장음표시 사용
271쪽
dio Legum. Fuere qpi Hottomannum auctorem hujinscripti esse dubitarent, sed dubitationem omnem eximiis ius Hottomanni, Iohannes, qui in Epistola ad Nic. Brutari. Sillerium, , cui Tribonianismo nomen fecerit , Parenti apertὸ tribuit. Habeti insuperpro Genuino Herm. Con-ringius de Origin. Jur. Germ. c. 3 . In hoc libro, ut breviter dicam qpod sentiam, Jusinianea Iurisprudentiae iniqpior esse, omnibus1 e partiabus indigne illudere , Ο qpodinali cientiis artia bini Henr. Corn. Agrippa fecerat, idem fere in
Justiniani obris temare videtur Honomannin. Exiguam enim, aut nullam dicit Egorum hominum felicitarem , qpi meliorem aetatis partem insudio horum librorum consumunt,qvorum maxima pars t abrogata, extra usum sit, autperturbationis confusionissima, aut contrarietatibus es anti-ηomiis reserta, aut Pitissmerratis issem, aut per correctiones cs mutationes, qra ut plurimum funi, in dubiumo coxtroversam vocetur. Neque artis excesientia, neqrevolutate qpa ex ea percipiatur, tot homines ad haec Studia excitari, se olasse commodi quaesus. Praeterea Iustinianum tibiasuis non aliter causidicos eae rabulas progenerare scribit, qpam Cadmus olim seminatis Draconudentibus bellatores produxerit. α' si Philippus Pulcher qpi primus Universitates, in quibu/jus Romanum doceri debebat, constituit consiliam
Catonis Censorinisecutus esse pergit, ac aditus au-Htoriorum murissim stravisset, nescio annon re-
272쪽
Icto orationem I taudpraeterea in toto opere agit, . lut Iuventutem Gallicanam a lectione librorum Ρ- lsiniani, tanquam taedios o plane inutili , cum eorum ne decim ars in usum deducipossit, in Meademia plane abstrabat, usuis forensi, moribus- ve Gallic is cognoscendis tantum a Scat.
cum in alio ferendum minime erat, tum vel max me eo nomine excusari non puterit Hottomananin, quem veluti Iurisprudentiae russam incomparabilem Barthim veneratur , qvi totum Pita
tempus ingenti ad posteros laude, in Iuris civilis studio, cqvod nescio qua ratione a libris Iustinia eti l sejunctum vult) consumserat,i v j interpretationibus eruditissimis illustraverat eximie. Scire deinde debebat Hottomannus,qPodprudente ane. Wilhelm. Maranus Agur βο-et, in orat. de rei cta Iur.doc.ratione deque Antecessorr.delectu,qpi usum fori in Academiis negligi subinae clamitant: Non unius sori JCtum ibi informari, sed eum qui, ibique terrarum profiteri jus possido. in ipsas illas Juris partes & materias, quae ab
usu serensi magis remotae creduntur,quin etiam
Ieges illas, quas imperiti abrogatas vocant, ad utim sori cuiuscumque maximo cum plausu &approbatione commodissime aptari posse, si aperito artifice tractentur. Adhaec , perseitam lscientiam, non ex cujuscunque curiat usu, qui in orbe Christiano non unicus sit, sed ex libus l
273쪽
rum curiis e roviretis quamplurimis, uti ex Gaiaticis scriptoribiu latius probat Duch de alictor. Jur civ. lib. 2. cap. F. quassetivis hoc Romanorum Legum rationi'aequitati, non auictoritati σώnctioni concedatur, teste P.Pithoeo in Praef. Collect.LL. Mosaicar. & Romanar. Non dissimulantur θυidem Triboniani peccata ct facinora,quae tantopere accusat*perfringit in Antitribon. cap.ra.
Hottomannus, in componendis concinnandisque
Iuris voluminibus, quibuι praefectus erat, admissa, espassim illa in libris observationum, a se . Juris commentariis indicat syacius, es Fr. Balduinus in Praefat. Justiniani sui breviter it accusat: Sed ubi Jus dare dicereque serio voluit, repetitum ex antiquis Legum tabulis & Prudentum Rom. commentariis, neque illorum, neque horum acumen pervidit semper: & sententiam aliquando parum assecutus esse videtur. Quid dicam de audacia, atque etiam inconstantia inveterum legum verbis immutandis p Quid de, ea confusione , qua tanqVam malus coquus multa jura miscuisse dicitur λ addit praeterea: Nequesne, nisi i aliqvando es accusetur er damnetur, commode multum sese locis liberarepossent interpretes. Ut autem iis hanc παλymτιαν,pergis Balduinus, in histe sudiis necessariam largiuntur boni aeqvi judices, si modo ad intemperantem aliquampetulantiam illa non evadat: Ita omnino hic addenda gravis de hac re dori is C AEntecessorTriasi Ula. Huberi Digres 2 Justinian. lib. c. 16. ad. monitio ς Non issum,inquit, qui omnia Triboniani
274쪽
gitantur,pesim tueri, sed quod identidem virum , cui Imperator οικονοι ιιαι totius Dri prudentiae icredidit,ae quem juris fusseperitum res ipsa loqpia itur, ita explodi es deridera videmus, qvafusis iquo versabatur quod condidit, ne isfacie qνidem nosset, ineptus 2 plane puerilibuι se passimis implicuisset erroribus, id asserere, videndum, ne non Vsumpuerile ineptum sit. Sed haec Triboniani errata , quaecunque tandem, tanti certe nonsio ut aut naturaliter hinc in libris ab eo composi- tis, ac ipsius disciplina materia substantia ibi irradita ea vitia inesse dici possint, quae corrigi vix queant; aut idcirco Iustinianea Iurisprudentia reseci'extirparijure meritoque debeat. pantorentiis Ious omni literarum ac ficientiarum genere excultissimi re qpemjudicio Strauchis inryto cap. q. non immerito Germaniae CH i.
cium indigitarepossis, Hubert Giphanius de Dreyustinianeo sentit, in Justiniano suo, p. m. Illud nunc unum sine invidia de vere dicere possum, his quatuor Codicis, HL Pandectaruntas, Institutionum os Novellarum libris velut membris limus Corporis,omne Jus, Sacrum, Publicum, & Pri vatum contineri; hoc est, ipsum Civilem scientiam sive politicam, eamque ex optimis Romanorum '& Graecorum, atque adeo lHebraeorum, & tandem etiam Christianorum llegibus & institutis descriptam : Quam Plato, regalem scientiam & Principum vere Pro 'priami Aristoteles Reginam ac Principem ar-
275쪽
FRANC. HoTΤOMANNI. a I xime salutaria quaeque maxime displicent,quo, nec, vitia jam nec vitiorum remedia pati possumus, sat est,ut quae boni publici quam privati in pro- , sessione sua commodi amantior hic noster conscri- pserat, post mortem demum suam legi Voluerit .
, j tium humanarum,uterque gravis auctor appel- . lat. Quare ut in hoc praeclaro corpore naevi, fortasse aliqui sint. Iustiniano tamen, Condi- tori eius, aeterna laus tk gratia debetur; qui bis, mille annorum sapientiam,paulatim & hominui ladustria & DEt munere repertam, totque annis vix collectam nobis conservarit, in unum is non ita magnum Corpus conclusam. Ea certὰ , huius Imperium exceperunt tempora , ut nisi, i un0 ea volumine .eoq; non magno,esset conclu- , se, quin ipsis veterum Juris. Consultoruscriptis, tota fere interiisset; quibus temporibus in toto, paene occidente, non ex Jure manu consertum, is ut Ennius ait sed mage ferro res repetere coepe, runt: & Langobardi tandem suam Lombar, dam, Franci sua Capitularia, Gothi in Hispa- suas leges, quarum XII. libri his annis sunt, editi; & in Africa suum Alcoranum sata ceni
276쪽
Ceterum in laboriosissima ista interpretandi iuris i exercitatione non caruit aemulis. inemadmodum .nim perfrequentia urbis loca properanti in multos incis sisdum est, alicubi labi necesse es, alicubi r tine/i, alicubi res egi: ita in hoc actu vitae &tam titvultis usurpata legum prosessione inciderunt' equaerelae quaedam& certamina. rem tamen ita DL fspensante Deo, ut ex magnorum virorum conten- ,
tiohibus dum sua singuli curatius expendunt ad litteratos fructus non exigui redundarint. Nam Baldilinum quidem olim amicum, postea famae linominisque hostem experti is est, quod hominem, quem nonnulli desultorem ecclesiasticorum ce taminum vocitabant,ainicὰ monuisset,ut conuanter famam tueretur: eiusque libellis opposuit
nicum illum de ossicio pii Jurisconsulti. Dein
ceps injurias illius atque offensiones supernὸ despiciens cum eo certandum sibi non iudicavit . Ubi autem cum magno illo Rom. iuris antistite Culacio res fuit, tum vero dignum se, di umosama oppositum adversarium intellexit. Nolo. caussas contentionum, nolo scriptorum acule parte ab utraque referre, ne illud mihi quis occinat : csλοιο ἄνητων Utrumque reveritus sum dum viveret, & memoria utriusque sancta mihi: illius ut huius scripturus vitam nisi si alii occupassent: atqVe utinam: res in nervum non erupisset. Ita enim sentio . ad litterarum iniuriam pertinere cum se ipsi invicem litterarum mystae insectantur. initia certὸ iurgio- irum fuere tolerabilia: cum uterque aemulum anu-
277쪽
i tuis laudibus quamvis dissentientem serret. Erat, sane Hottomannus in amicis laudandis non pari cus, qui amice reprehendentes amaret: sed & quis acerbe tamquam erranti insultantibus ac bilem . 1 moventibus iussi doloris aculeos ulturos ostende- ret magis quam infigeret; semper ut vitia quam i, homines insectatus, & in rem potius quam in per-ε sonam egisse videretur. 9 Illius enim animum
, Duo poti mum invenio scripta Hortomanni, Cui Dris Iuris commentationibuι opposita, quorum a i terum est de: Iustinianico aureo, adpersus Cujacii, ita. s. Obsi . alterum, libros duos amicabilium , resonsionum, observationi au ejin maximὸ coni trarios, co lectitur. In utroque Hottomannus es moderatione usin es la 'dabili, ae Cujacium vehementiorem in redarguendo.convitiis certantem,
i in praefat. dict. responsion. placide reprehendit: , Dura, inquit, certe ita verba sunt, petulantia, dictu assera, spis ingenuo cuiqvamferendae, Scutica dignuW, pustus, mendax, ealigino- i. sus, Osdum Pro quibus nequaq milia referen- -- fuerunt, Tritapostata, Sanctimonialium com, festi temulentuwri turbulentu. Lutulentus. Nam, ut M. Tullius noster luculenter monet, disserentiam 3 ., -erse reprehensiones non sunt vituperanda. Ma..i odicta , contumeliae, tum ira-ndiae, contentiones,1 concertatio ess in distu do pertinaces, indignae
278쪽
sine reprehensione, nee cum iracundia auipertinacia recte disputari potes. Et certe illud ititer viros doctos adhuc usitatum calumniandi'maledicendi studium cxlpandum detestandum maxime, sque mos iste, qui literas inquinare coepit, judicio summi Grotii in Prologom. ad libri deis Jur. B. & Paurpi oetus impotentis animi. roremus decet monilis incomparabilis Fabroti locum relinquere, qui in replicatione adversu CL Salmasium, eum hortatur, ut in arguendis , si qua velit, opinionibus, utatur verbis,qpa Iuris auctoriabus ad modestiam compositis sunt familiaria; re luti di cio est, mirum, novum, Perius, non placet, non probo, verim arbitror, contrarium diceremo, contrasentio. Utinam enim, verba sunt Coelii Secundi Curionis in Praefat. ad Opera Budaei,
quemadmodum in Senatu prudentiumque virorum consilio, sic quoque in re literaria liceat sine acerbitate odioque ab assiis diversa sentire, modo id fiat veritatis indagandae causa studioque juvandi. In prudentium virorum consilio, non possunt omnes idem dicere, satis est o Imnes Reipubl. & civitatis, ad cuius sedent gubernacula, salutem spectare: ad eum vero fi- . nem assequendum alius alia, interdum ab alio non modo diversa, verum etiam contraria consilia profert. Oratio discrepat, mens est omnibus una, si boni sunt, salus civitatis, quam
legem Iupiter ipse sanxisse dicitur. Et hoc est, quod alicubi prudenter dicit senator Cicero: Non Idem semper dicere, sed idem semper spectare
279쪽
Christianis praeceptis informatum ambutumqVe , caruisse odio hominum crediderim. leves quosdam tenuesque motus , susticiones re adfectuum umbrasse Use non negaverim & sunt, qui honestim putent endere qpam odisse. Odio certe vacuum, animique candorem hinc intelligas. Narrantem audivi Joannem filium V. C. profecturo sibi commendata parente scripta Cujacii, iussumque,ctim Daridis Psalmis Paralitia illiuι perpetuo in iti- here circumferre. laetarumque parentem Danieli filio natu minori, a tanto Doctore, tributa doctora-LL3 tus Oare debemus. Idem sentimus de fine, sed nonidem semper sentimus aut dicimus de iis,
quae adfinem consequendum valent: quoniani quo tendas, pervenire saepe diversis viis sice . Cur igitur, quod in consilio de Repub. dando permistam est, in re literaria, doctrinisque non permitteretur Z in quibus tot tamque Vari , eaque miris modis involuta continentur ut Delio urinatore, ad ipsum quod q'arituro ρ τοι eruendum opus esse videatur. Ut enim nimis tim altercando. samenumero veritas amittitur, sic mod rate, ordine & scite disputando quae diu latuit elicitur, & in solem diemque proferstturi. Nam dubitando, quaerendo , disputans doque ut a veteribus traditur, philosephia mater bonarum artium, inventa de constituta est.
Hujusmori autem certamen inter Budaeum
280쪽
C. M. V. MONUMENT. UTI GNARUS SI- iES HEIC EST. HAUT OPUS i TRA SiSTI ε, FOSTE AN DIXIS DURANTE AETERNUM iFAMA TALIUM QUI VITA MERI - l' RE. IDCIRCO SUPERVACUUM MONUMEN- sal SUMT. QUOQUE DIXIS. TAMEN UTI GNARUS MAGE SIES HOSPES SISTE. LU- l' TETIA PARIS. ET SENATORlΑ DOM. OLII ii MATER. DOMuS EA EX ANTI . ET NOB. 1OTMANNOR. FAMIL. APUD. SILESlos lGERM. GENTEM ORTA. PiUS SANCT. IN-. TEG. IURIS IUSTITIAQ. ANTISTES FUIT. ii . IUS. CIV. ROM. SCRIPTIS SUIS EXCOL. I LUSTRAVIT. GRAVITER FACUNDEQ. IN sPRIMORIB. GALL. ACAD. DOC. SEMlN RIUM OPTIMOR. CIV. NON LITIGIOSOR. HOM. SCHOLA EJUS. HOC TAMQUAM AD FAN. THEMIDIS. UNDECUM , US VE TuM. LEGATIONEM GERMAR SUB. KAR. IX. LL REGALIQUANDIU PROSPEREO. GESS. DE SUMMA REP. CONSULTUS BENRAC SAPIENTER LINGUA STILO. RESPON-l DIT. GRAVISS. AUGUSTISS. CAUSSAS ET- IAM ADVERSUM PATRIAE TURBATORES