Compendium aromatariorum

1쪽

uiri ei

3쪽

Hia solet

i eorum. imperi famosissur- do res ac docissimos diagad infamiam et Gyradium cum magnorum Mum periculo sepissime traberea' perducere: ideo pietate motus in modicos pmolims pcibus pluriu aromatarior conscenderem: et precipue solanissimi

ista Serenitatis tali simi domini

principis Tarenti aromatarii dignissimi.decreui sego Saladuris arua et medicine docior Hem serenitatis misicus copendiosum hunc tra tus componere ME compendium aromatariorus inlitam volo:quoipi aromatarii examinari debeant usi sufficientes et e perti-iat volo et aperitissimis medicis approbenaer. Si vero insufficientes et ignari: in ipsa examiatione tanquas ineo erit dest v mc penitus reprobentur: et pena condigna puniaturi cum ipsi habeant de vita et sanitate hominum pertrinariaque quidem sanitas omni auro madicarior cistinuo; ruboc nostro libello opus babeas:cum sis arte et perimis bene cisiciendicomprobatus is Mui tibi tanquam olitiori et exstis eum libellum destinariavi eorum rudis inflatas:qui sollius estis pericia nouellos euaci medicos in dispensando dici seres

diuisio librii.

Ividitur aut

hoc opusculum in septem par Quarum p matrina quasdam e

veris Mo--:num hoc multas is terrogatisnes . et dioia ac de times potui circa tidotarium1DEM.'eamdamminuerit denominus medicinarum composilarula antidotarioristolaid amarum cum earum de latatam Modisinem a babeti et is it ab aurea ala catam tartapaeucula est: de ponderhus et desibus medicinarum et denominbus poderim sigillanmque doctrina est valde necessaria Misaromata s. anaparticula erit de modo coficia di consectiones.electuariauulmorupos.

Suet et cetera.

Quinta particula est de colligendis berbi oribus semiinus et radicibus: et is quo te ore et in quo mense anni. Sem articula est de conser aude tisimplicii copositata medicinam .pcipue An insueserapionem' laum seruitor .an qua particulas entem a pollici doctrina modus reponendi a coseruati res hamidas: sicutilant succi maga me liquidia de aria liquida laxatiua et sinuliari in quibus vasibus Septima et ulta pamcula erit de modo ordinandi aromatariam cum omni rebus necessanis in ea:et sic finiem deo volente compendium aromatanorum. Sequitur prima partitilla de interro

Incipiut er

go prima primi et pumoicipiunt quedas miles interrogari es medicora ad aromatarios

4쪽

ω---α-α-ere. 'confecta hine coas ama inque omnia dicavitavi et aromatam tenenae scire gramarica ves-bene immere dispensari me receptarum' am tmora scisnen medu- udo me a docet in hae parte qualis offeras aromatarem Noviata dimet aromatanus nodeba esse mennec aliis iuuenis nem suphus: mposus aut mutaribus et vanitatibus deduus.Aludo etiam et visio sit aliems et sobriusinon intendens crapulis et Ginui .Et sit studiosussoruitus placabir

bonestus:mnens deum et conscientias suaniavit recturissifluaepius: et maxime aspaupcies.Eit etiam bene doctus et e pertus in amiuaenon notatus habet ira rete vitabominum:que est ominus rebus mundi canoratu nobilior.etronse risaec extremus amator pecunaeneindeatur ominas pecunia facere ut mari saccirila etiam vetat res cariori

preM. petetiam ius emcitia iui ci inlatum cummindicione a pauperibus Q linquere.Siteriam aromatarius fidus:maturus xyauismone conscienticut prediorum nec amoriatumre: vel precis: plumat aliquid facere contra conscientiam: contra bonorem mediaevidelicenutiionaboris suocantesin similiari nec timore dominorumam precio pecuniaru3:nee amore siue a tria presemet venenoua medicinas aut en apociva pr arare nec presumanis nupos Loebent esse de succarinde die facere: isimiliae de colactionibus:quia ex hoc infirmus ederemn 'intentio medici per contraria verteretur

Rromatarius enam ex Miso sine licitia et consili iti doctoris va medici nonresumat aliquid facereri marime in me aistantistaeictu eis adde vires aratriquatas et resolutasse, o si . .ssione .pillulas antiquatas euari T

duritiem lapidis indurata, te

mesiaus indigeat eo in aliquas I

quo sine licentia peritissimi meia Y:

mam reponat ante tempus babas aut radices humidas:quia in processu tempo putrescerenusta reponat eas tanto g pportionatas et nesiccatas. Sportet eam Eromatarium boaecoenoscere et habereguitan et saporem odistasimplicui an sum amara in dulcia.adiam acetos pontica in pida placabiliis saporis vclnoMad ce si aliquis nodiis ii 'licus eri experius valet medicinas inhias et displicibiles componerea disio infirmo tunc aromatarius ipse non permittat illud fieres dicat medico et ponat putabiliores et maiores: ne sorte exhorribilibus medicinis stomactus intanorum ci

Ulamo dico laromatarius caene iuuenis debet, re duceretqui,si sic secerit domabiae iuuenae,cius et sic ait qui vimitis et bonestus:et vacabit conime facultati sucinio desectabiturin eis sic delectatio perficiet opus diis calaudi et amicon copia gloriosa Tertia interrogatio da in emniatione aromatas est illa: Aduer quotlis dii sunt necessarii ipsis aromatariis pro Maerarum exercenda recte et cum bona coirscientia.

5쪽

isorb.m qiv -finem preparatanis omnim fere ne aris p ad aromatarius permenuum.s latus Giber melci labannisdamst mimidis intres libros Mani primus tractat consolatione medicinarum et de qui Mam simplicibus solutivis famosis. cfidus est eius antidotarametisti suntMαessarii aromamris Tertius vero est inpramin:ctistemnest necasams aromatario sed medico Sextus est antidotarium Micolai die Salerno lici sunt duo antidotaria nicolai scilicet magnum quod non est in vis propter eius praecitatem:licet si optima.' antidotaris paruum in omnes communitervmntur Elius etiam liber aliqualiter usualis nominam Lirca instas et tractat he simplicibus Mordinem a babeti sed parum est invia sed consulo ut iustidit aromatarius penes sebabeat et diligeter tacleanquoniam in eo uiniet a mavulitatem. heperitur fiam Nascondes de simplicibuset macerin versibus sed nosunt itaini unaedico R. ciueritur quarto quid est Antidotarium.dico stantidotarium idemcontra datumrabanti quod est contra inde dicitur antidotarium quod est liber continens experimenta contra morbos dat oueritur Ninto quia tu fecisti mentione liber metue dividi iuris tres libros 'nam primus tractat de consolatione medicina iret saeundus est annotarium: qui est valde necessaniacuilibet aromatano et vocatur grabadi quod est compendium secretorum et est aggregatio Antidollativi ergo quot distinctanes facitandae in isto suo antidotario.laico a facit duodecim distinctiones.

'Rentur secundo quid tractat sigillam in aquaq; distinctione dico in

pr-diectione tractat electuariis ammadas morum quedam sant dulcia ero ectabilia. et Medam amara et umqtolemnia:et habet duos tractatus:quia iaprimo 'eterminat dedecimnis dulcibus et incipitibi sese anum de aromatibus et sunt triginta sex de aria dulcia. Secundus tractarus quae secunda pars distinctionis prime est dem tis amaris et incipi sic Syriaca diatesserou et sat decem et ocio indeciet notia consectiones

amare.

secunda distinctione tractat de medrinis opitas et incipitConsmisibilonii.llet sunt sex consectiones optate. Intertiadistinctione tractat de medicinissolutivis. iam; quedam sunt aloeticaequedam colla imide. Quedam turbicate et alie scamoneate. Halle suci aliis denominati,nibus. H vncipitasem. Et primo a m pigra..sent Mintiquatuor solativa. In quarta distinctione trina de conditis istat tam de stuctibus quam de staribus et foliis et radicibus visivit rose violetari sunt se te . In quinta distinc ne tramide specistus Boch:et sunt quedam Gidde bili et quedam borribilia mali saporis et isti cin omnibus computatis. In sexta distisamonetraciat de min'rupis et rob. est quod succiis valla uor uispissatas Unde quic- ωπι sitiit pliceae a sunt v nu computatis quamor Iuleb que se pomo pria is huius distisictionisseideiade vicipit ponere lympos compositos et sintdec inouem usque ad sermonem de aqua mellis. Et deinde sequitur insectentabia idestia snupis acetosis sinplicibus et compol ns:er octo molpiaoetosi. Et o de ponit quindecim sympos sublimes scilices upus de meta et de ab sinito et de sumo terre maiore et minore Nd inde ponit sermon in melli M. Et consequenter portit aliqua condita: arDj0jtjZomby

6쪽

us quibus poni se dearis .

viviscinia distinctione traciat de vaguentis et emplast ncerotis et is it

pressionem: Proteum dein alis clalcibusnam :et dei h et de pineis et iis dianis:et desisolamis i. Aliqua inoperimpressi emproleum Muccus viola mamomuli 3: etaemn:et de lilio eri risum ala acinam aliquaino sum per resolutiones urina de ovis inumdefrumento et sinapium et oleuauestagia et de iunipero vide melae potia species oleoa; sexagintas c.

I seta risdicere quare medi

pistula et de aria sortium et habent

ist diuersa uomuia et latominanti vari

si amor homicis quia reddit bomistem sine dolore et sic videtur esse Rinor scit amaui bominis et sic pater et in ea inevie dine ab effectu et ab operatione Nantistacuatiamin uin tales a G- meruine sumunt nomen a con sitote qui eas iuuenit udi posuit.ve ratia metridammai r a metridato resequiψsum composuit vel inuesu. αtnia magmabandromac et iam miscis ambomastidenomisiamne plar abbatis oscita ab abbate ,--cci potaretia dc Ismulus. caedam verosumunt denomination ab aliquasimplici dicia querebata fisadamin in illa compositione: dode eam ingreditur in illa compositio aceria ea oblisset pria arus.verbis r i sunt pillule de serapim i puta tebdrilis deiurbinpillula de colus

dragalangaret disciniuium disrusiam diacalaminium et inulta ali ciuem vero semunt nominatio Rem ammero medicinam ingre timis eis verbi grauatin in diatesseron di ritu confectio quattuorrerun a dis quos est consectio nitam quod est quamori quasi tyriad a quattuor rerum qui res quattuor insectumr. Et vasae in Dj0jtjZomby

7쪽

em compotaonem ingrediunmr.aina et famacon quod est medicina quasi unguenmmmium medicinamm in eo ingrestentia Et putile comunes dicuntur pillese trimeron ex astus rebus ingredientibus eas sicut et aloes mstra et crocus.ciuero quando reperitur in aliqua re tepta 'Recipe agancireubarbariana partes equales in mensurari non in dosi: quomodo istaei turidico lintelligitur is quantitatem ad oculum et non is desim ad pondus. Istamaatem quantitatem ad oculum debet ubi me s limitare verbi gratiath capis de aWico ad quantitatem nucis cape dereubarbaro inmmdem.

ciuid di bo quod dicta se receptio

medicinarum lautiuarum medicina fortis debilis et medicina debilis sortis laico i medicta fouis debilis est modiciari sortis xum et operatiostis et deo bili in dosi.m scamonea turbitret Eula. que omnes sunt sortes semimae et operatione:et tamen sunt debiles in dosiuquia de

ed ehimedici parii dare..ed medicina debilis sortis est econ/uerso se et debilis in virmae et opgratio/ae vi cassia manna et fortis istosi quia deei damo multumsulicet ullam. - .uomodo iuretistii illud quinto canonis miceane primo capitulo antidotario suo quando dicu E parum earum maius est plurimo.

coetiadligendam est de simplici medicitia isto videlicet modo: qaod si maestus potest sacere cum vin tantus simpud meruina non debasacere cum mulaeudiae medicinarum. Unde sic intelliget pam earum scilicet medicitiarum simplicium est maius plurimo earumidat multiiudine eanu:quia naturo saudet sicibus.. 'quis Mereret importat

nomene rarium. laicost taurum est dicere iactuarium quantum victum ex variis:quia ex multis et variis rebus iactuaria conficiuntur coin

muniter.

uia quedam sunt de aria dulciae

Medam amara:quedamsaia: oldi masset diatamariadi ciuid importatis recepta. 'Recipe hortatarium cs i.

Respondeo et dico et tortae idest bis Rosia destituadesto stasaindoeilla resinae que Dicitur semiami quis peteret quare disiatur medicine optare. laico Q ab opto opsate dicuntaret Ma

debent Diberi ante se um meusta nec

mensem.

m euacuaria

cuia importat in quarta diluactione dantiastelli cum diaede coditis quid

sunt conda

8쪽

naucillamosa cosisto: ut diu resistitim tu ore teneturiri dein laitibi: et paulatim de uri contria dispoimon pectoris:

cum pote . et lapidis precie s s riuui

sitis vel exsuccisa pristasse aromatans 'non adtam' quovis et ad

pauce' bremis decoctionis ex aquis stillans siccara Gim aromatibus iri sine.

Mi mi diebus durat precipue in e ' 't tu placabilis ad potandum:stisinente non ita durat. Unde inritate Ialep sympi quosvis seruare debeat habere longam coctio miseco ram ne ex taliditate viatis ebullant in acetositam; comenaamia. Quassisnupus. Dico a Dupus est liquor potabilis compositusς succis vel kialibus et rascibus in f actus cummiae in cum ueram et cum si tibias aliquancla aromati

mpotrit ese simplex ex paucis rebus et compostas ex multifrius acetosis vel non acetosis.aptus ad adulterandum. Moim summateriam peccantet, moro Elis domineravis se in stallos morescalefactos in calasaciendo dos. subtilando possum humorem: - ando subtilem quiatames s. alvi est disia qualis fossi subtiliario et subtilis ingrctatis. Unde ali x medici vocanteos dimisset aliqui diuisis quia babenti is mores a bonis diuus ere et sequestrare Et duitur arisquod est costato et opoidest succus.is 43 upus id est caecteti mdcompositio siquidaue suco.Dj0jtjZomby

9쪽

QMucio,in m rum quadam viscositas te: in qu do polim super lapidem mar

tudinem: i fite musto secina tempore vin, laicostro variambos sucossit sis ad matam sexta mellis.s id importat tua. Dim et id incoasor a: Misssi exsuccis babeatibus. consortare stomachini et fir ex sino pirorum vel citonio rum eum succaro a potest sim mira sim siue vetabus:et aromata cum spem Ata lex daturseditat usiaromatica vero datur Eon febricitantibus. a Matrocitas. disco et trociscus di composita quedam ex diuersis pulveribus et specibus: mali te inquo liquore asymis. Et dicitur trocisciae a trocos quod e rota quia trocisinscii similis rote currus..i quis ererer quomodo est intellisad 1illud quod poluturis recepta: ita descriptione uociscorum de alluben sufium dicitur*rimo boli arment: p maprope inem eiusdem recepte diciis

trico et per boliabsolute intalium terra sigillata:quoi mutua proprietatibus est similae bolo armenon tablichabete calles resumus eo.

. eis et sua trocisci de colloquiatus,

diis sustus uses pulvis. ciuid dictusiat putas suti sutura hostes quid est aliostolo diis alabostes sunt at mi apparris inspera solis ad modum subisissimi pulueris qui vix tactu compassim

alius est paulat.

Dicolar pillula dura est romaditatin Pasipania pila:quis ad modin paruepae est romaa. Hel dic rpillata a pilos antequam p lacon amrmutam laborant aro matam is pistando eas in mortario iam

pilaidest pistillo. se notat paliae non debeat esse antique nec indurate ad modum lapidis:quia illuc valent. Unde pillese cum transieruat sex menses non babeat virtutem et meliussi conseruantur in masiali bus Oam in

salaidest dictu pillula coctici idest casetales a coctos quod incaput id est dicta pillis allelans .idei

Quid est emplastrum. est dura confecit utplurimi respectum si siet sine

uidest bientum. laico lunguentum dicitur ab unguendo et est mollis coastino respe impla/met sit ex oleis adipibus: et tara: alum

10쪽

ivngamus. potus et Peroas.

puluis assimpropriasinapi ia

vocatur.

in famam re is insuffimistis di dicitur emplammqueris consectis

cum possit madidis: se seruatis

Quid est deviabis. dico et est imanu colat Quid ob lumniinnydromel. Dico a est aqua malis. Quid est Eed ambin Dis et esurio acetosus. Quaest Hama. Dicolae cim positim exaceto et metae: est simplex et compositum. Et di irabo quod est Memb