장음표시 사용
991쪽
quibus annorum constitutionibus aeris impressionibus,
diuersis substratis materi is, altilibu'. succis contraris, alienis, insuetis
nutriantur, adolescant. cultus di ueris rationes si necessaria, aut congruens non habetur, aut mutatur. diuersaq. alia, atque alia adhibetur. soli facies, ac situs. quoquo Modo vertatur. Animalium praeterea stirpibus vescentium. maternam q. ipse rum aluum stercorantium, euertentia iniuriae diuerta. aetates sprimae
i corruptel. e c vltimaeq. senectutes.
Vt in omen plantae iunctum non morum placida cohorte
Aequi uocis longe reiectis, Pomonymis distinctis
Tricis controuersiarum excussis Ex opinionum cumulis quibusvis E tutum
Vt nominandi, ostendendi, indigitandi pura, absistula Prxditum
Persistat indelebile; Et clauis loco quaecumque de plantis litteris consignantur, & vocibus nobis adaperiat.
992쪽
Philolatria, siue usus plantarum in medicin , qui duabus inta,
rLoci v. g. Reaionis , plar. . tramis , agri, &e. λδ 82 evitur dἔιiees . . ne etiam utrae qualitatum , aqueae , arentis, &c. Temporis v. g. autumni, hiemis, veris. aestatis, solititiorem, aequinoctἱ-rum, quibus partium , vel ipsa tum stirpium. alia iunt segeticia ex , ahae minus utiles. aut effieaces. ivitae ipsarum plantarum; dum enim senescunt alia .vites alitustiata augent. lEt hie signanda tempora collire n. aeum , missiccas tum, te ad avium seruandatum . AEUElectio , quae est ue torum in arte propria cognitio. l Pt eparatio, qua est ostic narum si assa latui pragmatica .... l simvlisitas , aut cum alis tam stirpibus, qua in medie mentis commixtio . si Modus interior. 8d exterior, qua uos, quando, quoties . di quamdiu ad usum sanitaris es sumi debeat. ., Affecti eorporis commotiones, ti citra illud non naturalia. sui vacant habita. rationes loci, temporia, Matis, onsuetudinis, victui, 4:e. Membrorum .ffectiones, ni orbi sta us, quantitas, qualitas , de aceetas diuers.
Sive a natura eductit, & prolatae, siue arie confitae, de educatae, inuisenda, vel inquitendae. sed praeuio nobillsi soto inla Llii unde pleraeque hac en ux innoin anatae . de ilicognitae se promunt, tr ax me in Italia nostra, quae eo plures nabet id miles. quo pauciores holanographox μroducates et ex montibus enim, convallibus, de cauipestribus siste humidis , seu lapiciosis &e. notabili plant rum disterentia , eOllieitur. Pusci in botani cotuin tr/tiam honi contetendi: in quιbus uniuereae prope ita turae stirpes faelicibus cum Pendita concludantur, α d vota compareant, dum erumpunt, crescunt florent germinant , seu tua emittunt te
rioribus, pleraque insuatas fi us explieata, una cum sma paraaigmatis, Hssu es quo praeeptis: quasi tib3 obsurto nen Iaborem Mimiam proba . di quidquid ιη aut ardua magis νιδειῶν, ους que, auctorem parum ea Uum: tu tamen .pοtra earpe fructuum. Vtinam plares in reipub. liuinaria commodum digerere similis, aut mantiare non piger t. IVe ινμι vulus coemtionem, auι nomen eontemnendum putes si abιlis etiam tu minimis natara , di mei. Si V. m tιω, si orti exu ιι nvitus M. arniquaeso in seprctis tabollis, in aureis, a genteirique emblematibus aliud quaris, qu/m artis elegantiam ex aspeetia ὸ Ar mi Opt. Max. opera tanto pulchr/ora er certe iseundiorasunt,quam nos , quanio βής commendantur, dum ad ilia pνopius aeee De comperiuntuν: e eum bis auder lusus nostros, fabulas, mania conserr locaris D pos m visunt gemmante se eois ροι in ginos pluris aesimos: hic o colores, ct organa, ct ampliu mses da Maso coidam moia ess Anses smitis: qui nobiscum dum Barbam Ioxis in Romano ad Antium otιore θ', ferctabilem fatis videret, quod elatis , ,e nudis intensam ferret frondibus eomam satim nomen pest, ct satim virtut m υι δε ιιὰ dato nomino. Distutem confessus hue que incognitam i sobiratus. spretii ι, euasi meosum agnosce tur , qvst careret usu, nec perseo ι unquam annuit, in pratio habendum , quod posterorumsedulitas , ad maiora conseqMen tonuertere poterit, baud obies Aub istis inium praestassem, qui ex argenteo foliorum colare ararium tMetestare Ic 'f'fen , mbia ni planta despuiendum dux Fer: quid facerem: a j Iunt hominum ita composti animis, ut prasre commo erepou aus τοιουτιγα am, ratera, ne bitum quid/m ae mens.
men concoquunt , de latereunt: quales Serenissima Venetorum Respuh. Patauit. Serenis Minus Magnus Dux Etruriae Riis: sub versatissi,nis stirpium alunt nix Ca alpinis, Gudandinis , Alpinis, Cottusis, eΣ quia ti
bus, quod oculis placeat, quod naribus arri/eat, quod studia iuuet. ει sanitatena tueatur cognosceie fa eile est: tale, etiam & Imperatus ,& Cale oarius , Pisa i di Paludanus aliique aluut Reeolenda item ad se transma a ,quae Hu. imum in hortuli, tenestiariis. omnium ferehoia um obseritationi hirsaeco modat Di alantur Aut etiam in castaeeis, seu paginarii hortis, qui spicilego quodam constudii, de in Ibrum replicati siccatas etiam herbas, nocturnis, diuinisque studia, spectaculum facilist. phimia r Facultarum facto crebriori examine, seu experimentis, indiciis, explorationi Lusi praei is dioi medicis , tumulati L chimicis, die. multoque aediuerso periculo, educendis, aqua, sale, spiritu, ore, ace. cos templationibus, ac studiosis consumptis vigiliis, pta senim cum petiitiora naturae Birp uui, de caulas
Asit tinnihus mutuis, amieisque disceptationibus, aut aliis eum botanicis docta eonsuetudine , ct studiorum communicatione, seciusa semper studiosa altereatione, quae eum feruet intemperantiva minus assequit ueveritatis. Exemplo fuerit illa inter Dioseorides. ει Galenos, & alioa eiusdem Atatis. quos amica dissidia s cere sapientes. lfle nostris temporihus Cottusos inter, te Mathiolos, Cesa inos, es chinos ac recenti Colum uas, sonas, Bauninos, Imperatori S e. condiriptionibus denique, dc aduersarus, ae noeis altercationum primo plenia, ac tumultuari, tum methodi L eis, siue historicii, siue playsteis .
993쪽
Hoc inteνim qui uis legis hani eo uti; illam sane omnis istiditionis sos a d Fiaratam tu et sm
994쪽
PRINCIΡIS FEDERICI CAESI I LYNCEI. d e
N S siubstantia , &e. seu introductio ad tabulas . sol. .mς
Studium circa stirpes , Omnisque plantarum scientia praescribitur. uois Plantae repraesentatio, indeq; contemplatio ad plenam cognitionem. ρον In plantis consideranda, & cognoscenda. In pIarta, ouae ratio quantitatis, &c.
'In planta ratio quantitatis locatae. Ratio quantitati Squoad conter ina corpora. Vita plantae . di naturales motuS in eius corpore. Vita plantae, & naturales re citus in eius corpore. G Affectiones, & mutationes plantae.
7 Vires plantae, eius compositione destructa. Sapores plantae. ν Qualitas. ν Vires destructae plantae. ν Sequitur idem. s Vsus plantae, peculiaribus eius partibus nonnullis sumptis.
s Charta. s Vsus plantae alit's . s Vsus plantae, absic ssis crassis membrorum partibus.s Sequitur eadem materia.s Energia, di praestantia plantae viventis. - s Energia plantae viventis. Io Virtus plantae, & morale ab ea preceptum ad animos excitandosio Sequitur eadem materia. ii Tituli plantae, ornamenta, & laudes. ii Sequitur eadem materia. a a Nomen plantae, quo non raro eius aliqua peculiaris dos subindicatur . 93sia Conclusa in planta uniuersim ex omnibus circa ipsam, aut in ipsa considerata. 936Sequuntur tabula Pontanis. I 3 Conclusa uniuersim in planta .r4 Plantarum quantitas, qualitas, areo, vs is, energia.
14 Scientiae stirpium , shidijsque illarum promi .is In plantarum notitiam nomimis ipsiusque rei conitigia, &e.
s. equitur eadem materia. 16 Plantarum partes, quae Phyloptis obiiciuntur. x6 Sequitur eadem materia. γ Plantarum conuenientia inuicem, di similitudo. is Plantarum inter se diuersitas. 18 sequitur eadem materia. 937D38939
is Nominum. seu appellationum quae plantis dantur examen, & eorumdem quandoque intereuntium restitutio. ς 3. dc μνxo Phylolatria, siue viug plantarum in medicina. 9s
995쪽
Quae in decem libris Thesauri rerum Medicarum Nouae
M Hispaniae describuntur, dc explicantur .
Ae etiam eorum, quae E Ioanne Terrentio, Ioanne Fabro, es Fabio Columna exponuntur , , obseruantur in eorum lucubrationibus.
Nempe Ioannis Terrentis asel. 3 s. usque ad sol-ss. Ioannis Fabri a sol. sy. usque ad 839. &Columna a sol. 861. usque ad 899.
pag. 93Αbies Mexicana I. maxima. 9 Abies Metieana II. media . sa Abies Mexieana IIL minor. 91 Abies Merieana IIII. minima.s a Rhsinthium uexieanum. 2 3. Aeacia, vel Hirquiti. 4 3. Acacia AEgyptia, & Maricana cum figuris . 866. Aeacie Mesopotamiae Icon 867. Acaciae Siliqua. ss. Αcaeoyoti Arundo Uulpina. Is Acalte tepon , seu Monoxillus
Ahoaton,seu Quercus parua. II Ahuaca quaviliti, seu arborquercisormis, tiraceo fructussa Ahuapallis, Chamedris Mexic na. 233. Ahuapallis Tilacensis. 9 I. Ahua palli. 2σε ΛIahuacapiti Ieptophyllum, seu lubricum, di tenuesolaum me indicamentum . 293. Albana vina suauissima. 64o. Albanum oppidum cred. tunias
fuisse id quod Albalonga dice.
barbarum vocatum monac ruma III.
Antru Puteolanum pestiserv. 783b Aoco
996쪽
Aper Moicanus. Apes, eorum disserentias, ha ram illustrissimus,& Exerile tissimus Principes Federicus Caesius Romanus Lynceolum Institutor, descripsit, ει edidit mrma solii in tabulis. 89 .&89 . Apes Indici. 333, Apatai puniet umeti νςl cuiuineti
Mustella odorata. 226. Aphaletestrangua aliorum. v .
stringens. I99. Apitzal pallic. AI. Aroyomatii, seu Phatzi sierancia, Cyperum Αλericanum. 33. Apo Onalli Succinum Mexic num. 33 39s. Appensi aquosa herba. IIT Aqua acida, de Mai ZIO. 247. Aquae gutta. I p. Aquet2polin , seu Croeogilus quem alii Calmanem vocant.
Araeus Aromatica. 33. Arbor Λehioti ab aliis ehacanis garica, di Paniaca, medicina tingendo apta. 7 Arbor Huaconex, ab Indigenis Balsamum vocatum Balsau.isral I. I 2. Arbor stellula . 363. Arel Arabum, & Persarum. 71. Arena candida Mex: 3M. Arenosum pomum. 84. Atalarum angusti solium Cicho
At linam se a Frutex iuxtia flamos
aquas νe proueniens. Ia Atlinam circinata. 286.
Balenae descriptio. μου. Balsamisera arbor l. II. Bal amisera ia I. a s3. Balsamisera IV. 13. Balsamum prouinciae Tolil. II. Balsami fiutea, indigeni Hispana voeant Maripendiam, ibidem is Bambagio Indiano datine Gog pium indicum. 869
Brasilium Hispanorum. 1 MaBrionia Mexieana. 278. Butirateus fiuctos. D.
Caealie Tlaeopatii, seu suo dis glutinosae medicina, Co uoluulus Cinnamomeus. t. Caeaua ni aliuiti, seu arbor C cari eaeauisera. 79. 86st. Caeam ilxoehlit. 3 3. Cacalthin Malinaniensium. 199. Caco toxochiti, seu flos ceruinus
Caeae hichit, seu herba amara . I98.
997쪽
Camoi,oehiti. 36 . Camopaltie. 36 . Cannella. 3F. 861. Cannellae solium ex orientali India aduectum Icon. 86 Carmelle solium quid differat a Tamalapatrae solio.
Caninga. 63 Canis mexicana. 466. Caseolati potio . 2I. Capillae a Ros. 68. Capillus Sacerdotis. 238. Capillus rubeus,sic herba appellata. Io 4
Capilli stetici. Is . Capolin humilis. II .87 . apolin, seu Cerasas dulcis Indiea. Ps. Caprei nouae Hispadin. 32 . capsictim Αωlarii. II 873. Capsici species ... 131. Capsici ineommoda. 13 . Capsici vires. TIA
Caput formicae . a MCaput aurae, P .
cardui frigida quaedam species.
Cercopitheci. quos Mexicentes OeumatIi vocant. 318. Cervi notiae Hispaniae. 32 Ceruleum quomodo fiat. Io9. Ceualdilla Monardis. 3oT. ualchichillic. seu vitis silue. stris,Lambrusca Indigena. IIS Ch angariqua. 7 Chachalacanacti. 36 L. Chaleuitiati. 2σ7. Cham e cerasus Atlapalcensis. 23 Camedie Mexicana. 133. Chamaeleo albus caput echini modo proseri. 36 .
Chapopolli Bitumen littorale nouae Hispaniae. 33m
Chiant olli, seu Planta in humore intumescens. 23q. Chiant2olIl alia. 234.
chilli seu Piper Indicum siliqum
Chilli Indiae orientalis , leurm-giber scemina. I 69.
Chilpantiacolli, seu signum ser-
998쪽
, Habes amice lector, ex sequenti eruditissimi Principis Apostrophe , conceptiliamam totius Iab. Io. Tabulae praesentis occasionem e analogiam scilicet partium, quae plantis insunt, cum membris corporum, quae seniis pollent.
tus. quam quod mico fuerelam animal
nomine Plato com teneodic t quem l ιμ γλωnos vitio sequuti, πιν- ur nati animalia naturam per panes tuas deduce. L mus: est igitur et laeuius ra.de
ealor causa omnium opifex senari
seu spiritiis primum veget di mae tum sinhriens
corpus vero timpium in tua prinptia superfieti considerandum ipsa plantatum materia,& maxime cisai humor omarum improtianum eandi di ram seu uinam optiraticis lateraliari solium I mus l
a Rint ramis nn ema manvi, quac phyristia vitiis eiu inr.νlaeta iam partes, sed qui silare solum . quih ti qualitates, plurimum tu a commee at e bus enim ac seu Meibam inalta inea similis do par erum . iad nou eadem ratio est in piavita i s. q. tuti tanta delegitur 41.etfiras ..t via ad natura normam elueere posis a partiu tamen alis.
exteriorvid hi tisa iri . 4 e ruae Mediae, diuisae a se inuicem, cuniuntur ad nais cmusculus in rae in plantis, Δέ distin- . tutulam dis t νη - - - mi e ab earum iraturat dum fitionem ' separantur: nam q. separantur casu, ametiora I . vel artificis via: materia ς i l artifici avsrais liqui sunt interme uiae partes.
999쪽
repens, recta capillaru . tibrosa
Alia su at pia utarum partes distinctae quidem
ab earum natura,&ile hi uice separare, planistas ranaen persi.
iunt i dumaecessitate quadam ad ea. rum compositionem , & naiaturalem dis p stionem c6cu runt. Et sunt
vel plantam in pro j piope stit. l
ius inter ari, te, I bulbilli, ilia dulae. per dum planta extera, i Fῆς M P .egetat, cum ea Uunt vivunt, & cum illa percunt.vg.
Aliae sunt prima maum , Dii De riae quidem , clepraecipuae, sed quae superstite
planta, quotan uis moriuntur, aut mutantur statis temporiis bus ; plantam nihilominus in persectione c6
te plantarum s . maiestas expli- l iricat, cuius. Li Ramum .& iat euruix p-,asparagus, ferula, sulculus,virga, vimen. sarmenta, thyrsus,trubiaehium, a musalus e vitietili, coa
ipilegio. stipula, quam te aut ei quia seitii Ritis, de continuat ea. laem ratio videtur. l -κ caicis, et immo itiam tetit ilorum adde paries quae iunil aliarum vincula v. g. articula, et, diei , ac-l mcu.l.
ina litare Alla raritum disio inter planta assignatur 1 quaso turea e-pa aratione vetus ad plute I. vel unam solam patrem ii. quidem runt se I ' illus genera ac prepa E seu eartia vitala.
Rursus partium , - fimit area ri sint notarium di. t dissimiliare, iueista, nilauur l l - tamum , ex comparata me . proprax. N L .iu dum l. tua ad alteram communes i qu.,d .na . l' erit riserior . rurerior simplex . a compo ita aut ad alias: eum senim dissimi latex l internae, at aut Lexterna I stendes. N L proprie sum at .
i species . soli lium I sem, solium serub solium lacinia,
quae pari eduntaxat certis ltemporibus vi- Juunt moriun fitur, aut immu- i , rena , seu stria' parte ac dentes,
Lauticulae r Maerone . aeulei, spitiae, capillamen . Alia sunt inter aduentitias numera spongia. each y ii ied tamquam 3 grana. pitula, tu
legitimae, quae par, I viai. squama. imo, de ad ltibus xiiii adna e ad haε pertinet, eum itit . .ei scitia l lungi, A alia quat uitis plantae. di ea i a studiosa obsee. planta lueeten ni Luara talent . homogenea heteri aenei s Explieata . aut in edita mem- , blatii
te. .ciitios . ita , i , latera, c
Alia tandem sunt plantatum partes; quae ei in fine tamquam nervi, aut a vegetantia, Ssenerantis
premissio spiriti tu hulla ea liculi. ea. tim, per fructifera i leticuli, eu tulis.oicu abundantia , ct η la dictui fiat i pendiu plantarum lati. . laesurines. coma mira reuiu Bar H f elura alia animam d amus I eumq. per petuo non institplantia, ted nat istim poribus desint alipiti' preptet arari ex uias vincata meu ratiun tue nonnulli ea Aea demi isa ut vis: d plantas ora
Σ' restinent, citia ι euiui partea l plura alia, qua interiaut . t termoma deficiat vis L sus ad inuenit . sve rei vitans Et semen a quod ea .
magna matria fotu ra i unetantis adii m sotio;ea , colle,cta in eumpendium
planta, stirpa obsi squata; morietis pla. tae sertus. ae rena. scentia seni uar ol. vetti deni q. anima iis .eeetabilis Me uiatium , cuius pati tes a sanant ut , S
alia naturam, di corpus ε .comp ,ficii in ex similatibus, aut dissimi. rlaribus stirpi uin DIU-bus , dicti uitendum estat hytopta, quis sit.
In oitu exquit Itur naturae simi lis prodἡtito, per sementa, iram e tera conuertit . ex eiseritici, ae vite te calo. t te nativo i iuuit oliares in sitis eceporibus lasti. ae suit 'it 'mi Merari, & PQuenae, di aecederae spiri. igor autem copinoti ita i s organa , ct paratum nexus an .mae vegetantis acti itius reae subset utunti L s partea se
l eooeeptaculum. vasculum. sollieulu, Itieulus, theea, elate 4 valvulus, eonisa, fili qu ope ii ia lamentum. vagina Ueptum illume, ceap. . . in umeros . grandes . nutrita . pinguis. sueto a ad per ia tectam naturam excreseunt .us imitat e Hadactis deseremibus , oritur thfirmitas. In qua eo ni dei anda ea conletuatio, vel repMatio partium de tutiatum .s uius 6.num es eo lore editeriori sae; lὰ eortia iitireti vix enim stirper emori oedia . quihua inest viror . ea 3itida coror . qui se te vegetandi. gra um exterius consequitur. Cum te et piat a communi ea imi re in humore eram unculo digestionas eo dipendi uelis tamen eam pias stirpe . que in litori hus tali.eolas adole sitim . qua ut pliarimum subatheseiant , vel in einerietum eo lorem vereunt . di p este in al. hum desdunt ut Dictamum i atrata sti e taber multa, iubet Coralium. Λ hypoditia cum Erit13. mo. Mille autem n e ias in vetet adit a natura imperfecta luxuria eosores . vie lenta Et Ialaene gemmatum. etescenti us ae se pandem tria in dies mastis verseoloiibus a villisi sequitiar autem quas semper in et natum qualitatum nato iam .aterior illa speetes cocotis q. di uitam vegetiolia in ii arguit
Leor ipsum . oeulus, umbilieus,
e aarta fie. perie arpium cad hoc etiam spectat, Ipa . quod pro seu . vel humor e rea stiue u . Undecia uulgo M.temea munimento einerum a tortat . . ipsum vero semen cum Meleo. . di a stote derivacit. Plantarum venter. ips. ereditur Aeaxag ra i nanima bu . & plantiaoisam de his aeterminalno in anti titi stirpium iunxesim apti sectu seiunxctis . vitium nam'. a terra semaratum. 'uod semen proseit, quia niamquam seminat fi lube a ab eo. dem τent te diuulsa eaωm R. sembris destituta, terranun a diis uitionis par meaneellos quotiemq. perrupunt. eit et licen titu 1n iis luxuriatur natura . nee nostris retinetur inibus.
1000쪽
Corporum in conui eis tum etali. eme, ne tu .matia stricto
Sexus nota ab e dem concepta semine ae Maris, di in mi nae ex ortu. Affattatis
t Litio nis tintius ratione. . unde nusque, re consepultis . - Mame . . ambientis . t Aquatilibus 4 v Laius . i.
hae trientia li ac retiariis I