Extractum chymicarum quaestionum, sive responsionis ad theoriam lapidis philosophici editam in academia Regiomontana à quodam ibidem antichymista. ... Auctore Johanne Cunrado Gerhardo. ..

2쪽

.irtenbergico & Teccio, Comiti Mompel-gardi Domino Meldenheimio &α Domino suo clementissimo.

Um Hannibal ut refert Cicer. a. oratore noram quoniam: imp sit rator, Carthagetne a sim expui H Ephesi m ad Antiochum rar m . tiam tempor s potent imum ven. sset exul: pro eo, quod ejud nomen erat magna apud omnes

3쪽

militari dare. tia non dubito, Illustrissime princem

Domine Clementissime, quinJohannes Papius m Acin aulicus f professor Regismontanin euim nomen,quoniam in medicorum nux, tantam bestiam sophisticam reperiri pudet ,Παιι expressum, porro non tam sponte,quam deprecatione cujusdam amici, ejusdemprofessionissi titio ct siub aurichymista vocabulo involvo theoria sita lapιd philo

sophici, quam in calumniam ct snfamiam csemide.cbmsarum .sine exceptione personarum, bono rumi ariscum amasis Vret Me impostorum enim defensionem ut declarabitur argumento ae-mmo nono, non Fusii o coincriptam ub illustrissimi nominis tuipatrocinio cum imρudenti , arro ganti ctis bonos viros ignomini so prasaraone noni ita pridem in lucem edidit C. V multo magis deli . rare vi fuerit, vehemen eiuηs dis creem i, quans Otim Hannibali Phormio illa, cum in re miti tari et siem eiria deerat doctrina tamen ma7 or, or ora -' tio modestior erat , quam anticumisti nostra de re metallica, comisagydissestiatio. Ille enim graecus

tam copiose, orn4te1 de sicio ducis belui gerendo i dicere non otiasset, nisis e prius ex bsoricis bel-ιicarums rerumscriptoribus doctrinam conceptEor quasi 'stema quoddam e senodi theorematu, generalium1yracemorum observatum collectumque in promptu habuisset, et si usu Herum carebat, cujus cassa ab Hannitate deridebatur. Alter vero iste Phormio earum rerum de quibus in utat, uoutam Uu destitutus est, quam omni orseus doctrina. Ex omm enim din sermone indubitatissime nobis constat cui in tota refutatrone postea ostendetur,

4쪽

istum nultam unqu-m in metalia pedem posuisse, nutus tuteos aut cunicAussu ,sse, neminem meis, taliamiorum super his interrogasse vel audisse, nullum ver remem chyma.id est,philosophum in universa vista in id/sse,nulli ρrojectioni adfuisse, nullum arte factum aurum, bise verum , e Diasum attigisse, vidisse, probasse vel etiam probare didicisse; smo ne metallicorum quidem sic torum vel docimastarnm aut philosophorum de his rebus ιbros velpertransennam saltemi 'exisse, qu γε qui per totam dissutationem . ne minimum qu demtestimonium auisorum inse gragium opinionis sua adduxerit, imo ne ullius vel metastici vel chymici scriptoris meminerit, nisi fotius Gebri ιhs a. ex

quo tamen ne quinque quιdem verba de coniuno-mbus tincturae integre, rncorruptet citare noverit, Mi demonstrabitur in argumento decιmo quarto. Artis vero distillatoria frerum dimilatarum ades rudis est, ut thesibo. contra omnium modicorum spharmacariorum experientiam singulari novos paradoxo ausit negare, oleum cinamomi esse oleum.

hilominus pro ea , qua est sophistic. fonte stmente C. V. caterisqhallustris is ebmiapatronis, qui ct in diversis metal fodinis opera ossores mstentantes de metallorum ortu, ineremento, pers mone, alii 1 βubterraneis eventis quotidie relationes certas acciριunt, ct in dubitata chymicaeproje-monis documenta, velis oeulis viderunt, vel ex gmtititia traditrone in κειρι,1λιοφυλακιοις βιῶ ad huc asservata,ceu natura miraculasancte eum νην, mustofi verim omnia σxplorata habent, tam

5쪽

DEDICATIO.

men inanis iste in pulpit peculator no erubuit, conari contra metallicorum fossorum, scriptorumscathulicum, perpetuum testimonium ab ipsissen Abiu ortum, contra philosophorum douissimorum

consensum, rat/ones Θ experimenta, tam metallo rum generationem. quam artis chImica veritatem

ullam esse insultissimis paralogismis, ut mox in refutationestatebit, persuadere. Quin auis est adsidem sibi faciendam enormi vanitate ct j a Iantra praesari in hac verbase in cognoscendis strophis istis sophistarum multos annos impendisseidonec persingularem licet) De gratiam adhoc fundamenta descenderit, quibus nixus ρςtit tandem, ut C. V. od obmsas, quos inaescriminarum pestem nomi-

minat profligandos omnes viressum convertat i

siquiss principibus 9 Rebus autor sis simiister

faciendi. AP qua temeritas viriῖ Credi sibi vult in , 'eascientiq.cujus neς principium quidem novit,nec minimam partem usius habet. Fraudamenta hac, qui bui superbe s inique inc mi m debacchatur istisi' sis temere damnat,postea particularam examinabuntur sed nugamenta esse vel hinc amaret. Asine multos Iam annos in cognoscendu istis seph

starum strορ his impendisse. Credimus hoc. At non inchymis rum,sedi uis siussophisticis stanti-

ch mistarum nugis tantum temporis inani conatues actu contrivit. Quomodo enim in chymicorumphi sophorumstrophis aliquidnisum siti quo 'rum bisos nullos habet,nec legi t, nec citavit ultibi' nec si habet,silegit, citare potuit, quia non ntestse

a . . a

6쪽

valitur 2amnum a suis paucis debriis, qua ime se- 'Saeum suaviter, domi siomniavit re postea refu-ravi. Tunc vero pateretur , si anti-chymista unum salte ι lassicum huyus scientia scriptorem totidem annos in manus sumsisset es exsolidis philo hia fundamentis refutasset, quod

tamen ad calendas Graecas siet. Si nescit , quem eligere oporteat , propono ei Petri Boni Lombardi Forrariensis medici margaritam. Iudicat enim Hieronymus Rubeus e us rationes hactenus inconcussaι videri. uuas cum Νlert sisimus qui intactas reliquerit, aurs attigit , cum dedecore relinqVere coaritussit, procul dubio desperandum es antichym:stae erit. R 1 Novi ego ullum eorum, quι hactenus iae hymiam oppugnarunt, qui contras 'idsim emperfuerat refutatus, ct qui ad hunc ludem quasi offensionis caput non istase rit, nihd inde Arasti ludibrium apud literatos per to1 rerum p o mercede reportanda ,sicut ct anti-c Fmista sta noster abundantiorem meretur merciaem, quanto ιmpudentiari calumniandi li bidine long us caterisprogressus est: ubi non selum erus linitia ct temeritas,sed etiam iniustitia ct malignitas innotesit petentis sineptena veritatis, ordonariah cause cognitione a magistratu artificibus talibus aqua ct igni interdicendum. At contra petunt accusats benune audiri , intereasfuriosum Iisum accusatorem vinculis retineri, donec coram delecta tir eratorum judicum corona causam dι--rint. Actum enim esset de omnibus artibus 9 omni

plane ph/losophias ignorantium ct imperatorum

7쪽

Iudicio standum foret. Qua de causa praeclare prioecipes dignumfacit C. quod nom statim ad -- fuistis imperiti judiciumsectatur,sed quemadmodum Hannibal Phormionem illum belli rudem deducis ossicio'omni re milιtari loquacem judicem non tulit,se citi mo dicterio irrisit, ita ima hunc alterum phormionem in arte cis mica omnis ulus est rationis expertem, molios ignorantior.m a dicio harum rerum hactenus repulerit. oriam, ut Fetrus Ferrariensisscrsbst, gnorantes tantum 8 ρterea artem alchmia dicuntsissam, quod ob -rrudunt s. non vocatos, nec iactos ad iud candum

de eo, de quo judicanis potentia non habent. Nam un sequi I bene Iudicat de iis quae noviter indicat,

go per si positum,nemo bene judicat de ,s,quae ignorat non ridicit, nes eorum penitus est bonus-- dex, prasertιm cum iudicium operabilium in operibus causetur. , Hinc Hippocrates de elegantia: καλον - ἔ-λογί : praeclara est, quo ex opere quod quis didicit proficiscitur oratio rme ipsum est, quod olim Tetrus Agonavius med cus Caesareus Thoma Erahia medico Pa tino contra hanc artem disputanti ob cax bb.I.eps. mericis. Cratonis,quomodo porri inquiens, refellere hac

adem 'per repraeclare moηet Chrysostomus in epist.

ad Hebraeos homili ecuvia, cur non magιs ι nqu. ens, eo temmam stros, qui nesciunt admirari , qua

8쪽

lsreprehendatur dum eosin doctos per icit, isto, ' rum verba penitus non attendit,sed ola ι estimonio suo contentus es.Proinde indignum esse facinus conrecludit contrascophantas tales disert. 39. Maxi-m- risu Platonicus philosoplis, hac ratione,si

reliquas artes omnes a vulgi tribtinabsua vindicet scientra, nec gubernator, cum sn suo versetur m nere, navem ex opinione virgit proprιa, imperiatorum cuifi cogatur ratιonem reddere , nec aqua ferat a'imo meiacud ea quapresicri bit, qμ λ μην prodesse morbo,aut ad Uliam rationem conferre existimat,sicruteturfludisses inquirat aeger:necfiguli' denis coriaris auisi quis etia in agnobiliori arte . versetur,ali in ruricem noverat, quam Usam artem ejusve artisicem: or cfmio sta quaesuperior . Ohhis omnibus,alienum at 1gnarum siuarum rerum iudicem ferat λ Praesertim eum,quo alieniorem et absurdiorem in hac scientia intra centum annos

sol non vi xit: quippe qui. I. non solum artis, sed stnatur prancφι a 3n metallis neget, ut videre est in , argumento secundo. a. uui aste rere ausit nulla metalla generari vel crescere amplius,sed omnιa omnia Wo creata inprimo die creationis, ut pes icitur in argumentopramqH. Omne aurum quod non sit cro 'iatum in primo die creationis vel esse sephisticum, mi a Satanasuppositum,cuj- abyurditab demonstramvis decimo octavo argumento. 4. Auro nouesse coWmunem cum metallis materiam , quod indecimo quarto argumeto reflvtur. s. te Es ex sermfactum per aquin vitriolatas nen esse verum as, se fore Nosit Im,quoddeliramentum in argumento

9쪽

decimo quinto refutatur. Et id genus alia pyum,aradoxa partim, partim pseudotraphemata, ex quibus velut ex unguibus leonem nostere datur, quam aptum habeamus virum ad judicandum de hujusmodi rebus. Hacsunt qua breviter ad prae tionem ejus pro alch mia defensione respondere volui. Caeterum , princeps it strissime Domine Clementissimefere abhinc biennium est, postquam a mihi quidam mei, artis chymica Ruius theoriam hanc, vel verius minime theoriam lapidis philos-phici mihi transimserunt, nescio quasse vel πώς-

rogantes, ut quid de ea stentiam, eis exponerem,ad

j eio hoc, se non dubitare, quin,si laborcm refutandisius perem, multis bonis viris artiis ct sitiis orpatronis nec non C. V. oyeram faciturus non rn gratam Q idsit ' Tametsi per totum id tempus quo in hoc itudio versor verser autem iam ultra viginti annos non quidem χμια mias , sed medicina potissimum) nunquam animum siuuit, ας

meis observationibin aliquid in lucem edere amen ictin eorum precib. recepi me refutationem scripturum, distulatione hac tum temporis obiter percursa tantum, nec dum plene ait'ntes perlecta. Postea vero ut eam a capite ad calcem attentius legi ct animadverti in ea nihil aliud nisi virulentam quandam maledicentiam, meras sephisimata Nnova Ninionum portenta continera, fateor, poenitere coepit, colitantem, qua opportunitateJ usta emcusiationis prasertim multis tuterim occupatroni bin operam interrum entibuιὰ me ab hoc onere

Fusiepto rursu exsolverem. Qvroplex de die iu

10쪽

DEDICATIO.

diem tergiversatus rem produxi, no quod adeo disgellis mihi labor foret, quem videbam plus taedii, quam discultatis habiturum, sid quod tam enormi sphismata 2furiosa convitia leu tate verborum permulceri nequirent; Philosopho autem pariters Christiano homine indignum censerem si cum I hiims co νιcιantibus, qua erram reciprocando Iusmodι maledicentie pice commaculare. Postea

vero re altius mecum deliberata in mentem uevit,

posse eadem etiam excluso cum conviciis antichymista nom ne, nudi , argumentis, si qua digna essent,in medium propositis, sedato orationis genere confutari,paulatim quaestione unaps alteram e . aminata conscripsitres libros clam cauum quastionuis,primum degeneratione metallorum, aueris de transmutatione, tertium de medicina universati, qui ultimus me ob dissicultatem argumenti s eos qui sese huic meae c/na hactenus opposiverunt, hucu remoratus est. Tostquam vero interea crebrioribus literas depromisso compellatus inte lexis sem de mea se dubii ari,ct eosae ιllos amicos meos 1 rso de hac re rumore aliis magnae autora latιs vi.

is pro me spopondisse minime dubitandum, quis' quod siemel in me recepissem, bona me sim presitu-rm: fuit hoc mihi in star cuinci cantus adco vasan dum tumultuarie pauca quaedε ex iis,qua sieram emittere copiosiori tractatu conintuera,non libris scapitibus,ut coeptu erat istιn Iosedargumento numero,in quib.ιρμ verbo aut oris in De rei hi orte essent, ui tantam ab siurditate hominis non crederent)Zroponere cum coυιciis volu ,st mea cuis argum mio cosutatione 'batae'. Ouam regina