장음표시 사용
1쪽
l N isenum Tibi Notitiam Iuris Belgixi soties expetitam, i mprodiret locupletioribus Indicibus oe elegantioribusfore mis. Mole crevit bene duplicata , quod accesserint Additiones quas Author studiosius enucleauit, postquam an . I 6 8 . Antonius Ansielmo typis emiserat Edicta sua Brabantica gem nis voluminibus comprehensa. Eas Aganti fas fir superpondis . paeana debemus Nobili ac eruditi mo Viro Domino Antonio van Eercvem, Anmerpiensium Archipresipero, ac nonico
Graduato qui bae omnia sibi e schedisposthumis opai. Patria nostra Triboniani, defri erat. Haec autem, ingenita siua benigni tate nobis tradita , publici Iuris facimus: utinam spublic ἁ-ctu i quodsaltemsterare iubet pervulgata commendatio prioris editionis, quamuis illa sit angustiore snita pomaetio, neque uis, quos iam vides , absioluta numeris. Sed sic minututi pluuiasaflpeperit imbrem. Vale. N. impensis nostris misit fruere, Inngraphia nostra labores boni consule.
An cupis a Belgis Iuris-consultus haberi Hoc volia. Zypaei Belgica Iura in
Notitiam Iuris Belgici Reuei ndi admodum sc Consultiss. D. FR ANCISCI ZΥPAEI Archidiaconi Antuexpiensis
praedecessoris mei, ab Auctore recognitam , & quam plurimis Iocis elucidatam& egregie auctam , dignam censeo videnuo typis mam detur. Daxum Antuerptae, Nouemb. I664.
2쪽
TA. Abolitionibus:&remissionibus. Ir 3 Accusationibus. ro8 Acquirendo rerum Dominio. o Actionibus & obligationibus. . sAegeribuo non rumpendis. aχIAleae lusu. 33 Alumine. 7sadi. Iul. deadulteriis. 111 ad i. Iul. de ambitu. . 3 9 ad i. Aquiliam si quadrupes pauperiem secisse dicatur. . t iadi Corneliam de Sicarhλ il adl.Iul.Matellatis. Iro ad Macedonianum. Foad Velleianum. . ' ue Annona. 69 Apollatis. mAppellationibus. I
de Cadaueribus punitorum. IaTCambiis. .' 6i Causa possessionis di proprietatis. 29 Cermilia. . . 73
Chartis. Classicis. ' . - .148
Clericis. io Collegiis Anificum. 73Concubinis. 9. Concussionibus. II8
Consessis. 38. Congrua parochorumpor uoile. Is
Commercijs. . .. 68 Communi diuidundo. st Compensationibus. I9 Constitutionibus. - 16 Conluetudinibus. 16 Contrahenda stipulatione. Ios Cupro. 7 Custodia reorum. .. IM
Dignitatibus. HI Dilationibus. 3o Diuortijs. 87 Dolo Malo. asDolo & contumacia. 3 Donationibus. ios Donationibus inter virum &vrorem. 8 Duellis. iis I9II
de Edendo. Edictis. Emphyleuticis. Emptione S venditione. Discopali audientia. Episcopis. aiquis. Euictionibus.
Ex quibus caussis infamia irrogetur.
Falsis. Familiae erciscundae. Famosis libellis. Ferijs. Festis
Fide instrumentorum. Finium regundinum- Fructibus de litium expensis. Fundis patrimonialibus.. Furiis.
Haereticis. His quae vi aut metu Iiaereditate vel actione vendita. . asHii qui sibi mortem consciuerunt. -I28
Hi quem sibi quid adscribunt in testamento.
Iniurijs. In integrum restitutione: a In ius vocando. 2o Introductio. Iudaeis. ioy
Iudice delegato. Σου ludiciis de qui pro sua Iurisdictione iudices
dare possunt. 28 Iuramento calumniae. aTIure deliberandi. . . 1όα Iure dotium. 8s Iure emphytrutico.
Leprosis. Longiosis. los Litium Eventis. M
3쪽
Mathematicis. Mcndicantibus validis. Mineralibus. Modo mulctae.' Modosrocedendi. Monopobjs. AEModo procedendi in causis criminalibus. 48Mulctis. . ias. . t . de Naturalibus liberis. SONaucleris. 6 Nauicularii. ibid.
Nautico scenore. 17 Ne quis in sua causa Iudicet. 29 Nobilitate. . I i
Ordinationibus- . 36Orphanotrophis. In operis noui nuntiatione. . 1
- .de Pactis, 2I Pactis dotalibus. . 38
Placitis.' . is Parochorum portione. 1s Poenis. ' Irs
Praetcriptionibus. qzPraedijs eminorum sine decreto non alienandas. 93 Pecunia. ' . IPignoratilia actione. Is Plus et itionibus. . 3o Plus valere quod agitur quam quod senulate
Postulando. 22 Probationibus. 33 Procuratoribus. aqPugnantibus in duello. Di Purgatione Canonica: ira
mando liceat cuique ne Iudice se vindict.
iae res exportari vel inferri non possunt. 7 de in aestionibus. Ira Qui bonis cedere possint. my
de Raptoribus virginum de sistam . . II φRaptoribus & incendiariis. Iis
Re mercatoria maritima. . - 23q
Re militari. 1 3 Re militari naucta, i stabus creditis. ' . s de Rebus alienari prohibitis. . 76. Rebus Ecclesiae non alienandita ar Reditibus. Religiosis & aleae lusu. Is Religiosis domibus. IReliqui . . MI ei vindicatione. so Repudij . . pr.
Rescriptis. 39Retraetii. . 6α Reuocandis nis quae in fraudem taeduini
de S crosanctis Ecclisjs aedilitandis & προ- .
satisdando. . TSecundis nuptiis. . es Seditiosis. ars Sententia& re Iudicata
Si quadrupes pauperiem fecisse dicatur. ibid.
Successorio Edicto. reo Suffragῖo . 34 Summa Trinitate & fide Calliolica. 4
de Tapetibus. DTemporum in integrum restitutione: α6
Transactionibus. ar Treuga & pace. 12olutoribus. sa
. de Venatione serarum. 13gVectigalibus. . mVeneratione sanctorum. 13 Veteris numilis iis potestate. 33sVi& vi armata. at
4쪽
i. In edictis quae obseruanda. a. Laex seneratis, an particularas resnoscitur.3. O lex besti tempore lata, illa inito cesser. q. prioris iuras declaratoria, an noui positiva. s. C Uultationes Conciliorum , m condendis legibus praemitti soleant. . 6. PMblicatio in gutis prouincias necessaria. ' . Claugulae, Quia nobis ita placet, o De certa scientia. s. praescripto legis quasi desuetae, ut non facile recedatur. 9. Clausula, Reseruata nobis facultate interpretandi. 1 o. Gaasula, Per prouisionem, o ut leges posteriores derogent prioribus. II. Vt hae reuocantur, cum Reipsi. damnosae esse incipiunt. 32. Princeps reuocare possit priuilegium, quod transit informam coniracrus.
ELGARVM ius hie dieimus quod sibi habent a Principi.
bus constitutum , aut obseruatione domestica introductum. Eius Notitia' crassa Minerua tradituri summatim indicabimus Edicta Principum , dc mores vernaculos. Quoniam ergo fremquens hic mentio erit edictorum, constitutionum , ordinatio num, placitorum, decretorum, rescriptorum s quae omnia nomine Edictorum comprehendemus, Ec cum citanda erunt elemento E. signabimus, sicut ea ex Digestis de Codice indifferentat sis ele mento L. allegari solent i dc quo facilius ea fiant obuia, dedimus Sellem Edia. ctor um ex ordine temporis ad bina Placitorum impressa volumina, libros, dc ruis,hricas relatorum tribus verbis praemonendum putauimus, aduertendum seminpercita ex inscriptione, iisque quibus initio salutem dicant, de in epilogo executionem mandent, an constitutio sit generalis, an prouincialis, an specialis terr itorium, locorumque singularium , magis in formam statuti aut priuilegii, quam legis communis edita; nam pro ea ratione illius virtus porrigitur ἐν an informam legis , edictique perpetui, an ad tempus, an per prouisionem, dc donec aliter statuatur, latas an alia illius puncta perpetuo, alia ad reuocationem prae scripta : si quidem per prouisionem lata facilius tolluntur,.perpetua porro pernota usum non abrogantur, sed contrarium usum, eueniente casu. ut Christin. voLa. d. sa. iudicatum Guriae Mech lin. refert. penes quem , dum saepius eum citamus in hoc opere, fides sit rerum iudicatarum; in quas quidem inquisiuit, nota ipse intersuit, nec Curia ratas hactenus habet ut decisiones, interim lex & ratio ab eo producta inspicienda est. Inquirendum est insuper quae in prooemio ratio impulsiva, quae finalis legis , causa praemittatur, quae legislatio quid permittat, iubeat, vetet; qua qualitate legislator loquatur, de quibus. & qua qualitate. Si omnibus salutem dicit, plerumque generalis lex est et δέ ad finem Conciliis omnium prouinciarum publicatio & executio iniungi solet: mandata prouincialia praesidi de Coneilio statuta dc priuilegia iis, quos concernunt, inscribi solent. Rursus ex prooemio, & causa finali considerandum est, an belli forsan ratio, avt siepe fit, legi causam dederit; quae cum ratione pacis tempore cestet. I. r. C. de
5쪽
cadiae. tor pax quidquid hostile est tollit; amnest iamri factorum . ita Iegum hostilium adfert. alioquin durat lex, quamdiu anima legis spirat. Denique semper animaduertendum est. an lex prioris iuris sit declaratoria, an noui positiva r illa ad priora porrigitur, haec se turis & nondum persectis dat formam negotiis: illa declarationis verbo, haec praecepti, prohibitionisve in posterum, posthac, deinceps uti consueuitas Solent etiam condendis legibuς Principes nostri praemittere consultationes cum suis Conciliis, iuxta l. P. C. de constit. plerumque m premis; publicationem autem omnibus prouincialibus, ut dixi, in epilogo iniungere. quae etiam antequam illa fiat examinare solent, an Iuri patrio lex non refragetur, & post illud examen publicationis mandatum primipilari apparitori, seu Ostiario dare. iuxta
art. LM. Instruci. Cur. Hosia d. sicut Concit. Trident. 162 aa. e. s. 6. diplomata Romana ante executionem ab Ordinariis locorum examinari iubet, Ae ad quem
modum litterae Placiti Regii hic obtinentur super prouisionibus beneficiariis Roma productis. Et valde huiusmodi examen in mandatis poenalibus ante executionem requiritur. I. si vindicari. C. de poenis. si quid sorte iratus Princeps scripserit. -- Da tempus ac statium tibi rGod ratio nequit, forte sanabit mora.
v Ea hic pubIicatio est semper necessaria in singulis Prouinciis c quod unitae quidem omnes sunt, saluo singularum iure, adeoque nullae alteris subiectae) singularumque metropolibus, tametsi plures sint: ut in Brabantia, Guanium, Bru-xella , An tu erpia, Siluaducis; in Flandria, Gandauum, Brugae, Yprae. aliae alibi. ante hanc promulgationem lex non solet obligare. Quinimo ne non usu intereant leges, iuxta l. de quibus. in . D. delem solent edicta, cum Principi Conciliisve videtur, iterum publicari, iuxta l. rem non nouam. C. de tuae qualia extant hic multa edicta priorum confirmatoria,& innovatoria.Quin & in iisdem legibus mandari nonnumquam solet, ut certis temporibus publicatio iteretur, ut nupera edicta de moneta, publicationem singulis trimestribus renouandam praescribunt.
Enimuero solent quandoque Principes adiicere praeter finalem clausulam Re giam , ita nobis ita placet, clausulam, ex certa scientia, o potesatis plenitudYM;
quae utraeque legis auctoritatem neruose stabiliunt, & subditorum obedientiam obstringunt, plerumque in rebus claris, atque indubitatis.
Unde sanem rebus certo constitutis non facile abstinere oportet a legis praeseripto quasi desuetae. Non enim decenter leges ferre summo bono est tantum, Ied etiam sancita ac rate octodire, o ad essectum perducere, temeratore M o transgressores competentibus parnu subiicere. suae etenim legum erit utilitas, si in litteris dumtaxarconsistant, non etiam per i afacta atqueopera militatem dese prebeantylustinian. Con-Bit. de Prouis. Haliae, Porro in aliis insolitis nonnumquam solent adiicere clausulam, reseruata nobis facultate interpretandi ordinarionem, moderandi, augendi, minuendi. Ex prioribus non facile molestandi sunt Principes, dixi in Iuditu. 3. e. N. de relat. sed leges per Ieges explicandae in secundis cum inaudita se offert dissicultas, benignE adiri se Plincipes patiuntur, benevole responsa dant interpretando, moderando, augenis do , minuendo, quae suprema lex, & salus publica exigit. io In rebus quarum natura ex temporum circumstantiis variatur, saepὰ posteriores leges feruntur, quae prioribus derogant, cum superuenit causa, quae si occurtinet primo legislatori, eam forte legem non tulisset. Plenae sunt Authenticae Iustinianaeae r de in rebus dubiis atque ambiguis ideo solent Principes adiicere clausulas, per prouisionem, ad reuocationem, donec aliter statuatur, M. Temporum igitur opportunitates, quod ad salutem publicam rogatum est , faciunt, ut ob
eamdem abrogari debeat, saepe generatim, saepius per priuilegia speciatim. is Sed de haec ipsa frequentem patiuntur abrogationem: si quod in utilitatem publieae considerationis concessum est, incipiat vergere in nimium damnum. e. G gestum. X. dedec. si principatum aut domanium nimis imminuant, successores non
xit E concessa frequenter in pristinum statum reuocant, ut olim multa hic a Maria Burgundicat minorenni Principe extorta priuilegia, multum nimis ex Principata petentia, per successores abrogata sunt : alioquin si huiusmodi causa non sua deat. decet beneficium a Principe concessum, eme mansurum.
6쪽
Sed neque potest Princeps priuilegium reuocare quod transilit in formam con- .
tractus, siue cum extero, siue cum subdito inita, sere in cuius causam voluntaria: operae , collationesve praestitae limi, donationesve remuneratoriae; quando haec praestita sunt Prancipi in rem Publicam, defensionem, vindictamve reip. bello aut Pace, non veri, in gratiam personae dumtaxat: nam priuata obsequia separanda
sunt ab obligati e Status publici. In hanc veniund successores Principatus . Quamuis non haeredes personae ut sole ut regna successorium ordinem uidem h A R0 m. i ccossionem bαreditariam . I ideoque quae ex re Principatus Lacta sunt, successorem obligant, ut pleraque harum ditionum priuilegia meritis. languine, a re magno obtenta sunta Qua de re diximus an ludite l. t. c. I. Sed neque in ex facto aqud nos hoc recte disputari potest, cum omnes Principes in inauguratio- n' priuilegia semper confirment. Et tamen nec est indigne Principatus habendus. bi quidem Ι'rincipem conuenit publice priuatimque esse Iiberalem. adeoa; uuam uis aliqua priuilegia sunt ex simplici liberalitate concessa , numquam decet ea reuocari , nasi modum excedant, Principatumque grauiter laedant: praesertim si obsequia alia praestita aut praestanda, respectu quamuis personae, causam dederint. lari Principatus interest non vilipendi personam Principis, quasi quae non possit. nisi ad vitam bene facere. V P νEnimuero quid si ipsis ordinibus Princeps priuilegia concedati Ipsis quidem
praeliatur iuramentum a Principe de non minuendo Principatu. e. Die ecto. X. de ει
retur. An igitur ipsi possint in suum fauorem promissa remittere sane apud no, ex ordinum consensu pagi, villae, prouentus dominici subhastantur, de oppignorantur; neque hactenus irritantur. idem ergo in priuilegiis ordinibus concellis admittendum est. Huoniam sicut in voluntariis potest quis auctor ipse esse in rem suam, Ist Uil. D. M adopi. dummodo causa etiam aliqua subsie, non aperta prodigalitas; xta multo magis Ordines ut quilibet possunt sibi promissa remittere. suod tamen diximus non posse Principem abrogare priuilegia, in formam con- tractus data, intelligimus ut id pro lubitu solo atque arbitrio non possit. ceterum si publica nonnunquam salus aliud exigat, aliter dixerimus : vires etiam singulorum, publicae necessitati cedunt, si pomeria, si urbis muri prorogandi sunt, si ca-
An vero consuetudini derosare Princeps possit, praesertim in Brabantia, ubi se seruaturum promittit, quaerit Κmeschol. tria. i. de 'i
InueteratOS usus sartos tectos Ieruaturum promittit, quaerit Almuchol. rrata. r. de
Arabantia c. q. de sane edicta plurima eiusmodi clausulas habent , quae ea seruatiata be ant,non ob antibus consuetudinibus neque dubitati potest, quin Principi liceae abrogare Consuetudines locorum, perinde a a leges publicas, iussa ex causa et sed neqtae seruandarum promissa ad irrationabiles extendi. ceteris quae interpretatio adbibenda sit, latius proseu uitur Lind licit. αιί sis A AE
7쪽
LIBER PRIMUS. De summa Trinitate oe me Catholica.
r. contra haeres, νε- sitim, conciliam Trigentiarum.1. Ed cis principum.
3. re saliae initi is ab iis Acta, scur c r alia qua non subsunt Regi, excepta Adma.
q. solet tamen auri , nia Ortiadoxis, ali ibi erti litis. . Damna at iam nominatim Vniu istas Iridensis. H. L aniensi Aia limia prisilegus augetur. 7. Erectiones Disisputatim in Belgio. s. λιν artim ibidem contilium Triaretinam ; in quitas refricti eius executio. s. comoediae de mate1ia Figet fraei res Mitta.
io. Et famosi Litigi. ai. In Spectaculis exhibendis quae seruanda, O in primis otiinenda ει lesiae censiora. I x. re ita itertim comasa de fide tiacuates omni-ιm ecclesiastris. II. Evictum tempore indutiarum contra pratiam doctrinam istis sic aula, is in Fredete pacis siticae de his colum. I4. 13niam cameraceos O III chl niensis princi-Dm Edictis apprelasa. Is. Nuinii scholaium it admittendi. is. Ab auuenis renimonia visae o religionis exue
a7. Dpographia turanaa ne religioni noceat. I 8. Naereticos denuntiare con ch M tenentur.39. concilia Oecumenica , ordinaritim centra haereses
rum ed deuenerat, vi oportea et
satellas Lutherum, Caluinnm, Memnonem , alios tanto num ro , quanto nullum aliud. Romani mox Pontisees de eonsueto Ecclesiae remedio eo tarunt , de Concilium ce eumenicum opponere deereuerunt , tamquam ordinarium EeHesae
antidotum: id per plura impedimenta in plures annos protractum est. Augussissimus Imperator Carolus V. promouit Concilii eelebrationem. atque interim legibus dapimis tam in Imperio , quam in Belgi eis sui, ditionibu, sdem Orthodoxam propugnauit: aliique post eum hactenus Principes nostri quam strenuissime. Edidit Carolus v. hie Edictum ar. sepse . Is 2o.
1 7. Oct. ls3ι. II. Nouemb. Is 3I. IC. Itini Is s. Q. Septem. 1Ho. de extirpatione Lutheranorum,
Anabaptistarum , saerum Baptisma iterantium, aliorumque haereticorum, illorumve fautorum. vetuit de fide disputati per lateos, communicari eum haeretieis, habeti eorum scripta , vel libros. alio E. IS. Deceml .iue 4. diligenter iussit obseruati, di per officiario, sibi rescribi nomina, cogi Mina, doctrinam, vitam, morus, ceterasque qualitates paroeliorum ne sortῖ sub ovina pelle Lupi in gregem Domini saeuirent. alio E. D. Set cmb. is q. impressores, pictores,bibliopolas, aliosque id genus compescuit. denique E. H .I Hν lue 6. Ludi magistros coercuit, de libros cen- suta Loiianiensi prohibitos, edito indice . legi, shaberi vetuit. Et quoniam Wesalia sne Pontia
scis aut Imperatoris auctoritate erecta erat niuersias studio tum, E. 7. 2 Iabr. I s4 . ea inte dixit Omnibus subditis uetuitque ne quis eb studiorum causa concederet, liberos, nepotes, alios,
quorum curam haberet,eo mitteret, ad euius exemplum Philippus II. E. 4. Nart. is69. de Tatis a 187. inhibuit ob periculum Religionis generatim, ne quis cuiuscumque conditionis causa su diorum prosciscatur ad alias uniuersitates quam quae subsunt in Belgi ea Regi, aut aliis eius legio onibus , sola Roma excepta, nisi de licentia Regia : iussit, ut qui student reuertantur, b paremtibus de curatoribus reuocentur . sub poena arbitraria, etiam relegationis, quod di extenditur ad eos qui idiomatis mercimonii ue di se di causa minores viginti annis peregrὸ agunt.
Solet tamen iis dari venia, qui in alis, Vm- .uerstatibus Catholicis studuissent, de Lauream ibi adepti essent, si examinati in studiis satis essent prouecti, Fideique nullam labem intuli iasent, praesertim si uniuersitates fuerint, non tam tum a princibus orthodoxis, sed etiam a Potiti- se ibit, institutae. Rursumque Philippus II. aduersus nascentes
haereses poenales eontii tutiones edidit, a V. Natiis o. libros de scripta vetuit, alio rursum indice damnatorum publicato. Idemque Philippus E. 26. 2IMI. I 382.damnauit uniuerstatem crectam Leydae, seu Lugduni Batauorum, sui vocant, quibus religio est hodiernis nominibus uti.)ob publicam Caluiuis est prosessionem ι vetuitque, ut ne animi iuniorum reproba doctrina inficiantur, ne qui eo studi rum causa se eonserant, maneantve , sub poena quod tanquam de haeresi suspecti,obtinere numquam poterunt ossicia, bcneficia, dignitates.& si per obreptionem obtinuerint, ab aliis impetrati poterunt ; parentibus euratoribusque mandat, ne minores eo mittant, missos reuocent; sub pae-Da quia tamquam auctores haeres os grauibus poenis, de iam bonorum confiscationi subiiciei
E contratio, quδ magis ad uniuersitatem sLovaniensem allicerentur studios, ubi Cath liei, dogmatibus insisterent. tum Carolus v. tum philippus it. nee non Albertus de Isabella, non tantum priuilegia a priolibus Pi incipibus de Pontificibus concessa , seruari voluerunt, sed etiam auxerunt; ' singillatim Carolus, an. iue 3 i. Philippus, 23. sopi. is73. Albertus A l sabellai cap. placitum adiecerunt Bullae Pauli v. quoad nominationes benesciales, Aliorum Pontifi
8쪽
cum Princἰpumque per iudicem. vide H. V. tiueo lac t man L Mn. Extat libellus omnia illa extense reserens; sed Palladium illud non omnino vulgatur.
ν Cum porro Belgicae ditiones latae, de populo se admodum csent, Vt pluribus pastoribus opus esset, pro tam numero lis gregibus in proba passicua ducendis, de ad lupos nimis inualescentes pelle dos, impetrauit Philippus II. a Romano
Pontisce erectionem plurium nouorum Episcopatuum in Belgio. Bulla recitatur νοI. r. Εὐὶlor. Id i. Reis. a. quamuis satis mendose , dura via. 6. Deceml. assi. eam Haraeus tractat in Ellar ι nisi princip. tom. r. sui stilin. II. inter intria tuis
2 Denique cum magno Eeelesiae Catholiea:
nescio , absolutum nune esset cecumenicum
Concilium Tridentinum, statim Philippus I l. inbelgio illud obseruari, de publicari iussit ; idque
per Margare tam Regentem 24. Iuli , is 6 sfai tum via r ita ut declararet Rex enixissimam suam esse volu 'tatem, ut reciperetur de cruaretur, ad illi'
usque executionem implorantibus Episcopis brachium auxiliare, saeculares Iudiees promptE illud praestarent. Quin & si Eeelesiastici Iudices negligentiores essent, Regi illi denuntiarent, quo
remedium adserretur. Sub ea tamen cautione, ne quid mutetur, aut in nouctur circa Regalia iura, priuilegia suae Maiestatis, aut sirorum vasallorum,Statuum aut subiectorum ; Aspeciatim ei rea iurisdiuionem latricalem , ius patronatus, indultum seu ius nomi naticinum , cognitionemeausarum , de materiae
possessoriae beneficiorum, de ei inarum possest rum, aut praetensarum per lateos, superintendentiam de admi .iistrationem Hospitalium aliorumque piorum locorum de quibus tamen hodie videndum Edict. 'h. Iun. 16c8. denique alia similia iura. Non, inquit, ad contruseriendum die a
lio Frisiae s. Iuni3. I 159. generatim publicandum esse Concilium : quod si porto sint aliqua loca, . suorum priuilegia ususve laedi alicubi videantur, iis propositis speciatim prouiderctur.
intermedio nihilominus tempore, nee cura priorum legum, nee nouorum edictorum sollicitudo cestauit. Editum siquidem est aliud Edictum 26. Ian. iss9. ut nulla comoediae, cantiones , versus exhibeantur aut dii uigemur, in quibus tractetur materia aliqua fidei, aut status Eeclesiasti ei: moralis autem materia examinetur a
principali pastore loci, aut magistratu; di s quidsdem aut Eeelesae ministros tangens suerit, re-tietatur: si nihil sit offensivum, exhiberi posite sit autem post tensuram mutauerit aliquis quippiam, arbitrarie exemplari rigore puniatur . eademque in mutuis repraesentationibus obtineant, de Iudices diligentissimὰ in hae animad
1o Deinde aliud prodiit Edictum l. Naὴ i c. I9. Februarir is9 3.quo vetiti libelli famosi aduersus salutem publicam, Maiestatem de iura Regia , eosque qui ad gubernaeula reipub. sedent, sub poena patibuli, ct consseationis bonorum..i j ver. tem. 24 Denique hue reserenda sunt, quae statuuntur, asIDI. c. de speci sinit. O lenon. tit.de PDitima. tisae expensis ludis M. f. l. lib. H. Ut semper seruetur hontistas de verecundia , casiis moribus per seu ret, diximus latius in Guyce l. 3. e. q. n. a. sic. α ut in M. I. C. de 'GI. spectaculorum ratio ad primates ciuitatis referenda est. Christin. M. f.
detis. 8a. Itaque ab Oisciariis locorum facultas exhibendorum spectaculorum petenda ,. de probatio a Censore Ecelesiastico e semper enim iri ludis spectaculisque , ne quid honestatem offenderet, Ecclesia ad sua in sollieitudinem spectare censuit ; seut de s Ioanne Chrysostomo Breuiarium Romanum recitat, qui l ad argenteam Eudoxam statuam in foro Sophiae ludos fieri prohibuerit. Veterum sani horaim homiliae frequenter inuehuntur in Christia nox, qui in publicis Ethnicorum ludis se exhiberent, de cum populo
ampudicὰ conclamarent. Iterum aliud 19. No is o .latissime typographos , bibliopolas , ludi magistros dirigens.
Integro vetitae comoediae, tragoediae, spectae usa , repraesentationes, eantilenae, versus dire 1ὸ vel in directe religionem mores bonos statum Ostendentia ; seandalum, malum exemplum, cleri opprobrium quomodoeumque eontinentiar sed de ex saeris scriptis quidquam applicantia , ob reprobos sensus, in quos ignari aut subdoli ea trahere possunt. Sed si quid ex gestis Samstorum ad eorum honorem representare qui velint, a Censore approbetur ι aut ubi is non est , a praecipuo Parocho, ac deinde a Magistratu, de offetario inspiciatur e qui diligenter aduertant, ne quidsdem, stores .e laedat, nil scedum dictu, viliivest adeoque de ad mutas reprasentationes edicta porriguntur, ct maxime eos qui post visita.
tionem eorrecta non omiserint, aut non visa in gesserint punitos volunt: sed neque probata exhiberi tempore diuinorum Oiseiorum, ne populus ullatenus ab iis auocetur. I andem eum hellum desiisset in inducias, per aeasque commeatus de mutua frequentatio Pioa 3 guinciarum induceretur, E. uti. Decemb. IKo9.ve
titum, ne quis hae prauam doctrinam publieὸ priuatimque seminet, praedieeti ne quis hie de gens apud Batavos prauis concionibus aliisque exercitiis into sit a sub prena arbitraria , etiam batini: qui has ditiones fleouentant,ne quid de religione satuve publico disputent, ne quod scandalum exhibeant, ne publicὸ priuatimque Psalmos reprobae iectionis eantillenti in templis
caeremoniis publicis se eonsor ment, aut absint rin plateis S. Euellatiniae publicam reuerentiani ex lubeant, aut inodest 3 ct tempestiuὰ se subducant: atque ita sine seandalo se gerentes, vian itur ea libertate, quae subditis Regis Britanniae addi ista est in Hispaniis. iaII. ap. g. lis vero. qui in vim induetarum, ad has diticines domicilium transferrent, mandatum, ut leges patrias obse ueni: s sectis fecerint,3 palam aliam religionem quam Orthodo2 a prosteri se iactitauerint, tamquam induciatum instadiores, id tranquillitatis publieae turbatores puniantur: idemq; receptum in tractatu Pacis Belgica 3o Ianuarii 164s.
9쪽
r 4 Denique cum synodi Ρrouinciales Cameracensis i. My Is 8 . de Mechliniensis 3 h. Ati P fi i 6os. quarum decreta separatim edita sint, ct recitantur in rel. r. Gict. Ibb.1. Philis' pus il . atque Albertus & 1 sabella edictis de si per respectiuὸ datis, earum executionem benigne promouerunt ; de quod fidem Catholieam attinet, deereta earumdem synodorum suis sanctionibus iuuerunt, de nuneupatim Edict. ad
synod. Camerae. art. .2.3. saluit ut magistratus
Perlbnaeque publieae saeiant professionem sdci, iuxta formam praescriptam , eamque quotannis
renouent. Ad Mech lin. ar. I. a. de Camerae aι. q.
xt Luditi agistri de librati j impressores , bibli polae a Prineim admissi iuxta formulam Pij IV. A ludi magistri admittendi quidem a scholasti co, ubi is est, seu Arelli presbytero rurali, de Oss-ciatio principali: qui de vitae probitate, peritia, ad sile inquirant. Bibliopolae addent, quod libros prohibitos non impriment, aduehent di. si rabent, denique colligabunt, Mech l. ar. q.cal eographi libros non impriment, aut tractatus, nisi Pi incipis permissit ostento , post Censorum cxamcri, approbationemque Mellit s. Bibliopolat a principe non admissa non se ingerant librotum distractioni , Mech l. ar. 6. nuneupatim in domibus mortuariis virorum eruditorum non
fiat bibliotheeae distractio, antequam vistata sit: de s qui sint libri damnatae lectionis, reiecti, correcti, vendi permissi fuerint ab ordinatio Censore, eiusque permissit.
Mech l. ar. 7. nullae comoediae,eantilenae versus, carmina, imprimi possunt, nisi post examen permissa, iuxta E. 23. Maiν aclor.
cium non exerceant, nis admissae a magistratu, non admittantur nis peritae in arte , vitae probae, Orthodoxae religionis ex iudicio Pastoris iurent se fideliter officio functuras, proles quibus Operam dederint , intra tertium natalis diem Pastori puerperae denuntiaturas. is De magistris scholaruni per Canones quidem deeretum est , ne cui idoneo docendi sieentia denegetur. cap. I. O 3. de magistris, in quicumque iiii idonei litterari voltierint regeres, Aa listeru- ω- , ne mollia O exactione qualibet schιlis rivie
Edicta autem nostraria verant quempiam publieὸ seliolam aperire, nis more quo diximus
si n. At verδ edictorum finis nullatenus eontrariatur intentioni Canonum, illi quippe exigunt, ut qui docete intendunt snt idonei, tum doctrina . tum s de di moribus, viguis . inde l. V verti, qui ιὰ igonem. d. c. 3. ad verbum, idonei. cuius qualitatis examen edicta, a scholare his, Archipresby- reris leti Pastoribus praemitti,abiasque eum prin- eipali Oiseiatio ludi magistros admitti voluerunt , non quemlibet de sua praestantia senten Ham ferre. Contingit tamen aliter, ubi de in politi eis multitudinem docere volentium ad certum numerum restringi, ut a selectioribus rectius instituatiit limentus, ct dum nimis multi lucellum
sectantur,magis idonei isti muneri se subtrahunt, aliaque sustentanda vitae subsidia magis sibi pi seua qi irrunt; sed dum huiusmodi ratione penitius introspiciuntur, vergunt ad eundem finem prosectus publici; non diuertunt. Eodemque edidio ad Synod. Mech lin. ar. 9.ct ad Camerae . serio voluerunt Principes vi magistratus iuuent omni modo Episcopos , de eorum deputatos , ad erectionem scholariun Dona inicalium . pro instrinctione egenae iuuentutis, ct fidei rudi uentis ad distendist ad pecuniam in eam rem nectitariam,de stipendia ludi magis torum subministrent ; coactis etiam per mulctas parentibus, de heris, ut liberos famulosque suos ad se holas illas mittant. Atque insuper iidem: principes E. ad synod. Nechl. ar. 17. O is. seti 5 iniunxerunt ossiciarii, ut fideliter ad uigilent circa cos, qui de loco in lo. eum migrant , de aduenas excipiant secundum
edicta Principum i parochi testimonia vitae de religionis exigant a parochis ultimi domi ei liis eripia r de refractar ij denunti intur ubi oportet. Denique quoniam typographia in Belgio ad. i
modum augescit magno rei p. bono , ne Σirania possent inseri, Principes luculenter Q. 7 Iart. issis. prouiderunt. Et edicto 29. Octob. 16rs. in
quo repetitum est quidquid Edicto ii. rviniicis. quoad bibliopol s fuerat decretum. quod E. partim religionem, partim politiam res; est quae ad religionem summatim hic indicabimus. quae ad politiam infra iit. de collig. arsis Praecipit ergo edictum ut nemo artem typographi aut bibliopolae exerceat, libros, imagines , rhythmos disribuit, nis a Curia admissus, Edicti obseruantiam iurarit: ut admisso praevio examine sat per commissarios ab Episcopo de magistratu loci deputatos , de ex Episcopi iudicio atque magi stratus,& praesecti typographorum ab Episcopo committendi, do eueritque candidatus de sua Orthodoxa fide, de vitae probitate; ut admissus ante vllum exereitium Episeopo de praesecto typographorum exhibeat litteras admissioni, de eo ram eodem Episcopo praeset proscisonemsdei eiusque rei notitia sertietur, de praesectus exemplum admissionis penes se retineat. Nil illi rimatur quam tumuis exiguum, nisi a Censore, a Rege, Episcopo, ct Magistratu committendo , probatum: nili sorte litterae ordinationum, Eloeationum, Motiua Iuris pro litibus priuatis,
non luee publicat librorum ver5 tractatusve maiorum imprimendorum etiam Curiae ac dat indulium t etiam veteribus libris Iolim probatis, s qua augeantur aut mutentur : in librorum seontispicio Acri vilitationis reserantur. Visitatores de typographorum praesectus diligenter curent ne quid imprimatur in deeens aut seanda-losum, Ecclesiastico aut saeuiati statui aduersa. Hum: in eumque finem licebit illis visitare sem per Oiscinas, domos, de quaecumque loca typographorum de bibliopolarum eisque subditoriam, ae sarcinas eo delatas ; eique rei nullatenus possitit obfuere r eaedemque sarcinae prostitui aut vendi non possint, nisi e tenebo librorum vistatori de praefecto edito: de eaedem sarcinae non aperiantur nisi praesente eodem visitatore,ct praefecto si eis visum fuerit: neque euipiam libros,
10쪽
cantilenas, libellos venae te liceat, nisi typogra-ho aut bibliopolae iurator sed neque inferriue possint libri in prouinetis viniti, impressi, ad
exemplar hae rite impressorum: ubi porro mercatura viget, iubet edictum initi rationem inueniendi salarii pio presecto typographoriam de
vi statore. tametsi Consit. Trid. fiss. 4. areret. de ea . lib. approbationem gratis seri uelit: sed agit de libris sacras materias tractantibus: quamquam Conei l. Later. sub Leone X. loquitur generaliter: cuius poenam applicat Concit. Trident. sed non totum tenorem innovat, atque
de eo vilitatore agit eui tantum in eum bit dispi-eere, ne quid contra fidem , aut mores bonos prodeati hie autem de eo qui a Rege, F. piscopo, de Magistratu constitutus sit, cui etiam incum bat ne quid contra statum politicum evulgetur. 18 Gliseentibus etiam haeresibus illud prudenter pluribus edictis, ut E. io. Iun. Is 3 s. aduersus Ana baptistas opponitur, ut omnes conscijecis
denuntiare teneantur; alioquin subditi pro com plicibus ἰpuniantur, quemadmodum crimen laesae Mai stati, sola conscientia incurritur sine re-DHatione , l. quisquis C. ad Ieg. Iul. II, p. Bosrtraei. Nais. n. 47. O seq. quod optandum esset bonis saepe Catholicis inculcari, quorum plures idiotarum more putant id e&tra ossicium situm esse. Proditorem patriae, Principis, Dei
prodere boni subditi est, ut saltein si ob tempora
19 Enimvero fidei orthodoxae eon seria andae , hiesibii, suffoeandis. nihil aequὸ ideon m est,
quam Concilium recumeni eum, ut diximus: eo
in primis scuto, ab origine Christiana, Eeele savia est , de nostro saeculo nascentibus haeresibus opposta fuit synodus Tridentina , eui eapropter brachium auxiliare praestare tenemur omnes
Principes orthodoxi, ut dixi ianis ae luri iei. ει- ιι astra O ciuili I Aa . c. 7. Per illam prognataediiseultates satis de laratae definitaeque sunt, rogati per illam Principes , ses et s. eap. 22. ώνtro de re ipiendis sisertio As deerisu concilii , ad Operam illam praestandam, ut quae ab ea decreta stitit, ab haueticis deprauari aut violari non permittant i quod si vero deinceps contigerit, noua, oriri dissicultates , sdeique controuersias, Doneti confidit summum Pontificem, vel proeelebratione generalis Concilii, vel per euocationem aliquorum , ea prouincia ubi enata Delit illa dissicultas , per quos negotium tractetur , eausa cognita definiatur, vel denique eommodiore quacumque ratione , inquit Concilium, Pontifici visum fuerit prouinciarii in nece L
statibus pro Dei gloria de Eeelesiae necessitate
consultari; extraordinaria quippe summi Ponti scis prouidentia,cum alioquin ordinarium reme dium soleat esse Concilium recumenicum, quod etiam synodus Constantiensis singulis decenni jseelebrari voluit: sed vix possunt toties tot Episcopi, site magna gregum suarum iactura toties abesse; id que ad prudentiam Pontis eis satius referatur, cuius tamen Principes diligentiam, monitionibus suis, exeitare possint, si quando in suit ditionibus opus videbitur creumeni eade-ellione, vel nationali, aut alia conuocatione, ut
in Constantiens , Basilaetis de Midentina synodo contigit, de in pluribus antiquis. Concilium autem cecumenicum conuocare, deside de-eca nere, ad Ecesesain pertinet, diximus Ab i. de Iuris di I. Et lesiast. O linit, c. 4 . . p. 34.
Fidei Christianae professionem initio comploxum elesymbolum Apostolorum : exinde Catholier symbolum Nicenum, depost Athana sum, demum ut natae haereses ) aliae natae sor-mule, prout latius responsum est,iφιλο . detur. ea renit. nouid . 'l'. i. sed de distinium l. reddentes. c. desum. Trinit. ex Episcoporum assensu prose sonem singularem edidit, quam confirmauit Ioannes Papa ibidem , i. iη re clarus. O l. liques. ita ut quisquis ei eontradictor edii fieret, alienum se ipse a sancta communione, alienum ab Ecclesia iudieare esse catholi ea, iuberetur : contra dictor, inquit, di i ne si ibidem dramatibus ex prcssis refragetur. Neque enim ea sormula refert omnia Eeclesae dogmata, sed quaedam, quorum circa illa tempora magis feruebat controuersa rnam pluribus aliis loeis Iustinianus diuersa alia suis constitutionibus insertiit, adeo ut Cornelius a Rotelem, libello quem inscripsit Iarim Rem na- catholicus, id est, iuridi ea Romanae Catholieae fidei eonsessio, qua lustiniani maximi Imperatoris ante mille &pluribus annis publieatis legibus, praeeipua S. R. Ecclesiae hodie controuersa dogmata, hoe, inquam, libello curioso de admodam sudioso, hodiernas s dei eo inrouersas ex iusti nianeis legibus enodauit, ut qui a Catholi ea fide secessionem fecerunt, eiusque decreta canonesisque contemnunt, ciuili saltem iure illa etiamsrmata, dogmata porro sua, esse seientiam iam
ante θ tot saeculis improbata, minus contumaeo agnoseant. Postquam vero Cone. Tridenti num damnauerat haereses , quas patrum nostr rum aetas inuexerat, Pius IV. const. incipitis-iuactum, Mibus Novem ti a s . copiosam formulam profitendae fidei praescrip it quae ubique gentium seruaretur, praesertim ab illis, qui dignitatibus , benes eiis euratis, de praebendis Cathedralibus damnarentur.
Edicta quae spectant vlteritis ad haeret Ie seona
primendos. de puniendos a principibus nostri se dita tangemus instarit.de latet. sed de hue reuocari possitnt, quae in Iur. 7 ι. nov. anui. diximus, h. t.
De Sacrosanct s Ecud , e . aedi caudis, reparandu , wc. es de religiosis domibus.
i. Gera immullium at risi is τι hic γε ita.
a. Ecclesiartim immunisus, qu) Acortini porrigatur.3. Immunitus Ecclesiarum; qua ab ea eriminent .
q. hodie hic haeretici praecipue externi, cum qui bus surdus inrerce bis. s. Filii Itim super restaurangis Tith D. 6. contra depridantes locastra, Decri a D