Collegium politicum, in quo de societatibus, magistratibus, juribus majestatis, et legibus, fundamentalibus. Item de universa ac summa Republ. Romana, utpote, de imperatore, ... De quibus praeside & auctore Christiano Liebanthal ..

331쪽

EκERO ITA Tro IX. 3 9 ciales civitates appellantur, & salvis libertatibus, quas ab Imperatore habent, principibus suis, ut Landi assii merito parent. Distinguuntur tamen a municipiis Principum , quod haec prorsus subdita& nullo modo a iurisdictione principum exempla , illae vero secundum quid exemptae. 76. Dividuntur civitates liberae I meeriales secun dum sessionem , quam habent in Comitiis in duo latera. videlicet in Rhenanum &Suevieum. De utroque latere, vide Paurm. sejuri .lib.2.c. I .fol. 42O. 68. Et tantum breviter de statibus & membris Imp. Roman. dixisse sussiciat. Ubi notandum porro, quod alii hos status dividant in septem elasses, quarum prima est

Electorum. 2. Archiepiscoporum. 3. Episcoporum. q. Principum. s. Praelatorum. 6. Comitum. 7. Civi' latum Imperialium. 69. Denique ut major S. R. I. dignitas&Majestas esset. ex his supradictis circulis, ordinibus &elassibus qMatuor viri constituti sunt. Et quidem I. Quatuor Du-CeS. I . Duces Suevia. eujus Ducatim titulum Serenissima Domus Austriaca sibi usurpat. 2. Dux Brun vicens t. 3. Dux Lotharingia. q. lux Saυaria. II. Quatuor vica xii. I. Tux Brabantia. 2. Dax teris Saxonia. 3. Tunube larich. 4. lux Silesia. III. Quatuor MarchioneS.

332쪽

Bamberga. 2. SHestadium. 3. UIma. q. Hagem . M. Qua tuor Rustici: t .colonia. 2. Rarisbona. 3. Saltetuburgum; . Constantia. XII. Quatuor Uillae. I. Amberga. a. oris munda. 3. Lichte via. q. Ingethemia. Et tantum depra-

Qv M. T. I. Vtrum sanctifimum illud Electorum Collegium. sub Ottone. III. caeperit λ α ELectorum in imperio Romano tanta est dignitas, ut eos Carolus IV. Imper. Palmites Impei tales , se-Ptem candelabia lucent1a in unitate spiritus septiirmis, quibus sacrum illuminati debeat Imperium , columnasti latera , solidasque Imperii bases & propinquiora Caesaris membra appellitet, quae veluti Columnae sacrum aedificium citcumspectae prudentiae solerti pietate sustentent, quarum praesicito dextera Imperialis roboretur , &orbi fluctuanti subveniatur, O R. in pn, ct c. r. , re quiae. 3. inpr. cap. 12,c: aq;.36. q. sumsacri..De

quo sanctissimo Electorum Collegio magna & celebris est inter eruditos controversia, quando & a quo institutum. Sunt qui id acceptum reserunt Gregorio V. Papae Rom. Sunt qui id reserunt ad Fridericum II. & Gregor. X. Sunt qui existimant, id non tam expres a & spcciali Constitutione institutum, quam antiqua consuetudine sensim introductum Buxtore. thes νη. indisser. Aur.TulluUt ut sit pervulgata est opinio: Othonem III. Imper. di- initus eAcitatum prima iundamenta huic Collegio posuisse. Et ut ab ovo rem incipiam, constat Imperatos viam Majestatem virtute Caroli Magni ad Germanos transatum esse tunc temporis electionem & institutionem Imperatoris penes Imperatorem ipsum constiti G. se qui pro l ibitu & voluntate, vel filium vel alium sibi san gnin ejunctum nominabat. Caroli vero Uigni mascula stirpe eκtimsta. universus Francorum & Sarionum Populus , Germanorumque procerum concursus ad Othonem Saκ. Ducem factus est. Verum ubi ille mabori animo oblatum regnum repudiavit, quam alii per serrum &flammas quaesiverunt. excusationem de Cur sae aetatis praetendens populus & proceres Germanorum Imperium Conrado Franconise Duci detulerunt, qui id

turiam moriturus Henrico Aucupi tradidit,& hic rursum

333쪽

' Ex ERO ITATI IX. 3Ilsum ad filium Othonem Magnum & nepotem Othonem Imperatoriam Majestatem transmisit. Quo ultimo satis desuncto . , Germanis proceribus , qui tunc temporis

frequentes Romae erant, de successoris electione varia certamina sunt excitata. alii enim in Henricum Bavarum

inclinabant, alii vero in Othonem III. Othonis Magni nepotem. Germanis ergo proceri ins in contraria studia etintibus , Crescens Nomentarius Consul factus, seditionem exciebat & Imperii titulum adsciscere sibi gestiebat, aegre admodum serens, imperium Romanum ad exteros translatum. Sed quid sit proceres Germani

Imperii, apud quos longo jam tempore Imperii dignitas

sedem suam fixerat, rerum suarum sat agentis da varo Othonem puerum praeserunt , & regni successorem declarant. Ubi vero ciescens Nomentarius semel atque iterum ad ingenium suum rediit& Gregorium Pontificem , quem imp. Ctho. VI. Imperatorio suo jure usus ad Pontificatum ritet promovit, nefario ausu fecit & alium substituit, Otho III. infestum exercitum urbi ad . movit , cives ad incitas redactos ad deditionem compulit, Gresorium sedi restituit, adulterino Papat oculos erui & Hispendi eundem curavit ;Crescentium vero consulem eκ fuga retractum vili jumento averse impositum ae per civitatem circumductum ultimo sup-

.plicio assici jussit, custin. ει vita de Othanis. III. ct Sigen.

l. 7. regnor. Italia. Cum ergo sapientiis mus Impera. to e & Gallorum Italorum & Hispanorum conatus satis perspexerit, quod majestatem imperialem vel ad suos vel ad alienos transferre omnibus virtutibus sate. gerint nihil aetilius ad servandam hanc praee minentiam Gerinaniae esse , facile animadvertebat, quam si Collegium Electorale constitueretur. Quamobrem cum &ad praeeminentiam Germanorum . &e teia commodo Romano Germanici Imperii probe latellexerir,non tantum hoc Septemvirale Electorum Collegium institiait Verum etiam, ut natione Germanus in Imperatorem eligeretur, prudentissime constituit Pro qua senten-xia innumerabiles sere & Chronologi R JCti acriter

334쪽

coler ebure Imp. yerm. thesqS: Verum de Ann. quo lata haec constitutio , variant Historici Vide F irehn. insuade Republ. disp. s. Corol. 2. An etiam numerus septenarius constitutione Ottoniana introductus, incertum est. Illud tamen constat Bohemum ante Carolum IV. in E. lectorum numero fuisse. Interim tamen . Ponti sicem Gregorium V. ut acceptae injuriae poenas ab Italis, quo posset modo, repeteret, Imperatori Othoni III. ut & certus Electorum numerus constitueretur, & simul constitutio de Germano in Imperatorem eligendo , certa fieret, auctorem fuisse, facile Pontificiis largimur; Verum, numerum Electorum a Pontifice Gregorio institutum , hoc est, quod nos negamus; Et cum apertissime constet, antea populum &Proceres Imperii semper , nunquam vero Pontifices potestatem eligendi Imperatorem habuisse, quomodo quaeso Gregorius U. id Electoribus dare potuit, quod nunquam habuit, e . nemo, 79. de R. I. in 6.l. Sq. ct l. Iχό. f. eodem. Inde faelle etiam apparet irrationabilitas Pontificiae illius jactationis, quam salso glorientur, Septemviris hanc eligendi pote uatem a se.

de Romana datam concessamque fuisse,in c .venerabilem, de Elect. ct clement. Romani de jurqur. Consuetudini a ceptum reserunt, Pau-.de jurisdict Iib. 2.cap . 2. mo. 38. Schonborn.lib.s. Pol.c. 32. Herg, quast q. QuAEs T . II. utrum Princiso in suis territoriis tantum

psint, quuntum Imperator in Imperio tNon immerito ha c de quaestione dubitatur. Nam iI-iud certissimum est, Principes Romani Imperii, ut& Comites & Barones quosdam, ex concessione Imperatoris plenariam , & omnimodam jurisdictismem cum Omnibus pertinentiis & superioritate terriἷoriali, die hobe

jurisdictionem & superioritatem non ad mandatum Imperatoris , sed proprio jure exercent, Κ nich. num. 38 6. Fuuosaeotis . . num. 2. adeo, ut & gratiae Dei, suum principatum , Dominatum & luperioritatem acceptam se . ranIF

335쪽

EX E R C I T A T I O IX. 3 istant , id quod in Gallia absque crimine Majestatis nemo principum scribere audet, Mons de Serrar. lib. II. In ventarii. Praeterea posIunt Principes Romani Imperii abrogare & contraria provincialia substituere , Osrens. U. 34 n. 3 vol. 2. I nich d. c. I .num. 363. 'adeo, ut secundum sanctiones Principum Camera pronunciare tenea Illi, Ordin. Camer. pari. I . tit. 37. quo casu subditi sortius dicuntur obligati suo Domino, quam Imperatori; ut probat.Knich. d. c. num. 383.ex Petro Gregorio de concess.feud. ρ Tq. q.n. in ..Caeterum habent Principes Romani Imperii jura majestatis , utpote I. Liberum eXercitium utriusque religionis , tam Pontificiae, quam Augultanae

galium , utpote sunt : portorium, quod solvitur in portia, vel riparica, quae in ripa, Vel telonia , quae in terra. Sixtinus de regal.c.6. Buxtousad Mur. Busi. Carol. Iri coninclus. 91 .per tot. X. Iussoreui, die Nubbahiis Gail. r.ebs G S. XI. Ius cudendae monetae. M. R. u Murenberi; de anno IS et . q. Sergiet enta ber Duml halber/ ct ut . N. Ae anno I ISI. q. eo habentvir aud). Et amo I 37 o. g. 'EIsdann a 3. Et id genus alia, &c. Hinc pro quaestione affirmativa , de principibus Romani Imperii pugnanta castrens sins. 3 4num. I. s. vers. coneluditur, lib. 2. Nam

336쪽

. Ex ERO ITATIO Ix. 33 in gentrali concessione, Veniunt reservata principum, e . in generali, de R. I. in 6. dic. quod transmonem ,de of δε-ig. Atque sic plurima sunt, quae Principes Imperii ratione superioritatis territorialis non possunt, utpote Comites Palatinos,vel tabelliones creare. legitimare spurios, Academiam erigere , nobilitatis insignia dare, Doctores, Licentiatos, Poetas , Barones, Comites, Duces, Marchiones, creare , nullo modo possunt. Et quamvis Sotenissimis Archi ducibus Austriae exceptis Iuribus ter

ritorialibus , amplissima & admodum pinguia privilegia ab Impp. sint concessa, de quibus antea in praeceptis dictum eit: tamen non omnino omnia ratione privilegii possunt, quae Imp. in Imperio & ei in signum supremae

eminentiae competunt, idque ev eo satis apparet , quod ex eo privilegio Archiducibus Austriae , Comites quidem & Barones , non minus, quam Nobiles creandi; non verci Marchionatus, vel alterius Principatus dignitate aliquem ordinandi & insigniendi, facultas sit data, quae tamen Imperatori ratione absolutae superioritatis Imperialis competit, Rest de ejus reservatis. Sic vectigalia nova, de quibus in eo privilegio mentio fit, tantum abest ut alii Principes inseriores ea instituere, vel etiam vetera augere possint, uti antea dist. . thes 3o .dictum est. Proinde confirmatur haec sententia Aurea Bulla carol. IU. qua quaedam de Regalibus & reservatis Imperatoris, solis Principibus , Electoribus , peculiariter concedun tur , quasi aliis non competentia. Posteriorem ergo Opinione ut aequiorem & juri magis consentaneam

tuebimur cum Boreh. de Dud. c. .n. 37. Ioan . Dauth. ad I t.

QuAE ST. III. vir m territorium sit de substantia superioritatis tinia praecedente quaestione ductum , superioritatem& Rogalia , occasione territorii, jure haereditario , salva tamen superioritate absoluta Imperiali, ab Imperatore tanquam Auctore & sonte Regalium , Principibus Imperii , concem , non immerito porro quaeritur ,

uinum superioritas illa , quae dicitur, die tanta fur ι Iile sit radicata in teri itorio In qua quaestio

337쪽

ne . quamvis adferri possit i. Superioritatem esse qualitatem non ipsi territorio , sed Principibus Imperii concessiam, qui illam etiam exercent & ea utuntur. 2. Quod & Rectoribus Academiarum & Camerae Imperiali omnimoda etiam jurisdictio concessa sine ullo territo- Tio . I nich.c. I. n. 17. 3. Quod non tantum districtus aliquis , verum etiam non raro personae singulares, te Titorii nomine venianti Attamen rarionibus illis posthabitis asermativam quaestionis partem amplectimur, propterea quod terricorium sie subjectum , quod passive superioritatem recipit & Culus contemplatione Princeps Imperii eandem active exercet, XJich. d. c. I .num. I93. Proinde pro decisione quaestionis omnino distinguendum putamus , inter superioritatem territorialem universalem, quae competit bure territorii & regalis dignitatis & Germanis dicitur, die sandsfurtilite I oberratione illorum statuum , qui non sunt Principes , die .sands holhe obrineit. Et inter ordinariam juriidictionem particulariter concessam. Illa talis est, quae absque territorio, cui inseparabiliter cohaeret, esse non potest. Hae e vero omnino esse potest, quemadmodum e Rempla de Camera & Rectoribus Academiarum allata evino

cunt.

QV aes T. IV. Utrum omnes qui alicujus Frincipis territarii districtu eomprehenduntur sint in istius Principis

jurisdictione θ patrocinio Cum praecedente quaestione dictum , pos, aliquem

particularem jurildictionem habere in alterius territorio ; non immerito quaeritur, utrum ille, qui e 1 t in alterius territorio, sit etiam necessario sub istius jurisdictione & Patrocinio. Et quam Vis territorIum universale habens, quo ad Jurisdictionem tam civilem , quam criminalem: fundatam intentionem suam habeat in omnes , sui territorii districtus, homines arg. initio . in verbis quicquid agitur intra urbem 11s de Usic. prafer urb. l. 29. O 3O. g. ad municip. l. nulli , 28 h. quodsi .c.de ue. O cur. adeo ut indubie pro habente

338쪽

EXERO ITATIO IX. 339 ins 39 n q. Rosi. a z. cons. 9 . n. I p. vol. I. Attamen eum non pauci ia Comites A Barones & nobiles reperiantur, qui in alicujus principis districtu & castra &villas suas extra jurisdictionem illius Principis possident, non necessario sequi putamus, eundem qui est in territorio alicujus Principis, debere de nece: litate sub ejus jurisdictione esse. Proinde pro quaestionis decisione distinguendum est, inter Land sagrum & subditum. Landsessium enim quod attinet , est quidem in territorio, sed non semper de territorio Principis,& hac ratione potest Landiassius esse immunis a jurisdictione itastius Principis, non tamen a generali superioritate ter inritoriali hoc est non des iandes h ohe obrigerit. Potest ergo Dominus territoni vigore superioritatis territorialis Landiassio suo & mandare & praecipere , & cogitur Landiassius Dominum territorii agnoscere pro Domino

tra vero, subditos quod attinet fetia bies ethige nichi alle in inelites Sur tela iandi imb hohe obrigmt verum etiam subj urisdictione Principis plura hac de re alio tem pore cum Deo & die dabimus, Vide sis bach. in quast. .

nob. I.

Quaes T. V. Utrum jurisdictio Eeelesi istica Principibiuse. ularibus competat ZIUeisdictionem Pontificis, Archiepiscoporum. Episcoporum . allorumque Ecclesiasticorum . quoad Protestantium territoria & districtus .anno is 2. Testabit .ctinno i in semitus Muginanis, )ussu, caroli V a Fer ι-iando Temon' Rege plane enervatam esse constat, ut ab eo Lempore non tantum ea, quae sunt ordinis , sed et-am quae sunt jurisdictionis Episcop dis ac legis dioecesia-rae pleno j ire habuerint, inatth. Steph. de Iur dict. l. M

. Atque dupliccm personam Principis & Episcopi. Aemplo Veterum Regum Romanorum . Euseb. tib i. ' istor Eccl. c. 6. sustinuerint. Et quamvis hac ratione crinam Principis jure territorii, Sursui her viiii ober Dothesis de quo ab Imp. in velliti sun cao i sust; ., b, Cooste

339쪽

ne . quamvis adferri possit. I. Superioritatem esse qualitatem non ipsi territorio , sed Principibus Imperii concessam, qui illam etiam exercent & ea utuntur. 2. Quod & Rectoribus Academiarum & Camerae imperiali omnimoda etiam jurisdictio concessa sine ullo territorio . I nich.c. I. n. 27. 3. Quod non tantum districtus aliquis, verum etiam non raro personae singulares, ter. xitorii nomine veniant: Attamen rarionibus illis posthabitis affirmativam quaestionis partem amplectimur, propterea quod terri corium sic subjectum , quod passive superioritatem recipit & culus contemplatione Princeps Imperii eandem active e Xercet, Κ nich. d. c. I .num. 193. Proinde pro decisione quaestionis omnino distinguendum putamus , inter superioritatem territorialem uni versalem. quae competit jure territorii & regalis dignitatis & Germanis dicitur, die ianbsfurtulle I oberratione illorum statuum, qui non sunt Principes , hi t. Dbrigfrit. Et inter ordinariam jurii dictio. nem particulariter concessam. Illa talis est , quae absque territorio, cui inseparabiliter cohaeret, esse non potest. Hae e vero omnino esse potest, quemadmodum eκempla de Camera & Rectoribus Academiarum allata evin.

Qv ns T. IV. utrum omnes qui alicujus Principis territorii districtu eomprehenduntur sent in istius Principis jurisdictione ct patrocinio CUm praecedente quaestione dictum , pu aliquem

particularem jurii dictionem habere in alterius terri torio ; non immerito quaeritur, utrum ille . qui e 1h in alterius territorio, sit etiam necessario sub istius jurisdictione & Patrocinio. Et quamvis territorium univer sale habens, quo ad Jurisdictionem tam civilem , quam criminalem : fundatam intentionem suam habeat in omnes , sui territorii districtus, homines arg. I. I inι- tro. Ah. in verbis quicquid agitur intra urbem F. de o c. prafer . urb. l. 3 o. f. ad municip. l. nulli , ΣS

quoa se .c. 4 ij c. θ cur. adeo ut indubie pro habente

340쪽

xiaritur, qui in alicujus principis districtu &castra &, illas suas extra jurisdictionem illius Principis possi-Hent, non necessario sequi putamus, eundem qui est ira territorio alicujus Principis , debere de necessitates ob ejusjurisdictione esse .Proinde pro quaestionis decisione distinguendum cst, inter Land lassium & subditum. Landiamum enim quod attinet , est quidem in territoxio , sed non semper de territorio Principis, & hac ra-xione poteit Landiassius esse immunis a jurisdictione inius Principis, non tamen a generali superioritate teris xi toriali hoc est non des iandes hcle obrigetu. Potest er- - go Dominus territosi vigore superioritatis territorialis es Landiassio suo & mandare & praecipere, & cogitur'. andamus Dominum territorii agnoscere pro Domino

ge Nor' tra vero, subditos quod attinet fetia bies ethige nichi allein hoos in eines Sur tens obrig&it verum et- uuia ' iam sub jurisdictione Principis plura hac de re alio tempore cum Deo & die dabimus, Vide Bidenbach. in quam

'' i. QUAEST. V. Utriam jurisdictio Ecelesinistica Principibiu

secularibus competat Z TUrisdictionem Pontificis, Archiepiscoporum. Episco, porum , aliorumque Ecclesiasticorum , quoad Prote iam . stantium territoria & districtus , anno i Sa. Pa sabit. Θanno IHI. in semitiis Muginanis, jussu caroli V a Fersi ab ist*Τ sanando Remano Rege plane enervatam esse constat, ut abiit p* eo tempore non tantum ea , quae sunt Ordinis, sed et-n cio diam quae suntjurisdictionis Episcop ilis ac legis dioece sa-kaν - nae pleno j re habuerint, inatth. Steph. de Iurs tot. l. 3

u big. Atque du icem personam Principis & Episcopi.