Dominici Arumaei ... De mora commentarius methodicus nunc denuo sublatis mendis editus. Cui propter similitudinem argumenti accessit Johannis Saportae doctoris Tholosani Compendium morae ; indices verborum & rerum memorabilium additi sunt

411쪽

CAP. VI. DE MORA.coactus sit,ut defensionem sui man dare non potuerit: uis etiam tu vin culis hostiumve potestate esse caepe rit. sed etsi I.F. d. Uur aut etiam alia quaelibet justa de cause diis inrens, qua in re prudentis judicis arbitrio multa relinquuntur L moraga.d.Uur. Pro complemento egre- Σὰ gia annectenda est quaestio, num iussicultas justa ut diraerendi cauti, ita ut propter eam a mora excusari possit debitor,Difficile id esse dixit, Iahomas Aquinaspara. r. quas. 6ais articula. quod transcendit pote tiam secundum naturam, Vel propter impedimentum. Nostri pruus impossibile vocant, quemadmodum Justinianus ostendit, Impossis bilis Cinquit conditio habetur. cui natura impedimento est, quominus existat. se possbilis. D. I di iusiputposterius recte dicitur. N Nam

412쪽

CAp. I. io, Moac A. Quid, imputari potest ei, qui sol

413쪽

serum.Icum ros. d.legat. I. Aut est oboligatio quantitatis tu dissicultas non impedit moram, licet enim in per 'petuum non possit debitor colligere perimiam,quam debet, tamen inmota constituitur,4 hanc sentcntiam amplexi filere Angri. Immol. sex. Iaseis ct alii in aecquod te aerebus credit quam dicit ibidem esse magis

nator ad Matthesil dolet. ρό. alii quos allegat Michae Graisibb. a. --πλ.q. Io.tit. I. Bariolus luam opinia onem duobus si indamentis conii mat, Primum est iis leontinum. I. U- .lud. ibiogeneraliter causa di cultaris ad incommod promissoris non ad impedimentumstipullertinet.J.d m, . Ooll. Alterum est, quia debitorem non excusat calus fortuitus Lincendium. Cficenter. A fortior igitur

non excusabit difficultas quibus alii

alias,

414쪽

alias ut facile est inventis aliquid ad. dere, rationes adjecerunt Et in pria mis Decius dicit, quod in debitore quantitatis non possit dici aliquid in obligatione determinate esse: sed illud quod solvitur,censetur a principio in obligatione fuisse l. - certim ibi Bartol .de leg. I. Ergo non videtur, quod sit dinicultas in eo solvendoquod debetur, ex quo nia hil est in obligatione Deinde Socinus in diris. l. quod te d. reb. re ait subjicit,quo sit facilius dare quam facere. f. d. condit.insit.Nam qui ad qualitatem obligatus est, pinterit quamcunq; velit pectinia da go liberari: non itidem qui ad factu, vel etiam dationem certae species Lex empl.Zactio empt.Porro constat, quod debitoro creditor sint correlativa. . cceptiLIn iis itaq; aequale sinite jus constitui debet. l. curat.

415쪽

Ergo neq; debitori patrocinari de bet. Considerat quoq; pro hac sen

tentia Iohan Ant.Rub in inae l. Ani .n. I9F. l. I. C.qui bon ceder possubi debitor non evadit carceres nisi bonis cedat, Ergo disticultas euin non excuset, quemadmodum α.addu .d. - .oblig. F. de nauisae nor Denique, damnum quod quis evitare potuit,si incurrat, sibi nori M. lias imputet, quapropter cum de Ubitor hanc olutionis dissicultatem praevidere potuit,sibi eam, cur non rationes alias inierit, imputare debet.Sed hanc Barioli liniitationem& opinionem non admittunt. Saliacet Raphael Decius irae l. quodie. d. reb.credis & dicit ibid.Francisc.Pudi

416쪽

urat.quodadverIus Barioli opinia Mnem judicaret, communem est. aere Aretino refert Michael Grass. d. quaest. Io licet cotrariasi magis com

& Barioli opinio est inquiIislannovarr.in aec. quamvispact. p.-a. . s. m. o. r quantum vero nec mihivi

idem Mis aridica utor ratione , pr allata. Quid enim imputari ei potest, qui solvere etsi vellet non potustiae Eum quidam. 1 .g 'pupi a.d.ser. Quae ut aequil limat generalis, uti operetur enexale jus magna ratio suadet arg l. depretio.gdpublin rem aEmtig dssa L mi. La. g.convenire.ἀIudis Quinimbri in Bariolum retorqueri potest. d. g. continum. g. illud quis vult, ut ii pecunia& Sticho illud commune sit,quod promtuor in praesenti dare non possi dest, ut quemadmodu Stichus,

417쪽

Stichus, qui nunc Ephesi est,&Romae promissus est, dari non potest propter disticultatem,vel potius impedimentu naturale, debeatur absque mora sic quoq; pecuniae debitor si neq; eam domi habeat, neque inveni t creditorem, morae ullius, propter dissicultate hanc, reus haud erit. Facisiquod dissicultas aperiurio

jur. Potens ergo vel maxime erit. debitorem quatitatis liberare a mora Corroborat insuper hanc opini nem Calliu ratus in cribitori s.IL

d. rejudic dum non solum dies ad silvendum dandos, sed & prorog dos esse, si ies exigat, scribit. In diς ficultate autem qui vel maxime res exigat nullum dubium est. Ad-

418쪽

de, quae difficilia sunt, impossibilib'

annumerari solent Uisimilia. s.1. simithercisc La. bigi d his qui dejec. mel ud.Tib.Decia a. oon ρ.n Ias. Ut ergo impossibilium nulla est obligatio, ic per consequens neque difficiliu erit, aut esse poterit. Dei nisdrinoxa inatim Pomponius requirit, ut in potcstate tua fuerit id, quod debes. l. quodie mihi. s. d. reb credit. Et ridicula est glosiatoris expositio

prima,in potestate, id est, in rerum natura.Verissima tertia dc posterior, quod licet difficultas non noceat,ut possis reconveniri, non tamen es in mora.Sic nostre sententie confirmodae causa, noranda regula estJCti. in nam is V.F. d.do mal is nullam actionem habere videtur, cui propter inopiam adversarii inanis actio

est Quod si inanis est acu io,intellige duraut inopia, utique non

419쪽

poterit dici, quod debitor moram contrahat, quoniam ut regula juris habet, nulla intelligitur ibi morari,ubi nulla petitio eq.lnulla d. R.LConfirmavit, alio fundamento. Eab cet. oeo.Mora est frustratio vel negligentia ad solvendum. At qui inopia laborat,no poterit in eluti tione vel negligetitia dici pontus Aqua dissicultatem cum nullo modo effugere posset lex dicit,quod ubi dissicultas procedita usta caula, vel justo impedimento, talis dissicuti ias cxcusat debitore,Qua ipse relpo- .sione vel invitus in nostram rabit

opinionem, qua tamen multis in pugnare nitiriar. iobatur quoque opinio nostra. I. Thais r. I. Lucius Titius I.ibi non quidem imputandum haria pro commoditate reisua amministranda aiatiemum tardi eo

Miseriissae ideicommis.ltaret. Nec valet

420쪽

CAP. VI DE MORA. Ossalet Barioli responso, qtiod Lucius Titius tenebatur Vere Damam, M. Pamphilum pignori datos, atqueata ad factum. In facti auic obligationibus nemo difficultatein e cusare negat, quoniam considerare Bartol debuerat, haeredem non riscium aliquod, sed pecuniam debere, Creditor quidem, cui Servi orpignorati erant,ad factum fuit obh-gatus scilicet, redemptos Servosa eddere:at non haeres debitor,quodo verbis textus innuitur.5i ro commoditate rei ira admi, randum aes,Misenum tardius exolvat, tac. Insila pernotabilis dissicilitas incam.ί cunia .ffaeusiri debitorem excusat, ut si non sit, qui pecuniam accupiat,quemadmodum & in specie L MisAsepe venditorem.I. dact.emi. Et licet admitteretur oppositio e si an ri, qui dicit, quod sit verior