequentior, quam parenti par est Domουm ipsam tuam vi, rapinis, funestam tibi,ac tuis, comparasti videlicet venos commonefacias,quam conuersa est Resp.

cum in ea domo,habitares homo flagitiosissi a s,

a me,quae P.Crassi, a viri consularis fuit bist dia iaque cum haec ita sint,tamen se Cicero dicit, i bo. ι-ue concilio deorum immortalii ruisse, inde mis his. ἀritia

sum huic urbi, ciuibusque custodem , absque is,

carnificis nomine, qui ciuitatis incommodum in gloriam suam ponit. Quasi vero non illius coniurationis causa fuerit Consulatus tuus, ideirco Respub disiecta eo tempore, qud te eustodem habebat. Sed,ut opinor,illa te maingis extollunt,quae post Consulatum cum e-rentia uxore de Repub consuluisti, cum e leo Lgis Planciae iudicia domi faciebatisci ex contu Planxia ratis, alios morte,alios pecunia condemna ' .ucis e bas, cum tibi alius Τusculanum, alius Pom dεmnabas, peianam villam aedificabat,altius domum eme alisve --bat qui vero nihil poterat, is erat calumniae absinebaπα proximus is aut domum tuam oppugnatum μη venerat,aut insidias senatui fecerat deniqueo de eo tibi compertum erat. Quae si tibi falsa obiicio,redde rationem, quantum patrimonii acceperis, quid tibi litibus accreueris, qua ex pecunia domum paraueris, Tusculanum,in Pompeianum infinito sumptu aedificaueris:aut si retices,cui potest esse dii Dium,quin opulentiam istam ex sanguine,& miseriis ciuium paraueris 3 Verum,ut opinor,homo nouus Arpinas, ex .Crassi familia, eius virtutem imitatur, eontemnit simultatem hominum nobiliv. Rempub.

650쪽

Rempubi caram habet, neque ter rore, neque' a L. Iliadve gratia commouetur a Illud vero amicitiae is amicitiae tantum ac virtutis est animi immo vero ho-hoe viγιαι istar leuissimus,supplex inimicis 6 amicis cones animi tumeliosus, modo harum , modo Ilarum par Lin mi ilum,nemini ridus, leuissimus Senator, merce- σοί narius patronus , cuius nulla pars corporis turpitudine vacat, lingua vana , manus rapa

cissimae, gula immensa, pedes fugaces quae honeste nominari non ponunt,inhonestissima. Atque is cuni eiusmodi sit, tamen audet dicere: O sNunatam, natam, me eo uti Romam.

Τe Consule, fortunatam, Cicero Dimmo verb, PRUc in dilicem, .miseram, quae crudelissimam Gliseimam proscriptionem ciuium perpessa est, cum tu,

γνωr m turbata Repub metu perculsos omnes bonos ptγ parere crudelitati tuae cogebas: cum omnia ii dicia, omnes. leges in tua libidine erant: cum tu, sublata lege Porcia, erepta libertate, nostrum omnium vitae, necisque potestatem ad te unum reuocaueras Atque parum est, quod

impune fecisti, vertim etiam commemorando

'exprobras,neque licet obliuisci seruitutis suae. Egeris, oro te, Cicero, perfeceris quod libet: satis est perpessos esse, etiamne aures nostras, onerabis tuo odio citiamne maestissimis. verbis insectabere

-ΤI. Laudi Cedon Ἀνma toga:eoneedat laurea dinguae. . tia si vertatogatus in non armatus ea, quae: gloriaris,confeceris:atque inter te, Syllamque dictatorem, praeter nomen Imperii,quid quaru .

interfuerit. Sed . quid ego plura de tua inso

Ientia commemorem quem Minerua omnes

artes edocuit, Iupiter optimus maximus in .concilium deorum admisit, Italia exsulem litiaueris suis reportauit. Oro te.Romule Arpina -

SEARCH

MENU NAVIGATION