장음표시 사용
11쪽
8iasticis, viro elegantis et accuratae doctrinae. Modex meus Ceteri antiquior est, seculi, ut videtur, decimi aut undecimi: Guel ferbytani paullo recentiores, Gor licensis etiam his, vitiosissimus ille quidem, sed tamen interdum meliores le-Ctione Servans, aut earum vestigia retinens eus liber Caret libro Octavo subinde est manu Secunda, ne ea una, Correctus et interpolatus, sed tamen antiqua, simili scripturae seculi tertii decimi aut quarti Graeca a prima manu non habet, sed interdum tanaen addita sunt a manu Secunda, ea literarum forma, quae Sec. XIII et XIV. fuit, mistis literis minutis et majoribus. Liber Guellar bytanus primus, qui olim udi fuit, omnes libros et epistolas habet; at SeCundus Caret libro primo, secundo et octavo etiam in L. VII. non est ep. 23. et 24. sed hic illo antiquior est n notis nostris ubi Gu est, utrumque exemplum intelligi debet. Graeca neuter iubet sed in secundo lacunae relictae sunt in primo nullae, sed pro nota deficientium Graecorum litera g.
Libris editis usus sum antiquissimis, praeter Jen Sonianum, omnibuS, quorum quidem notitia tradita est Romano Pannarii et melnshemii, anni 147 2. quae est repetitio priori R.
I 467. curati a Io. Andrea Aleriensi, cujus usum mihi ill . Duvius indulsit, ut et duorum Venetorum, o Spirensis, primi quidem anni 1469. quam editionem Gebhardus ominnium primam appellat aliquo loco, valde illius mutis, L. VIII. et L. IX. initio, nempe e s. ducti, qualis OSterest ulterius a. 471 tum altero ejusdem anni meo, qui
Wen delini Spirensis videtur. Nihil in textu discrepant hi
duo. Dum et vitia operarum Communia habent, veluti IX, 2. Ex tr ubi utraque sola habet gravare reip errore Cit. Perurum, Pro guazare re . i. e. navare, quod Ceterae omne habent item IX. . utar ubique pro vulgato utrobique Ad calcem alier, Duvianus ille habet versus in laudem Ciceroni S noster nihil praeter anni notam. Cum his etiam plane Consentit editio Veneta ara. 1480. quae est in Bibl. Senatus Lipsiensis. His accessit exemplum ediolanense, per Phil Lavagnium curatum, saepe illud repetitum, etiam 478. Cujus anni exemplum ipse habeo. Rus textus non videtur in primam editionem operum universorum a Minutiano iu
12쪽
latus esse. Exemplum nostrum hujus editionis operum Omnium caret epistolis sed quia ejus repetitio est in ASCensiano, hinc ejus indolem cognoscere licuit. Et haec quidem seculi quintidecimi exempla sunt, quibus
Iis igitur comparandis hoc primum didici, principes illos
textus Ciceroniani emendatores iis exemplis aut omnino non, Ut tantum uno et ultero, nec denique satis diligenter usos esse. Romano quidem eXemplo nullum omnino usum esse, siquido pronunCiare possum am nemo eorum omnium ejus mentionem facit, aut ejus Sum Commemorat, Cum et pro conjecturi interdum proponant lectiones, quae in eo Sunt aut lectione novus asserant, quas in nullo edito
exemplo esse dicant, cum sint in illo eXemplo aut haereant in vulgata lectione, cum per illud Xemplum se potuissent expedire aut denique vitia non viderint, quae illo admoniti tollere potuissent. Uno et altero exemplo defungar In
L. IX. p. 22. ad Paetum est loCus, ubi Cicero narrat, aliquem in senatu perobscene diXisse, culpam hanc majorem an
illum dictim mi quidam haerent in verbo culpant. Gruterus memorat, Politiamιm in libro suo Corrigi voluisse pulpam. Enimvero id ipsum verbum est in exemplo Romano: quod ego sine haesitatione in textum recepi . . um XV . . quam Victorius quidem lectionem pro Conjectura sua adfert, omnino iis, notabilem illam Gebhardus autem dicit esse in Ms Vaticano, ea ipsa est in illo Romano exemplo unde et
conjici potest, id ex illo maXime libro Vaticano ductum esse. Idem reperi de exemplo ediolanensi, quod ego cum
Romano emendatisSimum Cognovi em ejus mentionem fecit, nemo ex eo profecit, Cum in eo sint plura vulgatis meliora, ut e notis noStris licebit Cognoscere. Quocunque pretio exemplum erisonianum Vel ipsum redemissem, vel ejus usum Sed nulla neutrius facultas data est empe reliqua sunt talia Veterum Scriptorum exempla: sed latent in bibliothecarum tum privatarum, tum publicarum inprimis tenebris, et oculis Sibu Sque eruditorum subtrahuntur nisi si dominorum vel vivorum, quod tamen raro sit, liberalitate idoneis viris innotescunt, vel morte in lucem redeunt veluti nuper in manu mea venit exemplum librorum de Oratore,
13쪽
Pan nartio et Keinhemio in monasterio Subiacensi a Cttam, quod in bibliotheca obscuri ecclesiae ministri in Batavis diu ita latuerat, ut nemo istis in terris, ne Meermannus νυ quidem, sciret qui de illo genere exempli in rigg. typographicis p. 246. ita loquitur, ut id exemplum nunquam
eum vidisse appareat nam ei adjunctos esse Suspi Catur Cetero minores oratorios libellos, ut in repetitione scilicet illorum de Oratore librorum Romana quod SecuS SSe, reSdUCet. Itaque soleo optate, ut tales libri in bibliothecis Privatis potius sint, unde per intervalla in lucem ad Spectumque prodire, et offerre se oculis usibusque eruditorum OS-
Alia illius seculi exempla, quanquam vel habeo ipse, Vel inspexi quaedam, ut, quae Hubertini Clerici commentarios adjunctos habent, nihil criticae opportunitatis habent. Itaque Post ea, quae diXi, et Sequenti aetatis Xempla perspeXi, si quid in iis esset, quod in Servire usibus meis praesentibus posset. Rus seculi autem prima editio est Aldina a. 1502, repetita a. 5le et in editione operum Ciceronis universorum a. 1519. q. In prima illa, dicit Aldus, hoc actum esse, ut quam accuratissime textus ederetur Sed a quo id curatum sit, et quibus librorum subsidiis, de eo nihil tradit Altera editio quoque nihil aliud habet, quam teXtus accuratissime recogniti professionem in titulo. Itaque hic textus Aldinus nullum in delectu lectionum momentum facit, nisi ubi aut consensus aliorum librorum adjuvat, aut res ipsa. Et satis hodie constat, quantum sibi sumserint in textu mutando, qui libris Aldinis edendi praefuerunt. De Ceteris, qui inter opera Ciceronis universa epistola reCensuerunt et emendarunt, quorum principes Sunt Victorius et Manutius, ut ante dixi, nihil habeo dicere, praeter en, quae in reCensione editionum illarum tradita sunt in Tomi primi praefatione.
His igitur praesidiis adjutus in textu harum epistolarum
constituendo elaboravi Secundum ea rationes, qua me Secutum esse, in eadem illa praefatione demonstravi confidoque textum a me plurimi locis emendatiorem esse factum, praesertim in hanc partem, ut latinitas melior et Cicerone
dignior sit, quod in hac parte Ciceronianorum librorum s
14쪽
D PR EFATIO. tanto magis curandi quod per eam sere aditus fit
15쪽
Rex AEgypti Ptoleingus, a lia ejectuS, ut ab Romanis restitueretur, cupides largitionibus laboravit. Obstabat Sibyllinu in carnien, quod celabat Egyptiun eTercitu jurare. Quidam cenSuerunt, ut Lentulus, Ciliciae procontui, Sine Tercitu reduceret: alii, ut Onipeius. Quid actum de his in senatu fuerit, Cicero perscribit.
M. T. C. P. LENTULO PROCOS. S. D.
It Go omni ossicio, ac potiti pietate erga te, i Ceteli Sa- e. tis facio omnibus mihi ipSi numquam satisfacio. Tanta' enim magnitudo Si tuorum erga te me litorum, ut, ritu iatu, nisi perleCta re, de me non Conquie Sti, ego non tueui in tua causa efficio, Vitam milli CSSe CCrbam putem. In causa haec Sunt AmmoniuS, regis legatu S, aperte OCimianos oppugnat. Re agitur Per Obdem l Cclitore S , Per c lOS, Cum tu aderuS, agebatur. RCgis Cuu Sa, Si tui Sunt, qui velint,
ceteri s. mrribus c. In s. Grae ius alii tιm, it Jo. Spir. Rom. nostro ceteris in textu non St, Sed in alii ut tu quouiam : HEC COD Entiunt margine alia manu OteSt lue Om iri ilOCti. Nempe non Cogin Dim ha- inode aliesse pro mihi ipse Scribondum uere veram Stri Ctiaram mitentia- mihi ipsi nam est in Oppositionera ce- trita. Ratio Si duplex et ut ijectum teris omnibus-niihi ipsi ita latinitas duplex, tu et sed particula cau- vera postulat, et Sic centie alibi. Sic Salis quia tantum semel debet ess , L. III l. quem omnibus uem mihi Sic ut, quia tu, Disi Urs Cta re, deus antepono ubi uiale Graevius mihi me, non conciti iesti, Eomon idem in USe. UR RHSa ellaci cxe alterum Drxta quia qui tu- ego, qui non 8 c. Valde deleniluni, nee salva latinitate et Olia discrepant scripti et edd. in his alii locatione ti uitiitia stare potest addi. Pro P tu habent quia tu, ut edidit et tum est a glossatore. linque delevi.
16쪽
qui pauci sunt, omnes rem ad Pompeium deferri volunt.
Senatus religionis alumniam, non religione, sed malivolentia, et illius rea iselargitionis invidia conprobat. Pona Dei umet hortari, et orare, et jam liberius a Cusare, et monere, Ut magnam infamiam fugiat, non desistimus Sed plane nee PreCibus nostris, ne admonitionibus relinquit locum. am
cum in sermone quotidiano, tum in senatu palum Si egit Cata Sam tuam, Ut neque eloquentia majore quisquam, neque gravitate, nec Studio, ne montentione agere potuerit, Cum summa testificatione tuorum in se officiorum, et umori erga b. te sui. Marcellitium tibi esse iratum scis . Is lia regia Ru-S e XCepta, Ceteris in rebus se operrimum tui defensorem
fore ostendit Quod dat, accipimus: quod instituit referre de religione, et Saepe jam retulit, ab eo de hie non poteSt. Res ante Idus acta si est. nam hae Idibus mane scripsi. Hortensii, et mea, et Luculli sententia cedit religioni de
exercritu, teneri enim res aliter non potest, sed ex illo senatusConsulto, quod te reserente factum est, tibi decernit, ut regem reducas : quod Commode facere possis ut Xercitum religio ossat, te auctorem senatus retineat. Crassus tres legatos decernit, nec X ludit Pompeium: censet enim etiam ex iis, qui cum imperio sint. M. Bibulus tres legatos decernit ex iis, qui privati sint. Huic assentiuntur reliqui ConsulareS prseter Servilium, qui omnino reduci negat oportere et Vol Catium, qui Lupo referente, Pompeio decernit et Afranium, qui assentitur Volcatio : quae res auget suspicionem Pompeii voluntatis nam indvertebantur Pompeii Tamiliares assentire Volcatio. Laboratum vehementer inclinata res est Libonis et Hypsaei non obscura ConCursatio et Contentio, omniumque Pompeii familiari una studium, in eam opinionem rem adduxerunt, ut Pompeius Cupere videatur: Cui qui nolunt, iidem tibi, quod eum
ornasti, non sunt ami Ci os in Causa uetoritatem eo
minorem habemus, quod tibi debemus Gratiam autem
ut regem reducas Male edd. r. remi Vi t. d. 2. alii ut Gu commode deducas, quod et ruterus Reeutus eSt. i. p. mihi optirnum videtur, quod com- de seducendo et restituendo Ptolomaeo mode facere possis rem et id glossa-ngebatur, non de proseqriendo et de toris esse. ducendo si et Patauo ORt St. 5 censes enim, ex iis, qui cum impe quotc. facere possis In h. I. at rio sunt Ser. Mnt quia Sic u et Edd. de dis entiunt libri scr. Et edd. v primae haborat, PCepi. tuantses inter commodo res i. p.- M. Bibulus qui prosunt Haec
com=node vel commodos. p. - commode in ed Griat exciderunt, uto Pinor, CR-idi. P.-commode vel commodo remi su ac Pinore nam nihil admonet. Sunt
P. Primiam c. re . Si in ed. Omitium autem in edd. omnibus, et Bibuli, hu-Prim 1 Romana, quod pro Oniectura usque piatentiae, infra, hoc ipso libro affert Manutius ediditque cl534. Vi ep. 2. Eritio iterum Sed hic quoquuctorius alterunt commode f. p. in ed. sint legondum. Jo. Spir. a. 469. ecl. 4 l. commodo 7 quod eum ornasti Nempe decer. f. d. ed commode id S. OSter, nenda praesectura annonae. sed e correctione. denique commodo
17쪽
nostram Xstinguit hominum suspicio, quod ompeio se gratificari putant. Ut in rebus multo ante, quam ProieCtus CS ab ipso rege, et ab intimis a domesticis orti poli clam exulceratis, deinde palam a consularibus X agitatis, et in summam invidiam adductis, ita versamur. ostram fidem, Omnes amorem tui absentis praesenti Sque tui CognOSCOnt '. 3. Si esset in iis fides, in quibus summa esse debebat, non lu- 'boraremus Vale.
Signiscat, iri deinceps actum in senatu sit in causa regia Idibus Januariis quae sententiae dictae quo Pompeius, quo ejus familiarea animo e et quo tribuni frustra moliti sint.
I. . . S. D. P. LENTULO PROCOS.
IDIBUS Januariis in senatu nihil est ConfeCtum, propterea quod dies magna e parte Consumtus est altercatione Lentuli consulis et Canini tribuni plebis. Eo die nos quoque
muli verba fecimus: IXimeque Vis Sumus senatum Commemoratione tuae Voluntatis erga illiam ordinem commovere. Itaque Postridie placuit, ut breviter sententias diceremus videbatur enim reConciliata nobi Voliinta senatus esse quod tum dicendo, tum Singulis appellandis rogandisque perspe Xeram. Itaque Cum Sententia prima Bibuli pronunciata esset, ut tres legati regem reducerent; secunda Iortensii, ut tu Sine e XerCitu redia Ceres tertia Volcatii, ut Pompeius reduceret: o Stulatum est, ut Bibuli sententia divideretur. Quatenus de religione dicebat, cuique rei jam obsisti non poterat, Bibulo assensum est de tribus legatis, frequentes ierunt in alia omnia Proxima erat Hortensii sententia, Cum Lupus, tribunus plebis, quod ipso de Pompeio retulisset, intendere Ce Pit, ni Se portere discessionem icere, quam Consules Rus orationi vehementer ab omnibus reclamatum est. Erat enim iniqua et nova Consules neque Con Cedebant, neque Valde repugnabant diem consumi volebant id quod est fu tum Perspiciebunt enim, in Hortensii Sententiam muliis partibus b. plures ituro quamquam perte Olcat, RSSentirentur. Multi rogabantur, atque id ii sum Consulibus invitis nam ii 0 Bibuli sententiam valere Cupierunt. Hu Controversia usque ad noctem dia Ctu, Senatu dimiSSuS: et ego eo die casu apud Pompeium coenavi nactu Sque tempus hoc magis ido-
sententia primi Bibuli pron. J quomodo in ha forma dici non reperi.
Quid sit pronunciare sent. v. in ClaVe aute Se partere dis eSSionem Iacere. v. primam ronunciare est genus hiario Cla. is n discessio.
richahesndi indi irini, e ni sententiam l B. s. Dialere cupierunt Praece- Consuli praeti cetera probari dit rogabantur esse debet cupiebant. intendere coepit Pro contendere ;
18쪽
neum, quam umquam antea, quod post tuum discessum is dies honestissimus nobis fuerat ii senatu, ita sum Cum illo locutus, ut mihi viderer animiani hominis ab omni alia Cogitatione ad tuam dignitatem tuendam traducere, UUm go ipsum Cum audio, prorsus eum libero omni SUSpi Cione Cupiditatis cum putem ejus familiares omnium ordinum Video, perspicio, id quod jam omni bras est apertum, tot rim rem istum jam pridem a certis hominibus, non invito 'ge PSO, Consiliariisque ejus, esse Corruptam. Haec Cripsi a. d. XVI. Kal. Febr ante lucem Eo die senatus erat futurus Nos in Senatu, quemadmodum spero, dignitatem mos irnua, ut Potest in tanta hominum perfidia et in i s litate, retinebimUS. Quod ad popularem rationem attinet, hooe videmur CSSeConSCCuti, ut ne quid agi cum populo, aut salvis auspiciis, aut Salvis legibus, aut denique sine vi possit. De his rebus Pridie, quam hae scripsi, senatus auctoritas gravissima intercessit cui cum Cato et Caninius intercessissent, tamen est perscripta Eum ad te missam esse arbitror De Ceteris rebus, quidquid erit actum, Scribam ad te et ut quum TeCti SSi me aguntur omnia, mea Cura, opera, diligentia, gratia providebo Vale.
A. Trebonii negotia, qtto in provincia Cilicia habebat, proconsuli Lentulo diligentissime commendat.
r : AULO Trebonio, qui in tua provincia magna negotia, et amplu, et expedita habet, multos annos utor valde familiariter. I Cum antea semper et suo splendore, Et no S trR, CE-terorum ille mi Corum commendationem gratiosissimus inprovincia fuit: tum hoc tempore propter tuum in me mo-Tem, O StramqUO necessitudinem, vehementer confidit, his meis litteris se apud te gratiosum fore quae ne Spe eum fallat, Vehementer rogo te commendoque tibi ejus omnia negotia, libertos, procuratores, familiam inprimisque, ut, quae T. Ampius de ejus re secrevit, en comprobeS, Omnibusque rebus eum ita tractes, ut intelligui, meam Commendationem non vulgarem fuisse. Vale.
Conquestus de adversariorum calumniis, quo peracta in senatu fuerint eodem die, quo superiorem epistolam iante lucem scripserat, igniscat, obtinendo causae spe adjecta, nisi vis, quam solam timet, intem
verterit. II gratiosissimus impr.fuit Rocto vol decrerit illud Prum est enim peri nam Ut Statim Seqititur goatinus mas phrasis id cresti facti, non futuri Sie alii gratissimus et s. v. et noster et ed Rom.l quae A.- ormit J Alii decreverit,
19쪽
AD LENTULUΜ. IIII. . . S. D. P. LENTULO PROCOS.
A. D. VI Kal. Febr. Cum in Senatu pul Cherri in Staremus,
quod jam illam sententiam Bibuli de tribus legatis, pridie
ejus diei fregeramus, unumque Certamen CSSO reliCtum, sententia Volcatii res ab adversariis nostris extruCta est variis calumniis. Causam enim frequenti senatu, in magna Varietate, magnaque invidia Corum, qui a te Causam regiam alio transferebant, obtinebamus. Eo die acerbum habuimus Curionem : Bibruum multo justiorem, Paene etiam micum. Caninius et Cato negarunt, e legem ullum ante Comitia esse laturos. Senatus haberi ante Kalendas Febr. per legem Pupiam, id quod scis, non poteSt: neque CnSe Febr toto, 3 nisi perfectis aut rejectis legationibus. Haeo tamen opinio est populi Romani, a tuis invidis atque obtrectatoribus nomen inductum fictae religionis, non tam ut te impedirent, quum ut ne quis propter X et Citu Cupiditatem b. Alexandriam vellet ire Dignitatis autem tuae nemo St, quin existimet, abi iam esse rationem ab Senatu . emo est enim, qui nesciat, quo minus di SCessio fieret, per adversario tuos esse faCtum qui nune populi Iasemine, re autem Vera, sceleratissimo latrocinio, si quae Conabuntur agere, Sati provisum est, ut ne quid salvis auspiciis aut legibus, aut jam sine vi agere possint. Ego neque de meo Studio, neque de nonnullorum injuria scribendum mihi esse arbitror. Quid enim aut me ostentem Z qui, si vitam pro tua dignitate profundam, nullam partem videar UorUm meritorum S-Secutus aut de aliorum injuriis querar ' quod in summo dolore facere non possum. Ego tibi a vi, hac prae Sertim imbecillitate magistrutuum, praestare nihil POSSum. Vi XCepta, POSSUm Confirmare te, et senatus et populi Romani Summo Studio, amplitudinem tuam retenturum Vale.
Scribit de C. Catonis promulgatione, de statu regio causae, de Suo Seliciique consilio, cujus non inhonorum eventum verat.
Μ. . . S. D. . LENTULO PROCOS.ΤΑΜ EI SI mihi nihil fuit optatius, quam ut primum abs
te ipso, deinde a ceteri omnibu S, quam grati SSimVS erga te CSSe OgnOSCerer tamen ilicior summo dolore, ejusmodi tempora poSi tun miros CCllonem ConSCCUt ESSE, Ut et meam et ceterorum erga te siclem et benivolentiam absens X peri-Tere Te Videre, et sentire, eandem fidem esse hominum in tua dignitate, quam ego in me Salute sum eX pertu S; X
I nisi pers aut ej leg. J Hoc ec extr erat aut denique sine vi exprimit ege Gabinia. v. Clav. illudoam Graecorum M.
20쪽
tuis litteris intellexi. Nos o Cum maximo consilio, studio,
labore, grat id, de causa re in nitere ira Ur, Subito Xortu Stp. 5. nefaria Catoni promulgatio, quod nostra studia impediret,' et animos a minore Cura nil summum timorem truduceret.
Sed tamen in hujusmodi perturbatione rerum, quum ti irinomnia Sunt metuenda, ni nil magis, quam perfici iam timemus et Catoni quidem quoquo modo se res habeat profecto resistimus. De Alexandrina re, Causaque regiri, tuΠ- tum habeo polliceri, me tibi absenti tuisque prae Sentibus cumulate satisfaCturum. Sed vereor ne Haut eripiatur nobis, aut CSeratur quorum utrum minus velim, non facile Pos Sum X istimare. Sed, Si res coget, est quiddam tertium, quod neque Selicio, nec mihi di Splicebat ut neque JaCCre Tegem Pateremur, neC, nobis repugnantibus, ad eum deferri, ad quem prope a m delatum existimatur. A nobis agentur omnia diligenter ut nec, si quid obtineri poterit, non Contendamu nec, si quid non Obtinuerimus, repulsi 8Se videamur Tuae sapientia magnitudini Sque animi est, omnem amplitudinem et dignitatem tuam in virtute, Patque in rebus gestis tuis, atque in tua gravitate positam e X istimare:
si quid ex iis rebus, quas tibi fortuna largita est, nonnullorum hominum perfidia detraxerit, id majori illis fraudi,
quam tibi futurum. A me nullum tempus praetermittitur de tuis rebus et agendi et cogitandi; torque ad omnia Q. Selicio : neque enim prudentiorem quemquam e tuis, 3 neque fide majore esse judico, neque amantiorem tui. io
quae agantur, quaeque acta Sint ea te et litteris multorum Et nuntiis Cognoscere arbitror : quae autem posita sunt in
ConjeCtura, quaeque mihi videntur fore, ea puto tibi a me scribi oportere. Posteaquam 9 Pompeius apud populum a. d. II Idus b. Febr. Cum promi lone diceret, Clamore ConviCioque jactatu S St, in Senatuque a Catone aspere et acerbe se nimium magno Silenti est CCusatus : Visus est mihi vehementer esse perturbatus. Itaque Alexandrina Cau Sa, quae nobis adhuc integra est, nihil enim tibi detraxit senatus, nisi id, quod per eandem religionem dari alteri non potest, videtur ab illo plane esse deposita. Nunc id speramus, idque molimur, ut, cum re intelligat, Sese id, quod cogitabat, ut a
I cum maxisne-de causa r. ite l8 neque fide malloreJ malo alii, Memur An niteba-ur de re et Ca ut et Gn. majorem Voluere similetonis leg v. ad 2. r. I, 2. 5. ho membrum ceteris efficere bene, si 16 aut eripiatur eausa regia Caus latinitas ferret. egi ita manifeste AES a glossatore, I Po=mpeius P. Fop. c.I V. advit non dubitarim delere quod et alii . r. II. Voluere. 20 nimiumJ Refer ad aspere et atque in rebus gestis atque de ocerbe.lendum.