Historia diplomatica Friderica Secundi sive constitutiones, privilegia, manata instrumenta quae supersunt istitus imperatoris et filiorum ejus. Accedunt epistolae Paparum et documenta varia

261쪽

si FRIDE IULI SE CLX DI Axx. I 236. Parati quidem cum assectione sincera in hiis quo nostro sunt possibilia talis, vestro per omnia beneplacito voluntatis respondere, duos do dis-erctioribus neophytis qui reperiri potuerunt in regno nostro, ad vestre majestalis presentiam destinamus, preceptis Vestris in omnibus pro posse suo pariluros. Nec moveatur si place imperialis cessitudo quod dilectum nobis magistram Gallorum clericum vestrum adhuc penes nos retinuimus quoniam per ipsum ad vos demum revertentem, super nego i iisque nobis exposuit ex parto vestra, plenius xcollentio vestre respondere curabimus.

Teste rego apud Uindsoram XXIV die februarii, anno regni ejusJvicesimo.

Gregorius papa Friderim Romanorum imperatori conqueritur quod in regno Siciliae ecclesiae a ministris imperialibus privilegiis

spoliatae sint et pastoribus viduae remaneant praeterea Se excusans Super renovatione societatis Lomburdiae et poena in Ver nenses pacis violatores imposita, monet ut excessus corrigi faciat, quum eos ulterius dissimulare non possit.

Edidit RaYNALD. Annal. ecclesiast. tom. XXI, ad ann. 236, DTV et XVI. sed non integram exhibuit epistolam complementum addimi ex Boris Gis Fris .i, append. v I restat s oro lib. LX u 393 et Druseipue ea collect Laporis dii heu in Bibl. Imper Paris.

Gregorius, etc. Fiiderim, otc. Dam preteritorum consideratione sutura colligimus, dum ventura in statura prooedentium ponderamus, spem

quievit a cf. Iuciam. Eme . Ibidem. t. III, p. 58. Neophretos autem da quibus paulo post in epistola Itonrici recis Anglia mentio sit siusso credimus audaeos novitor conversos, de quorum ore veritatem requirendam imperator in animo natabat. l Scilicet Gualtorum de Ocra, pro quo paulo post in Angliam redeunte, rex sareum et eo ductum laci reidum ballivis suis iussit, a testo rogo apud intoniam decimo nono die mali uci litat L . Ibid. , P. 227.

262쪽

firmam quod ad xaltationem Ecclesie a catholico fido perpetuis paratus temporibus studoas inveniri, in utero montis puro concipimus, et fidem eorum mondaciis adhibero qui inter Ecclesiam et imperium unitatem a mediaior Dei et hominum ordinalam vulnerare cupiunt, prohibemur. Nam cum olim prosentibus venerabili fratri Sabinensi episcopo et diloelo filio nostro P. Sancti Georgii ad Velum Auroum diacono cardinali, qui ob id ad excellentiam tuam, iniciunt nobisque mandantibus acceMorunt, nonnullos subversores fidei digna seceris animadversiono puniri cum imperii viribus et regni colloclis, Ecclesie defensionem super quo spissimo Seronitas tua digno reconio laudis auollitur, in propria persona susceperis, et ut ejus hostes reprimeres in mullis sumptibus et laboribus satigaris; cum pluries per nuntios et litteras tuasto do consilio nostro in negotiis fidei et libertatis ecclesiastico ac recuperationo jurium Ecclesie et imperii promiseris processurum, cogitatio recla non recipit et jus rationis credero non permittit ut in virum conversus alium a matro tua avellem cupias libertatis ecclesiastice fulcimentum. Sed et argumento si placet uti poteris simili ne per sinistro suspicionis absinthium tuum de nobis amaricari permittas auditum, qui tibi contra eos qui imperialem polentiam quibusdam vorsutis dolositatibus non lo-viter ledero videbantur patenter adstitimus, qui honorem tuum tam in minori quam in apostolatus ossicio constituti, bona fide, etiam te nesciente promovimus, quod et lacero nunc sicut et hactonus, licet indu multi submurmurent, non Samus. Nee enim posset ad credulitatem nisi minus

sane mentis accodem ut pia mater Ecclesia que te ex tuo toro genitricis ab iis qui vito et terro luo moliebantur insidias, potenter eripuit et usque ad hec tempora ad conservationem honoris tui multis sudoribus laboravit, prepotentis dextero braebium presidio sponso Christi colitus deputatum temeritate cujuslibet suspicionis amittem et tanti velit laboris meritum vacuare. Verum super eo quod in scripsisti Oxinde non absquo ration mirari quod circa laetum prelatorum regni prius ex solo fuerimus rumore lurbati quam ad tuam notitiam, sicut ex condicto sperabas, secerimus insinuata perduci, vehementius admiramur, quia si an dictum a facto vel laclum a dicto existentiam sumat, inspicias, quanta sit rei que

263쪽

firmum probet testimonium veritati ad opinionem distantia, non ignoras. Nam ecce in regno predicto per ministros imperiales nudato privilegio liberialis ecclesie bonis sacris depulatis usibus spoliate sient, quia ipsarum

pastores etiam et ministri patres et filii exulare coguntur, carceri mancipantur, et soro ecclesiastico derelicto, in examine velit actiones susci-pero, allias solvero et bona compelluntur ecclesiastica ut so a vexati nibus redimant, exhaurire et si quando eas contingat pastoris solatio viduari, non permittuntur sibi sponsum eligero et viduitalis vestimenta doponere, donec adulterinis alicujus amplexibus qui non canonico, sed per impressionem electus aut alias intrusus fuerit, extiterint copulate. Ecce ibi catholica fides perit, ex eo herosis inibi precipue vires sumit quod in ecclesias et personas ecclesiasticas ossicialium oppressione sexiento, edem predicationis ex qua maxime consulanlur heretici et catholici roborantur, exercere non possunt ossicium, quia necessario cetera pars edificii corruit cujus concutitur undamentum. Ecce do ruina Hierusalem B Ilonis menta, de accrvo lapidum Sion Agarenorum gymnasia construuntur, o edificia in quibus divinum nomen excolitur, illuc migrare coguntur ubi Mahonae perditus adoratur. Super quo eo crudelio. is nos doloris gladius percutit quo sortius incircumcisi quasi in regninaedio positi levius fidem catholicam suo possunt infidelitatis veneno corrumpere, quo majora exinde contingunt pericula quod christiani com- uiscentur eisdem paganorum contubernia ab ovili dominico greges

sdelium abigunt, et Hebrei ab Egyptiis sic oppressi eorum quasi dominio

subiugantur. Ecce in dicto regno contra pacis inter te et Ecclesiam reformalo sedera, quidam nobiles privati castris ut aliis honis suis, uxoribus et liberis captivalis loca sua proscripti relinquere, domicilia in aliorum transferre coloniam et ad extremam coguntur inopiam devenire.

Et dum similis premit assiicli pauperes, id tanto magis Deo displicem putamus quanto sortius ipsos credimus innocentos. Quid plura in omnibus his Ecclesia tanto majori rubore persunditur quanto probabilius promissis discordia causam dare preterita creditur, dum illi qui adheserunt Ecclesie plus ceteris contra justitiam opprimuntur. Utinam hec veritalis essent destituta subsidio et mendax inveniretur quilibet hec

264쪽

di condo ut et audita non credere ac fidem cogeremur a creditis rem vere Sed si verius loquimur, jam pro majori parto ista non credimus, doquibus opinione emant certam scientiam oblinemus. Ceterum X Osibi tua serenitas litulum laudis acquirit quod, sicut asseris, mentientibus ut quicquam contrario in renovation societatis Lombardi in Tuscia vel Verone suerit per Ecclesiam procuratum, credore dedigneris. Nam si Lombardi vel alii tuo metu polentio sibi a suturis studon casibus re cavere et juxta sapientiam hujus mundi aliquid do Ecclesia pro sua parto disseminant, per quod sibi favorem acquiror moliantur; si Veronensibus ad bonum pacis per venerabiles fratres nostros Reginum et Trevisanum episcopos auctoritale nostra reductis, et nobili viro Iohanne Fortibrachio sicut mandaveras ipsorum regimen recipere recusante, nobilem virum comitem Raynerum de arran 2 lidelem nostrum, adnuntiorum utriusque partis instantiam injuncto ei quod via proce deos regia a nequaquam ad sinistram vel dextram declinaret, in potestatem duximus providendum, non est quod nobis valeat imputari.

Verumtamen sustinere non possumus quin contra eos qui excommunicationum senionliis, juramentis et penis interpositis vili pensis, pote talem qui pure so habuit et do sinceritato fidei ab utraque parto publico

commendatur, capero, et pacem non sunt veriti violaro, sicut justitia exegit, procedamus. Ceterum si mentiatur iniquilas quod in ultramontanis et Italis partibus eclosio studium tuos procuret impedire processus, imperialis utilitatis res expolit ut cum Opera contrarium prolestentur, ora mentientium obstruas, et auditum eorum qui schismalum zizania seminant ut exinde iniquitatis lucra conquirant, oblocutionibus interdicas. Ad hec quia multiplicatus in auros Apostolico Sedis clamor de regno predicto veniens et usquo in colum, sicut credimus, jam ascensu Sle in duobus Verisimiliter per melianuam pro recta. 3 Vido supra p. 96, III et A.

I2 Veret, Stor degli Eeelini, t. II, p. 400, hunc vocat Mynerus Bulgarellus de Perusia Qui autem, licet rector Nessitas, haud multo post si Delino expulsus est. CL Vraci, Ibidem, . II, p. bs et seqq.

265쪽

8i FRIDERI cI EcdXDI M, I 236. dons nos de prolerii silentii culpa redarguit et ad tuam excul Ientiam clamare compellit, ut nostro forsan excitata clamore lacrymas misericordie manu a maxillis abstergere, doloribus populi regni prodicti modulam apponere ac plagas ipsius studeat sicut convenit alligare cessitudinem tuam rogandam duximus attento et monendam quatenus diligenter attendens quantum samo imperiali expediatis ad tui nominis honorem accedat, sic juxta quod nobis per tuas litteras pluries promisisti, prinmissa corrigi et ne in posterum similia presumantur facias interdici, quod occlesie ac homines regni predicti, modela post vulnus habita, post notum consolatione suscepta, sola hujusmodi misoriis gaudeant respirare. Si enim volvoris rationis diligentor examinam judicium apud tribunal tuo mentis, aperte invenies diuinitum quod nos qui tibi hactenus plus justo forsitan deserentes ecclesiis et orsonis ecclesiasticis justitiam exhibero distulimus, id sine divino majestatis ossensa lesione amo et conscientia

nostro dissimulam ulterius non valemus.

Datum iterbit, II kalendas martii, pontificatus nostri anno IX.

m: Friderieus, Roman0rum imperator, controversiam inter se et Benhesdum Argentinensem episcopum diu agitatam per oempositionem terminat, qua ipse ab opiscopo in laudum recipit civitatem Muthause cum aliis possessionibus, castris et advocaliis ibidem expressis, et vicissim eidem episcopo renuntiat in castris et possessionibus, scilicet Altentam, Egensheim Bernstein Gi baden, aliisque.

In nomine sancio et individuo Trinitatis Fridoricus secundus, divina lavente clementia Romanorum imperator et semper augustus, Jherusalem

266쪽

ei Sicilio rex Ad commune bonum pacis et pro sopienda majestas simul o devotio justo conveniunt et non minus concordiam quam justitiam amplectuntur, ut digna Si regnantis majestas ct principis da votionis provisio laudabilius per compositionem in his quo jure laudati debentur serenis assoctibus quam eminentia jurium convenire. Hinc es igitur quod eum diu controversia lacri inter nos ex parto una et dilocium principem nostrum Beriboldum venerabilem Argentinensem episcopum pro parte sua et ecclesio suo ex altera de laudo quod nos pro parte progenitorum nostrorum in bonis ejusdem ecclesie contingobat, et multa suisset pro tempore hinc inde turbatio, ut felici tempore nostro et diebus ejusdem episcopi pacaretur, dignati sumus in sociere animum, norino et idem episcopus eadem consideralion ductus ad subscriptam compositionem do communi et gratuita voluntate debita olenni late convenimus, prout egitur in sequenti Primo itaque idem episcopus pro parte sua et occlesie sue una cum communi assensu fratrum suorum totius capituli, concossit nobis et in asculinis heredibus nostris in purpetuum in rectum laudum civi latomesu Ihausen cum jure patronatus ejusdem ecclesie, decimis, contibus, eum advocatia, judicio nomoribus, agris, piscationibus, pratis, pascuis, terris cultis et inculis et cum omni utilitato apparento vel latonio nunc existento vel sutura, eum omnibus possessionibus, juribus et pertinenliis snis pleno juro nobis de tetero possidendam. Item concessit nobis in recium laudum casuum et villam Newenburg cum advocatiis cenobiorum in Selden et in umarae essen et cum Dro patronalus ecclesiarum, villarum scitioo Anmutangen, Teningen o Nemcnburg, et quicquid juris habo in eisdem villis necnon cum omni jure, possessionibus et perlinentiis suis, ita plane et integro quomadmodum ipse et ecclesia sua ea usque modo lenncis rivi, exceptis ministorialibus utriusque sexus militaris conditionis. Item neossit nobis in Molfheim et Murectio advocalias quo debent teneri per nos et heredes nostros, ilividolicet quod quicquid vel qualitercumque ex ejus vel earum pertinentiis exactum fuerit vo aequisitum per nos vel per ossiciales nostros, inter nos et eumdem episcopum vel alium qui pro lem pore suerit equaliter dividetur. Reservavit insuper in eisdem villis sibi otε uocessoribus suis jus patronatus, decimas, aliaque jura que sui prode-

267쪽

816 FRIDERICI SE LUX DI A c. INRCemores episcopi hactenus perceperunt ibidem ossicia vero illicationis ipsarum villarum person cui volet locabit. Item sub oadem compositione lacla est subscripta permutatio intor nos pro parte nostra et heredum nostrorum et eumdem episcopum pro parto sua et ecclesio suo videlicet quod pro villa dearentici cum omnibus uribus et rationibus suis permulavimus vallem do Briuial cum omni jure suo. Item pro villa de Wassetnheim cum omnibus rationibus suis quam recepimus in permutationem ab eodem episcopo propter jus patronatus eceleste et lauda vasallorum, permulavimus contra advocaliam de Bischoveshoim cum honoribus ei pertinentibus ubicumquo resideant. Item idem episcopus concessit nobis et heredibus nostris in rectum laudum omnes homines do osthove ad ecclosiam Suam Spectantes, similiter omnes homines in Rodesheim sibi ei suo ecclesie pertinenlos etiam nos conoessimus ei et occlesie suo omnes homines apud Zaberniam commorantes. Item idem episcopus concessit nobis et heredibus nostris in laudum quidquid juris habuit in Ossenburg, reservalis capitulo jure patronatus ecclesio et censibus que ad eorum probendas ex antiquo pertinuerunt ibidem, et de prodicto laudo investivit nos corporaliter ut est moris, et nos pro eado compositione solvimus ei mille marcas argentiquas ipse a nobis integre recepisse latebatur. Item proventus villarum m- milio equaliter dividentur. Item pro nobis et herodibus nostris renuntia vimus eidem episcopo et ecclesio sue si quod jus habebamus in castris et possessionibus infra scriptis, videlicet Tanno voleri, Eigonsheim, quo fuit eomilis Alberti do Tagesburg item castrum Bernsiuin, irtaden, Tage burg, Rheina cum omnibus uribus et perlinentiis eorum, ita videlicet quod nulla etiam ratione donationis seu venditionis vel alia aliqua de causa eumdem episcopum aut aliquem successorem suum per nos vel per aliquem alium impediemus vel aciemus aliquatenus impediri. Item pro eo quod idem episcopus recognovit jus nostrum in subscriptis rebus, concessimus ei et ecclesie sue novum castrum Tanno et curtem silam in Tambach et antiquum podagium apud Tanno, in statu in quo sui tempore domini augusti patris nostris imperatoris Henrici memorie recolende Sta- lutum est insuper generaliter in compositione predicini homines nostri et heredum nostrorum , ministeriales nostri et homines corum non reci-

268쪽

piantur amodo in civitate et burgis ejusdem episcopi et ecclesio sue pro

civibus. Similiter homines ejusdem episcopi et ecclesie sue ministeriales sui et homines eorum non recipiantur in burgis nostris et heredum no trorum pro civibus o converso. Si vero aliqui sunt in burgis nostris residentes quos residentiam continuam et mansionem certam moro civium in burgis ipsis tenuisse constiterit, nobis relinquontur ibidem, ita lamen quod do bonis extra jacentibus domino illo in qua sila sunt ratione banni cum convit lanis suis in generalibus collectis serviro teneantur, et idem hominibus ejusdem episcopi et ecclosio suo observabitur. Item ministeriales seu homines ejusdem episcopi et ecclesie suo non convenientur vel impetentur a consortibus suis coram scultelis ot advocalis nostris, nisi res liligiose sint in districtibus eorumdem, nec ministeriales aut homines nostri conVenientur coram episcopo, cultetis vel advocatis suis a consortibus rerum, nisi res litigioso sint in districtu suo corporali et ecclesie sue. Omnibus illis nichilominus qui psal burgari nuncupantur aut aliis quibuscum quo superius nominalis, si dimissis locis ubi residebant ad nos vel dominos suos ministeriales nostros redire voluerint, absque damno vel pena qualitercunque eis propter hoc constitula cum universis rebus suis liberam

redeundi habeant lacullatem et idem hominibus ejusdem episcopi conditionis et ecclesio suo conservabitur, sicut in generali curia Maguntie extitit constitutum. Statutum est insuper et propositum quod apud Schleistat docetero moneta non cudatur, nec alias in opiscopatu suo, nisi ubi de jurocudi debet. Item de soro Ellenhei et do Malbero diebus quibus jam se vatur amodo conservetur s). Ut autem prosens inlaudatio, compositio et permutatio inviolabiliter observentur et robur accipiant inconcussum, ad perpetuam ejusdem rei memoriam et stabilem firmitatem, presens scriptum fieri et sigillo nostro majestatis jussimus communiri. Hujus rei testes sunt dilecti principes nostri Silaidus venerabilis Mo-guntinensis archiepiscopus, Conradus abbas Sancti Galli, Hermannus marchio do Badon, Conradus burgravius do Nuremberg, olfridus deIIochenioch, Henricus et Albertus fratres de Nisen, Henricus et olfridus

i CL supra compositiones jam initas annis 23 et 42 6 t. II, p. 756 et 900. IV. Mall. 103

269쪽

8i FRIDERI CI EcdΝDI Axs. I 236. juniores de Nise Anglielmus do Iustingen M, Ludovicus de Osthen-beri δ), Burcardus de Gerolleteckh, Conradus pincerna do intersiellen, Henricus de Pappenhoim imperialis aut marsealcus, genolsus maraealcus et subscripti ministeriales Argentinonsis ecclesie, uniuerus do Landisperg, cono de Bercheim, Eberhardus do Landisperg, Albortus Beger, et alii plures qui interfuerunt. Acta sun hoc anno dominico incarnationis millesimo ducentesimo rigesimo sexto menso mariti, non indictione, imperante predicto domino nostro riderico II De gralia excellentissimo Romanorum imperatore Semper augusto, horusalem et Sicilio rego Romani imperii ejus anno

XVII, herusalem XI, regni vero Siciliet ius anno XXXVII, eliciter.

Amen.

Datum apud Argentinam, anno, mense et indictione prescriptis.

Fridericus, Romanorum imperator, civibus Argentinensibus pro devolis eorum servitiis eos in sua speciali defensione recipit, corum proprietates ab omni precaria eximit, iis quo extra civitatem in judiciis trahi non debeant confirmat, eisque alia privilegia im-

perlitur.

Ult. p. EI EB, coli. o Ausburgem p. I. - LAGMILLE , si taliaee, preu es, P. 40. - L IO, Reictiarchis t. XVI, p. 726 ubi inseri in rcina ulla Innocenti IV, dat Lugdunt, XI kal. augusu, anno V, quae eum extat ap. Quum omnes NisarIos nunc in curia praesentes reperiamus, IIeinricum seniorem imperatori reconciliatum suisse conjicimus CL supra p. 733, not. 2.selmus palor mense novombri si iisdem anni ad ducem Austriae imperatoris testaeum acco sorit Cl. supra, Ibidem, not. 4. 3 Forsan Lichtenberg, illustris Aliatiae magnatum familia, cujus caput Ludovicum tunc fuisse ex aliis documenta novimus. In sequenti privilegio testis adest Ludewievi de Lishlaniare.

270쪽

In nomino sancte es individuo Trinitatis. Fridericus secundus, divina lavento ementia Romanorum imperator Semper augustus Io salem et Sicilie rex Augustalis pietatis immensa clementia eorum commodis et honoribus hylariori vultu consuevit intendero quos in suis obsequiis pia et prompta voluntate desudare cognovi experientia corii . Indo est quod nos advertentes quam sincero affectu civitas Argontinensis servitiis nostrisso exposuit et qualiter per evidentissima obsequiorum suorum merita imperialis majestalis sibi speetalem induxit gratiam et favorem, ad communem utilitatem civitatis Argentinensis pariterquo honorem in evum promovendum, gratiosum favorem nostrum duximus coneedendum ut exemplo retritalionis pinsinuam pro serviliis suis memoralo civitali concessimus, alie quoque eivitates imperii proniori voluntalo ad nostra servitia servenitus animentur. Nolum sit igitur omnibus tam presentibus quam futuris quod nos sepedictam civitalem Argentinensem cum omnibus ejus incolis sub speciali defensionis nostro gratia recipientes, de liberali- talo nostri culminis ipsi civitati indulgemus et in evum confirmamus ut ubicumque ipsius civitalis urgenses per totam provinciam Λlsalio proprietates aliquas sive quascumque possessiones habuerint, nulli licitum sit de hir proprietatibns sive possessionibus vel o hominibus Oorum servitium aliquod accipere aut exigere vel etiam cujusquam precario sivo exactionis onus eis imponere, quoniam nos dictam civitalem cum omni-hus ejus perlinentiis tam intus quam extra ad species obsequium imperii

decrevimus reservare. Preterea constituimus, tradidimus e auctoritato imperiali consensuque principum nostrorum cons avimus institulum et

jus quoddam quod cives iidem habuerunt a divis augustis progenitoribus nostris Lothario et Philippo Romanorum regibus memori recolendori ut nunquam in loco aliquo per personam aliquam ecclesiasticam vel secularem eorum aliquis impediatur aut molestetur vel in judiciis trahatur extra civitatem vel prorsus cogatur ab aliquo pro gna proprietate seu possessione ibi cuiquam respondere. Sed si aliquis adversus aliquem co-