De mulierum uterum gerentium hygiene dissertatio inauguralis quam ad summos in medicina honores assequendos in vetustisssimo ac celeberrimo Archigymnasio Patavino publice habuit Joannes Baptista Pertoldi Utinensis

1쪽

DESERTATI INAUGURALIS

IN EDICINA HONORES

UTINENSI

TYPIS SEMINARII

3쪽

Callio eum veterum parit hodiernarum attonum perlegentibus historiam occurrit hi- eumque mulier uterum C rens a plurimis religionis ossiciis exonerata, privilegiis insignibus donata a legislatoribus, polyticorum hominum attentione diagnata, ah universo populo in quadam habita veneratione .magni si quidem momenti sui tum ab omnibus incommodis periculisque eas servare, tum vitam meliorem amoenioremque illis reddere, quae cives futuros sinu suo alerent atque foverent. Qui morti damatus sese a iudicium manibus subtrali re et in mulieris gestantis domum recipere poterat, Athenis atque apud Carthaginienses salvus erat. mosai eis legibus seminis gravidis nulla alime ta amplius interdicta; immo si omnes capiti da inuabantur, qui in eas tam tristibus dirisque modis saeuirent, ut inde sequeretur abortus. Lyeu gus matres sub partu occumbente strenuis miIi-

4쪽

tibus comparabat media in acie gloriose intersectis, earumque titulos ad patriae suorumque amo. rem tumulis inscribi luime recusabat ne maeui, magistratu aliquo advelatente quisque consu sece pedibusque Stare jubebatur, Praegnasitus tam tummodo publicum hoc venerationis testimonium dare non tenebantur, ne quid ipsis ut ait Mahon, detrimetit Exinde manaret. Nostris lus e tem

poribus sub ipsa administratione iustitia peculi ris gravidarum ratio hahetur lege quamplurimae eurum iura tuentur, bonoque prospiciunt; ipsaque divina patrum nostrorum religio ea a jejunio li- heras voluit. Quod si mulieres uterum gerentes tanto habebantur in honore, adeoque semper publice Exco- Iebantur, an ne ipsae a familiaribus, coniugibus parentibusque suis pari obsequio atque amore exeipiuntur Talem ne vivendi rationem sequutitur. quae plane respondeat physiologicis mutationibus in utero praegnanti, et propterea in organismo universo per novem mensium curriculum se se excipienti hus Volunt ne sibi suadere matris of ficia a primo usque conceptionis momento incipere, et elicem partus exitum non modo, verum etiam valetudinem rohurque tantis a diautetico regimine ponderes Expositio itaque regularum quarundat privatae 3gienes gravidas respicie tium argumentum est , Prosess. clariss humaniss., de quo breviter disserendum mihi suscipio. Ingenii mei parvitas me minime latet ad humanitatem vestram idcirco confugio, qua me per lu-

5쪽

stri decursum, et postremis his te potissimum iE-bus insigniter estis Prosecuti. Boeilaave gestationis statum ad morbos retulit, et Sau vages eum tabulis suis nosologicis inserere, peculiaremquE curandi methodum illi adsignare non dubitavit. Ego autem graviditatem mor hum non esse censeo, seu turictionem mulieribus Propriam naturalem, singulares in organismo mutationes causantem . Et mutationes istae siquidem sunt, quibus praecipue attendendum et consule dum est, et de quibus nec non de curis quas ipsae

exposcunt brevem sermonem instituam exordium

dueens ab iliis, quae ad mentis unctiones rese- Sympathica reactio in uter excitata, graviditatis molestiae, et prae parta timor in causa potissimum sunt, cur mentis operationes ita inententur atque perturbentur, ut quae primum mulier bonitat animi, cordis teneritudine sensibilitateque excellebat gestationis tempore irae unda, ad odia adversionesque acilis ulcisci cupida summopere evadat, et in vesaniam ipsam aliquando ruat. Quae quidem omnia cum post partum cito

evanescant, uteri statui sunt solummodo tribuenda

Gravidas itaque peculiaribus Prosequantur officiis familiares, parentes, conjuges curam pro iis hah-ati qualem familiae conditio postulat humanitatem, indulgentiam, pietatem omnimodam in

eas exerceant, etiamsi de rebus minimi momenti agatur. Ubi partus timore corripiantur, et graviditatis erucientur incommodis, addatur dolenti

6쪽

hus animus, omniaque auxilia ad earum levamen lubenter soliciteque comparentur Fortiores animi motus nullihi tantum quam sub graviditate vitandi. Cum enim genitrixque fetusque vita communi fruantur, fieri haudquaquam potest, ut insolitus ille tumultuosusque mentis status in filii vitam et

valetudinem non influat. Quoties revera non vidimus non modo deliquia syncopes, verum Etiam abortus, latus deformes atque monstruosos, subiti gaudii moeroris, elotypiae odii, irae, ter roris effectus esse tristissimos ih Narrat ei Pe e ex octuaginta insantibus Londini, post inge te pulveris pyrei explosionem ann a s genitis,

octo ex retinismi quadam specie occubuisso a te quintam annum tres et triginta vitam languidissimam ad octavum vel decimum usque men sem duxisse, sex ipsa in nativitate periisse, duos autem fractis ossibus cylindHeis in lucem prodii se Mulieres uterum gerentes ab iis omnibus pariter arceantur, quae imaginationem turbare queant:

a horribilibus seenis a eadaveribus, a iuneribus, ah hominibus mutilatis immundi laedisque affe-etionibus obnoxiis. Coneedantur illis alimenta quae

subinde ardentissime eupiunt, dummodo aperte non noceant, idque non eo fine, ut filii moniastruos naevisque foedati minime evadant, quae

quidem vulgi figmenta ab experientia simul ac

ratione omnino damnantur, sed eo potius consi- Q letiandi des aeten mεd Ari Deso vatim.

7쪽

lio, ut o non impleta matris desideria latus in-hi detrimenti patiatur.

Ad ea quae in nervosum gravidarum systema agunt concubitus quoque requentius quam pares repetitus refertur. Mulier de gestatione sua certior laeta ne obliviscatur naturam scopum suum attigisse. eius prosecto, eujus primis praecipue a oneeptione mensi hus adeo tenella est compages absque omni noxa perturbationes illas minime sustinebit, quae sub voluptatis impetu in universo corpore aliquando exoriuntur. Partes aliunde generationi dicatas coitus summopere irritat, unde major sanguinis adfluens ad

uterum haemorrhagiae interdum copiosae, et embryonis latusque subita et praeeox expulsio. Sunt immo non pauci, qui reputent, abortus, qui absque causa manifesta fiunt, a Venere immodiea originem ducere. Nee a gravidis vicissitudines atmosphaericae aiariae, nec habitationes nihili sunt saetendae. Quae facilem gestationem cupiunt, nec semper domi maneant, nec idem cubiculum semper inhabitent, tibi disse ulter aer debite restauratur. Respiret semina aerem purum temperatum calidum humidumque nimis vel putridis vitiatum emuviis atque graveolentem fugiat odores suavissimi gestantibus aliquando insensi caryophylli, vanillae, rosae

interdum spasmorum et convulsionum causae.

Quidquid igitur vividior stimulo ollaetum percellit, omni studio ab ipsis vitandum. Et fugienda

pariter ea loea sunt, ubi ingens hominum con-

8쪽

ventus esse solet templa nempe nimis frequen lata, theatra et chorearum aulae. Praeter animi motus hisee in locis saepissime excitatos, abdominis laesiones haud raro timendae, saepiusque etiam tristis vitiati aeris experiendus essectus. Quamquam sint qui censeant mulieres gestantes a contagiis facile incolumes, et epidemieis constitutionibus minime obnoxias esse ipsae t me ne nimis statu fidant suo , sed potius a regionibus illis domibusque caveant, in quibus dilasmata jamdudum collecta earum valetudini certe nocere possunt. Facta praeterea plurima

probant gravidas utique a contagiis morbisque epidemieis adfligi. pidemia qua anno 18 15 maximam GaIliae partem, et praecipue regiones ho- reales invasit, gravidis nunquam pepercit Medi ei galli qui Bareellonam a proprio principe missi

sunt, ut brim flavam investigarent, animadverterunt vi que I plupari de Ammes qui et olent gro . ses, ni it prises de a maladio orit avortetis et ni Peri, Oit par es accideris ordinatres, soli par des simorragies qu aucune artis a

Pu Ompte . I . Corporis nimia quies apud divites vitamque in

urbibus degentes seminas adeo communis id es-fieit, ut gestationis molestias tacilius persentiant, atquc sese male parent ad Partus sustinendosci

9쪽

hores. Ipsis quidem licet propriis Oeeupationibus

operam dare, qui tamen nimis defatigentur licet de die per amoena, salubria, et potissimum per campestria loca alternatim spatiari. Videant tamen postremis saltem gestationis temporibus ne longius quam a est, et absque ullo omite domo recedant, alique Paeto a partus dolori-hus subito omnique auxilio carentes corripiantur. Quod autem ab iis corporis exercitationibus abstineant, quae concussiones vehementes pariunt, quemadmodum sunt equitatio, saltus, horea, et nimis defatigantes Iabores, id utpote notissimum ne monendum quidem. Cum sub somno vegetativae vitae functiones potissimum exerceantur, latus evolutio in auias esse videtur, cur natura gravidis majorem in somnum proelivitatem dederit. Nutu ergo naturae fideliter obtemperent, nec vigilias ultra modum producant. Neque inconsulto quacumqua diei hora obdormiant opportunissimum enim ad id

tempus nox et horae post prandium sunt Lectulus idcirco paratus mediocriter corporis ponderi cedat nec tamen nimis, ne calor noceat, haemorrhagiae subsequantur. Praeterea cubiculum spatiosum sit, aeri perviam, omniaque proscribaniatur receptacula, quorum ventilatio minime the ra. Iaeeat mulier alternatim utroque latere, ne uterus ex consuetudine alterutrum latus tantum modo teneat. Caute vero a Iectulo surgat, nullum sibi conatum permittat, nec nudis pedibus

praecipue rigido hiemalique anni tempore incedat.

10쪽

Si me di eus hv enes regulas iis tantum proponeret, quae juvenes adhuc propriam valetudinem levitati, et vanae placendi cupiditati immolant,

surdis quidem caneret, et Ohservationum suarum Duetum et laborum utique oblivioni tradere posset. Hujusmodi enim consilia levissimae mulieres nequaquam sequentur, immo occi saetunt, et ni a. tris officia, sanitatem propriam utili illi ambitioni anteponere non valebunt. At gaudeamus plurimas haberi feminas quae sua a conceptionis tempore munera probe cognoscunt, quae ineptias facile deserunt, nec conditionem propriam gravissimam unquam obliviscuntur. Ad hasce itaque

nosmet comertimus.

Leve hieme vestes, ut stultae consuetudini se viatur, et caloris frigorisque alternae vicissitudines, rheumatismos, saepissime febres in flammato. rias colicosque dolores gignunt. Commoda vestis sit, non adeo gravis, quaeque mammas uterumque haud comprimat Romanae semina quibus mos erat vestibus cingulo strictis uti gestationis tempore cinctus deponere cogebantur Lycurgus autem talia gravidarum esse voluit vestimenta, quae nullum latus evolutioni nocumentum afferrent. Necesse est itaque prorsus ut regnantes officiorum suorum memores, thoracula deserant

ponderibus insignibus metallieisque laminis in

tertexta, a perniciosa consuetudine commendata, quocumque vitae tempore, graviora vero sub gestatione damna in rentia. Hujusmodi siquidem