장음표시 사용
1쪽
AMAAD EI GOMENII, Lomare is, olim, primari' S. Theolog Prossessoris opusculum singuiaria universa fere THologia Moralis complectens,
sumptibus Phil. Borde, Laurenti j Arnaud, Petri Borde de Guillelm. Barbier.' M. DC. LXIV. Cum opprobatione Permissu Superiorum.
3쪽
cui titulus est : AMADAEI GUI ME NIL Lomarensis, olim primarij S. Theolog. Prose storis opustulum, singuiaria universe fere Theologia Moralis comple
Borde, dc Guill . Barbier. M. DC. LXIV. Cum t probatione Permissu Superiorum. DE EBRIETATE.
IRvM non est quod hi D octores, doceant ebrietatem Pag esse licitam ad vitandam mortem, quando alij ad conservandam etiam salutem licere putant.
st j p. o. Ad evitandum grave malum, quod aliter vi
tari non potest, licitum est inebriare aut horem. Ρ Io8 n. a. Ex quo principio se inebriantem ad vitandam mortem ab extrinseco aliter imminentem , excusant a culpL
DE HOMICIDIO..p. 6 Licitum est desiderare alteri mortem, & de illa gaudere, non qu senus illi mala; sed quatenus tibi bona. v. g. Vt ei in bonis succedas. P. T. n. 2. A mortali excusatur mater, quae mortem filiabus exoptat, quia cccasione ipsarum male secum agitur a marito, aut injuriis afficitur. p,86. n. 2. &3. Quando contumeliosus non speratur se cohibiturus sed perstiturus in contumelia semel dicta, aut alias aggressurus , is qui eam patitur, potest licite illi dicere mentiris, en strictrus loquitur quam Soriis & reliqui Doctores, & sane dissicile videtur quod hoc non liceat. p.87. n. 3. Videatur Caramuel in Theologia fundamentali n. Iis . ubi ait viginti & plures Doctores asserere eum qui imponit falsum testim
4쪽
Lnium alicui vet suam justitiam & honorem defendat non peccare mortaliis
ter, cur ergo peccabit ex eo quod convita anti dictit mentiris ρ & quidem si pro defensione honoris licet alterum occidere cur non δc vocare mendacemὶ pag. 98. n. a. Ciedo quod per injuriam percussus positi statim repercu tere, etiamsi invasor non deberet ultra progredi sed ad vitandam ignomi niam & dedecus posset qui colaphum exempli gratia accepit, gladio sta tim repercutere non ad iumendam Vindictam sed ad vitandam infamiam. pag. . Potest etiam interfici qui virum aliquem honoratum convitiis & maledictis assicit nec potest aliter cogi ut taceat, talis enim est invasor
Respondeo esse cuipiam licitum praedictum injuriantem & detrahentem notabiliter famam alicujus clam occidere si nulla alia via talis famae laesonem evitare 'quem in praxi tamen dissicile est hoc modo dessensionis uti. Fol. 1oi. Nescio ab alio quam a Basilio Pontio improbabilem dici opinionem asserentem patrem posse occidere filiam in adulterio deprehens arm& maritum similiter uxorem) me enim Iudice stando aut horitati est probabilis & stando rationi quam debuisset prae callere Basilius certa & evidens.
p. 88. n. 3. Possentque pro illa citari Doctores asserentes honoris de sendendi causa non sol im licere acceptare duellum absque animo pugnandi sed etiam ad illud provocare. p. 80. n. S. Ad vitandam infamiam quando prudenter judicatur non sii-peresse aliud remedium nisi acceptatio & in praefixum locum egressio,
quamvis sequatur congressio dc ex ista mors , vel vulneratio alicujus concertantium , licite acceptati, idem dici dediet de oblatione,
p. 27. n. I. Ex authoritate unius tantum posse quem illam nempe opimonem in praxi amplecti, licet a principiis intrinsecis falsam improbabilem existimet. p. 28. 1l. 3. En quot Doctores militent pro Sententia Tanneri, cujus unius aut horitas sussiceret ad essiciendam probabilem Item dicit idem, quod frater simplex vel quilibet homo cum salute potest sequi in consiliis quamcunque opinionem voluerit dummodo alicuius magni Doctoris opinionem sequatur, sic ille & merito, nam unicum graVem Doctorem constituere opinionem extrins E probabilem docent quatuor super viginti Doctores,p I9Ι .la. . Puto omnia esse hodie melilis examinata 3chanc ob rem, in omni materia dc praecipue in morali, libentius juniores quam antiquio intes lego & sequor. P. 27. Prop. 1. Quamvis opinio sit falsa potest quilibet tuta conscientia.
5쪽
illam pract ice sequi propter authoritatem docentis. n I. Ubi cum pluribus aliis existimat eum qui judicat aliorum opinionem improbabilem a principiis intrinsecis, posse nihilominus ab extrin- secis propter authoritatem docentis, judicare probabilem & iuxta illam operari: quae doctrina fere communis est inter Doctores.
p.cs. n. 3. Et illam amplectuntur non ignobiles Magistri, atque Doctores,' quando defendunt Praeceptum Charitatis per se tantum obligare in arti
p. 98. Praeceptum affirmativum amoris Dei de proximi non esse speciale sed generale, cui per aliorum praeceptorum adimpletionem satisfit.
p.7 . n. . Probatur multipliciter, quod ille ordo procedendi evangeli , laus neminem obliget ut praeceptum ut communiter accipitur a Theologis pro lege obligante ad mortale peccatum, ejus transgressores. Frustra excipiuntur tot casus & conditiones ab illo praecepto evangelico quia non datur tale praeceptum cum secundum naturale Praeceptum Cha- Iitatis correctio fraterna debeat regulari, S c. tertio loco ostendetur id quod gravius est, praeceptum illud perniciosum fore, nedum inutile : Praecepta vero Christi esse vere utilia testatur ipse Dominus Esaiae 4 8. Ego Dσ- inm docens utilia.
p. I 27. n. 3. Dico tradentem stipendium taxatum, Sacerdoti Missam celebranti j retenta sibi parte minori, aut etiam majori, non peccare morta liter nec teneri ad restitutionem &c. Quia nulli infertur damnum neque injuria, sed solum fit contra simplicem prohibitionem quod non potest esse nisi peccatum veniale. p. 237 n. 3. Addunt alij nullum dari Praeceptum divinum Communionis, sed tantum Ecclesiasticum ac proinde secluso Praec pio Ecclesiae, iton peccaturum qui in tota vita non communicaret.
p. II; . n. 2. Non esse contra Iustitiam Beneficia E cclesiastica non conserre gratis. O cia collator conferens illa Beneficia, pecunia interveniente, non exigit litam pro collatione Benefici, sed veluti pro emolumento temporali, quod tibi conserre non tenebatur , tum quia dum exclusis aliis te praeseit
6쪽
conserendo tibi Beneficium, assectum ad te determinat, ec se privat potestate alteri gratificandi, quod est magno pretio aestimabile. Haec ille qui a fortiori tenetur idem dicere in nostro casu, cum eadem prorsus militet ratio. t p. V . n. s. Electores ad Majoratum vel Cathedram posse pretium accipere ut unum prae alio eligant, eo clubii causimoda praelatio cum huic de terminatae personae non sit debita aliunde sit ci valde utilis, pretio aestiam abilis est. p. i 9. Non est simonia pacto expresso se obligare ad aliquid temporale pro spirituali ex gratitudine conferendum. p. ISO n. a. . Ex pacto velle, non est vendere spiritualia, quia pactum nore
p. 132. n. s. Non est simonia donare aliquid temporale, vel ante vel post, ei qui exhibet aliquid spirituale etiam cum intentione quod donatarius moveatur ad dandum spirituale ex gratitudine. Et inferius ; si quis mutuum daret non ut. pretium benefici j Ecclesiastici, sed ut hac ratione provocer amicitiam collatoris aut ut gratiam praestet quam non Vult praestare nisi alter statim gratificetur conferendo Beneficium, probabile est nec usuram nec simoniam fore. p. 133. Qui electores pecunia corrumpit ut eum in Generalem Provincialem, Priorem, vel Guardianum eligant, non subjacet paenis contra smmoniacos latis.
p. is'. Mutuanti licitum est aliquid ultra sortem exigere ratione periaculi cui in ea recuperanda exponitur. p. IJ8. n. i. cOLE. Quamvis usura sit, si quis recipit aliquid ultra sortem ratione mutui; non est usi ira si recipit ratione periculi tantum ut preti uni periculi. Et inferius. Nullus potest esse ita securus quin possit aliquod intervenire periculum Vel saltem aliqua dissicultas , vel labor in .re habenda. p DIO. n. 7. col. 2. Licitum esse mutuanti aliquid ultra sortem exigere , si se obliget ad non repetendam sortem usque ad certUm terminum. p. 16I. n. Io. Et si mutuans dicat, non mutuabo nisi ultra sortem loco interesie aliquid certum solvas, quod hoc non sit de se illicitum apparet dicti S. p. 163. Licitum est mercatori credito vendere merces pretio rigoroso. V. PIO O. & statim numerata pecunia eas emere So. quod est pretium infi
p. 166. n. s. Nec etiam ad rem facit si quis vendat ex necessitate, vel non necessitate oppressus quia necessitas non mutat rei pretium. n. 7. Posse aliquem emere rem vilius ab illo qui vendit necessitate compulsus quia ex modo vendendi minuitur pretium rei merces efficiuntur.
7쪽
' n. r. vilescit res non solum pro tertia, sed etiam pro dimidia parte quando quis illam vendere necessitate compellitur. Ρ I66. n. 2.col. a. Si contractui societatis superaddantur contractus assecurationis capitalis 3c venditionis lucri incerti pro lucro certo ex vi horum licitum est exigere lucrum certum salua sorte.
p. 1 1. Licitum est tabernariis vinum aqua miscere , & agricolae triti Cum paleis, & communi pretio vendere, dummodo deteriora non reddantur, eis quae communiter venduntur.
p 2I8. n. 3. Eum qui rem furtivam a latrone accepisset, sciens esse furtia Vam, non teneri ad ejus seu fructuum restitutionem, etiamsi illis factu; sit locupletior, dummodo sur non reddatur impotens ex illa donatione ad restituendum vero domino, dcres ab illo accepta sit unico usu constarapti bilis, de materia mutui qualis est pecunia, pannum, Vinum, &C. p. IO'. n. 3. Vtrum ille qui pecuniam accepit mutuo ut redimeret se a latronibus teneatur restituere, cujus prima ratio dissicultandi, pro parte negativa est, quia tempore necessitatis omnia sunt communia, Zcc. cum ergo ille qui in latrones incidit fuerit in maxima necessitate constitutus ut potate in periculo mortis existens, videtur quod factum sit sibi commune alitaquid quod erat alterius,& ita non teneatur ei restituere qui mutuavit ac si esset proprium eius. p. 282 n. . Non solium in extrema sed in gravi etiam necessitate licitum esse surari, v. g Quando est periculum amittendi honorem & homini valde inhonestum esset mendicare, dummodo aliter non possit sibi succurrere &habeat animum restituendi cum possit.
p. Ir3. Quando litigantes, pro se habent opiniones aeque probabiles, potest Iudex pecuniam accipere pro ferenda sententia in favorem unius
Prae alio. n. i. Quia non accipitur pretium pro Sententia tanquam merces sunctionis, sed quasi compensatio pro commodo parti oblato alteri, & pro illa electione quae est pretio testimabilis.
p. III. n. l. Falsare non est, nec peccatum mortale amissae scripturae de haereditate aut nobilitate, aliam similem emcere, nulli enim fit injuria. p. II i. n. 3 Nota modo quod si quis privatam aliquam scripturam, aut syngrapham, aut apocham, qua constaret se certae quantitati pecuniae ni
8쪽
tuo acceptae satisfecisse , salsificaret . quia aliam legitimam a creditore confectam amisisset, nec alio modo probare posset soliuionem, non damnarem peccati mortalis, quia falsificationes hae privatarum videlicet scripturarum non sunt ita reipub. perniciosae.
p. III. n. 6. Eum qui non potest solus recitare, non teneri admittere socium etiam ultro se offerentem, quia recitare cum socio est favor unia cuique concessiit nemo tenetur uti favoribus invitus.
DE IUSTIS TRIBUTIS .l P 3 . intit. Subditi possunt justa tributa non solverei DE I E I V N I O. p. i33. Qui habent privilegium edendi ova & lacticinia in Quadrages-ma possunt edere lardum dc sagimen. p. I3 .n 3. Pueri non obligantur usque ad duodecimum annum, sabstinere carnibus & ovis tempore didragesimali) quando aliis tenentur Ecclesiae legibus. p. Is s. n. a. Materia collationis, olim soli fructus erant, nunc autem sumat quilibet quod vult, nil refert, dummodo parvitas apud pios reses
p. 136. n.3. Deducitur secundo sine violatione Iejunij servata debita quantitate, sumi posse ova, lacticinia,&c. in vespertina resectiuncula, quando licite comeduntur in diebus jejunis & inferius) Possunt & nimium studentes & capite debiles qui male non coenati dormiunt, aliquantulo in hoc largiores esse usque ad paris ovorum esum posse concedit, jejunium cum illis omnibus servari posse, quae ejus essentiae neque saluti repugnent. p. I 2. Si quis voluntate absoluta vellet in die Iejunij siepius comedere, semper tamen parum cibi sumendo peccaret mortaliter, secus si voluntate conditio nata in qua conditione interveniret quod omnes sumptione essent veniales.
p. 2Io. Praelatus qui ex confessione Sacramentali subditi peccata cogno-icit, potest hujus notitiae virtute, ab officio ad nutum amovi bili eum
r. ao8. Qui habuit copulam cum soluta, satisfacit consesilonis praecep-
9쪽
to dicens commisi cum soluta grave peccatum contra castitatem) non ex plicando copulam. pag. 1 Ia. n. 8 Advertit etiam M. Ioann. de la Cru E in direct 1 pari. de Poenit. qu. 6. dub. 2. concl. 3. quod ii poenitens absque necessitate manifestavit in confessione complicem tui peccati, non tenetur Confessbr complicis pe catum occultare sub sigillo Confessionis, & sic pro bono communi, est manifestandum, sicut ec alia secreta naturalia, dum tamen non explicetur
p. 2I6. n. 4. Si ipse consessarius petat quantitatem , furti ipsum posse dicere, non teneor ad hoc confitendum.
p. 111. Talis infirmus qui amisit loquelam Vel usum rationis, si bene vivebat ut bonus & fidelis & frequentabat Confessionem & Communionem, quamvis non petierit Sacramenta, quia ex insperato talia acciderunt de tabet praesupponi contritus & faciente aliquo Confessionem generalem pro eo sicut fit in populo, Sacerdos faciat absolutionem ab omni Sententia de
p. ra . n. Ir. Quod si forte ita actualiter peccando, subit b destituatur sensibus ut non possit humanitus loquendo alteri, respondeo tunc non esse praesumendum attritum, atque adeo nec absolvendum docent commuiter: sed ego sub praedicta conditione vix illum regulariter sine abibia tutione dimitterem, quia rarissime evenit ut tam cito sensibus Quis dii mactu peccat destituatur, Italit vicinus morti non velit suae saluti consulere per aliquam attritionem, sic ille, & ego cum e suggestu tractatum de poenit. discipulis dictavi anno Is s. p. 226. n. 23. Militant etiam pro hac Sententia Doctores alij asserentes agoniam Catholici esse probabile signum tum contritionis tum voluntaris confitendi, nam ita frequenter contingit inter Catholicos. p. 233. n. 3 Hanc opinionem benignam fateor, sed nescio an benignior ea quae non solum dubitanti. sed certissime etiam sibi conscio de culpa lethali , concedit licitum esse, omissa confessione Eucharistiam sumere, etiam praesente idoneo confessario si speratur idone 1 or cui devotius δί se
p. 2 7. it. 17. Imb agdunt alij non solium eum qui bona fide purat se habere dolorem cum revera non habeat, sed etiam qui scienter absque ullo prorsus dolore accedit judicans bona fide non esse necessarium, confessionem validam & non iterandam essicere. Et paulo inferius. Et secundum aliquos licet cognoscat se peccare lethaliter accedendo scienter sine dolore stissicienti, dum de tali defectu doloris simul cum aliis peccat1s se accuset. Et inferius. Quod de accedente etiam absque uulo prorsus dolore tenet. Fr. Christo val a S. Ioseph. p. 27 . n. 18 Sacramentum in non ponente obicem suum semper habet effectum & saltem illum qui confitetur cum aliqua displiuentia & dolore, sed tamen scie*ter sine proposito vitandi lethalia efficere confessionem va-
10쪽
lidam & non iterandam. Docet expresse Th. Hurtado , 8cc. p. 273. n. I9. Ex his inquit doctrinis , potest argui, contritio est materia proxima poenitentiae deficiente revera contritione, ergo & defcientibus peccatis: potuit ergo beatissima Virgo, licet nec contritionem habuerit nec ullum vel levissimum peccatum commiserit. D. Ioanni confiteri.
p. III. n. 4. Ideo etiam ad fidem pertinet inhaerere determinationi Summi Pontificis in his quae sunt Fidei, imb etiam in his quae spei tant ad bonos mores, quia in huiusinodi etiam Ecclesia errare non potest,&consequenter nec caput ejus. p. so. n. 2. De Fide esse non posse Pontificem errare , S c. Italit approbet tanquam consentaneum Evangelicae perfectioni quod consentaneum non sit. Tam certa est conclusio ut oppositum non dubitem esse ii
p. Qui Clericum occidit Veneno in cibo vel in potu, non incurrit excommunicationem. p. 28 .Item excommunicatio Canonis posita occidenti Clericum aiunt quidam, non incurritur, illum veneno occidendo nisi per vim illum interficeret, probant ex eo quod lex dicat, quis manus violentas, cstc. Sed non Ο c1dit illum man bus Violentis qui praedicto modo occidit, nisi per vim cogat venenum sumere, ergo. n. 3. Si vero excommunicatio lata esset contra committentes homicidium , quis alteri propinato Veneno , ante ejus mortem resipiscereti non incurrere excommunicationem.
DE VOTO. p. 14 4. Religiosus professus qui Iudicio sibi probabili crederet, sibi s
istarn a Deo revelationem de dispensatione ad contrahendum matrimonium, posset licite contrahere.
p. to 3. Defloratio virginis sponte consentientis, etiam sub patria potestate, malitiam tantum simplicis fornicationis continet, & per conserquens circunstantiarn virginitatis in confessione explicare nou est necesse. p. 21, Furtum triginta Iegalium V. g. majus peccatum est quam sod0hynia.