장음표시 사용
481쪽
stirpe, quamυis remotius, oriunda' Porro regnaυit illa in provincia Su chuen per annos nec usi duo Imperatores pater'fllius solium tenuere ; si tamen solitimienuisse dici possunt, quando eodem tempore duae alia praepotentes familiae Guel θ' V, haec in Australi China, ista in Boreali nomen atque insignia Imperatoris usu labant. Multa igitur bella per agnos O. O bestorum Iccestus varii, quos octo aetatis illius Historiographimtillis libris complexi sunt, quoad tandem bestis pariter ac Triumυiratui finem dedit septimae familiae C in dium
dator. Hic autem rerum potitis aulam in Oriente consti
tuit, unde eam deinde posteri Principes in Occidentem transtulerunt. Sed hujus quoque familiae non admodum diuturna felicitas fuit, quippe quae /XI. annorum spatio quindecim numero successive Principes numeravit, quatuor scilicet dum in Occidente aulam habuit per annos X a. undecim veris cum in Oriente aulam tenuit per annos Ios. Nimirum hac tempestate tota bestis ciυilibus
ardebat China, Regnis omnino sexdecim inter se commissis e quo miniis est mirandum, quinque familias, quae deinde scenarum propὸ ritu aliae alias consecuta sunt, tam brebi tempore constitisse II lai, seu quinque familiae , dicebantur; item Nan pe Chao, quae voces -
'alem Borealemque Dominationem sonant. At verὸ stibhis familiis tam in Ausero quam in Septentrione modo haec, modo illa Regna supremum sibi jus atque imperium vindicarunt, ambitione scilicet per fas nefasque aditum Hi parante ad solium. cuia multa φ Fuit temptu, tam novem simul nomine tentu Imperatores videret China. suisque porro familiarum in Austro regnantium sunt haec nomina, SUm, Ci, Leam, Chin, Suy. Sum V, Iur nomen octavae fuit familiae, θ' per annos Is . sub octo Imperatoribus stetit Mna Ci, quam per annos II.
482쪽
Imperatores quinque tenuerunt. Decimam Leam nominavere; haec per annos TF. quatuor Imperatores Sin v-
sibi vidit. A decima Chin est dicta, ex qua, I a. qui-bm fletit annis, quinque Imperatores prodierunt. Tres denique ex duodecima, cui Suy nomen: fuit haec autem totius Imperii domina, sed brevi temporis spatio, ut quae post novem ac viginti annos finem accepit. Itaque si nos annorum Principumque numerum, qui ad quinque familias pertinent, summatim colligamin , comperiemus Imperatores quatuor e ' viginti, per annos I y s. in Amstro imperiisse, quando interim in Septentrione tres fiamiliae Guei, Cheu Ci per annos I o. imperitabant. Historiographi interim aetatis istius decem extitere. Excepit hanc Imperialium scenarum υarietatem synbLlior aliquanto familia Tam vulυ nominata, si tamen in humanis rebis quidquam dici potest stabile. Fhit istudowm, caeteras tuter, rerum gestarum gloria peristustris ac
felix, veru etiam gloria summάque felicitate long/ omnos superatura , si beatissimam sortem, quae ipsis nascentis exordiis diυinitus oblata fuit, tueri volti fete ipse nia mirum ess , cui septuaginta duo Praecones Ευangelici is Judaeae fluibus profecti , veris sapientia lumen attuleiarunt: quo tamets per annos circiter ducentos gaudere bis ess, tandem tamen magis ama it ipse θ illas Atheorum suorum atque idololatriae imprimis tenebrin, quam tacem Christianae veritatis. Annis autem stetit a J'. Imperatores υiginti recensuit: in his exclarimm Imperatricem tinicam. quae Imperium, is quo per leges excludebatur, persim se nefas usurpavit. Post haec ciυilia rursum bella, novique Regnorum omtus er occasur. Muinque rursus familiis Heu u lai d. Iis, jus Imperii υi ει armis sibi υindicantibus', colat stes selarmorum Daces erant quicumque ad imperiam ad pira-
483쪽
PRAEFATIO. 31bant tamque utim imperii adminis tio ex nimia Imperatorum indulgentia O facilitate penes eos. esset: ad haec, opes, arma, militumque eorum quos ad dignitates evexerant favor, viam panderent, promptismὸ scilicet capessebat ambitio quod totis votis expetebat: sed ehim cum paria essent multorum vota, Maurique rota nunc hos evehentis, nunc illos, θ' mox etiam pro sua θυitate, qua uis constans est, deprimentis quos evexerat; sic prorsus, ut trium θ' quinquaginta annorum istatio China Lodecim υiderit Imperatores; quodque multo fuit mirabilius, quinque Domorum Imperiatium ortus pariter atque occasus. Harum porro singulis proprium nomen regni seu ditionis , quam Conditor suus ante obtinuerat, inditum de more fuit, unae tamen adscies Heu
litteώ. quae posteriores esse significaret ejusdem quippe nominis familiae itidem rerum potita fuerant. Ne quid autem deesset ad publicas imperii calamismus , per eadem fere empora Regulorum alii in Australi, alii in Boreali China inter se mutuo dimicabant, quoad unius tandem familiae Sum nomen fuit) victrix ambitio ambitiosis aliarum studiis atque contentionibus si
nem attulit. Haec ordine decima-nona per annos II'. o
todecim Imperatores Sinis dedit; plures etiam datura, si
placuisset uti probis rerum suarum Adminifris, edi Mantis armorumque studia cum studiis litterarum quibm impensissimi favebat, prudenter conjungere : sed enim dum his totam se tradit, istorum propὸ oblita factum est ut
pacificam Sinarum Padadem armata Tartarorum invaderet; qui utriusque praesidio imperium ac liberim rem tueri poterant, alterim neglectu in se itutem deυ nirent. Semittitis ac ruinae principium is Sinis fuit, si tamen par est Sinin dicere, qui soli ex Sinis omnibis abhorrentes is litteris venationis armorumque diis de-
484쪽
diti, , artari veritis censeri poterant: Barbari certe quidem vulgo censebantur, ac terras Leao tum dictas ipsi Tartariae Orientali sinitimas incolebant, vicinis suis robore militari, morumque ferocitate perquam similes. Hi
ergo si De Praefectorum injuriis suti μ) lacessiti, flυe aliis
de causis simplis armis rebellionem movent 3 nec mors,
jam non cives, sed hostes rapinis grassantur ac caedibur, finitimas qua que ditiones infesti populantur: obrui opprimique poterant solis litteratorum calamis, fi quantum
his litterarum erat, tantum sivisset animorum : sed enim qui otio, qui umbrae cdi solis Musarum cantibus assueverant, solo prope' armorum strepitu lituorumque cantu exanimati sunt. Δuid hic ageret Sinarum Imperator' erat is octavus orinne, Hoei Sum ei nomen , barbaros ope barbarorum domiturus Tartaros Orientales inυitat, lupos, scilicet imprudens , ut canes abigat. Advolant Tartari, feritur foedus, arma cum Sinis sociant, rebesses domant sed his domitis, imperii .quo Gue societatem petunt, quin ubi negatur, bellum denuntiant, geruntque eo successu, ut Imperatore totique aula in Australem Chinam migrare coactia, ipsi provincialium Borealium iam domini non dubitarint imperii jus atque titulum Hi vindicare: quo magis fuit mirandum, posteros tanto majorum suorum malo nihilo cautiores factos, nostris rursum
temporibus in eundem errorem atque eandem calamita
tem lapses fuisse. Per annos igitur Iso. Principes novem ex illa Tartari in Orientalis gente Chinae Borealis Imperatores appellari se voluerunt, Australis etiam Chinae futuri domini, nisi per eadem fere tempora multo num rosior ipsis fortiorque Tartarus Occidentalis spes conceptas' Victoriarum cursum intercidisset. Hunc Sinarum Imperator contra Orientalem invitarat concitaratque: adesi alacer, usurpatorem Tartarum feliciter tandem debellat,
485쪽
bulat, ac procul ἐ China ejicit, gratulantsim scilicet trii phantibusque Sinis, quando ecce quod his sui quondam hostes υaticinati fuerant', victor Tartarus stipendium militiae suae praemiumque sane magnum poscens,
armatu, ut aiunt, precibis Septentrionem totum vin
dicat sibi j nec contentus hac quamvis immensa prope ditione Barbarus, ex ambitiose cupidoque socio aperis jam hostis, cum milite exercitatissimo atque armis vincere asDetis , in Meridionales opulenta que Sinarum venit Provincias , ct spem non inanem imperii totius. Σb ortu igitur'occasu perpetuis hostium irruptioniblu ac latrociniis exhanstum cir labefactatum Imperium tandem ruinam
fecit: unum hoc acerbi casus solamen a litteris suis ferens, quod cum superioribis quinque familiis unus duxtaxat Scriptor obtigisset, ipsius res gesta per duos e sexaginta
Historiographos, ut jam de veterum librorum Interpretibus non agam, posteroram memoriae commendatae fuerint.
Uictrix ergo quae ad occasum degit Tartaria, quae fa-Miliae suae Yuen nomen dedit, per annos novem θ' octoginta Sinis dominata est, ctim totidem fere annos in expeditione sua consumpse set quod nulli quidem miran- m υideri debet: fuit enim luctandum illi non tam cum Sinis quὰm cum a mibiu cognatisque Tartaris, qtii, uti modo narrabam, Pel nensem Provinciam bellicolam imprimis, armis ac ditione obtinebant: taim autem rara sit gratia stareum quoque, ne dicam asinium; tum quidem maxime, clim de corona sceptroque agitur, adspirantibis Eodem dr his pariter θ' illis, bello tandem vitare qui
opibus numeroque vincebant Occidentales Tartari. Pro dierunt Imperatores novem ex hac Tartarorum familia,
quam adeo non sunt aυersati Sina, ut fidem candoremque gentis experti mise etiam chariam habuerint ι jamque. etiam desiderium illius non raris prodant, hoc quiarm
486쪽
tempore, quo Orientali Tartaro parere coguntur. usque adeo scilicet tolerabile redditur vel ipsis fervire Tartaris, si modo fides or clementia regnarit. Coelum interim Si nense ac solum multis fuit apud victores inclementius, quὰm hi erga victos erant: plerisque certe Principum si primum ac postremum excipias) brevis admodum dignitatis ac υitae usura fuit. mirum extra simas suas ac niυes aegre gens ista vel in deliciis vitam trahit, nisi re-υera dicamus, idcirco brevem fuisse, qu)d in deliciis eam ducerent. Hoc quidem certum poenis istis Asiaticis suam hic quoque fuisse Campaniam, deliciis tandem fractos ac υoluptatibus perdidisse militares spiritin, Maniumque robur, quo pauci multis Sinarum quondam pares erant. Ab his ergo quamvis tinbellibuτ jacile po erunt vinci atque opprimi, pr sertim cum libertatis amor viares animosque subderet, nec ipsi virtute bellica jam vincerent, is quibus numero longe vincebantur. Incrementa porro decrementaque rei Tartaricae octo aetatis illius Hiastoriographi conscripsere; ad quos e sequenti familia no-nm accessit, qui unm belli pacisique res omnes ducentis ac decem υoluminibus est complexus: hos autem decimum quoque his jungimm , Narcum Paulum Tenettim , e peditionis Tartaricae spectatorem Osocium, qui multum dedit lucis rerum Sinicarum studiosis. Is interim qui Tartaros e China pepulit insimae conditionis homo, de famulo sacrissculorum latronum dux,
ad extremum maximorum Imperator exercituum Chia
naeque Dominuτ eυasit. Ab hoc fundata Mim familia, quae perseexdecim deinde Principes, ducentorum septum ginta sex annorum spatio feliciter est propagata. Ab ea
redactum diυisumque Imperium in tredecim Provincias, eae bini P υincias aulici Pe xim in Septentrione,
O in Austro Nan xim rab hoc Monarrhia firmis ista.
487쪽
PRAEFATIO. bilita , Regulis innastisque omnibus nihil praeter titulum censumque titulo dignum relinquens. Uerumtamen
quis homanae felicitatis est inconstantia, haec quoque AIonarchia, quά nihil stabilius esse videbatur, nihilque florentius, aliquando corruit: latronuw civiumque beneficio caput extulerat, latronum civiumque incuria depressa fuit atque extincta; quippe dum robur omne militiae Sinis procul ad Imperii Tartari in Hes occupatur, sed, tisorumperditorumque hominum manus in ipsis Regni υfceribus numero viribusque paulatim aucta, tandem elu-υionis instar Boreales aliquot Provincias occupavit; inde grastari barbarum in morem incendiis, rapinis, caedibus: jamque adeo Pe inensem aulam crudeliter atqtie avare diripere, ipsemet imperatore mi ultro oonficiscente necem, quo se crudelitatisvorum graviorique probro eriperet: quorum omnium facim certior, qui tunc regio exercitui summa cum potestate imperabat, in ultionem tanti sceleris emur escens, edi poenas utique justis in de perduellibur illis sumpturus , repente cum Orientali Tartaro , quocumtanc maxim; bellum gerebatur, pacem init jamque adeo in ultionis quoqtie Ορ besti contra latronem societatem vocat. Adsuerunt mox alacres Tartari, itur is latrones, fugantur, caeduntur, Tartaris non mium fama or terrore
nominis sui, quam manu ferroque pugnantibus: e ' hi quidem jam ovantes, maximis onusti spoliis revertebantur, atque ut Sinin astumabant, tu Partariam suam taim ecce non ultra PelUnum progressi, suis esse scilicet Sinarum Imperium, nec uno tantum titulo, declarant. Guid plura ς paucorum annorum Apatio, vi metu . dolo., vim
tute, nec nou Sinensium discordiaperfidiaque Proυinciae subactae omnes, extincta funditus Mim familia. Successit igitur clausura nobis Imperiale agmen nova muroru et Orientalium familia Cim dicta, cfm qui-
488쪽
dem imperantu anno quadragesimo, nostrate vero Orbis chri ianis Squo haecscribimus verante Cam hi, qui fecundus e gente Tartarica vigesimumsecundum jam amnum Tartaritam pariter θ' Sinense moderatur Imperium. Atque haec demum est series Familiarum Principum Sinicae Monarchiae ; quin ut ego summatim speram: fuerunt istae quidem duae supra viginti, Imperatores verbomnium, annumeram octo primis gentis Principibin , universim ducenti triginta quinque, omissis scilicet iis qui quod brevi tempore υixerunt, vel aliis de causis , in serie non ponuntur. Perstitit autem Monarrhia in Pamiliis Imperialibus per annos 3δ' S. ad quos additis ps . annu, quibus octo primi gentis Principes vixi seperhibentur, conficientur δ primo dinno Fo hi ad hunc Salutis humanae risss. inclusive, anni M. II. ex his subtrahe annos ara. quibus duo Conditores Fo hi er Xin num regnarunt, residui erunt ψ s So. qui conficiunt Cocos sexaginta an
norum omnino tresinfeptuaginta. TABULA NUMERICA XXII. FAMILIARUM
489쪽
N N o Cycli 18. & primo a Christo
succedit in Imperium H i A o Pi M TI, hoc est, obediens pacitacus, e quinta Han familia numero octavi Imperatoris YDEM Ti stirpe nepos novennis. Avia Imperatrix committit imprudens tot a regimen Iaram mmm, vafro, ambitio sontudest. Hie sublato .remulo solus rerum potitur ii . suae factionis Dynastas creat: nomine Imperatoris coelo solenni ritu sacrificat: fictis prodigiis id agit, ut credatur a coelo missus.
Anno Cycli x. HrAo PiM Tr veneno perimitur amam, qui simulate vota offert & vitam coelo de vovet pro Principis salute.
Anno 3. a mam mam substituitur Io su YM biennis infans, E fli peseptimi Imp. S HI E N T I. Anno s. JU UYM Imperio exuitur i-qui
anno s. deposita jam larva palam Imperium usurpat,& Imperator proclamatur. Plurima renovat: nomen familiae suae indit Sin, id est , novum, quod I4. annis duravit. In novem provincias Imperium dividit, & in regiones iis. in quibus urbes aio . Dynastas creat 796 Toparchas IIII. ι
490쪽
Varii conflantur exercitus confoederatorum, qui e must dicti , quod minio tinctis superciliis a reliquis distinguerentur , alii exercitus a duobus fratribus Ziens es& Lim)m e Hun familia oriundi. Hinc varia &cruenta bella. Anno iv. locustarum tanta copia, ut selem obducerent: hinc fames ingens, adeoque hic plerumque ansa rebellionum de latrociniorum. Anno to. caesio exercitu, aula direpta & incensa, occiditur Vam m.im , corpus in frusta discerptum &sale conditum, caput in foro suspensu in populi telis configitur. Subrogatur eodem Pnno a victore exercitur 3. Ho 3 JAM HOAt YAM WAM, E quarti I in p. ΚiMTi stirpe oriun-ldus. g ' δ' Anno ii. HOAt YAM v AM , quod luxui dedi tu . ab , exercitu rejicitur, subrogato Viam iam, qui se filium noni Imr. Cnixi Ti csse mentiebatur; sed paulo pbs: detecti frinide obtruncatus. i . QUAM VUTit. Anno 22. succedit Q AM vu Ti alias Lisu regn. decimo filio Κ1M Ti quarti Imperatoris oriundus Aulam ex Occidente alan si in Orientem transferrSeu lo Fam urbem provinciae Ho uaret. Hinc deinceps Orientalis H.ιii familia nominatur. Princeps bello pace clarissimus, ruri educatus,&plebis labores expertus, ejus misereri novit , comis, liberalis , & amans litteratorum, quos undique accersitos evehit. Corporis ha ibitus vulgarisi lustrans Imperium in natali solo cum popularibus agricolis epulatur. Piscatori Nien quam isodali olim suo ad se accersito obviam procedit, primas desere, & in eodem secum str. ato cubare jubet, lubi noctem pristinae vitae res commemorando tradu.lcunt. Sub noctem semel a venatione redux Regiae portas occlusas offendis, vigilum P r. aesectus aperiri vetat iquare ad aliam pergen Amittitur: postridie eum, i. quo admissiis erat, uno dignitatis gradu dejectum ple- cait, auget alterum. Annos Ia. impendit rebellibus domandis, & pacando Imperio. Rubris tincti superciliis copias suas in 3o. C neos seu 3oci. millia dividunt. Sibi eligunt in Impera. torem Pmm sv d familia Han, ad bubulci seriem re dactum, qui victus ultro se dedens, de vita dc dynastia a victore donat . Dux belli Ma Faren Cochinchinae rebelles domat, deinde in praelio contra boreales barbaros occumbit.
Anno 1 . L . 3. He iat. Ec si1 Solis: item an a T. Iun. s. die sit. Anno Cyta 12. Imperii vero 7. Lan. 3. die ultimo me- . morabilis Ecbysis totalis, cujus occasione vetat in codi
cillis impostenim uti nomine Mm, id est sanctus. Clim dicant annales Eclipsim praevenisse tempus ι an fuerit