Diva virgo Hallensis : Beneficia eius & miracvla fide atque ordine descripta

81쪽

DIVA VIRGO IAALLENSI s. 6sgatione εω precatione apud Di m Mensem -- geretur, siautem si ea corporis quod ex satin tamen anima esset pleret, an mim trant impetraret na m ita animum Midicere, ερο in Di benignitaleprosin flerare Antistita indulget libens.mittitur quae donarium aliquod offerret, simul augustum illud Sacrificium fieri bono voto

illius aegrae, curaret O mira, sed verat IpQ tempore quo munus a tamina, quo sacrificium a sacerdote offertur haec Hadriana tum intemplo,

inter conQrtes suas religiosas, sentit brachium velut manu prehendidi premi ac simul omnis conuulsi, tremor, dolor abierunt, neque post eum diem vel indicium mali rediit, bona fide ab optima Diua detersium.

CAp. XXXIII.

Plara miracula, ari seneris maristioris, Tabessaut inseri ionibus collecta, Sm serie temporum dige sis.

Ea quae hactenus dedi, unius fere seculi sent

duo excipio: id est ab anno o CCCC aut circa, ad annuo quingentesimum imis ad eum non pertirigunt. Deinceps Vsque ad hoc nostru aeuum fere silentium est, an non incuria, aut omisinone eorum, qui Actis praefuerunt Ego arbitror siue etiam latietas eos cepit seribendi aut colligendi, 3 cum

82쪽

66 Ius Τ LIps Icum viderent uae gloriam satis iam propag tam testatamque esse. Neque enim desiisse miracula, vel haec aetas dicit in qua paucis ab annis memorabilia euenere quae tamen non Actis comprehese, sed Tabulis fere votivis signata, aut depicta, breuiter hic commemorabo. ANNO

QO . ID. XXXV. UO tempore Carolus V. Imp.

rtiter magis, quam feliciter Africam. in ea Algerium urbem tentauit fuit in expeditione Ioannes Presim cum uxore, qui in reditu praesens vitae periculum adiit, ipsa naui, qua Veliebatur, euersa &mersa cum ille Ditia Hallensi inclamatae, testatur in Tabula incolumem sese atque illam euasisse: modum ultra non addit.

rum , quod adritum hodie appellant, puella Aulam regiam cum parentibus secuta hautem Hallis oriundi erant casu e fenestra sublimi,&quadraginta amplius pedes alta, decidit. Diuae

corde inuocatae auxilio, immunis ab omni noxa surrexit, vocem statim emittens, O Di Iarem metuere. Bona Virguncula,iam tuita erat 'uid poscisa agnosce magis, quam pete sed & haecognitio erat,ore fassae quod corde voverat. Anno m. ID. LXXI. Alsonsus Gusmannus Hispanus, domi nobilis eiusque filius,ille in gutture letale vulnus, hic in capite exceperant & a

medicis desperati ac relicti, ad Diuae huius opem

83쪽

DIVA VIRGO HALLENSIS. 67 versi , statim eam senserunt,& cum omnium assimiratione intra paucos dies utrumque vulnus

consanuit.

λω ID. XCL fuit vir nobilis Antuerpiae nomen verecunde silemus qui foedum, immane aliquid in se meditans,&animi impetu Victus , fraena rationis excusserat: subito ad Diuam ipsam sese&preces conuertens , mirabili mut tione sensit refrigeratum pectus, &selus quod amabat,detestari Quo ostensas,qui praedae iam imminebat, malus Genius, ex alto loco &septemdecim gradibus scansili, hominem praecipitem dedit ceciditque sine noxa corporis aut membrorum, pugione tantum dissi acto, quem sceleris instrumentum gestabat.Diuae igitur huic gratus tabulam posuit,obscurum nec obscurum

rei monumentUm.

Anno oo. D. XCIII. moti Blatta, inter

Epirotarum equitum inui laudem a tempore Castrina illius, vulgo Scanderi egi, equestris militiae tenuerunt inter equitum dico illorum vexillationes, Malae unius Praefectus, in Gallia milita bat Carolo Duci Mayenio,qui religionis causam

tueri censebatur Ctim autem iuxta Cambre-sium in pago aliquo cum Ala sua stilus ageret,Ο casio visa Duci Longeuillio is partes Henrici IIII. Regis sequebatur rei bene gerendae, &hominis opprimendiniaque venit subitus,& invadit eum

84쪽

68 Ius ΤILIps Icum ducentis circiter equitibus , quadringentis peditibus Impar valde pugna, vel numero vincitur equus sub eo confoditur, ipse Capitur,&ut bellis ciuilibus sanguis magis quam praeda

petitur, clamatum imperatumque,Occide. Ulnus igitur in capite letale accipit, viginti in reliquo corpore plagas & cum in tanto diserimine

Diuam hanc palam inuocasset, re semimortuUS, opinione mortuus relictus , incolumis tamen euasit in voti reus Hallas paullo post venit, tabula rem miraculum testatuS. Anno M. D. XCV. An πω Chamberim Anglu natione,vicarius Centuriae Tribuni sui St-bj cum Spadam in Eburonum tractu,ad laudatos 1llos medicatos fontes venisset, fors fuit memini, pars periculi eram ut Bataui trecenti equites inopinati aduenirent,multo opprime

rent, & abducerent captiuos Iste in eorum medio tutus Mintactus dicamneri inconspectusῖ egit: la Ditia hac Virgine Cui se deuota erat,Uelante, per medios hostes eripiente Sensit ocfassus est, tabula seripta adfirmauit.

Anno m. ID. XCVII. Stephanin Ruinin Montibus Hannoniae oriundus, rei&negoti causSaLusitaniam cum feliciter venisset, in reditu non eadem fortuna fuit. Tempestas occupat,in innaedio mari navim frangit,inieci orum pleros

que demergit. Ipse in Diva Virgine fretus,tabu-

85쪽

Div A VIRGO ALLENSIS. 69lam arripit, &inter tenebras vastosqtie fluctus, sidere illo allucente ac dirigente, terram & Vitam tenuit Tabellam dedicauit,ri breui narrationi

subscripssit Mirabilis est Dem insancti M.

lis virvi miles in praesidio arcis Tornacensis agebat, sub Ili' Philippo Comite Solrano, virtutum S prudentiae dotibus insigni Principe Improuidus, an festinus, decidit vespere sub horam octa- iram, densis iam tenebris, Februario mense, in subiectum arci flumen , magnum & rapidum, Scaldim. Ipsb casu Virginem Halleiasem incla- anat,& vota vovet statimque non auxilio illim sed praesentia adest, videtque coram Ditiam tali emgie, qua in aede Hallensi arae silperstat Et quasi manu sentit subleuari se, impelli ad ripam fluminis: ubi salicis ramum apprehendit tenuitque firmiter, donec cymba ex altera ripae parte appulsa, in eam impositus liberatur. Hoc non ipse magis, quam vigiles omnes arcis testati sunt,

qui viderunt audieruntque. Anno oo. IDC Ita quo haec seribimus, uxor

Nicotii Langi graui morbo detinebatur, deposita&a medicorum Ope abdicata. Decem horas pro mortua iacuit Cum maritus Vota nostrae Di-uae fecit, factisque uxor reuiguit, an reuiXito Certe intra paucas horas plene retia iit. Vterque Hallas venit, monumentum dedicauit Plura

liceat

86쪽

7o Ius ΤILIps Iliceat aggerere sed aut prioribus paria, quae cum taedio iterentur aut obscura, id est,nec locis, nec temporibus, aut persenis satis definita Passim enim ibi stipiones, fulcra, mali aut tabulae nauium variae hominum aut eventuum figurae: quae latam opem ostendunt, sed ut dixi, incertam,& narratu haud facilem quoniam in re ista sacrorum nec libet, nec licet, ingenio indulgere. Supersedemus. quidni satis sint ista, beneficentiae& potentiae eius asserendae sedi pietati ac religioni in animis excitandae, siqui ab utraque ex profesta non sint alieni .

CAP. XXXIV.

Sodalitas Beata Virginis , Principum His tinsiri omm nomma : tum Aiquid Suhi

Ranseo ad Exempla eorum, qui eximie in culturi veneratione huius Diu dediti fuerunt Ii quoque multi, dignitate ac potentia in

Gior ter Europae primos. Fuit ' Sodalitas antiquitus bb; instituta vi Code ashruatur,in quem relati qui γῆ nomina dederunt Plurimi utriusque sexus sunt: dulgen' sere titulis, non propriis sitis nominibus in s.

ὰ uni ur isti, Caesar cum uxore S liberis. Rex An- 'δ glia,cum xore seberis. coniicere licet, illum fuisse

87쪽

fuisse Maximilianum Alisti acum, nostrum in hunc, Henricum Octauum, eidem Caesari amicum Est deinde Brabantia, Lotha gia,Limburgi,-- xore Fbberis item Dux Geldria

FIE . Etiam nominatim ne in senior, me Hannoniae, Uxor. Alius Guillelmis Comes Hannoniae, o diae, uentandi cum inre literis. A bem Comes PHallam Rheni, Dux Bauari Comes Hannoniae, o dia, s Frisii, cum

C ore in liberis.

Ludomem, Comes Flandriae se xor Margarata. Frederi , Dux Bauariae. Theodorism,Comes Lusensis. listam Flandir, Comes Narminensis, Bethunta

Dominis cum Ioannὰς ore.

Multi alii Principes Antistites,Nobiles, Privati, Plebei quos sine fruetu aut oblectatione, nominemus. Illud addo, aliam velut Sodalitatem esse eorum, ita Ditiam Virginem solleiani Sunt rationis die inuisiunt,& dona publice ei serunt, a que ipsam adeo ferunt. Res explicanda est. Sunt duodecim partim Opida,partim Municipia,quae quotannis prima Dominica Septembris is status dc sollennis dies est Hallis se sistunt id est, ab iis missa primores aliquot ciuium aut incolarum. Qu)bus Ecclesiastae&Magistratus Hallensis obui fiunt , comiter ωhoneste excipiunt, ad 1 aedem

88쪽

72, I v v I et L s Icedem statuamque sacram venerandam deducunt Iisdem vinai cibi, beniuolentiae eroo offeruntur. Illi autem,pro suo quisque opido aut municipio Chlamydem Diuae offerunt,numero uniuerse duodecim aut quia affatim iam Chlamydum est ipsas ab aeditui templi sumunt,ac

certam pecuniam in pios usus rependunt. In Supplicatione deinde,cum Statua per urbem & suburbana defertur , illi comites sunt: Mordine etiam humeros supponunt, pia aemulatione sa-Crum onus affectantes. Opida sunt ista AthismTor cum,B Agar, Gentianae, Condatum, Na-mumm. Municipia autem, Lembeca, Vmurant ,

Dona memorata e tantism Principum H eorum qui Belgica praefuerunt. IAm ad eos venio, qui Donis etiam muneri

bus varie testati sunt affectum. Et quamquam hic quoque magnus numerus in Rationario templi vidi tamen duplici caussa diffundere haec prohibeor. Primum,quia ipsa Dona non omnia, imo exigua pars comparet: Umilim,&nungmaxime in publica hac inopia, multa consilio dcconsensu diuendita mi ad templi& sacroruinivsum . Deinde, quia eadem illa Actuariorum ruditas

89쪽

DIVA VIRGO HALLENSI s. 73ruditas culpanda. qui Dona quidem consignant,&appendunt sed donantium nomina insuper habent, titulos indicasse contenti. Vt, Dux Bra-b tu iam dedit Senestata Hannoniasti tuam

argenteam armati militis Gramminauratam 'gnipreti Sm operis, figuris mariegatam 'Delphinus rati

corona ue capisiis ina invitis, i in Di Virginis, do a is tinante Topanhὰ Mommoremio. Multa, inquam, haec talia lego sed quid memorem, per nis&caussis sic incerti. Ego ver,pauca illa digeram, clivae nostri Principes di Dynastae dederunt &initium ab illo faciam qui Belgicam nostram in hoc unum Corpus feliciter iunxit. Is est Pu 1 Laptu sitire suo BONUS &huic Diuae quam addictust Docent monumenta, quae asseclusi cultus siti reliquit Prim b, ipsius Virginis statua grandiuscula in media Ara posita: sed auro puro indues a Filium brachio uno praefert, altero florem Lili inauratum. In pectore monilis vice sunt, uniones sex puri,grandes & in eorum medio carbunculus, si uel ropus lapis, quem Rubrum nos a colore vocamus. At in capite Corona est puri uti auri Sunt deinde in eadem Ara duodecim Apostoli ex argeto fabre satis faeti quos inibi etiamta nunc est videre simulq; adlatu Utrumque Arce,

90쪽

T PPI Iduos c testesCenios, siue Angelos,eodem metallo,candelabra praeferentes, & venerationem Di-υς exhibentes. Supra has statuas,ibidem duς sunt militareS,altera Pedestris, altera Equestris o significatum liquet,utramque militiam suam vereno Mum Principem Diuae consecrasse. Istae pariter ex argento sed fuerunt duae eodem militari habitu, puri aurici quarum Pedestris securim, Equestris lanceam manu teneret. Idem Lampadem auream, insigne munus dedit cui aliam inauratam publica necessitas deinde substituit. Fuit & Statua, iustae magnitudinis, dimidiata ex argento, donum eius Uxoris. Consipicitur item Fenestra vitrea in eo sacello, va te pieturata, Philippo curante M lonante. Denique N Tabula

est, in qua apsi Dux supplicis habitu efflagitur

procumbens ad Diuae gentia; versus aliquot

Gallici inscripti, pi magis quam boni, in huius

laudes. Annus subscribitur Oo CCCC. LV. Marthdies XX. Enimuero vides Lector valde hanc Divam , nec sine mercede coluit quippe quae pariter eum extulit, & ad id aut diuulsas Belgicae prouincias, paullatim conciliavit,in unius illius

imperio subiecit. CARDI Ws eius filitis, cognomentori re Av-DAX atque utinam non fuisset Eius 1 bi donum lego, Falconem argenteum nec ultra. MAXIMILIA Nus successit,qui in Austriam gentem