Ioannis Vincartii Gallobelgae Insulani e Societate Iesu De cultu deiparae libri tres

41쪽

Non patitur VI Rco: nec enim levitatis amantes, Sustinet, ingenio, dissimilesve suo. Ergo siderea coeli delabitur arce, Quaque vcnit clarum lumine signat iter. Illius accessum primae sensere tu Vencae, I aetaque mugitu signa dedere sἹo. Assiliunt laetis balantes matribus agnae :Latratum muto supprimit ore canis. Musa iocabatur; calamos inflabat a. Iolas :Non crimen, leve quid, sed tamen istud ςrat. Constitit ut propius ludentem DiYA puellam Blanditie milla , durior ore petit. Ecquid erit tandem permixta inodestia ludo ZIstos irit te iocos , Musa, placebis ait. Cernis 3 & in niveam defigere lumina turmam

Imperat; has inter mox tibi nomen erit. Nec statuo longum pensando tempus amori IVno parva mora es t mense placere: potes. Dixerat haec ε, abiere procul nugaeque joc1quet, Iam quiddam quod agat corpore maius habet. Edita frondoso turrexerat arula recto, In medio Div AE parva tabella fuit.

Casta Sacerdotem nec α hoe male t Musa

gerctat :Altera fert violas , altera dona preces. Ah l quoties illic teneros dum cautat amores, Purpureae lacrymis immaduere genae rRhi quoties pictae dum figit basia DivAE, Facta est a lacrymis uda tabella sui Si . . Vix illam matri fas est agnoscere ; tanto Sanctior, ct tanto quam modo majoτ erat. Mirantur socij pueri, foetaeque puellae, hi dicunt: non est Musa, quod ante fuit.

Dicta

a. Iolas nomen pastoris.

42쪽

Dicta dies aderat . sensim languescere eOrpus Coepit; & occulta vena micare febri. Fallimur. ah l febre male nomino: solus Amoris - Emissias pharetia scilicet ardor erat. Vt fuerit languebat amans : cum visa repent ὁ , Clara per aerias turba venire Vias.

Diu A chori princeps palla spectabilis aurea, Cogebat reliquos ad sua ju si a pedes. Utque prior subi jt Musar tangentis in aedem,

Proxima vimineo discubuitque toro. Huc ades , 5 . roseis subridens DIvA tabellis,1 Iuc adcs; amplexus accipe, Musa, meos. Audierat teneroque caput sussulta lacerto :Fallor 3 an exclamatὶ me , mea DIVA,

Nulla mora est, venior venio tibi servula, quavis, Tardior admissi facta pudore mei. Αrdor erat, mater: Sed dicere plura volentem Destituit medio vitaque , voxque sono. Illa triumphanti fertur superaddita turmae: Quaque volant coelo clarior aura nitet. Viderat hoc aliquis terram dum versat arat IO, Substitit, & coeptum iiiva reliquit opus.

Ergo permissis admisce seria ludis , Quisquis es ; Sc nimios ore repelle iocos. Quid tibi eum Mopso Zquid cum pastrice puella tingenio populi vivit uterque sui. observare leves ambo didicere capellas rHςc nugas tantum colligit , alter amat Corpo tis in cultu pars est quoque danda decori: xv I. Sape per hunc castus conciliatur Amor. B 1 Muu-

XVI. Quis corporis habitus , cultusque puerum Marianum deceat.

43쪽

Munditiae placeant : loto sit candor in ore; Sint sine labe manus, & sine labe toga. Quid tibi si nivea plantae celentur aluta Virginei formam tramitis. illa docet. Curabis vitiet ne quae toniura capillos e Neu sti ingat molles taenia rubra comas Pallia si spirant peregrinς pellis odores, Reijce i judiciis' tincta venena meis . . Talia lascivi faciant concede puelli; Aut quibus ornatrix Cypria lena fuit. Quod venerem spirat, Marianum dedecet , arte, , Exigua comi forma clientis amat. Quin te , a. Hermanne, canam cultum quoque

veste tulisti;

Non animo tantua, Matris amator eras.

Eloquar, ut primo pubentem germine, plus quam Frigoris accessu, septima laesit hyems Nempe tibi duictrix & erat quoq; provida mater; Funere rapta suum des jt ante diem. Quid facias tharae deploras sata parentis rOccubuit mater, quid mihi fiet ais. Quid mihi fiet 3 ais : sonuerunt atria. planctu, Visaque sunt ipso marmora t/cta i Ono. Tangitur & VIRGO : puerum mulcebimus, inquit: ι

Accedet curis hiaec nova cura meis.

Dixerat, & summos coeli delapsa per axes, Hermanne, aspectus constitit ante tuos. Candida vestis erat, sussus luce capilli r Iactabant blandas lumina bina faces. o . Neca. Hermannus Stetu velisfisis ordinis S. Norberii adhue quιd nummorum opus esset ad victum .eutrum s corporis Metinis patrocinio obtinebat. Surius in vita . .

44쪽

LIBER PRIMUS. 29

Nec mora; pone graves, puer,o moestissime, fletus: Quod fuerat genitrix, hoc tibi, dixit, ero. Aurea sume iam monstrato munera Saxo, Quod sacrae felix angulus ς dis habet. Quid metuas posthac 3 ipuo di tabe Ie voto r' Accedent precibus moi Iia Saxa tuis rubi vel codex deerat, classemve petenti Calceus t aut solitis liba diurna cibis :ς Ibat amans, supplexque genu, Votisque precatus Moverat ut Saxum, protinus ςra Videt. Nec vultum avertit, viso ve expalluit auro: Saerierat nullo carmine a. Colchis anus. Munus erat Diu Aa: non hoc tamen aureus ibat, Purpura nec nudum vestijt empta latus. Hunc Genii in modica semper vi.lε re lacerna: Ingenuus cultum Matris habebat amans. Heu i modo quo cessit dispar mensura priori Purpureis ardent corpora parra togis. Nec tamen hoc vitium aetatis; centura parentum Major , quεis Paphia comitur arte puer. Marte jubente ferunt pictos velamina limbos: Cris autur tenerae matre jubente comae. Quid facitis 3 1 emovete manus : saevire noverca, Et saga in partus sic solet esse suos.

Parcite laesuio natos corrumpere cultu ;,, Evertunt parvas maxima vela rates.

Tempora labunturi iam septem solibus aestas XVII, Canduit, & curva falce resecta Ceres. B I, puer,

XVII. Qu id anno aetatis septimo ac dein

ceps agendum.

, υι ne fili olim famosa apud Poea

45쪽

I, puer, atque annis majora moventibus aude ;DVm que potes , prima corr pe lora manu. , , Neu genio fidas, cito deficit; adstrue maentem: ,, QPi bonus , urtica saepius horret ager. aliquis subiro fit pessimus: abdita ierpurit, , Toxica; perque gradus ad sua damna suos. ,, Tempore conteritur tactum rubigine ferrum: ,, Tempore collapsis Saxa teruntur aquis.,, Hic hodie narvus . cias alter serpet, de inde , , Tertius; & quarto proximus alter erit. XVIII. ,,PIima mali labes pueros contortia laeduiar; Haec fuge qui primum miles ad arma veni S. Sunt qui diuimulant, sunt qui petulantius au dent; Ne tibi sim dubius censor , utrosque fuge. Quam saepe ad furtum socijs prςeuntabus itur, Vicitiasque ferit pVrtica longa nuces lHoc ceratus, raptis hoc luget pampinus uvis Devovet occultas saepe colona manus. Inde a. Tagastini collectum crimen cphebi, Cum studuit furtis pi atmia ferre suis. rata quat crdenos quondam rapuere puεllos et Unius clades criminis illa fuit.

Qua , juga, adorato pei fida facta bove

XVIII. Puerorum coaetaneorum pra Vacon sortia Deienda.

a. D. Augustini ex Tadi sta Afrie ε opyido: quod ipsum illud da se narrat in Eonfusioni bis. b. Eliea in Propbeta a Saphat patre. Vide Hist.

lib. 4. Reg. cap. t.

e. Ber μοι Mona famosin adorotione vituli aurei quam ibi erexerat Ieroboam.

46쪽

LIBER PRIMUS. - 31 Ibat & arcano volvens sub pectore Numen,

Igneus aspectu , vertice clavus erat.

Ludebant pueri : vidit qui primus euutem, Narratur visum ludificalle senem. Caluitium inclamat, verbisque procacibus urget: Caluitium petulans turba lacessit idem. Audierat vates , & justa percitus ira Fertur vati dicis infremuisse minis. Vocem poena subit e vicinis saliabus ursi, Effrontes properant dilacerare reo S.,,EXemplum mala saepe movet : Hic languidus

, , Fit celer appulsis cum ruit auctus aquis. Sunt etiam parvae vitiorum alimenta puellς, XIX. Et quiddam mores quod male tingit habent. Ludere turmatim , quam tum vis ludere tantum, Inficit; & veros res habet ista metus. ,, QIid Phoebi radio candentius enitet 3 alba, , Sed tamen a ratio desinit esse manus . . , , Sic tibi corigerit, quamquam exiguillima, fonte, , Turbat, & obscutas ungula reddit aquas. Consule a. Goi, et agam cui semper grande pericla Foemina; quin etiam parva puella fuit. Oderat hie omnes : quid chara vocabula fingis l, , Plurima cognato nomine danina latcnt. , , scalicet hosipi io, quod vipera crevit eodem r, , Non ideo nullum vipera virus habet. B ' Pio i

XIX. Puellae etiam parvuIae vitandς.

. a. B. Auysim Giane 'a yoe. I Esu, cum ab uepuer paternis adibus moraretur ita puellaπomnes ac feminar vitabat, ut disrulter etiam sororem aut maι rem in e ubiιulum suum admitIeret. P. Cepario in vita.

47쪽

Pro i quoties germana soror seclusa cubili esti Nec profecturas addidit ore preces lPande forem, Lodoice sero mandata parentis Sum soror ; amoto cardine pande forem. Nequidquam, puer intus erat , ceu miles in arce, Quam tenet, ' & validis ostia clausa seris. Fingere nunc soninum. nec 'respondere solebat; Languida nunc presso membra jacere toro. Si peccabat amans, causa peccabat honesta et Servati merces illa pudorie erat. Sta, puer, re primis . exemplo, cautior annis, a. Sirenum koces blanditiasque fuge, XX. Haec ubi vitaris , facito mendacia vites,

Et pejurato quidquid ab ore venit. Sint licet existui linguae perjuria teli ι

Magnus in exiguo cuditur ore dolor. b. Parvus erat , nec adhuc sexennem fecerat aetas, Lingua reum ante annos fecerat esse suos. Iactabat spreto convitia. plur a coelo :Nec tutum linguae verbere Numen erat. Saepe parer . monuit serula monuisse decebat lNate , tene linguam , nec tamen ille tenet. , , Quos rigor asser vat , necat indulgemia, natos et

, , Exitiumque sibi poena remissa trahit. t Vidit & hoc Numen , iustas exarsit in iras, Consciaque immissa tortuit ora siti.

XX. Abstinendum 1 mendacio & juram ctis.

48쪽

LIBER P R I M v s. 33

Concipe densatis occlulum nubibus ignem: Hoc ipsum in pueri corpore febris erat. Impatiens aestus fontes & flumina clamor

Moc tamen epotas devovet aeger aquas

Parvule, tunc certe velleni sine voce fuisses: Accelerat poenas impia lingua tuas. Sed flus ita est , iterata vomit per juria; tectum concutitur, spectris omnia plena videt. Vertitur ad dextram, dextr niger incubat hostis: Vertitur ad laevam , laeva nec hoste earet. - Dum sic luctatur, pater, o, pater auffuror, inquit δ In patrio positus sedcrat ille sinu. Quid pater infelix, nec la pateri opprime, clamat, opprime quae fundis pessima verba puet. . Opprime clamabat; clausos aspexit occllos , Oraque per juro corriguisse ii, no . Manserunt maculae poenarum in corpore testes, Nigrius illi rico glutine corpus erat. Ah , miser ut primis vixisti nequior annis, Conveniunt Vitae nunc quoque fata tuae, Hunc specta , infelix genitor, nee funera desse: Serius effusas ridet a. Avevnus aqua S. Hactenus, evires quod forti remigis usu , . Praemonui; quod agas pauca docendus eris.,, Par Os pax a decent, Vivant modo, magna movebunt :,, Nunc tener in tenero est instituendus amans. . : . . v s

XXI. Puero Parthenio erectio altarium domesticorum procuranda.

tu inferoru ιimea esse rudis vetustm crediέit. XXI.

49쪽

sunt apta viro non quadram arma puello: , , Nec parvum longo ciugitur ense latus. Eris domi modica componere VIRGINIs aram. cura sit & ritus edidicisse sacros . . . Scit bene qua pictas capiat puer arte volucres: Scit bene vimineam qua struat arte casam. Tu melior DivAE formosa altaria pones :Accipiat cultus ara pusilla tuos.

Ilorea dona feres, dabis & fu natibus ignem:

Pulsabis tremula garrula sistra manu. Neu forsan studium cura faccescat in una Non feret officium lucifer omnis idem. Festivas ut erunt variabunt tempora Vsstes; Candida virgineos nuntiat ara dies. Tristia eum nati lugubit funera Mater, Sanguineo lugens murice cultor eris. Pone moram, da thura puer, ser dona sacerdos ;Audiat & sacrum concio parva melo S. XXII. Hortulus est, varios praebent viridaria flores: Hic ut apis succos, mella futura lcge. Areolas illic inter, circumque Vireta, occurret castie turba fidelis Herae. Aspicies b. Catharin, floresque orantis ab ore Colliget, & roseum Lucia teΣet opus. Nec violas intcr deerunt , interque ligustra, Alba verecundis lilia mixta Iosis.

Ecquid

XXII. Lectio quomodo illle habenda.

.. a. Nortis Ius Marianus P. Franc .de Ia Croix, sive Methodus eoiendi A. Virginem areolis viriuriam dictinctus. b. Rosarium reeitanti euidam adsunt B. Catbarina ct Lucia, qua ab ejuι ora rum ad coronam

50쪽

Ecquid ut a. O igni acς memorabis vestaMARIAE, Accendes populi corda minora tui Bruma gelarat aquas , quique acre flabat aperto Missus Hyperbolso carcere Ventus erato Nuda pedes tamen urget iter: ne frigora laedant, Qui calet in casto pectore pramat amoris Quam saepe Angelicis comitata sodalibus ille Fertur ; & hybernas non timuisse nives. Sum & Bethlemae multis solennia cunae, i . XXIII. Natalem quando Numinis orbis agit. Stat casia, cui tercti consurgit arundine murus, Arida quam simili culmine canna tegit. Ad cunas infans ceta formosulus alba Arridet; Matrem par quoque forma refert. o Proximus his seu tot baculo subnixus acerno: Viseris Ac tardo junctas', aselle, bovi.

Rustica gens pictis auro, minioque sigi liis

Circumscri gravido munera danda sinu. Hic mella , hic tepido rorantia cymbia lacter Hic molli fultam vellere portat o em. Innixusquc pedo Corrdon sua carmina fundit, Et ranquam factos dirigit arte ionOS. Spectatum veniunt vicini turba puelli, Diffunditque animos omnibus ille locus. Porte etiam sextam cum jam b. Tithonia noctem Exiget, ct coelo lucifer ortus erit.

XXIII. Cura struendi pret sepe in , Nativitate Christi.

a. B. Maria o igniaeensi ab Oigniaco Erabantia pago in Belgio, inde oriunda. b. Tithonus Laomedontis fili in Aurora maritus apud Poetae , unde Tithonia dicta