Mausoleum maiestatis Ioannis 4. augustissimi regis Lusitanorum et vitae, & obitus compendium Franciscus Machado

11쪽

Σ Sola Dei ita stansi cord Icapax. Timendus tamen,quia neminem despe ita oria a -- Formidandus,quia neminena timuit a se. a m

lubilem Fotiunae rotam immoto proterens pedς, I

De gradu, in quo semel stetit, non reuocauit gressum iis. n.M., Nisi valida dei uo obviaret ratio. φ Nw J . . t rudentis est errata corrigere, ingenui latera, Improbi inhaerere, stolidi inustere. 2Constatas eius iudicium,nou Contumax,

Sciens facile frangi,quae flecti ncqueuuri Flexibilia ad rationem iudicia, Qtiando flectuntur,ut palmae,

Nouerat illud de principatu oraculum, plusqua Delphicu die .lie. MBeaijsmum non cogi, feramum nonsuaderet. 1

LONGANIMI ΤΑΤEM, Qua longam sibi strauit ad immortalitatem gloriam: inas darendo 'a abstivin Quasu erulos insidias . QVppe qui sustinuit per tot anos quotidianas CastellanoruNunc illitas veneno,nunc medicatas auro. Ferro etiam grauidas Viperino. Hinc Laurea vel ab Hoste triumphalis. Cur , o sessione,IOANNEM aliter vinci non posses Seu vietus nou cessit,qui nunqua animo cecidit. Nam si Hannibal venenum habuit in annulo, IOANNES antidotum in pectore. Valuit Caesar eludere toties victor Pertinacem Martis aleam,non proditionis Saltus, lixu,s m simul,quam quotidie. Valuit tamen IOANNES,qui praeualuis an . Qua ab nendo, sinet. Quippe euuar .

12쪽

Quippe quia vindictae abstinuit semper euelata saepius;

- Existimans indignum Rege,sumere in obscuro, Quam facile, si Iubereti poterat in aperto: Q ain etiam ab audiendis abstinuit in Utistem conuitijs; Alix. Maluit cum Alexandro suum euincere Darium

rem Pario Pulchrius ad felicem exitum triti phauit magnanimaVirtus. Vltima inter verba prima,& palmaris inclaruit vox: condono ex ammo Regi caste necem, Saeptasfraude malaparatam mihi.

O IOANNEM uiuam Supremi Regis Imaginem

Si homines te non agnoscerent Regem ex natura, t Agnoscerent quidem ex veni a. i.-6r issis. Vel Latro cognouit Regem, quem audiuit gnos cevtem. νρη qm Condonatus fateretur Hostis suam tibi deberi Coronam.

Ita I cuin Satiles, suun recognosceret Dauidem. i. Ret z. Vbi Saul Davide expertus parcente,bis cognouit regnoni 'o' '' . .. Ecce cognosco unquit, qu)d regnans e vobis. α mi: . . teri enim parcere Regium est,

Amisit dignitatem,qui Veritate 77. Innata illi, cuirtus, quamuis caelestis; Ad Reges non illabitur,nis Caelo. Vox illius assidua, Fe vere Regia: Praestis millies mora, qua m mentiri emeLLubentius audiebat loquentes secu, qu1m cum sua fortui Pollae entibus cui ta,unum deest, alii veram dicat Non delacre tamen IOANNe veraces Consiliarq

13쪽

optimo Regi optinium instrumentum desesssin

contra illius sententiam proserentes suam, Ama eua Non auertebat verbis, sed alliciebat donis. Penes ipsum nouum ambitionis genus, b

Dicere ad iudicium,non ad placitum sub abal,quis o Immisai pugnabat Eius verbi, sine fuco,sine lata cimo,

Nutam veritatem reser Ad Aureo nuinos vocabat adu t, .

Assentationibus malitiam inauram Eo digniores igne, quo pretiosiorem adulterant tramaran. δε- Oderat simulata, quasi simulachra. Admirantibus Aulicis austeram Regis iram, . Qu9d,nec saeuiente trigore, chirothecas induerit:

Regias extendens manus ad munificentiam, Contraxit ad prodigalitatem; Ne Liberalitas liberalitate periret. sensim hauriendo fontem,nunquam exhausi. Nemo Lusitanorum Regum toti ac latas contulit fortunas, L M vitae stadio, quot,ac quantas ille breui. Creavit Duces tres Marquiones ite tres Comites septem Confirmauit Marchiouatus duo comitatus septende cim. Suscitauit Comitarus quatuor

Cromit Vicecomitatuminum: confirmauit alterum: Confirmauit Baronem Vnum

ri numerare valeat alias etiam Dignitates,&aitulos, Sue s Q os,siue presis Me

Diuitiae by

14쪽

Quis praeturas, praesecturas.magistratus,prioratu'flIam verci Comendas,&eas quas dicimus tensas,&iesiones Solus numerare audeat, qui nesciat numerosis Haec omnia, inquam,sensim,ne unquam seu ircc Paenitentiam, subitae largitionis comitem.

Nam aperire totum fontem simul uni, vel multis, Liberaistatis fastus est,sed infaustus. Subit,steriles fiunt aliae felices plantae, ob negligentiam prςmiorum. Prouincias spectatis diuturnas esse sinebat... Vel Liberalitatis dono, vel regiminis experimento Nou conualescit planta,quae saepius transfercur. Si facile transferas, x, Inutiates alios homines,non alios more . βρ - Delinquenti tamen in una prouincia, non credebat aIteram. Alibi, sed non alius. Ambigcs:vtra munificentior IOANNIS Libri fas i Quae donauit, an quae negauits Vtiaque Regia virtus est. Et promerentibas munificentia,& immerentibus repulsa

MAGNIFICENTIAM,

Qtia extraxit Regni arces, Mi icorum operum mores, Vel ad usum, ve ad ornatum. Quas inter suum etiam attollit caput,perennis ille Fons, Ad frontem Palath Apolline coronatus. Laurea donandus Appia ari, in digrinis Itiexliainani ceci turriti OANNIS AD , centiam

ipsam quoq; Calla, O Magne,ditare visa est Magnisicio tua-το ..... Ombrica miratur nDuu orbis miraclitu motib, suis impositis, Isis M. Caenobius cilicet,ac tepluinReginae Elisabethae Consecrat Fumsti Mondam, vi Coiulare; mundum. Viliauis sa iactat, isqiram auguitam,

15쪽

Principem Aram, Angustino dicatam lma ad stupore erige Brigatinae domusPrincipumausoleis

Gradesecisti principibus additametu,Caelitibus spectaculu, Dilauis sa item praedicat Maximu Conceptionis filum, Non modo a te magnifice metiim,sed factiun. an Virginem illam tuam, sine labe Conceptam, in tam is Ade profusis,auro, gemmis ac opibui fuisti, dest' Vtpretiosiora orbis ei addicet Pin vectigalia, is , I ''

Te quoque addixeris vectigalem. δε ιιπBernardo restituisti amplissimos reditus,&honores, zzy Alcobacaemonasterio ablatos per iniqua teporii coditionc.

Haereo:vter magnificentior,

Qui donauit Alphonius an qui redonauit IOANNES

Ignatio Societatis lJ V Fundatori,in vitiorum stragem, λώ-sea Fundasti domum professam illauis sae; - - , Necnon Palatium Scribitanum donasti, ivt nouum adderes miraculum veteribus Oppidi miracu is;

Palatium videhcet abluit in Templum dia. Ignatio rursus reddi Iullisti sedes, ac prouetus anuo ad I Ne deficerent alimenta pro animarum salute Fatigantibus elementa. . . Tucharistico Deo utelari tuo,assurgit delubrum illud, Pulaher rimo materis,ac artis certamine elaboratum.

in prodigij monumentum, in Defici troph*um, .uὸ, ./In detestandum perduellionis facinus ii El. Facta estReligit,nis domus,quae fierat proditionis occasorum. --πAttollitur HOSTIA,Vbi cecidit hostis. ηδεμ sumptuosas intor Augustalis miis accessiones, Augustiorem posuisti Deo sedem, sia, apii a Quas pnderet magnificentius tibi esse Palatii , quam Deo.

Miramur ex immanibus bellorum sit in ptibus, Tot, ac talis substructionibus, tot,aestatos supercsse laes .iu

nuraam magnificeptiae deerit, quod donet, iros. Nifidi vanuisa defuerit.

16쪽

. . ' - -

Qua incensus, plus studuit Fidei imperio, qu1s suo ,

--ρ inare pretiosam aliquando, ac dulcem imperi portioneina vis periclitaretur Fides,defraudare visus esti Quando scilicet aduersus sui istra interpretantes Pernam buci partem recusauit demitterεὴ Sed Religio recusanti partem,restituit totum.

Discite Principes ex raro per hanc aetatem facto, Ditiones seruari integras persolam integram Religionem. Quantas igitur animarum emolumento impenderit cura. 1 Quantos Fidei ministitos adlegauerit ad Indos

At ne videretur lucrum odorati ex occasione, Non attendebat regioni, sed religioni. Cautuin paenis nequis audeat insidiari oviculis, Ad caulam Fidei occurrentibuS. Nam si inhospitam inueniant, quanae hospitalem credunt, Eugam capescent,non Fidem; Praesectorum magis auaritia,qum obsequi,impatientia, Praetura vertetur in praedam. 15 triumphe,IOANNEs animus omnes,lo triumphe, Religio tua exarinans nigri Memnonis arma, . Communi dicto abrogauit fidem, Ethiopes dealbanHMDitior ex hoc nigro, quam ex aureo Iason spolio Quinipse,siquos in campo offendebas rusticos, 2 kon dedignabaris inculcare Religionis rudimonia:

Nouum rude donatus edocua trudes.

Iam vero in Superos adeo pius,adeo benὰ animatus, Vc quidquid aspirabat in Principe,caelum spiraret. EucharisticoNuminiata tesusauhia Nise deuoueretio us. vel x';ad humiles aegrotantiu casas,

Nihil

17쪽

Nihil incogriau putans Maiestati,quod congruit Religioni. In soletinioribus Corporis Christi pompis, Praeserebat vitam, pro sceptro,Sacrae Vmbellae virgam. Dubium argumentum ubi magis timendus IOANNEs, in pompa, an in campo' Pro JOANNEin campo pugnarem, 'Gregor, Nisi magnus Doctor plus stuperet Dauidem

Saltantem, quam pugnantem. DEIPARAM sine labe Cocepta eo prosequebatur affectu, Ut eius patrocinio totam crederet Lusitaniam.

Vidimus liberti Principe orgii a Magnae Matri emacipatu, Quando Immacula umiectis iureiurando asseruit /ν

Vidimus, ad validum Regis exemplum. et

Idem diximus Sacramentum. μα- Mirum dictu ad MaRlae conspectum

Labis contagio eluitur in JOANNE, Ad IOANNIS iurament imLabis opinio obliteratur in MARIA. Religio quoque illius Caelitum insudauit incremento; Nepest Antonius a Coceptione prodigijs,& in tutibus in rata Diuinis adscriberetur tabellis. clytus, Haud parcus Diuorum cultor,nec infrequens, Qui cultibus non parcit,nec sumptibus.

Qua diuina humanis auxilia antePInenti, Desiliebaiat fatilla,quae videbantur fallita. a Iulla dies sine sacro, nulla sine fusis in Deum precibusi Precario reunare dixissem, nisi Deum precaretur . Ita ad diuina,&Pistatem compostus,

ve Museaeperitissimus tru dos musco, adsita corniexo. - -ώ, Q in ipse, Caroli iniqui, em Mercantes in toro - , Modiuste temporaliat: sed

18쪽

sed nunquam ardentidi incalest iii msub instantis fatifrigus.

In occasu visus est Oriens. . Imo Sol in meridie; ad meridianam enim lucem, Non amilii lucena, sed emisit. Credidit felicem Animam Dei Crucifixi manibus, Qui inaugurato refixerat manus.

Bis in libertatem assertus feliciter, Mam issus Deo, Manumissus a Fato. o Fortunatum Fatumi Sexta Nouembris oculos misit,ut Deum videret A Natali Domini anno I rε. A suo ra .supra, menses,&ὰ dies. Asuscepto iuperi is . demptis O.diebus Breue iniperium contulit Fortuna, Longissimum Virtus, attarnum Mors. aeque sideratus, JOANNE cum regnare desaeres Adsieras,antequam inciperes Hominum effugisti ex oculis,non ex animis. Vel non nasci, vel non mori debueras. Heu sero datus, cit raptus. Merito effertur Curuli seretro,ceu triumphali curru Qui ves post obitum triumphauit. Ad Mausoleum,veliati ad Capitolium procedens, Recognoscis inter lacrymas ardentem tuorum amorem: Cadauer Regale accepit,ne Vnquam cadere

Augustalis Vicenti,Martyris Basilica, Qua l. Rex Alphosesin re usibi destinauerat conditorisi. Atex Numinis prouidentia Non conditur impersiconditor,sed 'sto DNV scias plus esse restaurare, quam condere. Nemo Regum tam gloriosum sibi posuit monumentum,

im JOANNE inuenit.

Eadem

19쪽

I Eadein Prineeps Ara De corpus sustentat,& IOANNIS corpus eoro at. Amoris artificio noluit a se Deus disiunctum in morte, Quem holioris ossicio nouerat sibi coniunctum invitas ac, .... Per Alphonsum reclusit Vrbem Vincentius ad triumphum,ar; ιν Per IOANNEM elusit ad sinimentum: με. --a Spolium mortis cessit in prodigium vitae.

Ne victoriae nomen, nec omen deficet et, M. Suffecit ALPHONSUMFilium, Sextum nomin primumomine. Vtrique belle consultum, Pater Filio superstes erit Filius Patri. Vteri; verus Patriae Parens,quia uteroueverus Filius: mustaeum coronet triumphalis arcus,

Sic inciso sistigio.

IO ANNI IV

REGI AUGUSTISSIMO,

Lusitano Africano, flatuo, Brasilico. Lilaratorimicis '. /Rauratoriuertis P. Seruatori conuotissmo.

20쪽

Quieuit armatus,vitit pacificus,

. Ei Regis decreto, Amoris incitamento,

Ex Religionis obsequio. RANCISCVs MACHADO