Commentarius de datis et promissis pro iustitia vel gratia obtinend. in extrauag. ab ipso, S.D.N. Gregor. 13. qua innouatur extrauagans Bonif. 8. ea de re olim aedita ... Authore Martino ab Azpilcueta ..

31쪽

Tum, quia d. c. Cum non ab homine de Iudic. clerieuiti pro incorrigibili iudicandum,prius iubet excontinuescari, de postea Anathematis mucrone feriri: Tum, quia c. Eu, communicamus I. εἰ 2. de haeret. & omnia capitula bullie Coenae,per copulam fetJ coniungunt illa uerbasexcommunicamus de AnathematigamusJ& haec est una omnium sententia,licet in derivatione S compositione uerbi Anath

ma,J & in definitione, siue quiditate eius, diuersi diuersa doceant, qua in re Reuerendissimus Episcopus Segobiem sis,Illustris sini Regis nostri consilii praeses, scripsit prosundius quam ulli alii, quam nos. quos Salmanticae de ''

illis in d.c. Cum non ab homine tritistantes Olim audius rat) prima parte.f. 8.num. 6.repetit c. Alma,de sent.excom. lib. xto. Cui dc omnibus aliis addo primo, me illi assentiri quatenus ait Anathema esse dictionem Graecam,quia id exertc testatur magnus ille noster Patriarcha Augustianus in c. I. Super lib. num. N etiam Thom. quem ipscino citat in c. s. ad Roman. S c. primcs, ad Galati nec tamen dissentire,ut ille,eruditissimo Alciato,qui in d.c.Cum non ab homine num. Ios. assirmat, illam esse Hebrom,quia id etiam exerte testatur Hieron. super epist. prima ad Galati

per ille uerba: fAnathema proprie Iudaeorum est, J qu

rum duorum irrefragabilis authoritas conciliari posse nobis uidetur: Tum, quod non inconuenit ut una& eadem dictio si duabus linguis diuersis communis,sive quod altera eam acceperit ab altera, ut multas accipit a Graeca latuna, siue quia cum nomina significent ad placitum, primis authoribus illarum placuit,ut una e adem uox apud am- bas idem fgniscaret: Tum, quod Augustinus non negat eam esse Hebraeam, nec Hieron. eam esse Grscam, S um' genti

32쪽

genti; quod Hieron. ait eam esse proprie Iudaeorum, responderi potest, eum sentire, illam origine, siue inuenti ne esse Hebraeam, cui non repugnat eam esse usu Graeca:& opponenti illa uerba Augustini forigo huius uerbi in Graeco est ab iis rebus, quae uotae sursum ponebantur in templisJ responderi potest:non esse intelligenda de origine de inuentione dioeonis, sed de origine usus eius apud oecos: Ab Hebraea enim lingua, quae omnes alias praecessit, potuit l, ne Graeca mutuari, non contra a Grae G Hebraea.

Addo secundo,uideri somnium id quod dicit Io. Mon. uir alioqui uigilantis limus , ind. extrauag. in glos uerbo AnamatiramusJ scilicet Anathema dici ab naὶ quod est sursum de sthema quadam figura quasi rotunda, habente

telum quasi ex transuerso, quae consueuit poni in frontiabus damnatorum, nulla enim ratione iusta, nec authori.

rate nititur.

Addo tertio, quod quiditatem et substantiam Anathsmatis utilius ad praxin omnibus aliis expressit Thom. iii c. primo ad Galath. in haec uerba Anathemal componiatur ab sana quod est sursum, εἰ sthess) positio, quasi si

sum positio, et est ortum ex quadam antiqua consuetudiane: Antiqui enim quando pugnabant εἰ capiebant aliqua praedam ab hostibus,quam nolebant conuertere in usum proprium , suspendebant illam in templis, uel in aliquo loco publico ciuitatis,quasi separatam a communi homi num usu, de ouine tale sic suspensum nominabant Graeci Anathema, 8t ex hoc inoleuit consuetudo. quod omne ibiud, quδd excludebatur ab usu communi, diceretur An thematizatum,unde dicitur Iosue 6. de Hierichina omni . bus,

33쪽

bus, quae in ea sunt, quod Iosue mox Anathematirauit ea, et ideo etiam hoe in Ecclesia inoleuit, ut illi, qui Excluduntur a communi societate Ecclesiae, et a participatione Sacramentorsi Ecclesiae,dicatur Anathematirati.haec ille.

Addo quarto, quod verbu fAnathemaJ Canonu pertutis duo significat. Alterum, est actias faciedi siue separa di Christianum a Christianorum'c5munione,ut probam, essicaciter per c. Nemo t. xi. q. 3. ibi, fAnathema est mo tis aeternae damnatio,Jet in c. Engeliruda 3. q. . ibi fAnathemate , quod separat a corpore Christi percussum ess et in c. ad Apostolicae . de re iud. lib. sexto ibi, fAnathematis vinculo damnatum,J & per d.c. Cum non ab homine, et omnia iura, qui seriunt,vel iubent seriri quem Anathemate. Alterum quod significat, est Christianus ipse se separatus, quod effraciter probatur per sedecim capitula Concs. Gangren.posita in dist. 3o.qua parte habet, ut qui illud, aut illud fecerit, si Anathema, in qua significatione etiam accipitur Ios. s. adRom.. y.ad Galath. primo, de altibi saepta Addo quinto, quod absolutius, quam coiter dicatur, dici potest & debet, quod excommunicatio differt ab Anathemate accepto secundum praedictam fgnificationem qua significat actum iaciendi Anathema, liue separandi

Christianum a communione.Primo quidem,quod eXcommunicatio est genus ad maiorem S minore, δἰ ideo saepe accipitur pro minori tantum, ut praedictum est, Anath ma vero non est genus ad eas, quia nusquam significat mi

norem tantum.

Secudo,q, excoicatio etia est genus ad Anathema,siquidem omne Anathema est excoicatio, sed non contra om-

34쪽

nis excommunicatio est Anathema, nam ut supra dictum excommunicatio minor est excommunicatio, cum t men non si Anathema, quippe, cum omne Anathemalit excommunicatio maior.

Addo sexto, Quod incaute uidetur sentire Io. Mon. ind. Extrauag. N glos praedicta d.c. Ad Apostblicae, & communis,mrod excommunicatio maior sinpliciter prolatasne alia Hennitate extrinseca , non dicitur Anathe definitio Anathematis supra fgnisc ta per Thom. & alia praecitata, conuenit illi, Ergo illa est Anathema : ia cui conuenit definitio, debet conuenire S definitum, l. prima. T de dol. & l. i. ff. de test

men. cum annota ei per Bart. & alios: Tum quia id irr tragabiliter probant d. cyp. Engeltrudam 3. q. . . & d. cap. NemσX i. q. 3. Tum quia etiam id euincunt haec E trauag. S illa Bonifacii inserta ipsi, & cap. Excommunicamus i. & a. de haereti in quibus Ponti. Mox. Anath matigant, non utendo solennitate cap. Debent XI. in 3. Nec etiam candelarum incensione, & extinctione, aut in Wrram proiectione , S pedum conculcatione, nec alias olcnnitate extrinseca, quam suarum legum simplici aedititione promulgatione.

Addo eptimo, QSὁd incautius sentit praedictus Io. Mon. S praedicta glos d. cap. Ad Apostolicae , quibus

pommunis cohibet, Quod tum demum excommunicatio maior dicitur Anathema, cum profertur cum solemnitate d.cap. Debent: Tum quia id nullo Iure probatur: Tum quia ex eo sequeretur, Quod nec istae extrauag. nec

muni cyti opes Byllae Coenaei, quae ab illiu appellantur

35쪽

Anathemata, dg raro ulla alia diceretur Anathemata, nam nulla aut certe rara excommunicatio nostra aetate fertur cum solennitate illitus c.Debent, cuius verba sunt: fDebent xu. Sacerdotes episcopum circunstare, et lucernas amdetes in manibus tenere, quas in conclusione Anathematis, vel excommunicationis proiicere debent in terram, et

conculcare pedibus, deinde epistola per parochias miti

tur continens excommunicatorum nomina causam e

communicationis. J i Addo octauo,ex his colligi, quod diuersitas inter e communicationem & Anathema, siue Anathematiciati nem,de qua in prςmisso not.quarto,non est illa,quae est i ter species contrarias, sed illa, quae est inter genus de speciem. VI. NM.ex illis uerbis omnes clericos Rc. quod haec extraua g. est generalis quoad omnes personas Ecclesiastiacas, et laicas, mares & foeminas, pleseias et nobiles, dignitate praeditas,et non praeditas: et consequenter esse uerum id, cuia ex eis elicit Io. Mon. uidelicet hac extrauag. comprehendere etiam Episcopos, quia & ipsi sunt uere clerici C. eros Li.dist. Sc. Perlectis 1 s. dist. Nec obstat c. Quia periculosum de sent.excom. lib. , . quod habet per Can nem generaliter imponentem suspensionem non includi

Episcopos, nisi exprimantur, quia id ibi speciali rati ne constitutum fuit quoad suspensonem, secus enim est quoad exc5icationem,quoad quam,et alias poenas sub Canone generaliter eas infligente includuntur, iux. glos. d. c. Q uia periculosum recepti per omnes ibi, et ubique, Anautem includantur Cardinales' maioris dubii est,nam pro parte negante facit primo,c. primum de scismatilib.sexto,

quatenus

36쪽

quatenus exprimit Cardinales, ut poena illius generaliter et uniuersaliter imposita omnibus personis, ligaret etiam illos, significans non inclusum iri eos, si non fuissent ex pressi, & id tenet ibi Io. Mon. author praedictis glos praedictae extrauag. que Io. And. Domin. & Perusin. sequuntur

Sequndo, per ea quae pro sui dicti ratione subdit ibide, ide Io. Mon. in haec uerba: fCardinales uere sunt patricii scripti in Diademate principis Institi quib. mod. ius par.

pol. sol.3. filiusf. ed pars corporis principis sunt eidem in Consistorio assistentes .f. uerum vers. si quis cum militibus, et C. ad leg. Iul. maiest. l. inuisquis, et ipsi dicum tur fratres principis prae caeteris praerogativa gaudentes, supra hoc tib de offdeleg.c. Officii , et eximendo a Iurisdictione cui u libet ordinarii, non uidetur eximere a potestate legati de latere miss, ergo minus uidetur partem corporis sui per sententiam generalem excludere pςr excommunicationem a se latam.J Haec ille. Tertio,qubd frequentior sententia est eorum qui tenet Cardinales non ligari regulis Cancellariae, ut late tradit Anchancon 29J. Inci p. pro clariori num. 6. quem sequun tur Felyn. in c.In eos de fiaeretiet Gomer . qui alios citat in reg. Cancellariς de Idiomate q. 3. & in prooemio q. 4. Sed partem aserinantem, quod includantur tenet idem Io. on.in praedicta glos licet contrarium imponat ei Andreas Barbatan tract. de praest. Card. q. Inum. 2. Pro riuo facit in primis , quod haec excommunicatio fertur in omnes clericos & laicos, S constat Cardinales esse Clericos uel laicos cap. Duo sunt ii. i. Imo & simpliciter appellari Hericos probat c. Constantinus 96. dist.' Secundo, quod omnia prohibita in hac extrauag. non

37쪽

uidentur ut supra dictum est not. tertio) esse mala quia

prohibita, sed prohibitia, quia mala, hoc est prohibita le-

se naturali, vel diuina, quae Cardinales perinde ligant, ac alios,ligant enim etiam Papam c.Sunt quidam 21. q. I. Om Unia enim subiiciuntur legi aeternae, ut m instrat Thom. I.2. e 8 93.art.fin. pro quo facit textus c. iniae contra sub fin. 8.dist. Sc. Non licet io. dist. . Tertio facit,qubd Canonustatuta oes ligat ciprimo de 'constitudiet lex generalis,& poenalis omnes species n' e ceptas comprehendit, etiamsi maior ratio suadeat copria Eensionem unius quam alius l .prima. 3. quod aute. ff.de al. lus quam in hoc citat Dec.in consit. 6.num. 2. S alibi saepe, S probat etiam c. Solitae de maior.Vnde appellationein, nialis etiam in materia poenali uenit Abba a c. Quonia desim. & appellatione clerici Cardinales c. a. de cler.non . resid. quod non imponit poenam Cardinali non residenti, S ponitur sub rubric. loquentes eneraliter de cler.non re- . - sid. At praedicta extra uag. non solum generaliter, sed &uniuersaliter disponit per illa uerba fomnes clericos dcc.JQtrarto,q, secundu mente otiantu, Cardinales ligantur

per illos Canones generales c.In note Diti 13. dist. c. Si quis pecunia 9 dist. c.Si quis suadente V q. . A c. Ois de poeniti u& remis. & c. Foelicis de poen.lib. sexto,& Clem si quis suadente de poenis,in quibus tsi non exprimuntur Cardinales. Quinto,i color resolutio uidetur illa,qira colligit Go mez. an prooem. reg. Cancell. q. . uidelicet, ψ Cardinales

comprehenduntur sub lege generali Papae fauorabili, etiam poenali prohibente illa, quae de se sunt mala, qualia sunt prohibita per praedic una Canone, Si quis suadente,&. alios similes supra citatos,licet sub regulis Cacta. odiosis, dispo

38쪽

quia

tale. at, at . Ocilia. i.

itati,

rtur

quis

disponentibus de hiis quae per se n5 sunt mala,non coprehendatur,ex stylo Si cosuetudine Curiae potius,qua iure. Sexto, receptior uidetur opinio Panor. in c.Ecclesia 2. de elere dicentis eos c5prehendi sub generali lege c. De multa de praeben. quod probatur per extrauag. Execrabulis de praeb. quatenus excipit eos expresse significans alias coprehensum iri, in quod ipsum faciunt oia iura generalia odiosa di poenalia, in quibus exprimutur Cardinales,mea ratione fieri uidetur. q, alioqui sub illis non includeret tur,de quibus est cirrinium de scismati lib. , . c. phimuin dere r.Concis.Trid. tas. 71.3c extrauag. Circa,& extra uag. Decori Pii U.3dextrauag. S.D. N.Greg.Xsii. Deo sacris, lus tauimus addendo eis quasdam annotatiunculas in

Comment. C. Statuimus 19.q. .num. 14.

ibus pro utraque parte huius Antinomiae citatis, a bitror dicenda tria.Primum,no pos e defendi utrunque dictiam Io. Mo n. scilicet quod praedicta extrauag. includat Cardinales,m ait in glos eius,& q, praedictii cap.primu descismat.no comprehendisset eos, nis de Cardinalibus expressisset. Imo probabilius cotra posset dici, illa extrauag. no coprehendere illos,& praedictu αCtprehelarum suiu scietiasi no fuissent expressi:Tum quia praedicta extrauag. uidetur exorbitatior,&quadantenus minoris authoritatis Dia extra Corpus Iuris posita, & sine fratrum cosensu neonsito facta: Tum quὁd nulla ratio reddi potest , cur Cardinales comprehendantur sub cap. Si qui; suidente 17. q. 4.3t sub aliis supra cum eo citatis, in quibus etiam non exprimuntur, dc non sub d. cap. primo, licet non eat primerentur,cum tamen praedicta ratio reddi possit quare non comprehenderentur sub illa extraua; - iv Alterum

39쪽

Dedatis Sc prona pro lust. Sci

Alterum,quod maior adhuc ratio reddi potest cur Cardinales non includantur in hac extrauag. quam in illa B nis videlicet quod illa solam excommunicatiunis et nullitatis obtentorum poenam imponit, thaec autem etiam priuationis beneficiorum S ossiciorum etiam secularium, im famiae, et inhabilitatis, et non utcunque, sed ipso iure, et quod valde absurdum et insolens videretur, quod tam ii Ecclesiae principes ipso iura priuaretur tanto Cardin latus principatu, fierent infames, et inhabiles ad omnia

beneficia et ossicia, propter solam unam actionem iis en trauag. vetitam, et nihil absurdum,et insolens consequeretur,ed quod inciderent in excommunicationem illius extrauas. et in poenam intrinsecam nullitatis obteronum cum ordinarie incidant in excommunicationem Cnonis

si quis suadente et pretedicti c. primi, & aliorum Canonuni

generaliter excommunicantium supra citarisecundu omnes, qua ratione forte idem dici posset de Episcopis, quorum depositio soli sanctae sedi Apostolicae reseruata esst c.

Nullius et cap. duodecim s. q. q. c. 3. de reform. consit.

Trid.sess 1 . Tertium, quod probabile uidetur, dicere: Cardinales

quidem ut alios ligari per hanc extrauag. S. D. N. quat nus prohibita in ea sunt contra ius naturale uel diuinum, aut dud Conciliare,vel Papale,quo ipsi ligantur,dcetiam quo ad poenam intrinsecam nullitatis obtentorum,dc etiaquoad poenam excommunicationis inflictam per eam quae est poena rationabilis, de quasi ordinaria in huiusmo: 1 materiis,& cosequenter quoad poenam arbitraria ordianaria extra ordinem inserenda, de restitutione rei sic ini sic acceptae, quae uere non est poena, non tamen quoa

40쪽

praedictas poenas riginas, priuationis ipio iure, benefici dii habilitatis ad ea,quae uidetur extraordia narie,rigorose addita,no solu ad castigandu delinquetem iuxta mensura deliisti,quod fieri praecipitur Deut.c.I6.et C. No' adseramus Σ q.i. sed potius adeterrendii, et arcendualios, eo quod multis grassantibus opus si exemplo l. Capitalium .f. famosos. s. de poen.atteio quod haec Extrauag.

valde similis est regulis Cancell. nis qua parte est perpe

tua et illae temporales, ut in primo noridi tu est,eo quod haec vξ facta non habita collatione cum Collegio Cardinatium,et quod solum respiciat acta apud sedein Apostolicam, et ita sicut regulae Cancellariae odiosae, de stylo et con 'etudine non ligant Cardinales, ita nec ista debeat eos quoad hunc hirrem ligare, Salua S. D. N.et cuiusque alius iustiore sententia.

Actioncs has facies per abu,incurrit haό parnas. n. I o.

Consistere quis dicitur. num. Io. ibi lundecunque alios etc.) quod haec ex- ' trauag.est generalis et uniuersalis quoad loca origini domicilii, et habitationis personarum prohibita in ea facientium , et consequenter non solum laesuduntur orti in urbe et oriundi ab ea, sed etiam inhabitan. tes mi et reliquam Italiam,Hispaniam,Calliam,et quin uis alia regna: Qui enim undecunque dicit nullum locum excludit, c.undecunque 16. dist. arg. cap.Solitae sub fin. de maior. et obed. c. Si Romanorum 19. dist. et de off

Praef. Quod certum quidem est quoad eos, qui personesu