Observationes criticae in primum Ciceronis librum de re publica. [microform]

발행: 1851년

분량: 22페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

11쪽

xenocraten. dilores omnines praeter Malum et Lehnerum correxetunt Xenocratem, quasi nec ciceronem certo scirent neque aequales ejus in accusativo horum nominum casu imitari Graecos potuisse. Qua de re nec temere neque cupide judicandum est, praesertim cum non pauca hujus generis

exempla in praestantissimis libris reperiantur. Nam de illis quidem vix quis quam dubitabit, qua ab ipsis Graecis secundum primam declinationem lamari solita sunt, etsi Romani tertiam in aliis casibus sequi maluerunt. Ut Eufraten in Cod. rs quem ad modum Cic. Ep. ad Fam XV, 1, 1 3, 1 legatur, SI Sem per scriptum esse underus dicit. lem eramque Belerus de T IH li,4 ex Codd. Lips. Magont. nosusque Gudd recepit. Huic autem generi alterum finitimum est nominum, quorum accusativos Graeci modo ad primam declinationem, modo ad tertiam accomodarunt. Quorum consuetudinem nonnunquam imilatos esse Romanos, concedit advig. Gr. Lal. 6, 4, d. Atque in praestantissimo quidem libro Vaticano Or in Verr. V. 1, 134 Cleomenen in- Venilur, etsi is paullo infra biff. 52, 135 Cleomenem habel. Pari modo Socraten Tuscul. Disp. III, 4, 8 Codd. Reg. et Pithoean servarunt, unde id nuper Tregder recepit, eandemque formam Cal. H. VII, 23, VIII, 2 fides libri Ersuriensis probat, qui perpaucis omnino mendis et erroribus est inquinatuS.

Idem VII, 23 Xenocraten habet. x cod. Reg. Tnscul. Disp. I, 5, 10 es' Senbergius Emend cic Tusc. . II, g. 2 Demosthenen reponi Voluit, id quod Brul. 36, 13 cod. Lagom S suppedilat. 4ungo Isocraten de rat III, 9,

2 ex Lagomarsini Cod. 65, quem nitidissime et salis emendate Seriplum SSe, extrema parte excepta, ipse Essenditus Praefat. XV affirmat, Naucraten rai

51 172 ex Od. resd. Thalen de Divin. II, 27, 58, quod ei rellius scripsit et liendi ad Cio de Orat. II, 74 299 certius esse ait Nec scriptura Ddd Reg. et Pithoean Tusculan. Disp. I, 26 65 Ganymeden aut ibid. IV, 3,

Diogenen silentis praetermittenda est. Unde tot iam insignium codicum menda oria pulemus, si Cicero nunquam usurpavisse videtur hanc sormam accusatiVi Ao plura etiam nobilissimi scriptoris dicta habent eandem SuSpicioni cauSSam. Reliquum est enim tertium nominum genus, in quo Romani rationem Graecorum p0iiuS, quam Allicorum morem imitati sunt. Apud quos nomina, in xλης-e-Finentia, non habuisse accusativum conflat, qui in 8 caderei quem cunin0nnulli novare suissent ausi, in grammaticorum reprehensionem incurrerunt,

12쪽

Phrynich. Eclog. g. 156. c. not. Lobeck. Thom Mag. g. 171 Buum. Gr.Gr. T. I. g. 205. Attamen Periclen Cicero Brut. 7, 27, ubi id in optimis libris Lagom. 5 51, 3, 6 servatum est, de rat IlI, 19, 1, si codici ago m. Si fides haberi potest, de aec. I, 30 108, dummodo cod. Bern reliquis libris praeseratur, ibid. II, 17 60 dixit, ubi haec sorma in Codd. Vin et Golh legitur. Et ipse Belerus ibid. I, 40, 14 Sophoclen et 30 10 Thenustoclen scripsit. In orationibus denique Verrin. III, 86 125. duo Codd. habent Dioclen, unus agom. 29, alter Paris. pud Cornelium Nepotem in libro Gudiano, quo nullus est praestantior, psicrathen pro sphieraten, Iphicr. II, 15, legimus, idque eliam Cod. Sang. ibidem servavit. Idem liber hem. 8 7 9, 1 hemistoclen

tuetur. Omitto plurima barbarorum nomina, ab illis Graecorum scriptoribus sumpta, quo auctores ante oculos habuit quae quo minus usitata apud Romanos erant, eo saepius immutata transtulit in Latinam orationem. Iam de

poetarum usu s. agner. Θaesi Vir IH Quocire repensiores, qui nomina tali modo destinarunt, probauim civium consuetudinem aequo an morem Graecorum secuti videatur. Ut Velleius Paterculus et Menecraten et Euphraten et eram et Rufiridaten et Ariaeuaderi et Segesten scripsit. Erita ad v, 33, 1.

Apud Tacitum rellius in Anai. II, 4 Ariobar-nen, I, l8. Theopboum 32, Phral ten, iridaeum, rethridaten, alia edidit. Item Plinio in Nat Hist nuper Sia ius II, 108, 112, VI, 27, 13 Euphrauen. CL VI, 17, 3 in editione vindicavit , quae egregia supellectile tritica splendet. Cur tum addo qui quot habeat er empla hujus generis, ex umpt. Ind. videre licet. Similes deniquρFrontonis formas apud aas ad Reifig. g. 09. invenies. tque ii omnes majorem etiam copiam earum, quam Superiores illi suppeditavi, quod Graecis

literis eruditi, elegantium orationis si non neglexerunt, at artissiciis rhetorum certe postposuerunt et ornamentis doctrinae variis, quibus animos legeutium lacile et clatum iri sperarent. Haec autem copiosus disputavi, ut accusativos ejusmodi, ubi auctoritate Codd. satis idonea confirmarentur, non te utere Dilendo es S demonstrarem, quippe qui nequo a limato Ciceronis genere dicendi neque a consuetudine recentiorum scriptorum alieni suisse viderentur. quid assequerentur. Emendator, qui nolissima quaeque artis praecepta

diligentissime lenuit cum in codice ita scriptum repperisset, mirabiliter quod a ,sequerentur Scripsit Lumue id mulavisse putamus, quod grammaticos audierit, qui haec pronomina ut est ap. Priscian T. I g. 63 II, g. 24 d. relat. nihil aut parum inter se disserre docerent Quid vero suit, cur interrogauVum ferre nollet An alios libros ad eorrectionem adhibuit Quod o utendum non ausim, nisi id gravioribus rationibus demonstrari poterit. Itaque nihil reliquum est, nisi ut eum Senientiam ita interpretatum esse putemus, quasi legeret eum quaeτeretur in eo id, quod assequerentur ejus discipuli. Nam relativum pron0men hoc modo collocari posse, demonstrativo omisso, Priscianus T. IIpg docet Ergo ille cinis, qui id cogi omnes imperio egrunque Oeuo, quod viae pauci persu ere oratione philosophi possunt, etiam his, qui illa disputant, ipsis

1 Arta Xerxen Them. 9 I. Datam. I, 1; ges I, I Datamen 'tum. 8, I, 9, a, Susa metren Alothiad. io, . Atque uoc quidem in cod. MelPh; alii autem libri aliis Iocis Seuthen, Tethrausten.

13쪽

eri praeserendus Oetoribus. Cum hae et in libro manu seripi Iehuntur et

Malo, Lehnero, Schulgi edita sint, einrichius sententiae rectius consulere eonatus est. Scripsi igitur Hrea, idque non subjectum, s0d Meelum haberi Voluit. Hoc autem fletnach. M . , reli placuit. Sed Cicero sententiam illustrat, quam do Off. I, 26, 2 paueis comprehendit: in autem sic est jud eundum, marima geri res et Garam unimi ab ii8, qui res pullicas regunt, quod earum administratio latissime pateat aci plurimosque pertineat. Contendit enim. civilem virum eum philosopho, quum propositum, quod ambo commune habeant, is, qui civillati praesit, longe eertius atque perseclius, quam otiosi doctores, conisquatur. Namque hi paucD lanium moVere possunt, ut laetant id qnod scium si atque lusium; illi omnes adducunt, in semper id ipsum observent. Hi ratione vinntur, illi imperi ac metu poenae, ut cives perficiant id, qno legos uul jubeant au Veient. Itaque hi persuadent, illi autem cogunt. Duod contrarium quo clarius efforatur, ut pauci responden omnibus et ratio imperio contraria dicitur legumque poenae ita sequi necesse est, ut magistratus expresse doctoribus opponantur. Atqui discipuli philosophorum civibus non sunt contrarii, quippe qui nihil aliud assequi studeant, nisi ut civium ominis quam optime salissaciant. Ergo inepte praeclarissinnis scriptor objectum initio sententiae colloeavisset, quum id nihil haberet, cur vis ejus augenda esset. dem chiasmi concinnitatem perturbasset, si Verbis sic disp silis, neque nomen pronomini ille adjunxisset et postea hi doctores usurpavisse l.

Aeeedi dictum Lactanti Institui. III, 16, ad similitudinem hujus sententiae

aperte expros sum Sapientia autem nisi in aliquo actu verit, quo rim suam Merceot, inania et falsa est; recteque ullius Helles tros, qui rem publicam gubernent, qui urbes aut noras constituant an constitutas aequitate tueantur. qm alutem cinitatemque irium re bonis legibus rei salubribus consiliis relbudieiis raribus conferrent , philosophiae doctoribus praefert. Ubi eloquentissimis interpres scripturae codicis palimpsest certe suffragatur. his Sic emendator Velus recte correxit, cum is Scriptum inVeni sint. Nam et doctores signiscantur, de quibus hic quaeritur, civilibus viris praeserendi an Vero postponendi sint, e natura contrari postulat, ut illum ci Veni hi doctores inSequBntur. Quae est enim Ila recte emendator Scripsit a librarius quae etenim

dederut. Nam prior Vocularum, e quibus particula etenim copulata St. BelulθCiceronis non adeo obsoleverat, ut vis alterius ahlum a Romanis sentiri ul-que composililium Verbum non modo pro Simplici enim usurpari, Verum in ejus locum etiam plane succedere inciperet. Nam apud Ciceronem quidem dictum non esse, in quo particula etenim alterum sententiae locum lenent, inter doctos Viros constat. s. reli ad Calon. IX, 29 de Lem. II, 22 57 Mad-Wig. pusc. T. I. g. 390 ol. 0rlum est aulem mendum ex mala notarum interpretulione te est, e l. s. achmann Ind. Sigi. quae in Gali Od. rep.pg. 44 et 448.), quae aliis quoque locis eundem errorem peperil. Vid. 0reli. ad Cic. p. ad 0u. Fratr. I, 1, 33 Pseud-Ascon in Verr. g. 129 6 At Schelah. ad Liv. . II g. 274, 11. Nec librarius Voculam falso repositam dubitaVil cum enim conjungere, quoniam aequale Hu etenim alter Senientiae loco nonnunquam collocabunt Id aut in ante finem secundi vel in ilium orti i

14쪽

soculi novari coeptum non est. DEXempla enim apud principes juris consul

suppetunt; unum habet Schol. ob ad orat in Vatin. g. 323, 14. ipsius eι- enim istini lege, quam trilem in tribunatu non satis aperte neque disti Ieapparebat. Quibus quidem Xemplis dicta scholiasiarum non pauca addi posse, contondit Hand ad Tursellin T. II, g. 45. Sed quamvis cum alia scripta percurrerem, tum scholia Pseudo- Asconi et Gronovi legerem eo obiensia omitiorem nec Vero illa, quae uringar ex Leidens libro edidit, ist Crit. Schol. I. g. 213. tamen nihil inveni, quo Verborum ordinem, in Ciceronis

contoxium perperam illatum, sive scholiastis recentiorum temporum demonstrarem sivo grammaticis ita placuisse, ut eum coteroqui vestigia hominis oloquon-iissimi diligenter persequentes, imitati Viderentur. Quod ei bene animadvertendum est, qui hoc mendum ab emendator recte sublatum esse miratur. quae si anteponenda bene conatuutae civitati publieo jure e moribus. Haec scriptura est primae manus, qua quin plane probanda sit, dubitare non licol. Namque urbem qui condit, is proprie constituero συνίστασθat lat. do

Logg. g. 702. D dicitur, Cic. de InVentes 1 3 in Catil. I, 13, 33. Item

civitalem constituit, qui landamenta ponit urbis, quam cives incolant, do RII, 21, 3. Cum ero ea sit ciVilalis nauira, ut sundamenta legum habeat, do Legg. III, 1, 3, p. Cluent. 3, 46, nec ullus hominum coetus possit hoc nomine recte appellari, nisi jure sit socialus, Somn. Scip. 3, de Rep. , 25;civitalem non modo qui urbes condiderunt, vorum illi stiam constituisse dicuntur, qui auctores Vel legum Vel moris xliterunt. Quod autem illa vis verbi propria alius patet, haec restricta perspicue intelligi non potest, nisi leges et institula commemorantor, quae qui sanxit, aut tota sententiae Vis indicat, de legum lation aeque ac de fundamentis esso cogitandum. Ut in his libris II. 1 ui uam quisque rem publicam constituisset legibus atque institutis suis. 38 Nec tamen didici eae oratione tua istam ipsam rem publicam, quam laudas, ura disciplina, quibus moribus aut legibus constitvere re consereare oasimus. Quod vero vim hujus Verbi Vel ipsius ratione Sententiae Vel perpetuitate orationis nonnunquam accuralius definiri diximus, id in Menedem rhetoris dictum cadit, qui ap. Cic. 0 0rat, I, 19 S contendit, esse quandam prudentiam, quae rem saretur in perspiciendis rationibus constituendorum e regendarum rerum ubi carum. Quod quia contra philosophos dispulat, civilem doctrinam sibi unice deberi affirmantes, hanc artem omnem intelligit, qua ratio non solum undandae ac regendae, verum instituendae etiam rei publicae comprehenditur. andem disciplinam intolligit Scaovola l. l. I, 9, 35, qui non omnino laudes hominum,

quae usu rerum ciVilium comparentur, in oratores esse transferendas docet: sed illa duo, Crasse, tereor, ut tibi possim concedere, unum quod ab oratoruma civitates et initio constitutas et sagpe congerrata esse disisti .... 36 - . . aut vero reliquas utilitate aut inconstituendis aut in consereandis cinitatibus non a sapientibus et fortibus riris, sed a disertis et ornate diceritibua rape constitutus. Quam igni-

: Eodem loco frequentius namque Augustin. de Civ. Dei I, i, XIV, 9 Boeth in Cic. TOP. P. reli T. V, g. 7I, 5, g. apo. 6 Schol ad Iuven. II, 326 Schol. oh. ad Orat. p. lanc. 26, 2, 37 a), rarius m m Schol. Iuveri. VII, o IV, 61 Collocatum est.

15쪽

Malionem verbi corrector neque ex ciesronis scriptis cognorit neque aec rate definiri voluit Seripsit enim passilico juri et mo rus, quasi civitas bene eonstituis, id est, Opportuno loco prudeliter condita, simul et Ieges et instituta haberet, quibus ives ad acerrimum Virtutis studium excitari atque adduci oporteret. Haec vero civitas ei, qui orationem Ciceronis sequitur, instituta potius, quam constituta dicenda est. Nam do discrimine, quod into duo verba interest, non salis distincto euringer ad Cic. de T II 11, reet autem l-landi ad Cic. de Orat T. V. g. 30 Xposui Quod quum recentiores grammatiet Iano ignorarem, sicut eorrector ignoravit plurima menda similiter aenostro Ioeo in libros illata Sunt, in quibus saepenumero haeremus dubitantes quid in summa codicum discrepantia legere praesiel. Nec enim id cognitum habuit Violorinus qui Verba Ciceronis de Inv I l l 1-ctas urbes confluuias, plurima bella restincta ap. reli T. V. P. l. p. b, 22 ila exponit: Dicendum est hoc loco, quid ait cimtas. Est autem civita collecta hominum multitudo ad jure meo m. -- era fueri cisitas conuituis, necesse est, ut primo bella patiatur, postea Mem sal.- uae ille non contendisset seque ita disputavisset, si eo ululas urbes a civitatibus institutis discrovisset. Eodem errore ducti sunt, qui de Orat. I, 19 8 de invali a conatuue is scripserant, quod unus liber Lag- 14 in textu habet, alter 1 a rorrectore raxit. At nimhaec glossa, vi ataisendis. quod in cod tam . invenimus. ec talis discr pansi ibid. I, 9, 36. non reperitur, tibi libri pauciores consti-ndia hahon quam iustituendis, quum tamen illud unico probari possi Simillimum os anismvitium qu de K. II, 11 onmes codices inquinali sunt. Ubi Boiorus et rellius Ctim igitur anι ris justitiae rit u D etiam uorouum pes sis me atqueauseat, quantam vim inter leges e judicia es ineonstitvita re publica fore pulvi vir Ubi extrema pars admodum languet. Qui enim inter leges ei judicia versatur, is in re publica vivit, quae non constituta modo verum etiam instituta estillaque leges et institula neque cum consulula re publicu compitrari neque ex aequo poni queunt uocirca nisi glossalor quidam verba inter leges et judicia rei publicae inept amplificavit, si esse scribendum arbitror inter leges ex DdMia in influuis re pubE . Nam opulae et Lang. Fabr. GrneV. del-runt, eaque ab Xcerpti illi abest. instituta vim habet Cod Golli , cui Cod Men. duo Fabr. Edilt Victor Bom. Venet quodamnodo suffragantur quod i filuta rei publicae habent e ad hane luptarem. ec enim ad opes re publicae augenda trahimur nequo salutem civium aut gloriam dolandinrus, nisi desiderio voluptatis,

qua fruitur, quicunque Iscio satisfeci de in I, 7, 2b, .... ita putant dieiis illo, inpicino reo et honesta quae ine, ea facere ipsa per se laetitia id est, oiuptatem ibid V, 24, 70. Puem enim deditum olutataras, vidistitum

isoenam inst---n ire iis poeteiadis, quae acerrime concumsisset, ranea Metitis perfusis actinamur, tiant arat inperiorem Africanum, Annibale vici' aut post ris em Caria in emersa em iberina de rato festo illo die tanto inciis ecit, Naret L. Patisium, cum rellem Perae captum adduceor, eodem flumine invectior Age nureo, Lue u rex, instrue amimo altitαdinem faecinentis- E et tutum jam so dubitabis, quis earum ompotes homine mugno animo erectoque Mnente re per s- boari. linque communis studium salutis adsert voluptatam,

16쪽

de qua etiam Anonym. Paneg. Maxim et Constantin. c. 2. Holuptas co e vandi generis humani. Quae quanquam necessario oritur, ita tamen significari

non potest, quasi nihil ab ipso sonte differat, unde manet, praesertim quum Cicero plurimis locis voluptatem corporis Epicurio more intelligat, quae ab honestate ac virtute procul abhorret, ut contraria iis habeatur, de in II, 8 75, d OKQH, 33. Tanta est igitur haec dicendi brevitas vel potius obscuritas, quanta cum Ciceronis elegantia conciliari nequeat duae lectione Moseri, restipωιem scribentis, optime tollitur. Quoties vero haec nomina sint consus Gothola ad Cic. Parad. b, eusinger ad Cio dei I, 26, 90 0reli ad Cic. Ep. ad Attic. I, 9 11, 2, Ficheri ad Senec. p. I, 7, 9 H, 9, 11. docent. Addo consuetudinem Ciceronis, qui studium, quod quidem superioribus telis clare significatur, cum voluntate Saspe conjunxit de Invent. Η, 31, 7 p. Flacco 4 s.

re publica defendenda Praepositionem in addidit Schulgius, eaque nocMosero neque rellio displicuit. Sed tamen Cicero saepenumero ut causam, ita rem, qua quid efficitur, et materiem, in qua aliqua is apparet, ablatiVo gerundi signiscat, non addita praepositione in quam non nostri solum grammatici desiderant, verum antiqui etiam multuariam in textum intulerunt Ut Partit. Ora 22, 76 me ero moderandia cupiditatibus regendisque animi motibus laudatur do Orat. II, 9, 34 qui actor imitanda, quam orator suscipienda eritiae juciandior Recte enim in Ellenditus misit, quippe quod in nonnullis codd.non invenisset. Idem Brut 67, 238. a inreniendis componendisque rebus mira accuratio scripsit, multorum fide librorum ductus. uibus quidem exemplis, ex eorum numero delibatis, quae Ellenditus ad Cic. de Drat. I, 3 12 congessit ipse duo adjiciam. Est enim in rati p. uin I, 1. Eloquentia Q. Hortensi ne me dicendo impediat, nonnihil commoveor. Ubi praepositionem, quam Garatonius ab edili mullis abesse ait, neque dit Venet ann. 1480 habet neque liber Bernensi neque Vero OVem Codd. Paris. quos cum pridem hoc nomine Lalle- mandus appellavisset, ellerus Semestr. ad M. Tullium Ciceron. Vol. I. g. 208 nuper excussit. lierum autem dictum in his libri III, 1 Sed errore quodam fulgimur ita disputando exstat.

neque tantis solum in rebus Cod neque a solum in tantia rebvia, quanquam corrector a delevit Hoc autem aperte compendium scripturae Vetus est cujus interpretationem posteaquam librarius Vel grammaticus recie d-junxit, alius in contextum inepto loco recepit, i sententiae non spectata neque vero recte intellecta Alque ipse corrector et originem mondi ignoravit stlocum non OVit, in quem integrum Verbum transsorre deberet. Scribendum est igitur id, quod Moserus etsi conjectura invenit, reficere tamen ausus non est neque antis solum in rebus. Similitor autem hae vocula aliis verbis disjunguntur de Nat Deor I, 21, 58 judico tamen,'de re obscura atque difflesii ι dietum esse dilucide neque sententiis olum copiose, sed perbia etiam Ornatius, quam solent. Tuscula III, 11, 24 Ea igitur causa omnia in opinione nec per aegritudinis solum, ed etiam reliquarum omnium preturbationum. Hinc enim ilia e apud Graecos Mempla. Consecutionem Verborum Moserus recte contra illos defendit qui Voculam is exterminare aut alium in

17쪽

locum transferre conati sunt. Est enim illud locutionis genus, do quo advigius ad te de Fin. xc. I. g. 80 et and ad Tursellin T. II. g. 17 disputarunt. 0uod vero einrichius et Miltiadem scribere voluit, id rationi

sententiae maxime adversatur. Nam seriplo cum homines numerat, quos de patria Optime meritos sui ciVes pessime habuerint, primum Miltiadem commemorat, tum hemistoclem, cui illo aetate antecessit. Sed supplicium, quod

sumptum do Miltiade est, longe crudelius exilio Themistoclis suit Nep. Milt. 7,

Themist. 8, 10. Neo aliter de utriusque calamitate ipsum sensisso Cicerο-nom, hie locus declarat. Atqui particulis et- et sententiae non conjunguntur, nisi ex aequo ita sunt positae, ut priorem posterior Vincat gravitale. Sturen- burg ad Cic. p. Arch. g. 26, de si g. 140. privespum caedes. Non solum insolens dicendi genus, quo haec nomina

in sententiam inclusa sunt, cujus partibus nulla Voce conjunguntur, Verum

ipsa etiam is orat ionis atque perpetuitas glossam hic esse docet. Nam C. Marium, virum militari gloria insignem Vehementer admirari Cicero solet, qui eum aut summis laudibus tollit aut tantis certe opprobriis non prosequitur, quantis immanitas ejus reprehendi potest, siVe civem suum coli cupide voluit sive immortalium famam hominum, qui diem supremum obissent, ut est p. Rabir. 10, 31, contra malignorum invidiam optimo cuique civi defendendam esse putavit. Itaque eum non solum singulari celebravit carmine, Verum etiam patrem patriae et parentem libertatis ac rei publicae nuncupat p. Rabir. 10, 27, et Vero Virum etiam dicit, cui nemo graVitate antecedat aut constantia aut prudentia aut religione aut aequilate aut ullo denique genere Virtutum p. alli. 20 46. Cujus im atque crudelitatem, qua exsul, domum reVocalus, atrocem nobilissimorum ciVium fecit ac senatorum amplissimorum stragem lum ita reprehendit, ut extremam vitae gloriosae partem lania iracundiae L inde enim id ortum esse Philipp. XI, 1, 1 opinatur - contaminatam contendat, uSculan. Disp. V, 19 86 lum artificiose dissimulat, auctore miserrimi spectaculi non clare appellato de orat. ΙΙΙ,2 8. Non fidit Crassus flagrantem bello Italiam, non ardentem inridia senatum, non sceleris nefaria principes cinitatis reos, non luctum filii, non aeuium gentis, non acerbissimam C. Marii fugam, non illam post reditum ejus medem omnium crudelissimam. Odium ero summorum ordinum, quorum auctoritati

ipse Cicero plurimum favebat, in tanto homine fuisse, nullo loco indicat. Nimirum hoc studio tranquillitalem civitatis perturbalam ac publicam salutem in summum discrimen adductam esse concessisset. Id vero ipsum huic manifesto dedisset crimini,

si addidisset id, quod legimus, principum caedes. uolusquisque enim suiSS Videtur, quin haec legens et ejus rei subit meminisset, de qua omnes historici consentiunt, Senatores tum maxime trucidalos esse ac principes LiV apit. M;

neque illam caedem a multis temere faciam, aliis alia consilia Sequentibus, Sed unius Vel paucorum imperio perpetratam sentiret, qui potentissimis civibus trucidandis et dominatum confirmare et iracundiae SaliSfacere voluissent, quam senatores paullo ante Vehementer commoViSSent omnes vero Marium, ut tantae reum culpae, sic acerrimum haberent nobilitalis adversarium necesse suit, qui emiciosam illustrium ordinum contentionem inflammasset, qu rem publicam magnopere labefactam ipse Cicero Vidit Gravissimum est

18쪽

igitur diserimen, vo inter hoo loima atque illam publica calamistis e scriptionem interescit, quam ex liti'i d oratore supra protulimus. uis enim tristissimi momoria exili moveri potuit, quod vir summus negorrime tulit, eum mentione ultionis, a senatoribus spetitae, ad commoda, quae exilium opas, diuturnuni fuisseti patriae nitulisset, facilius pellectus est, quam ad magnitudinem iniuriarum psctandam, quibus tantu augminis sitis in eo extitata est Namque ulii haud dubi gravior, quam acorba injuria sui Quis autem id magno eo modo civitati futurm fuisso neget, si actiosus Vir nunquam redisset, qui suis ipsius ommodis usquo adeo inseruiit, ut commoda civium plane obliviseereturqItaque nee misericordiam haec fuga movisset ne lacile quispiam vim contumeliae sensisset, qua Marium Senatores Xacerburant. Atqui hos sonsus

Cicero commovere iniquissimis rebus narrandis voluit, quas ut praestantissimi homines olim verti fuissent, ita ips paullo anto tulisse sibi videretur. 0uid vero caussae habuit, cur acerbitatem Mari gravius notarcti, quam crudelitatem 'llae, ad quem extrema Verba periiners apparet, scriptura libri servata Dul quanquam erudelissimam necem civium clarissimorum est punitus, Philipp. 2, 7, tamen trium vitiorum pestis Orum, luxuriae, a ritiae, crudelitatis magistor ab eo dicitnr de in III, 22 7S. Nec vero imperium habuisse, sed

regnum vers videbatur, ad Auio Vssi, H, 2 quippe qui et in bona Verrin.

m. 35 81, s Leg. gr. II, 9, t. movisset et in capita civium crudelitatem adhibuissol. Nam praetor Marium, quem paene dilaniavit, Seneo decim IV, 18 Florus HI, 21, 26 Sallus Fragm. Histi up Rufin de Schom f. 11. multos ortes viros partim ex civitate jecit, pariim ni remit, in Galli III, 10, 24 p. Ligar. IV, 2 - dictato omnes, q- ο - morte multabat. Ipse jubebat occidi, nullo postularita. Addo rem gravissimam, equestris ordinis odium, quo Vehementer exarsit p. Cluent LV, 151. Postea L. Sylla, homo ampuli eatissa remotissimus, pro illo Odio, quod habui in equestrem ordinem,

acerbitate proscriptisma suae est area in veterea jussi a. ΝΘ Vctro ipsis senatoribus pepereisse dicitur, etsi plures equitum sustulit, quam senatorum. De qua caede Appian d beli Civ. I. g. 40s. uanta autem hujus crudelitas fuerit, ex rerum monumentis Liv. p. 88 Sallus Jug. 5 intelligi potest, quae

nihil hoc immanius fuisse testantur. Duae quum ita sint, hoc dictum non solum ab ingenio Ciceronis est alienum, Veram etiam cum V a ratione sententiae, in quam est inculcatum, non facit conciliatur. Ergo glossam esse statuunus. Qua exterminata, reliqua bene conspiranti am Cicero, tristissima Mari fugae mmemorata, ct miSeram eorum caedem mitteret, qui partim a Mario, partima Sylla trucidali erant, nove civem tanti sceleris aperto insimularet, tot necem hominum si indicavit, ut culpa auctorum tam lanesi spectaculi incerta reli queretur. Oratio autem tam in Syllam, quam in Marium convenit Post grammaticus, qui vim sententiae bene intelligeret resquo ipsas nosset, quarum m moria mibire animum legentis deberet, principum caede addidit Nee Hro jam meo o-ne. Reponendum est enim pronomen, quod in eodico omissum, apud Arusianum Messum aulam in Corp. Grammat Linde T. g. 216 sereatum est, cum is hae habeat Me ero jam meo Omne a Minis. Error autem ex nota ortus id tur, quam Valer Prob. de liter antiq. m. 6 ed Basil commemorat, M. . eupis prima litora malis eum antecedenti

19쪽

vo la coaluti, in eandem consonantem cadente, quae ipsa non plene, sedeompendio scripturae consignata fuit ia. Item quod grammaticus ille mendoso Matimes scribit pro assisιi-M, e scripturae compendio natum esti Damittunt. ano formam quare Lehnerus, Heinrichius, Moserus, Obbius ex Vaticano libro reciper noluerint, qui transmittant scribunt, mihi non liquet. mque et volusia neque ab oratione recentiorum atque optimorum scriptorumaliona sui Ui Plaut Epi III, 4, 27 Miki illunc vi tramiuas. Ita enim vulgatum est, quanquam Lumbinus libros manu scriplos habuit, in quibus rananivit esset CL Not ri ad h. J, quod in adem fabula I, 2, 2 sin illam ran -ιω. Mi editiones ambini et Taubmanni tuentur. Praestantissimus est autem liber Puteant, unde p. iv. XXVIII, b ramiιtunt X H, 29. ramisit repositum est Cs ronoV. ad h. l. , neque Bliud exemplar esse puto, in quo Jacobus ronovius XXVIII, 37 ramisi XXVIII, 1 tramissa legi testatur. Ut vero optimi libri p. Ciceron ad Attio VIII, 13, 1 ramisisset, IX, XVI, 6, 1 tramiιti suppeditimi, ita nullam omnino lectionis arietatem indicavit Orellius, cum ibidem XVI, 6, 1 quos tramitti oportere0 tramitti et inde enim re mulctam tramiιιebam scripsit. Eandem formam vetus corrector ibid. VIII, 11,

in egregio exemplari Medice resecit, ubi irremissaeram reperimus. Ac Velius Longus quidem g. 2227, qui duo Verborum genera discernit, unum, quod cum alterutra praepositionis sorma conjungi debeat, alterum, quod utramque admittat quodque ab aliis cum plena praspositione copuletur, ab aliis autem cum minuta conjungi soleat propter soni lenitatem, in hoc numero transposuit, tra posuit, ranamisit, ramisi habuit. Eandem usui varietatem ex aetatis discrimine judicandam esse, cum Donalus ad Terent. hor. Prolog. . docet, tam ambigue loquitur, ut praecepta ejus ad hanc rem definiendam non mulium Valeant.

Drassem. Ita in cod. Vatican scriptum est; at emendator voluit jura missem Iegi, quod editoribus mirifice placuit. Quid enim Luculentissimus est Ciceronis locus Orat. XLVII, 157, ubi ipse scriptor elegantissimus contra analogiae magistros de dicendi consuetudine aequalium ouid inquit, quod si loquin se judicasse retant, novisse juben et judicavisse quasi ero nesciamus, in hoc genere e plenum nerbum recte dici es imminutum usitate. Itaque imminutas lamas si non usilatiores, quam plenas, at consuetudine Romanorum tritissimasiuisse contendit, neque ullam litterarum, quae contractione junguntur, rationem aut ipso habet aut adversariis tribui duin eas exemplo erenti demonstrat sine ullo sero discrimine inter se permutatas esse l. l. Itaque utrumque

Terentius: Eho tu cognatum uum non noras Phorm. H. 3, 37)i' pos idem: Milponem, isquam normas Phorm II, 3, 41 8 Nec aliter ipse loqui non dubitavit, ut ex Dagmento horum librorum intelligimus, quod apud Non. s. v.

,milis est Cumque auctumno terras aes concipiendas fruge patefecerit, hieme conssciendas res urit, aestina maturitate alia mitigaverit, alia torruerit Neque ullum discrimen in hoc usu commemoravit Charisius II, 9. Dociores autem analogiae nec talem differentiam agnoscere nec SuaVitati Vocis mullum dare potuerunt, dum modo aliquam serVare Vellent conflantiam, qua orationem

20쪽

ad exilia artis praecepta reVocare potius at die emendare, piam ex omnibus caussis cognitam arte concludere mallent. Quod mihi monendum est, non quo laetitialem pronuntiationis aut difficultatem id effecisse negem, ut nonnullas forma Irequentius, quam aliae imminuerentur, sed quia delectus ejusmodi nequo ab iis scriptoribus sedulo habitus, qui Ciceronis aetati fuerunt suppares, neque a grammaticis probatus est, quorum plurimi plenum Verbum pro contracto collocarunt, nihil potius illi habentes, quam ut praecepta analogiae omnibus omnino locis servata reporirentur. Itaque hi plurimis locis plenam formam posuerunt, quae deinde Vulgala est, ubi ex melioribus libris contracta reponi debet. Ut orat in Verr. IV, 23 50 ex regi codice Parisiens imperasse scribendum est, cum imperarias habeant libri Vulgati Pari modo ex ejusdem libri auctoritate ibid. V, 12, 30 consuera V, 31, 80 coxis erunt, consuerat praeferre vulgatae scripturae audemus, praesertim cum alii libri egregii illa commendent. Est enim in Vatin X, 24 consueruvi in Cod. rsuriensi, p. Caecin XXVI. 59 in Codd. rs, Oxonn. Paris Ambros. Ac nescio, an p. caecin XXXIX, 97'Hicamini ex libro aurin dedisse praestet. Nec aliam rationem eisrus in libris de ossiciis secutus est, cum liberasses, copulassent, audisse, jussicaages, perferreasset, roborasset resecit, s. Ind. g. 28, aut Madvigius, qui in Catone II, 4 putassent ex regio Cod Paris legit, cum rellius putarisaen edidisset. Quid plura Mecisse Videor id, quod probare animus suit, imminuta haec

verba non solum a Cicerone probata atque usurpata, Verum etiam ab analogias doctoribus multifariam exterminata esse, ubi nobis reponenda viderentur. In quorum ordine elus corrector habendus est, qui rescriptum librum emendavit. is enim fueram, cui quum licere aut majores non dubitaeerim ο-

piose defendit advig. p. Crit ad reli. g. 106 hoc liraclionis genus, quo

F. C. Wolfius elegantiam horum librorum liberare Voluit, scribens qui eum liceret. 0uam Verborum consecutionem grammatici quum exemplis probare conantur, partim sententia ab hoc genere longe alienas adserunt, ut de in.Ιl 20, 64 et de T I, 22, 76 4bi enim pronomen relativum pro demonstrativo positum initio sententiae nec demonstrativum in primaria eloculione usurpatum est, ut rati sententiae postulat lartim dicta inter se permiscent, quao

variam orationis habent licentiam. Nam si nonnulli criticorum hominum haec

Latinitatis xΘmpla, etsi certa essent, tamen non modo maxime improbarunt,

verum omnino etiam lollere sunt conali, tanto gravius eos ogligentiam orationis tulisse oportet, quo magis relativi pondus vi demonstrativi, quod antecndit pronominis augescit. Atque haec insolentia dicendi hoc loco maxime insignis est. Cujus generis enuntiationes proponam duas Ciceronis de T . . . Atque ea sic definiunt, ut rectum quod sit, id perfectum sticium esse desimant, medium autem offlcium id esse dicant, quod cur factum ait, ratio probatilis reddi possit. Flacco 36. 90. Ergo is qui si, aram tenens juraret, crederet, nemo per epistolam quod ole injuratus probabit.

SEARCH

MENU NAVIGATION