Psallentis Ecclesiae harmonia tractatus historicus, symbolicus, asceticus ... Opus nouum, & curiosum, ac multiplici eruditione illustratum auctore D. Ioanne Bona ..

11쪽

. T l . .

Impr atura si videbitur Reuerendisi. P. Sac. Palatij Apost. Magistro.

Leleanius Rivald. Viceier. Imprimatur Fr. Vincentius Cepolia Magist. de Reuerendisse P. Magistri Sacri Palatij Apostolici Socius Ordinis Praedicat.

12쪽

AD LECTOREM.

1 Tij monastici benevole Lector, rat onem reddere incipio , cum hanc meam de diuina Psalmodia lucubrationem typis euulgo. Scio quidem haec aetate eruditissima scribetibus multa a multis imminere iudicia, multas parari censuras: sed recordatus sum cum D Hieronymo illius versiculi, Pollio, & ipse iacit noua carmina; meque cum aliis plerisque tenuit, &corripuit, iuxta satyrici dictum in. sanabile scribendi cacoethes et Cum praesertim docuerit me vir magnus Euodius Tnicinensis, non minus de otioso silen. tio reddendam esse rationem, quam de otioso sermone. Sed istis paginis,inquies, quid erit loci post tot sactissimos Patres, post tot docti sumos viros, qui de diuinis officiis uberrima nobis commentaria reliquerunt λ An non hanc spartam satis superque exornarunt, qui viri, & quam eximiit Isidorus Hispalensis, Amalarius Fortunatus, Rabantis Maurus, Rupe tus Tulliensis, Naiij innumeri tum veteres, tum recentio.

res Ornarunt illi quidem, & ecclesiasticae lanctionis Sacramenta operosissimis scriptis illustrarunt. Sed an ideo sequi pudet, quia illi praecesserunt Z Numquid , ut verbis utar D. Hieronymi, aut I ertullianus B. Martyrem Cyprianum, aut Cyprianus Lactantium , aut Lactantius Hilarium deterruita scribendo Diuina eloquia, inquit Chrysostomus, sonti similia sunt largis, perennibusque fluentis scaturienti. Q iante nos suere pro viribus suis aquas inde hauserunt & simn

I iter qui post nos futuri sunt idem attentabunt , neque sic totum euacuare poterunt e sed magis interim augescune numina, & increscunt. Recte Romanus Sapiens. praecesserunt, non praeripuisse mihi videntur, quae dici poterant, sed aperuisse. Crescit in dies materia ,& inuenturis inuenta non obstant. Praeterea conditio optimae st ultimi. Parata verba inuenit, quae aliter instructa, nouam faciem habent rnec illis manus iniicie tanquam alienis; sunt enim publica. Iuruconsulti negant, quidquam publicum usu capi. Et si concedamus omnia a veteribus inuenta esse, hoc semper nouum erit, usus.&inuentorum ab alijs scientia, & dispositio. Recte item Damascenus: Nonnunquam id, quod a persectis relictum

Diuiti

13쪽

Phocas ibid. Ines. epist a. Lapsus est meis

posuit.

lictum est reperit puelliri: di in id quod praeter eu sum es

Sapientibus , incidunt idiotae: N in quod occultatam est Manistris comparuit disicipulis Denique alius alio plura inu nire potest, nemo omnia . Et tape iuniori reuelae Oeus,quod melius est, ait Pater Monachorum . ha Non fuit autem meum confilium post tot editos de sacris precationibus libros, male recoctam, quod alunt, cram-hen fastidiolo huius seculi palato obiicere: sed fiduciam mita praebuit, aliquid de nouo audendi id, quod scribit Augusti libro pruno de Trinitate,utile esse plures a pluribus fieri libros umeris stylo, non diuersa fide. etiam de bus eisdem, ut ad plurimos res ipsa perueniat, ad alios sic, ad alios autem sic. Quod si dixero me in his striptis

dum seruasse, ab aliorum methodo prorsus diuersam , mag SIibera vox erit, quam is perba. Conser, si placet, hunc -hrum cum c Ueris, qui hactenus de eodem argumento prodierunt, fateberis proculdubio neminem reperirI, qui Omnes Diuinae Psalmodiae partes, mysteria, & disciplinant hac ratione explicarit. Possum audacter de stylo, di methodo huius operis dicere, quod Phocas Grammaticus de breuit Ara mea multorum es, quos secula prisca tiareant , Sed nos a te breuitas a friν esse meam. Possum quoque Paschasiij Ratberti vel ba usurpare dicentis.

Expositio mea multorum eruditissimorum est D Ociorum, quos antiquior tulit aetas, di firmauit auctoritas ve alis, sed proprio commendatam stylo, nouitav facit e sse meam, ita ut tractatus uui de omnibus colligitur, unus verὸ videatur,

I specialitet esse meus. Si qnid vero bene tractaui , naalo Ia

cuni praedicto Phoca lectoris iudicio laudata, quam mea I

ctari praedicatione. Simias enim seriint, inquit Synefius, postquam repereri ne tu istibus suis tanquam si uinclitas obtutus defigere prae admiratione pulchritudinis; adeo na

tura eius amans est , quod pepς ς 'μ νψ yςm mittenda est in sobolem inquisitio. Ob id Lysippus Apelletna tabellas admittebat , di Apelles Lysippum Porto si

ouid Deccatum in hoc opere est di sane plurima peccata sunt) meum est: si quid bonum, si quid laude dignum , non meum , sed alienum est .

a scripti probatissimorum auctorum pleraque meo

14쪽

stylo elicui ullud poetae sequutus.

' ... PDrafris ut G On Iastibus omnia libant, . Omnia nos iliuem depclcimur aurea dicta . Nonnulla ut apud ipsos sunt admiscui, ut quod ait Bernardus , ex vasculorum pulchritudine gratiora fiant, quae in eis lectori apposuerim. Nec mihi vitio vertas verba sunt Theodosiij Macrobii ad Eustachium filium si res, quas ex lectione vatia mutuabor, ipse Depe verbis, quibus ab ipsis auctoribus enarratae sunt, explicabo: quia praesens Opas non eloquentiae ostentationem , sed noscendorum congeriem Pollicetur. Asranius togatarum scriptor, ex cuius fabulis exempla saepius afferunt in suis grammaticis institutionibus Sosipater Charisius,& Nonius Marcellus in ea togata , quae Compitalia inscribitur , no in uerecunde respondens arguentibus , quod plura sumpsisset a Menandro. Fateor, inquit, sumpsi, non ab illo modo, sed ut quisque habuit, quod conueniret mihi, quodque me non posse, melius facere credidi, etiam a Latino. Plautus, Caecilius, Terentius, & csteri eloquentes viri, teste D. Hieronymo, non solum versus, sed multa capita acceperunt ab antiquis. Quare Terentium Luscius Lauinius criminabatur quasi publici aerarii sarem et Virgilius compilator veterum dicebatur: Tullius quoqueia, qui in arce eloquentiae Romanae stetit , rex oratorum , & la tinae linguae illustrator, repetundarum accusabatur a Graecis. S. Ambrosij scripta, ut D. item Hieronymus resert, Origenis sermonibus plena sunt; Exae meron autem ex Basilio co- pilauit. Recentiorum libri quid aliud plerumque sunt,quam Centones e pulchrioribus Antiquorum dicti sp Secunda pars Theologicae Summae D. Thomae magna ex parte legitur in Speculo Morali Vincentii Beluacensis. Plura capita A. Gulii transcripsit Macrobius. in Eclogis Calpurnia, ct Nemesiani ijdem quandoque versus leguntur,quos alter alteri sublegit. Si ab Ar illo tele aliena dematur, qui Plignix videtur, cornicula apparebul,surtiuis nudata coloribus. Plato se reusarti audi. uit accusari. quod magnam parte Philolai transtulerit in Tini sum. Alia veterum Scriptorii furta recensent, eleganter ex Graecis Clemens Alexandrinui, di Eusebius Casariensis r ex nostris autem Aurelius Macrobius, ct Augustinus Eugub

nus . Si quis piam nouus Arcium edes ad et nobis, pro prium, di alienum in libris discerneret, si iudicem habere niusia o b Aristο -

log. ad Pamach. epist. ad eum. dem de eriora.. Origenis.

15쪽

con a luet te is , di prostiet.

Aristophanem, qui mortuorum linguam intelligeret; euvi loquuntur per ora vivorum : Si Cratinum, qui libros torqueret, ut latrocinia confiterentur; quot in re literaria fures inueniremus Z Texunt plerique libros, sicut serta ex variis floribus, Miranturque novas fronses, ct nonsua poma. Pauci possunt cum Manilio dicere . Non ra loquar : nulli vatum debebimus orsa, Nec furtum, sed opus Ueniet. 6 Ab hoc autem communi vitio, haud immunis ego sum : quod ultro , R ingenue fateor, ne me quispiam accuset, & lege Iulia peculatus damnandum censeat, si hemi stychium aliquod, vel integrum versum , siue sententiam Probati alicuius Scriptoris meis carminibus, & scriptis immixtam videat. Vix enim fieri potest, ut quis eruditum aliquod argumentum pertractet, quin vel inuitus e veterum monumentis plura transcribat. Porro negant Iurisconsulti eum damnari debere, qui pecuniam publicam acceperit, sapostea erogauerit. Ligna quidem, &lapides ad hanci tructuram ab alijs accepi: at aedificii forma, & conitructio mea est. Sanctorum vero Patrum. & antiquorum sententias fideliter ex sonte excerpsi riuulorum perosus impuritatem: Uerba tamen scrupulose non sector, dum sensus integer maneata Nam de Apostoli in citando veteri testamento aliquando, dc media intersecant, N ex pluribus locis unum constant, ut

, Hadrianus Papa, Leo Castrensis, &Franciscus Ribera docte

obseruant.

s De stylo nihil habeo, quod praesari oporteati postum

autem cum Cassiodoro humilem verecunde promittere, mediocrem non improbe polliceri. Saerae doctrinae profanam coniungere eruditionem , ubi necesses iit, non dubitaui praeclarissimo tum Ecclesiae procerum insistens exemplo. Sapientia enim vocat ancillas ad arce in , oc gentilis puella in coniugium assumitur a Iudaeo. A malis etiam Scriptoribus aliqaado abstinere non potui, Senecam imitatus, qui volens Pa-blium Mimum citare, ait: Nunquam me in bona re mali Pudebit auctoris . Librum in capita, capita in paragraphos subdiuisi , quia ut monet Fulgentius , lectoris renouat studium temperies distincta librorum . Et sicut labor viatoris hos putio, ait Auzulliaus, ita libri termino reficitur Lectoris in tantio. 5 DP

Diuiti

16쪽

s De singulis ossiciis,eorumq; partibus non ea dumtaxat, qua ad historiam pertinent, sed symbolicas insuper rationes,

di ascetuam doceo disciplinam. Ascetas autem illos vocant Philosophi, qui solidarum virtutum exercitationibus incumbunt: quare Patres Graeci Monachos Ascetas, de monasteria Asteteria, atque tractatus de virtutum exercitatione Asceticos nuncuparunt. QMae omnium scriptis euulgata sunt, praetermisi quandoque, quia operae redundantis est, cunctis nota replicare: atque omnia persequi velle, aut nimiae iniseriae , aut inani iactantiae adscribi solet. 7 Soluta orationi quaeda P matia intermiscui vario caris minum genere, vi si minus a stylo, saltem a versuum varietate placerent. Laudem ab istis non quaero. Licet en tua . scribat Cicero neminem se Poetam cognouisse, qui sibi non optimus videretur et noui tamen ego, quam sit mihi curta supellex, & iure cogor mirari cum Satyrico, quomodo fieri potuerit, ut sic repentὰ Poeta prodirem. Ignoste lector, cum possem culpa carere, malui hanc deprecari; id nimirum exigente genio meo, cui in hac re non obsequi, & si volu insem, non valuissem. Adde, quod & rationem Dininarum Laudum sequutus sum, quae hymnis Constant , ct prosa. Neque tamen fortuito in Pocticos passim sonos erumpo sed ibi dumtaxat, ubi sorma quaeda in subest, vel materia poetica . Miscere vero pcietica Philosophicis docet me, teste Ficino ,

omnis antiquitas, idque olim a Graecis usitatum asserit Cicero in Tusculanis. Idem permittunt, de Iaudant Plutarchus, Iamblichus, Plinius, & ex nostris Pacianus, atque Ambrosius . N. cclesiunt exempla et nam pro versus miscuere docti stimi viri Valerius Martialis, Statius Papiritas, Decius Ausonius, Lucianus Samosatenus, Theodorus Prodromus, Petronius Arbiter, Fulgentius in Nythologijs quicunque ille sit, Martianus Capella , Seuerimis Boethrus, Valerius Probus , Phocas grammaticus, Curius Fortunatianus Rhetor, Iimius Moderatus Columella, Sidonius Apollinaris, Venantias Fortunatus, Ennodius Ticinensis, Marcus Uarro in satyris Menippaeis, Seneca in ludo de morte Claudij, de multi hecentiores . Si quis autem a Poeticis alienus sucris, Poetica non legat, ea enim ratione composita sint , ut sine dispendio cqterorum omitti possint.

. Dicam ego de hoc libro, quod Chrysostomus de suis

Ambros. lib. 3 de fide ad Graiisa.

h m. de Paradis.

17쪽

sermoni bd Pi L cet omnes noti legant, pars saltem dimidiaί

leget . Quod si nee dimidia quidem portio legerit , vel ter-uia pars. Quod si nec tertia; nec quarta , sint saltem decem. Quod si nec decem , saltem quihque . Q nod si nec quinque, Vnus saltem. Et si nec unus, mercedem tamen persectam proi meo Iabore, & bona intentione accepturus sum . Dicam ζr: h. . cum Christiano Druthmaro Monacho; Ego nulli nolenti iunsero , aut legere , aut habere hunc librum, sed qui voluerit r& si aliquis hunc detestetur,ordinet meliorem, & ego volun-ε hy' - ν L i rarie ipsum suseipio , nam iste nihil ulli nocet. Dicam & cum k φη ἀh- x Aspendio Cithar do , atque cum Hismenia tibicine, quorum praeclari viri mentionem faciunt, Noui intus mihi ipsi. 8c Mu-I . . sis canere. Mihi soli scripsi , mihi scenam struxi . Sufficiunt,' mihi pauet Lectores, sussicit unus, sufficit nullus. Dicam tandem cum Valerio Martiali. Si nrmius vider , feraque eoronide longus Esse liber , igito patiea, Iibellus ero. Vale mi Lector, & si quid ex huius libri lectione proseceris Deum lauda, Zc ora Pro me.

18쪽

PROSPECTUS OPERIS

PER CAPITA, ET PARAGRAPHOS - .

C A P. I.

De antiquitate , & excellentia Diuinae Psalmodis . . A Ntiquitatis quanta sit vis

de pree bur , hymnis primorum Christianorum. IIS. . Tettimoni anctorum patrum d/facra PDImodia ab ortu Ee Horifae,et deinceps temporum ferresem nata. Addita quadam dc eius ex

eellentia , de perenni Psalmoria in quibusdam Eceleus insi- tuta Desiderium laudania Deum Tacts obiter quidam oelesiastica

inibus de Causis certae quaedam

horae ad psallendas Deo laum id es fuerint institutae. LI. π r Aria nomina Horarum V Cononiearum expiscan - ttiy. Cur diuina mystema ymbο-us, ct alogorys occuδεμιυ ant qui . 365 2. Prima ratio insutitionia Hor rum ex D. Cnriano. Secunda ex AmoLGO Fortunato, Honomo Augusodunensi. 42 rara ratio ex Hugone Victorans. Luarta ex communi friptorum ententia ob domιnica passion s memoriam. g. . nisenta, ct sexta ratio in gratiarum arisonem ob diuina heNescia. Septιma per analogiam ad atatem humanam . Adana qua, dam de breΔιtate vita. p. L OIIaua ratio ex parabesa Euan. getica L Orantiam in vinea Nona

19쪽

C A P. I I I. De varia diei, ac noctis diuisione. S. r. P id dies, quid nox st. Pri.

dira Christuos . 63 S. 3. Seeunda diat o diei naturalis

antiquo Romanorum more. Tertia diuiso dies, ct noctis artificia- Iis . Cur diuis diei in in horas. De horis aqualibus, inaequali-has: In vicissitudine diei, o noctis restiret mιrabiliter Dei prouidentia. . si's.q. Dira in qua uor praeeipuae patres diuisa ab antiquis. I rem nox. Suid ιiationes, quid Vigilia snt. Suota hora quodlibet incium ce-λebrandum . Suot μι pari s of

De Nocturnis Vigilijs lias eia brasse in bonorem D/orsi.

exhortatio ad vigilandum Ora tio Gι myttiea fugentur tenebra . 8 S. a. Laudos vigiliarum. Exempla

s. 3. A sectavi damnari vigilias. xuota hora nocturna θnaxrs per solui debeat. Somnus post vigitias Monaebis interdictus ct eurioratio ad Deum,υt exciter nos. 96

S. I.

S.I. Vr nocte orandast. Etiam tibnicos nocturnas Nigι- De Laudibus.

IX Dιnctum a Nocturnis. Matutini nomen aequivocum . Laudes incipiente erepusculo per soluenda funι. tiid ι er/Pusu tam , qua eius duratio. Io7S. a. Cti Matutini, ct Laudum nomen huic ineio tribuatur. M tutina oratronis praerogatiua . Eiusem rationes ῬΠica . Lucis, ct Aurora encomia. III g. 3. Matutinum temptis aptis um contemplationi . Qua sim flea Lx anima. Tota nocte quaeritur sponsus; non nisi in Aurora inueniendus. Oratio ad Deum , ut verum tamen orratae in nobis. I lys a. Lucta Iacob inque ad aurarami quid

Dissili

20쪽

eeι. Denique hortatio ad laudan- dum Deum . I 23

, De Prima.

F. I. Randum esse post solis o

. S η Dr matutinis fata lationibus. Prima quando fuerit institiata, qua bora persolui debeat. Iqq.

C A P. VII.

bus . . III

II santia. Ea per Nonam

antiqui. Quinam semei, qui plu