Ioannis Christophori Portij Papiensis, In tres priores Institutionum Iustiniani libros commentaria, vna cum Iasonis Mayni, et Nicolai Superantij annotationibus, ac remissionibus ad omnia opera Nicolai Belloni. Additis nouissime per Ioannem Baptistam

311쪽

Christo. porc. super Institu.

d b 1. is Si enim ita dieitur,bo possetiso tune est tum, quia haec

verbalbnant inius, vitii ci l Di.3.bonoriina .u.coduni.5iveio dicatur,possessio bonocum, tunc est facti,quia verba sonat in factum de ita loquitur.,. adipiscinuit.& j.tivir Eodem ira do dixerunt referre, in quis in procuratorio proma letit solue re iudacatum,quo casu non releuatur piocuratot ab onere i tu sandi de iudicio filii. an vero pronili erit a d ea tum soles,quo casu procurator releuatur quia naec , ciba iudicatiun solui. ties

es autulas lub hae promisitone comprehendit, de qubus in l. iudieatum solutat. umbi sed tamen haec Opi reprobatur comuniter, iura verba transpolita idem signis acant l.praeposteri. C.de iciis. quadam ita st..ae pec.leg Idem milia haec verba important,l O pol δε pollessio Donorum uoluere iudicatum ius aicatum solua Unde communiter ditietuit quod et bonorum pollecto pote i d ipliciter considerati uno modo in subitantiare an modo ei tenui, α uti appellatur vitis,ut hic. α dicta l. itf.,.bonorum. l.eodem. Aho inodo ellendi, sed in modo formandi,& in iudaeium deducendi,& tune est facti,& in facto vertatur,& loquitur.j.ad: 'iucuntur.5 I.s vir Simile videmus, quia contractus in ellentia iunt iuris,m modo sol mandi facti appellani ur. l. si quis alio.de cura stilo Sic et D csi ludo,quod 19 bo pol substantialiter iuris est,etientialiter ficti est. Sed tumcduoitatur quare appellatur bonorum pollessioὶ Docto. respondent quod ideo appellatur quia fuit inueta a praetoi ibus. qui

non potuerunt facere haei edem quem perpctuo, propterea quod eorum onicium anno teritimabatur tiu a 'ue peipe ista temporalibus actio circa prin. unde solum lac ebunt poli s-siones bonorum,undebo.possunt appellatae 5 comprobataea iure e ius illis qua ilitis acceptaverunt propretea utiliter licere destium is viri tite iviis ciuilis ius piatorium comprobantis: sed illi; nomen est relictum, quaa Girgine inspecta sui lcri tab eo nona .

ADDITIONE s.

a Pitu dignitatem euolavit. Adde quid ii esset in eodem die do

ct rata die. ieetiari: ut ad alias condationes 1ecundum Bai. in t i. ii de obsequi s. Bald. in c. cum oliui.de conitae.lo .de Atia in rubet. de magiat

In ii gUn verbo onerario Dicite quod non ob. ha e l. quia loquitur in casu in quo qui repellitui a succes,ione de iure ei uili propter suum delicium aut quia haeret: s,da miratus in meta: lum vel deportatu quo casu non succedit nec de iure prae- totio, lura non e i digrais aequitate praetoriarita loquitur con tibinum. Dcul 1 C de hae te.initi. Secus ubi quis non repellitura siderisione propter factiam damnatum, ted ex tis rositate iuri ciuilis,quo casi illa rigorositas aequitate pratos ia mitis tur 5: illi prouidetur de bo.pol. ita loqui ur luc L. glo. contra tab. ibid quos autem notiquod testamentuin in quo filius in pote late est praeteritus,nullum dici ur de iure ciuili ruontrariuienuit glo.in s til.opraeterito. E. te in ullo ri .sed opin. huiussio.eii communioriae quo dixi supi a de exhaeresib. in prinei. io ει dieati, ut ibi Secundo colligitisa quod te tamentum in quo filius in potestate est praeteritus dicitui validum de iure praeto rio, sed venit rumpendum per contrat abii. Vimmontani tenuerunt quod sit nullum de iure prae torio,& quod bo.pos non datur contiatis,ad rumpendum tal, sed datur ad succedendul j in sui si tab testamen nulle extra de quo in i .posthumo. C.

de contrat .dixi supra de ex aere lib. Et hoc sati ciba,comperi tere non potest notit quod dictio ex,tion insinuat causam proximam,sed remotam. Aliquando insinuat causam prox mam vi eum dicimus bo. post undum tabu.Zc ex testimento,de quo in l. hoc iure.fi de iussi.&iut.&in lege. lui liberis. f. ex incendio de incen. rui.& naia.& in l. luilibetis. s. hac vcr-

a tis agnoscende , communiter approbantur. vltra motani dixenon reperiri,de quo in t .certum.C. unde cognati. Irisia glo.in verbo v:iles .ltem dcbet esse dies non seriata,quia alis a)ebus iudicis copia haberi non potestes hoc compraehen-ri ditur in .cum dicit opus elle habcii copia iudicis: Dies alii coimul aspeliatus, qui cotinuatis tepol ibus ta sutiatis& no sotiatis habetur Aliqua tame sunt dies qui ab initio limi Vtiles,

scd ex post iacto sunt cotinui Aliqui qui scii per sit vialesuet iatis de quo d caiis ut habetis per gi. arci in l. .an s.de dii et &M p piaescii.tEx quo collagitis,quod alli qui non potuit,tio currat tempus mcc dicitur contumax si non venit.& si iudex pro tribunali non sedebat.Eodeni modo non incidit Villa in piamas malefactorem quem capere non potu. t, iudica non pra senis taui de quo in taure ipse.& ibi pei Bar.is de ex .mi In fina,

glo.s ii queratur an bo poso im S hodie cerint utiles 3: n as cellarianti licet habere ex e trum discursu. Capio intu bo pos tecundum tab .Et hac regulatitet non fuit necellaria, stilb tamen utili, b quia affert commodum duplici ipse Hendia . l.ia; ,.s .delibata fuit tamen d adhuc est nee ilatia iutribus casibul,quos notauit o.in s.c tum C. unde se sui.

24 5 dieatis ut ibi, pro b .pos contrat abintili, olbiti fuit ne- cellaria pro tilio emanciparo prae terito,qui iure ciuali non vo cabatui :ae etiam hodie est necessaria, quia licet emancipatus hodie ab multato succedat ut citis,ut in aut aen.dehateu.quae

abitate. deseris.1. ex te iam civo tamen secundum communcin

Opinionem non succedit nisi de iure praetorio .L Gallus.9 α quid si tantium. Ede tibin posti, Cap o bo.posvnde l)beii cieridia olim Lit necelles ta liberis em uicap.uis,hodie autem non est necellaria, sed uolum utilis quia ira anintellato succedunt iure ciuili emancipati scut in potestate tetentit. A, ptimo deha M.que abini est.' de . pio b .posvnde legitimio: illa nee olim nec hodie suit necellatia seu solum sui et utilis, propterea quod leamini lege xii tabula. suerunt vocati supini cie legi.aPar na. succei.in ptin.Capio bo potes unde cognati.& t illa fuit nocessaria lim,quia eo ali excludebantur de iure ciuili: hodie autem Ei utilis,quia ita siccedunt cognati excludebantur de iure ciuili hodie autem est utilis,quia ita succedunt cognati vias agnati. d.3.3.Capio bo.pol.vnum vires uxor t illa ollin&hodie fuit nec ellacia,quii vir δ uxor ad nurtium suci bion non vocabantur de rigo rostare iuris ciuitas propterea quod nulla inter eos nec asnatio nec cognatio causata fullo, sed i laquaedam affinitas non sicile s. actines.is degra. l.minus C.

de s .m B. Caeterae autem quatuor bo.poccum sim reprobatae,ut laic ideo illas Oinitio.Denique dicite, quod agnati Ne gnati pariter admittuntur: quemadmodum haered tas dese tutde iure civili usque ad decimum gradum, vid. Ast. in I. h.supra de succes.cogna.d ira hae. lebo. pos. deseruntur usque ad decimum si diuia .glo. in i certum.C.unde legi. ADDITIONE s.

Litis agnose endae De hae bonorum possessione . de Bello. in trach. tub C. qui admuti colis:

Fuit tamen utilia. Ati fuerint utiles nee ne, ide Bello. In d.traa . C. Mi admittit per totum.

De acquisitione per arrog. Rub.

Continuatur ad praecedentes per hunc modum. Quia bo-m quadam nobis acquiruntur per aditionem haereditatis, aut per bo. posaut per arrogationem, aut per aditionem bonorum cauta libo latum conseruandarum. I. i. i upra per quas perib nobis acqui. ideo viso fhpra de haere.& de bo pos Imav batur videre de aequistione per arrogationem: ideo subi cinarmbriea, te acquisitione per arrogatii nora.έ Filius arrogatus quicquit obra quaerebat, quaerebat patri arro sanes. Pater arrogati pater naturalis a parri procedunt quantam ad

aequisitionem sentim per ilium.

Inlim .irrogatus iaparaturi oriaturatio legiritas quoad aequi

sitionem.

. Pater arrogator non seeedit in societate e fractu per plium. D ST ET A L T E R. I v s.Filiti, arroga

. 1 tus ex eisdem causis aequitit patri ar rogatori. ex quibus filius legitimus patra naturali inpo- testate retentiis acquirit cilices rure veteri auudet statutum millet. hoc λ Nota.pitinos et arrogationem acquin boto titulo uniuei lati

312쪽

i Secundo no.quod olim quid usa habebat filius arrogitas, acquirebat patri arros tinti, propterea quJd aequum videtur

regula fallebat in his quae capitii di minutione tollebantur, &propterea vlus & vlafructus debiti huie filio patri artos itiuo non acquirebantur,quasi csseiu capitis dinis:utione perempti sed tamen hodie minima capitis diminutione, non perimuni tui vidulis in 3 sita.supra de ciui .lteon nota. hodie ad aequia silotiem sena imper filium a pari procedunt a patet arroga- fuim& pater toturalis quias luna Lona stis arrogati ei aequi--:ur quo ad vitai fiuctum proprietate filio reseruata:eo au-b tem mortuo pater succedit b pleno iure in bonis, nisi sint liberi qui i.lum excludant vel aliae petonae de quibus in glos Finaliter not.quod si pater filium arrogatum conuentum pro

.lebitis non defendit, si missio in possessionem bonorum ipsi filii. Non sunt alia, quia gloil sequenti omnes stat

datae.

a Pioeegunt 1 No.ex illo tex ς hodie si lius arrogatus xetu paratura suo naturali de leg timo quo ag aequisitionem de alienam sicut patet non tibiisa ut nec poeteli conueluti pro eontractibus filii les timi senaturali, nisi in peculio .l.i. irae pera nec eo itur eum desin aere si novult .in easibus ut quibus non eli legitimux admi si ator, quia noti habet sum ictum l.s filii. g. le iniui sed poteti daret pati eum detrudi in eareetem l . cum filii. C. ut bo. pos licet glo. dixem oppost , ius ih.s sed virum. ε .de mino.ua nee pater arrogatot cog tur l. in arto gatione is de pecu. sed ati pio debito filii fiat executio iri aduere pi Fostea silio obiicitiis diei illat.in s. s snita. 3.de vectigalibus. U. aedam. insectb succedit Asael tu quod non tamen Lee it rater arrogator in f, eletate eontracta pet sirim, quia quis noti cogitur habere foetum qu εnon vult l.actione. . .s cietas si pira socio. sintiliter tiee sibi aequiruntur ea quae capitis dimi inutione attogati peientit .vt sunt obligationes operatum liberti, ut i beniri libutatur tempore in anumisiicinis , de quo per glo.re Partol.in l. si non sortem. ge eon itio tuae. Similliet per arrogationem perdat agnatione sed ius Greedendi taliua ui agna isti non pera t,quia non tollitur re. mammam capim d minutionem vi supta de capi .di. I . quod aute.& sie videtur quod eum hodie si lub lara dissetentia agnatoriam & agnat tum. 4. i. in authent de haere. que latestato. ii , et , quod hodie filius natatalis emancipatas ti M. togatus succedit parii. las Mar.

togationem,&sic tirulo uniuersali verum quia est alia quae sint adiectionem bonorum causa liberiariun conteruandatum. b.sn supra pc r quas pcrsonas nobis acqui.ideo de eo traia intutu, latitulauit, te eo cui libertatis causa bolia ad sciuntur.

Verbum cautio sumo o capiatur.3 Pri Meps eo renesiam priuator suo ante ponit.

petent bona sibi a in Dion tenetur creduoribus haereditur ι nisi inuita

tiue erationes.

c ut iure eorum LIuinei titim qui tueri potest iures uari. credito pei soluendo. Idem est et si ueret viii ex e litorias, dummodo ab atque fuisset constitutus a d hanc cautionem ruenpiendam. 5: debet eruere cum p. ore vel fideius lore ius creditores suilletu contenti nulla cautione,probatur hoc in s re tia. I, laiconi mill .Edesdeicommiclibet rx quo colligitis,a et quod licet vel bilin, eauto, a nude prolatum intelligatur dea verbala promissione l. aneimus.C de verborum sisnificatio stanae proseratur cum additione verbi, idoneae, interagitur cum pignore vel side usiore,ut hie.& faculta mandato inco .s .pe. b iis tuan d. bAn DITIONE s.

No in verm ne litius. quod ille qui adiicit bonae si libertatum conseruandarum liscum ei cluditio ii tamen fiscus no3 cliadebatur.l.ii . s. pe. de fideleo lab Ex quo coli igitis,et quod princeps commodum priuatorum sito proprio piaeponit, faciutuque habentur in proum o sexti Ibri. Not in vetatem inprimis, quὁd sciat quin auditur petens sibi ad ci bona causa libertatum conseruandarum in te lamento relictatum, ta auditur il fuerint abiti testito telicie:&hoc verum lue ite qui peti tacti cilit unus ex illi, quibus liberi:s relicta est,sue extra : a us.lege sn.circa sin C. se test manumis Nota in ver. si es. r. a quod: ille qui petit aditet tibi bona noti dieitur svectae- re defuncto per repraesentatuanem. sed per annihil itionem, hinc est quod non tene ut creditoribus haereditum,nis in virtute cautionis i iit 9. .de fideicom Iib concor .saraue quod Labetur in die.si constante. 9.hnaeiribl.ma.& in l. quci es. E de

noua.

Item no.in 6. si is qui.quod ille qui abstinet se ab haereditate,no a impedit petentem a dijei sibi bona,licet positiit integrum relli ui ad adeundum vel immiscendum Ex quo colligi-c ti,t quod ille qui est tutu, tute communi deuinc t i tu qui tu ri potest iure sit gulari.concor. hiati in prini de fidereom Iib. Et ibadetur ratione,quod ius commune vellati potentius si sierat ius singulare.Ieius militis.s .inistra missus. U.de test natai.Ex ver.cOn litutio Not.quod iicut adiectio bono ra causilibertatum consentan lanam seri potest quando suiu i Uicte intestamento vel ab intellat . ita eoclem modo potest seri quai do fuit relictae aetii inter uiuos, si de earum rcvocatione timeatur,propterea quod in fraudem creditorum factae esse diean tur No: furiliter quod multae quaestiones fuerunt orte circa hane adici ionem bonorum.& diui Malea constitutiotiem, que patent ex Isin.C.de te manu.

nem bonorum causa Ibertatu coleruandatu acta,res nobis titulo uniuersali acqui turili. ilis uiditur in septe.In prima refert costitutione Diui Mariin iecuda resert verba custitutioiuti tertia mouet tacitu obiectu In quarta

toll)t quada dubitatione. In quinta decidit incidente qoneunti,ta infert.in septuna epilogat de decidit per remissione. Secudaibi .hiba resciipti ita se habet. Tertia ibi, &ne huius r eq. Quarta ibi sin primis. JOuinta ibi, sis qui Sedita ibi. liate cotaut iis, )Septima ibi, sed cum multas. t Nota.pti mo , quod quia potest petere bona sibi adiici causi libet latum eon erit ita carum siue relicta erint in testamento, siue abitates lato. Et i,dummodocaueat creditoribus idonee de solido eoisi Continuatur ad praecedentes hoe ordine.Sunta visum est de multiplici specie successionum quia sent quaedam quae hodie sunt sublatae ut est illa quae sebat per bonoriun traditiope vel senatus con .Clandinum,ideo de his nactaturus intulisti iit

de secessablatis. Im qui ea libatas trala ellebat alato. a sinus quo multes amores iti baechata scinia liba ita amittebat, die est ablatum. 3 Da per aliam letem primo factumsuppleri potest. R A N T. Stieee iones quae olim per traditi N. -nem bonorum ex rigor olitate suos ciciis, vel senatusconsilli. Claudiano fiebant, hodien in iublatae. hoe dieit. No primo fumanaaium

313쪽

Christo. Por. super Institu.

Secundo no.quod' olim qui ead bat a i llaba cadebat a toto,hou e vii :mmutarum .ia de per totum.C.de sor. Item nUra. quod sublata radice morbi tollitur & vitium item nota .quod t. e.iani o n.per quod mulidi libera amore sinuli bacchata seruata ciebatui de bolia perde bat hod e vii sublatum conccril. unica.C.de senatus pn.HaLdi.& l.li liber.C.de s b.c .

Aad .i Et sc nota quod una lex potest suppleti per aliam etiam pii-

mo iactam.l sed ad potier oles .de legi. Sura luet unum liatutum : quia tecti itit interpretationem passivam, non actuum.l i de mu.α ho. quo plene in i omnes populi.de ius a. de iure Ias. Mav.

De obligationibus.

1 GT Digerentia inter contruatim tr obligati m. a statuta sint proprie inredigenda.s Ordo vitellectualis est conjido dus,non ditendenda seriptura.

Actiones uri ex obtigatione nascantur. Hie titulus aureus est,& in materia contractuum cliuis,esset que pulcher ima repetitione condignus in quo hunc Ordine a me oolaruatum iri volo,ut i uel uotis de utilibus articulis piae polatis,veras maiores conclusiones eliciam, Cttera aut e quae ad bene este ad materiam subiungi possent,vobis futuris tena- a poribus studio camerario videnda telinquam. ADDITIO., pelinquam li remitte pro euidentia huius ti ex meme sto. sic ς. dissetentia eii lutet conitatium de obligatione 1 quia contiactus siue continere eit facti, de in facto eonsistit, t emere, ocate, de pignotaredde Et est itiplex contraetus,sci Leet proprius .impropi us,dc magis impropitus. 'ioprias eli, suandra hane Dde,id est,ea vitaque parte o hue obligat o l .Labeo. s . nil actum. de vero.tig ut mi in empotie, locatiotie, de similibus. lmproprius eli,quando lotum ina pars blagatur, ut in donatione,locatione,in qua donas solum obligatur,& quandoque de euictione l. Atilio. , .sn.de .Et in mutuo, in quo recipiens obligatur tantum ad teltitiationem.l.ii. s.s cet.pe. Et in stipulatione, quando solum una pars obligatur iram tune est proprie eotia i , ita,ntelligitur trista de diuitione ii p. 3 . conuetit otiales. Magis impici. plaus coturactus eli quaudo er nulla patre Dirtut obligatio, sed potius iacta dissoluitur: t est iraticinio nudo pacto facia ex qua mon agitur ad interesse ante implementum conditio m. de quo pet Bait. in a. 1 ue apud acta. C de transactiotiib. Ei ut est labe iatio pet aeci ptilatione insta quab .mo.tollitur Oblagatio in ptiu. si ergo statutum laedi mentio nem de contractu , intelligitui de proprio et ideo statutum dictans quod pras batur decennio contra negligentem petere sibi debitula ex coattactu alieno,non habebat locum inpiomilitone facta ea stip., ,el alio conciam,m quo solum una pars obligetur, i quia statuta luntrioprie iuret isenda l. l. s.s is qui naue .side exercito. ec per glo. in d vel boeontiacium, Sed obligato quae ritui ex contianu leu facto

eii triplex. te licet uaturalis N eivilis,tiaturalis tantuni,de ciuilis tauia. Et ex tilla obligatrone oritur actio que vii ius persequendi, ut itis a de actio. in pn n Piaecedit igitur contractus tansuam paret .ex quo producatui obligatio tanquam filia: ea qua Obligatione oratur M. i. que ei tanquam neptis,ut dicit glo.in l.α an eandem f.actio de excepta .rea ruat de in t i.ui glo. magua euca medium s.de edendo Aliquando nolamen est nativa sed dativa, quia de sacto intematur, ut no in l. bi Iactum.C de uansactio .iasMar.

a Glo. rubraea continuat rubricam ideo ea non cotinuo a Ibita lege s il de statu.ho. in olla. bi,praemittit. quali dicat que uinodum ex ordine naturae vimen luna en prius demati eritiae debet prius in natiuitate praecedet enla ira ex Ot-dine altis videndum cit prius de obligatione que intellectu &se tuta debet praecedere actionem. Quod autem dixi in sitipti a iiii agite ad bene elle, non de nece Litate.Et per hoc ii Gobila quod Imperator in codice,& iureconli iti in votu. fiorum ,pi a posuci unt de acti ibus,de pollea de obligationibus: quia licet ex ordine sci ipturae de .ctionabus praeponatur, I or me tamen intellectus intell)gitur praepositule re obirationi. hu1,tqui ordo intellectualis b est comiderandus, non autem scriptura.Inec enim fi de s .i siprvis. le vulg. α pup. Sed contra praed:cta instabis3 amisi obligatio est niater actionis, ergo deberet producere ad ionem ubi iiiiidem quia nihil tam

e lis matri ses c diuit Cy.γEd Ierobligat 5 sitit de iure gen

tium escntialiter, ianicia quia ius ciuile plasiit cisae pri ducendas actiones ab eo vcluti pici ante sormentum uenon minantur,ar. n*.hii .li pra depa .po. Habetis cisci considerare ex semone oriri contra Gm x conti ictu obligat. onem ex obligatione ectionem,ex actione ibinia agenda,ec iudicio, ex tu sciol tentiam,de lententia execut inrema thaci

a Continuci Nanc eontinuationem Glo.quanquam sequuntur no-ctores reprehendit hie Bellonus,qui tenet imperatorem ui hcc titulo tractare adhue de rebus. b intellectus Ei s tu instates, si attenditur Oido intefectus ergo sequiturqubd etiam in hoc libro ii praeposuisset titulum de actiombui huic titu.non male seelit et,quia secundum ordanem intellectus intelli. getemus post positum. Dico quod malefecisset,& malum ordinem seruasset S rius .seo, quod in ti s α C de actio & Obli attendimus ordinem intellectus hie autem non Et taraonem diuerstatis assi gno, quia in is de C est posita tublieauimul de areo re obi unde in eis quasmui de coniunctim lunt, non est dare prius nec possemus, nee attendimus quid prius potiatur aut se batur,ut eli ter no in s suidam in testametito.K.de pecu les. Solum ergo tune attendimus ut sinem intellectui de non seripturae,ille autem n isto libro istae rubricae sunt diuisiti ac iei atatim posita . unde bene tune altendimus quid praecedat aut sequatur. Hae ineo ea viunt ut in sini di Doct.in Lia. .ptius E. de vulg.3c pup.re

habes per illium supta de , ut subiti.in i .priti de in s.liberii. suria depur subii. las Mar. . sol Deelata hae solutionem ut per Bellonum hie, quem vide, quia

et ara tetici contra communem, quod actio oriat ut ex contractu.

4 Obligationes ex contructu an re tantum contrahant .

Donatam ut tenetur donutorem agentem ut mentare. ε Solarum indesitum pero rem non repetitur.

io Obligatio m tirutis pro ut proprie ex cons subcr radit in qua que persona habente eo sensum. is Deus intersimplicem loquellum o iuranulti imi facit derisurariam.

i N uer quae ex forma statuti non potest se Getare ine conseri u paren

tum non potest facere pactum de non petento. is Muli Ῥquae ollatura non pete: i contrahere,non potest pactum de non percido factare. is obligino ciuiles sol non naturalis,in chirographo ante biennium tu est.

is confestio extraludisialis nihil disto cit circi obligationem, sed sol a

probat. ao Dariis alti obligatio eis ata est ex consensu al Intellectu adi qui ne uiuam .s i cer. 'ci. a 2 Pactum de non petendo fotu obligarionem naturalem ipsolare. as Cessante ratu ne es c gali alo. cisiis obligatio non essubstantia. obligaris naturalis ea arur de ture gentium.

,s intellegi lsi id quos ore tis.1l de condit da isti,n Servus maris illus nocitis homo cui eli elo.

,s Debitor uerus ille appellatur . quo ruiam exi, potest. ,s Tellator sigrauattinam ex haeresibus ut temeatur oluere dilitariis modo inresti tur.

,, Debita in ex gibilia delectu actionis, possunt compensi sed inexesialia delectu exceptio .rs comp nsura non possunt. 3. Obligatro naturalis tr ducit eis dium eorum sandi. 14 senteritia a Muroria tolluctuetera o iligationem per exceptionem, ra

14 Naturalis obligatio non tot uur perseueraria: absolutoriam.

inique latam,ta m.II.er 39. Actus agentium non debet operari ultra volantat eorum.

nat taleo iam unum quodque generare sibi iiivile.L .Fausna 16 consentiremi r qa a se enaua lutoria non prilat, turescae.de iuui de iure. sed obligatio producit actionem sibi ,3 seditentia ruramentum aequiparaditur quo ad aliquid probra

dissimilem,ergo&c.Probo minoterra. N.un oblisatio est de tu rati adulti dispone tim. i egena ex hoc iures de iuridc iure.actio vero de iure ciui- is obligatis naturalis tolli per i trito.

314쪽

De obligatione.

Rri appellatione acta conssinentur. 6 Ituturum qia,q mulier non possit fine eo sensu purentum obligari non

habet locum in muliere neminem habeare 43 sententia lura super inepto libello hi nuta, nee ex ea oritur domo in sactum ita officium ivlteis. 4 contra loci appellarione,intelligitur contructu ultro citroque obliga

torius.

4 1 statutum quod qui non perierit Ξc tam ex eo, tractu intra decem a nos eudaea iure suo,non habet locum in eredatore ex mutuo.

v N C.Non summatur brcisus, a diuid tur

in quinque parte .Nam in pruna continuat tituliani ad precedentes.lia iecit da ponit obli gationis ditiuutione Iti ter tia ponit unam d1- Taruionem obligationum.In quarta ponit ali diuitionem.hi Quintaponit ultimae diuisionis Sinitia i is oblis it o est.) retur ibi ciminium autena.)Quarta ibi, sequens. Quinta ibi, prius. lii lux .ibi,obligationes, ut aperte pollea dea ironiblis loquatur Notitprimo,tituluin admulum a esse continuandum concor.U; de ii tu. ho cum H

mi quod dixi Ba .erum non de necinitate, sed ad bene esse

ut titulua quisque proxima copulata procedat. l cum de lani nra. 5.asinam. se fundo inlitu.instrumento ova legato.No.dis finitioni mobligation quac re paterni utera. Itein nota

quod obligationes aut sunt praetoriae &e. Haec prinis druiso

respicit causam efiicientem a quo scilicet iure obtigatio Pro ducandiu in esiciliem nota .in tex ibi comprobatae, et paria cile aliquid inducere & inductum comprobare auctoritate sta cocor. l. j.3.sed quia . C de iure vete.enucleando. Irena No.in ver-s.sequens. quod obligationes proueniunt etiat ex contractu.aut ex quati contractii,aut ex maleficio,int ex quas Et ista secunda Suisti causam materialem respicit ex qua inducitur obligatio. Item nota. in ver prius.cquAdi obligetiones que prouen

uni ex contractii, aut dicuntur pr uenita seu causari re,aut ver

bi aut literis,aut consetisse.Et hec teitia diuitio respicit causam se alem inoe est, secundum quid servientur es qualiticentur obligationes. ADDITIONI s.

a Titulum ag titulum.Adde t imperatot irae .imii .addictio. b Ad omites hos. .sequentes. . ide insta bello.loeo sura. In , et sed prius. 1 s Sed contra illum ter. Opponi: ut de imo videtur et, obligationes ex eomtactu conti ei aditur te tantum . t insa: de oblig. quae ex maleficio .m prin.de Lex maleficiis in ptin. fi de acta . Se tibi g. bi dieit texi quod obligationes ex malesciis nascuntur te tantum, vinium,ac tamen illa committitur te,verbis,de literis .Ptol O .Ee sonius: maleficia committuntur facto uti se te dies , de s e vobis eoillilio,&se eriti sensu de seriptura, ad se litetis.lsta motiva facit sἰu.in aes ei m. reficiis. in pran. is de acti.Quo ad propositum die quod non dicit ut malefies in niti illud quod sit te. Aliud autem aprellatur aut male dictum, aut male se iptu tri, aut male consultum, quod rescripsit Ang.iti d ptis. insia de oblig.que ea maleficio. secundo cipp . quod oblisariones ex contractibus sint tantum tres,vi si .in ptin h. de actio. de obli solue ut ibi in glo. Et tene quod iure fibrum non sit nota obligatro luctatum. IasMes.

Est Ic qilatta,quia quadam sunt reales,quaedam vero perso nates,&per eas consequi debeamus, de quibus dixi insta de actio ut prui. Scista re picit causula siletalem Conti a te x.& perdicta opp.& videtur quod non lint obligationes competenter diui. e quia obligationum quaed ini sunt naturales,quadam vero civilest des uillir.s.file illibr.st de fide ullo. l. in his.f. linperator is se sol mo. Solu. dicunt Doe . quod hie voluit di uidere blagationes efficaces quod ex eo suadeaer quia diu nitobligatione ira errie acem .de ille sum abusua ut haere in vir busue supra alienEt ideo peto intestem materiaedicite,quod triplex

cli obligatio. naturalis tantum.ciuilis tantum, naturalis & cauilis

c inrita. I Naturalis est duplex quaedam cit naturalis incognita a iure civili a vi est illa qua disponitur ex lege naturae,ut bene lienti beatefaciamus. Et haec iubdiuiditur quia trita duum m cis de puris terminis naturalibus est cuius est est iust quia ps imo operatur preluinptant doni tmnema.si nivi numeranti l. s.

γ unde papiniantis,it man. Secundus esseetus est, quia et obligat dona tarsura ad alimentandum donatorem egentem. glo. est no .in l. s .C.de reuo. 3o.Totius effectus ei quia scit val re donationem sine inlinuatione quae alias non valeret sh est ordi in a. ilius Regulus. is de donatione. Quaedam est naturalis non relicta in eris terminic naturalibus. sed reducta ad necestitatem praestationis , ut est quod libertus benefaciat patrono, qui sibi benefeeit praestando libertatem. Et cius huius obligationis est duplet. Primu , qu a potest cogi dupliciter a iudice praest a re id quod leae s taet,puta operas es smilia. s.f., .s patro

debitum per errorem noti tepetitur.Is non sorte ir .f.libertus.

ii de conditione. itide. secunda species principalis naturalis obligationis est quae prouen t ex Dacto nudo, A. ista non pro ducit actionem .l. iurigentiu 6 sed O i nullari de p α Ese ius huius nati sic obligatiori .eii quadruplex siecundum Docto. Primus,quia i lutum indebitum naturaliter non potest reteti. l. tuta liter. de actio,& oblia delusibi.ὴ es detullo. .igae iide-b iugo. Secundu cficcius best, quia potest eum debito es caci compensaria .etiam. fi de compe. ADDITIONE s.

lute eiu li. i Que si obligatio natura ii incognita prorsus a iure riuis.& qui sint elut euectu, .& hoe nota ad limis tua inem filiorum, de quibus dixi supra in tri .de adristio in prati.& quae setips supra in ii.

.e iure natu tali gentium & eiu Acin prati . Et anna d, tui hie, alia naturalis est incognita a tute eivili intellige, scilieri dispositi quia eii ea causam ius ciuile n hil dispotiit nee applobando nec improbando . Et illa lux bic pon utar sunt ex metite par in Lex hoc tute.ssise rum.& iure. 5 mel ua eadunt insta in sto,neeel itate.dumprimi , num e Eediu obliga.tionas naturalis. Mihi autem in hoc puticho, qua ruplex sit naturalius quia Bat. in .l l ex hoe iure ubi ponit sane rixaterna, eam bene roti ex planat, ii det ut se dieendum ex mente tamen ipsus Bat. quod ptine valiter ci preae iit obligutio naturali, . Quaedam quae est introducta solo initim tu tiaturae vi Mnesaeienti bene ciamus,ab anti, quod est eot: a.di dolon donatici quasi eotitiai ia donatio , ut declarat glo. iii d.l. sedes lege , consuluit de ista credo esse de iure naturali, quod est eom- murae etiam brutis,cum illa etiam conueniant animalibus brut x, ut patet ad sensum,& ita etiam expres e filmat Nicola de Neapo hic. Et illa ea duplex: quadam quae est teli cta in Dutri de meris te a nis milita iis bus solius instinctui: quaedam quae Est redacta ad ne siuateari, ut hie

per illum auaedam de secutido it ncipaliter est obligatio naturalia in ducta non . eo in itinctu naturae,inis ratione naturali quae dictit pacta conuentiones fidemque seiuati. Et ista etiam est duplex , Quaedam eiu metitata a lege ita . t pariat actionem, iuxta l. legitima tr. ce cap. de l. legem. de pactis. maedam est relicta sine iam etito , Ee illa operature tectum. Je quisui h e net eum. Est poli ea qu rdam alia ad libet dude uaml.s utius. pactui ne peteret fi depact Ista theotica plui mi hi placet eaeretis. suae tamen sumitur pio ma ori palle ex xcibia Bari in d l ex hoe iure. Ouae sit obligario naturalia coan ta a iure ei uili, sed adeo en recepta ut si tu i Virtute ipsus soluat nun potetit rcpctere, utro iut., is a alles. Adde quod i tua obligatio naturali ι rtoue in pioprie ex consensu de eadit ia quacunque peisona babete letiam si sit , reti a consilitum L stichum. , .naturalis solii. Secundum probatur in i. natu aliter Isiatet a statre de condi indebiti.&s militer pupillus pro ximus pubertati obligaturi non tamen insans obligatur, quia carui intellectu. j si de noua. b seeutidii, essem, i circa serendum i sectu e postum .i Adri debitum natu alii et iamitin pol seum debito egi ei coim pennis. laeti . an .hie alter.ε de eomperi araoni. Multura .bo.1 quaecunque eo. tit. Cl sibi i espctitis: i.quo 1 in . bligatione natuiali non obstat aliqoa ex e piro. cum non pariat actionem te ideo nimirum si posuit eo, pensar res a sillum tex. non potes aluei bene respondera. ra Laesolutae ne ego in te ono iret , num mi abitet quod s esset naturalis citi quae patet et actio rem. o, tune ilici casu debitum iratulate non operaretur compensaraci Dem .etiam in lentent,a absoluet otia quae tollit crudem ipso iure. deundum veram opi nat in i ivbarus. verum debitorem. in ptin s. de eotiis di inde in , i colum quicquid ibi dicat fossiti Veibo natura de Holite in verbo neces, late . de remanet naturalis sola, ceraἡ illa natura ic tolla

est potena ad pioducendumactione.eὐ quia semel fuit iuncta eum eiu si,ut videmus ti exemplo naturali de muliere quae semel suu i se,ut tenet de deelarat par.iti d.I.lulianus verum debitorem.&d tibi ibιlat . xceptio iei iudieatae. I. item ii iudacio.infra de excep .certξ sequi tumu5d illa naturalis non si totens ad compensandum, quia patit actionem.& sbi obstat exeeptia .l quaecunilue. Et ex hoe sequat ut maxima limitatio ad 3 Letra. Et m hie de ubique dicitur naturalis sola apotent ad eo pensandu metu est & procedat in naturali quae emper fuitiola. seeua autem si in naturali qua semel fuit iuncta eum e uili, qu a illa tio est polei ad copensatiau. Ista est magna de inaudita luci tatio iam ultu mirabilis quia ii naturalis quae tepet i iit sola Ee est iiisidior. est potet ad cooefandu qix tomagis deberet illa quae est pinecior, quae parere ,po: est areonem pet inum contra naturalem quae serui ci ivit Ioia

315쪽

Christo. Por.

fi agetetur ,obstat et exceptio intent onis ad sani,quia agetet de facto. ad iiihilominus eii potens ad compensandum: quanto niagis illa perquam agitur tui idiee,di obstat exceptio vera coetita, iura non inuem ilia ab iiij, luisse cognita sed iiivid tenet Bat. in Iptoeutatori ad extii hendam. .ptimo. ii rem I h de in i s pane ea uia in ptine de in i qui inuicem. Ede eonda .indeb. de domi.Aser Lin Lj.ae condi. las. Mayn. t Ad princip. huius additionis adde, an sebitum compensatione cam uαbus, inno. in e. ad nostram.de rurelut ait TettiusIeffectus est,quia potest deducit te debitum na turale in convivitum,dc heri exigibale.l.j., .an debitum .de costi pecu. Quartus effectus est quia pol cis accedere pi o tali oblisitione naturali nil libr,quae'. citer obligab tu dauid iussb ecl.ti n.de iuresui. Vos addire unum essectum, quia operatur ut ex interpellat one facta pro huius nodi debito naturali quis in mora consitu tui ut itipulatio poenalis committatur olo. est Oidi mi. nuda.C.de contrahen de commit stip.Addite sextum quia operatur vet per denuntiationem euangelicam co-

i, pellatur debitor huius uodi debitum oluere:tquia itit et sim .

a plicem loquelam a de selennem non facit .Deus differentiam c.a de Doc. no. extra.de paci Adlicite septimum, quia obligat quem ea pacto liberatorio amplius non petere Glo. est ordi. i inl.si unus. 3.pactus.fi.depis. Ex quo da it notabiliter Baria tot si mul et prohibetur ex se a statuti se obligare sine consensu parentum,non poterit facere pactiam de non petendo, quia hoc tale pactum obligat paciscentem naturaliter no p

is teie. t Amplius diiit Balaquod si statutum prohibeat mulierem contrahere,quod non poterit facete p .cium nudum de non petendo,quia tale pactum appellatur contractiis glosi.est aurea in l.primian princip. Ede actio de Obligatio Elt etiam naturalis obligatio quae prouenit ex conuutiisblemia ed non producat actionem, non propter stigi litatem contractus sed propter conditionem perionarium ut est quando per contractum filius promittit statri vel patri in potestate eadein iisti. tuto clieet sui reclaratre astat te de condie .indeb.veis pupillus ex contractu obligetur alicui sine authotitare tutoris l. prima n liti Ede noua l. pupillus.de aut horitate tuto. & hocis satis de naturali obligatione. Est de civilis obligatio tantum b rb de hie subdistinguitur,quia qnaedam est ciuilis quae seinpernit de est sola de qua ineam in glost. Quaedam est ciuilis quae mine est sola ed semel stat admixta natui alude est quando est pictum de non petendo oc de hac etiam dicam cum gl. Quaedam est quae semper Lit de est admixta natui ali,ut est illa quae

prouenit ex solenni contractu. Et sic habetis tertiam spera quae appellatur naturalis de citatis. ADDITIONE s.

a inter smplicem loquelam. Adae text. in capitul iuramenti. xxii. quael irinequiora oss.nna. in rapitul clerieus de iureiuran3.Atest meapitu primo de lepul libro sexto. Caidi. Zaba in eapitul ad aures in quarta quae . io. quod metus eausidem Cardi.m evit. 3ebriores.de rare ur. Adb. in e qualiter. de pae., Tanium. 1 Adde quod alia est e vilis, qua ex iuris talennitate pro

dueit Oss Me naturali consensu,ut not gloss.m l.naturaliter. C.de nonnu peeu.3ebae est illa quae otoprie oritur ex .cti tographo ante baeti nium. .ineontractabus. C.denonnu.peo se habetur infra de litera tum obligatione. item ille qui tenebatut natutalaret de Guiluet, de iurauit se non debere. l. fina sae lutetur. Item ei qui tetietur naturaliter de ei litet. 3e stit tactum pactum de non petendo.d i ractus de l.j.det condi. inge Ia Mav.

a Glo. s. a ib Lui literam obligatione. Colligitis ex hae flos ii quod et in citographo ante biennium nata est ciuilis obligatio

sola,no autem naturalis a de Are.damnauit hanc flossam dicens, nulla obligatio neque naturalis neque ciuilis est nata. Moveor primo: mutuu est contractus qui celebratur te inita est j. in pili .de l.is. sui certarum petatur. Sed hic nulla res tullique pecunia est numerata,ergo nulla obligatio est nata. Secundo mouetur ipse, quia in ista consistolie uata conditio,

si pecunia numerabiciar.l.sin.C.de non nume.pecu. ergo ante

quam pecunia numeretur, de se conditio puriscetur. nulla obligatio oritura cedere diem .st de verborum signifieatio .de . omius. ita de vectorum obligatio. Et hanc opiti si mauit saltot pera. qui pecuniames.s certum petatur per t.pedi qua res pig. obbg posper t.pruna. i. finali. d. qui potio. in pigno. habean . Hanc opinionem saadebat domi. lim.retione t is ii. t Nam eonfiitio emanata extra iudiciunt nihil disponit circa obligat onem, sed si tum probat. l Publia I snsiride- post ergo ex huiusmodi conses ione non erat obligatio na

super institu.

D. Ego tuadeo istam opinionem pet textum, apertum siti in aue tu obli ibi,ut cum hodie quaeri non potot Putiusve. o de Bellaperian. tcivit totum Golati a, vade licet quod ante biennium non tum ciuilis, verum etiam naturalis dicatur nata. b laetus primo,in talem coiali im datui actio, sed ageti titii mei a pecun iis obstat exceptio.l. si ex cautio:& l. in cota es b. S.C. renonume.pe.eigomat vitaque Obligatio nata,vividulis iupr. co.in tub oecundo mouetur, nam tuis cons potest condicet e libertatem a debitore.Di cum exiguam.C.decod..Ob causimie Ili quasi C. te non nume pecu. ergo erat Obligatio. l. decem de verbo.obliga. Tetrici mouetur quia isti comi et ii , liabet sermam suam: delicet satvt pecunia numeretur, Ioan .ili, tamen obligatio interi in impediri non debet, ut vidi-inu, titulo de condi. ob causam. Hanc opionem ego si iadeo lationc Guptici. Prima ratio quia ista conti uio liabet annexam tacitam proin sicinem confiteor reces ille ,ergo confiteor reddete i eum quid i licet pet ergo est tali pi invitone tacita, e tu obligatio nata. praeterea pro in iro Acha sine causa parit inero iure obirgationem estic cerna. q.; circa Ede excep.di .ero de ista iacta cum causa, qui postea ad actum non est deducta. Ego semper arbitratus suin opi.sici e leveriorem hoc loco, ut solaciuilis non autem naturalis sit nata. naturalis est causata ex consensu.l. Λtichum.I.naturalis u.de l. sed iste qui constet non consentat,quia decipitur. l. si per errorem. fide iuris s. om. iud ergo non eat nata irituralis,quis enim sint capitis e dixerit hunc eonfitentem consentite si putauit pecuni m nota numerari debuisse: Quod autem sit nata ciuilis.probatur, quia hoc chirograpnum habet citiam suam, de a lege receptam, oso est

nata ciuilisAtini a detit. ob inprincip. Non ob. quod mutuust conti accus re,ed hie nulla re, interuenerit, quia illud procedit in mutuo naturali,at laris loquimul iii mu tuo natur dr,at nos

loquantiam in mutuo ciuili ,-tune secus,& de hoe est glo. in Lis sui .imicer.pet Non ob. quod in tali coti ione insit d coditio illa: auia est conditio tacita, se extrins .cus vere , a verbis, uae non habetoctum suspedeicit conditionesquae extruisecus. e cotidie demon. Anni TIONE s.

Naee glo est multum initieata de ob cura igeo eam declara ut per Bellon qui postea multa opponit eo nita diuinitionem Obligatiotiis. Nane opinionem Petri liquatur Bello .contra continutiem qiu latEdiluuiii huue alticulum hie. Capitis. Hane rationem Eare reprobat hie Bello. Ititit conditio. vel die melius seeundum Bara in Li.in v. eol. is de eongi.itide.qui respondet negando, quia uno pure promittit confidens

de numeratione tutura. las. Ma .

Non tob.d. hqui pecumam .cum simi, alleg. per Bari . quia non loquitur de promissione de recipiendo in securum,de qua

promisibi liberare se potest non recip endo,vel verius non in blaeare non recipientio. Non Ob.argu do. Chri lo. quod consulato non disponat: quia illud verunt in mutuo natutas, de in quocunque contradita qui re celebratur. Secus in mutuo cita ili, de in ali s contractibus,qua verbis hieris,aut consensu peltici tuti.quadam. d .LLucius.st de consti . pecu. Non ob .veis.ut euhodie.insta de lit.oblig.quia respod tur quod tunc post biennium obligatur,scilicet eficaciter. ante tamen erat obligatus ciuiliter. Non ob arg.Pe.quod in conseil am detur actio, sed Obstat agenti exceptio non numeratae pecuniae quia loquitur de exceptione intentionis de ficti, quae nullum ius praesupponit in agen:eio est ordi in l. qui se debete de cotidi ob cau Non ob quod tua consisto habeat tniam confisitonis, sed non habet serinam promissioni, & per hoe non obstat titulus de eo: di. beau. quia ibi promissὶ interuenerat Z rei traditio. Non Ob. l.s exiguam. de l. si quas .quia loquuntur de obligatione mct condicenda. Non obst. quod ex ista consessione insergat tacita promissio,quia respondetur quod illa promissici lice. infirmat,tamen quia est erronea non producit naturalem obligationem tanquam vacuata consensu d. stachum.*.naturalis .cle.

Liuncta I .fi per errorem .st de iurisd om.iussi. Nom ob l. . . circa st. de exce doli. quia loquitur In pro risione qui est aetii, disponendi, de oblagationem producendi: nos vero loquimur in consessione qui non est actus dispolitium. I Publias in s. Edepositi quia habet L nam luctatum receptam a lege ciuili-lner,de ideo obligatur. AD Di-

316쪽

De obligationibus.

ADDITI a publici vel quod illa l. publiL I. s. loquitur tu eontractu depositi qui

te eelebratur . ea quo contracto .etum est, nuAa solum ea seriptura non oritur obligatio: sed nox loquimur in contrama qui seriptura ,αίe litetiseelebraturae idem puto velle issum dicere ias Ma3.i

a In ea glo. ibi, .praeterea. Concludit ergo si . qiiod pa-Σa ctum de non petendo tollit obligat onem naturalem ipso b iure., Sed contra hoc opponitur de videtur qu5d naturalis non tollatur ipso iure lai unus.f. pactus.1ydepae . Solii. Ibi loquitur de pacto obligatorio de non petendo, quod non inducit ipso iure naturalem obligationem: nos vero loquimur de pacto liberatorio de non petendo,quod tollit naturalem ip iure.l. Stichum.s naturali sarde so .Ratio lue statis sumitur ex regula iuris Fauorabiliores. Sed iterum contra & videtur quod nulla obligatio tollatur neque naiaturalis neque ciuilis: quia non obstante pacto, creditori indebitorem datur actio.*. Praetere insta de excep. ergo nulla fuit sublata: alioquin sequeretur absurde dictum, quod solaciuilis produeeret actionem. l. Dixit Bar. quda licet solatiuilis obligatio quae semper fuit sola, non producat actionem, tamen illa quae semel fuit eum naturali coniuncta producit: Probat exemplo naturali: nam licet mula et quae nunquam suit masculo eoniuncta non possit producere partum, tamen illa quae semel filii coniuncta. masculo sublata,&partu concepto, potest producere partum. Ego puto responsionem Bart.bonam, sed rationem non procedere : Nam licet causae Veiens& rem in esse producens, stollatui de medio, res ipsa in esse pro Aucta conseruetur, ut est in fabro qui licet moriatur, cultellu tamen remanet: αfabricatore domus, qui licet moriatur,aedificium tamen noperit & se in masculo, ut licet moriatur partu concepto, partus tamen non perat: non tamen est ita quando causa est producens, de productum in esse conseruans: nam sublata causa tollitur ille effectus pro dueendi: Hinc est qubd dicituraeessante ratione legis cessat ipsa lex quia ratio legis est eausa negum produces legem in esse, sed etiam productam consiti an s.c.erit autem lex.distin .,sic in proposito, natu-iali, de ei uilis obhgatio est eausa nedum producens actionem,sed etiam conseruans, ut probatur hie in dissilitione: ergo ea sublata deberet impediti actio. Vnde redite aliam rationem, quod ex is a ciuili semel vincta cum naturali, ideo producatur actio, quia adhue durant reliquiae antiquet

tionem smul. Aliqui dixerunt, quod hic disinitur natura-- lis sola, de quod et ciuitas obligatio non est substantia, sed

qualitas naturalem qualiscans. quod communiter repro batur : quia sequeretur quod non esset ciuilis obligatio de pet se eum qualitas siue subiecto esse non possit, argu .m l . . Ede serui leg quod tamen est salsum, vi supra dixi, deo si. tenebitis. ADDITIONE s.

is Ioeasto .insn.no .ex glo.tobligationem naturalem V auia a sari de iii regentium .pi O qua est L cum amplaus.s is natura

debet is de teg. iur. Sed opponatur. de imo videtur quod si

de iure naturali primaevo, non autem de iure sentium mam seruus obligatur naturaliter domino l. nec seruus. Ede pee.

r. si id quod . ff. de condi. inde. 3c tamen seruus de iure sentium habetur pro nullo d.ex hoc iure. fide austi.& tu . Solii. b dixit Barto Quaedam est natiaralis Obligatio ex instinctu naturae proue mens,Vt quod benefacienti bene saciamus :&illa est de iure naturali prima uae inibus animalibus eo nue nien .l. sed de s lege. s. sed consuluit. ff. de pet . haere. Quaedare est naturalis obligatio quae prouenit ex consensu, de ista prouenit dem re sentitu'. l. cum amplius supra allega. Non obst quod seruus obligetur naturaliter, de tamen iure petitium pro nullo h ibeatur . quia respondetur, quod duplex est ius gentium : unum quod statim atque creatae gentes fuerunt in esse productum est,ab exordio naturalis cre turae, utiquod pacias deisque seruentur: quo iure nondum seruitus, nondum bella producti erant : de eo iure i nspecto seruus naturaliter oblagatur.de dacitur naturatas obligatio ex eo iure gentium. Quoddam est ius gentium secundarici quod exerestente hominum militia fuit isse productu, quo

iure inuenta fuerunt bella,seruiritus captiuitates, Eceo iure seruus non obligatur.*.rraeterea.ansa quati.motos ibit. l. seruus Titio is des deius. Faterer tamen quod effectus tributi obligationi naturali retinendi de compensandi, none haberent locum ς in seruo obligato. et Non obstat. s. si id i5 quod dominus. quia loquitur in domino obligato seruo naturaliter.de eodem modo .l quibus diebus.F.do nus. F. de condi. de demon. Probatur etiam per titulum. C. an seruus

ex suo facto probatur etiam ratione. Nam si seruus aliquid soluat quod naturaliter tantum debet, poterit tamen a do mino re peti,quia non potuit soluisse in praeiudieium domi ni. item nec potuit compensari debitum seruo, quia illud est aequis tum domino. l placet. F. de acqui. harad. Eisdixeris, nonne seruo manumisso poterit habere locum effectus compensandi de retinendi s Respondeo quhil non. ar t quia seruus manumissi is nouus, homo est effectus. l. qui

18 mumi quod ille appellatur verus debitor, a quo debitum tanquam ab inuito extorqueri potest.saeit i. s deleommissa a s s.si temus, de legabit. Ex Quo dixit Banqubdis testator grauaueritvnti ex haeredibus ut teneatur soluere debita, quddintelligitur de debitis exigibilibus. non autem de his quae nopolii in t exigi desectu actionis di obligationis, ut ex debitis ex pacto nudo,vel de his quae non possunt exigi propter viares exceptionum .alleg.liis cui.I. Mauius. s. de sol. Quod verum si 'itat Bal.Iuando testator haberet alia debita exigibilia: si autem nulla haberet intelligeretur etiam de debitis non exigabilibus .arg. optimum in l. standus qui loeatus. isdefund.instru instrum embque legato. de ut actus potius valeat quam pereat.arsu.in s.quot rcf. T. de tes.lui. Si tamen testator mandauit omnibus emolui pro salute animae suis. non venirent exoluendae poenae debitorum. Ratio, quia cutestator adiecit alla verba, pro salutae animae suae, visus eu se referre ad forum poenitentiale, quo inspecto delicto tu poenae non debentur. Gl est ordi .ine. fraternatatis. xij q. ij. dictuint.quibus diebus. ad sn.de condi. demon. Secundo eos

3o ligitis ex glooquod quaedam sunt debita inexigibilia ex de

sectu actionis de oblagationis, ut est debitum ex pacto nudo de tale debitum compensari potest. l. etiam .F. se copens sa.Qusdam sunt debita inexisibilia in virtute exceptionis sed talia compensari non possunt l. quaecunque.de abi glo.E.

de compen.

. oblitationem naturalem. Adde I eum amplius. in s. ia natura debet

F.ge res.iut. Ange.in l. indebitam in i.col fide cottis .inde. ι Dixti Eare contra hane inlationem quae in eramnati ta tenet hie Pal. lo. ma rationibus.

e Loeum. Hoe dictum Poti . reprobat hic Bello. quem Vide vi late lesti

termin s. ti

vide hie Bello. eam deelatantem.

e Not exsto.Et ad istam sto. dum dicit de ereeptione Macedoniani te velleiam ii mi, stite quae sit ratio sundamentalis quid exceptione, on tollunt naturalem neque ciuidem oblatatione vide notabiliter Batti in M.to p .cul ε de condi .inde. lasMar. r Exeeptionis. intellige hanesior ut per pello. qui eonmerii diuet

rasis.

In east. ibi, fideiussor. Aduerte ad alium effectum e quia i t hae e naturalis obligatio producit esse Olim compensandi. a Letiam. E. de compensa.in ea gl. ibi, I.haee di seu tatio. eo l-b ligitis exelo.bqubdisententia absolutoriamique lata tollit

31 eivilem obligationem, non ipso iure,sed per exceptionem: naturalem vero obligataonem nullo modo tollit, de idem tenet glo .in I .cum a te. T. de dolo.in I. item in iudieio.inita de excep. Glo. vero in l. j.igde condi. inde.tenet quod ciuilis ipso iure tollatur.l. miles. g. iudicari. de senten. de re audia. actori.C.de iureiur. ergo eodem modo Ze pet absolutoriam ipso iure duabluetur, regula iuris. Nihil tam natur ale. Sed

317쪽

Christopho. Porc. super Institia.

aeest.e mmuniter approbatur. Ad argumentum respon detur, quda Gellius quid in esse pio ducitur quam prodii Olim tollatur. l. patre Ede his qui strat vel ali. iur. de proba tur in materia proposita: nam verborum obligatio. lieet quam eunque obligatione indueat tamen accipialatio,quae est etiam ereatura iuris ciuilis, no tollit etiam quamcunque obligationem .s. item per accepti lationem .infra quit, .m d. tol. Ob .l an inutilis f.aeceptum. & l. si aecepto latum. F. de aecepti lat.

a In ea gl potiemittit aliud quod tangit glo an aeeeptilatione tollatur oblisitio idea . de ste pello decla antem h xx glo. Et dum O. te di est . quAsper sententiam non tollimi ipso13 tare eiulli,sed eliditui per exceptionem.At allegat l. Iulianus. it a L pro sat qued non tonitur ea u alii sed de eo quaa slo. dieit de estilli.ilii rit hil pinbatur sed quδgplo hie dieit . uδd non tollitur ei lis ipso late sed ope e. eeptionis habes aeclaratum in a.l lulia in glo.in vel Io natura.se ibi ride Bari in Hii cos & se in verboreae pe3ili su mus de prima gl. vide tamen eundem partibidem, qui te probat line.& tenet quaa imi, eluili, ipso inie tollitur iis xi eos.in .ets. sequitur vivere de sententia absoluto na . Ft ad ista .igi in s. item s in iudicio. insa de excepi. Et ad ista .i dein s item s in iudieio insa ἡ excep. rigum iste dicit qu4d illa plo. communiter ppio et tr. male dieit . ut supra dixi. Et adde quod dia LItis potest ν ioba id quo dieit glo laqueendo..t ibi inducit ratibn , i. cris. um texi dieit naiuia gebitor permanete quas dicar,non tameti erui silet las Ma

34 secundῖ olligitis erepto.qubdi per sententiam absolua toriam, iniquὰ latam non tollitur naturalis obligatio piob qua bE oeitis .lulianiis. isticond.l iudex Ceod. l. procu rator ad exhiben. s. i. s. rem rat. habe. Suadetur 5: ratione. nam naturalis obligatio causatur ex consensu & se de iure gentium l. eum amplius.5.is natura debet. s. der .iu ergo non debet posse tolli per sententiam qua est creatura iuris civilis, ut hie in glo. Nune non ob luod dixit pet qud limo nulla tollatur nec naturalis nee et uilis : quia noctibstante sententia eontra debitorem absolutum agi potest: sed agen ii rei iudieatae obstate, eeptio s. item ii in iudicio. insta de ex cerergo obligatio nulla sublata, alioqui sequeretur quod sola naturalis produceret a ctionem quia respondet sarto. quod lieet edi sola obligatione quae semper fuit sol a,no pro- dueatur actio, tamen ex sola naturali quae fuit eo minitataeivili oritur actio. d. s. s in iudicio. Et probat exemplo de

quo heri dixi, demascii lo& muliere. vos comprobate ratione quam tunc dixi. scilicet, quia durant reliquiae ei uilia obligationis.atri .in l .aansnar rerum amota. Huic senteniatiae etiam non obst. und seeundo introduxerat. pctr. quod 3s nulla obligatio tollatur ratione. nam actus agentium non

debet operari ultra volutatem eorum.l. non omnis .frs eert.

pet.&iura sunt vulgaria: sed iudex qui absoluit debitor Emtion gerit in mente velle tollere obligationem eausatam sed imo absoluit.quia nullam putat fulicite, ut pro iudice bona coiectura sumatur.l. Herennius. s.Caia. Tde euie.ergo nul la sublata.quia terpondet do . Chriso. quod licet non gerat in mente, tamen ex quasi coτ tractu qui celebratur per parte, in iudieio. tollitur ista ciuilis, agunt enim partes. quaelitigant hoc initidi:io ut iudicis stetur sententiae.l.iij I. idem scribit. F. de pecu. unde aberrant longὀ Docto.qui dixere, eae sententia condemnato ita productionem & obligationem,quia hoe n n est veruin: quia iudex qui .eondemnat. non agit hoe in me te ut obligatio aliqua causetur, sed quod causata executi ni demandetur. Dicitur igitur obligatio prouenire, &s militer actio, non ex sententia. sede, quas - eontractu qui eelebratur in iudicio, ut supra dixi. Ego mul tiplicibus argumentis defensarem quod de ciuilis di naturalis tollatur: Demonstratur se : Nam in iudieio quas eo ri- trahitur ex quasi eonsensu litigatium .d.s iij. g. idem serabit.

ergo naturalis tolluntur.l.Stichum.*. naturalis. F. de solui. Secundo arguitur se. Naturalis obligatio ea usitur de iure sentium .l cum ampli ira. I. is natura debet. de reg. iur. sed de iii egen. bedire tenemur sententijs magistratuum. l. vel uiali g. de iusti. de iur. e. squis venerit.de r i .le Obe.erso exista iacita obedientia eiit sublata naturalis. Tettio nam per eonsensum liberat rium tollitur naturalis obligatio. s. Sti. 36 chum. 9. naturalis. E. de solui. t sed ille qui non compellat asinientia absolutoria videtur consentire.l .abeo.C.quo in .

do Se quando in.l.f. C. si saepius inloteg.recti .sue. posthu. e so natural s sublata. ADDITIONE s.

a per s-nieri. an a Goluto iam. Adde Maris . de Matthesila. in noti sitanot. ex xx).inei. ra quod ex sententia Tiletius. b Obligatio D li,e eone ius ne se praecedenti, vi mane laiὸ per Bello. qui expedit etiam alia dicta piri qur quuntur mima P eio e sublita. t istum motivum habuit iste a Part. in .ls.ltilianua.in x. Ol. 3 in Ver. quid ergo di enium est. sed incita est respondere.quod non tollitis per sententiam naturalem qu a eum inducatur a iure rent:um non potest tolli his per iiii gentium . istemplo.nimi tum ergo si non pol si tollipei sententiam. ita sitit glo. hie in umbo necesilaie. Ei Birari Limit argu . in alio pi posito.etii non caletet ista solo. ves melius tenem ut obe dite omentita maiorum. vetum est quando aiierunt in tem iudieatam. 38 . t iste scisia dieit . aienti .potes sieere. v d i sententiati iii amenti, aequipatantur olim a ' ali quia i iobaudiam. non quo ad aliquid dispotita dum per gl .iti s. sed ii possess, i. item si iurauero.s se iureiur. vel mρ liu die. 34 iuramentum es malotia auctoritatis quθm senteni aia. a. ii. g. d. iureiur. Vade non licet arguete a maiori ad minui atat titi

39 Ouarib suadetur se:lper iuramentum tollitur auratis obligatio.s Stichum s. naguralis. ergo 3 per sententiam: quia a pari procedunt sentetia Je iuramentum.la j. E. de ii retur. Deniqtie x quintd Nam s detrator inrauerit soluerevsuras habet duplieem modum sibi prouidendi. primit, ut soluat,deinde repetat: Alius. ut petat se absolui ab huiusmodi prouis ne iurata c. debitoret. extra de iureiur. sed ii i lii sententia obsolvi pria non tolleret naturalem obligationem certe hoc remedium esset vanum quia in virtute solius naturalis oblinationis poterat conueniri de iure canonico. cap. i. extra depach. 3 ilai not. sed possetis respondere, que hoc argumentum non emii clii illi quia imo etiam si natur li non fuisset sublata nihilominus debitor conueniri non posset otia erat obligatus in salitiae animae ut usuras remit teret.Vel dico quod ideo ibi tollitur nati iratis,quia illa se tentia erit re iusta S: . ita, δ: iudex gerebat in mente eo ea-su euellere omnem obligationem subsecutam ex promi Gsone turpi: sed in ea su nos rosetitentia absolutoria erat ini ua. Ad argumenta mea polletis respondere . quod proce-unt in sententia quae transuit in rem iudicatam a qua non

est appellatum: vel si appellatum fuit appellario ea deli

ta: quia tune manis virtute consensus subsecuit quam insurgentis ex quas conit actu nollitur natu talis. In ea glans. o not.t patrem sit fantilia, non obligari citi iter,nec e contra sed bene obligari nai ut aliter. Not. rationem ς'. sed vos addueite subiit orem. Nam ideo pater filio non obligatur ciuiliter Mee contra : qui ii spe sto iure ciuili patet si si tur una person: .s .ei qui insta de inurat. stips.s C. de impii. reali substi.vnde inter eos non cadit ciuilis obligatio, α in eodem subiecto concurrit actio A pasto contra laeuo 5.pe. is de lega j. Sed ideo inter eos oritur naturalis, quia n Mur lis est iuris gentium. l. eum amplaiis. supra alle. quo in pecto non dieitur si iuue eadem persona cum patre, quia tu gentium solam veritatem intuetur, non autem sAionem op raturis. ex hoe iure. re ibi incit. de iusti. de iure. Hie vero Ii tabiti . quod pater non obligatur ei uiliter stio in potesate.nee e contra in bonis aduentitiis vel prosecti tib in bonis autem castrens bus vel quas. ne obligatur ciuiliter pater stio dii contia. Et ideo dixit alibi glo quod in catis, eas ieris bii, vel quas pol se cedi a ctio de Obligatio, tene meri-4i ii. Glo super verbo. rei in s n. not. et appellatione rei facta a quoque conueniri. Ex quo dixerunt aliqui . tubas saluto caueatur quod pro quacunque re petita soluatur solidii

pro libra. quδd habebit locum in sacto petito: quod ver

limitat tile Bald. atrando tale factum petitum erat di sim α-bile, ut librum se bi, domum aedificari, de scissam sodi Si

autem esset inaestimabile, ut sacere uxorem consentire, tune

nihil set soluendum: quia vel ba statuti debent intelligi in edici possibili, hoc est . quo resae si mari possit. l. non solum. F de actio.&oblis a. l. si eo. C.ad Syl. Et ideo diffit Bari quod et si statutum dicat quod mulier sine consensa paren b tum non possit obligari. s habet locum quand habet pa tentes sed s neminem haberet, posset sola obligari. Tutii sinum tamen esset hoc casu adhiberi auctoritatem iudiei, in desectum parentum, sicut alibi adhibetur pupillo in de-

318쪽

Rei i

a Clo.;n .etb Hae .in ver secundum omittitur a portio, idea eam expessias, i per Bellemum, quem etiam vade ad omnes glo. sequentes. quas idem potea non tangit .s lue in fin tituli. b verbo secundum Clo super verb.se naum. Diui ut in quatuor partes. pio ut quatuor modis intesti sit text. in illa dictione . seeutidum, eum sequent bus verbis.Et lina glo in finalibus verbis. br. Item perieu.

i peientes areones est singulatis ad hoe,quod i sentetitia lata tu et me. ν 4 libello est ipso tute nulla, nee ex ea oritur actio in factum vel ossi dium iudieic. x ita eam allegat Bala pio sngulati in t actori. ad sit. C. de te ere.vbiguit sot malater istam gl.s lingularem, de nnn esse alibi in murigo. Ed ibi esto dixi post eum Et pro ista glo. Et optimus textan l. iri .eibo,nihil agit. E. delibe. ad posthu. quem ad hoe ponderat ibi vald Ei hane limito ut procedat quando inept tudo esset expiatae se eui autem si libellus e let tacate inepti. cuia tune bene valeret sentenis iii di diri post Bald in d. L actori. Ias Mar. s Adde an de quando siti ietilia lata super inepto libello fit ipso tute nulla. de ex ea oriatur actio

Glo .ciper verbo ex contractu.m fi a. no tal pellatione com si' u ictas. intelligi proprie contractum ultro citroque obligato- , b rium voto quo.l. beo e dcucr uign.mglo.alle. Ex quo di- ' Hi Ban quodisii statuto caueatur, quo d qui non petierit debi-' ium ex contractu intra decem annos cadat a iure suo, non habet locum in creditore ex mutuo, quia ille non est proprie contractiis, cum solum recliten Obliget ut non autem nu-vierans.Glo.super verbo conicasti, inta. dicite ut dixi supra in prine. ubi clarius coepta es. 1 ADDITIONE s. 3 pactum M litur cohaerentia eontractus s Digerentia turre uestimentam re,er res intera dia.

io pactorum uectimenta. ii latellectivit. dato de contra .m .ia Nuruum unde eom. Initur. a Mutuum quatuor molis reconciliatur.

14 certi eondictis est plex. is Artumentum de mutuo ad indebitura solutum ualet. s Genus ruiquam exin lirsiam speciem.

ετ Gentis nunquam man uin perictu sis altitur sis reuisis certi e dictio competit pro interebe petendo.

E CONTRAHITUR . OpLIC

ope iam quatope: e potero ipsam materiam. Dividitur in quinque p rces. Nam in prima determittit mutuum appellati eontractum re.In secunda declarat, in quibus rebus constare possit mutuum. In tertia, in quibus rebus irat soluti mutui. in quarta ponit etymologiam vocabuli. In quinta ponit,

quae iusto oriatur ex mutuo. seeunda ibi. mutui autem. tertia

ibi. de quandoque. Quarta ibi, unde δe mutuum.) Quinta ibi. ex eo.) Hoe dicit in summa Ex intimo quod re contrahi

dieitur consiliente pondere.numero,vel mentiara, OIitur in o quae appellatur certi condolo. Not., primo, i mutuum appellari contractam re, ea sora ratione, quia res ipla petii esteonte ict im : scet enim in mutuo eonsinius de verba natet ueniant,tam eii quia rei reaA:tio substantiat contractum, non appellatur eontractus eon nsu ex verbis, sed contractus re,tan

quam a causa potentiori argustii Hermathroditum. E de sti.

Re eom trahitur Q nare gicantur obligationes te cum tamen Inter ueniat eonsensus videsie per Beslo.qui etiam praemittit quotuplex si

mutuum.

Not. primo. Quod eonueritio de mutuando est nussum pactum, quod non aictati i quia pactum nudum de iure ciuili nullam proaucitacitionem a iuristemium. s. quinimo. E de pali. sed de ure ration eo

seeus, quia producat actionem. c. l. de Dae. δe ideo ne eelse est vi ex talieonuentione agatur quae vellitur per aliud illorum, vestrinento tu iri, de

uibus in plo Adde quod mutuum aliquando dicitur eruiij, de aliqua. o naturala,Vt hie, de l.ii.idi fin Es ceti peti& de mutuo di testibul Aea ponent)bus vide supra de retum giui. .venditae de Bar in ducit. de Ca tibin his in e si eautio.de fide iustis. lasM . A eslatione contra has Adde My conit henditiit stipulatio ur-eὰ in 'pei Ial in iij. in lxxiit col ver. d. o. C de iure emphyti α Hiari distractus vide ini. D. in priue. dc ibi ponderat Bild C. si tuto. εl eata de an veniat testamentum. Ide in t telumentum, C. de teita. Et in Veni quin conuictas vade in m. ductio. obii Oisinio Cottaarrum tenet Belloirus lib. secando surrum. bori. i. bi declarat l.Labeo, S. contractum.

Continuatur ad praecedentes hoc ordine. Quia obligarionum cauae ex coni actu priaueniunt, quaedam re,qu et ver

a Pactum in lam pro caructu mem

, Sobatio in mutuo fit in erim re regerarae a bonatare. 6 Nutum et mologia. No in veibo velutis Mod non solum mutuum appellavit contractas reo me iam MN,m dacho veluti, stua explicatiuε exempl i autem a regul ini non restringunt, scd solum ponunciat ut regula declaretur. L damni in se iti stipula iop tturet fi dedan. irati et t. scii coportee. I fina.de exeuia. tuto. l. fin. de hiretur. dc ρα igno. t Noti in secutid i parte, motuum solum consilere in rebus qua pondete, n i mero,nii'nsur b ue consulunt Ratio,quia haei es in scnere suo functionem Pre

optum id est uniliti talem S liberationem l . ii ii te: t. petide in hoc differt a deposito & commodato qua contracta, in cateris rebus fieri potiant.)Not.sub quenter quod mutuum

c exolui debet in eadem re tia genere coe bonitate: si tamen eodem res mutuatur milii, nihilominus mutuu appellaturi quod limitatio cin l. ii fg si ccrr.petiquando res fuit tradita eo animo vi accipientis fieret, alias appellaretur commodatu, aut depistum. Unde si traderem tibi mille aureos ut teneres sub batico, t diues apparerer, non dicitur mutuum, sed commodotum quia mei tradentis intentio non fuit transserte domitiitim casus est.l.iar s.fi .eommodata.Item nodie: ymologiam milias tui: quia i mutuum ex eo appellatur, quod fit de meo tui 1.Li .appetitata. is licei t. peta. Ex quo colligit .s tenere argumen d tum ab et1 mologia voeabuli. 3 quod zit venim negraue, non autem amrmat ue sumptum de quo duci supra de tutelis in princ. Finali et not. ex contractu mortui ormae ionem quae appellatur certi condictio. An vero una solum pro mutuo e - p tar,an vero duplex,magna est controuertia di subtilis subri

319쪽

Christoph. Porc. super Institu

e in genere. An genus si se substantia mutui, de Bello. labi. i. Ωρ-

pura cap. .

ἡ Et molo a Vorabuli. De hoe argumento abetvmologia voeabuiali, vide late Bello. supra in princ de testa in iij quaestio.

Clo .i. quia hete tractat de vestimentis pactorum, ideo benJa est v: praemittamus quae dicimur pacta nuda, tiee enim prinsb quare adum est de vestinientis,spuam de ea re quae vestiri debet i consciuntur de iure codiae.dissoluendum .extia de spon.

Ided praemitto, quod i pactum nudum sumitur principaliter

duobus modis. Vno modo appellatur conuentio inter duos plureste habita, de in mei is terminis naturalibus relicta. t legem.C.dc pac.l.iuris gent g quin ima. E de pac.st hoc dicitur nudum multipliciter. Vno modo appellatur nudum 1 rma

ciuili, ut in iuribus supra ille. Aliquando appellatur nudum acuus, sed tamen est Uemtum a formar H quia solenniter pro nus ibi date mille sine eius tibi aventi obsat exceptio doli hii s.circaaide exeualol .hni rufi de donacta nquam nuda

de acqint .rer.domi. Aliquando diei ur nudum a eonsensu, ut cum contrahentes aliud agunt in mente & aliud exterius s-mulant .l nuda de imaginaria is de contrahen. empti ita loqui tur totus citu C. pl. :s vale quod agi. Aliquando dicitur nudum a trasitione rei.l. qua ratione 6 .in erdum irde Icquir. rcr. do. s interdum .supra cier .diui Aliquando & ieeundo casu principali sumitur pactum nudum pro aliquo consensu emanente exsolenni contractu putamu in tibi mille: ex hoc mutuo insurgit quidam consensus quod mihi reddas. l. eum qui A. is siceri peta.de hoc modo sumendo hoc pactum dicitur miraeu-los naseivinitumini statim dieam. Aliquando tamen dicitur quid nudum ab aceria brio,vt supra de viustu. in siti princi. vicis proprietas ab usu stum separua quae nud i app)eatur. Ah quando quid dicitur nudum a vestibus di bonis, ut ille exuti- Ult nudus a patria l. utelas. in s n. is de capitis dimimiaitaquer praemissis vetito ad glo In sto. ibi, l. petens. Not. t pactum veri cohatientia contractiis: quod verum intelligunt Doctorisue tali, contractus si stricti iuris, siue bonae sidet. Sed pαcep or meus suo diuino ingenio, cum disputaret sib domino

Rapb .Ful tcntaiiit aliud, sicens quod pactum nudum non vestitur cohaerentia contrectus E icti iuris, nee tale pactum in-sbiniat contractum stricti iuris Mouetur ex pluribus,sed pau- ea & meliora recitabo. Mouetur prim A, quia omnia iura quae die in t pactum tu formare contractum iuxta quem apponitur, aperte loquuntur de contractibus bonas devergo secus in eo-

tractibus stificti iuris, quia sustratoria adiicerentur illa vel ba, bonae fides. l.in bonaeh. C. depac. l.iuris genti*.quin imos depact. secvnsso moue: ur rarione coli rata. Nam omnis 4risormatio p supponit extensionem, ut contractus extendatur ad

id quod estia pacto deductum ut se pactum dicatur pars cstratius a iundi parte in de contrahen .empl. sedeotractus smi-ctri itis non patiuncur extensionem rei vel personae. l. qu1dquid astringendae de verbor obligi. t illa stipulanis. s. Chri sonus eo.tit.ergo contractus sis icti iuris non inserniam quia non extenditur.Denique mouetur:nain fictio non debet plus

operari quam veritas.l.s is qui pro emptore. T de usi p. sed quod pactum informet contractum, nihil in aliud dieere,qua quis d deductum in pactum, fingatur deductum in contractu. Modo sic Siprct ira appositum iuxti contractum ni cti iuria, nutas utitioni , in maretur,ce αξ essem dirae stipulationes.

I.sc te debemuses de verbo. bliga. ergo non una informata.

Praeterea sequeretur dicit ipse: unum absurdum, quod eerti condictio quae competit ex stipulatione in qua de tactum est quid certum,competet et ad incertum, si in pacto esset dedit cium quod est absurdum,ut eon lactio detur ad incertum , d a. hoc biduo compcri tenere do. Christopho. de Ca sle illo. Mediolanen. Duo sum iura quae obstant hiue opes selli cς vcri c. cert. pcta. Sed respondent ipsi, quod illa L , non loquitur de pacto insocinatorio quod prae supponit extensionem, sed loquitur de pacto res rivatorio, quod non praesupponit extensionem , sed moderationem quam benὸ pati uir eontractius D cti iuris. casus est in l. i. I. cum adijcitur. ii de verbo.obh. Sccundo obli re vidctur. l. petens.C.de p. I. Sed re pondent. d. Christopho. quod ibi, noti agittar ex pacto adiecto, sed ex stipui atione solenni, sed quia it la lea varios pati ut intellectus, d cario Vtibi inca o. in s.ex

' plicatio nor id intenti, ni inter velfimcntum re, C vestimeti tum rei inteructatur ut i primum statim producit actionem cundum ex itite allo:quam sententiam damnauit Do Raph.

Fulg. Se Do. Christopho. Mouetur ipsi. quia si hie dissile fae isset bono sequeretur ς quod si ego constent tibi mutuare miliale hoclie. & etas tibi numerarem , diceretur pnnium p. ctum vestiri interuentu rei, non re , Quia ab hirtio actionem non producebat, & tamen hoe est sol una. l. cum min. Eden ira ergo 1ion est dii terentia utriun contiactus re, ante in temetitu vestiatur. ADDiTI NE .a Niiga .Quae aleantiit pacta nuda Vide Cresin Hegem. C. de pact di pet Caraina zaba in eo. ae pact.b vestimenti, De isti, vest mentis pactori in videntam. Ias in i tu fissentium is quin a. l. vi s depact. Et ibi de romam. Garii. Ol. axiij. bi late hane materiam habes Ioan .vapt. Piletus venetu . e Sequeremi sea it lad exemplum non est bonum,di in eo pote, dicere quod tale pactum non emtur te, nec rei intententur quia eum pactum se de inuisanari , facta numeratione adimpletum est pactora ad quid postea tale pactum inuesti reetur unde pone exemplum, sum so praeres, isset Onuentio tina e reddendo pecuniam suae mutuabi tur, iuxta i eum Oim. & l. praecedentem. is de dona. hie alte . sea , . ptimum gie quoa vestiretur ad illum snem, ut mutuans postea posset

Seeundo mouentur ijs per I sit capri titu j. ubi solum re

ei tantur quatuor vel limenta pactorum re, verbis literis eo sensit nihil dicitur de vestimento rei interirentis, ergo elauditur sub vestimento rei, id i e m. l. T de actio.& obini. Tertio

mouentur iubest ter nam dicunt ipli , in conti actuti ominato do,ut demiolioritur actio ex pacto praceduriti. sed ex traditione si bsequenti, ut in mutuo & commodato. s. i. g. item emptio is de re.permu.alioquin,dicunt api sequeretur ablui dum tisse, pone, conueni tecum tempore quo non cras sanae metis, tibi dare volumen ut tradas mihi e dicenit hie ad mE sem tempore quo es sanae inent s, ego trado volumen :s oritatur actio ex tempore pacti praecedenti cx pacto ips3,tunc in sanus eisdet tempore conuentio iis obligabini si&c.Vos pol seri; breuiterdesentire communem opi quia imo dii dicti:

tia iuret vestimentum re,& vestimcntum rci interuentu quiam vestimento re,aginir vires ipsa a Midatur, ut in commodatato vel similis in genere,ut in nitituo non sc in contractu i in mia ito. Praeterea ex contractu re, ori ar statim actio, ut dicit sto.in contrarium in nominato oritur demum retria ti, non

ex trad tione rei, ut dicunt s . scd ex pacto praecedenti. t ei placito. C.de re per u on obst. l.l. f. item emptio. T de rei permia quia lie et ibi dicatur,rei tradicio piastarni uiuum obli gationi in contractu permutationis,tamen non sequitur. ergo ex traditione rei oritur actio, sed pure e racto praecedenti. d. l.ex placito Non obst.quod sequatur absurdum , quia non est absurdum si aleamus, insanum Obligu i ne cum a1rcrius iamiat i locuplectetur l.nam de naturaus se condi inde. In cad sto. io insu eolligiti; ex go. octo vestimenta pacto rum. Addite no uirinae ilicet rei traditione. l. traditionibus. C. depact. Add te dee mum iuramento .l. fin. dc libe. cau. l .vet iuris uiandi ir deope. lib. Addite v idecimum. stipulacione poenas l.nuda. de eontrahen in commit stipa. Addite duodecimum, constituto. l. .f.an debitum .is de conm.pec'. Sed nunc oppo quod nullo hortina ni odor im pacta nuda velliantur: & primo quod nonre,non verbis,non litcris, non consensu: nam vestimen o an

ponitur quoddam aceidens quod potest adesse:vel abesse sese subiecti eorruptione a quod vestimentum. is de preti. sed isti

vestimeta non possunt abesse quin pactum tollitur, igitur ceci Pone enim in mutuo quod res non tr. datiar, c se bis et bintollatur corruit contractus mutui. Eodem modo in stipui itio ne tolle solennitatem verborum, & sc vcshmentum verbi eorruit penitus stipulatio sodem modo in obligatione ij et runt,tolle vestimentum literis, oblig :tio parat is e riui . Eo

de tu modo in oblis uiona ex consensu,tolle consensum, cu se

veli metitum,

320쪽

quibus modis re contrahi. obliga.

vestimentum , actur eonari l. nuda. ir de contrahe n. emptio. Eodem modo ici vestimento haerentia contracti nam ce tὸ illud non appellatur vellimentu na, quaa non agitur ex p acto vestito,sed agitur ex condi actu. l. funda partem. de contrahen. emptio. Eodem modo nec legi, auxillo v stitur,quia non agitur ex pacto vestito, d agitur condictione ex lege l. ii quis a gentum.C.de dona Eodem modo nec tradatione rei,qiliati ditio rci non vestit pactum, sed executioni mandat. d. l. traditionibus.Eodem modo nec opcras initio, luia ille cis as est specialis in republi. qui non est tradendus ad con equenti Lquod vero e .itra is delegi. Eodem modo nec iureiurando, quia non agitur ex pacto iurat sed agi υ rex virtute iuratia enti, ut in vitibus supra alleg. Eodem modo nce in stipulatione puniti, quia esset absurdum quod stipulariopoenalis, quae est quid iccundarium, haberet vestire-regulare principes c. l. at quod per manus ii de iure cod 'Non obst suavid quia ibi non agitur ex pacto nudo vi agens consequatur quod in pacto aeuenit, sed ut debitor in mora constituatur,ut stipulano poenalis

committatur.Eodem modo nec constatuto, quia non ag tur

ex primo p icto nudo, d agitur ex eonstitui .l i. st. de constiti pecu.5 per hoc Iac. de Are de Raph Ful dixerunt viii in esse vestimentum, cilicet rei interuentu Vos distinguite, quod pactum nudum si ii potest dupliciter. uno modo pro conuentione inter duos pluresue habita, εc in intris terminis naturalibus, ita pi edant suprascripta argumenta. Aliquando sumitur pro contractu resultante ex conue rone,& tunc dicturvestri re, verbis,literis, & consensu: di dieitur vestitum miraculose a lege, quia cum vestibus in elle productum. D. Chiistopho de Canellione dicebat pactum nuduni vestiti ex causa alleg.l iure gen I .sed eum nulla subest causa.& ibi, insunt quae legem. st. de pact. sed cum e si potest distingui multipliciter,de multiplicata innumerata estici vcstimen:apictorum inglo.super verbo, numerando. Dicite ergo quod in rebus quae a mutuo tradi debetit,eonsiderari. debet eorum natura,aptitudo,& consuetudo,& actus qui cum lcbus illis crineuitat: Vnde in pane non conficimur mutuuna: si enim dixero, mutua mihi tres micas istud non appestatur mutui quia actus iste numeri trium micarum noti conuenit mutuo p. nis mopo. dus.

o.est in Us.is sceit. pet. Si tamen passi ad pondus tradatur,

itas in .Ex hac sto.&l alleg in e i dicunt Docto. quod si mona sterium promiserit Doctori placitnim vini singulat i I annis sermocimum praestet r pro monasterio, quod non debeat habete plaustrum vini si repetiatur ignatus lcgi m: quia licet de hoc hil fuerit dictum, intellis in talucia taces s actuin q rodero expresso est habendum. Ll cum quid. Clo super vel b fiatu idi,appcllata, quasi deit, e componitur il ex eorrupto de in

e regio quia dominium rei mutuatae corrumpitur ex parte mu- a tuanus, redu itegratur vero ex parte recipientis, it a lucd corruptro unius est integratio es crius. nam tolli ut domanium ex parte tradenti peneratur ex parte suscipientis. ADDiTIONE s.

a Considerati. omnia hie requista sigillatim emaminat hie Bellon. quem vide etiam ad gi seq. super verbo quandoque quae omittitui per

itium

b Qtialitati .An qualitas si substantialibus mutiti vide sello. Ibi. i.

. Quasi dierat Credo quὁd nullatenus ista fuerit ment pl. sed gl. Voluit 44eete quod mutuum eramponitur ex eorrupto Ad integro, hoc est, comp ni tui ea meo, di tuum Piunum est eomiptum .seeutidum est in tegrum. Et Lxe est propria metit glo. Be e in se velum est id quod ai cit iste, quod motuum sit ex eorruptione dominii ex parte mutuantis,ia rei testatione ea parie aceipientis : sed non est velum quod illa di ctio, utuum, eomponatui ex .integratione & corrupta ne, sed componitur ut supra diati: N ita postea reperi tenete declarare glo.Nicoiae Neapo hJe.Lis. May. a componi tui. Haec declaratio reprobatur per Bello. qui dat aliam

eui st de sel. ad que me tentatio, quia sutura esset longa disputatio sed haec cii comunis Opim. Gl. saper verb.c actio. a d a uiditui in duas partes.Nam iii prima tractat quotuplex sit certi condictio, &an pro mutuo copetat celeti codictio pecialis.In

se da tractat, an certi codictio copetat pro interulle.In si ibi.

una generalis, competens ex quacunque causa,& contractu, ex quo certum quid petatur alia vero certi condictio specialis,

competens ex solo corvi actu mutui tantum.Clo. in l. quoties.

Ede Draec veri dixit v. rain tantum este coli condictionem generalem, & quod pro mutuo non competit certi condictio specialis:&hanc sententi im tenuerunt communiter. Ultra-b montani. b Mouentu, ipsi primo. Nam de pluralitate actionis catenus iud camus,qua enus lege expressum habem iis . I ii. s. scinde ex his. s. de oti tur: sc d nulla lese habemus duas cernc condictiones, ideo erubescimus e cum sine lege loquimur. illam.C de colla. Secuti sci mouentur ipsi ex probatione sitimi laris numeri 1 nam vi, cunque lex de cetii condictione fficit mentionem illam profert in numer Ungulati & numerus sin laris uno solo contentus est ar .in l.ubi ni inierus i de test. ertio mouentur ex identitate nonatius: nam si plures Eerti cond)ctiones cssent debet era in omitibus veriscari. l. ii idem. C.de eodi. οAn Di TIONE s.

a Cotidia o. Ad intelligentiam huius pl.praemitte quotuplex sit ret- .li condict4o , Ut per Bellon. qui etiam disputat an sit duplex, di quid &

quomodo dieatur eertum, vi per eundem.

h vltra notitam. Adde qu5 suerunt lae .ae Raue. per t. re Gliel. de cuneo in s.certi eondictio si si e eri et a prout reseri Bare in a. l. eerti condictio. in primis , ei bis quam opinionem etiam sequitur c n. in iub.C eod.α ibi Raph Fulgo. de Albet .de Rosa: e in rub. s. si certi pet. dicens hane esse eommunem opi de ibi Paege Cis sui dieit quAd quas omne, lex repto Bar . hane tenent opinionem . R ibidem quoque Raph. praedactus ait, quod haee ultramontanorum Opinio in secretoeotiscientiae suae plua Diacet, sed an hac opinio sit nota xiae perscribε-tes in ἡ.l.eerii condictio. in princ.loan .sapi Ziletius. a Erube imui. Adde L .eons deramus .in authen de trienn. di semis Baed in ci in i.col de iureiuran.

Quarto mouentur ex identitate medii concludendi quod est munditiae agitur ex mutuo,siue ex alio contractu: ex quo certus contracturi vaticum medium concludet di habet, quia certum, ergo actio erit unica, flumini es re innir penes medium cotiesudend).l non d bet.ILde dolo.l l is de eden. Et hane tenuit Raph Ful fletus primomam lex abliotret plurali talem actionum ea diuersis causis prouenientium,& in perso nis plurium t haeredes 9.pli ribiasM.fami hercisc. ergo naulta magis abhorrere d bet inultiplic talein actioni ira in caca tri siri,ubi unica est una pecsona. Sic und , mouetur perissisti tot cum dixit. 5 eo contractu Oritur actio quae voeanir certi condictio: si enim orirent ui duae certi condictionc ,cendillud expressisse .s cui cxpi elii . infra lim l. in stinc. & pro hae parte allegatur.s.cem coi dictio f.quont m. i. si cot. peti Attamen Bai to. de communia sententia tunet cum glo. Mouetur primo per rubet. st de re. Ge. si cert.pera. S certi condictione. nam inquantum intitulat de re. cre . illa rubr. est generalis ad omnes contractus in quibus certum quid deducitur Cum po stea subiungitur si cer per .loquitur latitum de mutu .Erso illa et aut uti,de certi condictione, et .d omnia tesseratu. , instituatvtuna sit condoro generalis cum referetur ad alia ver ba de re bus credisti alia mutui spccialis, cum refertur ad illa verba, sceri petriscita.talis craptura.deleg.i cum sinai. SecundA mota

uelut ipse nam cum unicuique contia i sit prouisam de a ctione speciali. l. iuristenti im de pac. pollut mutuum, uod esteontractus siequcns-clcgans, cui multa singularia a lege tria buti sunt propter eius si equentiam & cle C. iam .l. cetra condictio.s.lin una in s. l.sinputii nur ii cert pcta. de iniuria sibi itant i coqueri,quod de speciali actione non citra sibi piovisti m. is Tettio mouetur et nam bonum est argum . de mutuo ad itide bitum sol utrum. .ex malesciis. s. is quoque. de actio. & obli &iti I ibi se a Sed proindebito soluto repctendo competit aereo speciali Ar ibi videbitis,ergo & pro mutuo. Et hatic sententi tenuit Bald. stetus duplici latione. Pi inra: nam eum in mutuo sit duplex materia. una gcneralis,quia certivalia specialis, quia

mutuu deberent dux actione Di auqueadmodii homo appellitur animal sex materia generali, quia animaturita et aa appellatur ration ite ex maletia spres di quia ratione differt a bi titi, i6 Seeunda mouerumquis ' senus nunquam excludit stam spe ciem.l l.isde adop.eigo certi eona cito generalis non exclu-