Caroli Patini,... Introductio ad historiam numismatum. Antehâc Gallicè bis edita ; nunc Latinè versa, & novis accessionibus locupletata

31쪽

spicuum, tribus pedibus in rotunditatem altum & clypei forma : cujus, ex trema variis ornamentis involuta effigiem cingunt insigni exstantia prominentem :quae ipsa apprime quadrant ad descriptionem Plinianam. conveniunt & illa rebellii de Claudio Gothico verba, peus aureus Senatus totius judicio in Romana curia colocatus est, ut istam nunc videtur expressa thorace visus ejus imago. Nec minus signa Romanorum miliataria Imperatorum imagines reserebant, de quibus Vegetius, lib. a. cap. 6. de re militari: Prima Cohors imagines Imper

torum , vi est , divina ct praesentia Ignaveneratur. Et Plinius ait potius argentum

in iis adhiberi quam aliud metallum, quod color ingenti clarior si ct diei semitu ,

ideoque militari Uigni amiliaris. Numismatis vox sua origine exigRam Tam metallorum significat, cui impressa est figura quaedam , quo sensu. Juris con sui tus in digestis lib. 7. cap 28. de usus r. Numismatum aureorum vel am

32쪽

genteorum s terum quibus pro gemmis uti flent, dici Et talia quidem ex collo pendula gestabant, vel religionis vel venerationis causa : usque adeo ut crimini laesae majestatis imputaretur , tempore Tiberii monetas ejus lupanaribus . in serri. i Pecuniae 3ox secundum Plinium &Gellium originem ducere Videtur apes .coribus, quorum imagines reserebant pecuniae. Γjus sunt haec verba lib. zo. Urgente belli, unciales eum nota Pani b

f ui se rostris navis ct alii figie pecu

dum unde PE CuNIAE dictae,signatifum rurat, cujus notae ct ponderis antiquissimos vidi ct appendi. . Sic. brevius Plinius lib. 3 3- c. g. tam gnatum est nota pecudum. --ἀect PE cu N i A appellata. Reserebant

autem antiquissimae monetae, Plutarcho teste in mita Publicolae figuram bovis, ovis, vel porci. . qua consuetudine mulcta legum anti- . Varum pecore constat, etiam Romae, inquit Plinius ibidem. Praeterea legitur apud Varronem l. . de Ling Lat. Pec

33쪽

Wissis a pecunia magna: pecunia a pecur pastori. enim horum vocabulorum origo. Et quia tum characteres tum figurae expressae de pretio & autore pecuniae admonebant , factum est ut MONET AEdicerentur a monendo , si Festus bene monet. Atque hinc Triumviri Moneta

las quipecuniae flandae seriundae Naesecti

erant.

Graecorum νόμ J- , quod Latinis lex , locum dedit Latino NuΜMI Vocabu-

'lii, eo quod nummus Valeat,

νόμως natura sed lege, . sive, ut Aristoteles loquitur lib. s. Ethic. cap. s. ρξ Λ mrim , ex hominum instituto. Ad quam Originem attendentes malunt sit plici consona media, quam geminata scribere, Numus, non miniis ac Numi sima scribitur, quasi a volui μοι. Et ΜΘ-netarii quidem variis characteribus luisque nominibus . inscriptis, bono publico , caVebant, ne quid fraudis committeretur, & adulterina pro legitima Venditaretur, cujus sponsores. Censebant Ur. . Audiamus Varronem L . de Ling. Lot.

34쪽

ΙV. NUMIsΜATUM. a I& Pollucem, lib. 9. cap. 6. Nummus videtur Romanorum nomen esse: est auteni Graecanicum eorum qui in Italia aut Sicilia Dores habebantur. Graecorum usum monetae d signat, eumque necessarium, ab impersonali in oportet, eo quod ad omnes

vitae humanae necessitates conducata

Quamvis sint, qui utar arcesi sint ejus ἔτυμον , eodem argumento. Qua tamen utraque significatione, moneta cum Numismate videtur confundi. Romae viculi erant, sigillatia dicti, quod ibi omnis generis imagines, figurae, Numismata aurea, argentea, aenea& ex terra cocta, venalia exstarent, comis

muni nomine Agilla dicta. Reserebat locus ille forum quoddam, ubi curiosis Volupe erat oculos animosque pascere. Forte ille ipse vicus est, quem adhuc-dum, sua lingua Mada dede coronarie vocitant. Hadrianum imp. sigiliaria amicuinopinantibus missile, is ab his liberaliter a cepisse, Spartianus tradit.

35쪽

De jure cudendi Monetas ct Numiserata.

Majorum, in usus familiae suae assese Vandos, adornare, quod Jus vocabant Imaginis, quadantenus cum jure nostro Insignium gentilitiorum conveniens, comprimis eorum, quae coronide aliisque ornamentis sunt conspicua. Quod quidem jus nulli temere concedebatur; non

sane promiscue hominibus privatis, sed privilegii loco ducebatur teste Plinio: gies hominum non solebant exprimi, nisi

aliqua illustri causa perpetuitatem merentium. Etenim, & loquitur Ennodius, Per haec simulacra nestiunt obitum vel Ru ti, 'in aeternitatem migrat per has artes P mortalium, se angustam humanae naturae legem vincit industria. LIti interim res quaevis praestantissimae in varios abusus degenerant, ita a temporibus Plinii sensim accidit, ut Romae non pauciores nu

36쪽

IV. mulli IsΜATu Μ. as merarentur statuae quam homines, arte

non minus in fingendo, quam naturain formando occupata. Ut Cassiodorus non veritus suerit assimare, Tot ibi δε- ruas fuisse , utristeritas parem populum cum

arte dederit , 'iam natura procreaverit. Jus vero cudendae Monetae arctioribus cancellis circumseptum erat, nec nisi ad Principes periinebat , aut saltem paucis aliis ab iisdem indulgebatur. Florente Republica Rom. monetis praepositi magistratus cx Senatus consulto Deos Deasque, Rumam frequenter , ac Μajorum suorum imagines, triumphos, praeclaraque facinora signavere. 'Caesares

postea summa rerum potiti, privilegium assinibus, caesaribusque designatis c cesserunt : Potior tamen illorum pati,

parente3, uxores, sorores, honore tanto dignati sunt; ut Augustus Liviam; Caligula Agrippinam, Drusillam, Juliam ; Claudius Μassalinam & Agrippinam ; Nero Octaviam & Poppaeam, Titus & Domitianus Juliam, alii plurimi plurimas albs, quorum Numismata

38쪽

1 v. NUMIsΜATUM. 2ymoncta= aurcas percusserunt. Et narrat Zonaras, Leontium Imp. Justiniani irraesectum exercituum, foedera pacis cum Arabibus rupisse, eo quod tributum minneta alia, quam quae Imperatoris effigieerat signata, penderent. I , istoriam vexo paulo altius repetituri, inveniemus in Machabaeorum libris , indulsisse Antiochum populo Judaico peculiare quoddam monetae genus. Populi contra Graeci qui liberi pro arbitrio cu-debant monetas, sub jugum alieni imperii missi, tenebantur victoris sui Imper toris Rom. imagine monetas suas signare,

quas tamen paucissimas argenteas, OmneS

Vero aeneas percutiebant, ut susipicio sit, jus aurum signandi, apud eos non viguis h. Posteris temporibus, iuS monetae H- premo magistratui sancte fuit adCrvatum, nec concessiam ulli, nisi quem mcrita haut vulgaria Principis bcnevolentia& tanto honore dignum praestabant. Sic Ludovicus XII. nostrorum Revum, meo judicio, optimus, hoc ornavit pri-

39쪽

is . HIs TORIA Cap vilegio strenuissimum sortissimumque Trivulcium Galliae Mareschallum. Affine Christianissimorum Regum suis sym-

bolis frequenter monetas percuti curaverunt. Blanca Castiliensis, Sancti Ludovici mater exstat in aureo nummo: Joannes Duxuiturigensis, Frater Caroli V. .

sapientis vulgo.dicti, Burgundiae Ducis, Delphinatuumque reguli , idem sibi jus

arrogarunt. Et inter M. S. codicis, curiae . monetarum Galliae, adservatur etiam- num regium Lud. Hutini edictum II.

Nar, Iue16. quo Praesulibus quibusdam Baronibusque jus illud asseritur, simulque Regi integrum relinquitur & aversae

adversae saciei pondus, metallum ty-

posque definire; quod quidem jus expiravit, ex quo Reges illud sibi pretio

compararunt. Cliopi no etenim adserente Robertus Artesiensis Comes Beli riensis , suum jus sex millibus librarum Regi vendidit. Ex thesauro commentari

rum vulgo des chartres, I 2.

Paganorum exemplo sua symbola monetis imprimentium moti Imperatores

40쪽

Christiani suae pietatis , & venerat onis esse duxerunt Servatoris nostri J Esu CHRisaei imagine Numismata sua insignire, hac addita epigraphe: IHΣOTΣ- XPlΣTOΣ ΒΑΣΙΛΕΥΣ ΒΑΣΙΛΕΩN. Quinetiam eodem pietatis affectu , crucem gemmis distinctam hac ornarunt inscriptione: lim s NIKA , Ἐμου Christiu

. . . .

De Monetae ct Numi natis disserentia.

Contractuum & negotiationum n cessitas etiam monctae usus fecit ne- cessarios, ut suppezeret quod pro re empta venditori confestim numerari posset,pem mutationibus multum de pretia rerum diminuentibus, quod nummi sive monetae subsidium, quia commune est, &in usu vulgari positum, miniis sane aestimatur, quam dccet, & usus ejus, quem in societate civili constat, exigit. Numiimata quidem tanti usas& n cessitatis quotidianae non sunt, incrim

. - .