Medicae aliquot disceptationes eruditissimae quibus recentiorum et Arabum permulti errores ad veterum discplinam expenduntur

31쪽

do: Iccirco enim tenui Mm viuedhrationem periculosiorem denuciae Hippocrates, quod peccatu in hac maius sit,il in pleniore , non autem contra: Nam error no ideo grauior est quod tenuior victus sit pericul sio sed ea ratioe victus tenuior magis periculosus est,quod in hoc peccatum sit grauius. Neque profecto incommodum esse duxerim, quippiam primo, Sc per se optimu esse, secundo veris,& per accidens matu.

Id quod ut interim,qd Aristoteles

huic loco maxime conueniens

dit,praetermittam) planius fiet desumpta ex Paulo modo prophana sacris conferre licet similitudine.Sic enim ait.Nos autem praedicamus Christum crucifixum, iudiis quidem scandalum,graecis vero stul

32쪽

ticiam. Sic Hippocrates in libro de

ptisana,tenuiorem victu ratione viventibus meliore praedicat. In aphorismis vero periculosiore sed delinquetibus. QEmadmodu enim qui legem acceperunt, aut religione distringutur,liis grauius est delictum, si peccare contingat,q aut religione solutis, aut legis expertibus,ut in iure potificio passim est videre, sed tamen lex mala,aut religio periculosior non censetur.Sic tenuior uiuendi ratio licet hac exquisite degentibus grauius sit delictum, cu errauerint,n5 tamen idcirco peior, aut periculosior crassiore iudicatur. Huc locum sic a Manardo Ferrariesi medico doctissimo in epistolis quibus

medicinales titulum indidit, enarratum memini: vi autem no possim

vobis nuc indicare dc epistola, & libri

33쪽

bri paginam, id in caussa est, quod

iam aliquot annos mihi l1bri copia non parum fideliter continuerit lectione memoria. are si Hippocratem alios, diligentius paulo legissetis,& quid sentiant attendis. setis, non tam haereticam 8c falsam

hanc nostram affertionem iudicas. setis,nisi forte, ut tam temere de reverissima a nunciaretis inuidia effecit: Neque Terraga tam indocte inaphorismos scripsisset, quem errore ut pervicaciter defendat cotentione hac mouisse facile quiuis coniiciet. Caeterum ad secundam asse

tionem accedamus.

In omn1bus morbis acutis sanguinis missio congruit,costan- stantibus viribus,& aetate. hanc citra rationes,' au

i torum no mediocriter docto-C ii rum

34쪽

ru consensum euulgauimus. od quaeso) fuerit incommodum vehementibus morbis omnibus tundere Vena,si vires 8c aetas adfuerint mὁ certe maius aliquid huic sententiae adscribo. Nepe si virtus constiterit,& aetas,non tantu praesentibus morbis, sed etiam nullo infestante morbo,ais etiam citra plenitudine mittendum esse sanguinem, praesertimsisu turum magnum alique assediuvereamur. Id qd ab Emporicis etianctitari scribit Galenus. Si quid sibi velint aut quantum momenti habeant duae particulae, constantibus virisus,dc aetate, intellexissetis, aut discere potuistis, no tam male de nostra hac assertione sensistetis, ne- is que falsam,erroream,scandalosam ita enim loquimini) apud Senatu impudenter dixissetis.Maxima au

35쪽

tem assertionis vis in duabus, his

particulis sita erat,quas,tantu abest Vt recte perpenderitis, ut ne ad has quidem animu aduerteritis. Cuius

rei hoc signum est, quod de his non memineratis in attestatioibus, quas ad tueda vestra cui dicitis iura, in Senatum produxistis. re audite iam,& nisi pudet,discite, quid sibi voluerint hae particulae, stantibus viribus,& aetate.Vires siue facultates appellaueritis nihil refert assentiemini opinor mihi ex primis quali talibus,& partium commoderatione eXoriri, nisi clarissimorum philosophorum,at 3 adeo receptissimoru,praesertim Hippocratis, Aristotelis, 3c Galeni placita euertere

uolueritis. QMd si forte id ex Hippocrate colligere vobis no licet, noadmodum in Galannectione versa-C iii iis,

36쪽

tis, ex Aristotele in lib. de ortu Minteritu , aut ex Galeno hauriatis sexcentis in locis, potissimu de elementis secundum Hippocratem,de temperamentis,de curandis morbis libro secudo,& septimo,in arte medicinali,& reliquis, quos iam si huc adducere velim,vix id multa pagina absolueretur. Et quo propius animal ad temperiem accesserit, eὁ Ualidiores constituuntur animalis vires, dc mino culpate suis ossiciis funguntur, Sc perfectius suas actiones obeunt. Contra vero existima dum est vires imbecilliores reddi,ex qualitatum paxu congrua temperie,siuem prima origine,siue temporis niuria,sive aeris qualitate, siue coeli tractu,siue exercitio, siue viuedi ratione, siue ex alia id genus causa ea ciscitur.Et partium inepta comoderatione,

37쪽

ratione,cu omnibus in medica arte principibus,tum Galeno autore, in lib. de locis affectis, in arte curatiua ad Glauconem, in lib. de morb. causis. QSibus ergo vires constiterint, & validiores fuerint, summa hos intemperantia minime laborare oportet. Quod si eos vehementibus morbis affici contingat,aut statim affecitu iri praeuideatur, sanguinis miss1one his opus est, si modo

aetas non reluctabitur. Semper aute

etsi hoc non dicatur intelligi volumus,ut sanguis,aut omnes, simul succi, quos tale temperamentu procreauit natura,vacuentur. Quan a deὁ necessariam sanguinis missionem arbitramur,ut si haec,quum fieri debuerat,praetermittatur, omnia, vel Galeno teste, incerta al1a medi-camenta sint.Proinde si qui fuerint C itu a tem

38쪽

a temperameto longissime semoti, esidi,frigidi, humidi,aut sicci, nucflavam,nunc bilem atram,nunc pituitam aggregates, aut parum congruam partium comoderatione sortiti, ais ob id vehementibus morbis corripiantur, hi idonei no sunt, quibus sanguis mittatur,ob virium

imbecillitatem ex inteperie,aut partiu parum apta comoderatione cotratiam,set aliis potius auxiliis occurreduest. Porro in quibus omnibus mittendi sanguinis scopos n cessarios obseruauimus his venae sectio peroptima est, & saluberrima. os vero iam magno quopia morbo astici,aut prope esse, Ut cu mombo conflictetur,& virium, & atatis ratione habita, eos omnes secandae venae scopos habere conspicimus. Est igitur tundeda vena iis, qui Vehemen

39쪽

hementibus morbis corripiuntur,si vires 8c aetas costiterint. Quod mittendus sit sanguis eis, qui scopos id ipsum indicantes habuerint,no amplius dicere oportet. Nam quibus

mitteretur,si iis,qui omnes venae sectione indicantes fines habuerint: denegetur proinde tres tantu phlebotomiae scopi a Galeno inlabris de curandis morbis,dc de arte curandi

per phlebotomia sunt traditi, quos nostro illo proloquio comprehendimus, nimirum morbi magnitudo praesentis,aut etiam impendetis, Vires idoneae, atque aetas congrua,ne

semper in plenitudinem id quod

vos s letis reiiciendum tantum putemus,quum etiam,si grauem dc vehementem imminere morbum videamus,homini nulla dum aegritu- venam secemus Hippocratis

40쪽

pocratis dominam insequetes, qui docet occurendum esse morbis incipientibus,aut imminentibus, quaecunque praesentibus rectἐ adhiberi solet. At sorte obiicietis mihi,quod Avicenna,& Galenus, cum in aliis locis pluribus,tum in lib.de arte curandi per sanguinis miss1onem scripserunt. Hi enim no tria tantu mi

tendo sanguini, sed plura longe inspicienda tradunt, nempe hominis

temperamentu,regionem, anni tempus,sermam,repletionem, consuetudinem,uiuendi rationem, & caetera

id genus.Respondeo,omnia haec ad tres illos scopos reduci,ut docet Galenus lib. de arte curadi per sanguinis missionem, & in Methodo medendi.Cauillabimini fortassis δἰ id verbi, quod diximus inlacutis, vel vehementibus morbis, quum Gale