Camilli Eucherii de Quintiis e Soc. Jesu Inarime seu De balneis Pithecusarum libri 6. sereniss. Lusitaniae regi Joanni 5. dicati

181쪽

sa 6 1 N A R E M E sVisa suis fulgere notis: turritaque frontem Addiderat biiugos mansueta ad fraena Leones. Et prior: O tantis nequidquam exercite curis Irrita Socratico relegens vestigia ductu lQuam procul a recta veri ratione vagaris Avius i Si quali consuam errore viarum Abripuit , raptamque agitat vesania mentem Quid tibi cum Salibus p vel quid concussa rotatu Fragmina , quid iugi repetas Corpuscula motu Pulsa i vel ignigenam per salsa inventa Pyriten PPace tua dixisse velim , lymphatica narras Somnia deliris Agrorum e noctibus. aptas Quaere vias , animos , habilemque ad vera vigorem Erige i Jc haec recta suspendere lance memento. Quis suror ignotas, alio vel in orbe latentes, Vel quas Luna cavis fortasse in montibus ab die Altius , & dubias Naturae accersere partes ΘΤ ne latet μ rabidus mea qui per viscera sertur Vesbius , Sc celebres non una clade favillas Evomit eructans P non te Sicana flagranti Et na sinu , aut candens Phlegraro h plurima campo Flamma docet tumidis ardere incendia venis Subter humum : penitusque imos perVadere montes Quis mihi tot passim strages , s quis funera muris

Ignis & ad casum vires dedit: ille repostas

a γ Τ ne iam verior sententia de Cayore in aquis exponitur , di eligitur 3 ab Igne scilIcet subterraneo. Ita sensis Empedoeles, relatus a Se

nec. Natών. q. f. l. . e. AgentItur Aristot. 1. Meteor. r. 3. caeterique non

pavet. Videatur Cael. Rodig. Lea. an.

nionem Multorum eum laudato P. De Benedictis Tom. I. I. I. De m xt a mis f. . . e. 3. sequitur Aue or e putat que Terraemotus ab Ignibus subterrainneis oriri.

182쪽

LIBER III. Ia Per caveas serpens subito miseranda tumultu Excidia , 2 lando insidias molitus ab imo est. Nam latebris qui tape meis inclusus, 2 antris

Substitit, accentis quandoque incanduit adrIgnibus , & multo rarescere coepit ab aestu . Tunc non aequa furens septa indignatur adusti 'Carceris ; assultu rapitur : laxataque tentat Spiramenta , novo veniat qua liber in auras Impete , tunc victis inimico turbine claustris Dissiliunt montes, & hianti vertice rupeS. Percita tunc sonitu ingenti reboantque, caduntque Culmina : collisis moenibus Oppida nutant: Praecipitesque gemunt Turrest Collapsa ruinam Tecta serunt: dat vasta tremor, terraeque dehiscunt.

Λdmovit si forte facem: tunc excita circum Ignea vis cladem importat, convulsaque miscet Moenia , disiectamque hostes immittit in arcem . Talis . luctantem dum promovet aera sursum, Ignis et in aethereas victor sic prosilit oras Cum strepitur nostras & non impune medullas

Haemoniis ergo qui saxa horrentia sylvis, Quique augis fractum poterit domuisse revulsis Ismaron , 2 rupto populari Gargara dorso: Immemor ille sui numquid , vel mitior uni Parcet aquae Θ Ω rapidis dum late obsessa favilli, Obruitur , nullos fluitans trahet illa calores Nec tumidis comprensa rogis ardebit inertem Demens qui rabiem , qui flammae credidit irami SCilicet ante suos requiescent flumina cursus: Oceanique altis innabunt fluctibus Alpes ;Λnte In mediis veluti si quis penetralibus arctos

Infoditque Iares e pyriique explevit acervo Pulveris ue angusto patuit qua calle foramen

183쪽

et MAnte procellosas Hadriae Sperchius arenas , Myrtoumque petet Tamesis , pelagusque Pelori, Quirin circumfuso non aestuet imber ab igni .

Praesertim AE nariae, multis qua flammea oberrae

Vena cavis 3 ipsi pleno qua Vecta canali, Ipsi etiam agglomerant, cumulantque incendia subter Phlegraeique sinus , 2 anhela fauce Vesevus. Utque diu vigeat, nec iniquis fluctibus ardor Cedat: in extinctas, quibus uritur Insula , late Sullar alit flammas , δε pinguia pabula praebetia Ut saepe ingentes avidis fornacibus ornos , Roboraque , χ caesas addendo involvimus ulmos. Hinc etiam varia b pro conditione Locorum, Viribus aut Ignis , mitique, aut aspero Aquarum Ingenio s quod certe undis non omnibus unum Plusve , minusve imbres caleant, & stagna necesse est. Nam mage tum , latices propior qub Mulciber urget,AEst uat unda , minus , si tum procul ille reductas Sarviat in rupes, atque abdita tesqua perurat. Sic. licet accensis servescant balnea Prunis, Mitior a Flamma venietis calor : acta Vapore Lympha, pererrantem blande vix sentiet aestum .' Et quae vicino tantum circumlita Fumo,

aam in tinum coeunte/ habet cavernas

Strabo.

tur triplex ratio cur hare vel illa aqua magIs caleat. Prima est Situs; nam qui magis vel minus ab Igne distat a ningis vel minus ealet Aqua . Secunda est. Qualitas , seu magis vel miniis vali da ignis virtus ; Pruna enini sortiter. Flamma agit remisse , vapor tenuiter . Fumus penὲ nihil. Tertia, Aquae Ipsus ingenium nunc magis . nunc miniis depurgatae , di crudae.

184쪽

Lx BER III. ras Flumineis tactu vix haec distabIt ab undis.

Te quoque temperies Liquidi non una docebit , Hoc citS cur caleat , caleat cur segnius illud. Quandoquidem argento suppar , illimis ab alveo

Ducta suo , non vena faces detrectat r apertas

Sed facibus dabit illa seres , vis ignea qub se

Insinuet victrix , campoque immisia fruatur. . Si tamen indociles , & crudos nacta liquores . Ouos neque felices oleri experiere rigando rHos tantum geminata novae violentia flammae Molliet , edomitis sic k non coctilis humor Cedet aquis , multoque cicur mansuescet ab igni. Quercus ut infidia quamvis percussa bipenni, Nec dum etiam ramos, viridem nec frondis honorem Deposuit et vivax admotis illa resistit

Ignibus, hostiles Conata eludere tarit s. Haec ait , ex oculis tum Diva , suusque recessit

Continui, sopor: & media inter somnia dictis Illa suis Veri specimen mihi reddere visa est .

Protinus ut certis haec mecum exempla secutus Indiciis , caussam sontani inspexeris aestus ἔCum Color, & varii tentant qui labra Sapores, Et latices dissulas odor pervadat: aquarum Has quoque, ni refugis, dabitur prassiciscere vires. Quare age , non dubia dum sternimus alite callem, Aggredere hunc iterum s sors annuet aequa j laborem. Ergo multiplices eadem se lympha frequenter Inda e in formas 3 iamque altera , 2 altera saliee Lumina, nativo, ut respuat illa colores. Objecta squidem variatus imagine rerum Humor . ut aequalis plani solet orbita vitri,

Ducet ab adversis vultum , speciemque figuris ιEt quot formarum volitant vestigia , vulgi, Tot se se in facies, tot se se vertet in Ora, R Ver

185쪽

IMA RIME SVertumno similis ἔ pallentes namque hyacinthos, Punicea sve rosas, vel odorae lutea calthar Germina, vel mediis expinget amaracon undis ς Dum ripas , dum sorte lacus , Sc laeta coronant AEquora , Paestano ridentes margine flores . At nihil hoc solidi, pluvio ceu roscida cincta Iris , habete varians oculis imponere tantum Linda potest , pura dum per se defluit urna. Talis erat patrio Fons ille argenteus Ortu Qui te venatu redeuntem , aestuque madentem Ah nimium formose i tui simulacra sequentem Lusit, Se incautum spectro , Narcisse, fefellit. Namque repercussas mendacis fraude liquoris Impubesque genas dum fingit, δc aurea redditora, velut summo speculorum ex aequore, vanis Correptum exuviis Sc te decepit; χ umbras Dum sed ueris misertim l in tua te vel forma covie

Fata extrema pati : prirnoque extinxit in aevo .

Haud equidem ' abnuerim Luci quod debeat uni Τasti multos lucrata sibi Natura Colores. Lux et enim , aethereis quae plurima fulget ab astris, Graminibus late reducem partitur honorem , Dum campos eadem , montesque hac spargit , R illae Versicolor ; virides aliis inducit amictu Purpurere a Iiis : violae lyrianthina praebet Munera: caeruleum Cyanis dat habere decorem ;Subnigra pallenti donat vaccinia cultu. Hinc suus est ebori Candor, Tyrioque refulget Murice , Sidonium iaciat seu Purpura nomen , Τhessala seu petitur, Coo seu perlita fuco. Luce nitet, roseoque abigit fulgore tenebras

s a in Hasa equidem abnueeἰm ωe.1 Colori .us Primis exponitur Communis Recentiorum opinio det

186쪽

.. L I 3 B E R. o IIIo a arPhyllidis articulos dum circuit orbe pyropus , Sive peregrino dum colla nitentia luxu Torquis obit: graphicis seu dum sua vincula spiria

Agglomerans addit capiti: nodoque comarum Errantesque undas , libertatemque COErcet. Et Phoebi quamquam una micat lux aurea Curru Missa: tamen larvas, ceu personata , renidet

Depositas sumpsisse iterum , 2 deponere sumptas: Ut diversa petit diversis praedita sermis

Corpora , majores siquidem nunc illa meatus Rara fovent fibris, & nunc densata minores 3 Aspera tractanti partim , Contraria partim Laevia , perspicuo, vel opaco haec cortice septos Plusve , minusve sinus retegunt 3 haec lumine multo Ditia , multigenas reddunt lustrata figuras: Atque oculis complura Color simulacra remittit. Ipsa quidem veniens recto Lux tramite, terras Dum petit, k sursum converso lumine tactis Corporibus resilit, flexus 2 fertur ad aequos Reddita , tunc aliter ductu variata colorat, Ouam si eadem vacuas subeat detrusa lacunas. Et latrebris licet illa suis emerserit, ad nos Non redit incolumis , radio sed fracta retrorsum Avolat, atque alio vestit tunc lumine sylvas. Sic magis alba nitenus lucis Compacta renectunt Ouae magis . hinc vernis accedit forma ligustris, Contra ebenum, quod sola suis tibi mittit ab oris India , liventi furvum nigrescit amictu. Quippe ubi se ligni fundens per viscera , caecos Lux subit alveolos , obtusa includitur atro Carcere t nec facilis datur exitus, unde supernas Eluctata vias repetat, sursumque feratur, inllatura ebeno niveum sortasse nitorem.

Eic olim implicitas Creta labyrinthus in alta' R a Mille

187쪽

, et X N A R I M E a Mille per ambages , confusaque claustra , dolosque N ulla solo dat signa fugae: nullumque sequendi

Monstrat iter, tenui qua tandem ermatica filo Ducta, recurvatis properent vestigia tectis. Caetera sed speciem ' quo denique mixta colorum Turba modo accipiat, res est incerta ; sagaci sit licet ingenio , 2 studio vigilata perenni. Scilicet unde serat viridi querceta Taburnus Vertice: Se unde rubro Crescant corallia trunco fQualia Teleboum , Lilybaeaque saxa profundunt. Unde sibi electrum , meritumque thalaisina cyclas Vestibus accendat pretium t persusaque discat

Fucari Assyrio cur tandem Iana Ueneno. Nec tamen , haec animi penetrantes abdita iacto, Qui momenta velint tantarum eae pendere rerum

Defuerint ue radio tribuunt dum cuncta refractor Seu mage , seu spissae minus ille admiserit umbrae. Non secus , ac vitro lux pervia facta trigono Si partem attigerit quae crassior, inter opacos Illa inclusa sinus, rutilo par inde smaragdo Effluit, Se pictos mentitur Chloride campos. Puniceos , Aurora , tuos retulisse rubores Sed potis illa , vitri si summum invadat acumen. Verum ubi non aliis satis hoc arriseries a Iter . Alter m missus, V & rem tetigisse latentem Credit acu, Proavum qui quamquam illustris avito Sanguine, Palladios illustrior inter Λlumnos Enituit, patriique decus cognominis auxit.

Ille ubi Thesauros diffusi luminis effert Marte suo, Sc purae recolit gratissima lucis

188쪽

Dona , tot inde putat tactum traxisse colores

Sensile , suta modis quot lux tibi sensi e pulsat.

Namque aliter crispata , aliter dum fluctuat, assiae una eadem terras, Proteoque simillima fulget. Ac veluti alternis percussa tremoribus aures Corpora dum seriunt , clarum mage dura sonorem Fortius icta dabunt, variumque allisa ciebunt Murmur , ut impulsu circum vibrabitur aer. Vera , fatebor enim , sama , cedroque loquuntur

Digna , colorati specimen qui corporis , Se qui Exhibuere novas grandi molimine caussas rDum documenta Sophi dederunt, quibus Attide tota Invidisse olim possent Pandionis Λrces. At non undisonis eadem lex indita regnis; Multivagae quando nusquam tibi Lucis ab uno

Fonte Color venieti miditis tantum imbuit undas Fossilibus i quar rubra rubras, quae lutea passim Dant croceas , vim desque serunt viridantia lymphas. Nam Liquidi in medio cum flamin i exaestuet: & cum Intermixta rotet rapido corpuscula motu sHaec rear imbutos tractim resoluta liquores Particulis sucare : quibus variabitur humor Tinctilis , ut varium serpens mixturae redundat.

Lacteolis hinc Tibur obit subcandida venis Λlbula h i 2 Euganeas Aponus ς qui sospitat oras,

prae tune i 1 Auctor sequitur opinio nem P. Nieolat Cabei Societaris Ie

e eum colorem tribuit Baec. lib. I. e. 14. Numini modico calore agitato,

vel etiam gypso . ealel . cineri, di argilla. Aquae hujusmodi , celeberrimae superstitionibus, Be Poetarum fabulis , in usum medietnae venere sub Augusto, ut Suet.ιn τ ρε. aedificiis dein inde quorum adhuc rudera, nobilitavit easdem Nero , balneorum usui a

eommodatis .

ust, gypso, argilla, cinere, de caree Diuiti od by Corale

189쪽

ra I u A st x M R 's Et populis vitam medicato porrigit haustu , Candenti se prodit aqua, qua subter anhelo

Pumice conclusos sibi perforat unda meatus rLiberaque ignitis spumant Vulcania ripis. Igne quidem hac illac dum servidus imber alumen rAut cinerem argilla mixtum , gypso ve tenaci Exagitat, fluctu tum labitur amnis k albo. Subjectam sed sorte cavis cum flamma suburget Sandarachen - Minio sparsam , Sorynque V Rubrica, Puniceas tunc reddit aquas, & muricis ostro Inficitur, vivoque salit ceu sanguine Gurges. Sic tua purpureis, Joppe, ' rigat ille fluentis Λrva , Pala linos inter notissimus amnes Qui fluit , & campos , pelagique cruentat arenas. Nec mihi disti miles visu dat habere liquores Fons Ruber AEthiopas 4 lambens. nocitura veneno Porrigit incautis tamen hic sua pocula lubris. Q vis quis es, o rabido quamquam sub sidere Cancee Torreat ora ) sitim non hoc depellere potu

Ah malecaute velis, ne mens Correpta furentem Alcidem exhibeat et furiisque agitatus Orestes Tristia ne tragico renovet spectacla cothurno. Non ne vides ut Averna R nigro squalentia camo

Plurimus, obducta veluti suligine terror

gne agitatis . haberi putat Baee. l .

a Sandaraeben . Sandarache e Ioris rubri genus , quod in Auri, Αrgentique fodinis frequenter inveni.

mentum metallicum lapidotum . odo Te tetro, eolore nigro, smile Chalciti . Melanteriae . & Misyi , utposte ex iisdem metallis proveniens. e Dppe . Ioppe Indie. ama

sima ante diluvIum condita, ut M. lin. e. 34. . Fontem habet sanguis ne uni , de quo Bace. l. I. e.

d in Fina Ria,er . Folis Ruber in AEthiopia ; cujus Aquae , teste Plinio apud Baee. loc. cit. , si bl-bantur mentem laedunt. testatur hoc idem Ovid. Μetamorph. I. II. Fab. e Non n. ωἐ- 6 e. Quare Lavieus id genus dieantur Averna, habes apud Lucret. l. 6. , ubi etiam multa

enumerat Averna.

190쪽

L r B E R II Lobsideat p caecis nam saepe ingesta cavernis

Chalcanthviri in partes ut tandem pruna resolvit: Tum Stagnis commota , ebeno tum concolor Indo Lympha cadit , pulloque lacus obtendit amictu. Chalcantho ut contra si parcius haereat ignis , Parcius uret aquas : aestu correpta minori Vena eadem aequoreos simulabit cierula fluctus .

At quae sordentem coenoso margine limum Tetra palus iunco, fumoque obducit inerti: Exhibet oi nidum , ranisque loquacibus escam: Nascentes viridi camporum haec praedita lux αGramineis velut in pratis imitabitur herbas . Hos tibi Carpathiis fundit de collibus amnes Neu sola I ' namque sinus dum inultu aerugine istos,

AIraque, & accensi robur nimis acre metalli Flamma ciet subigens, vernantibus herbida ripis Τhreiicios late tum funditu unda per agros. Nec te praeterea suspensum caussa moretur,. Herentemque velit , Cur tandem Saxonas intexLuteus aurata ditans aspergine campos Ochra fluat ; b celso Rameli ς namque fluentem Vertice, dum spargit, cognominis Ochra colorat. Sic eadem multis ludens Natura figuris Sedula diverso discriminat illa liquores.

Qualis Apellea sulget qui clarus in arte, AEquora dum canis spumantia fluctibus , 2 dum

e us a qui in Dacia Thraciae , quam vulgb Transylvaniam Foeant, ad montem Carpathunν , agit Bace. lib. 6. g. 16. . di alibi. refert et Iam loe. cit. Georgium Reychersiaosserium Tran- fylvanum , qui de Aquis ibidem vire centibu 1 tractat ἔ alique locum locupletissmis aeria sodinis . qisae Regiae ampellantur, istum esse. De hoc etiam scripsit Uernheriis De Rebus

ue idem Bace. l. I. c. 11.

rit. Ochra porrb dictus ab Oehra fossit 1. qua abundat . e Ramen Ge. De Μonte hoe idem Bacc.l. 6.c. .. illumque ad Gosia riam ponit.