Iohann. Baptistae Caraccioli ... Problemata varia mathematica. Accedit examen machinae motus perpetui

4쪽

IOHANN. BAPTISTAE CARACCIO LI

' CLERICI REGULARIS

IN PUBLICA PISANA ACADEMIA

ARITHMETICAE, ET ALGEBRAE UNIVERSAE

ΟPTICAE DIOPTRICAE CATO PTRICAE PROFESSORIS

PROBLEMATA VARIA

ACCEDIT

EXAMEN MACHIN RE

MOTUS PERPETUI. FLORENTIAE ANNO MDCCLV. TYPO GRAPHEIO CAESAREO

PRAESIDUA PERMISSU.

6쪽

EMINENTIS SIMO PRINCIPIS. R. R CARDINALI

IO N. BAPTisTA CAEAeel Lushene agere

animi propens ne opus hoc meum Tibi destinem, EMis EinissIME PRINCEPS explorasum habere Te, valde confido .

Pro certo enim habeo, studium meum erga ri, atque observantiam non animis

modo, ses O prope oeulis Tibi iugiter obversari. Id priamum me impulit, ut ita eterem ; tum nece sit uiaris plura vincula, quibus continemur; deinde incitavit utriu que nostrum voluntatis quaedam consensio; postremo σί quorum etiam studiorum conveniensia . Etenim primuπ

7쪽

-s iv quoque, O matbematicas animum adiecisti; quaruvi prima elementa Neapoli primum Patria nostra a perito Viro ;deiηde in tuis oppidis ab alio satis gnaro illae dedita opera deducto; qui vitam adhuc degit intellexisti. In Vrbe eadem qua Graecam , qua Latiηam lingaam rarasti edoceri. Sed in latina posthac subsistere voluisti; quarundam aliarum praesentiam linguarum scientia ad utilitatem instructus. Ita Tua pMia, Amplis me Vir, ad nostra; quae

sane tenui a , quadam cognatione persinaerunt. In Heologicas vero doctrixas cuin reliquis; quaequae sunt; D- erae Eruditionis adiunctis curam, cogitationemque omnem

in posterum contulisti: ct abunde illarum ; de quo constat ; adeptus es. Igitur Theologiae scita prima habes :quae tua sunt impense grata; ct in quibus denique acquievisti. Posteriorem eoηiungis quidem Iurisprudentiam , quam Neapoli apud praeceptorem nomisis celebritate proferendum Matthaeum Egirium Neapolitanum Civem didicisti Ea ipsa litterarum studia; verum praecipua semper Theologica;

toto tempora xxx. admodum annorum ', qaeo Romani Prae

fulis digηitate potitus es; ct ex quibas decem circuer Ooas Praeses inustriorum Pontificii Principatus Civitatum ;atque ad Legatiωes quasdam missus strissis; denos vero, ct amplius egisti Nuntius Apostolicus in Hispanicis Regnis apud duos deinceps Reges potentissimos Pisi LiPPvM V. σFERLηNANDvM VI. atque temporibus dissilibar; de tua

τero in munere unoqaoque illorum, maxime ob temporum

ratioηem, is postremo recte oficii administrandi pruaeotia, propositique iη agendo I rectitate non a me nunc facta

verba

8쪽

uerba sunt ; sci iam tum fama erat ; ηe intermisisti

quidem , nedum non deseruisti; litterata otia cum negotio permiscere fatis eraditus. Quae dao; si inscitia non vetet; absit vero de sititia ; oxiove ; ubi per occupationem licet; indulgenaei rara , umbratili se visa ἔ semper ; quaatacumque t agendarum rerum vis, σ magnitudo; bene fimri poterant sociari. Porro iam Te a Geometria iuvenibus anηis seduis quidem addisci coepta minime tuης deterrebat ; cum sacris addici iam inexte volveres ; fallax illa aliquorum opirio, eam, qui Mathematica exercet studia, animos ad

Deum, rerumque divinarum commentationem intentos mi-

ηνς posse habere: aut etiam; quod absurdius diceretur; inde avocari. Persuasi fimum Abi habeat; qui ita exi-μmat; si quidem fuae ratioxis misere fungi velit ; in summo se errore iudieii versari; cuius posse 9 στ

mentis , O exemplis nullo negotio convinci . Geometricae

frientiae directo vere non spectant Divinar neque de iliis ogit Geometra. Id pueri norint : communeque illud est huius cum ceteris ι Theologia sua seclusa ; disciplinis . At etiam quod Geometricae cognitiaηes obstent, quo minus animum ad Deum, O eoelestia attendamus; O leue magis quos ab illis porro meηtem agant si neutram dicitur; nil in bae quaestione defixitur ; O dicitur; non disputatur eηim de Theologia magis quam ceterae omnes disciplinae; non solum qllam Geometria; ad Deum pertinente; nostrasque meditationes in illo defigente; quod liquet ij, s σrmaretur, a recta ratime prorsus abhorreret.

9쪽

vi 3 Duo autem sunt, via non directa , , obstaculum ; taxtoque magis si recedendum sit; omnino diversa. Mentem a div nis prorsus amovent fallacia : O avertunt inepta. Geometria non nis veram complectitur; non docet nisi grandia, O praeclara. Argumentum item iliis eiusmodi opinationes invicte semper oppugnabit, , proteret; matbe-mmicas litteras propter evidentiam Veritatis demonstratae ; ideoque a nobis per demonstrationem perceptae; quod a cuncta humana doctrina procul abest ; aptissimas omnium esse notitiae, O admirationi in nos inducendae Primi auctoris meritatis. Vtraque vero increscit ob tot, ct tam mirabilia ; quae Geometria perscrutatur , invenit, Operspicue manifestat. Exemplis miηime vero deficimur. Et quidem de materia hae late meminimas in Cominen

tario Epistolae D. Gregorii Ν fieηi; quae secunda est inteν

stas a nobis primo editas , ubi cum rationibus, tum exemplis nostrorum Sanctorum Patrum, aliorumque Sacrorum

Scriptorum rei veritatem in illustri loco ponere, confirmareque pro viribus eηs sumus. Unxs est Venerabilis Beda ibi indieatus; sed opera Alentio praetermissa non

inane erit his; ut magis id ratum agnoscatur; enuntiare. Sunt autem Arithmetica multa de numeris ; O de propο- Ationibus arithmeticis: de numerorum divisione: de computo : de ratione Calculi: de Unciarum divisione . Et Chronologica, de argumentis Lunae : Ephemeris ; e Com. putus Vulgaris: A Embolismorum ratione : de Coclo paschali: de ratione eo uti: de paschae celebratione ; sive de aequinoctio Vernali: de temporum ratione: de temporibusso by Cooole

10쪽

ribtis. Et Astronomica de mundi coelestis constitutione: de Circulis sphaerae: O de Pelo : de Planetarum, σή orum coelestium ratione: de astrolabio. Epylila etiamiae divinarione Mortis, ct Vitae existit inscripta , Peto- oris ad Necetram Regem Aegypti. Ergo opus hoc matbematicum, Vir praestantis me , quod tibi datum, dicatumque expetivi; lubens recipis; etiamsi Collegii si s S. R. E. Cardinalidim ; qui post primam Pontificis Maximi Potestatem,

Summi sunt Sacrorum omnium Antistites. Iuoniam Tibi cum sapientibus constat de mathematicis furiis ; nequa quam illa, ct Sacerdotium mutuo repugnare. Inter proposita hoc libro Problemata, EMINENTlssIME CARDiNALis, invenitur illud de trapetio cuiusvis ge-xeris ex quatuor datis rectis lineis eo ormando; ct intas circulum inscribendo ; aut circa circulum describendo rvel de dato circulo intus trapetiam inscribendo; aut ci ea describendo; rectis autem datis lineis nounullae adponi debent conditiones : subinde ex illis quodvis genus trapetii, seu Figurae quadrilaterae circvl; inscri bendae, vel circam describendae constit stetur. Huius proiaematis; quod in plura alia disperritur; sicuti fere omnia rei qua ; quodque in Elementis Geometriae Euclidis de iκ- genuis loquor Elemeηtis ipsumet Euclidis , quae neque costigata sistri neque emendata; coacta; diminuta; in brevius adducta; neque propositiones Euclidis contineant

in meliorem ordixem, melioremque, 9 novam formam relatas; aut magis necessarias e ceteris depromptas', excerptas. Quod iam fallim Apollonii fuit, o Archime