Ad criticam dissertationem de abusu chinae chinae mutinensibus medicis perperam objecto a clarissimo quondam viro Bernardino Ramazzino ... responsiones iatroapologeticae Francisci Torti medici Mutinensis

발행: 1715년

분량: 201페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

171쪽

x61 RESPONSIONES

Seposita itaque illius auctoritate Clarissimo fortam Rammtino suspecta, seponamus quoque omnem considerationem de quovis concursu Bilis ad Febres Intermittentes , & de quacunque illius dystrasa , dc

motu , tam fermentativo , quam progressivo dcc. ; quem progressivum laudatus D. Zendrinus Circularem statuit, Venarum Meseraicarum ope, fretus experientia Reverhorst, aliorumque nonnullorum Λnatomicorum, praeeunte Borelli ratiocinantis conjectura. Eos tamen sui hoc obiter innuam , unde aliquando speranda solutio non contemnendi Problematis eos inquam rejecit in sua Historia Hepatica anno Irra. edita accura-

tissimus Anatomicus . idem pariter & Amicus D. Io: Baptista Bianini

Part. I. Cap. II. f. Ir. pag. 32. his verbis se Multo minis per venas mesevaleas refugitur bilio us hie humor, ut inde per eas in Portam id rivatus , hine per Hepo rvrsus in Ductum excretorium , Θ Intesinaeon ens, Cireviationem habeat o suam per viscera abdominis , aemu- Iam expositae salivariae circulationi per viscera , o sanguinem ; quan-stum Ierunt Μodernisum aliquaItum insomnia dc hic asserisco notat in margine Io: Alphonium Borellum, Nuck, cc Reverhors l) Nam prae sterquamquod in Intesinorum cavitatem non hiant Meseraseae; nil contra Circuitus leges , ω animalem Machinam dejommius excogitari potes bi- Iiose hoe motu circulari; ut vel Medicinae initiatis patet. Haec citatus D. Bianehi. Λmicus ille mihi; Amicus D. Lendrinus; nec dubito, quin atrique, non minus quam mihi, amica futura sit Ueritas, quotiescunque eorum alterutri obtingat, illam e tenui, qua etiamnum obvolvitur, caligine , educere . His ergo dimissis omnibus , mihi potius esset e re, Hrpothesim ipsam Cl. Ramazrini de salsi,acido Fermento febrili propius examinare. Eam nihilominus in pluribus quidem fortasse non comtemnendam , sed quae suos in plurimis aliis patitur Manes , ego hic in obsequium Defuncti minimε vellicabo ; ne videar , ut ab exordio jam dixi, velle me luctari cum Larvis. Id unum rursus diluiram , si liceat; quo nempe jure dieatur hiemina China corrigere Fermentum ae dum, aut suis acidum , tanquam Causam Intermittentium Febrium, cum ex adversis . t . dictum iu rit a Uiro Cl. , humorem arrabitarem , seu melancholicum qui dubio procul statuitur acidus ab admittentibus haec, & similia Veterum cominmenta in non auscultare huie Febrifugo . Quod si vere China China agat in Febres Intermittentes, easque depellat, in quantum Fermenti febrilis falso-ae vi morbosam crafim invertit , ex ad novos motus f Miles excitandos impotentem reddit , totamque vim suam exerit intra ωentricatum quem nullo pacto irritat, aut laedit , sed prae amarore suo poti sis roborat parum terὸ, aut nihil operatur in aliis locis extra ventriculum , ut modo conjicit Vir idem Cl.; prosecto nescio , quo pacto ea per modum operandi tam blandum , tamque tutum , cujus modi est simplex immutatio Crasis Fermenti sebrilis ventriculo inextins entis, possit de tot malis, de tot noxis alibi recensitis suspecta reddi, ac dici sanguinem figere, viscerumque Obstructiones, & Cnobexias inducere ; eum ad loea extra Ventriculum sita non extendatur , ex ejusdem Viri Cl. effato , illius activitas.

172쪽

e Pr o Perioriea, postea Continua oee. Quotiescunque Febris. primό Intermittens, moκ Continua retemo facta de illa enim, quae continuitatem essentialem adepta jam sit, mihi sermo non est in quotiescunque , inquam , Febris hujusmodi post assumptam dosim congruam minae chinae, ad plures adhue dies perset , Θ tantum paulatim sol

vatur; ultro concedo , nec quicquam admirandi Contingere in curatione illius hoc pacto peracta, nee Chinam Chinam mereri , ut illi asscribatur sanationis gloria, tanquam iners, & effoeta ea fuerit; quemadmodum pluries protuli in Tractatu meo , videlicet pag. II 6. , yy7. ,ss ., ε 3s., &-Ast in hisce Febribus, eonti τue quidem ut nuperajebat ex Sylvio Cl. Simonius in AEgrum vexantibus, ted non ideo vere Continuis; in quibus nempe viget adhuc primaeva Intermittentium con- . ditio , i piumque adhuc irae valet Periodicarum speciale Fermentum, etsi par xysmorum consulio veram continuitatem simulet; in hisce inquam Febribus , sive mortem proximam , ratione cujusdam adjuncti ternicios Symplomatis , sive acutam , malignamque metamorphosim, ine & mortem quoqud , seriuscule saltem , minitantibus, exhibito, ut decet pro varia casuum exigentia, Peruviano Cortice , non paulatim, sed illico, nempe intra biduum, aut triduum succedit salus , aeque ac si in veris Intermittentibus, ut laid diκi in responsione ad β.-lit. c. Id autem evenit tui me rursum nonnihil explicem quia in istiusmodi sebribus per accidens tantum, hoc est per productiones, aut Imtempestivas renovationes , & communicationes par xysmorum Conisenuis redditis, non sermentum quoddam sanguini ingenitum, quod Corintici refractarium est, peerat , ut in Continuis ab origine talibus ; sed illud tantummodo, quod eidem sanguini per crebras, de repetitas vices aliunde accedit , nec tamen qualibet vice integre absumitur , sed s eundam quasdam sui portiones haudquaquam subactas paulatim in ipso cruore contubernales agit radices, mini md tamen indigenas; unde assidua , sed praeter ordinem incidens , sebrium protractio . Hujusmodi idcirco radices nondum firmae, sive istae sermenti extranei reliquiae sensim aggestae, haud difficulter evelluntur ope Corticis , etsi fortasse in illas non immediatd amplius agat ipsemet Cortex, sed solum mediate;

quatenus nempe suppetias, unde alimentum trahunt, & quo per interceptionem paroxysmorum sublato arescunt illae , omnino prohibet , arcet, ac destruit: adeoque consecutione quadam ipsam febrium etiam mitialium fortuitam continuitatem quam cito , ac plane admirabiliter delet, ut situ, satisque, ut reor, dilucidd explicare haec omnia conaistus sum pluribus in locis Therapeui. meae , praesertim Cap. 6. & 8.

Quod si miranda haee non observavit Cl. Λuctor ; neque mirum mihi, ea non fuisse illi observata: si enim in saniori aetate nullo pacto in Febribus quamcunque continuitatem adeptis, exhibuit unquam Peruis vianum Corticem ; in juvenili vero nondum mos invaluerat, praesertim apud nos, uti Febriiugo hujusmodi, aut hisce e bus , aut hisce modis ; quandonam quaeso potuit ille quicquam admirandi observare in hae materia λ Si tamen non observavit , aut se observasse non inemiis L a nit,

173쪽

164 RESPONSIONES

Bit, ne in Curationibus quidem eo mihi socio absolutis; id saltem faelis V poterat in Historiis meis observare, toto ferme Libro quarto descriptis , ipisque restitutos AEgrotantes etiamnum bene valentes intere gando pro libito , de citissima illorum post assumptionem Corticis san, inte acquisita, ore ipso tenus certior fieri.

s. 47.

DUm haec ad Te scriberem , ca9 allata es mihi 'L

Iula, quae funestum casum Comitis Torricini, Serenissimi Ducis Guastallat Ministri , reserebat . Vir iste

parva febre laborare coepit , ut vix annotationem sensi bilem haberet ; modico Cassim a Medico familiari purgatus est , ac alterantibus ad universalem purgationem disi ponebatur . Medicus alter maioris autoritatis accessit, qui Chinam Chinam proposuit , ut aegrum ad solitum ministerium , quam primum remitteret, reposuit alter sibi non satis tutum videri impurgato Corpore hanc febrem

velle abolere, sed praevaluit consilium , quod citam sanationem pollicebatur. Exhibita China China, modo in tota substantia, modo in vino infusa , sed parum fausto successu , augebatur enim febris in dies , facta manifeste continua , sed die et O. nequitiam suam aperte prodidit, vocati illico h vicinis regionibus alii Nedici, sed Vir ille inter Medicorum controversias misere oppetiit. Casus huiusmodi , hic di illic identidem occurrentes, cb9 sive ob remedii improprium usum , sive ob eiusdem occultam malitiam, in causa sunt, ut Peruvianus Cortex a Doetis Seriptoribus, veluti ceὰ Milliso, Umullera, titulis parum

honorificis vocitetur. s a allata s mihι epistola 2e. T T Μutinam corrigat Cl. n

ster Auctor, Guastaliam ple ctit ἔ pareitque nemini , ne parcat Cortici . Mihi quoque allata fuit haud absimilis Epistola , funestum videlicet eundem eventum apportans, data sub die ret. Novembris anni I r I. , octo nempe vix elapsis diebus ab obitu Nodi illius Viri. Annexa insuper aderat nistoria Mor- hi, quotidianum tum Febris, tum Curae progressum describens, sic

174쪽

quatuor Assidentium Medicorum nomine firmatar quae quidem in pluribus non exigui ponderis circumstantiis discrepat a narratione summarix Viri Cl. . Meum non est He inquirere t mihi etenim , etsi super hae ipsa re expresia requisito , semper a munere Iudicis abstinendum

duxi meum, inquam, non est inquirere solerti indagine intimam naturam , aut speciem illius Febris , neque accidentia omnia eam conc mitantia, quae oblationi Corticis ansam, ut reor, rationalem praebuere . Hujusinodi enim examine minimd praevio , culpa semper vacare dixerim Corticem etiam inutiliter oblatum; quin Ae praescribentes Μedicos, qui auxilium suapte natura tutum , quamvis incassum sui persaepe aliis remediis adhibitis fieri leti rationabiliter tamen tentavere, praeeunte Morinno, abiisque Scriptoribus , praesertim in circumstantiis praevisi forsan exitus , caeteroqui etiam funesti e qua de re Apologeticam propediem edendam esse ab iisdem curantibus Medicis, vel eorum saltem nonnullis , Responsionem ad haec ipsa Cl. Ramaaetini obiecta, haud obscuta subaudio. Quae eum ita sint, nequeo non admirari in Cl. Auctore rem confidentiae, dc animositatis plenam, dum ipsum tam lubrice , tamque praecipiti lapsu irruere intueor in damnatorium illud judicium suum adversils Viros illos egregios curatione functos , quos

apertae redarguere videtur imperitiae , aut ignorantiae: quasi ex ipsa Corticis oblatione mors AEgrotantis emerserit; nempe, vel ob remedii. ut subdit in contextu, immoprium usum : en imperitia Praxeos; vel ob evitam ejusdem malitiam : en ignorantia Bolanices ἱ vi cujus eos s

fellit orentia malitia Peruvianae plantae , Cl. Λuctori , quippe docti ri apprim8 nota. At bone Deus t culpari equidem quandoque solet de morte aegrotantium , etsi saepius etiam immerito , Remedium aliquod eκ se

multuosum, & magnum, videlicet in corpora nostra sensibiliter, ac fortiter agens. V. G. Purgatio, aut Venae sectio , tunc cum A ger, eaeter ut haud multum graviter habens, statim a Purgatione, aut Venae sectione ruit in praeceps, ae moritur. Sed cum ab assumpto reis medici nullam molestiam, aut turbationem sensibilem inserente, morisbns stadium suum ad plures , dc plures dies pro more absolvit, donec AEgrum sensim tabescentem conficiat , ut in casu , de quo agitur; magna profecto confidentia est asserere , ejusmodi remedii eulpi AZ-grum periisse: quasi, ut aiebam in Therapeutice me1 , idem sit mori post assumptum , imo longe post assumptum , ac propter assumptum

remedium.

Coepit autem hie osserri China China In substantia ad drachmam tantum nona morbi die ; cum scilicet Febris jam sensibiliter ingravescebat , adeout vereremur Medici , ne oneri diutius ferendo par esset AEMotus ; imposuitque terminum remedio in substantia oblato dies duodecima . Substituta equidem fuit die a 3. tinctura ejusdem Chinae Chlnae; sed & haec statim omissa . Interim circa undecimam Febris mitescere visa suerat, apparentibus in urina coctionis signis ; itaut in fine duodecimae Medicus novissim/ superaccitus A grum a Febre immunem asseruerit. Subinde tamen sensim recruduit morbus, qui vigesi-

175쪽

166 RESPONSIONES '

mI tandem die Patientem gravi senio, laboribusque consectum sustulit

Haec omnia me docuit recensita curantium indicorum omnium Relatio. Cur igitur lentus, .ac serior AEgrotantis interitus Cortici imis Iutatur antea exhibito , cum eidem Cortici recenter oblato non adisci ibatur unquam, me quoque conlantiente, lenta, seriorque sanatio

Cur illi potius haec culpa tribuitur, quam Mannae s hut enim Manna oblata , non Cassἰa vel sanguinis missioni, aut omissioni illius, quo niam de hoc praesidio Narratio silet, vel Consectionibus , aut Elix iribus calidioribus, vel Metoartico Lapidi, vel Vino, vel Aquae, qu

rum utrumque controvertebatur , vel aliis omnibus , quae usui fuere,

insontibus quidem, ut reor, singulis; sed jure potiori a rigido quopiam Censore culpabilibus λ Memini me dixisse alias, Corticem Peruvianum tunc solum sorsan obesse posse , cum suas exerit Uires , re Febrem sistit, sed depurat racem quam nempe satios esset protrahi diutius. Λt cum Febrem nequit sistere , ut nequivit hoc casu , cur eam dicamus deteriorem fecisse λ nniae meliorem fecisset , quae minae Chinae in

augmento morbi , absentibus coctionis signis , α tendente ad urinae vias excretorum motu , praeferebatur , aut illi praemittenda propon batur nova purgatio λ Minime gentium cert8 . Cortex ergo nec M.

brem . nec AEgrum sustulit . Si Fehrem sugasset , Cl. Auctor iliam optasset rursus , sed fortiorem , remedii loco . Non fugavit, nec prohibuit, quin paulo poti Ertior fieret. Voti ergo compos abunde factus, quid Cortici irascitur, qui ct Cardiacis, di Beχoarticis, & Febriiugis veterum , & Febri ipsi medicatrici locum , ae tempus de more ad c rationem fusticiens concessit, misian & impetravit pHaec contigere dum scriberet Vir Clarissimus i dum autem ipse haec rescriberem imo potios dum anceps adhue haererem , an scripta haec ante spatium trimestre sam condita promulgarem , allata es mihι Disola, quae casum , nedum periculosum, sed & praecipitem D. Augustini Tomasii, Plebis Massae Finalensis Archipraestateri referebat. Vir

iste die ax. Iunii retis. Tertiana Febre laborare coepit , quae primo accessu vix sensibilem frigoris annotationem habuit , eademque penitus caruit accessibus subsequentibus . Tertio paroxysmo brevem , quam antea praestetulerat , apyrex iam amisit , continua duplex jam reddita, cum anxietate, & inquietudine maxima, siti inexplebili, lingua scabra, urina crocea , crassa , pauca, dc lixiviali; usque tamen periodum servans , exacerbationemque , ac remissionem, quantum os obscurissimam. Admonitus ego , ut supra, per literas D. Morandi Medici curantis de periculo Decumbentis viri mihi coniunctissimi , illuc confestim trans- seror die 2ς. ejusdem mensis, hora ipsa invadentis , seu potius recrum descentis quinti parox visi. Tam gravis fuit hujusmodi exacerbatio , ut ind8 vita .Egrotantis in manifestum discrimen fuerit adducta siquidem praeter Symplomata praenarra ta supervenit sudor circa brachia, collum. & frontem substi-pidus, copiosus , viresque summe dejiciens , qui licet ad femora tandem nonnihil pertingeret ; nihilominus Febrem quam minimum levabat . Pulsus tunc temporis parvus iactus est, celer, di inaequalis, respir

176쪽

raso anheloia , urina serme nulla , subortusque tandem Singultus. Priusquam ramen is patenter se proderet, quod mox contigit, Corticis Peruviani drachmas tres ex Aqua Card. h. potandas exhibui hor1 quinta pomeridiana . Sex horis elapsis, mictio copi 1 insignis, colore veriue, Ac consistentia laudabilis subsecuta eli; quod animum addidit ad

duas iterum drachmas ajusdem Corticis statim ex Uino tenuiore osserendas, hora nempe noctis tertia. Μane hora undecim1, nova drachisma oblata est pariter ex Vino tenui , dc hora vigesima , alia iterum drachma ; tandemque , post administratum Eucharisticum Sacramentum , consimilis alia mane diluculo sequenti die , quae maioris amictionis dies esse debuerat . Sed dum in usum duceretur remedium , res omnes horridam, quam praestetulerant, faciem adeo insigniter mutavere , ut intra triduum , ea scilicet ipsa die , qua id futurum praedixeram , Febris a erit , critica simul erumpente urinae copi 1 . Repe4titum est nihilominus , post biduum vacationis omnimodat, idem Febriiugum ad praeeautionem , seu si dicere liceat sine Cl. Auctoris stomacho ad proh xi,n, quandoquidem omnis jam Febris evanuein rat ; primo quidem ad drachmas duas, die tertia Iulii; postmodum ad

drachmam tantum, duobus subsequentibus diebus : tandemque , interiecto octo dierum spario , rursus oblatum est Remedium ad drachmas duas die r 3. eiusdem mensis , deinde ad Semidrachmam per quatuor dies successivos . Λtque ita consumptis trium hebdomadarum curriculo unciis duabus Chinae Chinae, A er, tum statim ab omni Febre liberatus est , tum paulatim ab omni relapsu praeservatus.

Cuncta haee testari possunt viri Docti, & ingenui Finalenses Μedici, D. nempe Moranius curans, & D. Mansredus, qui pro sua humanitate me thidem in vult officii causa , ipsumque AEgrotantem gravissim8 habentem, socio sibi adjuncto D Ignatio de Grossis, Viro nedum literato, Ac pluribus nominibus spectasili, sed & Μedicinae Theoricae, ac Prael cae haud parum gnaro. An Scriptis Cl Ramathini ei ea vis ori a m omitis Torricina calculum Deild sint addituri unanimes Guastallenses Medici, ut mea circa hunc Casum asserta prompte roboraturi sunt. s res exieat, Finalenses; non longa, ut reor dies ostendet. b sive ob remedii ere. Hic pedetentim quaeso . Duplex haec

sevea, -- sive ob remedii immoprium clam, fite ob eiusdein peeultam malitiam, - ea non est, ut uno saltu queat tam iaci id transigit distant enim non parum haec duo ab invicem . oportet ergo omnino distinis guere inter malum usum , es malam ocealte Naturam. Primum, quod

ex praescribentis imperitia procedit , conreditur obesse posse ; debitis tamen additis limitationibus , ut pluries effatus sum . Secundum gratis omnino, etsi dubitati v/, hie prolatum, minim8 admittitur e nee nisi eum aliquo propriae existimationis , ac ingenuit iis detrimento . potest quisquam viri ister asserere , quod clam , 8c occulte noceat id , quod evidenter , etiam quandoque clim mirilis apposite usurpatur , prodest . Innocentiam intrinsecam Chinae Chinae latis me probasse puto toto seritie Libro primo Therapeutices meae. Sed dc post eam editam sanct 3 t

177쪽

quorundam, non febrilium quidem ἱ sed periodo nihilominus aliqua e

currentium , aut recrudescentium, praesertim de genere convullivo, experiundi causa quod a pluribus Classicis Auctori s ruadetur etsi mihi minus credulo minus pariter probaretur praescripsisse Corticem Peruvianum ad plures dies quotidie , modo ad drachmas duas , modo ad

sesquid rachmam, modo ad drachmam, aut semidrachmam , ita ut tractu temporis modici, puta duarum hebdomadarum, consumptae fuerint unciae duae, aut tres ejusdem Corticis ἱ nihilque incommodi, aut damni AEgrotantes hu)usmodi suisse passos, etsi fuerint imbecilles, consumpti,& ad marasmum usque perduci i r imo potius eorum nonnullos , non Omnes tamen, insignem, di immediatam opem reportasse praeter ipsam expcctationem meam. Et quamvis, fateor, haud diutinum fuerit leva men istiusmodi, caeteroqui conspicuum , deinceps tamen longe levior, di tolerabilior evasit consueta morbi recrudescentia: eaque ipsa , cum recurreret, novo semper usu Corticis mitescebat. Quid simile pluries contigit D. Comitissae Barbarae de Et ossis, cuinius infrequentem aeque ac diuturnam aegritudinem hic per transennam innuere, haud inopportunum crediderim. Laboravit haec ad duos annos, necdum tamen laborare desiit peculiari quodam convulsivo Asthmate, cujus paroxysmus statis horis q&otidie a prandio recurrebat , per octo circiter horas serociter perseverans, cum serina, fictaque tum , inte ceptione loquelae omnimoda, contractis digitis, convullis oculis, tenui que, brevi, ac interciso ducto, erecta licet perpetuo cervice , dissi ruter spiritu. In vigore paroxysmi attonita , & krme immobilis evadebat ; post ejusdem paroxysmi solutiomm qualemcunque actorum Circa eam immemor , quippe Cmni sere sensu tunc destituta . Macilenta proinde reddita erat inssigniter i praeter morem obesi caeteroqui plurimum habitus sui3 quoad partes omnes supra abdomen, cum articul rum dolore, ac duritie, imo & ossium pectoris nonnullorum dis orsi ne inaequali; tumida aeque insigniter, ut assolant leucophlegmatia affecti , quo ad inferiores . Λ solo serme usu Corticis admodum liberali, cum amplius par non esset serendis paroxysimis , in ipso mortis agone illam constituere saepe visis , auκilium praesentaneum incantamenti ad instar, ut Galenus loqui consueverat , retulit ea non semel . Redibat tamen, sed admodum mitior , post modicum temporis morbus , irrita remedii repetitione, a cujus usu propterea, cessante sensun insimul oceasione, congruo pario aliis quoque remediis loco, jamdudum cessavit, eo usura tantum in majoribus, ii sorte redirent, angustiis. Nunc temporis , in statu licet valetudinario versetur jugiter , atque nonnihil

aegrius sit illi ad vesperas quo ad tussim . di quo ad spirandi modum , nec nisi elata cervice queat decumbere in lecto, & quidem ad aliquot

tantum horas , illam tamen, quantumvis adhuc excarnem , sed in artu bus pariter inferioribus talem, nec amplius tumidam, revixisse dicunt quotquot laborantem videre : quod di ipsa late fatetur , testaturque cunctis domi, & non raro extra , matutino tamen tempore , ac se isto quoque die , illam invisentibus . Sic citra omnem noxam , imo non

eria levamen evidens in circumstantiis adeo dissicilibus liberaliter usurpatus Diuiligod by

178쪽

patus est Cortex : ut sileam exuberantem hujusce remedii consumpti nem, quam in nonnullis Europae Provinciis fieri notum eis, absque eo quod ulla , quod sciamus , reclamet insignis , quaeque iamam excitet

adversam, experientia.

Et ne longd ab hae Urbe recedam, recens aliud hie prostat exemplum in Sene jam ferme nonagenario , D. Febastiano de Gheraris, qui ante biennium quartana Febre correptus, epoto Peruviano Cortice, brevi, & facild sanatus est . Admiratus ille hujusinodi Pharmac thejon, sponte suli deinceps, dc absque Medici praescripto , identidem coepit idem remedium assumere: quo in hane usque diem sparum abest, quin assidue usus, ex in posterum constanter, ut asserit, siem per us rus, firmiorem sibi suadet se comparasse, &posthac comparaturum va-

Ietudinem . Tantom abest, ut noxam ullam ex occulta, quam metuit

Vir Cl. , illius malitia persentiat . Noxa igitur omnis , quae huic δε-bri iugo possit attribui, sola erit Febrium immatura suppressio ; quas siquis ideo nunquam supprimendas velit, nisi cum periculum, ne anceps quidem , sed certum , & inevitabile imminet , parum refert : neque enim quicquam plus a Medico exegerim ex debito officii sui, etsi quia

amplius consulam ex abundanti cautela.

Hujusmodi ergo est, quam hucusque sum persecutus , & quae t

ties obiicitur Peruviani Corticis malitia occulta , ω pernicialis noxa . Sed abigatur tandem musca haec importuna,

suae quamvis de pelle Viri fit saepe repulsa r

ut cecinit Homerus; turpisque demum haec, dc malitiam habens min me occultam loquor de malitia physica, nempe de falsitate , non demorali diluatur objectio , paritate ineluctabili adducta ; sitque judiacium apud ipsos Peruviani Corticis obtrectatores. Eja, sit hoc Febri-

iugum , vel possit esse noxium , tum ob improprium usum. tum ob oc

evitam simul malitiam , credaturque illi inesse haec ipsa malitia, & haeo noxa, quae nobis occulta est, cum verd nulla sit , solisque forsan a pareat Λdversantibus. Quid inde λ Illam certe non semper exerit; mille enim saltem homines in una hae Urbe, quae Criticae hujus Dissemtat ior is subjectum est, dc ubi a duodecim annis praesertim, Deo da te, periectissima , dc inculpata viget universalis salubritas ; mille in quam ad minus homines in una hac Urbe videre est, ex variis Febribus periodicis , a variis itidem Medicis una China Chin 1 curatos, modo, a duobus, modo a septem, modo a quindecim, modo a viginti retro annis ; & quidem digersi inter se se temperamenti, aetatis, de

sexus, Omnes vero etiamnum penitos incolumes, pluresque etiam illo rum ab ea curatione nullo amplios morbo tentatos : argumento satis firmo, dc cuicumque socium interroganti facilὸ obvio, quod remedium istud saepe saepius oceatiam , quam dicitur habere, malitiam non ex

rit; imo quod illam datis etiam vanis probationibus ex adverso ali tis exerit rarissime, si a septem lustris in hane usque diem Cl. R maZZinus , omnia callens hujusce Civitatis in hac materia , vix sex, aut septem sallacissimos Casus, mimis, ut autumat, selices, novit CODligeres

179쪽

lipere, aut ex scari; sed e1 sorte, qua quis Anguillas prehensas sibΤ e

manibus prae lubricitate elabi mox videt . Ergo , infero etsi paritas haec sit prorsus injuria Chinae mae lorage magis insonti j infero inis quam : ergo ad summum noxia est China China , de ob improprium

a sum, o ob occultam malillam , solummodo ut noxia surit, dc propter impropriam Qtim , di propter malitiaem occultam , seu mavis p tentem, into Chirurgica quidem Remedia Veis e sectio, inter Pharma is inica vero Fingario ', & praeter haec . Nareariea omnia ι Diaphoretiea veret talia &e. , ut & inter extrininctis apposita , Vciscantia,

Cainiea m. Ecquis enim tam perfricatae frontis erit uspiam Pmsessor Medicus, qui haec audeat inficiari, & Chinarer Chinam hisce remediis magis suspectam , aut periculosiam a flarere pSi liceret subducere calculum Atigrotantium omnium , quibus o suit Venae sectio, de Purgatio, remedia adeo Meantata, sed in Morinbis quibusdam , praesertim Acutis, adeo controversa, puta in Variolis, in Febribus Petieularibus , & tot aliis , ubi agitur immediatd de Corio humano; praeponderaretne, quaeso. ratione inita, illorum clades , quos Chirurgi Phlebotomon, vel Crater Pharmacopolae, vel etiam O ductus auro soporifer Bolus de medio sustulere; an eorum, quos China China inique dieitur interemisse λ Cerid pauci occumbunt , quibus aegrotantibus praescripta non sterit Venae sectio, aut Purgatio, quamvis saepissime non ob id ver8 objerint ; nonmmquam tamen ob idiplum quoque. Paucos vero ex iis interire observamus, quibus China China exhibetur; nec unquam profecto ob eam assumptam . Patet hoc fatis ex Therapeutice mea , in qua eandide eorum historias exposui , qui toto Vitae meae decursu in difficillimis iam, gravissimisque circumstantiis positi, eoque remedio, frustra illud me praescribente, tractati o

iere , cum contra mille subticuerim feliciter eodem sanatos in circumstantiis facilibus: patetque adhue magis ex Diesertatione ipsius Cl. Ramazzini, tot propitiis casibus a me allatis nil in ea valentis reponere; res enim ipsa loquitur: tam paucos vero , quodque magis reseri , tam vanos adversi exitus opponentis . Cur ergo uni Cortiei imputabitur mors paulorum gravissimi cert/ jam habentium; non ita vero Phleb tomiae , Purgationi , aut Narcosi mors innumerorum saepe non tam graviter assectorum λ Sed infaustos eventus, quos peperit Phlebotomia, aut Purgatio, propter assuetudinem sine rumore terra obtegit. Anne vero, ob fortuitos huiusmodi funestos casus, contra Catha tira, Venae sectionem , Opium dce. In vere vae acerbiores erunt elac landae, quhm contra Pisonem . Verrem , aut Catilinam vibrarit Cicero Et tamen non longi absimiles in hac Dissmatione vibrantur contra Corticem Peruvianum; qui nihilominus sellamsi tractu temporis illum nocere posse pertinaciter quispiam contendat prodest cerid stati in aeusurpatur: eum ex adverso Phlebotomia , & Purgatio, quae eκ Cl Ructore humani erestoris machinam infirmant potius , quam confirmaπt, statim certo debilitent; sitve in ancipiti semner, an in posterum sint profuturae. Quocunque ergo modo noxia dicatur , aut suspecta China

China; cum tamen temper minus noxia, & suspecta illa iit, aut fal

tem non

180쪽

tem non magis, quam Purgatio , di Venae sectio ; sitque ea saepius, atque etiam magis, quam Purgatio, & Venae sectio proficua Febres enim quam plurimas perniciosas saepissime sanat , quas minime novit sanare Catharsis, aut Phlebotomia eadem saltem fiducia , imo longe majore . debet illa in usum posse revocari , ac revocantur quotidie, secundum rationem quidem , atque utplurimum citra dissidium , cel berrima illa duo, & alia quaevis methodica Artis praesidia .

virtutem febrisupam , utilitatemque Peruviani Corticis a septem jam lustris fassus sit Elt mullerus pluribus in locis spro ratione Laltem e rum temporum, & proprii usus non adhuc plane completi vidimus nuper ρ. 33. Cunctatio illius alicubi nonnulla ; tum ob luspicionem

intempestivae oblationis, ae praecis , e5 quia minus tuto offeratur remedium invadente, quam recedente Accellione ; tum ob metum recursus Febrium, ignorata posteriorum temporum methodo tunc vere frequentioris; condonanda penitus 2Etati, Tempori, Regioni, & Consuetudini haud satis liberaliter introductae. Quam vero favorabiliter de eodem Cortice Villisius scripserit,

etsi ante annos abhinc quadraginta desierit vivere, non est cur per eX- tensum reseram; cum non paucos illius textus, ab Erasmo Bartholino, di Theophilo Boneto β. 43. lit. f. in laudem eiusdem Corticis citatos, nuper viderimus. Revera nullus forsan Scriptor primis illis temporibus

aequitis sensit de hujusmodi Febrisugo, quam Thomas Villis , unicum

tantummodo Febrium reditum , quem nondum inhibere quis norat, hic illic obtrudens. Interim tamen apertis notis testatur Lib. 6. de F bribus, illud est e unictim adhue repertum Febris Iu-tanae alexit emo ποῦ quod nimirum rutus , aliarumque Intermittentium parox mos , saltem pro tempore , inbiber oec. quod fere in omnibus paroxsmos tollit oecoita ut vix unus e centum Me remedium incasstim tentarii erc. quod noπιantum in Febre Iuartania, verum in aliis Intermittentium veciebus, quibuscunque nimirum aDrexta quaedam intercedit , cum fructu adhibetuν est e. , quod in quibusdam valde imbeciliis , ω lecto affixis fine praevia pharmacia Iesitarie sumptum effectus laudabiles procuravit oec. quo denique usi non pauci Guarrana laborantes , alacres , o vividi ad negotia quaevis expediti degebant, cum secus eneνυes, Θ pallidi iπIanguorem, oe vitiosum comoνis habitum redigerentur: in quem viti sum ci rporis habitum hodie redigi eos autumat noster Auctor , qui hoc Febriiugo in iis clem Quartanis utuntur. Quod si ergo, ut ajebam paulo ante, tum Villisus , tum Etimulierus de Febrium recur tu perinpetuo suspicantes , hujusmodi nihilominus curationem, tunc temporis veluti palliativam ab ipsis creditam , non modo non respuebant , sed admittebant libenter , S laudibus prosequebantur , ubi tantum morbi diuturnitas , fractae vires, appetitus deiectus, & id genus alia id ipsum suasissent; quar to libentius hodie , si essent in vivis , ipsius Febri fugiusum feliciorem admitterent ad Febres, tum Intrem Itentes, tum Fubeontinuas , vel Μalignantes , vel jam Malignas, dc perniciales, nulla que alia tandem arte, aliove remedio sanabiles Θ

SEARCH

MENU NAVIGATION