P. Cornelii Taciti Libri quinque nouiter inuenti atque cum reliquis eius operibus editi. Ne quis intra decennium presens opus possit alicubi impune imprimere aut impressum vendere grauissimis edictis cautum est

발행: 1515년

분량: 487페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

6쪽

pHILIPPUS BERO ALDUS IUNIOR

ACADEMIAE ROMANAE PRAEPOSITUS LEONI .X. PONT. MAX. SAL.

Quid nam esse causae dicam Pont. Max. st egregia animorum monumenta quae sola comunem hanc humanaru reru moriendi sortem effugere posse videbant, ipsa quot preteritis seculis fati cotagionem senseriit. Nami, ut de plurimis bonis auctoribus tacea qui Oino perieriit, unus Cornelius Tacitus qui Res Romanas ab excessu Diui Augusti ad sua aetatem coplexi is est triginta voluminibus, lacer de veluti sine capite statua diu iacuit. Nihil misero proofierat Romani Imperii res gestas diligenter .fideliter, & floridescripsisse. Nihil eum iuuerat sequentibus temporibus naetii fuisse Imperatorem Tacitum Qui eu inter suos progenitores annum eo rari gloriosum duxerit i Qui illius Historias quot annis multis voluminibus transcribedas ac per Bibliothecas disseminadas i m. Perarit, quo pluribus munimetis, pluribus Thesauris diuturnitate gentili suo cultodiret. Ac mihi quide vides p tot secula Corne/lius no ta caput suu pdidisse, q vltro ipse occultasse. Audiebat. n. ea esse ignauia temporii, eum bonam litterarii contemptu, Vt nomodo no quem si videre, sed ne a quoq videri quidem dignit esse existimaret. At vero ubi tui Potificatus effulsit alma lux,sese ipse extulit, ad nos; tui vocem caput exemit. Odor na* tuarii virtutuno viventes modo in venerationem sui comouiti sed ipsos penedixerim intermortuos excitauit. Falleris .n. Leo Max. si arbi traris quemq fuisse per multa secula, Qui in istam Maiestatis altitudine adscenderit, ta comuni osum mortali si istitia, tam cono stanti opinione bonitatis, Quis tanta de se comorit expectatione quata ipse de te concitasti. Ei. n. anteacti viti incredibilis sanctitas. morti candor, spectata fides in ea spem oes adducebat, ut unu esse te affirmarent qui demissus e coelo p aurea illa Homeri cathenasessa orbi succurrere & posses,& velles. In primis vero bons aries studiatam ipsa litterarii sibi de te plurimu statim ἔmisere. Sciebat. n. fuisse te semp egregia in se volutate, priclara meterVna modo noaffuisse facilitate, qua videbat ista cu dignitate accessisse eaq pinagna. Norant Bibliotheca Medicea qui difficillimis Italit tem/poribus pare chi reliqua domus tui sertuna senserat calamitate a te extorre t ac per i modicis lartunis,pecuniarum magna vi recupeρrata. Viderat AEdes tuas nobilibus ingeniis patuisse semp. Meminerant pretierea diuini illius viri aurea esse te sobolem qui bonas

7쪽

Iittet as Iam fugissiles reuocauit . Ex euius te ortu radicibus intramabat no polle ii cosmiles fructus dare: atq; etia tanto uber os res, quato illii ipsum patre tuu opulentia,maic state, amplitudine stiper.ilti. Et mehercule huic opinioni quatu i primordio & quasi infantia Pontificatus effici potuit priclare respondisti. Nam Q adoauctis proses oru impendiis, acciti si undis sumis in omni studiorum genere viris Romanu Gymnasiu multis ingenioru lumini/bus illustrasti. Ac Laurentius quide parens tuus Iohanne Lascare singularis eruditionis viruin Gricia misit,quo libros undiqico sitos Florentia ad extruenda Bibliotheca coportaret: Tu vero qui Putrau linqua optime calles, ad psecta eruditione,litteraru grat carucognitione sciebas esse pernecessaria, eode Lascare auctore ipsa in prope modu Grscia in Italia quasi in nouam Colonia deduxisti. Pueros. n. ex tota Grscia in quibusvis ingenii & bona indoles in .esse videbatur tu sitis praeceptoribus Roma euocasti, ut di linxua ipsis nostra comodius nos traderemus, suaqi illi nobis liberulius impartirent: ac P hoc seminarium utriusqi gentis litters altioribus radicibus innixae transferri ac latius propagari possent. Age vero

quata hoc ipsum laude dignu est e st propemodu pr conis voce ingentia premia indagatoribus libroru proposu sti. si quos libros vetustas nobis inuidit, alicunde e latibulis eduxissenti oes venatio Cornelii Taciti hos primos quinq; libros qui per longii secutoluambitum latuerant, in saltibus Cermanis inuenit: Quam tu prida

ad te altata ac magna mercede comparatam, non velut aliqua li/hrorum sepultura rursus occultasti, sed tanq verus omnium pater utilitati omnium consultum esse voluistit Si quidem ubi tu tet,ssi imma cum voluptate cognouisti nam post negotiorum fuctus ex antiqua tua consuetudine, aut aliquid ipse legis, aut at os reo citantes audis eos mihi ut ad communem studiosorum utilita. tem publicarem tradidisti. Quo nomine, cum ego praeter caeteν ros, quem, i huius prouinciae rectorem non omnino malum exi. stimasti. laus non parua secutura est: tu boni omnes ad quos huius

beneficii inopinata utilitas latissime prouentura est, debere tibi,si grati esse volet fateant' necesse est. Na sumit ego Auctore εἰ sume utile Corneliu Tacitu semper iudicaui cu priuatis hoibus & optismatibus . tu vero etia Principibus ipsis at ν Impatoribus i El.n. in ex reli as Historicis alii res tatu domi forisq; I Re p. gestas pscribat ut Sallustius, ut Liuius. Alii principum vitas ostendisse contentis est .vx Suetonius ut Plutarchus: Hic unus utru' munus sumo oro dine, diligenti cura, magno iudicio, multa cocinitate coplexus est. His autem

8쪽

His aute qiuino libris dece reliquos conectere placuit, ut suo tandem capite Cornelius, suam faciem multo integrior spectandam tu ol munere agnoscedam preberet. Ait utinam alii quoq; N permulta linguae nqstrae volumina qui deperdita sunt iampridem,

nunc te clauum christianae cymbae moderante inueniantur: spon dere. n. Omnibus audeo ac pro te prsstare me vadem,Vt quicunt Volumen aliquod egregium, ex his ipsis quae vetustatis iniuria in terciderunt, repertum ad te attulerit, fore ut tanti auctor muneris non minorem in se tuam sensurus sit, si hic ipse senserit, qui bos quin v attulit, liberalitatem. Nam cum tu multas Laurentii parcnνtis tui excellentes animi dotes nobis representes, nullam te magis exprimere ac resserre animaduerto q ut de litteris bene meruisse

iudiceris: Alcv id quo ut reliquas actiones tuas N prudenter instituis εἰ sapieter facis: Et . n. Laurentius quamq suae Reip. fuerit co/lumen: Italiam uniuersam quoaduixit prudentia & consilio pristiterit immunem ab incursionibus barbararum gentium & rapinisi Regum illustrium toto orbe sumam beneuolentiam multis ossi ciis sibi conciliarit,fuerit ιν plane vir unus qui de humano genere optime meritus iudicari possit: nullam tamen pleniore gratiam, nullum uberius meritum tulit q idipsum, quo litteri sunreum re

muneratae: memores. n. illius in se beneficetis . ne ingratae haberen/riir eum mortalitate ereptum aeternitati consecrarunt. Ita nescias

utrum maius prςsidi ii litteris attulerit Laurentius, an ab eis maius ipse nomen, ampliore dignitate fuerit c5secutus. Huic aute institu to S proposito tuo ta recto ta magnanimo fortuna quot ipsa subseruire, occasionesi offerre visa est qbus animi tui nobilissimas cogitati oes exprimete posses. Si quado. n. clari in litteris viri extitere, affirmare ait sim tuis teporibus extare sit mos mec in litteris modo: sed in Musica,Pi mira, Statuaria Architectura celeberrimos: Quorum tu artes liberaliter Dues, opera intelligeter laudas, ingenia magnifice extollis. Magna sane stlicitas hic est ingeniorit,ut suarum virtutu intelligente S amante principem nacta sint. Sed nec prin cipis eius fortuna minor, Qui eo secillo natus sit, quo possit eos habere spectatores & suaru actionii testes qui posteris illas quoq: nar rare possint incorrupte. Deus igitur optimus Maximus hanc tibi mente huc animu perpetuo conseruet, incolumitate qdlutissime tueatur, ut Unus post hominu memoria fuisse Pontifex dicaris, Qui magni principis numeros absolueris: Religione sanctissime colueris: Mntes beneficetis in bonorutantii comoditates derivaris: Virtutes demu omnes cognoueris,amaueris, illustratieris. Vale.

9쪽

PH. BERO ALDUS AD LECTOREM.

SED Quoniam vetus Codex, unde hunc ipsum describendum

at invulgandiana curaui,pluribus mendis scatet, aequum vidclur Lectorem in primo quasi operis limine consilii inci,quo in hoc toto negotio sum usus, admonere. Nal errores qui potet at nulla temeritatis nota emendari, consultis primo nonnullis eruditis acris iudicii viris correxi . At qus loca in se maiorem in corrugendo difficultatem habere videbantur , sicut erant reliqui , δῖ' positis interiori margini stellulis quae vitiosum codicem teilarcnνtur. Seposuimus vero libellum in calce Quinti libit in quo per numerum chartarum stellulam ipsam cum suo numero tanq ad causam dicendam in iudicii ina vocamus. Ibi dum Lector aut du/bitationem aut opinionem nostram audiet, vel sentctiam appro babit meam, vel meliorem ipse asteret.

10쪽

.P. CORNELII TACITI AB EXCEssu DIVI AUGUSTI HISTO, RIARUM LIBER PRIMUS.RBEM ROMAM A PRIMcipio Reges habuere. Libertatem Cosulatu. L.Brutus instituit. Dictatiirat ad tem, v pus sumebantur. Ne 3 decemviralis pote itas ultra biennium. Nel Tribunorii mili

'tuin consulare ius diu valuit. Non Cinnae,

. non Sullae longa dominatio . Et Pompeii Crassi v potentia cito in Caesarem. Lepidi, ait Antonii arma in Augustum cessere: Qui cuncta discordiis ci uilibus fessa,nomine principis sub Imperium accepit. Sed veteris populi Ro. prospera vel aduersa claris scriptoribus memorata sunt. Temporibusq; Augusti dicendis no defuere decora ingenia, donee gliscete adulatioc deterreretur. Tiberii, Catil, SP Claudii, ac Neronis res florentibus ipsis ob metum fatis: Poliq occiderant recentibus odiis compositae sunt . Inde consilium mihi pauca de Augusto,& extrema tradere: mox Tiberii principatum,& cstera, sine ira, di studio,quorum causas procul habeo. Postu Bruto, MCassiio caesis, nulla iam publica arma . Pompeius apud Siciliam oppressus: exutoq; Lepido, interfecto Antonio, ne Iulianis quiderartibus,nisi Caesar dux reliquus,posito triumuiri nomine Consulem se ferens ,& ad tuendam plebem tribunitio iure contentum. Vbi militem donis, populit annona, cunctos dulcedine otii pelle.

xit, insurgere paulatim, munia Senatus, magistratrurna, legum in se trairere, nullo aduersante : cum ferocissimi per acies, aut proscri/ptione cecidissent: caeteri nobiliu,quanto quis seruitio promptior, opibus,& honoribus extollerentur: ac nouis ex rebus auisti,tuta &

prssentia, q vetera,& Periculosa mallent. Neq; prouincis illum re/rum statum abnuebant,suspecto Senatus,populit Imperio ob certamina potentium , & auaritiam magistratulam , inualido legum ata xilio: qtiae vi, ambitu ,postremo pecunia turbabantur. Ctterum

Augiistus Ribsidia dominationi Claudium Marcellum sororis fi liiim admodu adulescentem Pontificatu,& curuli AEdilitate. M. VAgrippam ignobilem loco,bonum militia & victorie socium ge. v

minatis consulatibus extulit: mox defuncto Marcello generum . .

sumpsit. Tiberium Neronem, & Claudium Drusum priuignos

SEARCH

MENU NAVIGATION