M. Valerii Martialis Epigrammata, ab omni rerum obscenitate, verborumque turpitudine vindicata. Opera & industria Emundi Augerij Societatis Iesu Theologi

1쪽

Ex Bibliotheca Mori Coll. Rom

2쪽

M. VALERII

MARTIALIS

EPIGRAMMATA,

Opera &industria Emundi Augerij societatis. I Es V Theologi . .

li incina Christophori Plantini.

3쪽

RE uis pinille o cautum est, ne quis aut haec M. V LMartialis epirammata, aut alium queseuis Auct rem approbatum, impensis studioue Christophori ιPlantini correctum, aut varietatibus lectionis illustratum, aut editum, citra eius voluntatem,a die cu- iusque nouae editionis Assolutae intra sex annos O- iprimat, aut alibi impressum importet , venalqmue habeat. Qui secus faxit, confiscationis librorum, α quinquaginta florenorum poena, fisco Regio ex Nuend multabitur: ut latius in Regio diplomate ex- pressum est.Dato Bruxellae x x v i. Mah.Anno Do-- mini cIo. Io. xxviii.

signat I .Fabri.

4쪽

REVERENDO, AC

sAYAE PHILIPPO II I S P. REGIA SECRETIs, CHRISTOPHORVs

E R M A c N I interest ciuri omnes Reip. partes,tum inprimis scholas pueriles r ae esse costitutas Nam nisi

pueritia pie, casse & fideliter e indi . tur, non video quid magni a viris e spectari possit. Est enim illa princia pium & seminarium quoddam omnium oldinu; quod ubi negligitur,ibi nec ecclesias bene doceri, nec Resp. iuste Sr legitime administrari quoti die experimur. Quare fatendum est optime de rebus humanis illos meteri Principes, qui pios & dinos viros liberalibus undiq; conuocatos stipen dijs suis scholis praeficiunt.' nae illi plurimum sapiunt, ia intelligunt extimes a ingenuarum artium doctrina perpetuam bonoru omnium imminere vastitate,&7 certissimi; exitium. Quato satius esset in hac plerosq; cura m- Cumbere,quam vel equos, Vel canes ad venandu nimis sane multos alere, vel inania populo spectacula exhibo A a re

5쪽

re. Quod si fieret,melius ageretur curebuS mortaliu , neq; tot profligatio simi perditissimiq; mores pro Virtutibus p ssim ab imperitis haberentur;

unde omne Vitioru genus tanqua eX

fonte promanat.Illa ut diiudicare certius possemus,scholς fuerunt a maioribus nostris institutς, in quibus tenora puerorum aetas bonis imbueretur moribus,& disceret discrimen hon storu & turpium, sciretq; nos iustitia non opinionibus, sed legibus debere metiri. Qus cum ignoratu ornm tim dicio vita caret, & Cyclopica barba ries existimada est, in qua quo impro. bior quis & immanior, tanto maiora fert praemia. Hoc cum non lateret Imp. Iulia- . num apostatam, vetuit, ne Christi norum liberi in Graecorum scholis doceretur,aut Homeri,Hesiodi, Pt tonis & ceterorum scripta discerent, ut liberalium disciplinarum cognitiaone destituti in ferinum sensum de

generarent duceretur tande com

modo quo ipse vellet, nimirum ad gentilium Deorum cultum, ad queChristiana religione turpissime pro dita transfugerat. Quod callidum eius consilium euentus haud dubio

6쪽

Comprobasset , nisi singulari Dei

beneficio Gregorius NaZianZenus, Basilius Magnus,&Apollinarius non tantum faciam, sed etiam humanio rum litterarii peritissimi impiis nefa-rh hominis conatibus strenuo obstulissent. Illi ut primum Imperatoris edictum promulgatum rescivissent,

multa partim soluta Sartim numeris astricta oratione ad Christianti ritum tanto artificio conscribebant, ut nisi vulgo plus vetustati,quam veritati tribueretur,ab aliquo veterum videan tur elaborata. Qia e cum iuuenturi publice pr legerentur fulicem fit ctum capiebat ecclesia. Nam illoruoratio Trum & verborum podere itilustris una cum vera pietate elegater;

diserte atq; dilucide loquendi ac scribendi rationem docebat. Et si vero

ex ethnicorum auctorum lectione in

loquentiam sibi insignem antea pararent ; tamen id periculo non car bat. Sunt enim plurima apud poetas praesertim, quae non tantum prosunt nemini sca& plurimum, si pueris proponantur, obsunt; quoniam do ciles imitadis turpibus & prauis omnes sumus, ut est apud Satyricum. Ita

7쪽

sere natUra comparatum est,ut pessima quaeq; auidius arripiamus, eaque tenacius haerent,quq cum aliqua tu pitudine sunt coniuncta. Hinc vide mus ouotidie iuniores ex Ouidio,Catullo Martiale,&ceteris huius farinς poetis pro gemmis, quae apud coS r periuntur plurimae, colligere stercora, & obscenissimis quibusque versibus pronunciandis tanquam pro uerbijs certare. Quo quid perniciosius quaeso iuuentuti, quid Christi,no nomine indignius 2 Quis noscit pueros eius quod sessiel imbiberint.

Odorem, Ut recentia Vasia, ad CXtr

mum usq; spiritum seruare, &, quod vehementer deplorandum, ad pessi-ina exempla, tamquam ad certam Vbrae regulam, suas actiones dirigere pQuocirca praeceptores tot digni sint verberibus , ne dicam vulneribus, quot istiusmodi versus suis explicant viscimili , & pueris ac innocentibus animis teterrimas sordes instillant. Neque enim illae, ut e vestimentis maculae, elui ulla arte possunt, sed aute radices agunt, & cum aetate in V rias sese partes diffundunt.

B τ laudandi merit9 sunt Patres

8쪽

Societatis Iesu , si nullam aliam ob

caussam, saltem quod veram & m-ctam in artium praeceptis tradendis,& veterum scriptorum inteFretatione rationem teneant . quo nomiane hoc sunt consectui , ut ab ipsis etiam aduersarijs , & quidem editis libris celebrentur. tanta est illorum virtus, uitae sanctimonia & cruditio; vi hostibiis sit admirationi atque temrori. Minime idcirco mirum videri debet tam totque eruditos M litte

ratos ex illorum collegij prodire disscipulos. Habent ill peculiarem g nsum , qui nihil nisi quod doctum, castum, rectum δί simplex est ferat. Ideoque Martiali poetae quidem doctissimo , quia mollicula de parum

pudico digna homine toga erat in dutus, ostium pultanti nunquam aperire voluit: quem tamen postea denso velo tectum non grauate in tromisit, & cum suis propter inultos suauis Isimos iocos versari libenter est passus. Huius nunc epigrammata ab omni obscenitate sunt vindica

ta , ut a pueris innuptisque puellis sine ullo incommodo legi possint. quae cum tui nomi*s compellatio-

9쪽

extaret pignus summae obseruantiae erga te meae , M inuitamentum per petuac Vesu tatis in me tu . enimue

ro Hispanum poetam qui quasi suo postliminu Aure, in Hispaniam erat remittedilh cui potius quam tibi co mendassem , qui & ipseHispanus es, opani liberaliore doctrina excul rus Z Vale Antuerpiς Kal. Ianuar.

Anno viminei partus. CI . D. Lxv I Iu

10쪽

LECTO R I S.

I s c o dubitasem, amice mctor, ne hunc tu laborem n

strum, quantasiunque est , aquii consulturus e ses, ct iniu quorundam hominum inrejciendis, damnandisci nullo. discrimine ijs omnibus,quae nouitatis lectem quin dam prae se ferre exictimant, confiuetudinem nobiscum improbaturus, omnem prosecto confiiij nostri de castigando Valerio Martiale rationem tibi pauoius explic seni. Sed quoniam non ignora , quam mala, quantam1 pestem quorundam poetarum carmen impurum, ac turpe in Remp. Christianam

vortarit , ct in dies, nisi diuino aliquo consilio prouideatur, importaturum sit, mihi sti fuit, si

occasionem, qua hic auctor repurgatus est,intellige- Erat in ordine nostro vir moribusgrauis, ct omni scientiaru genere per eruditus,insicribendo voro carmine, ct iudici, acerrimi, ct mira facundia, andreas Frufus, qui superiori anno, non mediocri, ut quibusdam visium est, bonarum artium iactura. vita excessit. Is diuinae caritatis ardore succensius, digro imo eruditissimorum virorum consilio, ac auctoritate permotus, Valerium Martialem primum nam post idem de alijs si facturum ster ut9 in manus sim sit, quod ille iis, qui poetica Tmlta polum deponere, potissmiumst utilis a s Oc