Antonii Gatti philos. et medici Hortucchiensis Tractatus de cometis

2쪽

D. D. SCIPIONI GON ZAGAE HYEROSO LIMITANO PATRL

ARCHAE DIGNISSIMO. Antonius Gallus aeternam precatur, faelicitatem.

TSI mniuersimortalium animi Istum . atq. ReuerendU. Patriarchabita Uummi Opim eis prouidentia creat uni, ut

rerum mniuersaliter omnium. cognitionem adipisii magnope re desiderent f eas tamen res,

quae propter raritarem es nouae sunt , in admiranda apparent, multo certe malis es cognossere per optant, or promptius Hudent. v et quodmus nod maiorem hominibus a irationem c quam obm , antiquis ilia primis Philosephis urgentemfuisse Philosephan. di occasAnem, literis proditum ess, in nobis a uno etiam inque diem, acutum esse calcar rerum nat

3쪽

- eontemplandi experimur I ingerant suilforta δ quod magis cred derim θ quia istarum scientia prae esteria iucuudior sit,atque pressantιor. Nam quis hominum Solis eclypsim rarum euentum P quo reiatus . omniaque in t a contenta radiorum ligustrationepriuantur, non edocerι desideret Et quis eiusdem Solis duplicem phantasiam, apparentiamque non ιλtelligere conetur' λιιs anseuper armatos in aere apparentes milites, borrendumque armorum sonitum non addiscere sedebit'Sic etiampauones illos igneqs, qui per aerem aduolantes πιdentur,multasique eiusdem generis alias mirandar imprestiones, quιs non Uetit intes re e Denique quis lapidum in animalium ,

quis latas, assanguinis monstrosaspluuias ut qua

rique euenit 9 ita et tilias omnes Hatim mIratur, timetque, sic non valde ea em cognostere intendate cognouerunt optime Iane, ac optarunt simul nouarum νμ modi rerum praestantiorem , rucundoremque cognitionem quidam non pauci ex antiquis

sapientibus qua adeo c referente Galeno P Solis desectum piamus nosse aliquando desiderarunt, mi

fixis oculu Sosem Eseum intuentes , eos perdere s ob caecarique non curarant. Nec eadem Nulgares,indoctaeque gentes dulciter non degustarunt: cum enim ab- quid noui, quod rarenter quidem, ac Nelura portentu quoddam euenerit Hatim magna desideria ad eiusmod euentus feruntuν cognitionem omnes: unde agmι-narim aElpeciaculum celeriter concurrunt, natur

4쪽

bus contigeris, ab alijssapientioribus eonantur intel era. luod si igitur ea eu clinentissime Mnrisses no

uarum rerum,portentorumque contatro, mi an mos

nedumsapientium , sed vulgarium etiam hominum ad Eserum prae caeteris cuntas cognitionem astulat neminem quidem sam meam de Domuis Leubra

tionem, non magno desiderio, ammoque alacri acceptaturum arbitrabor : Siqua dem inter raros natura euentus, cometae aduentum ranssimum,m seque mirandum i e semper ex imaui:In quo sane totis unia uersum a pristino, natur ab que statu desectens alteratum in homιnes, quι tremendumspectaculum timent, cum en corpore, tum m anιmo mutantur. Etenim si praua sanitates dantur,ea deperdia arissub ιuinde morbu corripiuntur instin pace, quieteque mi-uebant,uatim ad rixas, in besia In os tu cometa ruincitantur. uamquam non possim etiam non confiteri multos contra futuros esse,qui mel tamquam litterarum fores cum Lιcinio, in Valentimano Imporatoribus hune meum aspernabuntur laborem, odioque maxime habebunt, mel it obtrectator , ab naequr m nutu, ac laudis amuli, eidem nonsempereanine nimi ac muιῶ detrahent. At vero quando tibi sapientissime mir inudmeum , qualecunque sit,opud grotum, speroi esse cognovero. teque ιdem audare,approbareque persensero ,mhιDert aut parum Narulento, er eaninas nasutorum hominis obtrectationes reformidabo. quandoquidem νmus probi, laud eι, a viectu hominis merum teshmomum pluae

5쪽

uidem, quam multorum malorum, ae iuuidbrum falsa opinio valet. Sumpe igitur benignissime ae omine

sub tuo innatae protectionis clypeo tractatum meum

de C ometis: qui meiprimus ea ingenioli fortus 9 Nee

parua ortasis nunc voluminis molem, sermonemq. inornatum respiciasse agnum, ac nobile, quo continet sebi eoiam,maioremque,quo eum tibi dedico, aedono animum consideres. Si enim tu munusiuia issidnan acceptabis, cui nunc ιllu roprias, decenti qua debeatur, praeter te quirim Nideo habere neminem

Namque sicut fometa rarum est in aere speduculuita tu rarissimum, nouissimumquenature existis iuterra miraculum:Et quemadmodum cometa ilia uriasium propter maonum suorum criniu plendorem quasscaeli flesias occultas; sic tu deorsum bic prae maximis, penique ιν itis meorporis, ον animi virtutibus, omnes hominessuperas, earumqueseulgore obumbris ume Domine, gesspem,t' bene' μm , utilitatemque

nou mediocrem quae omnia tuarum mirtutum sunt

consueta opera liberali animo,bilarique fronteρromictu. Caeterum quid amplius dicam, nihilsane aliud iam occurrit, nisiillas forte tuas heroicas virtutes, laudiaque aeremas velim pomaee delineare. V erum cum Nideam in hoc me temerarij notam subiturum, dum fesso iam calamo,ac praesenti paruo folio,minori, que ingenio aggreae mellam eaxquae nec centum quida

Illud silum certe videtur inter te,ac cometam esse differentiae,quod ubi illi timorem hominibus ingerit,da. numque omnibus minatur, tu contra munificentissia

6쪽

eero, aut temomenes ad mnguem praestarent, ein proinde intactas summo rure relinquam. si amobrevi iam dui tintium impona rubene tAntum interim maleas rogo, atque iterum rogoso' me tibi ignotum homunculum a tuorum orae intrinsecorum magia,chariorumque struorum consertio tamquam indignum excludes, addomenicorum minus,atque Aarorum saltem siubaetorum numerum excipere non dedi

gneris. ιου Uuperarem esseceris,miliente eris anser, atque auxilium s mipo acyratis non breuieoncedam9 alia , atque maiora quidem monumentis

7쪽

li iucundissime, omnia, quaeq

ex assidua veterii, Neotericorum q. scriptorum lectione, de cometis animaduerteras, in vinnum librum redigere, formulis . excudenda tradere ab amicis omnibus impulseris: Quod equidem mihi gratum fore putaui,eo quod singula planitis,quam caeteri explicuissies. Nam quae illi interdum ex proses io, vel m transcurissu tantum docuerunt , vel attigerunt, succincteque annotarunt et ea ipse copiosius, & quod dici solet, αυΘέτερον si ems ρον, explanasti. Multa denique, quae illi ipsi nudis solummodo verbis citra omne confutatione produxerunt, ea affatim probatissimorum Auctorum placitis explosa veritatis studio flagratibus exhibuisti. Mirum quot,& quales auctoritates ex probatissimis Auctoribus depromptas ad tuam sulciendam verissimam sententiam,attul. ris.Taceo mirum ,& incre di bilem ordinem,quo uteris: Etenim sic succincte, enucleate,& docte prosequeris, ut nil exoptari,aut excogitari a quouis doctissimo amplius poterit. Bona spe S itaque certa est conatum hunc tuum a nullo,etiam lauda tissimo, non laudatum irii praesertim cum de Cometis, alterutrum summorum Auctorum conflictatio difficultatem maximam arguat, prou is uni quae subterfugiu nisem Diuitigod by Gorale

8쪽

sensum omnia. Ea propter si aliquando ab aliis dissentis, na equidem est in stud ijs dissentio, ae conflictatio prout ab Hesiodo, & Galeno; ut quae mortalibus longe utilissima sit, probetur: In ea si quidem multo melior victi, quam vincentis conditio existita victus namque veritatis agnitionem,qua nihil prius, neque antiquius visto bono esse debet,reportat. Quod si itaque quis verZ, ac candide reprehendit, tum subinde doctior discedit,

qui pertringitur; sin falso tum acuitur,extimulatur,exa perge fit, redditur attentior, animaturq. magis ad veri defensonem.Sed cum sciam nouos Antagonistas, ne dicam Homeromastices , non de futuros nunquam non

acrius ad dicta propulsanda insurgere, qui conuitiandi

tantum libidine temere,ac mendaciter clamitent,quod multa ex aliorum Comentarijs in tuum librum transtuleris,atque adeo alienis plumis veluti Aesopica cornix superbieris, quasi summi olim Auctores id ipsum non fecerint e Nam quale vastum suum naturalis historiae opus, quod ex varijs Auctoribus congessit Plinius, erit si omnia, quae ille ex alijs decerpsit, inque suum usum transtulit,eximasΘQuid Solino reliquum erit,si ex eius Polyhistore, quae ex Plinio desumpsit,auserasὸ Nonnes ut alios omittam Terentius quoque inter Comicos facile princeps,se multa in Andriam suam, ex Menandri Perinthia transtulisse; atque usum esse pro suis fatetur; inque eo se magnorum Auctorum Ne iiij, & Plauti exemplum secutum esse ait P Sed istos missos faciamus, atque Medicos potius quos idem factitasse constat, producemus . Nonne inter Graecos Oribasius volumen illud suum,a septuaginta libris, quos cotinet aβδομηκον βιβλον, appellatum,ex aliorum, qui illu aetate praecesserunt Medicorum monumentis consarcinauit Θ Id certe quod praeter Paulum Aeginetam, Graecum etiam epigrama, quod circu fertur,abunde testatur illud: αλανθεοι,decerpsisse dices. Et Paulus, etiam

9쪽

etiam ipse singula serme ex Galeno,& Oribasio mutua. tus est: immo multa quidem ad verbum ex illis transcripsit. Caeterum Poetas, PhilosophosMystoricos,&alios dispares professionis,& scientiae, id factitasse, cum infiniti fere sint,studio breuitatis causa praetereo. Et quid attinet factum hoc tuum magnorum virorum exemplo tueri qui ingenue semper fassus es eorum laboribus non parum adiutum essh, neque umquam ex illorum monumentis quidquam in usum tuum transtulisse, ubi non simul eorundem honorificam mentionem seceris λSatis enim constat benignum, & ingenui pudoris esse ut Plinij verba usurpem fateri per quos proseceris. Aniam in caeteris tuu opus conuitiandi quam habeant, pretier repulsam,video nullam. Perge igitur tuum inceptum, laudabile, & honestissimum studium in opere tuo excudendo cunctis doctissimis, ne dum doctioribus utile,& gratum.Nam tacendum non est semper,&alios pati dicere. Vale.

IVLIVS

10쪽

IVLIVS DE FILIOLIS SANGRI-Nvs DOCTOR MEDICUS,

CCIPITE Studiosi iuuenes, tractatum hune de cometis doctissimi viri Galli, ad praesens excussum tigin etsi alios siqua praecellere non videatur, illis tamenvita,s moribus aequare arbitrabimini. Qua de re sic ti publico multorum Doctori consensu mluem edi diiudieatu fuit, ita nec vos oscitanter eum perlegere debetis; immo emtra ab obtrectatoribus, ipsumque earpentibus tueamini. Neque vos pigeat tanto Auctori dignas per Oisere laudes; cum svobis metipsis, ac aliis is finurum natura prudentitus nonvula rem utilitatem afferre conatus fuerit . Consilite igitur operam hane Iocupletius declaratam,tucidi rue expositam, sublimiora tameexpectantes: suasque nine primisias has lucubraιiones probate, quas bilari fronte sempervobiscum babere non obliuiscamini. Valere nostri memores. Ex eastro sauri VI. Idus Mart8. M. D. L XXXVII.