Nicolai Vigelii ... Methodus vniuersi iuris Pontificij absolutissima in quinque libros distincta ex qua patet in quibus ius pontificium cum iure ciuili consentiat in quibus ab eo discrepet illúdue distinguat

1쪽

M 'i

2쪽

Ex qua patet,in quibus Ias pontifieium eum Iure Civilieonsentiat,in quibus abeo diserepet, illudve distinguat. -- -- ω IM.νεῖἔauta, o I unoririnu

bracia

Apud Ioannam Iacobi Iuniae F

M. D. L XXX L

4쪽

SSIMOS SIMO

Eximio Steelebratissimo. . NNEs Baptista Regaaud ' s. P. D.

N T E R eos qui scientiarum Itu. dium profitentur,easque suis ilIustrare lucubrationibus & vigiliis curant, illi mea quidem sentctibvir illustrissime , qui iuri operam dederunt, & in hoc studiose exercuerunt,tritum illud

Communi ore prouerbium, Spartam quam nactus cs,cam inorna, usitasse potissimEvi dentur.Et ecne non dixerit quis plures C. rare aliarum scietiarum libro , aut vero diligentius,aut copiosius quampiam aliarum disciplinarum exornatam, aut illustratam: denique desccret me dies numerantem: quoequantaque volumina odita fuerint a

Liri perit , non solum antiquis illis, sed &moderi,io ibus. Nec vero huic librorum multitudini , ut tute bollescis, vir illustrissime, causetii dedit rei ipsius difficultas, aut

M a materiae

5쪽

materiae de qua in hac scietia tractatur,quae tota tribus his praeceptis continetur, Honeste vivere,alterum no laedere, ius seum cuinque tribuere, sed aut hominum malitia Mprauitas, aut rerum & specierum quae inpidit saepenumero diuersitas , quae diuersas reddit consultorum opiniones,& hanc propterea librorum immensitatem secit. Non paru igitur laudandi sunt maiores nostri & huius nostrae aetatis viri qui Spartam hac sic

exornarunt,ut omnes omnium aliam scien

tiarum ornatus superet: cum & inde fiat vinulla ex omnibus aliis, disciplinis magis elucescat, faciliore scitu se praebeat, magisque placeat,vigeat & laudetur, Sed ut non sunt ernendylui huic scientiae suis lucubrationibus luce asserre conati sunt, lic & illi maximis esseredi sunt laudibus, qui in scribendi genere excelluerunt, & se caeteris magis eximios reddiderunt no enim nescis quan itam afferat delectatione &voluptatem puri& eximij alicuiusauit iis lectio qui eo magis sunt a iuris madiosis laudandi, quo exi

guus est eorum numerus. Ita nescio quo fato barbaries inuasit Iurisprudentiam, & eo peruentum, ut impura & spurca magis placeat locutio,quam pura & nitida.Inter quos

quidem non est postremus censendus doctissimus

6쪽

ctissimus ille Germanus Iurisconsultus N NCO LAUS UIGELIVs; ut satis docent &indicat doctissima illius in ius Ciuile Commentaria , quaeque ille particulatim obseruauit ad hanc hientiam pertinentia: quae quidem ita auguste, ita pure, ita nitide scripsit, ut videantur redolere magestatem Mpuritatem antiquorum illorum Iurisconsuutorum:cuius & ob id lectio magis oblectat, quod obscuritatem tantopere a quibusdam affectatam, & quae tamen multum est vituperanda,ianquam scopulum vitarit,& css gerit. Cuius quidem authoris, cum a nobis

his diebus praelo comissus esset liber quem

ille edidit ae M aTHODO UNIVERSI I U-

R I s P o NTI F Ic II, is dignus visus est, qui tibi vir illustrissime, dicaretur,tum ob celebritatem authoris & libri ipsus utilitatem, tum etiam qubd-υμω dare videar.nam ut omittam Beccariae gentis, unde es exo tus , antiquitatem dc celebritatem, quae ab ineunte aetate pr stitisti,& quam ob bonam indolem a ciuibus deamatus fueris,& commendatus, S encomtum quodlaudum tuarum retulisti, dum Ticini & Bononiae iuri operam dares, quod quia n5 delitescit,non persequar, ut transeam quod ob edimiam doctrinam, summum in iure studium & ma

7쪽

sha tua merita , celeberrimae Aisdatorum Academiae Princeps fuisti, & pro ea multas obiisti legationes,tum ad Emanuclem Phi- libertum Allobrogu ducem,tum ad Othonem Truchies Cardinalem amplissimum, quae quide te ad regimen ciuitatis Papiensis scpecu exerunt, sapientia & prudentia qua summa quotidie in moderanda eiusmodi

ciuitate uteris, tum belli, tum pacaste poro, te adeo reddunt admirabilem Attiis & ex xeris,ut ubiquenomen tuum vigeat SI celebretur, ab omnibus ameris SI cclabreris, ut

felicissima dici possit Papia, quae talem N cta est ciuem & consiliarium. I cstes esse possunt plures legationes, quae tibi fuere ad varios Principesa ciuibuscommissae, ω da te silicissime obitaeetcstis acclamatio quo xidiana popilli, qui te ob consilia sanctisti

me data non cellat laudibus in coelum euo here testis denique cura & diligentia, qua rusus es anno millesimo quingentesimo se ptuagesimo sexto,dum pestis per totam Italiam grassaretur,in vindicada Papia ab eius modi luc.Non solum igitur ιμ-ν υ Οἰω dedi, sed ἔμι. νω dum victi clarissimum es eximium & doctissimum Iurisconsultum

nomini comitis Illustrissimi&doctissimi Iu

8쪽

ma M admirabilis benignitas & clementia,

cum tua opera M consilio in negotiis meis opus fuit ita, uti enim te facilem, ira benignum erga me praestitisti ut cius rpimento lurimum tibi sum deuinctus, eoque nexus genere obligatus,vi nisii aliquo ingenti m gnificoq; praemio dissolui hoc nomen non possit. Accipe igitur grati mei anum ioccxiguum monumentum, M in clientelam tuam suscipe: quod si non ex sua magnit dine, sed ex meo gratificandi animo pol deres, non illepidu fano fuerit:in quo etiam quid praestiterimus, quamque accurate In

eo nunc demum excudendo Versati fuerimus , tuum erit, vir illustrissime, urescium:

nam tibi si fuerit satisfactum, omnibus f ctum erit satis. Vale mi Alphonse, qui quisdem unus pulcherrimo illo Apule0 dignus es clogio, Inter doctos nobilissimus, inter nobiles doctissimus , inter utrosque optismus adde ctiam inter omnes modestis limus. Vale etiam, atque etiaRI,& tui amantissimum plurimum dilige. L nostra Typgraphia Kalend. Quinctilis anno Donum

CID I P. LXXXI.

9쪽

DOMINONO DANIELI, ARCHIEP

scopo Mogun tino, sacri Romani Impetii per Germaniam Archicancellario,

Principi Electori, Domino

suo clementissimo,

Nico Lavs Vigelius I. C. s. D. P. V M Methodus haee denud esset excudenda, Reuerendissime Princeps Elector , Domine

elementissime eam recognita, & in nonnullis locis emendata, Reuerendissimae Celsitudini: re trae dedicandam duxi:tum quod Reuerendissima Celtitudo vestra labores meos, quos in Iure exeo lendo sustineo, inter caeteros Imperii ordines sua liberalitate iuuit:tum ut per hanc occasione Iurisprudentiae meae quam ij qui in foro versantur, tanquam nouam,& a forieonluetudine alienam, Principibus viris suspectam &inuisam reddere conantur, Reuerendissimae Celsitudini vestrae. tanquam sacri Romani Imperij per Germaniam Archican-

cellario, rationem aliquam redderem. Neque enim me huius Iurisprudentiae utcunque nouae, & a sori eonsuetudine alienae poeniret, adeo quidem,ut eius publico hoe scripto rarionem reddere non erubescam. Cum enim Iu s ars boni de aequi, perinde ac caeterae artes, doctrina partim, partim via paretur & exercitatione:ita sentio,doctrinam simul & exercitationem Iuris forensibus actionibus, dummodo non viriosis, debere esse accommodatam: est enim perabsurdum, artium ac seientiarum studia ab actionibus, quarum artes atq; cientiae sunt, discrepare.Iam nemini dubium est,actiones forenses , quibus Iuris studia sunt accommodanda, pO-

risumvinconsistere in argumentis causarum,quae in iudicia

dedu

10쪽

deducuntur,tum inueniendis, tum Armandis,tum denique diiudicandis: quotum priora duo aduocatorum munera suot, postremum ad iudicem eiusque assessores spectat. Argumenta autem causarum appello actiones, exceptiones, replicationes,duplicationes,& sic deinceps,quibus iura eausarum utrinque disputantur. Huiusmodi disputationibussorensibus do strinam Iuris accommodaui. siquidem proposito aliquo iure, eias exceptiones, exceptionum replicationes, replicationum duplicationes, Sc sie deinceps ordine subieci. insem rationem tam in ciuili, quam Pontificio, necnon Controuerso Iure dirigendo sum secutus : qua non selum facilem viri usque Iuris cognitionem , sed& argumentorum Arensium iuuentionem promptam & expeditam me reddidisse confido. Hae re nihil aduersus seri eo suetudinem deliqui: nee eredo quemquam omnium qui in Dro versantur,tam iniquum, qui hanc meam Iuris docenda rationem duxerit reprehendendam. Quod ad rationem attinet argumentorum t mandorum,seu apud iudicem proponendorum , in ea fateor Si seri consuetudine discrepo: . nec enim quid in foro fiat, sed quid fieri debeat, in hae respectaui. Siquidem e5suetudo sori,qua vcium argumentum Per decem, viginti vel triginta, interdum plures positiones proponuntur, quibus singulis singulariter ab aduersario respondetur, a Dialecti eorum,Rhetoru, dc veterum Iurisconsultorum praeeeptis abhorretuosaque causae status,ad quem Iudici ante omnia in iudieando eit respieiendum, ista ponendi ac respondendi ratione inuoluitur,ut difficilius iudici apparere possit. Proinde non sine ea usa Elector Saxoniae hunc morem a suis iudieiis per constitutione repulit. Nec praua ista eonsuetudo desedi hoe colore potest, quod in locum interrogationum , quae olim in iudiciis erant recept

lacesserit. Siquidem istarum interrogationu longe alia festratio': tunc enim adhibebantur, quando actor dubitabar, a& pro qua parte aduersarius haeres esset, eiusque rei probatio dificilis erat. In positionibus autem, quibus hodie 'tu tur,achor non dubitar, sed asserit verum effe, seque ad probanda offert. Pioinde praestat sillogistica scisma vel copiosius argumentum proponere, Scaut negando aut ditiinguendo ad id ab adueitatio responderi: b c enim raMO Di lecticorum, Rhetorum de veterum Iurisconsultorum prae ςςptis consentit,& ad causae statum iudicem tecta sine lon

' s sis amba