Dissertatio de calore juvenili, quam in illustri academia Salana praeside Petro Mullero u.j.d. & prof. publ. in auditorio JCtorum ad d. 1. Maji publice ventilandam exponit Philipp Jacob Oernster Hala Saxo

발행: 1680년

분량: 47페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

11쪽

umissitas ob quam actiones 'er Harem minin prudente atque a rectitu diues praescriptionem umes ous tu abet grac in ira coiret res non vel toliramia re oo rigenda sint.

SECTIO II.

EI IN CIUILI CONVERSATIONE ALIQUID

INDULGENDUM, VEL IS A CON ERSAN TIBUS TEMPERANDUS EST.

I. conoersui jurenturilis est ac perfeὶtimiem necesse ia. V E sese inter inaequales, ut inter ureue es Senes III. rdocili conper tu cum indoeiu, quomodo se h. ι,upent ascribendum est, quando alios ludubrio ruboris miniae causa afficiunt. In locis calor nilari s ii temperan est in conversatione cum THES.

Convers tionem non solum Juveni itiIem sed i ene

re hominis persectioni esse necessariam fatebitur quem confiteri oportet sevi esse similem, quae sola viverene. queat GVaZZ .cip.conpers.disseri .edit e nerian. Et illa, si cum bonis intercedit,primariu animi exerciti uia colloquia moderata, placida, honesta, utilia ad mores diteras pertinentia cum aequalibus, amicis aut prudentioribus instituta, nihil non in

tactum relinquunt, an .Gumpet imer m Gymnasim .exercit. si demicor. n. .ennollit mores, nec sinite iseteros. Is praesertim, cui

aliquando in media Republica vim ndum est, adsuescat oporteta teneris non resormidare homines neque illa solitaria umbra illi pallescere vita Mens excitanda si altius attollenda, quicquid ad scientiam, quam quaerimus, prodesse potest, non negligendum Ioli Parta lor in epistol adsid. d. ration jm . Ucenae Thes. II. Est autem Conversatio saepius inter Inaequales, uti est Duenum cum nibus. Etsi ver adolescentes propter morum

dissimilitudinem aegre senum conversationem expetant si enim fit

12쪽

st sere ut semper aspera sint monitoribus, utpote cliu iuvenili quodam calore incensi libero caelo cupiunt in volare, non includi ca

flet g. Lib. Ne c. . Sic enim ipsoriam προπετεια plane Phaetontea, incontinentia Icaria retundetur aliquantisper S deprimetur Thomas S utar d.l. dis eri . th. o Male agunt juvenes qui seianum se conversationi subtrahunt,eo enim ipso sua ipsorum vulnera occultant, ulcerosa reddunt Clim senibus a Dic conver sanies, ea revelant, S ad sanitat cm redigi ni Prastat veth ea in iuventute potius detegere, quam in senectute: nam secundini

Poetam,

ys emtu error edec igni minin. Hin Chilon quondam dixisse legitur teste Laertio M. r. c. . om rem a Iuniorat in habendum sene luti uix factisenes ab alii, habeam iuris pretio. Quae res, inquit vaχ a. a. Qui convers. ises geminam habebat utilitatem. Siquidem,ut senum autoritas at Chic reverentia temperabat aetatem lascivam a peccando; ita tu, Lave-b t ne quid committerent, quo iuvenibus vel ob ineptiam tu dibrio possent esse, vel ob turpitudinem perniciosi sed inter omnes juvenes de senes ea esset reverentia , quot inter parentes liberos. Senes autem caveant, ne propter imperitiam vel imprudentiam aut alia accidentia , quae ex iuvenili calore quandoque proveniunt juvenes coniciunant. In is horum Testim est, juvenes nonnihil aestimare, & cum his prudenter conversari tolerareque potius errores juveniles, osque qua possit decentia corrigere. Neque semper convenit senibus gravitatem

suam inter iuvenes perpetud tueritam in verbis, quam in gestibus: illud secum perpendentes, intemperantiam senum iuvenes licentiosos S dissolutos eddere: GVaχZ.ι l. Bene Thomas allit

tarius disert. a. ciri convers. h. V. ιδ 19 Senes,mqtili, thuma rarum in monendo tum in docendo fir monendo absit omnis acerbitas contumeba procul si moveatur Sim monendi adolescentes,m nonsecus aeorbes inferiores . . uno it mobili gubernantur quasi scircumducuntur;

uet enitis inferet orsenum prudentia temperandu inmitigo me tamens reuisupremum Iudeartum inferiores omnes orbes μι- cemedicitur, ut proprium eorum motum non abrumpat aui stat se e hic Lisserror non statim arrepta sicur excindendus h exurpandin. Id enim

13쪽

inia suam ἀ-a ira ita rem pervenit; sed habet nomiihi a teritatis samaroris, quod cum tempore eis tandem aci epotestes eruit, e senum eo, iliis mad. πιδεξιοτης quaedam adhibeatur, condulcari, non seciuae uuae nondum ma rer tandσm a sole percoquuntur in Iescunt uam in a 1 ceminisobria Nymphin temulento itu Sacha --- stimin, non ut plane naturam exuantse a deponant sed ut να δε- ratiora eradant. Idem hic stat Paulatimi sensim fervor Hetemperetur, nec omniastatim κατ' ακρίβειαν rictu in examine-i-Gsed iussiciar,stroquam 3 herbis non fallacibin fruoim quispiam

appareat. A per pulli in optimos et actant equos. Breviter: Euas ad alia sapit restius. Et, Nonnunquam quod di dentia ratis dissertur, e. sibo maturiore perficituris ancillam ga. q. a. c. Iudio. q.3. Thes. III. Ad inaequales referimus Iuvenes Ams conver-lantes eum indoctu. in hos ne despectui habeant,caveant.Calorem

arrogantiae, qui plerumque eiusmodi ingenia sequi solet, sale in destiae temperent. Non autem est, quod docti sua doctrina adeo intumescant: Cogitent potius aquilam viribus, pavonem plumis. philomenam cantu ipsis superiores esse; maximam et iniuriam alii, iacturam fuisse Naturam, si uni soli omnes elargita fuisset dotes Guara. de m conper M. AE . Sane nihil potest ves esse stolidi us, vel ineptius, quam si apud quosvis επιπολα ειν velis,teque in iversum Omnibus praeferre, tuam ubique exspuere sapientiam nescio quas subtilitates in scenam proferre ibi nihil opus, nec sunt qui intelligunt. h.Sagittarius Neque hic dissimulandum est saepius Iuvenes quod vitium quandoque cum senibus commune habent ex intempestivo calore solere disputatio. nes seu rixas formare de religione,praesertim inter pocula, qui mos plane est improbandus. Ita Wolis ad lib. 1. OgP.Cicer Mala, ait,

is, bam nationem invasit conoetudo reisonis controversias rari

mas , cum neque mens, ne Me per ut ait comicus Possicium facit, inier

litari potest. Calor in disputando juvenilis plus affectuum quam veritatis habet atque incautis disputatoribus odium

promotionum obstacula secum ferre solet. Lene Seneca Ego imsiliis concertat num es vociferationum iracundiarum plinis db urati.-

14쪽

nia iniugis r. cum iracundia pertinac aque utiliter atque rem

haudes utρσιμ putati procedere Thes. IV. Calor iuvenili non immerito ascribendum imite tamen per amicam conVersantium sive sint aequales sive inaequales dehortationem corrisendus est, quando alios ludibrio ruboris Icagnominiae causa amciunt. Multi sunt, qui alios aut obaesos, aut loripedes, aut gibbosos, vel lingua vel ridicula sui corporis contormatione imitantur, qui alterum,qui vel deformis, vel distortus, vel inconspicuus,ve pusillus est, derident,vel de alternus parum appossitὸ dictis cum risuri exultatione sibi gratulantur rast libenter alios rubore suffundunt. Quibus non valde dissimiles sunt irrisores isti,quibus volupe est,quoslibet alios exagitares deridere non tam ignominiaein contemptus, quam propriae Qtu piatis gratia. Quae consuetudines cum sint admodum molestae, merito sim sunt exosae JOh-Casa in lateos eb est de morum elegantia ibique D. Praeses in otis,uilosi addit Periculosum est aliis illu-

aere,saepe verbum verbo retunditur.

Th V. Jn yoci ne calor sit intempestivus caveat Juvenis. Equidem ocis propter recreationem qua Iuventus delectatur, sint inventi mi Dira maxima risum

Per varios movisseisies. Gaudian.

Inque negotii pertractandis utile est dulcedinem gravItate temperare, ludibria seriis, modo tempestiva illa sint, nec praeter decorum, aut materia subiectae gravitatem Saavedralol a. Est tamen ratio personarum habenda. Sic abstinentum est ab asperis facetiis quae ubi multum ex vero traxEre acrem sui memoriam relinquunt.Tacit. lib. anna Magistratus cum subditis 'raeceptores cum discipulis, Parentes cum liberis, adultis praesertim,Domunuscum servis non debent nimis locari.Cum paribus autem,ut ii venis cum juvene, senex cum sene, doctus cum docto libere iocatur, sed modeste. Caute agendum cum quis cum Superiore ioca

Memorabile est quod refert Cromerus lib. 6.de Petro Danao,Comites crimensi Udad Elao Polonorum Regi admodum familiari inicum

15쪽

eum totum diem cum suo prinspe venationi it peram dedisset,

utrique sub vesperam defatigati in tugurioliam quoddam diverti :-sent. humi stratis penulis cubituri essent dum Uladislaus: Ubi

liis , inquit, nunc Petre uxor tua cum bat Gramiensicubat, qu is nos perem contra, ut focum foco retunderet fortasse in it tua eum Dubesso. Erat autem Dobessus 'uvenis ex equestrior e non ineleia tans, quo famibarius Christina in ista uxor utebaturata ut musta retur vulgo, eum cum illa clam convenisse. Tetigit id di tum P, incipia animum, redomum re uxor blaudienti rem detexit Christina,iisdidi cupida eum esiliae rupti abrepum carceri inclusit oculos eo Hi m linguam praecidit. Si Fiberior cum Principe jocin male cessis. Bernegg. ula Priscis urers Llabantu hilaris. Thes. VII. Quoniam Amor iuvenum nimis calidus esse solet,ut propterea calori comparetur, uti Senec. ait in Octar. Vis magna mentis blandiu atque animi auri . est: Dpentagignitur , Lxu otior utritur inter lata sortunae bona. Quem Overe, aut alere des stat cad iBreuisue viresperdit extintilus suas.

temperandus is est in conversatione cum mulieribi. Qua viri conversatio utilis sit, an Ver periculosa damnosa. de eo themate vide, regrie differentem Guazet deripi conversitionepart. . Sunt enim Sirenes,

dant Blanssilia mo es, maesque Iuvantia verba.

E malabundarum mulierum verba lingua in melle sunt sitae sed corda in felle ac aceto,quae amasiis suis quidem benὰ cupium, solani vero pietatem trudentiam iis deesse exoptant.

Mi uvenum scopuli in est y lia atque har bdei, Est in iispietas crococtio astutia hienae, Cum is appellat te bland us , insidiatur. Formineos, Pastor uiro Gunt retia ustus. Fidit non animis, virtuti aut viribus ullis. Schuldi d. blandamuber Rhetoric. th I Reseenandus ergo est ille amoris fervor atque aestus, abstinendumque a frequenti mulierum consortio, quod commode feri dicunt, si ponatur ob oculos tritiis amoris lascivi exitus opum scit Honorum, Nobilitatis Famae imo

16쪽

ita, vita iactura. Ictio der Abro lenus per insaniri qui ha1Bosaphori Thracii ad Ero puellam , quae in Sesto habitabat nata re ausus, cum lapius furta sua repeteret,iandem fluctuum impetu obrutus periit. De eo Virgil. Georg.

Liud Doems, magnum cui versat in os usignem Durus amor Nempe abruptis turba processis canocte natar herae eta quemsuper ingera Porta tonat caeli, scotulis illisa reclamant AEquora, nec seripossunt revocare parentes.

Mec, risuras pre crude unere viro Ut taceamus alia incommodad pericula captivItatis, eversae t Egionis,defectionis,proditionis ignaviae desidiae, morbi, veraberum, paupertatis, exilii, divortii, inimicitia aliaque sexcenta. Haec de conversatione in genere; Sequitur conversatio certarum

Personarum, quae vel ex amicitia aliquid imbecillitati indulgent. vel jus quoddam corrigendi per se habent.

SECTIO III.

CALORE IUVENILI

Quatenus

EI A PARENTIBUS VEL CONIUGE ALI

QUID INDULGENDUM, VEL IS REFRENANDUS EST. SAIMMARIA.

I. Parentibus naturaliter conceditur imperium in bberos. IVG -τuer peccantparentesiui liberorum mores non corrigunt. ILCalor Juvenilis parentibin cum ratione temperanatu es. IV. Verbis potius u.im verberibin conces est yripat carcer. Filii immoriseri detruduntur in Ergasseria in die Suci thau a. Morrigenda est conversati cum hominibin vita si 'eflae. I. In contrahendis matrimoniis Parentum conjensus adhibem , cum plerumque amantes amoris aestu matrimonia appet resibique noceresseant. O Parentes Spirituales Im quoque corrigenda habent. VIII Conyugo es calori upem aliquid dulgere. Nuaenam incommoda in rigiae reprehensionis. IX. A cor

17쪽

Πaeo calidos maritimores toleret. X. Si uxor ex innata sed imbecissitateve upemu quodam ca&re superbiae vel tussis h. reiso usto plus indulcatarum maritu vehementiori uti queat

remedio THES. I.

PArentibus naturaliter conceditur aliquod imperium in L

beros. Quod inter alia in castigati in positum est. Cum enim pater cum imperio sit, filii vero ut iuvenes plerumque iussis paternis reluctentur, non aliter ac appetitus sensiitivus tectae rationi, sequitur proiecto aliquam patri in filium concedendam esse coactionem,qua vi quadam ad ea, qua sponte facere no lit, in sum adigere queat. Mensura autem ejusmodi coactionis rursus ipse est pater,ut scilicet quam vim stibi suoque appetitu in . fert dolore adhibito cogit, ut imperio rationis obtemperet, eam quoque filiis inferre possit. Revera enim pater ratio eii, illius appetitus Q tam verbratio nihil praescribat, aut imperet, nisi in ipsius appetitus salutem, licet illi interdum contra videatur ita quoque omnis coercitio patris unicesinfliorum salutem est diri genda, adeo ut quae ipsis prosit, a parentibus licite suscipi queat, quaecunque noceat, omnis illicita patre indigna. duapropter

adhortationes,admoriationes,increpationes, obiurgationes, vi gas, sustes etiam, inediam Malia id genus coercendi genera parentibus gentium consensus permittit nec mores okri negant. D. Eichel in libr. de ure, quo naturaliter libera e parentes sebi invicem sunt obstricti th. I. Thi. Graviter peccant Parentes,qui amore excoecati libetis suis nimio plus indulgentes eorum mores vel plane non vel frigide satis corrigunt, nec calorem iuvenilem refrenant. RedidJoh. Chrysostomus referente Maximo sic comm serm. 3ρ se .

mon. aoo ait: si ung unt torum correctionem ducationem , iusint honestis temperantes,sunt orum homicidae imo gravit in inspeccant,quiamsiillos interimerent,qua to mors spe ditio auimae gra xior. Num Demadmodum simiacatulo uo com sexu necat, ita non-

nussiparentes immodico erga uero asseritus indulgentia in corrum-runt. Faber. M'. lib. 3 c s. Et memorabilem ac tragicum exem

plum ne ei disciplinae domesticae reseris Augusti vel quisquis

18쪽

Autor est frema uis Fratre in rem his verbis deis sod j j ribitis eat praeclarissimo iri nos, Hipponens cyria . Ecce enim is

scitis potens erat internos operessermone, e fere silectis ab omisibi filium habebat eum unicum possibat, e quia uniem era , en scpres, diligebat supra Deum. Ideo supersis amore inebriarm si umeorrigere negeebat, dans eipetestatem sciendi omnia, quae acita esseis . O dolor a bbertas. O grandi borumperditio, quando pater eos coringere Euxit, quando peperci quando eis semper serenam frontem motis, is Cupitis audire quomodo pater bin infoseam ea ni Ecce enim hodie ad ebrietatem Proces sitim,matrem praegnantem, pressit,sororem violarivoruit, putrem occidere, induassorores au

Th. III. Non solum insantilis, sed&iuvenilis aetas moderanda ac sib habenis habenda est,calorque liberorum temperata.dus, ast cum ratione: Recte Comicus in Adelph. a l. r.scen. r. ait: Et errat longe mea quidem sententia Qui imperium credit gravius Ghaut stabilius Vi quod fit quam illud quod amicitia adiungitur. Mea sic est ratio, & sic animum induco meum Malo coactus qui suum ossicium facit, Dum id rescitum iri credit, tantisper cavet. Si sperat fore clam, rursum ad ingenium redit. Ille,quem beneficio adiungas, ex animo facit; Studet par referre praesens absensque idem erit. Hocpatrum est polim confvefacere um

astonte redi facere, quam abeno metu. Hoc Pater ac Dominin interest. Hoc qui nequit, Fateatur nescire imperare ueris.

Bene ad hanc rem facit Dominic Soto d. 7us es Iur ur. qu. a.

ais a Mutilare, inquit, parentisin non licet, nec rubierare, neque mom

alium ulli, rate publicam potestatem,se alie uste cadere umerula. Id enim est illis, ure naturae concessum Homo namquc rapin viis ad

virtutem instituitur,namae ratione ducitur metu cogitur m alucis turpraemio. Antequam ergo rationismin laceatinatura providit, ut

19쪽

ruitur lumine lege tuu incipit m rata ire ivere, atque ad οβ publiea potestate. At vero Paret tum verberatio non usque adeo atrox esse pre mittitur,ut habetur mustra LL. Caepa . potest D. Lederer d. 1, rebelli privat. c. . num. opinatur Patrem modum in castigatione

crudeliter excedentem injusti invasoris personam induere. Th. IV. Est igitur calor iuvenili temperandus verbis potiti quam verberibus. Cui verbali castigationi tale temperanter tum addendum vulgbsvadent, ne Verba declinem in ignothinio D. Quia&verba injuriosa quamvis patre prolata, etiam filio infamiam irrogare queunt, Angelus ini quid ergo as quant autem,num. a. f. his qui not. infam. Verbis nihil proncientibus solent patres filiorum delictis virgam prius adhibere, quam baculum,

si correctio moderata non suffeceiit, severiora postmodum aget Ia consumere; ita tamen subinde temperata, ne quicquam, quod paternum affectum nonnunquam dedeceat, sociatum habeant atque coniunctum. Attendentes non iniuria oemoniacum dici, cum naturalis amictio a natura recepta ac implantata frivole conculcatur,inquit Faber)em r. lib. c. 16. Prohibituri quoque non est Patri incerto quodam conclavi, citra privati carceris pce.

nam,clausum habere filium,si modo id non ad custodiam, sed ad morti ipsius emendationem faciat Schneideo ad Da. Inst. d. patri potest.Cynon cunis privat carcer.Si tamen delictu gravius est, iudici puniendus traditur,vide notabile praejudicium Facultatis Ju- ridicae Lipsiensis anno 16 a. in facto cujusdam Nobilis filii imm rigeri apud Philipp. inust arctur. Institui. Imperiat lib.I. ecto . n. t . Intruduntur quoque filii immorigeri ac domi coerceri atque ad ossicium redigi nescii in Ergasteria seu loca, Magistratus aut ritate exstructa, ut homines a vita inhonesta ad honestam labori.

bus compellantur,vulgo Zuti lMustii domus disciplinariae, Be.

sold in thesa-.pract ver .auddυθα s. Th. V. Omnia ista peccata, qua non tam ex robusta animi malitia, quam ex iuvenili quadam imprudentia & calore quodam veniunt, elemendationem correctionem parentum pertinenti Quibus annumeranda est conversatio cum hominibus suspectae vitae, ae facile iuvenum animos illaqueare ac corrumpere potest,

id quod ne fiat sedulam domesticam curam gerat, monito Theo-

20쪽

ti Gallenpihen Solet calor juvenilis data ad asciviam occasione erumpere praesertim si ebrietas interveniat, iuxta illud: Nox Amor Vinumque nihil moderabilesvadent. enn euerulib

Th. VI. Et quoniam Juvenes ex inconsulto calore saepius amare soleat, praesertim cum in genere dicatur

Omnis amans amens s amor dementia vera.

Et persona matrimonia effagitantes,amore nimio corripiantur,nsi decet liberos absque consensu Parentum rem tam arduam lubrico quasi consilio aggredi, sed Parentum consensum in nuptiis liberorum debent adhibere. Si enim votum Deo sedium absque consensu patris invalidum est, quanto magis promissio homini facta patre praeterito valere non poterit umeriso. v. 4 . Hinc sit ex calore amoris iuvenis in signum contractarum nuptiarum det annulum, absque praestitu&consensu Parentum , actus iste erit nullus, sponsalia pro clandestinis habebuntur, etiamsi cum subaseritatione concurrerint adfuerint mille testes omnis a. q. a. D. michte deci δ. n. so. 13. D. Praeses annulo pronubo th. s. Habent saepe Parentes causas dissentiendi ir ponsalia quae moliuntur liberi , inter quas etiam refertur, si liberi amore temerario quasi excoecati,aut tu rore potius dementati cum iis matrimonium in ire cupiant,cum quibus neque coelum neque terram aedificaturi essent, quemadmodum loquitur Joh. igandus in libest. d. coli gi Haveman tractat. ZIure connuIior in appendie consi M. G. -- Th. VII. In numerum Parentum reserendi sunt Tarranti seu Parentes S irituales, uti in iure Canonico vocantur die latcn qui in administratione baptismi promittunt. se infantis altitem vitamque moratam temporalem curaturos put proinde ipsis o

si a Petere

SEARCH

MENU NAVIGATION