Paulii Iouii Nouocomensis ... Elogia virorum bellica virtute illustrium, septem libris iam olim ab authore comprehensa, et nunc ex eiusdem Musaeo ad viuum expressis imaginibus exornata

발행: 1575년

분량: 411페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

71쪽

i N T E R. Scaligeros Veronae dominos , qui fuere oriundie Vindelicia C A N Is si perior bellica x irtute clarissimus . constanti merito Grandis cognomeri tulit ; non a procoet quidem corporis statura, quae vidi in eo erat mediocris ta a magnitudine in uicati liberalisque animi,& perpeturi it --' lusti is vitae splendore, quo vel opulentissimos eius aeratis Principes antecessit. Canis autem nomine non latratu insigne animal, sed. Tartarorum lingua Imperator exprimitur. Ea siquidem tempestate Sacro bello spe statae virtutis proceres Barbarorum captorum, aut ab se occi orum nomina ad testimonium honestissinis laudis desimiebant;qucippe qui Gothisredum Bollonium,aut maximos postea Europe Reges aemulatione loriar in Syriam transfretantes secuti sunt, nullum omnino opimius &speciosius tropharum referri domum posse arbitrabantur, quam Vt impio rum hostium nomina, ad perenne decus semit is suis insereret,sicuti in Vi cecinitum

72쪽

LIBER I. 6,

cecomitum & Turrianorum domo inurpatum 1 idemiis,quum sepius Sulthalii, Mustae, Cailbiai, Amurathis, S in sceminis quoque Antiochiae no

mina repetantur . Canis acceptum ab Alberto Patre donlinatum,tanta a ninii moderatione,iustitia,humailitate tantoque exassicae disciplinae ordine. cum domi tum militiae exercuit; ut gratia, authoritate,clientelis 8c appara

tu armorum pollens, filo prorsiis nomine δί maiore imperio dignus ha heretur; utpote qui admit ili iudicio clementiam 8c seueritatem procul ab inuidia atque odio commiscere, sine suco pietatem colere,comitatem si ne dedecore, sine fastu dignitatem tueri consuesset. Eum enim recti con stantisque animi habitum ad expeditam commutationem uti oporteret,i ta paratam dc habilem praeserebat, ut domi remisse ad lenitatem ingenio semper placatus, In castris autem elato, seroci, acerbo in puniendis praeser tim militum deliciis inexorabilis 8c sere sevus euaderet. Quibus institutis& moribus,neque domi coniurationes intestinaque mala, neque in castris seditiones militum, aut aduersia nomini suci rumores sensit. Salpissime melio victor, semel tantum aduerta pugnae euentum expertus est;quum graui & diuturna obsidione Patauinos premeret. 8c insegnem eius statio nem Illym & Norici equites, qui Patauinis auxilio Venerat,stibita eruptio ne facit oppressis Sc fugatis custodibus in castra penetrassent. In ea rerum

perturbatione Canis acerrime resistens atque dimicans, ulneratus & equo deturbatus, maximum vitae ad at discrimen; sic ut eum p torianae turmar na vi depulsis hostibus vix seritarent. Tanto accepto incommodo in stociae cohortem,quae imiente hoste trepide locum deseruerat,exutam arismis ignominiaque notatam p insto capitali poena damnato, integram dimisit. Neemulto pin renouato bello Patauini magnis affecti detrimentis. pertinacissimeque machinis oppugnati,ad clementior famam victori se de diderunt.Tanta urbe in potestatem redacta,& Vicentinis diticini sitae ad tectis ad opulentius Sc maius imperium aspirans. in spem venit occupan dae Brixiae, quod ea urbs cruentis fiationibus laboraret; potiundique inde adediolanentis imperii, quum Ludovicus Bauariis Cois,tum sorae Gale cium Vicecomitem nihil tale veritum custodiae tradidissset. Erat enim Cr-sar auri cupidissimus, ideoque paratus ad omne venalis ingenii facinus ob eundum. Hunc Canis,osscss atque honoris causa Mediolani fesaeei diade malis insania sutapientem, cum nobilissima ala equitum fuerat cormia tus,consiliariosque eius opulentis muneribus & presenti pecunia sibi con ciliarat. Sed utrobique conatus siccesssu caruit, Caesae scilicet in Etruriam profecto,& Brixianis pmspero ad Benacum nauali δί terrestri ptatio libertatem suam egregie tuentibus. Mutato itaque consilio Canis ad expugnandum Taruisium se conuertit,cupiditate proferendi imperii Aetiolinum ae mulatus ; nisi diuersissima progressiis via pro immanitate atque perfidia. pietatem & fidem ;protauitia lenitatem, ac in omni re cum publica, tum Privata, honestissimi decoris nomen pro turpissima & execrabili fama tot scelerum ostendisset. At Tinlisini asperrimo fatisati bello quum auxilia desperarentiasset te eneruataeque libertati quam difficillime tueri poterant. Potentem armis & consilio clementisque laude illustrem dominum prae tulerunt. Sed Canis victor accessione opportunae urbis diu laetari non pos

73쪽

66 ELOGIOR V M

tuit;concepto enim sit premo morbo, cludit armatus 8c aestuans o Digidis . simo fonte auidius bibisset, Iulio mense non plane senex excessit e vita, ce lebranteci; stinus toto exercitu e Taruisio Veronam delatus est,quem post modum Mastinus fratris filius ac imperiss hsres, marmoreo sepulchro quod visitur honestauit. Regiam Canis cunctis hospitibus qui ingenio valerent, hisque praesertim qui domo pulsi ab infesta Fortuna iactarentur, liberale atque illustre domicilium fuisse H iptores tradunt:& ante alios Gazadius ἐRegiolepidi, qui uti erat eius familiaris adeo distincte totius hospitali, distiplinae rationes, diuerserumque coenaculorum 8c cubilium si impius institutaque ornamenta descripsit, Ut peculiarem dispensatorum cultum,& variorum ministrorum ossicia, titulosque singulis ianuis promptos,& argumenta utriusque Fortunae,auleis & picturis expressa persequeretur. Diuerse si quidem aedium partes conditione dispari oblatos hospites sic accipiebanti ut magnanimos Sc victores triumphis; exules bonae bet , profugos securio confidentiae: Poetas mus, um umbraculis;praecellentes artifices Mercurio; sacratos vero concionatores terrestri Paradi se assignaret. Haec autem tanta ta diligenti iocunditate,nit eque administrabantur; ut cuncta aptisiit ad genium hospitum responderent. Nam praeter Musicos concentus,sest. iii etiam suaniones,& plani,&non insulsi moriones,alterna varietate coe iracula circuibant. Ipse quoque interdum quos committere volebat, graui iocundoque dele stu mens e suae adhibere erat selitus, in queis cepius erat Danthes exul, eruditi quidem, sed nimis aculeati sermonis libertate admi rabilis potius quam iocundus,& riuccio rigiolanus G tanta principatus sortuna deiectus,quem summo in honore habebat ; quanquam ingentis o nerariae nauis fluctibus in litus eiceta admirandum cadauer prae se ferret. Nihil enim Canis in hac vita nobilius atque beatius esse praedicabat quini inuicto animo suae pariter atque alienae fortunae obuiam ire, perpetiusve beneficentiar Sc liberalitatis operibus, insitae virtutis famam extendisse. Eius imaginem in tabula egregie pictam, Achillinus Bononiensis rerum antiquarum studioses,viris elegantibus ostendit. ADAM t FUMANI. liger, anne Misebaec canis inesse inimo O cari capitis, ambi et ei. Illitiem procis quondam qui vatiliu unus

Portus enis, Oxilles,proidium, coLmen Gaude Heros redi uiuoheros bessique,domyMIRBris, tunsis lairib-vrgemo. Ecce tibi *t veteres Iovius renouauit honores, teri honoratis tinxit imaginibus,MEle tuum tersa λιαι-m rubigine nomen Fallum, iampoterit nulla abolere ι x

74쪽

PAVLI IO, II E PLSCOPI NvCERINI IN SECUNDUM

. Ad Cos MuM MEDICEM Florenti Ducem.

E C V Shic iter Elsorum meorum nominituos catus assumme Co s M E, ut inintuti or isserieipos labat, recte apposite initium cepit a glaberio Neapolitans rege. Eius namque optimi Regis memoria grata multis, tibi ver)traecipue iocundissima esse debet. 7Vam amore quodum mirifico, is partiumstidis moria bili Florentino nomini co iunElissimvissuri; utpote qui itutem aduersus imminentest ramios inuit iis armis defenderit ,pulcherrimisque belli erpacis artibus exomarit; tanta gratisti populi propensione, *t abaecam libertatis nomine,eio Carolo filio dominamin Etruriae deferret; iuoniam ea clementia, moderatione, at ep.e iustitia μα-u i mper, potestate usu rus eximinabatur, ut minime dupuderet, eum in libera patria dominum appellare Venerarique ; sub quo vera luertus reiecto inani titiisti, ad tranquillitatem atque opulentiam ciuium pararetur. Haec euilem benim o D se aequisitat principatin iura, in te hodie ciues agnoscunt; eoquepraeclarius atquesesecius, quo pro externae stirpis ne, te eundem c perhumanum ciuem, sancti umprincipem intuentur. Sed I unc profesto inem, quem dissimulanter aemularis, ita osmnibus numeris absolute restra zonis, i auinthus etiam exuperes: quando id totum . optimarum literarum atque artium decus, quodin eo ine praeclarum θωctabatur tot essitis eruditae liberalitatis monumentis, ad uberi

75쪽

Robertus Neap. re X.

N Q a B E R et o Neapolitano IRege bellici spiritus inde i fella vis, quae in Carolo auo summa fuisse traditur, pluo rimum enituit. Sed Carolum inimicorum taedibus ga identem, sepeque uni & inexorabilem, moderatione, clementia, lenitateque animi, Robertus omnino super uit , quum ille enormi rubenteque nase terribilis, bello captis vel supplicibus nunquam parcere didicister, essetque adeo in exeracenda crudelitate inhumanus 5 perulcri, Ut non modo Manseedo regi ad Beneuentum acie int ei sto, supremum suneris & sepulchri honorem, tanquam Pontificis hosti denegarit; sed Conradinum duorum imperato Tum

76쪽

rram sanguine progenitum, dum is regnum, quod suum iure putat, armis repetit; ex aduersa pugna captum, cum regulo Austriae, in foro securi per cusserit. Patrem quoque Carolum Robertus pari Virtutum temperamen ito, cum magnitudine animi, tum munificentia splendore intae anteces

sit; quando , eum continentia, grauitate, &rem cultus ornatu, maiesta

teque oris supergrederetur. Pater enim per omnem aetatem intemperan

ter mulierosus, corpore deformi distortoque, cultu adeo breui subducto que uti solebat, ut vix pudenda natesque contegeret, indeque specitantibus moueret risum ; quum alioqui maanis virtutibus esset admirabilis. Caria terum Robertus auo patreque illatrior extitit, cum nobilitate ingenii,stu Lo literarum, singularique memoria; tum incomparabili Christianae pie tatis praeconio: in noc Ludovicum Galliae regem maiorem patruum aemu latus, qui in Astica in obsidione Tuneti quum morbo absumptus inimia. isset,inter diuos referri spe statae sanetitatis ergo promeruit. Hoc certe de Roberto dici potest, neminem ex his qui antea Neapoli regnarint,aut po

stea per ducentos annos regnauerunt, maiora praeclarioraue exactae reli

Oionis monumenta reliquisse. Non petebat enim ex templis magnificὰ 2, se conditis inanem famam, sed Christianae virtutis exempla imitanda posteris relinquebat ; quanquam ex publicis operibus quae ciuitatis con

moditatem decusque respicerent, laudem non respueret. Utpote qui imit rei menta moenium S turres educere; curare portum,molemque eius pro

ferre , instaurare aquae duci iis , annonae liberaliter studere ; tollere latroci nia:&iuitissimi atque sanctissimi regis munia obire esset selitus. Benigni namque amantisque patriae,qutin pecuniosi popul0que pMgrauis,& im periosi regis nomen malebat. dec enim laudem aut Fatiam alicunde ex pectandini arbitrabatur, nisi in ea pietatis atque iustitiae studium emine rei. Gessit perpetud bestum aduersus Gibellinos, quum authoritatem Romani Pontificis contra infestos Caesares tueretu Florentinorumque liber talem enixe defenderet.Ab. hoc suscepto studio dum in Etruria prostratas . Guelphorum opes erigere conaretur, cruento Montemtinensi praelio Pe reum Datrem , duosque item fiatrum filios summae spei iuuenes amisit. In .

Gallia porro Cisalpina quum Vicecomites Mediolani principes validis

vrgeret armis, duplex insigne vulnus accepit; alterum ad Alexandriam, vis

bi Ugo Baucius equitum in ister fusus atque intersectus est , alterum ad duam non longe a Mediolano, ubi stacitis aduersia acie partium cophs,

vexilla regia ducesque cum magno numero. insignium equitum in pote statem Galeacia victoris deueperunt. In Liguria vero Genuam acerrime defendit, quam Marcus Vicecomes obsidendo atque oppugnando pro pe ad rerum desperationem addiscetat. Eo ehimbello quum hostis moenia perseegisset, Vnus ante alios Robertus egregie dimicans, ita locum tutatus est, ut magno sito periculo Sc multae cum caede hostes repulmi. Ludovicum vero Bauarum Caesia em, qui Nicolaum Pseudopontificem in Iohannis contumeliam stoniae cieauerat, terrore praemissi ab Aqui 1a exercitus Sc vini per Latium admoti ,. Rotria excedere coegit. HiS re

bus gestis, Iohannem Pontificem apud Authionem adiit initisque sce deribus, tantam consecutus est nouunis authoritatem, ut Florent ab eq

77쪽

Carolum filium in dominum postularent. & acciperent. Ea enim rem pestate Florentini acerrimi hostis Ciuisceri armis vexabantur. Itaque Carolus optima stipendia accepit, suscepitciue liberae ciuitatis domina tum; tanto Guelphorum studio, ut omnes magistratus aerariique opes, ne aeque copiae ad eius authoritatem decreto publico consenentur. Sed tu uenis eo inito principatu, nihil quidem memorabile in Etruria gessit. ILIud tantum cum magna nominis sui inuidia admisit, ciu6d Ciccum Ascii Ianum acutitanium philosephum, eundemque Etrusco carmine Empe doctis annulum; quum magicae artis peritia famosus, coniuratione cucul latorum hines tas accusaretur, damnari, & in foro comburi ius ibit. Evi inde regressiis Neapolim morbo surreptus Robertum patrem orbitatis do lore perculsum perpetuis in lacrymis reliquit. Quanquam is mira animi firmitate unici filii castim ferret,con latus s. sim numerosa nepotum se hole, & optimarum literarum praesidiis; in quibus tantus euasit, ut sibi tateras regni postasione cariores esse praecli caret. Fauebat ardentissim f opria morum studiorum prosetaribus, oblectabaturque amoenioribus Musis, aded liberaliter, ut Lanciscum Petrarcham multis ab se ornatum muneri bus,quod Amram nobile ut aetas illa serebat poema,regio iudicio subiecicset; laurea ornare cupiuerit, quam ille postea Romae in Capitolio accipere maluit. Obiit Robertus plane senex, quum regnasset annos XXXIII. Viast eius sepulchrum cum effigie marmorea in templo Diuae Clarae absedicato. cum hoc titulo: Oce bertum multa mure ro n. ANTONII FRANCI sc I RA INERII.

ri istis tenerae Parisenopes decus Grenes, luceres Pinidum chorin. Et Tuscae G arites, . Flaui numina 'Ubridis. Dum inem tunis testim adumant e

Robertum callimus, Caesaris impi, Pelimitem a nisi Nam rambos existens Notus. In ille hin mono barbarus petu Terrarum dominam hanc es supersim rim

Fer perdere, σὰν Tentabat acinusserum missum impavido pius amisia Sistens indomi ena licenti

Seruans purpureos patres.smc pracipiti plenum Fusaliae

ciuilesque acies cimque Hetruria Sedanspectora,AE ius

ibi in rcii

Sux est, . Pati Depater. Vnde hispro meritis meatiensiugi

78쪽

strueque alte umeruiura dat bibis e Gens Etrusca ,si res

Nato, atque imperium dedit. Sulaeo bellipotens, progenies Deum Templa inimania qui marmoribusscri Gudis thuricrema, alti c equent quae iuga Caucasi is Tu NiA auricomum ἐvertice Apollinem Sebethi irri ad murmura irri. Ducis Parthenope alma τι , is. Discat Pierium 1nelos. cum remothara nobilem eburnea

Petrarcham, thalamosuscipisaureo, siuem mox Delphica laurus Giaxit Romuleo infro. c. Haec illi, auφια te, munera contulit glamastra ludiorum, P Latium ferax de fimus P claro Lambit sera vertice.

CV M hoe Roberto rege, Vicecomites Mediolani principes contine ter bella gesserunt, quum η pro Gibellinae faetionis dignitate, ille de

Guelphorum salute atque potentia dimicarent. Horum itaque principraveras ima ines suo ordine libuit collocare , Ut tot iamiarum varietas sim unum a ctum exposita, iucundiorem spectantibus assisat voluptatem. Nullis aliis ex ipsa temporum sei te permistis, scilicet ut aestimatione inge niorum, rerumque a singulis gestarum quid Physiognomus ex lineamen iis indicet atque promittat, Viri elegantes ex tanta vultuum diuersitate coniectando deprehendant. Ob id vero imagines breuit imis elog is monstrabuntur: quoniam singulorum vitae pecaelari volumine iam pri dem a nobis perscriptae editaeque sunt. Ab Othone, siquidem qui huius imperii fundamenta iecit, usque ad Philippum. in quo famissiae lFicinia progenies defecit, enarratis rebus gestis exprellisque moribus, nihil interisciis temporum tractu, accurate descendimus.

Otho Archiepiscopus. '

IC vir praealto ingenio Sc incredibili constantia ad nullas aduersae infestaeque fortunae contumelias intacti animi 3 vigorem unquam dimisit; quum inimicorum atque hi -stium insolentiam longa patientia superaret; saepeque bel- lo victas , 8c diu exul SI inops , una indomiti animi m rum Ggnitudine spes sitas vel maxime prostratas erigeret. Pons Mauta aerumnas victoriae composiactus seri videri potui quino

79쪽

aduersarum partium duces bello captos in potestatem redegerit ; 8c con dito atque egregie confirmato in nobilissima ciuitate principatu, Mat thaeum ab insigni virtute Magni cognomen meritum , numerosa milita rium iuuenum prole florentem, successerem reliquerit. Visititu eius ima go sumptuose depicta in magno conclaui Anglerianae arcis, i Decuma na vi storia de Turri ius parta, pie is adhuc incorruptis expressa ho

die spectatur.

IANI VITALI s. Mamianimi Eseroes Lal a ipotentis Othonem Id es dius Insub n ccipitetnter Ῥοs crynflue comantibus *mbret fudisti casiis tempora, Et dextram diuis operatam armat perbi sis con triosul me . .

80쪽

LIBER II

Fortibus ut Fabis mixtishmgin camillis Stet inter alta I ei a. Ille quidemsimi is decorauit honoribus orbem Dux forti forti bimus.

Matthaeus MagnUs.

ATTHAEus cognometuo Magnus, sim uningenii grauitatem, indomitum praestantis animi vigorem, Scprudentiam in explicandis cum ciuilium tum bellicarum rerum difficultatibus incomparabilem praetulit, per omisnem aetatem Othonis maioris patrui virtutes aemulatus. Hie mult6 plura conlilio quam vi aut armis seliciter ges.st. Sed qui inuiditas erat aduersus omnes auaritiae & voluptatis morbos. vni inuidiae vir sertissimus ita succubuit,ut occultorum inimicorum dolos&propinquorum insidias non effugerit. Eieetas enim patria & princi Patu ad Benacum lacum Nestate quidem miser, sed rediuiua spe & rindfustorum conscientia beatus, expediauit Henrici Caecinis aduentum, a quo , eduetus in patriam, eiectis Turrianis, dolo an casu incertum, pristinam Principatus atque potentiae fortunam recuperauit. Caeterum prolatis imis perii finibus,partoque spectata virtute Magni cognomento,in extremo vi tae aetii sorex, oppressus ingenti cura atque periculo, eiurauit imperium, idque liberorum virtuti regendum reliquit. Ingruebant enim tum arma

Roberti Regis Iohannisque Pontificis maxime metuenda. Inde secestit insiburbanum dolore contumeliae, quod eum Ponti sex sacris interdixisset, quin alioqui Christianae pietatis obsiniantissimus haberetur. Decessit tibi integris sciatibus claudentibus illi oculis quinque liberis, quod migranisti e vita incomparabili selatio fuit. Caruit tamen honore sineris & s utichri; quia nefas esset damnatum a Pontifice palmi sacrato in loco tumula.. o. Eius emeties Modoeciae in templo maximo spectatur, habitu pore IANI VITALIS. Tu iure optari ortissme uiueresilia Nostris venenis pharmacum,

Te diolani turres te moenia mille Virtute, te ublica Cum hyiderio memorant,pώμrease Mutaris auro secula,

SEARCH

MENU NAVIGATION