장음표시 사용
141쪽
io Chren ea Brabantia Ducum. Helvetios, quod hi populi non multo ante Sabaudiam (ubi praeerat Neptis ejus tumultuose ingressi omnia terroris ac praedae compleverant. Itaque primum sunt missi ab Helvetiis Legati, quos Princeps Carolus vix auditos jussit confestim abscedere, atque ipse eodem tempore sequutus in urbe Gran-sonia, quam nonnulli dicunt ab eo tum expugnatam, plures Helvetios in crucem sustulit. o facto commota & irritata gens pugnatior, contracto exercitu hostem Bu gutidum adoritur certa spe aut occidendi ejus aut fugandi. Helvetiorum impetu d gravatus Caroli miles primo avertitur, inde fusus fugatuique multa cum caede dissipatur. Fuisset in eo proelio captus Princeps, nisi relictis suis loco discessisset fugienti similis. Sunt qui scribant hic periisse opes Caroli Ducis, tantum vasorum aureorum argenteorumque ac vestium omnis generis ab hoste deportatum, amissus & omnis bellicus apparatus.
EXprimi verbis non potest quantum re hac inimicae gentis victoria lilorem
animo conceperit victus Burgundio, qui vincere semper antea consueverat. Vir ab to
142쪽
Chronica Bruantia Ducum. 123to spiritu ac nimium quietis impatiens, neque die, neque noctu somnium capere potuit. Itaque reparato exercitu, iterum Helvetios adoritur, cum quibus inicelicissime nuper dimicaverat. Hic quoque vicit ac superior fuit Helvetius, quippe qui numero militum praestabat. Pars multo maxima Burgundionum aut capta aut caesa, nullus
fere clari nominis fuit ex nostris, qui non illic ceciderit praeter ipsum Ducem . qui reperdita ac prufligata cum paucis fugae comitibus, fuga servatus est. Joanni Baptime dies fuit quo Helvetii de Burgundiones tanta animorum pertinacia conflixere , qui huic proximus dies illuxit facile declaravit, quae terra sit ibi loci aedita caedes, numerataei sunt a quibusdam viginti sex millia o
cisorum. De recuperato Nantio per Renatum, ese usum Vrbis obsidione per Carolum
v et Ac clade suorum consternatus Car 1 I lus in maximum luctium ac moer rem incidit, nunc secum reputans qu*ntum hominum proximis duobus praeliis, sua temeritate orco demisisset, nunc existimans nihil esse turpius, quam vinci eum
143쪽
11 Chronica Masanita Dum b. Ducem, qui toties ipse fortissimos populos ad obsequium redegisset. Caeterum Caroli malis 3c tam nobili Helvetiorum victoria ierecti plures populi consectatis viribus ut
unum hominem extinguant, ad arma Coim
currunt , ac ductu Renati Principis Loth ringite, Nantium ubi a Carolo praesidium fuerat relictum obsidione cingunt , nec multis interpositis diebus idem oppidum
prius expugnant, quam Burgundus eo cum ais copiis mcurrere potuit. Expectabat nim ex Brabantia, de finitimis locis novum . exercitum,iquo accepto properans in L tharingiam, Nantium iterum obsedit. His locis ab hoste (quod minime futurum rere . batur) circumclusus, tanta rerum Omnium' inopia laboravit, ut in ejus exercitu plures
fame sint extincti. Itaque indignantium militum voces passi in exauditae, satius fuisse dictitantium, in patria manlare, ubi conjugibus suis ac liberis assidentes, nulla litterim
neque cibi neque potus inopia praemerentur. Abductos se in ea loca quibus aut procul a patriae conspectu moriendum sit , aut quod morie miserius est ac tristius in se vitute vivendum. Hae militum querelae non dubium est, quin Principem suorum amantistimum commoverint, . verum in eo statu rei erat, Ut mederi tantis malis non potuerit. De
144쪽
Chronica Brabantia Ducum. I xsDe pratio ante Nantium S cade Caroli
HAud multo post Lotharingus ad pu
gnam evocat purgundum; qui una parte copiarum in obsidione relicta, statim venit ad locum certamini constitutum, acie dimicaturus cum paucis adversus tam multos. Hic suos perterritos laortatus dicitur ut alacres irent, re gloriam a majoribus accep- tam posteris relinquerent , adeo non esse: formidandum hostem. Helvetium qui pavore Burgundici agminis haud sua virtute bis scoliciter antea dimicasset, nUmeam militum vincere Helvetium s sed non raro modicis copiis praepotentes fuses esse exercitus. In hanc sententiam ubi pauca nequidquam dixisset, canentibus signis Renati miles cum tanto Semifu 8c clamore in ho- stem procurrit, ut statim turbatum eo loco summoverit . Neque dissicile admodum erat, pUgnabant enim in recentibus & integris, debiles macie confecti. Primum igitur sectan ga, deinde innumeri caesi ac primo impetu obtriti ex nostris. Quis tam be ta remm ac Verborum copia instructus ut cladem ejus multiplicem , devictorum se dissimam fugam cae dem nunc singuloriam, F 3 nunc r
145쪽
-11 6 Chronica Brabantia meum. nunc universorum merito deploret E Vidisses alios qua brevissima patebat via trepidos fugere, alios per praecipitia nunc saxis aspera, nunc obducta sentibus, loca petere, quae hostibus ignota putarent. Fatigata siti propemodum evecta & saucia passim si pora jacebant. E proximis vero locis, vir rum clamor & foeminarum ululatus audi bantur. Hac pugna Carolus ipse qui eo die & saepe alias majore animo quam consilio dimicaverat, tribus plagis media jacentium strage confossus interiit , pridie Epiphaniae. Hic finis fuit Principis, omnium qui ea tempestate fuerunt bellicosissimi. Annus ille, quo Dux tam nobilis ante Nantium caesus est, fuit humanae salutis M. CCCC. lxxvj. ita colligit Sabellicus. Alii duos alliciunt, rursus alii quinque subtrahunt amnos. Uarietatem hanc demiror in re adhuc recenti, cum Sabellico vulgus consentit, consentiunt natu Grandes , quorum memoria res accidit.
De Caroli sepultura S sermone qui de eo
AB illa pugna exacto jam triduo, Caroli
corpus certissimis signis agnitum s peiurum Nantu in AEde Si Georgii. Cum s peliretur
146쪽
Chronica Arabantias Ducum. It peliretur intuentibus qui ex clade illa supererant, obortae lachrymae, non erant enim ignari qualem Patria Ducem amisisset. Obversabatur oculis multa viri virtus, ha, rebat fixus in pectoribus adstantium vultus . militem in praelium educentis. Occurrebat
quo animo urbes Oppugnare, muros conscendere, hostem loco summovere consue-
visIet. Caeterum proximo septennio quod est viri caedem insecutum, omnibus lucis multus de varius de illo jactatus est sermo, rmantibus quibusdam vivere eum Bru-xellae oppidulo sueviae. Aliis contradicentii bUs, non interemptum ante Nantium, sed
captum & abductiam in Gallias, ibi in comspectit Regis Ludovici gladio admotum periisse. Spes de Caroli vita quae postea V nissima comperta est, in cause fuit ut pavicissimis locis celebratae sint ejus exequiae. De Distitias Latitia in morte ejus.
Minte Principas hujus, plurimi trist
ii, quidam laetati sunt. Oderant ii impendio pugnacem. Oderant ob assidua bella pecuniae exactorem. Defuncto tamen eo, in Brabantia & Flandria exorti ec s quuti majores motus fecere, ut reviviscere Carolus omnes cupierint. Adeo stolidum
147쪽
i18 Chron a Brabantia. Ducum. vulgus nonnitul mutatis rebus ea probat,
FIliam reliquit haeredem Mariam , ehcellenti forma virginem. Qine illi ex Isabella , conjuge secunda stres enissi dux rat) suscepta, nupsit postea Maximiliano, Frederici Imperatoris filio. Ultimae ejus
uxor Margareta defuncta marito, pluribus annis supervixit. Certe multorum bono, suis enim facultatibus interim praeclara finvit ingenia , studuitque modis omnibus partim culpa temporum,partim Principum ne ligentia ac vitio jacentes literas praecibpue sacras excitare. Nulli unquam attribuit Sacerdotium, nisi prius & eruditi nem , & vitam inspexisset. Quod utinam de hodie facerent Principes, non tam multos passim videremus idiotas in Ecclesia Dei, quos fortasse praestaret defricandis Phinc, pum matulis, quam hominum conscientiis praeesse. Mechliniae sepulta est haec nobilissima foemina, in Coenobio Minoritan rum.. Ex qua Carolus nihil liberorum tulit.
Und' miror, quidnam Raphaeli Volate
rano in mentem venire potuerit, ut refer
ret in literas Mariam ( de qua diximus h jus
148쪽
Chiunica Drabantia Durum. rapjus filiam Margaretae fuisse. Non debuit, meo judicio, vir tantus, & is Italus, in rebus nostratibus conscribendis , potius hominum sermonibus, quam libris credere. De Prestorum assumptione.
HActenus de gestis Caroli Ducis. Nunc
summatim eXponam quae de ingenio de moribus ejus habeo comperta. Proelia multa sic assumpsit , ut militem saepius ni- il tale cogitantem, jusserit acceptis armis in hostem ire, pluvio interdum coelo, de gravissimis tempestatibus, cum minimexducturus putaretur. Et quod mirum videri potest nec provectior quidem, ad conserendas cum hosse manus cunctatior faetiis, quo saepius victor abiisset, hoc magis
incertum 'pugnae eventum eXperitinctam
cpinabatur. Nullo unquam proelio vicit, . quo non statim sit fugientem hostem insequutus. Adeo nihil spatii datum ab eo, perterritis. De probitate S Asciplina haes in Milites. Nier milites suos, neqtae moram, ne laesortunarum , sed virium respectu alium alii praeferebat, de erat in liis traitandis nunc
149쪽
i go Chronica Brabantia Diissum. severus, nunc facilis. Haud enim omni lico ac tempore, sed cum non procul abesset hostis, coercere eos & comprimere sol bat. Ita factum, ut nunciam in proelium exeundi tempore semper eos & parato &intentos haberet. De coercione Militum ejus , S amore Esertorem ac suracem militem a dirime puniebat, caetera plerumque disfimulans. Quemdam patibulo suffxit, qui miculae gallinam subtraxerat. Amabat etiam suos usque adeo, ut nullo non ben volentiae ossicio prosequeretur. Adverse v letudine laborantes , & saucios Medicis committebat fidelissimis.
uomodo non sit passus Militem luxuria diffluere. IN hoc Caesarem illum Dictatorem aut
Africanum, Scipionem, aut Metellum praeclarum Ducem referebat, quod in suo exercitu nihil eorum passus est esse, quibus corrupti & efforminati militum animi a studio rei militaris averterentur. Aberant enim adipata obsonia re bellaria, exulabat
150쪽
Chrenire Brabantia meum. IJ Icommessatio, exulabant reliqua omnia ad luxuriani pertinentia. Vulgari cibo contenti , procul a fame servabantur, adque o, eunda militaria ossicia hoc pacto expediatiores ibant.
Seuantus fuerit amulus Alexandri Magni. Arolus rebus gerendis natus,jam inde ab obitu Patris sui Philippi, tantum se praebuit Alexandri Magni aemulum , ut 3- ne ille ipse sit factiis. Nihil audire libentius, nihil majore animi voluptate solebat legere, quam authores qui de Alexandro quippiam scripsissent. Unde fac tam est, ut omnia iblius egregia re laudabilia facinora, mem
riae mandaverit, oblataque occasione, numquam non studuerit imitari. De e nslio e m preferoci. Num erat in quo merito culparimp tuit , praecipitatum consilium. Nam
di bella quaedam suscepit, nullo prudentium (quos secum habebat in consiliuni adhibito.