장음표시 사용
11쪽
Alii alia tenta erunt, Baehrensius ignavos , quod adiectivum omnino otiosum, Heinsius ignarao:
Gronorius intactae Sequitur ut ad . 98 eiusdsm carminis transeamus, quamquam, prout commentarioli huius rationes ferunt, brevius. versibus 88 is apparot condidissa hoc carmen Statium autumni tempore, cum ad prosectionem se accingeret Vopiscus ut more divitum Romanorum hiemem consumero Antii Cur, inquit poeta Antium petis spreta villa tuae omni deliciarum copia amuentis vicinitate, sive ut ipsius poetae verbis utar Cur oculis sordet vicina voluptas Ac mihi quidem eclogas huius dissicillima condicionum saepius consideranti haud parum probabile visum est, corrigi debere Cur oculis sordet vicina Voluptas' ' Intellegendum est nomen villae Suspicor igitur villas anilii Vopisci nomen suisso Voluptas. Similiter queritur Pollii Felicis villa Limon quotiens Pollius villam Surrentinam praeferat ibique versetur. s. silv. 2,2,81 Angitur hac domino contra recubante proculque Surrentina tuus spectat praetoria Limon'. Iam simplicissima colligi poterit, id quod suspicioni nostrae vel maxime suffragatur, cur ipsa Voluptas dea a poeta imaginem villas descripsisso fingatur. s. v. . Ipsa manu tenera fertur scripsima Voluptas. Villis Romanorum nonnunquam cognomina indita esse constat, veluti perhibetur ausi lypon cf. Friedi. H. m. nostrum Somen rei , Sansmuci Suet Galba I ut hodieque ea villa ad
Gallinas vocetur.' o multus sim, villa illius Hadriani Tiburtinae aliis partibus alia cognomina velut empe Canopus similiaque suisse notum est. Eiusdem libri ecloga quarta agitur do sotoria Rutilii Gallici. Miserat hoc carmen Statius poeta ad Rutilium Gallicum id temporis praef. urbi, cum gravi morbo expeditus convalesceret Initium arminis vulgo legitur sic: Estis, io, superi, nec inexorabile Clotho Volvit opus, videt alma pios Astraea Ioviquo Conciliata redit dubitataque sidera eruit Gallicus. Pro redit voce codd. exhibent omnes cadit'. oniectura redit', quae Barthi debetur, non omni ex parto sufficit; neque enim de Astraeae reditu hoc loco sermo est. Si quid sentio, dicturus erat posta, videro adhuc Iustitiam pios immeritosque mortales eosque respicere atque tueri. Quae cum ita sint, pro cadit' colit coniecerim, frequenti ci et d literarum malasione nisus. Quid si in codd. exaratum erat colit', nonne cum probabilitate vel magna suspicere, notionevsrbi non intellecta inserta litera a a librario nescio quo sensui subventum esse, totius loci sententias non item De colendi verbi notione s. Stat Theb. 6,279 Ast illam melior Phariis erexerat arvis Iuppiter, atque hospes iam tunc Aurora colebat. Quod Baehrensius Nic. Hopfio auctore in textum recipiendum sibi persuasit conciliat vivit', cum nimis a codd. vestigiis discedat, haud cuiquam probabitur. In eiusdem eclogae v. II leges urbesque ubicunquo togatas lectione. leges non immerito viri docti in suspicionem vocarunt, cum ad urbesque substantivi vim et notionem substantivum desideretur similis significationis. Secundum dicendi consuetudinem Statianam transposita prima corruptelae syllaba legendum est gentes urbesque ubicunque togatae'. s. allv. I, 36 et gentes alis insimul togata a. Verg. A. 1,28 vantemque togatam. Quod Baehrenaeus
commentus si reges urbesque ubicunque locatae nemo est, quin rigidum sas oneedat. Ia
12쪽
oadem eloga corruptelam sustulisso mihi videor, quae interpretum adhuc frustra vexavit Muman, corruptelam dico, quae in v. 62 repperitur Versus sunt hi:
Tunc deus, Alpini qui iuxta culmina dorsi
Signat Apollineo sanctos cognomine lucos, 60 Rospicit heu tanti pridem securus alumni Praegressusque moras Huc mecum Epidauria proles Huo, alti gaudens, datur aggredienda lacultas
Sensus est perspicuus. Cohortatur Apollo Aesculapium, ut secum Rutilio Gallie morbi vehementia afflicto subveniat. Alii gaudens lectionem corruptam esse patet. Atque evartius quidam altis', einsius ait en coniecturis mendum sanari posse sibi persuaserunt. At tantum abest ut his auspicionibus difficultates sublatae sint ut sint auctae Alterum enim altis gaudens non respondet Aesculapii numinis naturas, alterum vocem gaudens reddit languidam superfluamque.Mihi quidem altius mendum subesse videtur. Desideratur enim, a quid sentio, nomen Lo Si, quo Asseulapii cultus florebat, id quod addito verbo gaudens diserto indicatur. Nequo quid sit substituendum, diu quaesiveris, cum ipse Aescalapii cultus Latinus, ascitis corruptela vestigiis, emo dationem ostendat Scribendum enim Huc mecum Epidauria proles, Huc, Antii gaudensi Scriptum enim legitur, cum Romani post infelici exorta, legatos mitterent Epidaurum, qui Aesculapium Romam inultarent factum esse ut anguis Aesculapii sacer ab ara emergeret atqus in navem Romanam serperet. Nave Antii appulsa, aliguis erepsit petiitque Apollinis lucum ubi per triduum circumvolutus palmae impendit. Quod omen in causa suit, cur Romani Aeseulapio
Fas mihi sanctorum venia dixisse parentum Tuque, oro, Natura, sinas, cui prima per orbem Iura animis sanare datum. V. 84 comiptelam 'iura animis sanare si consideraveris, cum probabilitat multo maiora mendationem sacrare praetuleris, quam elicuimus Marte nostro ut aiunt, ei quaerasinsio auctore vulgo recipitur sancire', praesertim cum consuetudine dicendi requentissima ac paene trita commandatur. l. Ovid. et 10 32I Di, precor, et Pietas, sacrataque iura parantum . Verg.Α. 2, 157 Sacrata iura Graiorum.
II. 1, 18 sqq, Quid mihi gaudenti proles 3llenia virgo
Nuntiat ritne aliquid tam saevo in tempore astum 7 Noverat efiigiem generosique ardua Blaesi Ora puer, dum saeps domi nova sarta ligantam Te videt et similes tergentem pectore curas.'Quas . Is omnium codd. consensu exhibetur lectio curas mirum est quod ne usqns virorum doctorum fugit auspicionem, cum plane absona sit. Prosequitur poeta hoc epicedio ad Aledium
Maliors dato equitem Romanum sibique familiaritatis ineulo marinis oniunetum, laudes lau.
13쪽
ciae, pueri delicati, iniquo sat praematura morte abrepti. cs. v. 34 sq. In tam atroci ait poeta, tamquo saevo luctu unam medicinam offert Mercurius unumque solamen, quod puer amissus apud inferos umbram Blaesi, amici fidissimi tibiquo carissimi agnovit, cuius signum atatuamque saepe te coronantem viderit domi tua vivus Boliquerat Blaesus Meliorem, quo fianiliarissime usus erat, heredem, isque more solito, ut par erat, sertis et coronis, quibus statuas ligabat, Blaesi memoriam sacrabat. f. Marti VIII 88,10. Iam quid sibi velint . Is verba et similes tergentem pectore cur RS', cum omnino non pateat cumque nisi de simili imagine lassi sermo non sit, restituendum est, id quod sensus efflagitat et similes tergentem pectore eras. Erant igitur vultus Blaesi cera expressi C situ. 5 l, I. Si manus aut similes docilis mihi fingero ceras. Iam locus nulla dissicultato implicatus Ora laesi puer cum ex effigi similisbusque ceris, qua saepe coronis decoravisti ulnisque amplexus es norit, vestigiis Blaesi apud in- seros insistet sermonesquo memor tui cum eo communicabit. De vocis cerae usu es situ. 3,3,20 IΤe similem doctae reseret mihi linea caras. Mart. VI 44 Maximus illo tuus, Ovidi, Caesonius hic est, Cuius adhuc vultum vivida cara tonst. X 37 Haec mihi qua colitur violis pie tura rosisque, Quos reserat vultus, Caediciane rogas 2 Silv. 2,7.l29 do Lucani filia: Vultua qui simili notatus auro . . . praenitet. De pectore tergere significatione es silv. b. I, I 63. Nunc anxius omnibus aris Inlacrimat signarius lares et pectore terget Limina t. B ample titur. 4,6,95. Quae eadem verborum curae et cerae confusio pro litorarum levi discrepantia laequens ms quidem iudice necessario statuenda in l. I ecl. 1 v. 100, ubi legitur: Apelleae cuperent te seribere cerae optassetque novo similem te onero tomplo Atticus Elei senior Iovis.'Iussus erat Statius carmine colebrare equum maximum , qui in honorem Domitiani, triumpho de Dacis Sarmatisque acto, Roma erat exstructus. Praedicat poeta Domitiani pulchritudinem, quam vel Apelles vel Phidias alter coloribus alter marmore effingere voluissent. Iam quid significent verba Apolleas cuperent in scribero cera E non est perspicuum senaui enim rePugurent, eum cerae ipsas neque dici possint depingor velle vultum imperatoris per linguae Latinae leges neque per logices praecepta Simplicissima ratione mendum tolletn 'o' in m literam mutata. Cui emendationi vel maximo lavst vocis curas adhibita frequentissima similitudo ac sere propria. s. silv. b, I, Uuras quo satigat artificum. 4 6,44 Quanta experientia docti A tificis curia pariter gestamina mensae ingere. ailv. 4, 1,6. A,6,29.
Quem non ambigui fasces, non mobile vulgus, Non leges, non castra tenent, qui pectore magno 125 Spemque metumque domas tuto sublimior omni, Exemptus satis indignantemque repellis Fortunam. Laudat poeta arula Pollii Felicis animi inlagritatam, quod vitam degat umbratilem et eloqueutiae et poesis studiis secundam, et quae nullis animi perturbationibus agitetur Iam sententiae quae dieitur summa cum in eo versstur, Pollii animum liberum esse omni motu, qui spemque me
14쪽
tumque domuerit v. 12b , cum verisimilitudine non parva contenderis scripsisse Statium: Sp-que metumque domas motu sublimior omni , quae coniectura haud parum commendatur . 3I Uelsa tu mentia ab arco Despicis errantes humanaquo gaudia rides. Domitii vitio Mohr-ssiqua astu in sententias medullam non penetrant. II 3,6 sqq. sotadii Melioris vitas degendas ratione si moribus proseruntur haec:Τu, cuius placido posuere in pectore aedem 6 Blandus honos hilarisqua tamen cum pondere Virtus, cui nec pigra quies ne iniqua potentia nec spes Improba, sed medius per honesta et dulcia limes, Incorrupte fidem nullosquo experto tumultus Et sors te, palam quod digeria ordine Vitam . . . . Iliacos aequar senes et Vincere persta. Laudat his vorsibus poeta Melioram, cuius vita in aprico sit posita, nullis tumultuum irretita laqueis. Quae eum ita sint pro nullos experto tumultus et secrete legendum nullos experto tumultus et secreta, palam quod digeris ordine vitam . Inullegenda sunt philosophorum dogmata et ea quidem prae ceteris Stoicorum, Domitiani temporibus suspecta. f. Marti I 8. Thraseas atquo Catonia dogmata Si sequeris, salvus ut esse Velis, pectore nec nudo strictos incurris in enses.' Sen. p. 91 secretissimos tumultus Suet. DOm. 10. ac R. 4, 22. b. 7. Quod Marhlandus suspicatus est secure quamquam Baehrensio placuit, vix cuiquam probabitur, quoniam et a lectione tradita nimis discedit et totius sententiae intimae condicioni minus respondat.
Nam pudor ingenuas montis tranquillaqua morum Temperies teneroque animus maturior aevo50 Carmine quo pota allo queam 3 Agitur da Phileto, lari Urai puero delicato, qui quindecim annos natus diem obierat supremum v. 703 Iam Marhlandus pro ingenii, quo mire excellebat, acumine perspexerat in mendo potassalator verbum, quo significetur, quemadmodum pueri decora patefieri possint scripsitqua nota esse queant', id quod Baehrensius in textum recepi At idem sensus restituitur mutatione multo leviore pro potasse' patuisse si scripseris. Accedit quod corruptelae origo multo iacilius explicatur. Neque enim quisquam negabit potasse Verisimilius ex patuisse lectione quam ex nota esse potuisse corrumpi gendum igitur sic: Nam pudor ingenuae mentis tranquillaque morum Temperies teneroquo animus maturior aevo b Carmine quo patuisse queant
Summa deum, Pietas, cuius gratissima caelo Rara profanatas inspectant numina terras, Buo vittata comam niveoque insignis amictu, Qualis adhuc praesens nullaque expulsa nocentum Frauda rudes populos atque aurea regna colebas,
15쪽
uitibus exequiis ados et Iugentis Etrusci Cerno pios fletus laudataque lumina terge. Claudius Etruscus pro a quas si orat cum Statio familiaritato facile a poeta impetravit, tu tris mortui Claudii trusci maioris, Tiberii imperatoria liberti deinceps ad summos dignitatis
gradus provocti, iam nim Neron imperators lactus erat procurator a rationibus, exsisteret praeco. Mors igitur gerit libenter amico poeta filiumque consolatur, quod talis tantiquo viri mortem lugeat lacrimis, quod amarissimum ait, veris. op. III. Lectionem laudataque v. . ferri non pomo in propatulo est. Sine dubio corrigendum foedataque lumina largo collato v. 80, ubido eodem trusco dicitur Iunc immane gemens foedatusque ora tepentes Affatur cinerea'. In eiusdem carminis v. 23 fingit poeta Etrusci defuncti umbram iam artarum subeuntem continuatque consolationem sic: Exultant placidi Lethaea ad flumina manes, Elysiae gaudet domus date serta per araa Festaquo pallentes hilarent altaria lucos:2 Felix et nimium selix plorataque nato
Corruptelam et quae v. 25 est obvia Benileius 'o' Baehrensius 'a' interiectionibus insertis tollere sunt conati. At me quidem iudice pro et si scripseris en', et propius ad odd. vestigia accesseris et sensu bene consulueris, siquidem vates pathetice, sit venia verbo, umbram venientem emero atquo significare sibi videtur. V. 70 seqq. odd. lectio hae est: Hinc si in Arctoas tenuis comes usqns pruinas Torribilem affatu passus visuque tyrannum Immanemque suis, ut qui sinenda ferarum Corda domant mersasque iubent iam sanguine tacto 75 Reddere ab ora manus et nulla vivere praeda. Praecipuos sed enim merito surrexit in artus Nondum stelligerum sonio dimissus in axem
Claudius o longo transmisit habere Neroni.Laudat his versibus poeta Etruscum, quod cum Caligulam tenuis comes in Galliam secutus sit'
terribilem affatu visuque tyrannum eadem sollertia tractaverit, qua serarum domitores utuntur. qui quamquam manus cruentas saucibus ferarum immiserunt, morsu intactas retrahunt laedique vetant. Lectionem immansmque suis corruptam esse primo aspectu patet. Verbum finitum ut rostituatur, et sensus efflagitat et corruptelas vestigia indicant. Neque vero quod Baehrensi
coniecit, qui pro suis' emollis commentus est, cuiquam probabitur Corrigendum est pro suis' subis' legendumque: Terribilem affatu passus visuque tyrannum Immanemque a ibi, ut qui metuenda ferarum corda domant . . .
lam sententia omni ex paris i rapidua. Subiit Etruscus caligulam tyrannum ut qui sω
16쪽
ra subsunt ossasquo iam oblatas cor redder iubent. Da verbi subeundi significations es. 3,1,90 Dilsetaque Polli Corda subit blandisque virum complectitur ulnis'. heb. 8,85 subit illa minantem'. heb. 9,5 Io preeibus Tonantem Iuno'. In eiusdem carminis v. 76 pro artua corruptela haud scio an scribendum sit ortus'. ominum lata cum siderum ortu obituqua a poetis nonnumquam omparari et aliis poetarum locis comprobatur et ipsis Statii carminibus confirmari potest, qui in silv. l. 4. ecl. I v. 25, ubi septimus decimus Domitiani consulatus celebratur, haec profert: Ortibus utque tuis gaudent turmaeque tribusque Purpureiquo patres'. quemadmodum secundum Iacobati coniecturam palmarem legendum est. s. silv. b, 73. Quin alios ortus libertatemquo
sub ipsis Uberibus tibi, parve, dedi.'In l. III ecl. 5 ero quas dicitur critica v. 104 repperitur, quas ab interpretibus adeo non sublata est, ut etiam nunc sub iudice litem esse certum videatur. Obsecrat poeta uxorem invitam, ut Roma relicta Neapolim secum a conserat, urbem omnibus oblectationibus vitas affluentem, id quod versibus exponit his: s Neo desunt varias circum oblectamina vitae: Sivo vaporiferas, blandissima litora, Baias Enthea fatidicae seu visero secta Sibyllas Dules sit Iliacoque iugum memorabile remo,
Ssu tibi Baccho vineta madentia Gauri 100 fleboumque domos, trepidis ubi dulcia nautis
Lumina noctivagae tollit harus smula lunae, Caraque non molli iuga Surrentina Lyaeo, Qua meus anto alios habitator Pollius augst Danarumque lacus medicos Stabiasque renatas. Primo obtutu apparet vocem Denarumquo corruptam esse. Ut brevis sim desideratur nomen insulae prope sapolim sitae, cuius lacus medici famam celebrem collegerint una suspicione motus, codd. vestigiis insistens, coniecerim Inarimesque lacus medicos'. narime, Pithscus in issula, ut hodie est nomen Iachia. s. Ovid. et 24,8s 'Orbataque praeside pinus Inarimen Prochytenqua legit. Verg. A. 9,7 16 Tum sonitu Prochyte alta tremit durumque cubile Inarimo Iovis imperiis imposta Typhoeo'. m literam initialem per 3ιττογραφια ex versus superioris simili litora Q in textum irrepsisse, haud improbabile est. Imhofius in carminis huius edition Halis a. 863 emissa coniecit Dimidiaeque', Domitius Aenariaεque'. t certe quidem nomen Inarime, quamvis insulam significet eandem, eum sit magis priscum, et poetarum consuetudini elegantiae- qua multo magis convenit et eadem de causa, uti exempla docent, frequentius usurpatur. Ussilv. 2, 2, 76: Hae videt Inarimen, illic Prochyta aspera paret'. Carmina lyrico , Statius laudes pangit Septimii Severi, ordinis equestris iuvenis es praes. inter ornatissimos secundi ordinis' eiusdem et oratoris et poetae insignis Teurit . i. R. p. 308,s cum ipse in Albano suo praedio versaretur Describit ibi poeta inde a v. b veris iam instantis amoenitatem sic:
17쪽
Iam trux ad Arctos Parrhasias hiems Concessit altis obruta solibus. Iam pontus ac tellus renident, Jam Zephyris Aquilo refractus.
Nunc cuncta oris frondibus annuis 10 Crinitur arbos, nunc volucrum novi Questus inexpertumque armen Quod tacita statuer bruma.
Vocem uerta v. s. corruptam esse manifestum est Cui quidem corruptela Baehrensius et Marhlandus subvenire conati sunt, alter ueri alter uernans conicientes Nobis omnes dissicultates sublatae videntur levissima mutation admissa, pro uoris 4ribentibus ruris'. Cum res sit aperta longiore disputatione supersedere posse mihi videor transeoque ad . IV ecl. v. 32 sqqi Sed queror haud faciles, iuvenum carissime, quellius Irascorque etiam, quantum irascuntur amantes.
Tantano mo decuit vulgari gaudia fama 35 oscere Cumqua tibi vagiret tortius infans,
Protinus ingenti non venit nuntia cursu Litera, quae festos cumulare altaribus ignes Et redimira hom postesque ornare iuberet Albanoquo cadum sordentem promere fumo
40 t cantu signaro diem Si tardus inersquo
Nunc demum mea vota cano et tu culpa tuusque Hic pudor.
Gratulationem miserat Statius ad Julium Menecratem, municipem suum Polliique Felicis generum, ob auctam prolem. Queritur poeta inde a. v. 31 sqq. quod non literis per Menecratem certior factus sed vulgari hominum fama, quas percrebuerat Neapoli, nuntium gratum compererit. V. 40 lectionis diem cantu signaro alteram utram vocem corruptam esse patet. Atque interpretes quidem Omnes corruptelae sedem investigantes Benileio auctore cantu vocabulum in suspicionem Vocarunt Benileiumquo secuti sunt pro cantu conicientem creta=, non tam sententiae necessitate
inducti quam specie quadam probabilitatis pellecti Tantum enim abest, ut cantu lectio corruinta sit ut unice sit vera atque genuina, id quod versibus sequentibus comprobatur, ubi legituri Si tardus inersque nunc demum mea vota cano, tu culpa. Respondent igitia haec Verba, quibus quasi quoddam opprobrium Statius Menecrati obvertit sententiae priori, qua significa emi, sero nunci se Prohiberi, quominus cantu diem celebraret. Ut brevis sim, emendandum est 'ri cantu sacrare diem'. Jam verbis insequentibus ut emendationi lux affunditur interpretandusque locus ita est Si tardus inersquo nunc demum mea vota eano, si ipso die natali cantu aer Rre diem sestum praetermisi, iuro meo sum excusandus, tu reprehendendus, qui amicum certiorem non laeeris. De sacrandi orbi significatione os Stat op. IV cum hunc diem sorte consecraremus.'Bor C. I 26, II hunc Lesbio sacrare plectro. Ovid. Pont. 4, 8, 4 Uamina Sacrarunt mum
tuum. Attame nondum omnibus difficultatibus, quibus implicatus eat hic locus, est expeditus.
18쪽
Etenim residet corruptela v. 38. Cod. Vrat lectio mutila exhibet enim et redimiro hem . Singulas quasque periodi sententias si examinaveris, statim fisi ut dosidoros pro sollemni solitoque diei natalis ritu coronationem capitis sertorumque crinibus impositorum mentionem. Quam ob rem non
longe a vero aberrasse nobis videbimur e chem corruptela elicientes vocem comam', praesertim si reputaverimus, vocem Oxarari potuisse com . Quod alii suspicati sunt chelyn , minus Placet,
quod lyrae quidem redimitas mantio in sensus iactura deesso potest, vatis ipsius coronati Menecratique amicissimi non item. Iotus igitur locus consormandus est sic:
Sod queror haud saciles, iuvenum carissime, questus Irascorque etiam, quantum irascuntur amantes.
Tantane me decuit vulgari gaudia fama 35 Noscere Cumque tibi vagiret tertius insans,
Protinus ingenti non venit nuntia cursu Litera, quae festos cumulare altaribus ignes Et redimira comam postesque ornara iuberet Albanoque cadum sordentem promere sumo 40 t cantu sacraro diem Si tardus inersque Nunc demum mea vota cano, tu culpa tuusque
Hic pudor. I, 10 sqq: Qualem te superi, Priscilla, hominesque benigno Aspexere die, cum primum ingentibus actis II Admotus coniunx L Vicisti gaudia conao
Ipsius, effuso dum pectore prona sacratos Anis pedes avido domini tam magna merentis Volveris. Antistia Priscilla uxor Abascanti liberti, id temporis inter summi gradus viros excellentissimi, tenim cura ab epistulis si erat a Domitiano imperatore oblata, cum diem supremum obiisset, precibus vidui coniugis Statius facito est obsecutus, ut epicedion conderet in honorem desunctae. Quo carmine occasione oblata summis laudibus effert poeta uxorem, quod cum summi imperatoris indulgentia cura ab epistuli coniugi esset mandata, quod munus inter rarissima reserebatur, ad genua Domitiani provoluta, superbiens honore, gaudium mariti testata esset, gratias agens meritas. Qui si sensus statuitur, sine dubio autem statuendus est, corruptelae sedem in lectione cenae latere in promptu est, cum sensum praebeat nullum. Restituendum, id quod sensus efflagitat, curas . Vicisti gaudia curae ipsius coniugis. De vincendi et curae vocabulorum
usu et significatione exempla conserenda sunt haec Stat b, I, 86, ubi de eiusdem Abascantii munere publico legitur: Neo enim numerosior altera sacra cura domo. Suet. Aug. 6. Verg.G. 3, 289 Nec sum animi dubius, verbis ea vincere magnum Quam siti ceterum s. ochi lex.
Indo a v. 180 consolatur uxor iam iam spiritum haustura supremum coniugo verbis his: Linquo equidem thalamos, salvo tamen ordine montis
quod prior exegi longa potiora senecta
19쪽
Tempora vidi mini pridem to floro nitentem,
Vidi alta propius propiusque accedere dextrae. Corruptela montia', quam corruptelam xhibet cod Vrat. omendabituri probabilitate haad parva, si scripseris mortis'. Obsecrat enim uxor moritura coniugem, ut lacrimis iam tempereti morior equidem, sic pergit, prior secundum statas leges naturae, salvo iustoque mortis ordine, quoniam natu sum maior Vidi enim omni pridem te flore nitentem
Monstrabunt acies Mavors Actaeaque virgo, Flectere Castor equos, humeris quatere arma Quirinus, 13 Qui tibi Dam tenero permisit 'auder collo Nubigenas clipeos intactaque caedibus arma.Docabunt Vettium Crispinum adulescentem, inquit poeta, et Mavors et Quirinus artem militarem
monstrabuntque armorum usum, cui benigna ortuna permisit, ut iam tener puer aurea arma collo gereret, ornamenta illa pueritias ingenuitatis lautaeque sortuna insignia Sententias igitur condicio poscit, ut emendemus: Qui tibi iam tenero' quae mutatio cum tam levicula sit, ut non tam coniectura quam altera lectio dici possit, cum sensu magis commendetur, non est, cur in dubitationem vocari queat Significantur igitur crepundia, veluti ensiculi aurei clipeique armaque omnino puerorum ingenuorum ἀναγνωρωματα. Cic. Bruti si). Iam per se patet v. 3Ilectioni arma locum suum iustum dari debere, quas lectio immerito Marhlando auctore coniec tura superflua aera a Baehrensio in textum recepta est. Totus igitur, de quo agitur, Iocus legendus est sic: Monstrabunt acies avors Actaeaque virgo Flectere Castor equos, humeris quater arma Quirinus, Qui tibi iam tenero permisit plaudere collo 130 ubigenas clipeo intactaque aedibus arma. Quod in patris deiuncti honorem Statius composuit spicedions , id quamquam aetatem tulit tamen dolendum quod tot tantisque mendis corruptelisque inquinatum se fieri. Quod autem in omnia Statii cadit carmina ut aut propter dicendi consuetudinem obscuram aut propter sententias condicionem parum dispectam nimiis difficultatibus sint obnoxia, idem de hoc, de quo disputaturigamus, carmine multo valet etiam magis. Quae cum ita sint, in animo nobis est de quattuor et corruptelas origine et medelas via ac ratione insignibus locis disputationem instituero. Atque ut carminis filum sequamur, inde a v. 33 proficiscatur disputatio. Legitur ibi vulgo sic: Vix has in munera solvo Primum animum tacitisque situm depellere curis 3 Nunc etiam labent manu nec lumine sicco Ordior acclinis tumulo, quo molle quiescis Jugera nostra tenens, ubi post Aeneia sata
Stellatus Latiis ingessit montibus Albam
Ascanius, Phrygio dum pingues sanguine campos 40 Odit et infaustae regnum dotale novercae.
20쪽
Maeret igitur poeta, quod patris obitu afflictus sit viresquo haud sufficiant eantui, quamquam fidium lyraeque ludo solitus sit depellera luctus nubem. Fro euris corruptela requiri leetionem chordis iam vidit Schraderus. At restat corruptela tacitisque', quippe quae sensui obversetur. Vix est quod ambigas na litora i sublata lectionem restitui genuinam. Scribendum enim sine dubio Raetisque situm depellere chordis', qua coniectura et palaeographiae rationibus, mutatio enim evicula, et sententia cardini aequo optime consultum. Tangere chordas saepe apud poetas reperiri locutionem notum. s. v. rem. m. 336 chordas '. s. etiam Stat silv. b, b, 3l, ubi de simili luctu legitur: Nec eburno pollico hordas Pulso sed incertam digitis errantibus amens Scindo chelyn. Inde a . 47 poeta profitetur haec: Atque utinam sortuna mihi dare manibus aras,
Par templi opus, aeriamque educere molem,
Cyclopum scopulos ultra atque audacia saxa 50 Pyramidum, et magno tumulum praetexere luco lIllic et Siculi superassem dona sepulcriri Nemees lucum et Pelopis sollemnia trunci . Illio abalio non finderet aera disco Graiorum vis unda virum, non area rigaretb Sudor equum aut putri sonitum daret ungula fossa; Sod Phoebi simplex chorus, et frondentia vatum Praemia laudato, genitor, te rite ligarem. Si divitiarum opumque mihi afflueret copia, inquit poeta, patris mortui gloriam ludis celebrarem plandidioribus quam Nemea sunt et Olympia, quibus Pslopis funera celebrantur. Neque
vero in sepulcro patris rude certaminum genus adhiberetur neque permitterem, ut ungula certantis equi sepulcrum patria tereret Citharae potius carminunique cantu laudes funderentur vati paterni. Quas cum ita sint, neque sensus ex laxius servati vestigiis elici potest alius, o ruptela lassa', quas corruptela crux fuit interpretum nimiumquo vexavit criticos, non aliter tolli posse mihi videtur nisi si sepulcri notio, quam notionem nunciatum magitat, investigetur. Atque corruptelae lassa vestigiis nobis insistentibus nulla busto voce propius accedere videtur ad codd.memoriam et sensu tam accurate tamque eleganter respondere ut sine scrupulo in ea acquiescas.
Quod Marhlandus exemplorum similitudine adductus auspicatus est campo', iterarum vestigiis prorsus alienis, parum commendatur. Neque enim inde verisimilitudinis quidquam redundat, quod idem verborum tenor pluribus exemplis perhibetur. tenim hoc, de quo agitur, loco, unus sermo est de patris sepulcro, cui insultare ungulas certantium equorum vates filius nefas putat. Certo sensum nobis spectantibus multo magis arridet emendatio nostra, praeterquam quod palaeographia quas dicitur verisimilitudo haud parum suffragatur voci busto. Quomodo enim ex campo' lections lassa corruptela oriri potuerit, explicare non queas. Quae v. 4 residet corruptela nuda vel unda', si coniectura uda interpretes lucem attulisse sibi persuaserunt. At multo propius ad codd. memoriam accedit quod nobis videtur uncta' cf. unda et uncta , prasterquam quod verbum est proprium caestus. Cl. Hor. p. 2, , 33 Luctamur Achivis doctius notis.'