Disputatio medica inauguralis, de ictero ...

21쪽

per totum morbum, suus pristat colorci quocirca, non mirari non possumus maternam quasi curam, qua alma natura infantum nutricatui

providit XV. Eodem tempore ictericus sitit admodum cibum fastidit, nauseat, aliquando etiam, protinus ut assumitur aliquid, vomit. Et simul insatur ventriculus intestina gravi strepitu murmurant atque alvus pigra modo est, modo Perquam astricta. XVI. Solentque accedere et dolor capitis, et frequens singultus, et praecordiorum dextra parte durities ; et, ubi corporis vehemens motus est, spirandi dissicultas, membrorumque reSO-lutio .

XVII. Crescentibus in dies lassitudine et B et pigritia,

' Vide Aug. ολου CEL s. De Medi n. Lib. III cap.

22쪽

pigritia, omnia, quae inspiciuntur, savida apparere ' dicuntur verum, nihil tale accidere, nunc omnes inter medicos convenit. Quinetiam, ubique arescit et prurit cutis . Denique uia diutius manet morbus, totum corpus cum pallore quodam inalbescit aut lenta et insanabilis Supervenit febris, quae aegrum, dolore et debiliatate confectum, e vita tollit testantibus enim HIPPOCRATE et DIOCLE, si, post febrem, oritur morbus regius, etiam prodest, sin, post morbum regium, febris, occidit D; quod idem, ni fallimur, experientia peritissimi cujusque medici etiamnum testatur.

CAUSAE

cap. XXIV.

23쪽

XVIII. AusARuΜ, unde icterus enascitur, duo sunt genera : quorum unum ea complectitur, quae proclive ad morbum corpus faciunt alterum eas, quae proclivi facto corpori admotae, morbum concitante quae illo genere continentur, PRAEBIsPONANTEM; quae autem hoc, EXCITANTES appellantur. GENUS PRIMUM. XIX. UrasTINORUM TORPOR -Inter causas, quae Opportunum Gero corpus reddunt, imprimis memorandus torpor intestinorum est. Quibus enim pigratur alvus, in eorum summum intestinum bilis ex ductu communi cholericho us-

24쪽

to tardius et rarius inquit. Quocirca, dum in hoc ductu, vel in vesica sellis, diutius remoratur, partibus tenuioribus absorptis spissescit lentescitque neque profecto raro, occasione sic data, concrescit in massulas, quales vel non omnino, vel saltem aegerrime et cum gravi dolore, in

summum intestinum transmittuntur. XX. sacpsRAMENTUM MELANCHOLICUM.

Ob hanc XIX. fortasse causam, quibus est melancholicum corporis temperamentum, i, praecaeteris, morbo regio inficiuntur. Hujusmodi cnim hominibus plerumque est alvus plus miniisve tarda, dura, et astricta. XXI. GRAU 1 s. De eadem XIX. sorsitan causa, foeminae, imprimis gravidae, aurigine persaepe flaveseunt. Non solum enina prae graviditate, sed etiam sedentaria et ignava,

quam muliebriter agunt, vita, his alvus pigrior

est,

25쪽

DEICTERO. Is

est, quam hominibus, quorum corpora plerumque magis eXercentur. XXII. DTA EDENTARIA Hinc XIX. quoque apparet, quare Sedentarii, velut sutores et sartores atque homines in literas intenti, qui mentibus vegeti sunt, corporibus ignavi prae iis, qui graviore labore vitam tolerant, clero decolorentur. Ob solitam enim corporis segnitiem, illiusmodi hominibus intestina plerumque torpent, seseque pigre astringunt et relaxant quam ob rem, bilis, ex ductu communi cholericho, non satis prompte in ea allicitur. XXIII. His x1Σ.-x XII.), de proclivitate ad icterimi, compresse memoratis, nunc animum in eas causas, quae proclivibus admotae, o hum concitant, intendere opus est. GENUS

26쪽

GENUS SECUNDUM XXIV. pany 4rgu g RETI6.--Omnes fere vetusti auctores, et recentiorum quidem nonnulli, icterum impedita bilis secretione effici opinati sunt. Quantiam vero opinione laberentur, eo apparet quod hepar duritiis et abscessibus usque eo interdum afficitur, ut bilem vel non omnino, vel saltem perparce, Secernat, atque nihilo tamen magis supervenit icterus. XXV. Brau gNσοῖ. -ΕXiStimarunt Onia nulli, bilis lentore et crassitudine morbum regium concitari. XXVI. 1. Contra hanc vero XXV. opinionem objici potest, talem lentorem, qualis bilem ineptam, quae insuere in summum intestinum redderet, multo sane ineptiorem, quae per

27쪽

haliculos exiguissimos in sanguinem refiueret, redditurum. et Eandem, porro, XXv. opinionem infirmat id, quod memoriae traditur de aegroto quodam qui vivus, nulla iciteri signa ostendit, Sed in cujus cadavere inciso, vesica fellis bile, praeter solitum, spissa, in immensum distenta

conspiciebatur.' XXVII. FE BILIS IN SUMMUM INTESTPNUM IMPEDITUS.-Causae, quae hunc morbum re-Vera concitant, sunt eae, quaecunque sint, quae, ne in summum intestinum ex ductu hepatico, duc

iuve communi choleilocho, Dat bilis, impediunt. XXVIII. Bilis, ne per ductum osticum fluat, impedita, inertim Concitare non pote8t. HOC enim ductu impervio facto, ut bilis e ductu hepatico in summum intestin una continuo rivo fluat,

28쪽

nuat, necesse est neque profecto bilis, quae ullo tempore, in vesica fellis Continetur, licet absorbeatur in sanguinem, ad Hierum, nisi fugacissumum efficiendum satis posset. Iota INFIMI LATIO. ----- Ad hujusmodi XXVm causas pertinet ductuum inflamma- Ob hanc enim illi aliquando omnino concreScunt, vel Saltem usque eo Coangustantur, ut bili transmissus non pateat. XXX. Num ita xvix sit, minime prosecto negandum est quin, licet ho rarius 'Ccidat, ictetra 'cinam p. xnem inonnunquam comitari possit. Inflam- macta enim, quam ceperit jecur, in ductum

hepaticum, imo cin communem sors Π chola- dochum, serpat; et M impediat, quo minus bilis, ut naturaliter debet, in summum intestinum

prostuat. eatu naturali intercluso, neCeSSe est, putretroagat Cursum et in circumfluum sangui

29쪽

nem vel absorbeatur, vel id profecto quod, S DERis1 saltem judice, fieri potest, per m

XXXI. Spas, . Cum ductus, quibus fluit bilis, muscuosa tunica praediti Sin. cujus fibrarum nonnullae in longum tendunt. aliae autem spirae modo, aut in orbem dubi tari vix potest, quin orbiculatis fibris spasmo affectis, ita interdum constringantur ductus, ut bilem transmittere nequeant. XXXII. Auris inem x hac cxx causa enasci, suspicandum est, quoties, nullo siseno praemisso, inopinantem subito 4nvadit. Sic interdum assiciuntur viri demisso animo, foeminae stericae, indu maXime pueri rubito terrore impleti Sed, ut icterus e spasmo inopinanter invadit, ita soluto Spahmo festinan

30쪽

XXXIII. M γ TENAX -Verisimile St. mucum tenacem, aliamve quamlibet glutinosam materiam, adeo nonnunquam meatuS,

quibus fluit bilis, oppilare, ut huic nullus, per illos, in summum intestinum introitus pateat. XXXIV. Sic XXX111. Ulerus, qui reme diis opportune assumptis facile curatur, ali quando laxos, debiles, et pituitosos assicit eos in

primis, quibus pigra alvus est, et quorum Ventriculus saepe inflatione assicitur, atque s sumpta alimenta male Concoquit. XXXV. ob eandem XXXIII. Caubam, infantes recenter nati fugace au/ in haud raro flavescunt. In horum enim summo intes tino modo tardum, conium ductus bole lochi osculum opplet, modo colostrum inibi coactum obturat adeo ut bilis e ductu in summum