장음표시 사용
31쪽
neni, qdae utririque potest esse par & ,qualis, sed taresatibne ad .
periculum,quod in mari saepius contingere solet. Sic etiam elidi posset haec divisio Assecurationis in terrestrem & maritima qubd terrestris non aequE fit necessaria, cum major de infestior sit maris saevitia. Ubi navis sita Santerna sive culpa nautae, sive vi ventorum, in Syrtes scopulosque impegerit, vel etiam flum-mbus obruta suerit, actum est de vita, nec arte corrigi hoc malum potest. Imber, fulmina, tonitrua, tempestates in terra si immianuant, potes aliqud te recipere dc continere, quoad illa praetem ierint. Apud Athenarum lib. 8. Anarcharsis interrogatus,quae t tiWa essent navigia, rotunda an longa ' respondit, quae in te ram deducta essent. Potuisset Santerna hoc Athenariaddere: sese san & Vibones, Britannicae herbae flores, qui devorati ante ton, trua a fulminibus securos reddere existimantur, Plin. liis. as. c. Non quaeritur, an Assecuratio terrestris aeque sit necessaria, sed annon sit eadem cum maritima Sc communem habeat effectum: licet aequὲ necessariam dixisset Mucianus, quem in Dionis compendio legimus habuisse semper in ore pecuniam nervum esse Principatus. Dicerent aequἡ necessariam , qui terrestres tempostates horrent, quique ipla securitati dissidunt: imb securitatis
LI. Utraque Assecuratio est vel totalis vel partialis. S
lent, qui magnam mercium copiam asportant, non eam totam
assecurare, sed panem, ne multum pretii sol vant, dc ne, si merces omnes pereant, nihil omninb ipsis remaneat, sed saltem maneat valor partis assecuratae: ut si asportant merces valoris sex mille aureorum, assecurant solum Valorem duo mille aureorum. In
hoc autem eventu si designetur, quae pars in singulari assecuratur, tune si illa pereat aut pars illius, solvendum est solum, quod ex illa periit: nihil verb, si partes aliae non assecuratae pereant, de tota illa pars designata salva mansit. Si verb nihil in particulari designetur, sed solam ex illis mercibus assecurentur duo mille
aurei: si verb pereat dimidium omnium illarum mercium, quae orstimatae fuerunt sex mille aureis, solvuntur sollim mille aurin& ita proportione eadem de reliquis mercibus quae perierint. Molina d. dist. sor. n. s. Vide Cardinalem de Lugo d. feci. uir. n. ulta
L Il. Totalis sit vel partialis est vel pura vel condition
32쪽
iij Huius divisonis veni lumbon petitur e l. d. Mat. . L 3. C. ad. In l. 4. idem est non esse periculum, & periculum d siisse. In i. s. proponitur conditio poenalis non existens. Inconditio est privatae conventionis. Huic divisioni non advers tur, qudd idem sit purum & conditionale. I. d. V. O. l. I. d. L. Commi s. Resp. ind. s. pen. non est conditio propriE sic dicta, quae est suspensi juris constitutio, ιμα risuis O legit. sed est conditio ad praesens vel praeteritum tempus relata, ctuae aut statim
insemat obligationem, aut omninb non dissiri. enim per rerum naturam siunt certa , non morarietW obligationem, lis apud nos incerta sint.
Ind. l. I. non idem est purum & conditionale, sed idem est purum &quod sub conditione resolvitur. Huic divisioni non adversitur La. in princ. d. in diem addict. ubi quoipes fundus in diem' addicitur utrum pura sit emptio, sed sub conditione resolvatur; an verbconditionalis magis sit emptio,ejusde quaestionis est. R. λquaestione transeundu ad responsionem,qua videtur verius interesse, quid actum sit: nam siquidem hoc ahum est, ut meliore algata conditis dissedinur, erit pura emptio, quae sub conditione resol ititur : sin autem hoc actum est, ut perficiatur emptio, nisi melior conditis eruetur , erit emptio conditionalis. usus differentiae inter emptionem puram & conditionalem est in L l. r. in s. nam si pura est venditio, is, cui res in diem addicta est, & usucapere potest, α fructus & accessiones lucrari, & periculum ad eum pertinet si
res interierit. Huic divisioni non adversatur Santerna d. Ueci' pari. 3. num. Ati cui omnis Assecuratio est conditionalis, idque respectu habito ad periculi vel casus eventum, quo non continge te si nihilominus Alsecurator id, quis dinosum periςulisonventum erat, praestet, verius donatio quis assecuratio dici meretur. R. i. omnem assecurationem essu conditionalem non in se, certo respectu. a. periculi vel casus eventus non iacit assecur tionem, sed assecurationis praestationem. Vid. supra th. 3 . in qua sic insertur assirmando, conventio de pretio facit assecurationem, pretii numeratio, quae non peraeque desideratur, facit assecur tionis praestationem. 3. Conditio, quae inest, ut in assecuratione pura, non facit actum conditionalem, sed conditio, quae recis pitur Om ni tutoris datiocii inest conditio, quae discernit tui
rem suspectum a non suspe to . sed non omnis tu; tur sit,
33쪽
illius tutoris diuo est pirura, hujus datio est conditionalis. 4. Si utraque conditio siceret actamconditionalem, nunquam intueremur initium, contra L 3 is princi nund. assecuratio posset degenerare in donatione eo, quod degenerat, non est donatio. In l. 22. d. Q. a. riati pars degenerare potest in donationem inter vivos,eλέω degener nonest donatio inter vivos. LIII. Qualiscunque autem sit Asiaeuratio, illa aestim tur secundis suam formam, sive sit ipsius Assecurationis, sive Mecurationi accedat. Liv. Forma ipsius Assecurationis con sistit in ipso eo tractu, & inpactis, suae contra trui Assecurationis iniunt: sive insint in eontinenti, ti tunc forniant actionem, L 7. f. s. d.ροα sive insint ex intervallo, dc pariunt exceptionem, Stypinamus
L v. Hic contracts & haec pacta sint talia, ut tamen non recipienda non recipiant. In l. o. innivc. d. pH. est pactum g nerale: non tamen Valet pactum, quod turpem causam continet,
L VI. Turpis eausa est vel Universidis vel Localis. In
universalem veniunt Praebendae, Dignitates, Munera, quorum non est nundinatio. Bod. de re' siis. s. r. libr. 6. r. a. Vide Car
tum Molinaeum Z divid. o indis.fol. ηwn. s s. ubi de ejusmodi nundinatione ossiciorum, dc inexperiis emptitiis Judicibus i ter caetera scribit, Huis p uaria venalisis tur puer pres ut Mered anitates ipsaι judiciales, etiam plebecula destiabiles : nullum ensem tam vilem cerdonem vel coquum es, qui non steret se iliumve uum etiam Senatorem του Ha partimenti feripos, aut abbatem vel visi Mn, si pecunias uia .cunque corrosu numerare posset. vide Petrum Gregori in Synt juri uni.
juxta quem nihil pejus potest accidere reip. ea negotiatione: pro uno enim aureo, quo oniciarii redimunt ossicia, & jurisdictionis potestatem a Principe, infinitus revendendi ratius justitiam si dicis occasiones architectantur, ut etiam impudenter audeant in s ditos gratari, palamque supra sportulas debitas petere, quod jam Principi pro mereatura ossiciorum dicunt te praebuisse. Ada venales isti vibium Senatores pro pastoribus agunt praedo- hes, pro
34쪽
nes, pro custodibus Iupos, quos dominus abigat ὶ grege suo.
Adversatur huic turpi causae Universali venditio officiorum etdhue in Gallia usitata , quae sub Ludovico XII. Galliatum Rese
magnum incrementum accepit. R. manet turpis causa universalis, quam tactum Potentioris limitare non potest. R. 2. Hoto- mannus, iraturae ductu quodam hoc esse consequens, ut tam prodigioso mercimonio probis antelati nequissimi, prudentibus imprudentissimi,doctis indoctissimi ex justitia ipsa rem faciant promercalem : clim quae emeris, vendere juris gentium sit. Sicut lanii optimum bovem uno pretio emptum in macello per partes venditant ; ita magistratus uno comparatur pretio, & ejus administratio postea lingulis jus postulantibus tot pretiis, sine ullo conscientiae scrupulo, divenditur. Prolixius quid de hac arte injustitiae institoria sentiendum sit, recitat Thuanus Idrii 32.
ad annum iso . excludatur omnis nundinatio, magistratum voveo prudentem,& modum creandi intuerrimum. Non aperto facinore suae vel amicorum cupiditati serviat, sua pulcritudine justitiam revereatur. Mihi voveo sortem Scipionis minoris. Chartagine Romaq; jam in laedus compositis,Regi Numidarum, Masinissae, qui de ipse Romanorum amicitiam colebat, cum Poenis dissidium fuit. Jam in castris utrinque exercitus erant, diactus etiam certamini dies, cum Scipio minor, forte ad alia negotia in Africam missus, pervenit ad castra Masinissae, tantique pro hi spectaculum cepit. Tuta illi res, quocunque fortuna se inclis nasiet, Romani nominis majestate. Successit ergb in tumulum, vidi triue certantes, dc impune licuit tot mortalium periculis frui. Et visa res tam ambitiosae voluptatis,ut negaret hanc ante se contigisse, nisi Jovi ab Ida, Neptunoque E Samothracia extra aleam Graecorum & Trojanorum bella cernentibus. Liceat mihi non illorum, qui honorum emptionem non dissimulant, sed meli rum animis jucundissima familiaritate misceri, aut vorum in v liis litibus sensus saltem, neque ineloquentem eruditionem perincipere, aede ipsis judicantibus serre sententiam. Aut, stratum est in tumultu sori esse , ipse discursantium fremitus vulsusque diversi, hi exanimati metu, spe alii exultantes ita oculos abriapiant, ut utilissimam humanae dementiae scenam intueri existimer. Adversatur huic turpi cause univosali etiam honorum &
35쪽
ossiciorum emptores esse laudatae dignitatis, qui nocentes Miscusare,&adesse sordidatis iis sit magnificum. R. hoc credendum in iis locis, in quibus non sola merita, sed nummi promovent; tunc contingit eos, qui sunt laudatae d ignitatis & aliter non pervenirent, honores & ossicia emere. Quando autem sola merita promovent, non movent nummorum insidiae, quibus nil tale merentes ad honores & ossicia grassantur, seque putant caeteris excellentiores. Commodum heic est illud Ant. Matthaei exorat. in Cisionem. Quis furi nisi fur gratulatur φ Quis moechum amat nisi moechus y ctiadesem quis non odit, nisi ipse crudelis φ Plus Siculis damni verres dederat, quam centum fugitivorum cohortes, libidinis autem & crudelitatis vestigia tot & tanta reliquerat, ut non poenas inde, sed praemium aliquod expectasse videretur. Utinam hi emptores illigarentur fugitivorum cohortibus, &non in libidinis ac crudelitatis vestigiis praemium expectarent. Vide Polyd. Virgilium l .Hi LAnglis. 8. ubi de Eduardo III. quem viderit auro insidentem, Mochen d. Contrib. c. I. mn. IA . Occinamus iis, qui tantum pecuniosos promovent, haec Catulliana, . Euga es, novimuri es puella verum eis:
Et dives ; quis enim potin negare' Sed dum tu nimium Fabusia sternis Civiis 6pientia magi os, Nec dives, neque bella, nec putati eri
LVII. In localem turpem causam veniunt illae res, quae non sunt privatorum, ut in I. i. C. quae res ren. non posi. surandae a que distrahendae purpurae, vel in serico vel in lana, quae blatta Velonyblatta atque hyacinthina dicitur, facultatem nullus possit habere privatus. Veniunt & illae res, quae certo ordini prohibentur. Senatoribus navem ex L.Julia repetundarum habere non licuit, L in αβ ιι vacat. Oexcus mun. Apud Livium zi. est L. lata a Quinto Claudio, Tribuno m. ne Siaator navem haberet trecentis amphori majorem. Vide Gjurbam ad Lunis Quin inilis inemptis siste f. his. Io. num. ult. Veniunt&illae res, quae e portari non debent, ut sunt vinum, oleum, liquamen, loricae, scuta, arcus, sagittae, spathae, gladii, tela, ferrum, vel iactum jam
36쪽
o merci Exportantur & hae, quae Barbaris cuiusque gentis ad R mam urbem Sacratissimam,sub legationis specie, vel sub quocunque alio colore venientibus venundantur, Lust. C. d. t. quae res exst.
non deb. Cum his non pugnat th. 48. in qua quaeritur, An in ask- curatione mercium intelligatur pecunia, quia hic proponitur I calis turpis causa, quae Vult non ubique pecuniam exportari prohibitam. r. non omnis pecuniae exportationem prohiberi: quod novisse debebat Erasmus, de quo ad Carolum V. Imp. Beatus Rhenanus; In Anglia cum aliquamdiu mansisset, in reditu apud Dovariense litus a telone sortunis propemodum omnibus exutus est, ac nondum navem ingressus naufragium fecit, quod compi sculos aureolos ultra praescriptum numerum & sine regio dipi
L VIII. Quod est localis turpis cause, potest extendi ad
universalem, ut est locarium Nautarum, de quo prius egerit Am- sterodamum aut alius Princeps, ratio turpis causae est universalis, sive sit necessitatis sive consilii. Est necessitatis, quae apud Styy mann um L L num. 28o. 29I. qua, quod non integrum debetur, antequam finis negotiationi imponitur, in taxationem non venit.
Est consilii, quod acuit diligentiam ejus , cui locarium debetur, si
sciat locarium esse periculo exemptum. LIX. Forma ejus,quod Assecurationi accedit,est Pollex sive Instrumentum. Hoc in se contineat r. nomen Assecuratoris. d. nomen Nautata nomen Navis. 4. nomen loci, ubi navis oneratur. s. nomen loci, qub navis tendit. 6. delanationem mercium. 7. nomina eorum,ad quos merces pertinent. s. tempus. '. liberum navis cursum. Io. susceptionem periculi. it. consessionem pretii. LX. I. Nomen inuto quod refertur vel ad numerum,
vel ad nominati originem, vel ad adscititium nominis colorem. Ad numerum, quo est vel unus vel plures sint Assecuratores, da 'tur quippe & collegia Assecuratorum, qui, ne unius sit damnum, commune damnum resarciunt. Ad nominati originem, qua Aia securator domicilium suum consignat. Ad adstititium nominis colorem, qui apud Stypmannum L L num. 3'o. Judaei Assecurationibus inseritur, quod solet fieri propter depraedation quibus ejus bona obnoxia sunt.
37쪽
LXI. II. Nomen Note, quem non opponimus mistro ut in L i. s. a. d. Exerc. H. sed ponimus esse ipsum magistrum, cujus est totius navis cura. Santerna pari. m. 48. Potest tamen iis nomine nautae intervenire error, qui in persona non interveni s quidem. 29. I. d. n. L XI L III. Nomen Oxu, nam Babylonii sita navigia cἴre orbiculara& coriacea: Armenii ex caesis salicibus : AEgyptii ex spino. Indi alveis ex singulis arboribus cavatis navigant. R inavi veteres in eo discrepat uni: alias enim naves fecerunt breves angusta puppi proraque, & lato utero, quo facilius B uctus toler rent : quassam planas carinis,ut sine noxa sederent: plures oppositis utrinque gubernaculis conversas, ut repente remigio hinc vel illinc adpellerent: multas pontibus stratas, super quas tormenta veherentur, simul aptas serendis equis, aut commeatui, velis habiles, citas remis..Groniandiae cultores scorteis vitilibus navigiis utuntur tutis aquassatione maris & scopulorum. Lappones& Finnones navigia habent nullis clavis, nervis & viminibus compaginata. Alii alios excogitarunt structionum modos. Vide Herodotum in Cl. O Euterp. Ben trium in his . nov. O . Tacitum libr. Minal. 2. Vegetium lilr. d. remitis. s. c. ita Polybium l. bist. M. Alexandrum ab Alex. lih.geniac dier. c. r. Plinium libri 16. c. o. Caesarem I. 3. d. best. ciril. Lucanum Pharsalis. 4. De navigiis Dctilibus, papyraceis, vitreis, quae magis sent ingenii, quam idonei usus, sileamus. Sileamus & hic, an rub nomine navis ejus latera, prosa, pu ppis, carina, gubernaculum, malus , anchora, Vela, a tenna, rudentes, epitonis, anquina, rem ulcus, sentina, si almus, transtra, phalanges intelligantur. De his enim loqui, non magis prodet set, quam si loqueremur de vendita domo, an instructaea contineantui φ Vide Carpeto v. pari. 2.ωψ.ῖ'.def.2o. Non magis pro desset, quam si loqueremur de eo, qui deberet omnes servos suos,& vellet non debere atriens , qudd atrium omni ex parte mundum & nitidum ut sit, curet: haec cura dicit servum esse atriensem, non tamen servi atriensis tollit debitum. Aut si exciperet servum pileatum, qui pileotcctus demonstrabat se venundari: aut si excia perut jure belli captivum, qui siti, corona venibat. Vendi non potest alteri debitum. Sileremus hoc an nomine navis scaphac. mPAholidatur l aliqui negara, nos afirmamus. Negant
38쪽
tes non iuvat, i . d. Erictio. in qua hoc tantlim habetur scapham
non esse membrum navis. Non juvat L . d. in b. vel instam. legas. in qua hoc tantum habetur scapham non esse instrumentum navis. Non juvat l. 3. s. i. de R. R. ubi non agitur de assecuratione navis ; sed de rei vindicatione, in quam, cum sit stricti juris, scapha
separatim venit. Quid negantes responderent ad i. . in princ. d. L. Rhod. d. Dct. ubi navis on a juvandae causa squia intrare flumen velpomrum non potuerat cum onere) si quadam merces in sicapham trajecta sum, ne aut extra flumen periclitetur, aut in ipso ostio vel porta, ea, scapha submersa ess, ratio haberi debet inter eos, qui in mare mercessisas habent, cum his, qua iii scapha perdidemur: quia nomine navis scapha comprehenditur. Qu id responderent ad i. i. g. 6 d. exere. HI. ubi navem accipere debemus, si schedia sit: si schedia, quamobrem non, si sit scapha. Schedia Festo eli genus navigii inconditum, trabibus inter se tam tum nexis factum. Respondeant, si quadrat,
tibi cum parva navita Taphi mea.
Vide Santernam. p. 3. nom. 37. 38. L XIII. IV. Nomen loci, uti navis onerarum. Huic non ropugnat l. 43. d. Dd. ubi adjectio loci est supervacua. R. non cum iis, qui includunt locum domicilii: non eum iis, qui locum interuligunt non naturaliter, sed civiliter de quocunque loco legitimo& idoneo,in quo alias reus sine adjectione loci conveniri potuisset; sed in d. l. s. proponitur facultas concessa ei, qui, quem suo loco non potest, quocunq; loco convenit. In l. s.I. d. pec os. etiamsi certo loco & tempore quis constituat,non sellim eb loci peti ubi ei constitutum est, sed ubique potest.
L XI V. V. Nomen loci, quὸ naris tendit. Navarchus enim non mutat destinatum iter absque necessitate lucri sui causa, sed adpellit portum,de quo convenit. Tunc manet velum illud Anacharsis, de quo in re. i. securissima est navis, quae in portum venit. Interpretamur hoc contra Loccentum tbr. Ljuri maris. r. c. s. m. '. securior est navis ea navi, quae nondum in portum venit. Non tamen inficias imus, in ipso ostio vel portu periclitari navem, d. l. inprinc. Quid si non attendi queat nomen loci, ubi navis oneratur: non nomen loci, 'ub navis tendit; sed navis cum mercibin in extem locis arrem detineatur Z Respondet Loccentus d. l. n. l . LXV. VI. Designationem mercium. Cui non est contra-
39쪽
llum, qubd obligatio Assecuratoris sit generalis, quia potest en
obligatio generalis secundlim quid in relatione ad pericula, quia tum susceptio est generalis: non in relatione ad merces, quaesis , cie sua deligirantur.
LXVI. VII. Nomina eorum,ad quos merces pertinens. Pertinere
non silum id di citur, quod ad aliquem jure dominii pertinet,
aliquali interesse. Hinc assecuratio super mercibus ad me pertu nentibus ad merees promissas trahitur. Sicut etiam valet super' pecuniis a masistro navis debitis, & ab ipse promissis silvi aliis sub periculis suae navis in civitate Venetiarum. Vide Stracham
- LX vll. VII L nemptu, ex quo Assecuratio incipere de- bet. &in γώ finire, ita ut initium habeat a tempore mercium in navalia translatarum, ut imponantur navi, & durabit usque' dum merces in destinato portu salvae sint exoneratae. Exoneratio vel b non ultra quindecim dies disseretur, exceptis necessariis obstaculis, quae probanda, art. 3ί secur. Amoerp. Loccen. d. num.'. madmolim si obligationi certum tempus sit constitutum, si tempus agatur, ex ptio obstet, vide Harpprechium ad priis
LXVI 1 I. IX. Liberum naris cursim in quo non est ess - ' nu libido, sed actus, qui jure maritimo non vetatur. Non est sec 'titas, quae non mutatur, quantumvis inhorreat mare, nubesque undique adductae obruant tenebris diem. Aspiciunt tenebras, utriisticum, qui ex interula promit caseum. Imb cum inhorruit m re, major est securitas. Negant cum Plinio liticis epist. 26. parem subernatoris esse virtutem, elim placido & clim turbato mari v nitur. Tunc admirante nusio illaudatus o inglorius fuit portum: at cum' sint es, curratur arbor , gubernaculagemunt, tunc iste clarus o diis proximus. Non est animositas, qua Taumarus, Pori regis legatus,
ad Augustum, Athenis hybernantem veniens. quum sacris quia busdam sese initiasset ac Diis devovisset, victima simul & sacerdos unctus, nudus, ridens iniit rogum. Non tam erat animositas. quam fingebat animositatem Stoicus ille, quem Cynicum coni meliae causa Lucianus appellat, qui ingentissima pyra construm, Sostulato thure illud in ignem 1 parsit, & obvertis ad meridiem
oςulis , O mi atque paterni daemones , suscipite me propitii, in ignem
40쪽
In irem insiluit. Quos paternos, quos maternos daemones hune sus pisse putamus i an vulturem illum, quem vult anilis fabula recta in coelum ivisse, ὲ rogo subvolantem, & magna voce humanadamantem, reliqui terram, in Olympum tam Pro. Animositas erat in Arria, quae apud Martialem n e T. i3. Paeto suo tradidit
gladium, de viseeribus traxero θώμ. Nil indulget illicitum illa clausula,ad dextram vel siniaram, quia
dextra & sinistra a proposito non abducit, cum dextram & uni, stram euntium idem locus capiat, ut benὲ sio aevo arbitrabatur Carolus v. Imperi apud Limn. ADLροα libr. q. c. num. Ioa. in . sed indulget seu permittit nautae commoditatem, secundum quam cursum dirigat, vel propter causia littora legendo, vel portum intrando, Stypnrannus d. lac. num. 4is. Potest etiam liber navis cursus opponi violentiae seu coactioni. In w. reptima. 17. x LS ml. libera sint matrimonia, quae se habent juxta c. cum locam.I X. eod. 3c in quibus coactio non intercedit. Si liber navis cursis referri queat ad liberum hominem , resertur ad illa omnia, quorum communione servos interdicimus. Huic explicationi liberi navis cursus obloquitur liber usus maris, in cujus accessi 'em navis venit. R. veniat in accessionem, non est ejusdem pars, alioqui ut mare est immobile, ita navis esset immobiliscontra Las. 7. d. vi ovi am. r. liberum maris usum Emilius πα. 7. de scribit: De libero usa maris non vos Interpretes Seldenos cor sulimus, sed veterem hujus juris magistrum,ipsam Naturam, quae mare, um& aera ex aequo fruenda dedit omnibus. non scripta sed nata lex est, ad quam non destista facti sumus , quam non disputando aut vitilitigando astatinatavus, sed pugnando fortiter ; jamduduna edoctus non serensibus cavillis ,:lia manu: non litigiosis argutiis, sed novali ferro aperiri maria, adversis r gnantium impotentiam, qui, nisi otastinaus, non Oceani mod sin aeris, credo, &coeli deniqueclaustra: tibi vindicabunt. Vide disputationem Magnis m. Praesidis, Praeceptoris devenerandi