Synopsis thesium siue axiomatum iuris, ad primam tertiam partem Pandectarum seu Digestorum, iuris ciuilis Romani, authore Dethardo Horstio ..

241쪽

solummodo ad actiones cedendas, si medio tempore usucapionem compleuit, item ad fructus perceptos, & ut caueat se restituturum, si res ad iplum perueniat: quod si culpa desiit possidere , condemnatur etiam ad rem cessis, e bi L. Milonibus: si vero dolo desiit uosside es

'' r , qu si possideret, nullis actions.

XXII. Nam & il l ud traditu inest, quod is quoq; qui ante vel post litem contestatam dolof d in auum s. sedc ix xςm possidere,conueniatur in rem acti N.

is qui aute. l. ao. item ren, i ζο perind. ' condemnetur ac si possideret, si um. S. praeter haeret f. item cui & in Uniuersali in rem actione petitionis eos,qui bona. cum pers pq, haereditatis expressiim est f: si post acceptum s deperi haered. σ iri ηρ iudicium possessor usucapionis tempora con

h. Lab morae Ch tit.l ιο- Reo cauendum est, his rebus, quas tradit

- - ecte pi stiri, si ibrio fundi nomine damni ii

b. ιιδ spos ae pium. hQm xkstituitur, bonaesi dei posses e de dolo solo an te litem contestatam , mali fidei autem pollic or, tam de culpa quam etiam de dolo , licia i & bonoe fidei posscitar post litem contestatam, cauere debet. XXIII. Praeterea restituere debebit pes sessor ea, quae post acceptu in iudicium non cκre sua per seruum ac litisiuit, utpote haeredita res & lesata: nec enim iussicit corpus ipsura

242쪽

et T. A DE REI VENDICATIONE. restitui, sed opus est ut & causa rei restituatur, id est, ut omne habeat petitor, ouod habiturus foret, si eo tempore, quo iudicium accipi ribatur , restitutus ille homo fuisset': quod si ι εἰ o praeterea. b. tis. culpa sua, non fraude possessionem quis amise- . rit, quoniam aestimationem pati debet', cediei actiones debent, & si petitor,postquam litis aestimationem percepit, rem possideat &velit

aestimationem restituere, audiri cum non fa- , , - . ,

Ole oportebit m. m. IIII. Si in rem actum sit , quam ui haeres posses ris, si non possideat, absoluatur, tamen si quid ex persona defuncti commissum is sit, omnimodo in damnationem veniet ii, & siquid culpa vel dolo malo haeredis factum sit, id quoq; in hoc iudicium veniet 0: cum autem ' fundi posset r ante litem contestatam dolo malo fundum possidere desijt, haeredes eius in rem quidem actionem suseipere cogendi non sunt , sed in factum actio aduersus eos reddi debebit , per quam restituere coguntur, quanto locupletiores ex ea re facti sunt pi Si Lia in possessor fundi ante iudicium acceptum dum bus haeredibus relictis decesserit, & ab altero ex his, qui totum fundum possidebat, totus petitus fuerit, in solidum condemnari debe

XXV. Porro is, qui dolo fecit quo minus possideret, hoc qum, nomine punitur, quod

actor cauere non debet , actiones, quas eiusn My is quid ,λιθ. rei nomine habet, se ei praestaturum , nec

quasi Publicianam quidem actionem ei dan-

243쪽

dam placuit, ne in potestate cuiusq; sit, per rapinam ab inuito domino rem iusto precior. LN. nee quasi bii. comparare s. potest tamen aduersus eum , qui dolo desili possidere, nihilominus in litem i rari,a petitore, quanti is sua interesse existimauerat: sicut & in illo casu, cum petitor d

quamuis rem possideat, tamen per contum ciam non restituit : sed si actor smplicem rei, L Isim b. R im xj nem accipere malit, mos et Frenis, dus est M. MXXVI. Aduersus eos quoq; qui a malae fidei possessoribus fundum bona fide comparauerunt , ita tibi, qui a vero domino cunicomparasti, actio competit, si priusquam usu a capionem illi implerent, vel longae possessionis α' ad si res C, ei praescriptionem adipiscerentur, dominium ad te peruenerit : nullo autem iusto titulo praecedente possidentes , ratio i uris dominium i quaerere prohibet:& cum usucapione cessante. intentio dominis nunquam absumatur, citra 1. La . nulli rusto,c beneficium actionis rescisoriae directa perna - net integra vendicatio rursus si manci pium tuum per vim vel furtum ablatum, alii cri

nulla iusta causa distraxerunt, veridicanti tibi l. N.s reis rediiis . C. Viseminium , soluendi Procul necessitas nulla

irrogatur p.

XXVII. Si chm a Titio peter evellem,aliquis dixerit se possidere ,&ita liti se obtulit,

atq: hoc ipsum in agendo testatione proba-

a. d.l,a7. ma tem latri uero, omnimodo condemnandus in η, quam

uis nec postideat, nec dolo secerit, quo minxis

244쪽

ι TIT I. DE REI VENDICATIONE. pondereth: attamen si actor hoc scit, tunc isnoo ab eo, sed a semetipso decipitur, & ideo tW u yis o tulit, Reus absolui debebit ς: quod si is, qui se obtu- μ' ,

lit fundi vendicationi, damnatus est, nihil minas a possessiste re te petitur i M. iliti t.

XXVIII. Eius autem rei, suae per in rem actionem petita, tanti aestimata forte est,quai ti in litem actor iurauerit, dominium statim ad pollet rem pertinet: transegisse enim cum eo,&decidisse eo precio videtur, quod ipse com instituitq: hoc ita si res praesens sit: si ab ens,do minium acquirere censebitur tunc, cum possessionem rei possessor nactus sit ex voluntate actoris: & ideo non est alienum, non aliter litem aestimari a iudice, quam si cauerit actor, hquod per se non fiat, posscstioncm cius rei non festo. Uni kiit. traditum iri t. de cuictione sane posscssori petitor cauere non cogitur , quia tibi poli estor imputare debet, qui non restituit rem s. g 4 3screx es. S.

XXIX. Si res mobilis petita sit, bonae fidei possetfor, aut ibi eam restituere debet, ubi est, aut ubi agitur, sed sumptibus petitoris,qui

extra cibaria in iter,uel nauigationem faciundi h. bro se res mobilis. b. tis. sunt h: quod si petitor velit, suis omnino impensis,&suo periculo in loco iudicii rem re λ, stitui, audiendus erit, & possessor de restitu- . tione cum Litisdatione cauere debebit i , idem D LIr nis it. b. ii . statui debet , si mala sidei possesor alio locorum nactus sit: si vero ab eo loco, ubilis coim testata est, eam subtractam alio transtulit,illic. . e rustituere debet, unde subtraxit, iumptibus .

245쪽

D STNoPSIS THEA AD PAND. Lyd. VI. XXX. Qubd si in re petita impensas bonae fidei possessor fecerit ante litem contestatam, oppossita doli mali exceptione petitor eas restia tuere cogitur, quanquam in utilibus&voludi I d ια, ρ σμtem 5 i' tur ijs liberatur petitor, si eius quod adiectum 'st, quatentis sine damno rei fieri potest, abla

ι tionem permittat quod & malae fidei possessori concedendum est , qui sciens alienum scandum esse, non tamen donandi animo in eo m. I. .Iulianus. I; s. Ndificavit: quanquam & petitor audiri debet, insen alieno. b iit I a. crqui tantum dare paratus est, quantum ex r

v. i. st emptor α μm bit quoq; possessor, quod propterea, ut iurei' prio ..ti pignoris rem liberaret , exoluit': item illi ob itabit doli mali exceptio , qui postquam infundo communi bona fide aedificatum esset, a , .a c. ι non refusis impensis, eum vendicat O: redem- p. redemptores.inpr. exorcs autem, qui fuis caementis in alieno a di-yiis Dy sed ad I s. Ss iu ucant, quia statim faciunt carmenta eorum, in quilinus. l. isdominio hori quorum solo aedificant, vendicare ea non pbsia Norum. g. I l bo. cum inpla sunt, sed actione conducit id, quod sibi det,

res. grehiculum cum lim tur petent p.

I. iocati . XXXI. Deficit tamen nonnunquam Rei

, & in primis si dominium , quod

bus. C. s. per instr umenta, vel testes,vel alia legitima in r. I ris. C. biit. dic ia probari potest q, probatu no sit x: atq; itas. G. 23 in rem a G. I, loca sacra, religiosa, quasi nostra, vendicarib iit. non polliint adeo ut nec lapides in aedificati, r. ι'.babitator j b tit, quamuis alioqui soluta vendicari pollini x,

in factum actio, aduersus eum, qui id feci detur Μ: nec rem emptam antequam tradita

246쪽

M TIT. I. DE REI VENDICATIO NE M'haec ipsi sit, emptor vendicare potest : sicut econtra venditor quoq; rem venditam & tradi- x. I. io. ager. biit. lpo. tam vendicare non potest, nec is, qui posterius Cerea ab eo causam habet,utpote dominio rite semel ' i Mancinne ei

XXXII Mulier quoq; , quamuis naturali iure dominium rerum dotalium retinere dic tur, vendicare res dotales, constante matri- moto non potest , sed vir qui Iure ciuili pro r. I . De C. best. l. impler administrationis potestatem dominus di- iuribus. C detur. Ol.

citur 3 : nec seruus rei vendicatione tenetur, a. l. ao non eruum CLi.

sed dominus : nec depositor , cuius pecunia depositarius sorte res aliquas sibi ςQmp Ib.s is eis p cunia. Eruit, vendicare cas potest h: neq; is vendicatior Isseri pro uis. Ch tu ne amplius uti potest , meliori conditione aulata , qui sub ea conditione emerat, ut meliori conditione allata recederetur ab emptione, aut cui fundus in diem addictus. erat . e. l. is quis hac lege in XXXIII. Sunt alii quidam casus, 'bi qua-uis non videatur, vendicatio locum habet,ecce enim error proprietatis vendicationem nou . .

impedit i ,nec ideo minus recte,quod nostrum est,uendicabimus, quod abire a nobis dominia una speratur, si conditio legati vel libertatis extiteritς : & Advocatus ob id rem suam . ID Muideo minus. λpossessore vendicare non prohibetur,quod Pr iis iis ignorans eam suam csse, alii eam vendican . ιμ. inter ieiura b ri. ti patrocinium praestiterit s: Mulier quoq; qusg. ειῖρ. redemptiores S intercedens rem pignori dedit, quia pignus sti cum JHb. tit,ctfacii nullum censetur,rcm pignoratam vendicare ' O, n on pinhibetur, quamuis creditor eam disti

247쪽

M STNOPSIS THES. AD PAND. LIB. VIXX XIIII. Is etiam, cui situs familias vel seruus, liberam peculii administrationem limbens, rem peculiarem vendidit & tradidit, vel b. d. l. t si quis lac lege, si cum liberam peculi; administrationem non haberent, patre vel domino sciente id factusti: is 1 a , , Vendicationem habet h: & filia, cui pater

decedens peculium reliquit,ancillam peculi rem vendicare potest emptorq; pecuniam. a fabro forte in aedibus emptis repertam, qua non in thesauri conditionem transerat,vendia care potest : item is, cui mulier, quae uxor ipsius non erat, rem vendidit, licet illa iure I l quaedam mulier . V0nductionis in possessione manseri t, rem ven-

dicare potesti: & rursus filia rem suam, quam uinater vel maritus vςndidit, si ei non succcsiit,

XXX V. Quod si is, a quo fundus petitus

erat, ab allo ejusdem fundi nomine conuentus sit, cum secundum priorem Iudex iudicat, . ita illi petitori standum restitui iubebit, utu. -Π μ l*ρ osses bri caueat vel satis let, si alter fundum evicerit, se praestaturum ': quam cautionem locum etiam habere proditum est, si quis serui' erarios fuit. b. ii. nomine, di rei vendicatione conueniatur , de '' i noxaliter, propter furtum sorte ab eo com missum v : Qui dicit se non possidere, in rem actionem non compellitur pati, attamen si aduersarius rem ab eo possideri conuincat, trans sertur ad illum possessio, licet suam esse non. I νlι b.iit probauerit p.

XX XVI. Qui restituere iussus, iudici non Paret, contendens non posse se restituere, si

248쪽

NT. II. DE PUBLIC. IN REM ACTI . - Πsi quidem habeat rem, manu militari, ossicio iudicis ab co possesso transfertur,& fructu tunduntaxat, omni cau sae nomine condemnatio sit si vero non potest restituere , si quidem dolo fecit , quo minus possit, is quantum aduersarius in litem iurauerit , damnandus est: si vero nec potest restituere , nec dolo fecit quo minus possit, non pluris quam quanti res est, id est quanti aduers ii ij interfuit, condem- is nandus est: at li haec sententia generalis est ad 'omnia interdicta &actiones, siue in rem, siue in personam fiat, cx quibus arbitratu iudicis quid restituitur, locum

De Publiciana in rem actione: Tit. 2.

I. Publiciana quid, G quae ad em νι competat requirauluricia, cr aduersus quem detis f id renisi in hane actionem rybi deficiat hae actio iei vendicationi, utpote ex legitimis seu ciuilibus causis descendenti,recte subijcitur Publiciana in rem actio, quam Prytor sua iurisdictione comparatam propo- sse ista quidem cum fuit -: est autem Publiciana actio, qua ius in Ideare ιι g t.b iit re, seu ipsam feni ex usucapionis conditione amissam , persequimur : sic diista quod prianiam a Publicio Pinore in edicto proposita o

249쪽

jι 37 ops IS THES AD PAND. LIB. G. quod traditur ex iusta causa , non i domino, o Zi r in in. & nondum usucaptum petet, iudicium dabo J I. Vt i itur Publiciana actio alicui compotat , necesse est in usucapionis conditione con- .. - . , stitutum , ex ea amisissereni quod si enim res

t iam x silicapta esset, haberet ciuilem actionem

est insue. h. iu.d S. nam is rei vendicationis, nec desiideraret hanc hono cui LAM. rariam : in usucapiendi autem conditione constitutus fulsi edicitur, cui res a non domi e. d S. nam cui er es no ex iusta aliqua causa tradita fuit,cum put rex. Aeginpi miit. I. de r. ret eum esse dominum ς, puta si ex legati,inor- sic c lavi te proς- tis causa donationis, emptionis, dotis uel tu

dicati causa, res ei tradita sit, vel si solutioni causa res data, aut noxae deditionis causa se uias traditus sit, siue vera siue falsa causa sit f. Lir. in f m, s si & si seruuin non defensum ex noxali cau- n sa, iussu praetoris quis duxerit f: si res ei adiu- , , i. 's t dicata vel itis aestinutionem pro ea pro m- terit g. III. Is quoq; qui a furioso, ignorans eum furere, emit, quoniam usucapere potest, si possessionem rei amiserit, publicianam habebit: sicut&is, qui ex lucrativa causa donationis inter vivos rem conse ut ias est, tu i ite ex per h. Ll sedes res.*-Mar' mutationis causa rem accepit ' : si petenti mihi cedo.aliis L δ mPOη rem, iusiurandum detuleris, egoq; iurauero prin-b iit, rem meam esse, competit Publiciana mihi, sed aduersus te duntaxat ei enim soli nocere debe diusiurandum, aut detulit: sed si possessori dela

tum sit iusiurandum, & iurauerit rem petit ris non esse, aduersus cum solum petentem ,

250쪽

exceptione utetur, non etiam aduersus alios Dctionem habebit i . dis est res.aliai Le.

IIII. Deniq; quaecunq; iustae causae sunt iacquirendarum rerum, si ex his causis nacti res, amiserimus eas , dabitur nobis, earum rerum persequendarum gratia, haec actio il h. l. A cun inpria.

lud tame singulariter requisiuit Praetor,quod h. iii. bona fide acquisita fuerit possesso ei, qui Pul liciana actione rem recuperare vult:ideoq; non omnis proderit emptio, sed ea, quae bonam fidem habet, & quamuis in rebus immobilibus suificiat emptorem bonae fidei fuisse, licet venditor callido c6nsilio vendiderit, neq; noceat emptori dolus venditoris',tamen in rebus mo- : 'Is eis res. aliaι bilibus, quia is qui sciens alienam rc in vendit, 'i η S praetoralis. surtum committit, nec constituitur emptor 2.1ὰ, Tin usu capiendi conditione, licet maxime is bo-ν . i. 8 'ina, fidei sit, & existimet rem vendentis cilc m , n. l . sue au .sbae a non dabitur emptori Publiciana actio 'oh. iu

V. Rursus quamuis de Iure ciuili in usu ca- rectione cum Spen. σνlt. h. piendi conditione non obsit mihi, si successor iit lainpris i .pro empto sim & dolo faciam, cum is in cuius locum suc- S Gμima cum S.Ieq. L. cessi, bona fide emisset, nec prosi t, si dolo ca- se rem p

emptionis tantum & traditionis x mpQrς xς res ide diuersi σι p quiratur bona fides in emptore V, tam cia cum rat praeseripi. , de Iure canonico mala fides quandocunq; su- p. c. rgilanti. cre .ae. perueniens interrumpat usucapioncm P, non de praeseripi. c. malae Iid idabitur ci Publiciana aetio, qui propter malam pupuser eree tur in b. ersidem usu capienti conditione vel non habuit,i' i is vel iam tum habere desiit, antequam possessi Hii nem