장음표시 사용
11쪽
eognitarum , comprehenduntur. Princeps denique bolani. eorum, RAIVS, hodie iam 18o oo plantas esse cognitas, assis mauit. In Fidem autem superat, quando Malabariae incolae nimis superbe gloriantur , eos iam auo ooz plantarum sipecies detexisse. z) Ia tam multifariam , ut cum sE CA nostro laquar, scientiam res herbaria tandem succrevit. In quantam igitur admirationem non raperetur omni Romanae
eloquentiae princeps, CICERO , ab si de tam ingenti planta
rum numero audiuisset, cum iam suo, quo uixerat, tempore; Mirari licet. inquit , quae De ani duersa a medicis herba. rum genera , quae radices ad morsus bestiarum, ad oculorum morbos , ad usiners , quorum vim atque naturam ratio nunquam explicaui .. Cum uero secundum antea excitatum
Minos 'io: b) - mortalibus aeque necessarium , quam DEI gratiam in uegetabilibus admirando, propriis ministrare necessitatibus, structusque eorundem carpere e ita et In primis Medicis plantarum solidae cognitio admodum utilis est et
necessaria. Vnde iam GALE Nus e) Medicus , inq*ix, omnitam stirpium , si fieri potest , peritiam habeat ; An miπων plurium saltem et quibus frequenter utimur. Ex omnibu
autem hucusque pxollatis, , colligimus , medicum n l paucarum , . sel potius multarum herbarum , imo opinorum remediorum esse citate M.
12쪽
Bibere et sudare Cardiaci uita est.
AD duo explananda momenta , haec sententia an mih suppedidat : quorum primum explicationem ueram, uersensum adaequatum huius dicterii illustrabit ; alterum uero propriam morba cardiaei signiscationem docebit. ' Ad primori igitur quod attinet membrum , obseruaui quoties ab assis auctoribus hanc sententiam adductam Inuens, ita explicatam fuisse , ac si bibere et sudare remedii loco quasi essetit, qua ratione scilicet uita Cardiaci conseruari posset, sicque idem significare, ac sisENECA dixisset: 'equenti potu, et sudat oneerebriora , uita morbo cardiacolaborantu morogatur. Ego usro puto , ita eam esse Intelligendam sententiam 1 Conditis nitae Cardiaci nihil aliud est , quam conlisua sudatis , et potus desiderium siue , Cardiacus per totam uitam suam, na-hil fere ali uis saris , quam ut bibat , et sudet. Id quod facile
pater ex antecessentibus uerbili SENECAE , quibus dehortatur uirum sapientiae studiosium a cura corporis staginandi, et exercitatsonibus firmandio Accedunt , inquit, pessimae notae mancspia in magisterium recepta , homines inter oleum et sinum occupati quibus ad uotum diω est actus, si bene desud runt , si tu locum esse, quoi e uxit , multum potionis asterLus , ieiuno guttere inge runt. Bibere et sudare , si card Mea est. Voluit nempe egregius hic Philosophus demonstrare ,
non facere ad uitam hominis bene ualentis uereque felicis , euram corporis potu et saginae , ac pauestricis exercitationibus, quibus sidores excitentur, corroborandi cum bibere sudare potius sit conditio hominis cardiaci , i. e. aegro-vntis , 'quam bene ualentis a ubi speetes pro genere posita.. B
13쪽
esse uidetur. Ad eundem modum loquitur idem sENEc1 , Epist. XCVI. Viuere, loquit, miluare est , h. e. uitae nostrae inest conditio militiae. Quomodo et BASILIvs SELEvcs
Vnde etiam Germani saepius dicere solent de homine morbo diuturno laborante: Dieses Me chen Iasen isterne bestand2ge Danc heis, oder Sichen. Sed et eandem interprerationem probat meti dus xurandi huius morbi ; cum ueteres mediciunanimi sere consensu in cardiacis sudorum magis cobibendum , quam prom0uendum, suaserint. .pd si uero quis 'o bibere , hic non tam pro effectu, quam pro remedio buius morbi, hahere uelit, ei refragari nolimus rτο sudare autem neutiquam ad remedium . sed ad effectum ςiusdem morbi referendum est. Si enim cardiacis sudor remedii loco esset, sana non cohibitio eius ordinaxetur qu/m utS non negemus , llauem saltem perspirationem multum et iam ad hunc moxbum leuandum conducere posse, nequo medicis esse reprimendam, Alterum adeo,quod explicandum testat momentum , est signiscatio uera typus morbi caraaci. Ux Rutem hane cpuratius scrutemur , eo magis est nζcev xium , quo masis tam inter Meteres , quam inter reeenxi' res medicos, confuse semper, aut obscure, de illo morbo /gi solitum est. Plurimi enim Curdialiam, et morbum cari Wum , pro uno podςmque morbo habent, et his uocibui i'
scriptis suis promiscue et synonymice utunturi qui uero βψ' nihil discriminis admittunt, ad summum Cardiacam speciς Cardialiae saltem ecth uolunt, Sic ita αΑvolsus fpδssionem , pro Cardialia qualitate ueneficia conlud ct m habet. Ego uero puto , morbum ab antiquissimi. N dipis c-riacum dictum , plane a cardialia disserentom
14쪽
morbum , et fortassis hodie non ita, uti olim, frequentem, Ad stabiliendum hoc meum assertum, duo iterum praemitto fundamenta. Primo arbitror , si de morbo apud ueteres frequenti sermones facere uolumus , argumenta ex ipsis sontibus , i. e. ex ipsis antiquissimu scriptoribin , qui de hoc uel
illo morbo scripserunt , et curationi eius interfuerunt, esse petenda. Deinde , ideo diuersos hos morbos statuimus , quia eorum diuersa sunt signa pathognomonica, prout paulo infra
Pendemus. Interea euolui , quantum occasio et temporis angustia permiserunt, ueterum medicorum plurimorum seri pia et ab antiquissimo quidem eoqae diligentissimo morborum descriptore, HIpPOCRATE , nihil fere de hoc morbo traiaditum inueni. Post eum uero multi ex ueteribus morbi quidem cardiaci mentionem fecerunt; verum uel breuiter duntaxat, uel confuse.- Εleganter uero more suo dilucideque hunc morbum delIneauit CELSUS , me disiorum latinorum
princeps ; et ex iis, qui graece locuti sunt, eundem copiose explicauit CAELIVS AVRELIANVS . Ex his itaque auctoribus iuprimis notionem morbi huiuS claram atque distinctam collia gere Iicet. Contra animaduerti , TRALLIANvΜ θ) paululum
iam a recto tramite aberrasse. Omnem autem confusionem
inde ortam fuisse , existimo , quia partim olim tres nomine ualde inter se conuenientes morbi in uno eodemque corporis humani Ioco, in uentriculo nempe, sedem primariam habentes a ueteribus medicis recenseri consiueuerunt; nimiis
saepius cardiam cum cardiastia , et uice uersa, in uno sibiecte eoniunctam inuenerunt ; aut quia Cardia nonnunquam desinit in teste BENED. SYLorico. Definitur
autem Lib. medic..VII. eap. 9. et ro. I Vid. RHODII Malea. ia septat. Caus, medic. Lib. VII
15쪽
autem tardia a praedicto CELso sequenti modo : Morbi genus , inquit , quod καρδιοικου a Graecis nominatur, nihil aliud est, qoam nimia imisciditas corporis , quod , stomacho Lettiente, iismodico sudore digeritur. EX COELIO AvisIUAso h) autem colligimus hanc definitionem a SORANO traditam :Cardiacam scilicet passionem ese solution cel rem es acutam ,
'qua disiiciantur cο ora per omes uiarum particulas. διωγμος uero denodabat mox sum, seu rosionem stomachi, eum uehementi motu cordis , palpitationi eiusdem similῖ, conjunuestum ; cuius morbi genus HIPPOCRATEs passim iam inscriptis suis mentionem fecit. autem secundum ueteres plurimos et recentiores, est dolor uentriculi, non cordis , nisi fortassis interdum ex consensu neruorum ) et im
niae nostrae Aesculapius, uulti, etiam deXtri, cum anxietate, nisu uomendi, uirium prostratione , aliisque syniplomatibus, coniunctus. Horum igitur morborum admodum inter se conuenientium ueram differentiam dudum iam agnouit Do T. ANTON- ab ALTOMARI : Huius asseris apud Gra ' ρε , inquit , tres diuersis reperio denominationes; nam in eo
dicitur. Pro quo animadsertere dignum est, quod haec tris ηρ solum nomine discrepant,ut cuique patet, uerum etiam in re f sistendemus ; quamuis quidam aliter sentiant, etc. VerVIR hic uir siane in arte salutari alias uersatissimus, in de QR stranda eorum morborum diuersitate , potissimas omisit dii serentias. Id quod etiam de aliis, qui horum morborum 'differentias ostendere uoluerunt, dicendum est. Inter bς
16쪽
refero ΤRINCAVELLIVM l) GHNΤΗER1- m) et alios: Opi me hucusque distinistionis notas obseruauit annotauitque in
Haec enim est , cum acuta et ardente Iebre , corporis Magna
imbecistitate, sudore largo, frigiditate extremorum , t ncope perducente ad mortem o chac D. Lutherus extinctas est in sine febre est , et mitiora omnia s nisi quod propter dolorem
periculo non careat. Monendum autem est , nobis nunc esse
sermonem de Cardiaca passione stricte sic dicta : probe enim obseruauimus, iam antiquissimis temporibus hocce nomen paululum latius interdum usurpatum fuisse; quod ex CAELIO RELIANO , ο) indeque orta diuisione , cognoscere positismus ; cum is tradat et cardiacam passonem a quibusdam duplici signi atione nuncupari s communi, et propria. Sed comm xem , inquit, dicunt eam , quae Distantiam in stomacho atque Ore senuis habuerit: ubi etiam mordicatio sequitur Iupra dictarum partium - - propriam uero dicunt eam, quae cum sudore fuerit, atque pulsu imbecido , de qua nunc dicere sin pimus. Ne autem in recensendis diss rentiis horum morborum nimis longus sim , potissima saltem adducam discrimina , quam breuissimis fieri poterit uerbis. Cardialia igitur absque dolore concipi non potest ; qui dolor inter primaria etiam signa refertur, quibus hie morbus cognosci- in Cardia autem, teste CELSO et AURELIANO, plane nullus in uentrieulo dollar animaduertitur. Alteram disserentiam horum affectuum docet i Mor, qui qui qem quando, que Cardialiae accidere potest et solet, in hoc tamen morbo, scilicet Cardiaco, plane singularis est i et certissimam eiusdem d0tam suppeditat characteristicam. Sudor uero . secundum C quam
17쪽
qualitates in hoc morbo proprias, ab AvRELIANO b describi
tur, ut crassus, tractust s, uiscosius, uel mati redolens, . taη- quam lotura carns. Cum quo etiam eonsentit AETIvs 3ὶ Iaueniuntur, ait, in Cardiacis , surires circa faciem et ad pectus usque , glutinosi , et odor corporis terrestris nares peregiens. Deinde ratione quantitatis , et in homine loci peculiaris, cELso dicitur cr) sudor supra consuetudinem, et mori,
et tempore, ex toto thorace et ceruicibus, atque etiam ex capiate prorumpere , pedibus tantummodo , et cruribus siccioribis, atque frigio. Huc etiam pertinent frequentes β'thimiae eum hac passionu eoniunctae , teste F v MANELLIo ID, ita, ut quibusdam syncope stomachica haec passio audiat. Quae etsi etiam accidere quandoque sol eant Cardialgia laborantibus, attamen in Cardia ita sunt frequentes et inseparabiles quasi ab ea , ut hoc eo perpetuum phaenomenon diuo T E R Τ VI. LIA N o t ansam dederit, ut hanc passionem et phrenitidem comparet eum somno; ubi illam eum aemulari in decessii , hanc in excessu, contendit. Hisce signis pathognomonicis addi potest loci in subiecto diuersitas. cardia De enim sedes praeeipua , uti supra ex definitione
illustris RoFFMANNI audiuimus , et ut fere omnes auctores medici uolunt, est orificium uentriculi, siue dextrum, siue linistrum , siue utrum que. Interim tamen Cardiae non in selo uentrieulo, sedes est; verum potius in toto corpore M. in toto fere nemorum genere, eam residere, putamus Unde saepius iam citatus AvRELIANus' usita Cardi c., inquit, cor' dixerunt Erasistratus et Asiliniades. alii pericardium d a ui septum transuersum ; alii stomachum: alii pulmones atque iecur. Merito autem magna distinctio Car
18쪽
Haliae et Cardiacae passionis etiam intelligi potest ex ueterum curatione. In hoc enim cardiaco morbo, cum omnes
illi auctores praectici potissimum sudorem nimium cohibere allaborarint 3 ea propter , tam interne quam externe , ad- adstringentibus, et quae eius sunt generis alia, uti consueuerunt: deinde simul reficientia, tam calida. quam spirituose, adhibuerunt; quae omnia medieamenta, iis, qui Cardia Massiicti decumbunt, nunquam,aut rarissime, conueniunt. Quemadmodum autem magnum apparatum medicamentorum contra Cardia ,et quidem ex pharmaceuticorum genere, recensuit AETI vs l. s. cit.: et ORIBAs Ius ρυκα lia quod ad diaetam attinet . illis , qui hoc laborant morbo , prospexit Arabs medicus, BuΗAHYLYHA BINGEZLA. a b Sed pauca adhuc adiicere uolumus de potus genere , quo Cardiaci uti sunt soliti. Potus autem uarius quidem esse potuit; quia uel curatiue uel praeseruatiue , ut medici aiunt) eo utebantur ; im in ordinandis potibus, pro regionis , clim iis, et consuetudinis petibnarum , symtomatumque. Circumstantia , Medici saepius uariare coguntur ; ita ut non unicum potus genus omnibus, et semper, condu egi. Attamen, quotquot mihi medicos uexeres ligo in caussa euoluere licuit, nullum sane inueni, qui non unum inprimis commendauerit. Itaque uerum est , quod PLINIvs γ dixit: Cardiacorum morbo unieam stem in uino es, certum est. Oportet autem, ut obseruetur legitimum tempus exhibendi, necessaria quantitas , uinique potissimum qualitas. De quibus circumstam sis elegantissime non minus , quam accurriissime, moresio.
gio cresvst α) Nisi necesse est; inquila I ad uinum festinare
ηοn oportet. Si uerendum est,ne sciat s tum et intrita ex hoc, et
19쪽
hoe ipsum austerum quidem ,sed tamen tenue, meraculum, ταὼ om subinde et liberaliter da aeum est 3 adiecta polenta, si modo is aeger parum cibi assumit. Idque uinum esse debet, neque nullarum uirium , neque ingentium: recteque tota dis et nocte , duas uel irre heminas aeger bibet s si uastius corymest ,plto etiam, si cibum non accipit, perunctum, ante persunare aqua frigida conuenit, et tum dare. Siz quoque accurate quantitatis modum, quomodo uinum, morbo praesente , sit exhib endum, designat A E T I v s. a) Eo usque , ait, exhibendum est uinum donec pripus subtremulin esse definat , es robustiον fat. Quod uero ratione regionis medici etiam discrimen obseruauerint , unde uinum, adueniat, saepius iam adductus P LINIus testatur : Q Senti- , inquid , quem Praetorem Midimus , Chium uinum in domuis illatum dicebat tam pimum , cum sibi cardiaco medicus dediset. Ita etiam medica menta contrae cardiacam passionem in uino pora igebant: se enim Ruglossem hac ratione ab AEMIO o ad Ac no mendatur - - cum uino fuerit Mumpta frequenter Cardiacum cholerae quem fecit copia nurne , o mili potata modo curare ualebs. Non sollam: ueroi ut num , sed etsam alia potuum genor/ν praecipue eurationis, ergo , apud ueteres fuisse in usu ; demum nominatus, PLINIVs nos: certiores fecit: ubi Cardig eis Brassio m , ues caulem, et rus earum , cum sale conditum kro rςmedio, commendatam 1egimus.. Sed finem huiu μὴ iiscuoque meditationis, hi M v. g N A Limbos uersibus oblis Ipse capitato dissu oum consuis potat ,
20쪽
Ars igitur Ionia est medicina , angustaque
mature huius eoillis aretis opero
Nobilissimo m. G. L. BE CK Iotelicibus in studios medietnae progressibus