Carmen in victoria adversus Turcas ad Viennam Austriae

11쪽

Destituente latus, volucri se siderat aruis Diluvio, late trepidantem obsederat Vrbem. Neve reuersiaris vicini transitus Istri Proderet accessus, disiectis pontibus undas Abstulerat ripasque omnes custode tenebat. Illa malo ancipiti poterat vix obice portas Firmare, sibita muros vallare corona. Nam prius emissis campi in certamina signis, Rara laborantes custodia sepserat arces:

Sed neque viseeribus techiam diseluserat hostem. At sacer in trepidi quid non distrimine casas Movit ODES CALCHVS partes diuisiis in omnes Ille , sibi intactum quod praecollegerataurum, Protulit,is belli certos suggessit nisiis. Ille animos Lotharinge tibi sitffecit Maltum Inspirans Atauum, similes sermauit inachis. Ille etiam clausis sese stabducere muris impulit AUGUSTUM sparsas quo cogere vires

Posset Mimmensas auditas compestere turmas. Mollia sic olim refiagus conuertere colla Norat, inmedijs reflectere cursibus alas Parthus, Mattonitos perrumpere sortius hostes.

Prospera distessus , insipiratumque probarunt Praelia consilium. LEOPOL DO bella timeri Iactabant Thraces; nec sat fidisse Viennae Moenibus Ille aderat collectis viribus acres Instigans animos, pugineque accinctias apertae. Sed quid in Odrysios iam vallo, atque aggere septos, Hactenus intactos Equidem congressa surori Se tenuit Virtus propugnacula mille Extulit; ac Patriis, uicquid debebat, dc Astris, Perisiuit nomen 1ed iam pro luce pacisci stabat miseris , animasque impendere famae.

Omnia iam pridem clausi commercia lues Perdiderant penitus iam conclamata iacebat

Austrix captiuis Ister iam fluctibus ibat

12쪽

Ad mare, vix ausus vetitis accedere muris. Desuper innumerum nutantia moenia fulmen Soluerat, at subter per hiantis viseera terrae Proruerat turres flamma eluctata minantes. Proditor interius nocturnos sparserat ignes; Pollueratque illas, has interceperat,ndas.

Quid parta vires , nimiumque repostasib Aristo

Sarmatia; multis non satiar cura periclo;

Dissicilesque aditus . infidaque regna propinqui

Pannonis; Gotosaepastaincendia Campos

Ecce aliae clades, & belli plurima clausi Auctio; elliquias nondum dedocta priores

Inde lues, longus quos Mars non fregerat artus, Soluebat desecta, Fames, hinc viscera morsu Carpebat rabido; foedasque urgebat in estas. Hoc res summa loco poteratque essundere muros Turca fatiscentes , sed, cum sensisset Auernus Caeseris auxilium sessis properare cohortes, Sarmaticumque Ducem cassem distulit VrbiIniectare manum, potiturus moenibus, hostis Ante oculos; quanto nam vulnera nostra pudore Augere: quantumque suis decus adderet armis Sed iam tempus erat male prospera fata referri In melius. acitum non intellecta suorum Nemerat Numen rapidis talaria plantis, Concitaque incisis admouerat agmina castris.

Ergo aderanti mediumque selum, Fluviumque secantem Emensi instructo tenuerunt agmine colles Hostibus instantes; unde Vrbs obsessa videndam Sedabat aduersis inimicaque signa patebant. Aureus essemmi fulgebat culmine Coeli Phoebus; incusso galeisardentibus Orbe . . Dispersit radios, Campumque incendit, vin . Insequitur clamor, lateque e vallibus Echo Ingeminat plausiis percussbsque attonat agros. Conuertere oculos, vi re*onderericissim

13쪽

Vocibus Urbs hetis, fremim sed Turca profundo. Ille hostem propriae diffsum robore dextrae. Vsurum tenebris, Opertae munere noctis Credidit atque omnem iussit vigilare sub armis Barbariem murique alios urgeremiam Iam facilem, longas alios enerre catenas Vincula Germanis olim seposta lacertis Et, sugine cuiquam silperesset, iussit apertos Latius ire sinus; atque expectare ruentem Intra claustra seram, quo mox coeuntia clauses Cornua comprimerenti geminaque indagine cinctos

Hinc caperet Ciues hinc misos ciuibus aegris Auxilium socios bellumque abstaueret omne. Quanta sed insanas lusit fiducia mentes lIpsa minus puri, vel primi tempora selis odisset Virtus, nedum fligisset ab umbris. Luce palam res acta Viris; timuitque latere

Victomi, hesterni durarunt prodere martem Instantem litui; vicinaque fata monere; Singulus internum quamuis contenderet hostem Austrius & valli cursum compesceret agger. Ergo ubi damnatae penitus cessere tenebrae; Hinc vexilla Crucis, suribundae hinc cornua Lunae obuia coeperunt tremulas fluitare per auras. Alter in alterius vires exercitus omnes Fuderat occursum fatique aduenerat hora.

Hic ubi SOBIESCUS, Regni cui splendor, vltro

Dextera Germanae primas impensa saluti Detulerat partes, Ducibus circumdatus, alto Cespite sitblimem se sustulit, ore sereno, Nec fati dubio virtutem vocibusauxit Talibus in stimulos vicinis addidit ausis. Caesicolis jurata manus, quos caecus in arma Haud fitror excivit, praedaeue insana Cupido, Assuetumve nefas, laesi sed Numinis ira Legit in aduersos, veraeque opponere Phlegrae

14쪽

Dignatur, votis en tandem venit anhelis Luxoptata diu: Superest Vrbs cominus hostis Tam cupide quaesitus adesti nec melia differt. Illuxitque dies, qualem sincera requirit Laurea Nil nostris hucusque intercidit orsis Aduersi pulchris nec se sors inserit actis.

Non ego vos animis horter concurrere dignis

Delem superum vis hoc, virtusque requirit In genita ., populis olim communis utrisque Gloria; ed toto potius mihi pectore grater Vobiseum sociasse manus: diademate parce

Seposito, sumptis non hoc satis emimus armis.

Scilicet infirmis quid plus indulgeat Aether

Terrigenis Diuum quam si dethara tueri Ista diesillam, qua me Fortuna Polono nauit talo, commendat, auget honore,

Ac pretio; quippe illa placet, quod praestitit istam;

Nec ius, quo sceptrum, sed quo venitensis, amatu Credideram Regum non exoptabile fatum, Fecundumque malis, tantumque ad dura repertum Parcius ingressum quantus deceperat error Nempe ego si Reses caruissem sorte, carerem Hoc Dello aut alia non tantus parte locarer . Conscia deuotae Virtus, atque arbitra mentis,

Tu me Diuitenes non inuidisse Darae Mygdoniae, solio nec quos Persa leuauit. Quin mea si nostro componi fata liceret. Pro libitu, penitus nec me sibi posteret unus Unus amor Patriae, Fideique, haud temPora vittis Vincirem priuatus adhuc de Regibus Illam Suspicimus, quae sceptra manu deponere certa Perstitit, Arcturi, nunc eos,& fama Quirinii

Quam tamen exuti nunc pulchre enitet ostri, Quod Dux ante mares haec non prςcurrit ad arma. Non hic sortunae locus est haec alea cedet,

Qualistumque cadat, nullis obnoxia damnis.

15쪽

Tot cuneos inter Virtuti campus in arcto Non erit 3 Excipiet Coelum, quibus area Martis Deficiet. Statuemue locum stiper Herculis astrum. Perseaque, atque Helicon quotctuot mutauit in ignes

Mysticus, iadijs illustria gesta rependit.

At non tam propere Coelo donabimur sorbi Nos Deus indulget fido vincemus. hostes Tot spatia implentes, paucos, facilesique queremur. Quo tamen alterutrae concurrent milite Partes Illic Barbaries .illic erit impius error, Foedifragumque nefas, scelerumque examio mille; ElouicquidCoelum terris inimicat, arcet Stabit in hac acie Legum veneranda potestas; Virtutumque chorus, cultusque, artesque magistrae;

Stabit ODESCALCHUS, stabunt Pietasque, Fidesque, Relligio, superos quicquid seducit Olympo. Robore perspecto cui det Uictoria palmam,

Qui dubitat Diuos si non leuis abnegat, odit. Tanta strues equidem moliorum, tanta manebunt Praemia victorem resides satis inde citari Vt possint mentes, toto sanguine niti Congeriem in magnam Quid Qua patet Orbis amicus, Intentos oculos in nos, hiantia vota Vndique conuenio Quida per tot iacula raptos Regnorum titulos omnique ingente trophaea Erecta, unius pretium fecisse triumphi Pectoribus fanis sed ne ventosa voluptas Nominis irrepat quoties interuenit AEther.

Terra procul iaceat nec se grauis efferat,mDra: Hoc nos teste decet, nos hoc auctore vibrari, Hoc hortante manus, hoc intendente coronas. Luctor in ambiguo, vitam, mortemnes optem: Omnia commendant abitum differre recessus, Sed duo me suadent, variaque a Parte coercent.

Hinc amor hinc odium conibent Cupit ille tueri Laurigeros Fidei currus, terramque tenere,

16쪽

Vt plenae intersit pompae non secius istud

Flagitat extremae Thracum superesse minae Incumbens, pulchrumque diu satiare serorem. Sed placeat Tellus; , qui vovet Ocyus astra, Ut vincat vincatur amor, nec pugnet habenis; Altaque dilato succrescant premia celo. Abstulit optati sed quo me Martis imago Hostibus inuisis cassem remorata propinquum, Suffciet pleno quamuis breuis hora laboria Ite per insanas turbas vindice serro Et genus humanum, terrasque levate pudenda Colluvie celerique moras absbluit cursit. Iam fati certis superest labor unus anhelas Vincere spes hominum, dextrasque probare Tonanti Selectu dignas , laurusque merere secundas. Verba perorantis nouus est extrema secutus Frontis honos, visa sacris seposta redire Vitta comis tremulo super astitit aurea gyro Dicenti Elatis animas Gens utraque dextris

Obtulit, inuassis ardorem prodidit hastis.

Inde alacres properant, Vexiliaque nota requirunt: Exertantque manus, vultus casside caelant. Martia magnanimas iam buccina ciuerat iras

Iam distreturum volitarat tessera signum; Atque inter lecti decreuerat area Campi. Agmina seci Thracum spatio distenta patenti Nullus in aduersos cum mitteret impetus hostes, Non semel in uos quamuis contcnta vocassent Classica congressus, valli trans claustra morantis Austria se pubes pubesque Polona citauit Intentas hastas, gladiosque exerta coruscasNeC mora, per medios tonitriis, mutua belli Fulmina procursit lentos inuecta Gelonos Compofito, subitis sitientes taedibus ictus Imbuit, & iusto laxauit framasurori.

17쪽

Ἀ4cytha protendens, monitus non immemor, agmen, Longius infensis complexum flexibus ibat Christiadas tantumque fugam metuebat ab hoste. Non secus intentus furto prope nubila curuum Accipiter molitur iter, volucremque minorem Ambit, cincautam redituris praeterit alis.

Non successuri sed Bistonas ilicet auses Poenituit; nam, quanta cadit surgentibus haedis Grando super segetes, spes intercipit anni, Tanta laborantes tempestas horrida Martis Perculit Odrysios, fragibus obruit agros.

Durauere tamen Sed iam temerarius ardor Cesserat atque ultro , quem stulte incluserat, ire orasset reditusque viam monstrasset apertam. Pastor ut imbelles cui mos in retia damas Cogere , vel rubra ceruos comprendere Penna, Si non sperata turbauit Tigridis antrum Saeuius inclusis acuentis foetibus ungues, Cominus esse dolet, praedamque euadere vellet Heu nimiam pulsatque alijs iam numina votis. Dii Geta cresenti uixta tentoria clivo Constiterat pomitosque suos nec prendere visu sussiciens , caeco mulcebat pectora ludo, Quidquid turbarum cernebat credulus hosti Imponens, pulchreque ratus procedere pugnam λStrataque cornipedis vix scandere terga volucris Cessabat clausim iamiam ruiturus in Agmen: Ast alias fortuna vices , cursusque parabat. Nam cum vicinae flammis furialibus uti Non possent acies Mars bret omnis ad enses; Vera redit facies, fumi caligine detripta; Seque redundanti pereuntem flumine vidit Sanguinis, & totos implente cadauere Campos. Ergo amens animi se per compendia solus,

Et pedes obripuit pressisque insignibus hostem

18쪽

Distulit ignarum praedamque auertit inertem. Iamque acies media sunesto in puluere sulas Cernere eradi laxis illos nutare maniplis: Hos nec signa sequi, sectumque impingere versos Ordinibus volucres etiam timor impulit alas Ire retro selis pugnam mandare sagittis, Incertisque procul committere glandibus ictus.

Iamque unus pallor vultus mutauerat omnes Et tantum patria constabat Maurus ab umbra. Iam sidor largusque cruor consecerat aegros;

Iam suga iam strages, iam praeda incepta per agros, Hospitaque insuetae rapiebant lina procellae. Arduus interea redivitia miles ab arce, Vidit ut impulsbs sociorum Bistonas armis, Mentibus indomitis tantus superauerat ardor Agglomerat sese portisque erumpit apertis , Pervertitque vices, circumfunditur hosti. Invisisque moras , laceramque ulciscitur urbem. Territus haec inter Regni dominator opaci Mugijt; Sc ruptis bellum integrare tenebris Monstra iubet, totumque palum se inferre Barathrum Coeperat horrenda condi caligine campus, Nec iam stare solum stygiisque emissa lacertis Sulph , non hominum manibus vibrata tonabant. In secere diem , subitoque amicta remitti Agmina Christiadum , nec sat consistere contra; Cum noua lux oculos animosque erexit anhelos. Scilicet excussis instruinis nubibus, Ether Arsit in obstantes inimicisque irruit umbris. Qualiter, illuvie Coelum, terrasque profunda Qui grauat, aestiferi regnator turbidus axis Austeri in aduersium Boreas si tendit ab Arcto Arduus, nitidis nigran n flatibus urget;

Contrahitur rantumque suas sparilirus arenas,

Desermes nebulas, foedosque recolligit imbres:

19쪽

Talis erat ditis gressum reuocantis imago. Abstessere procul trepide, gemitumque dedere Lucissigae niueasque nimis vovere cohortes Coelieolum. Sed nil aeque tremuere profundae Noctivaves, leua Coeliquam parte Columbam Plausibus Austriacos laetis in bella vocantem. Hac duce Sarmatiae rapuit Rex inclytus hosti Vexillum, cui primus honos, Illique tenendum Seposuit , Cui primus honos, irima salutis Gloria debetur stiperis.in Castra vocatis. Tunc sormidatam contentis viribus hastam Contorsit Michael, qualem super astra stupremam

Impulit in victos totoque ejecit Oly o. Corripuere fugam signis animisque relictis: Pars stygis exululans, Ponti pars cessit ad undas,

Vtraque non nas, undas tamen utraque nigras, I nunc Iunigero confisus Barbare Mundo Sparge minas animoque vora Germana tumenti, Foederis vltores gaudens contemnere Diuos;

Sed preme Consilium, ne se paret excitus hostis Ad pugnas, aurpe diu meditare duellum. I, lege cessuros aditus tempusque nocendi. I, tractus Italos, atque ipsam praecipe Romam Nec nisi captiuo Capitoli in vertice siste. Gentibus, caecis quo promptius arma capessant, Lymphataeque ruant dic proluisse Cometas Ignibus Isinarijs Vrbis dic Principis aulam Fulmine correptam dubia nutasse ruina, Telaque Suhonii vix expectasse Tonantis. Et septemgeminas si non deleverit arces Flamma, nec horrificis vires permiserit alis, Respexisse Getas, non ignouisse Latinis.

Scilicet emeritis seruari praemia dextris; Ausa necIsinarias haurire incendia praedas.

Interea spolii ceu iam securus πιimi,

20쪽

ai. Congere, luxuries quicquid distenta requirit. Errantes compone domos, linea tecta f. Tende; nec obsessis moles extolle minores. - Pensilibusque tholis vivos spende labores. Quos Babylonis acus subtexto finxit in ostro. Proser opes raptas rigidisque tapetibus omne Sternestium nullusque alto vacet angulus auro. Tantaque Barbarici crestat fiducia luxus, Pruriat ut scenis lastiua licentia pictis. O laetas, pulchrasque vices quatit Austrius hastas Ecce tuas, auctusque tuis in bella sagittis

Acrius effusis instat, cornuque minatur.

Cerne solo sparsas ipsis ludibria lixis, Calcibus obtritas turpesque in sanguine Caudas, Palladium scythici Caudas, fatumque Tyranni. Cerne renidentes spolijs lunaribus hostes:

Cerne jubas alias, mon de more comantes Ductorum galeas, Arabosque ad laena iugales. Cerne laborantes Gam sit pondere turbas: Exuuijs creuere tuis. Huc lumina verte,

Huc potius visuque truci defige Viennam, Et saturent longum spectacula digna furorem: Ecce catenatum subigit labor improbus agmen Bistonidum planare lum merQlque molares Tollere,, impuro purgare cadauere sessas. Sic refici, sic nempe decet manibusque tuorum Euersas turres, facta reponere tecta. Quotquot in Assyrijs Mavors tibi legerat oris.

Quotquot ab exustis libye tibi miserat arvis; Quos Hebrus Tanaisque rigens quos plurimus Ister.

Quos niger Euxinus, rubm quos vexerat unda Doridos, & medium tam multi nominis intuor,

Hos simul una dies obsesiae a moenibus Vrbis Arcuit una dies sisnis, bellique paratu Exuit una dies castris, atque aggere alli 3 E