Sphaera Petri Catena

1쪽

tractatus , in quo de motu orimi

mobilis agitur, sinprimis quid si instrumentum,qua phara H. quibus squot circulis ipsa delineari inteiligatur si cui applicatur.subinde quidortus sit, quiasse occasu ignorum,o uibus Hera

inaequalitas,ac noctium, in diuer-

μ climatibus, sparallelis agnoscitur, quid tandem ech si Lunasi, quatumpatitur compendium

declarabitur.

2쪽

ET FRRA TRIBUS

Polvve Si veyllertha totius Alemani. e Nobilissimis Baronibus. Icolaus Baro Polvveylleret veyllertha Princeps Sinter Alemanoriam familias Illii strissimus cum ex praecepto Catholicae Regiae Maiestatis pro Reipublicae Christiana amplitudine & coseruatione Dux exerci . tus quinque millia sortissimorum Alemanorum peditum, in Flandriam missus es set, ut alter Pompeus, Romana Repub. in hostes, Te Constantinum, Georgiu, Radulphum charissimos filios, in Italiani illustranda miserit, ut inde de bonas artes quas liberales uocat, prudentiam quae

caetera omnia moderatur deportaretis, sicut in altero tamquam Socrati in altero ut

3쪽

Cai'ni maiori vobis filiis carisu misgi G

lularetur. Cum autem superioribus diebus uos Excellentissimus iurisprudentiae Doctor D. Ioannes Hilleban diis Moeccherus ad aedes nostras adduxerit, ibiq; multa de Euclydis Geometria & Arithmetica multaq; de Ptolam ei Astronomia de Ge graphia, quae non nisi a liberis animis apia prehenduntur percepissetis, quae res Mais thematicae non modo Reipublicae litteratim ed&ciuili momentum habent maximum ad quas capescendas cum uos promptitudine animi paratos quod paucis contingit cognouerim, hunc nostr si tractatude, phoera tibi Illustri Constatino S sia tribus dicare uolui, que si gratum orec

gno uero, alia maioris momenti ad militarem artem parata manum apponam. Interim me ama,ut boni animai tui est Vale

4쪽

D EFFINITIO SPHAERAE

ouod astronomicum instrumentum est.

tundit una superficie contentum , in cuius medio puctus est, quo ad superficiem omnes rectae lineae ductae, sunt aequales 3 quod nante diametro a semicirculo circiunductoco usque, quoad locum,unde discessit, redeat, describi intelligitur;circulis stinuicem secantibus, contingentibus, 4a- rallelis affectum,cuius benefici, deuenitur in cognitionem coelestis motus Punia vitias ille medius, centru sphaerae dicitur. Axis sphaerae, est linea recta a puncto super ciei per centrum ducta, usque in alterum superficiei punctum , circa quem Voluitur sphaera Poti sphaerae sunt termini axis sphaerae

5쪽

Mundi Divisio, VNiuersalismnndi machina bisariam

diuiditur per substantiam&accides secundu substatiam in sphaeras duas,aetherea scilicet,&elementare.Elementaris quide alterationi subiecti, in quatuor diuiditur Elementa, terram, aquam,aere, igne: Terra enim, est tamquam mundi cetrum,

in medio elementorum sit, undique sua ponderositate caeloru motum fugiens, rotundae sphaera simul cum aqua medium possidet, circu datur utraque ab aere , circaque ignis omnis coloris eXpers,orbem lunae attingens: sic Deus sublimis plenus gloria suo artificio ea disposuit elemeta est nim elementum corpus naturale simplex, cui, inicuiq; eius parti, quae assimilaris, uel homogenea dicitur, eadem me definiritio cGuenit: partes extremae elementorum,stinuicem ait' rantur,&corrumpuntur atque regenerantur, ex quoru mixtione, fi uni mixta diuersa specie circa hac elemerarem sphaera,aetherea sphaera est, lucida

6쪽

omni uariation ua immutabili essentia,semper eadem existes, moti continuo circulariter incedit:&haec a Philosophis quinta essentia nuncupatur, cuius decem sunt sphaerae,quarum quaelibet a superiori circu datur, ultima vero locatur 4 concaua a conuexo non cuius motus est ab oriena

7쪽

re in occidente, iterum in oriente rediens, semper tepore hor. a .su. axem mundi', cuius extremitates, sunt poli mundi, alter septenitionalis, reliquus alistralis quo ni, tu,oes inferiores sphaera rapiuntur eodem tempore. Est&alius inferiorum sphaerarumotus proprius super suos axes, quorum

poli, polis primi mobili si ut poli axisiqnae distanti. 23. m. I.sere ab occidente per obliquum in orientem, rediens iterum in occidentem in diuersis temporibus ut nona sphaera in quadraginta nouem millibus annorii, octaua suo peculiari motu, in annis septem millibus, Saturnus in triginta

Iuppiter in duodecim, Marci duobus, Solin 36 . diebus ho. I. m. I secundi. i. tertiis 9 quartis D. tiae pro sex horis sese sum

mutur Eccentricus orbis Veneris, Ecce tricus orbis Mercurii similiter in totide sicut Sol. Lunae vero Eccentricus in 27 diebus Milo. 8.sere. Secundum iero accidens dura ditur uni siersali mundi machina, in sphaeram cetam, Sobliquam. Hi s. n. spha

recta cst, qui sub aequinoctiali habitant,

8쪽

S dicitii recta a tecto orizote. Illis autem obliqhi sphaera est, qui incolunt patrias citra, vel ultra aequinoctialem, S dicitur obliqua ab obliquo orizonte de quo recto,&obliquo orizonteieclido libro susius dic

Coelum primum, quod decimii est ab oliente in occidentem mouetiit circulariter. S Tellae, quae oriuntur; ex parte orientis eleuantur ab orizonte paulatim, quousque in medium Coeli veniant', sunt semper in aequali distantia, a se inuicem rvia medio Coeli in occasum uniformi distan-

tia tendunt continuri iterum in eundem sere pii diu in Coeli inde discesserant redeuntes. Stellae uero quae sunt iuxta poluma reticum, quae nunquam oriuntur habitan tibus septentrionem, neque norunt occasum, mouentur continue, semper uno modo circa polli, describedo singulos sere cir- cillos de sunt semper in eadem appropinquatione adinvicem trinde peristas duas

9쪽

stellarum apparentias, tam tendentium inuccasum, quam non patet prinui in mobile nio ucti ab oriente in Occidentcm.

Coelum est rotundum. PVlcherrima creatura visib:lis, Coeis tum est, facta est ad similitudinc in sui archetypi, in quo principiis non est, neque finis, leu in quo principium rinis in ideirecidunt. Coelum igitur huiusmodi figurae esse operaeprecium existimandum est: Prae-3erea,commoditas concludit qu5d Coela primum sit rotundum omnium enim corporum seperimetrorum sphaera maximu est quia omnium etiam sei martim plana iurotunda est capacissima , quoniam igitur

ima*imum, uotiundum, igitur capacissimum.Vnde cum in udus omnia contineat;

talis forma fuit illi utilis commoda, is cessarii Praeterea si mundus esset alterius

figurae ex parte convexa, quam rotundae, scilicet tri laterae, uel quadrilaterae, seque muralierum duorum inconuenientium,

10쪽

nempe quod aliquis Iocus esset uacuus,

uel etiam corpus naturale sine loco esset, quorum utrumlibet salsu est: id aute ma-

nisestu est, in anguis

lis ipsius corporis nosphaerici, moti circus Q Iariter praeterea ne-

cessario si Coelum es, set corpus planis su

perficiebus contenis tum, pars illa Coeli, media inter angulos orientis&Occidentis, quando esset supra caput nostrum, tunc esset propinquior nobis,quam pars angularis Coeli versus ori. entem,vel Occidentem:&tunc sol vel quaecunque alia stella, dum esset in illa parte media Coeli, videretur maior , quam in parte angulari orientali, vel occidentali sed ita no est,quia semper sol in medio diei videtur minor semota caligine quam uideatur in oriente vel occidente non tame propter hoc pars illa orientalis,uel occide-

talis est propinquior nobis, quam sit pars