Dissertatio inauguralis historico-medica de Antiqua Medicinae divisione in διαιτητικην, φαρμακευτικην et χειρουργικην. Quam...pro gradu doctoris...publice defendet aucotr Martinus Iacobsen...

2쪽

THESES AD DISPUTANDUM.

I. Nihil fortasse medicos magis latet, quam natura se-

II. Perpetui febris a causiis internis ortae quasi comites sunt horripilatio, pulsus Vel OX, et calor. III. Sola tamen pulsus velocitate medicus febrim adesse iudicat. IIII. In statu morbi corrupti, qui post febrem et haemorrhoides turbatas minatur, maior spes fulget, febrem, quam haemorrhoides reuocandi. V. Hydrops ex visciditate et metastasi febrili, dummodo Viscera nondum grauitis laesia, E dulc. leuatur. VI. Veteres medici in distinguendis constituendisque Pulsiium generibus et differentiis nimis copiosi fuerunt et subtiles. VII. Dissicile dictu , quid in corpore aegroto eueniat tempore aut quo pacto fiat, ut vincatur

morbus, natura iii perior sit.

VIII. Mirum, lienis usum et furictionem medicis nondum innotuisse satis, cum tamen et Anatomia et Physiologia tanta hodie augmenta ceperit. VIIII. Quamuis hodie, quae est seculi nostri felicitas, nouis illis inuentis , ut sanguinis circulo , aliisque rebus Veteribus ignotis uti liceat, multum tamen abest, ut morbos et illorum effectus a priori intelligere possimus. X. Schirrhus est rumor durus et indolens. Cui si dolor accedit, cancer Oritur. Cancer itaque ascirrho non nisi dolore differt.

3쪽

MONSI EUR

MONSI EUR

4쪽

MARTINO IACOB SEN

IOANNES TRAVGOTT ADOLPH

M. D. ET P. P.

Eiusmadi sane prodidisti iam doctrinae τvAt Oeeimen, quo

dudum exspectaueram, qui Τr Tvosque noram amores La'tii Graeciaeque Deteris, unde scientiarum omnino primordia ad nos promanarunt. Etiam nunc bos fontes adire iuuae quam maxime, quos posteritas quant muis sera nec exhausit, neque siccabit unquam. Sed plurimos rorum temporum abferret itineris huc di Eis taedium, atque paucorum eis ctatur pervicacia. Habentur autem praesansiora, quae rara. Eximiae proin Laudis commendationem Ttalmet IPSE, parau, si, dum, quibusnam 'ibus circumscripta processerit ars medica pristinis illis CELsi temporibus, post aliorum Gregio rum virorum operam, iterato inqui uisi. Erunt forsu, qui totius artis exercendae onus censuunt maius, quam quod unius perferam sumeri. Et iidem illi colligere hinc pergent: quemadmodum hodie sua bene relinquunt mediet elisurgis Ea vir,

5쪽

otrique vero pbarma voeis adaeque seius ivsituti commodus usisse procul dubio prudentiam seculi CELSIANI. Quin δε-lius 3 lirurgiae peculiares modo partes, ceu oculariam, demtariam, obstetriciam . htho micam et ossium curatricem, . celebribus in urbibus, magu0 artis emolumeΠto, a singulari-AIs ex rceri viris, qui hac ratione excedenti mi facti aliis vel spem imitandi praeriperent. AE tamen hi ipsi ocularii, dentarii stat ob etricii chirurgi absque omni chirus iae comedicinae reliquae sci*tig tantum abes, ut excellere polint, ut potius plurima inconsilio et male forent perpetraturi. Quanto minus calleret medicus, sanitatem recte tueri sine' cognitione aliqua obirurgiae quippe cuius lumen abditorum tot maArum initia, progressus ac sines illa rat. Mancum ergo et mutilum tradidissent latrices sudium ipse icti artis modendi antisites nisi discipulos suos diaeteticen , Ibarma-ceuticen et chirurgicen docuissent, quunquam totidem diuersas doctrinae uniuersae quas regiones condiderint. Aliud tamen esste , facile inradigitur, in his doctrinae amplissimae regionibus non hospitiem agere, aliud, ceu indigenam omnia et singula penitus nosset, aliud item rem scire, aliud, exer- eitii dextri facilitatem consecutum esse. Magnos magna decent, et excitata noscuntur ingenia, quae sudii calcem minus breuem sed Angi decursus sibi Aune. Quo ipso nomine

Tigi denique plaudo inter celebritatem nouorum honorum. Scis meum animum, quo forte commendatus Tl Bl haerebo.

6쪽

MARTINO IACOB SEN

SUM MORUM IN MEDICINA HONORUM CANDIDATO DIGNISSIMO. PAMILIARI AC NECESSARIO MEO AESTUMATISSIMO.

IOANNES AUGUST 'S MATTHI ESSEN

Ita mihi, quae opto, omnia felicite; contingant, ut quae Tisi hodie summos in Medicina honores capessenti Acam, non repor. D. Gra tulerne hos Tini honores, an laudent, praedicemque δε et si, quae lata- dari praedicarique vix unquam satis a me pse intelligo Τ Mutrum faciam. Altorum namquae adeo si vastat e adeoquo tritrem, eo ut si uterer scribendi argumento ne et aetni et ipse mihi mola iam crea, rem, verendum sit. Alicrum vero eiusmodi est, ut laudes TVAS TvA que in me merita praedicare nequeam, quin humilem me assertato' rem Mures ut ex simaturi. his enim mihi crederet, iustis TvAM doctrinam laudibus extolgenti Trque ex animi mei sententia amicum ius meis fratribus V in Ne mea Ditia cariorem dicturo' Cum igitur utroque scribendi argu nonio me videam desilutum, nihil restat, nses ut quae Tasi quantumvis oudire recusanti saepe privatim dixi, ea nunc puditur repctam, confitear quo, me nimirum, cui mortalisma cum in litteris, praesertim horanioribus, tum Di ceteris, sitiae ad amicorum ista pertinent, plus deberem quam ῬiBI, habbre neminem, meqτις tu de per omnem vitam meam aevi futurum sudio Ustmum. Vale. Dabam Helvi dii VIII m Sept. MDCCLXVI. VIRO PRAENOBILISSIMO ATQUE DOCTISSIMO

LAUREM DOCTORALIS CANDIDATO

LONGE DIGNISSIMO AMICO iNTER PAVcOS SVAHSSIMO

CHRISTOPH. AUG. FRANC. HEVMANNUS

IC optatissimam hancce occasionem. animi mei in TE Obstrictissimi declarandi eo lubenti us ori ipse, quo gravius amicitiae es montentum, omnia, quae amico eveni t fausa, propriae sibi ducere fortunar. suid igitur mihi iucundius unquam obtingero potuit, quam

7쪽

amlam in cathedram adscend rem, summisque in arte salutari honoribus omnium sane applausu coronandum concomitari. Gratu ritaque FlBI, Amice suaui me, lauream docto km diu iamiam promeritam: Gratulor omnibus aevis, de honore, qui ex doctrina, qua ornatus es eximia, in i yses redundaturus est certissimus. Gratulor patriae TvAE de medico, qui scientia civium fallitatis conseruandae missaeque restituendae imbutus est perampla: Gratulor denique et

mihi de amico virtutibus aeque ac doctrina exornato. . Reliquum quod est, omnia omnis generis bona largo in TE de Lant rivo, optimus itibeat Deus. Vivas μι Duus terque quaterque felix, mihique tit Wmicitiam, qua hucusque me es complexus, confervet, summa meorum est votorum. Ad me praeterea quod attinet, meritorum rassor'. m sem per me fore cultorem persuasum habilas opto. Dabam Helm adii AK. d. 2Τ. Sept. VIRO PRAENOBILISSIMO AT VE DOCTISSIMO

MARTINO IACOB SEN

ΜΕ D. C. ET OPP.

Mihi nomen veri amici deesset, VIR PRAENOBILIS-sIM E si hanc occasionem, cum praemium eximiae Tu AEdoctrinae summos in arte salutari honores capessis, Τ IBI animi mei adfectus publice declarandi, aettiis arripere nollem. Intelligo luculenter benevolentiam in me ae V A M , cum in eo, quod Iublice edis, praeclaro eruditionis aevAE necimine dissentientis mihi munus dedisti. Persuaseum habear, hoc munus, magis ad a, mirandam egregiam svAMicientiam quam ad refutandas non sias Theses TvAs, a me accepinna esse. Gratulor itaque TIBI, Amice dilecti mel de amplissimo Doritoris gradu, quem TIBI Gratio a Medica 'Facultas attribuet. Ma se virtute TvA eso, revertere in patriam feliciteri Umnia ΤIBi prospere succedant, DEVs T. D. M. largiatur TIAI numerosa 1 annorum seriem, ut diu sis patriae TVAE Malus, diuolendidae Tamiliae aevAE decus atque ornamentum, diu, denique amico

Vale, faveque mihi aevi etiam absentis studiosi mo. Dabam in Academia Iulia Carolina, die XXVIII Septembris A. R. S.

MDCCLXVI

8쪽

MEDICINAE IN TRES PARTES

DIVISIONE. s. I. t humana omnia, minima maXima, mutationi temporumque vicissit dinibus subiecta fiunt: ita scientias CVoque, cunctas ' sua lasque, ei-clem huic mutationi minime eXe PlaS esse , Omnes omnium disciplinarum historiae docent. Vt enim omittam reliqua, quot et quantas mutationes, transformati

nes, quin dilacerationes passa fuit illa ipsa reli A qua

9쪽

quarum disciplinanim ' eluti magistra, Philoso Isaia, quae a multis variis ille, quos habuit, a linoribus modo corrupta , modo etiam-emendata . .

sic fuit; ut longe alia, quam habebat Olina, facie

iam nunC appareat.

. II. Idem igitur rei medicae accidisse, eo mi Us est mirandum , quo masis hanc cum illa quondam arctissime comi δ am fuisse, constat inter OmneS. Quin etiam nunc metem nostram philosophiae partem non inepte dixeris, quantumuis per tot iam sectila seorsium et tradita a doctoribus et ab alumnis percepta fuerit. Quum enim rerum corporea rum scientia philosophiae pars ea sit, quae in eo Poris cuiuscumque demum adeoque humani quoque OMOνΨιαν inquirat, eamque explicet; non Video, quidni omnem rem medicam ad philosophiam quodammodo referri posse, recte existimem. Ex quo inteirim medicinam a philosophiae studio separauit eamque sibi posterisque sitis seorsim tractandam putauit Hippocrates vario modo, diuersisque' temporibus haecce ars et desinita et diuisa fuit. De definitione autem dicere cum ab instituto meo' alienum sit, adeoque nihil attineat, de sola diu, sone quaedam nunc disserere mihi liceat.

lam Vero artem medicam, cum a Veteribus, tum a recentioribus Varia ratione variasque m

10쪽

- III partes diuisiam fuisse, neminem fugiet eorum, qui

vel mediocrem aliquam historiae littexariae medicae operam dederunt. Praesertim Veteres in constituendis medicinae diuisionibus copiosi fueriint; quod intelligere est cum ex aliis eoimm libris tum ex eo Galeni, qui ct artis medicae panibus inscribtur. Quarum autem veterum diuisionum nonnubiae videntur paullo obscurioreS, aut ita certe coi paratae , Vt non facile intelligas, quomodo accibpere ea S aut interpretari oporteat. l Quod non aliunde ego dixerim, quam quod Veterum cum Graecorum tum Romata O m monumenta partim periere integra, partim vero ad ΠΟS misere tinneata, adeo lite manea peruenerunt, Vt saepe nec auctorum, quorum scripta habemUS, nec ipsarum discibplina m ab ipsis culcanina Vera ratio satis perspicue hodie percipi queat. In his interim antiquis diuisionibus explicatu haud 1acilibus recte fortassis numeraueris illam medicinae in tres p/rtes siue dbduectionem siue diuisionem, qllam prae ceteriS et'. iamc EI SVs habet praef. in libr. I. Vbi iisdem, in-' temporibus in tres partes medicina disicta est: Ct Cna eis et, quae Oiectu: altera, quae medicameraris: tertia, suae manu mederetur. Primam

fecundam OMNI ακευτικην , tertinu λει Et in Graeci nominauer t. Hunc locum sita premi dii Cultate, aut ab omni certe obscuritate non esse ibberum, nisi per se intelligitur, ex dissensu tamen eorum apparet, qui ad eum explicandum aggressi sunt. Varii autem iidemque magni nominis viri in A et assi