Tractatus nouus aureus et solemnis de haereticis. Clarissimi famosissimique iuriscons. domini Ioannis Calderini. In quo omnia quae ad officium inquisitorum contra haereticam prauitatem spectant ita ordinate, subtiliter, et magistraliter ... tractantu

발행: 1571년

분량: 213페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

2쪽

DAMIANVS ZENARUS

LECTORIBUS S.

O minima ijs debetur lam , qui , Uit tutis amore incensi. , totos dies in litteris ponunt: ijs mero multo major , qui ad hunc laudem alia extrinsecuspetunt: Ut iuuent scilicet litteratos viros , ijsque ,

quotum in ipsis est, opem ferant . m hanc laudem assequutur , illi inter homines ω haberi , ω dici

vere maximin pots. nam , summum Deum imitans ,

ad arche pum quotline propius accedit . inter hos praecipue semper i in omni vita assidue , conatus , o asecutus in T . ROCHVS CATANEUS,Heronensis, Juris et trivique cognitione insignis , Frotonotarius alostolicus,stasiris i ω 'uerendissimi Ponti citi Legati in Venetorum Dominio εHudsitore qua cum hoc praeclare sentiret , iustructi mam librorum supellictilem no bisolum, verum: Hiosis omnibus comparauit. Milenim Ege libentius agit , quam cum sivi litteratis utras communicat . ydeoque non filum mihi non denegauit , et erum-liberalissime detulit,ut in Dulgus ederem GAderint librum de haereticis , firmam procedendi contra

eos e libros ruere aureos, ex quibus summum utilitatem homines caperepossint. magnae igitur ipsi Cataneo hut eseae hberalitatisgratiae simi agendae ab omnibus. ω' quamuis,qua αἱ humanitalepraeditus,non hoc flectat, ut nomen exboc consequatur , qui multis tamen nominibus celeberri-- i i mus

3쪽

u in , nostr m tamen ut munus et sol us , nitum Im nobis est eniti debemus t tanto viro de tantis A nos

meritis , si non omnino, nam hoc quis praestare posis ' Passiqua Atem ex parte , satisfactum a nobis esse homi

INDEX

4쪽

INDEX MATERIARUM PRINCIPAL I V M. V AE IN SINGVLIS

CAPITIBUS PERΤR AC TANΤVR.iN D E dicatur liaereticus & unde scismaticus. eap.I. mot modis sumatur baereticus & quis proprie dicatur haere

ticus. cap.2.

De credentibus haereticorrum & participantibus cum eis cap. De D. Ibribus haereticorum. cap De fautoribus haereticoriam. cap. 31 e receptatoribus haereticorum. cap.6 Ex quibus indiciis extrinsecis detegatur error mentis ut per boc barreticus censeaturi cap.7Per quos & contra quos posset procedi depcena imponi super hoc crimine cap. 8De modo Procedendi super erimine haeretis tam contra comparentem quam contra contumacem. cap.s, Inquisior possit carcerare & quando & quid de fugientibus uel te

tantibus frangere carceres. cap. Io

Quis admittatur ad accusandum uel deserendum de hoc crimine & an &quando inquisitorex ossicio procedat. cap.II Quot & quibus modis fiant probationes super hoc crimine. cap. ix Miti & quot telies admittantur in Eoc crimine di an sint cogendi. cap. I IDe Teste qui deponit fallum N postea retractat dictum liuim. cap.I4 De collationibus & Consiliis habendis per inquisitores & sententia & processis. cap.I sDe haereticisseeredentibus redeuntibus & dctinentibus de relaps quomodo & quando sint ad misericordiam recipicndi. cap. t 6 De poenis fautorum & defensorum & receptatorum. cap.IT De poenis haereticorum & aedemium & quomodo & quando traduntur iudici seculari.. cap. I 8 An & quando Inquisitor possit poenas pecuniarias imponere. cap is De poenitentialibus poenis quae suspectis uel redeuntibus insigutur.cap. ro & quando Inquisitor possit pinnas remittere uel mutare. cap. arne Diuinatoribus & incantatoribus&consimilibus. cap.ra Quid de Consessis haeresi postea retractante& contradicente. cap.a a Quomodo & ad quid sit procedendum pro hoc crimine contra defuit

5쪽

De consiliatione bonorum quando & per quem seri debeat & an pessit I

cx gratia remitti & an siiij possint ipsam impedite. cap. a Raas dicati it fiscus quantuin ad bona haereticorum. cap. 26Dir retic cadi s alietiationibus obligationibus factis per tisreticos.cap. 2 7 poenae descedat ex delicto parentum in silios N in quos filios.cap. 28 laudo & ad quem possit super hoc crimine appellari. cap. 29 An inquisitor possit causas haeresis delegare & constituere sibi picarios ge

De impedientibus ossicium inqitistionis& de eorum poenis. cap.3 ιDe iis qui iniuriantur inqui litoribus. . cap.32 An isqui litus possit praecise compelli ut ad sidem rodeat. I . De occulto haeretico qui in foro poenitentiae suum detestatur errorem & a suo ab suitur sacerdote . cap. yq De existente publice in mortali peccato uidelicet usuraru uel simili.cap. Anci ex qua causa possit inquisitor procedere contra Iudaeos. cap.36 . De potestate inquilitori compctente & de indulgcntiis que per eos conceduntur. cap. yy An inquisitor possit damnatum de hqrcs restituere ad honores & famam. cap.38 . De Domo in qua haeretici secerunt consolationem. cap.ῖς De praescriptione bonorum haereticorum S deterreno domus eorum d structae. . cap.qo De rinissententiarum proprer crina haeresis proserendis cap.qi Expliciunt capitula huius operis . m.

lliari iusti

6쪽

TRACTATUS

CLARISSIMI IURIS C.

DOMINI IOANNIS CALDERINI,

inter nriniarios suae aetatis celeberrimi. in quo materia hae. . reticorum ita ordinate tractatur,ut nil facilius uel utilius desiderari possit. l

CAPUT PRIMUM.

Vnde dicatur haereticus,& unde scismaticus.

I Haeretici nomen unde descendat , ct in hoc referuntur multorum opini

a Haeretici nomen quid significet. 3 Haretici dis nitio secundum Beatum Hieronymum, O ibi quomodo disti rant haerebis Oscisma.

VIA ' prius nosse oportet unde nomen haeretici descendat.st.de iust .& iure.l.j.in ptin.Idcirco est sciendum,u, haeretici nomen descendit. seu haereticus dicitur secundum quosdam ab erro & recto. Quia sit co positum ex errct recti. unde hau elicus idest erras a recto siue a rectitudine fides catholicae. Hinc est qδ . haereticus dicitur qui etiam laevi argumento a ritu catholicae fidei noscitur deuiare,ut C.de haereticis l.ij. in sin. Alii dicuntu, ha reticus dicitur ab haerei sco haerciscis quod idc estu, diuido diuidis. i. diuisius.Inde haeresis.i .diuilio ab unitate fidei,nam S iudicium familiae her . ciscundae inde sumptum exponitur sic.i .familiae seu haereditatis diuidendae. Et haeremita. i. dii istis& separatim morans ab alijs,& ista fuit opinio monis in summa.C.eo.rit.in prin.ad quam facit vij. q.i. denici te. N iiii. a q.;.quod autem. Et haec opinio potest iuuari t ex eo ut dicitur, quod nomen haeretici denotat sectioncm seu diuisionem, prout probatur in textu in quadam extra uaganti Federici Imperatoris. Quae incipit. Incor tilem tunicam,Quamuis& ibi dicatur haeretici quidam appellant se- A A ipsos

7쪽

IOANNIs CALDERINI

ipsos patarenos. quia debeant pati mortem. & dicuntur a patior paterIs, tanquam marti res patientes pro illa ipsorum fide, quae potius cit perfidia appellanda.Alij dicunt haereticus dicitur ab haereo haeres, si a

haereo adhaeres,dc error, unde haereticiis idest hari ens siue adlatrons errori. ia error per se non facit barreticu, sed errori adhaerere hoc facit haereticum,ut infra patebit.Onanes istae opiniones tendunt ad unum liei itatis finem , & ideo quaelibet potest teneri &qua unque teneas sem-

in quadam sua epistola dissinierit, v baeresiis graece ab electione dicitur quali eligens,na haereticus eligit sibi illam opinionu quam putat meliorem,ut.2q.q. q. haeresis. Quae autem sit differentia inter haeresim&scis. ma,dici talis est differentia qualis est inter genus & species, nam scismaticu; est ille qui est scisus de diuisiis ab ecclesia scisna enim idem estst scissura,quae denotat sectionem seu diuisionem ut. 2 q. I .Scisma,nec propterea omnis scismaticus est proprie haereticus stati in cum diuiditur ab ecclesia1ed omnis haereticus bene est scismaticus. Et sic haereticus est genus & scismaticus est species.ut.a φq.3 . Inter scisma de nota

CAPUT SECUNDUM. Ru ot m odis sum matur haereticus,& quis proprie dicatur haereticus.

I Haereticus in tare quotupliciter summatur,o qualiter primo modo. et Ignorantia iuris an excuset erraritem circa mareriam haereses. 3 Fideles quomodo teneantur circa articulos fidei, Opertinentibus ad religionem.

Dubiorum declaratio circa articulos fidei spectat adsedem Aponolicam. Haereticus et .q. .est sexto modo quis dicatur. 6 Haereticus 7 8. 9. io.modo qui sit. Haemetici qui dicantur fricto Cr generali modo sumpti. 8 Inquisitores an post se intromittere circa iudaeos, paganos , ct alios ia- fideles.s Sectae haereticorum Dicto modo sumptorum quot sinu, o quomodo diss

8쪽

TRACTAT vs DE HAERETICI s. s

AERETICVS in iure silmmitur multis modis,sive haereticorum genera sunt multa. Uno & primo modo dicitur haereticus i is ciui male sentit & docet de fide, uidelicet de corpore Christiae Baptismate,de Peccatorum consessione, de Matrimonio,vel de aliis ecclesiae sacrametis,& generaliter qui de aliquo praedictorum,uel de articulis fidei allicr praedicat,docet,uel sentit, quam doceat de sequatur sacrosancta Ro. Ecclesia haereticus dicitur,extra de SuTri.& λ ca.c.jδε ij.de haereticis ad abolendam. In prin. 2 q. q. i. Haec caefides.&uide extra de uerbo. sign.c. super quibusdam, in prin. na omnino censetur haereticus is qui non tenet id quod docet & sequitur sancta Ro. ccclesia.ut.xj.di.c.sin.&c.Nolite.extra de Summa Trini.& fi.ca.c.j.li.6.& ficit Ono.per Bar.extra de Sumni.Tri.& si .ca.ingi. magna super Rubrica. ueri articuli fidei qui habentur in sumbolo credo in unum Deum seriose narrantur.De quibus articulis habetur in simbolo. Quicunque a uult.Sed circa hoc quaero antequam ad ulteriora procedam, si is qui deprehenditur etrare, dicat se deductum filisse in errorem per iuris ignoratiam, an excusabitur uel non,dic,ui si implicite tenet & sequitur id si, docet & praedicat tacta Ro.ecclesia licet explicando erret,motus quadam ratione naturali,ut quod pater fit maior &prior filio, tunc excusabitur ut extra de Suinma.Tri.& fi.ca.c.danamus.in fi .ad quod a .q.i. haec est fides,& q. a.dicit Apostol. At si implicite & explicite errat, non excusatur.Quia religio erga Deum est de iure quasi naturali. ut . ff. de iustit.& iur.l. ueluti. & ignorantia iuris naturalis uel quasi naturalis non est tollerabilicui. ff.de Adult .l. si adulteriit.*.stuprum.C. de in ius uocan.l. ii.Item iste ignorat cultu fidei,quae est publica non omnibus uere uel prae sumptiue,nam secundum Apostolum ad Corin. Iq.in omnem terra extauit sonus eorum.Et sic ignorans est in lata culpa, ut. E. de uerborum sise

tuerit facile consulere peritiores. ff. de bo. po. Un bonorum . quis or.in .seruet. lai. fina. de iuris& ficti igno. l. regula. g. sed iuris. Et patet,i.q.jarotandum.3 3.di in prin. Et merito huic potest dici.Qui ignorat ignorabitur.37.di. g. lt.38.di:Qui causa. I S.q. I.f.i. & ibice hoc. 3 Debet i ergo quilibet fidesis scire di tenere euitnm N articulos fidei, saltem implicite tenendo quod tenet ecclesiia, extra de Sum.Trini.ca. i.&ij.ex.eo.c.fideli.li. 6. Hac tamen distinctione habita. Quia Episcopi de maiores praelati debent hoc lcire explicite ita quod sciant omni poscenti de omnibus reddere rationem. 36.di. f. ecce.38. di. omnes psallentes, caeteri uero clerici scire debent explicite,n5 tame sic districte,ut. 38.di.

cd. & ij. Cum se. Et est ratio,quia ip prioribus requiritur scientia emia

s nens,

9쪽

ν . IOANNIS CALDERI NI

nens In istis susscit competens,ut extra de elect.Cum nobis olim.cum concor. laicis uero sufficit hoc scire implicite idest tenere quod tenet e clesia, ut supra. probatur. Et vide per Innoc.dict.c.j. de Sum. Trini. ω- η perluuibus articulis si aliqua dubietas oriatur eius declaratio est sedi apostolice reseruata ut extra de Baptismo .c. Maiores. Et quia supra fuit habita mentio de sacramentis ecclesiae, uide quae & quot sint ecclesiae

sacrametata extra de translat.c.ueniens.uer c de iis notatur in glo. Et aduerte ad id quod dixi de consessione peccatorum,nam de facto uidi damnari quendam sacerdotem. pro eo quia dum esset fornicarius &nihilominus quotidie celebraret, licebat quod hoc licite faciebat, quia crede bat quod quando se parabat ad missam per appositionem sacrarum uestium cessarent sua peccata ita quod remaneret mundus donec staret sic paratus.Ccrte istud est prorsus haereticum.Et Romana Ecclesia aliud tonet de remissione peccatorum uidelicet quod non conceditur nisi correcto,ut in regula iuris c. peccati uenia. Ad quam correctionem tria exiguntur.coris cousessio,cordis contritio,& operum satisfactio. ut de poenitentia.di. 3 .c.perfecta.Et quod ibi no.

Secundo inodo dicitur haereticus is qui falsam de fide catholica opi

nionem gignit uel sequitur, ut et .q.3.haeresis. Et c.haereticus. cum capitulis sequentibus. & inter istos, quo ad nomen posci differentia assignari. Nam gignes errorem debet proprie appellari haereticus, sed sequensurrorem debet appellari credens errori ut dicetur infra.c.ex quibus indiciis &c. Est & alia differentia, quia ille qui gignit proprie dicitur haeresiarcha,sicut i lle qui pertinaciter defendit errorem ut et q.q. 3. ini aliorum.Tertio modo dicitur han eticu . quicunque sacram scripturam aliter intelligit quamSpiritus Sactus flagitet,Et sic errat in expositione scripturae sacrae.ut.2q. q. 3.haeresis.& 27. l. relatum. cum similibus. Qua to modo dicitur haereticus qui ex contemptu Romanae Ecclesiae,uel summi pontificis transgreditur praecepta sedis apostolicae,& ea contemnit seruarc,Et etiam qui negligit & despicit seruare decretales, quasi uideatur contemnere claues,ut xx.di .de libellis.xix.di.nulli. Quinto modo dicitur haereticus is qui peruertit ecclesis sacramenta,ut est symoniacus quiuendit uel cinit ccc esiae sacramenta.j.q.j.eoquM pecuniam.Rq.1. sed licet.j.q. ult.per tot.Sexto mo dicitur haereticus omnis qui quomodocumque ab unitate catholicae sidei & communione fidelium cst diuisus. q. q. I. Quod autem, &.7.q4.denique. Et secundulii hoc,largo modo omnis is iudaeus,getilis,& scismaticus est haereticus Septimi test haereticus,is qui dubitat de fide catholica,ut extra de litercti.c. nana debemus,uic se mur fideles, firmiter credere & simpliciter confiteri, tra de sumin. Trin.

10쪽

TRACTAT VI DE HAERETICIS. 6

& s,a.c.firmiter.Etlextra eo.c.fideli.li. s. Accedat alia ratio ad proban--lum in dubius inside est infidelis. Nam dubitans non est in fide .Et qaialon est in fide est contra fident. Vt C.de Iudaeis.l. Caelicolarum cocor. extra de haereticis.c. firmistini Et ibi de hoc no.Octauo modo dicitur haereticus qui Ro. ecclesiae priuilegium ab ipse summo ccclesiarum capite conatur aufferre. et 2.di .c.j.Nono dicitur iis reticus is qui non recipit nec credit id quod praedicani quatuor sacrosanta concilia , ut.C.de haereti. l. Quicunque. Decimo dicitur liaereticus largo modo omnis qui praecisus cst ab ecclesia, di secundum hoc excominu uicatus dicitur haereticus. ut q. I.c.ij. De ijs uariis modis hSrcticorii no. 2q.q.3. illi. c. Quia uero. de hqreticis,in glo.uario modo .n no. Bar.in dicto.c.firmissime.no.Gos

7 Sed comprehendendo: stricto modo & generali omnes qui incidunt in errorem sub una quasi diuinitione,potest dici,*han eticus est ille quia recto tramite &iudicio catholicae fidei detectus fuerit deuiare , ut.C. de hare elicis.le ij. in s. l aliter stricto modo & proprie haereticus est si falsam de fide catholica opinionem gignit uel sequitur, ut 26. q. q. haereticus.Et sepradictum fuit.Sed uidetur quod praemissa omnia extendantur etiam adiudaeos,paganos,gentiles,de similes, ta ij omnes tales deuiant a ritu catholicae fidei,& non tenent id quod tenet Sancta Mater EcS clesia.Et peri hoc uidetur od Inquisitores possint se intromittere de

ipsis reducendas, cum eorum potestas extendatur contra haereticos, Et

isti omnes sunt haeretici,ut patet ex praemissis.Sed tamen dic quod supra dicta & infra dicenda intestigantur de christianis Baptizatis, &' iam alli- satis fidei,& postea errantibus. Nam alii non baptizati sunt extra ecclesiam,& ecclesia non intromittit se de eoru reductione,nisi uerbis & blanditiis seu rectis consiliis. s.ci. i sincerassit.c.licet. Nam alligati fidei catholicae per bapti sinum cogendi sunt ipsam fide colere & seruare,N5

alligati uero non sinat cogendi. ut extra de Bap.c. Maiores.f. sunt autem. ueri sed opponitur. Immo dicit canon, quod sicut homo libero arbitrio periit.lta libero arbitrio conuertatur.ut. s.di.ca.de Iudaeis Et secundunoc debent intelligi iura extra de diuotac.gaudemus. Ad quod extra. eo. ccontra christianos.lib.6.Et faciet quod dicetur insea in Rubrica. An &ex qua causa possit procedi contra iudaeos cap.

9 Sectae t autem illorum qui stricto modo & proprie dicuntur haeretici

sunt quasi infin:tae& tot quot sunt errores in quos incidunt, dum tamen scias quod incidentes in antiquos errores denominantur uariis uocabulis.Et suas determinationes quidam assumanta suo proprio authore erroris,ut sunt Nestoriani. Ariani,Donatistae, Eulichiani,& similes. Quidam

SEARCH

MENU NAVIGATION