장음표시 사용
21쪽
persti *iritu3 , proprietates lasae, quae in medio Natura
Inu, abditis penetralibus, quasin propriss fuisseditiu nidulam
tur, O fuemur, huius perelegantis artis ope ex corporea, ct i mole ob suae impuritatis vinculis expurgat vindicataeq; cum in apertum veniunt in medendis humani corporis malis visenda , suspiciendisq; inciunt opera . Naturalium rerum vires in suo corpore obtus, ct consopitae, dum languent aegri, qui ex his salutem, O medelam implorant, coguntur magnam molis quantis rem ab Here ut quamplurimis diebus vix quicquam salutis nancisantur. At nunc vardis distiliationibus occultae vires fi ras educta in parua quantitate, O maximo temporis compendio festinam opem, O vitam largiuntur, O aegri , qui tunc temporis momento, morosiore palato laborantes turbida , Detulenta ; dec Eu nauseabundosomacho re puebant, nune Impidissimis, odor usq; aquis cum maxima stimachi iucunditate, es oris oblectamento expetuntur. Ex Guaiaco Mabarbara , metaltas , lapidibul; penitissmae rerum essentiae extrahuntur, visu, gustus;
periucundae, longeq; viribus vegetiores. Aqua in qua mari mum vιtae momentum ex locis, quae lambit venenosas, opes
Amad q/galitates adsciscit, vix gusata pereeptibiles, ae iugasione innoxia redditur, ct progat uiati, pluuialise, quam Hippocrates multum extollit, eum nunquam putrescat, O Aquid ridi habet, ν puit. βui vitae diuturnitati, O commoditati LIudent, non nisi di into aquas ebibunt, ut a quam lurimis magnatibus fiamtatum vidimus. Hae arte incendi ria parantur olea; iaci ima ince sonis, di clyimae extinctionis, in testicis operibus multa3 viuitates a rentia. uis narrare poterat haloma , quae breui temporis momento vulnera ad cicatricem conducunt, imo ut eorum vix remaneat v
sistrem uis aquais, ct olea ad hominum, mulierum; or Lamenta , mropolis ad Daui ma odoramenta constituem' diuis elixires ad innumera Medicinae opera res pros Io laboris haec eris enumerare. Hac arte eme
22쪽
dantur, permutantur, intem ntur, remistuminis Nicium
inres. Calcanth m calidis um ris , ct per se tuis obes
Aomacis , se eum ab eo extractum ventriculum ami , viribus languentem, m me os cibos coquere, Osio ostiss gi nequeat, roborat, in aurat , a vetentiam excitat , b morum putredinem to it 1 corp- refrigerando . Elicitur evino aqua , να - V Vmero ν ρκα ρω ας ritae operibus, Vitae Gquam vocant . proiani ima es σου extrahendao rerum essenti- , qμι - -νιλε μὰ vitae periculis occurriatur , infirmitate 'Leuis', seritatem confirmanis , ut quasi cerui , serpentes , ac nouebia phaerices nectam exu mus, ct immortalitatem fria consequamur, nec filum ad via uenaeum , sed etiam μου DM , commod*; vivendum conducunt, Me qua humans ναμ manca, O deficiens ebliet. Sed
artu easemper rigui Lar fuit, ct excellantia, eade 1 aure rima , ut nobisissimi rutque Priscimi , O Reges nomine , O
ingenio celibres apuae se nasci , apud se fueri O bone Huc ,
O gloriosum ex simarunt. Ex tot illa rium virorum numerabi nunc in mentem occurrunt. Scribit Albucasi orientales Imdia Reges , O praecipia Ambracue huic scientiae maximam operam nauasse, Thomaa HIgius, Tritanniae, ac Daniae Reges plurimum δε hac sientia desectasse . Itidem Robertus Neapo-M , O Francisin Galliae Reges , Hercules , ct Alphonsis Ferre na Duces, eam propra dys maximὸ decorarunt. Nec po- emo annumerandi tum Cinnus, Francisus , O 'Minandus Magni Hetruriae Duces, qui rudem adhuc artem , nec ab olutam suu liberalibus auspicyr fineptam, ninidiligentiae, sudio, laboribus, ct impensii parcenaeo, quicquid succi uis nanciscere tur μν horas, ex grauibus domin= curis remiranter, bis udus curam impendendo, ad culmen perduxerunt; Vnde plurimum excellentia, ervenusatis his artibus accessi e , ct tibi gloria, O aut bonamenti, eis tam praeclaria hominum tali con luisse, ob id semper Masa in hominum memoria visent gredium Π
23쪽
men tanto riserum benescio comparati, quorum aemulariora ad non paruae authoritatis principes fama demigrauit, uti om-m conatu , ct opere his sudiis impeni8 delectentis , ct vetari Alertissimi amrusarum rerum indagatores, noua quotidie inusia gentur , ars semper augetur, ut omne eis. acceptum referendum At, nec parum subsecuta aet ad eis debet. Nec defuerunt viri ingenio, o doctrina praestantes qui huic Mentia , magnum ornamentum oddidere, Herme Geber Arabs, Guil, tot' Philosophi, qui in turba numerantur,ctapud nos, Horrelamin Raesius , E mundus ollius, Arnalias de Villam , caeteris , quos ne a dis Iectores .
24쪽
De distillatione. LIBER PRIΜVS.
Primordia pandit distillationis, eiusq; causas, ct instrumenta .
Vtrum dita alio sis meterum, vi recentiorum inuem . Cap. I. V M a curiosis ingenijs sedulo perquireretur, utrum distillationis ars sit veterum, Vel recentiorum inuentum,quod rationi co- sonum videtur,in medium asserre decreui. Cum apud antiquiores Graecos nullam de his artibus mentionem factam vidissem ,
iudicaui penitus illis incognitam; nam Dioscorides modum picem distillandi deicribens, ita inquit. Excipitur, edum coquitur pix velleribus puris supra eius halitum , expansis , & cum illo permaduerint expressis in vas,. hoc fit quandiu percoquitur . Nij quom hoc artificio
25쪽
ex corrupta aqua puram eliciunt: supra magnam ollam componebant ligneos bacillos, cancellatim contextos, extendentes lanam optime totam, subiectis mox cadentibus prunis, vaporarios habitus suggerentes excipientes exprimebant. Grapaldus ex Fumanello excipiens Arabum inuentum tradit. Avicenna, qui sexcentis ab hinc annis vixit, de catarro loquens Membici, dc distillationis meminit. Cum alimenti superfluitates in
Ventre non excernuntur in vapores abeunt, qui in cerebrum impetu facto,caput replent, hos suo rigore in humorem vertit, qui per nares defluit, veluti in alembico, & alueo subiecto, in pileum vaporibus ascendentibus per vasis nares ad inferiora fit defluxus. Idemq; ro-faceae aquae meminit. Arabes, qui de Chirurgia scripsere, apud se natam , & educatam dixere . Rasis, &Albucas eiusdem familiae odoratam aquam ex rosis extrahere docent eo modo, quo Reges extrahere consueuere . Geber de hac re luculentissime scripsit. Sed quid sentiam explicabo. Distillationis artem Alchiamiae germanam, eodemq; Partu natam semper existimaui cum quam plurima: AIchymiae operationes sine distillatione feri nequeant, & dum artifices metallicam artem exquirerent, multa distillationum secreta repererunt. Hermes antiquissimus scriptor de philosopli rum lapide loquens dicebat. Portauit ventus in Ventre suo, & ut cuncti interpretes unanimiter sentiunt, dedistillatione locutum dicunt, nam res in halitus soluta, summa petens, indeq; relabens, videtur ventum in suo
26쪽
ventre portare, doctissimiq; Arabes philosophi eum s
euri, qui de lapide scripserunt, antiquissimi fuere . Sed nouissime ad Graecos & Latinos manavit, apud quos multis temporibus intentata iacuit .s Nicander de rosama loquens aqua, alembicum, & destillatorium
aeuid sit dissiliatio. Op. II.
Millatio Graecis dicitur, pr prieq; significare videtur paulatim fluere, dc quia alembicorum rostra paulatim de guttatim stillant, ideo distillare dixerunt.
distillat ab inguine MNisuN. Distillatortu vas Grapaldus vocat, quo,supposito igne, simplicia in aquam versa distillando per epistomium transeunt. Geber in summa perfectionis,distillationem ait esse vaporum aqueorum in Vase eleuationem . Sed haec definitio mihi deficiens & inania videtur. Nam inter distillationis species, eam, quae per filirum fit,co- numerat, quae per Vaporum eleuationem non fit, neque per Vas, Praeterea neq; caloris Vim meminit, ex qua totum fit. neq; distillatio per descensunt fit per vaporum eleuationem, . Aliqui velut inopi vim ignis addiderunt : sed potius vi caloris dicere debuerunt ; nam non Alum vi ignis: sed fimi, calcis, solis, rerumq; aliarum calidarum eleuatio generatur vaporiam . Langius ita Α a. de-
27쪽
definit. Distillatio est humoris per calorem in vap rem resoluti a stigore rursim inspissati eliquatio. Sed in distillatione humor non eliquatur :sed re luitur in vaporem , nec semper stigore vapor inspissatur, nam i valentium aquarum distillationibus vapores summata pilei petentes non stigori occurrunt, sed calidissimo, &sere igneo, ideo non semper ex fiigore vapores in aquam coguntur. Fumanellus vero ait esse humoris extractionem s siue secretionem) vi caloris guttatir per vas quentem ad varia medicamenta paranda, M
iuem secutus, qui stribit, quod in simplicibus sunt
partes heterogeneae concretae, quae chymistarum ope, acalore operante, segregantur, ut eiusmodi distillationes, siue sublimationes neq; aqua, neq; oleum sunt, sed diuersi substantia, antequam distillandam proposuisses, unde artem distillandi, & sublimandi vocant , quasi omnis distillatio per sublimationem fieret, nam plerumq; fit per descenium. Nobis autem haec videtur decentior. Distillatio est humidarum partium vi caloris in vaporem resolutio , quae stigore, & constipatione occursantibus in liquorem vertuntun Vapor enim in pileo eleuatur, & si fiigido occurret, nisi ibi multia plicetur , constipeturq; prius, in liquorem non vertitur, ut diximus de aquis valentibus, & cum saepissime ex maxima constipatione rumpantur vasa, tota domus Vixcgredientis fumi capax est, qui loco tam arcto cogebatur, ut in nostris mei ris latius tractauimus, quando de pluuiarum ortu disputauimus.
28쪽
Am multipliciter distillationis ars a natura demonstrata est omnibus in rebus , ut valde mirer cur tam nouissime nobis innotuerit. Admonere nos poterant viden tes in magno mundo, quod terrae superficies vi solis concalefacta, per latentes sui corporis mearetus vapores quosdam, siue rapidos spiritus in auras so- Iutos, expirabat, qui in aethera subuecti, frigidae coeli regioni occursantes, rutilis una coeuntes, suo rigore reflui facti, quasi stillatili; iterum terram irrorabant. In hoc paruo mundo homine Hippocrates sudores describens libro de flatibus, distillationem demonstrans ait. Liquest quicquid vis ignea attingit, his inde spiritus , cum ad corporis meatus irruerint, sunt sudores, siquidem spiritus compactus in aquam transmutatur, de per meatus penetrans, seras prorumpit. Eodem plane modo , quo in feruentibus aquis vapor eleuatus, si obstaculum habuerit in quod impingere oporteat , pinguescit, ac condensatur, guttari; dili illant ab his corporibus, quibus vapor ille fuerit impactus. Viadimus praeterea superius ex Avicenna in catharro, quomodo vapores ex corpore a naturali calore ad cerebrum distrusi, sua frigiditate. in aquam cogantur, &diffugia quaerentes per narium canales contuentur, &dessu-
29쪽
dessuras facientes quasi per alembici rostrum exoria
muntur . Videbant praeterea misi homines calidas dapes in patinis cooperirent, ne refrigescant pauculo temporis curriculo, cum patinas discooperirent, in aquam versas, considerantes vaporem humidum a rei calore
expulsum , operculum petijsic, quod sua stigiditate
vaporem illum costringendo, in bullas cogebat. mox magis conspissando in guttellas delabentes fluere faciebat , ut lubiectam fideliam stillatitia repleret aqua. Poterant maiores nostri his exemplis edocti, distillationis artem citius percalluisse .
T e di inrationum generibus, σν de eo quod fit per ostensum per ignem . cap. IIII. Ria sunt distillationum, quemadmodum
motuum, discrimina, unum sursum recta tendens, alterum deorsum vergens, alterum in decliue leuiter depressum, vel a cubans , de haec ex peculiari herbarum ingenij propensione, quaedam enim subtilioris spiritus,&tenuioris compendio recte sursum feruntur, aliis terre stri materia constantes, & saeculenti insta trahuntur, aliae medio modo se habentes, in acclive offerri desiderant ; ideo organa distillationi seruientia compara da simili modo crunt, ut quae flatulenta, vaporosaq; distillantur, vasibus sursum versiis erectis utantur, quae spirituum,& statuum expertiata, deorsum versus, dia quae
30쪽
quae medio modo se . habent accubantibus, ut herbarum genais accommodentur. Vnum quodq; horum discrimen iterum in quatuor disterminatur pro num m elementorum, stilicet per ignem, per terram, per aerem , & aquam, ex quo collisitur auodecim esse distillationum distri mina. i De ungulis verba faciemus ,
α primo de eo, quod sit per ignem. Nos potissimum
utimur hoc distillationis genere, cum humores, vel spiritus penitius in terrenis partibus residentes, volumus vi magna Vrgentis ignisἀx aquas extorquere, stiblicet ad olea exugenda, vel validas aquas, ut inter vas,& ignem nil intercedat Venio nunc ad sernacis constructionem . Erigantur e selo parietes rotundi, vel
quadrangula serina, lati digitis quatuor, bipedalis di metri, pedalis altitudinis e calce, vel serti luto construat , ne vitium faciant, ignis iniuriam sesterre
possint.'Mox concamerentur , & supra cameram Q- ramen aperiatur rotundum , vel quadrangulum, quod ex ferreis Virgis craticulam respiat cancellatim conte
tam , vel pauimento inducto frequentibus seraminiabus pervio, quo ad subiectam partem cinerum descensis pateat: Inta Hella aperiatur, ex qua decidui
cineres eximantur. Supra cameram parietes surrigantur seseuipedalis altitudinis, statim lupra craticulam senestella pateat pedalis laxitatis, perquam carbones, M ligna inijciantur. Supra parietes duos ferreos baciulos a se inuicem distantes firmabis, vas quod distillanda contineat excepturos. Supra ferreas virgas pedalis