Laurentius Abstemius lectoris. Iunior hic Asper doctique Palæmonis ars est vtraque Donati & nobilis editio Seruius huic hæret doctus ..

4쪽

LAURENTIUS ABSTEMIUS

LECTO RI.S. Iunior illa Asper domoe Palaemonisus est Vtram Donati & nobilis editio Se us huic haeret doctus:Sergio libelliis

Exponunt tanti,qui documenta uiri Hos puer assiduod is si triuerit usu Corgones propere sontis adibit aquas Postea plura leget ueterum tironimenta uirorum Nondum pressa prius sit modo uita comes

5쪽

LAURENTIUS ABSTEMIUS MACERA

T ENSIS LECTORI. S.D.

M Agnum & immortale beneficium huic aetati nostrae Imortialis deus cocessisse uideri poti si quanta prouenerit utilitas ex mira imprimendose librotii inuentione: quae diebus nostris repta est, recto animi iudicio uolumus intueri. Na quu antea illustria authom maxima ect penuriarquippe qui uel maiorum nostrorunegligetia.ati inscitia penitus interieranimet tin penes diuites.& potentes uiros essent:q non ta irarum studiis insudare, si conjgregandis diuitiis.& multiplicandis honoribus solent inhaererri eo uentu era ut rari & ii non abis maxia difficultate ad suavis simum doctrinae portu possent puenire. Nemo .n acri licet ingeniosi uinam memona absis uaria.& multiplici optinioru scripstorum lectioedoctus euadit. Vt. n.agricola licet durus: & Ia Iris patiens agros colere no potes niti habuerit uomere,& incutiui graue robur aratri,& caetera agriculturae armat lassine nec Poruere seri.nec surgere messu:ut miles sortis. quis re animosus non ualet referre ex hoste uictoria: si inermis pergat ad pugnam. Vt nauta licet astrorum.& nauigandi peritus suu exercere nemofficium i nauticis careat armamentis,ita uiris ad Iras nausia Praesunt uires ingenii.si ei desuerint instrumenta discedi .Sed vi cet quispiam. Inopes non ne poterant libros excribere Potera nisi desissent exemplaria. Qui . n. ante hoc nouu imprimendi ibbros inuentum:Plinium:Liuiu.& caeteros illustres scriptores ui dere:necdu legere.excriberen discere poterat.beatus sibi uidebatur. Si quis auem uel gratia,uel pecunia.qua omnia expugnatur exemplar habere potuisset.in uno libro exarando tota imius ho minis coterebatur aetas.& quod multotu authoru Iectioni ini di debuit: in unius excriptione consumebatur. Nunc autem dei immortalis benignitate:qui misertus est breuitati uitae mortalitum,nemo adeo pauper est,qui iure possit librorum accusare Intiriam. Nunc qui non discit non tam libros.st seipsum sibi defuisse dicere debe tantam libroru multitudine.& uilitatem i omnium liberalium artium lacultate cernimus prouenisse. Quare cunctos litterarum amatores ingentes gratias imortali deo age re decet.qui hoc diuino inuento multis eos laboribus leuauit.&magna aa discendum csimoditate donauit Ne autem 'oc diuis

6쪽

num munus frustra caelitiis datu uideri queat. omnes curare de bent.ut reconditi.abstrusi. & rubiginosi libri foras exeat. In quare plurima laude dignum puto eximiu nostii temporis uatem.& facundum oratorem per Franciscum spoletinum. ius opera.& industria Hieronymus Soncinus tres ueteres gramaticos Telrentium Scaurum.Asperum iuniorem.& Caprum de uerbis durhus Utimendos accepit.Itide Iacobu Constantiu sanestrem ius uenem utituis linguae doctissimu,qui secunda Palaemonis editionem eide liberalissime cocessit. Ego uero in praesentia prima Donati editione nondum. quod scia ipressurae subiecta pari stuldi ac uoluntate ei formanda dedi. Habeo pterea nonnullos alios uetera gramaticoR,de duoru illustriuoratoru Iibellos adhuc impretatibus intactos . qui ut spero)alia proxima foetura una cum Scauro.& Capro in luce prodibunt. Indignu .n.esset uir optime de lingua latina metitos uelut noxios carcere cohibere eost secunda morte afficere:qui ut postetitati prodessentinullis

laboribus.& uigiliis pepcerunt: Maligni quom &inuidi uider

tur officium caeteros mortales talium operum lectioe fraudarer quum authores ipsi non ad unius aut paucoru, sed ad comunem omnium scripserint utilitate. Quare caeteros omnes: quibus alit quod insigne est opus.quod nondsi uulgatum sit:hortor ut HieIIonymo nostro id cudendu tradere uelint: quod si fecerint haut male sibi consulent Hic enim ut uir gratus abso honorifica sibi exemplatia comodantis memoria nullum opus imprimere constituit. Uale ex Urbe Fanestri. MDIII. pilaienonas Septebris sede romana per obitum Alexandri Sexti uacante quo tempore omnis Italia tumultu concutiebatur:& praecipue flaminiae.& Piceni ciuitate1.

7쪽

PALAEMONIS UITA.

tus Rhemnitu palaemon Vicentinias muliens rima. Primo ut serunt textrinum:deinde hetilem filium dum comitas in scholas litteras didicit.Postea manumissus docuit Romae. ac principem locu inter grammaticos tenuit: Qq infamis omnibus uitiis:palamo S Tiberio.& mox Claudio praedicantibus nemi

ni minus institutione puerorum,uel iuuenu comittendam. Sed capiebat holes cum memoria reae. tum facilitate sermonis, nec non etia poemata faciebat ex Te.Scripsit uero ex uariis,nec uulgaribus metris. Arrogantia fuit tanta. ut.M. Varrone porcu aps Pellare secum & natas.& morituras litteras iactaret. Nome suuin bucolicis non temere positum. Sed praesagicae Uergilio fore quando Omnium Poetarum,ac poema tu Palaemone iudicem

floriabatur,eriam latrones quondam sibi propter nominis ceselritatem parsisse.Luxuriae ita idulsitivi saepius in die lauaret. nec sifficeret sumptibus.qqex schola quadringena annua caperetrac non multominus ex re familiarii cuius diligentissimus erat. cum & omnis promercesiuni uestium exerceret. N agros adeo colere ut uitem manu eius institutam satis constat. CCCLXU. vasa edidisse. sed maxime flagrabat libidinibus in mulieres usique ad infamiam oris.Dicto quo non in faceto notatum se trivit cuiusdam:qui cum in turba osculum sibi ingerentem,qq r

sugiens deuitare no posset.Vis tu inquit magister.quotiens sesti nantem aliquem aedra abligurire.

8쪽

IOVIANI PONTANI CARMEN DE ARTE PALAE MONIS PER EUM INVENTA AD ANTONIUM PAl.

Crammaticae partes:casus:& nomina monstrat Ars mea:quot modo dictio quael fluat. Quidue seques possis uerbo Ie noscere formas. Aut quonam fuerint uerba premenda iugo.

Caetera sunt paruo carptim memorata libello. Pleilius ante artes quae docuere meaerAt me consectum cane. turpit senecta. Rodebat murum dente timenda cohors. Sensisseti iterum crudelia fata palaemon Iuuisset pietas ni Iouiane tua: Cuius iIunc merius Optata perfruor aurat Antoni doctos iussus adire lares,

O .RHEMNII PALAEMONIS VICENTINI ARS CRAMMATICAE SECUNDA

Mnia nomina quini uocalibus ablativo casu termio natur. A.E .l. O. U.idest quicquid declinauecise noinine ablativum casum in has littteras ducit. utputa. haec Iulia:ab hac Iulia. hic paries ab hoc pariete i hic&haec agilis ab hoc & abhac agili. hic domi ab hoc docto. hic uersus:ab hoc uersu: praeter pauca aptota:quae nos turbare no debent quia pauca sunt. ulpura nequam homo abhoc nequa holenusas ab hoc nugas dicimus hic uidetur ablatiu' suscepisse. m. R. s. Sed in aptotis no legitimis & regulatibus nominibus quae certo ordine declinantur.Ergo ablativus casus singularis numeri dat nobis regulam ad declinatione pluralis numeri .i .ad geniti uuidatiuu & ablatiu plurale casu quo modo recte inuema c. Inde si ablativus habueridia.&.O. parem regulam dant.i. 5c g nitiuum pluralelia in una mittunt.& dativum & ablatiuum pluralem in is.ut ab hoc docto hose doctorum. ab hac docta harudoctarum. sic ablativum in is. ut his doctis uiris & ab his doctis mulieribus .Praeter haec pauca.quae contra artem suscepta sunt. ut mulab libertabus-deabus-natabus filiabus equabus asinabri

de 3 modo ambabus & duabus. Diximus de duabus uocalia

9쪽

bus. A.&. O.quia parem regulam habent. Restant tres uocales. l. E. U.quae similiter disparent regula habet.Na si ablati ura. uel E. vel .V. habuerit si ilinium si e correpta sueri in una. si piucta in Ium,si. v. in uum genitiuu pluralem mittunt dativum & ablativum in bus,utputa sorti horum sortium his de ab his sortibus ab hoc homine horum hominum, his & ab his.hominibus, ab

hoc uersu.horum uersuum his N ab his uersibus. ab hac re.harurerum.his dc ab his rebus. Sed ut collig.is ablativum, quado eat in has litteras,regulam genitivi singularis attende. Si enim in se.exierit genitivus ablatiuu in .a. mittit: ut huius Iuliae ab hac Iulia.huius musae ab hac mula.Si genitivus in. is exierit,plerum in e aliquado in.i.& nuna in O,mittit ablativum, utputa huius

parietis ab hoc pariete. huius hominis ab hoc homine.In genere comuni nominatiuus & genitivus si habuerint is, ablativum in i mittunt:ut hic Rhaec agilis, hic &haec facilis.ab hoc& ab hac & ab hoc agili uel sacili. Si qua sunt quae differant ab hac regula magis usu q ratione factum est .ut haec ovis huiui Ouis ab

latiuum in. i. mittere debuit: & tamen ine mittit ut ab hac oue non otii. Sed hoc:ut diximus usu magis et ratione factu est. Gelnitis si habuerit.i. in genere masculino:ablatiuuna in o. mittit:

ut huius iusti: huius docti.ab hoc iusto. ab hoc docto. Sed ideo dixi in genere masculino hoc Obseruari debere: quia in generesceminino inuenis genitiu'ilhabere.& in e exire ablis no in o utputa huius rei ab hac re .hui'speciei ab hac specie. Genitivus si habuerit us.ablativum in ulmittit ut huius uersus.huius fluctus ab hoc uersu:ab hoc fluctu.Sic ergo d genitivo singulari,trahis regulam ad ablatiuum singularem. quia ab atiuus casiis dat re gulam ad genitivum de dativum pluralem quam supra memoraui. Alia regula. Nominatiuus si is habuerit:aut parem babebit

geniti uuin.ut hic ignis huius ignis, haec puppis huius puppisi

aut si crescit genitivus per has crescit per. N.R.T.D. utputa san guas sanguini orper.r. ut cinis cineris puluis pulueris,per. t. samnis famnins. per. D. cuspis cuspidis. Alia regula. Ablativus quul habuerit e. nunq. adiugit una in nominatiuo:tituta uerbere in ablativo quaeritur utrum in nominativo una habeatitit dicamus

hoc uerberum Sed prohibemur regula ablatiui: qui quu habuerit e in ablativo:nunil habebit in nomitiativo um. Ergo si hoc

10쪽

ueiberum no dicimus quomo dicemus uti hoc uerbere. ' ut si

dicim' in abito hoc uerbere:& pluraliter haec uerbera.quo ube ra. 'Sic huic regulae cotrarius nominativus. Nam si nominaties uni habueritin unu mittet ablatiuuin in e. obseruabis perpetuo uia regula.Genitivus quum habuerit is nunq mittet abi aliauin. o. utputa,ne dicas paupero patre natus sima. genitauus enim singularis is habebit, ut huius pauperas ergo ablativus non potest exire ino sed aut in e aut in i Alia regula. Cenus neutrum in nominatiuo si habuerit e- in ii terminatur ablativus, ut hoc mare ab hoc mari non ab hoc mare. ne dicas ab hoc monite:sed ab hoc monili. Nunq. n.genus neutriani quattuor similes casus hahelaut in nominutivo e sic in accusativo sic in uocativo & no in ablativo:deinde qa iis nominibus generis neutri ablativo casia

adduci debet a littera:ut possit statini fieri nominatiu' pluralis: utputarab hoc monili adduce a litteram:& facit haec monilia:ab hoc sedit i adduce a & facit haec sedilia. ab hoc facili adduce alde

facit facilia. Sic ergo per omnia obseruabis in talibus duntaxat Dominibus. Alia regula genus neutrum ii unu in nominatiuo habet alnisi in graess utputa schema thema.huius schematiS,huiuS then alis.quomodo genus foemininu in nominatiuo nunqexit in e nisi in graecis ut Andromache. Genus neutru quum inuS exlerit nominatiuo necesse est ut crescat una syllaba in geniuuo,& ablatiuu in cimittat ut ta hoc pecus hui' pecoris ab hoc pecore. hoc facinus huius sacinoris,ab hoc facinore. Praeter uulgus S pelagus quia uulgus apud antiquos ta masculino genere dictum est:u neutro. Pelagus uero ad hanc regulam no pertinet quia graecum est. Cenus neutrum, quado in nominativo habetum,genitino pares syllabas habet.utputa hoc temptu huius templi hoc telum huius teli. Genus neutrum quado in nominatiuo vina habet in genitivo geminat i litteranam uta hoc gaudium huiuS gaudii,hoc imperium huius impetit,hoc ingentu huius ingenii.bic obseruabis in caeteris:qa genitivus minor no ee debet nominativo. Na & genere masculino si nominatisius habuerit.

necesse est in gio geminet ii .utputa hic fili' hui'filii. hic mercum huius mercurii hic Genius hui'genii.hic Iulius hui'Iulii.Si uero suo habuerit.no geminat lan gto.utputa hic coronat'hui' coronati,no coronatii Gen'neutp si liuerit e ulula hoc monile