장음표시 사용
91쪽
nibus P ij iiij.&Pij v. Afirmativam opinionem multi tenebant in Urbe, cum bis hic casus accidisset. Et Primo, affertur argumsitum desumptum ex verbis dictarum Constitutionii, In g. ac quascumque, in Constitutione F ij iiij. Ac quascumque collationes ,
Prouisiones, praefectiones, commendas, reseruationes, &c. in s. Ac etiam i n Constitutione Pii V. ibi, nec non reseruatio. nes fructuum. Et in S. Sed ne quisquam, ibi, beneficia, fructus, pensiones, aliasve res intercedente hoc vitio confidentiς receperunt,&c. Aequiparat enim confidentiam commissam in beneficio, & in fructibus illius. ergo idem Iudicium. l. vlt de accept. l. i. cum ibi not. ff. de lepi. Secundo, cadem ratio fraudis viget in confidentia commissa super beneficio, quae super fructibus eius . nam per illam perpetuatur reseruatio, & Ecclesia remanet in ultimo tempore grauata , contra sacros Canones, ex quorum dispositione fuerunt deputati, & instituti reddi-r tus t beneficiorum propter spiritualia, &illa tractantes. cap.2. cap. 3. cum ibi not.
de praeb. & debeant propterea dari se utentibus,& intitulatis in illis Ecclesjς, di non alijs. cap.cum secundum, de prς b.
Rebussi in prax. benef. in tit. de reservat. pen. Mandos in tract. fgnat. gra. titu fiuctuum reseruationes. Sarn. de ann. q.
εο. dixi late de resign. benes lib. 6.quqst. prima. Ex quorum etiam regulis benex ficia i non debent diuidi.cap.vltim. prope D. I. q. 3. cap. maioribus, de cap. Vacante. cap. cum causam , in fin. de praeb. rub. & ni g. vi Eccles. benes sint denunc. conser. cap. piae mentis, in fine. 6. q.7. Dec. con0qI. num. 3. in tertio,
3 quaesto,& ratio fraudist Operatur ex- lesionem legis.late Caputaqu. decis.1 a I. Iib. primo in manuscr. Tertio, accedat ratio satis vrgens, quia simonia committitur super Uuctibus benecfitorum , quoties reseruantur, aut alias disponitur absque consensu, i capprobatione Summi Pontificis, ut dixi de resign. bene f. lib. 6. quaest. I. n. et s. ubi allegaui plures text. Felin. cons.
His tamen non obstatuibus, contraria opinionem existimo veram,& tenendam in iudicando,&consulendo, ut in trans-ε latione t fructuum facta in c6fidentiam non committatur confidentia puni bilisper has Gnstitutiones Pij iiij.& rij v.& secundum hanc opinionem iudicauit Rota in una ' Brixiens. fructuum prς tensae confidentiae, die S. Iunij IS9 i. coram R. P. D. Pegna. nam Archiepiscopus Corcyren. omnes fructus Archipresbyteratus Montis Clari Brixi en. dioecesis , demptis quinquaginta pro titulari, habebat reseruatos, cum facultate, in toto, vel in parte, uni, vel pluribus, etiam in mortis articulo, eos transferendi. cuius facultatis vigore de anno I 6r.transtulit summa roo. scutorum ad fauorem
D. Ludovici Campani sui familiaris , &de anno 1 78. transtulit residuum ad sa. uorem eiusdem. Sed cuia Franciscus Fenit ius praedicti Arcni presbyteratus titularis praetendebat in ea translatione commissam fuisse eonfidentiam prohibi. tam per dictas Constitutiones, tum quia post tras lationem idem Archiepiscopus eosdem fructus exegisset, quod veri hcabat per quietantias factas ab eius procuratore, tum ex quibusdam eiusdem literis missiluis, quibus videbatur significari, Archiepiscopum, post transsationem seget sta tanquam dominu fructuum, & id
non videbatur Campanas negare in suis constitutis, in quibus fatebatur Arc hiepiscopum post: transsationem omnes fructus exegisse, tum etiam denique ex quibusdam locationum Instrumentis, ex quibus constabat Campanum tanquam procuratorem Archiepiscopi post translationem praefatos fructus tanquam spectates ad Archiepiscopum, ut illorum reseruatarium, locasse: introducta causa coram Iudice confidentiarum, qui, ut mihi rotulit, volebat pro nunc lare pro confidentia, Summus autem Pontifex et ordinauit, ut procederet cum voto R. P. D. Pe-gnae, a quo causa communicata in Rota, omnes concorditer, praeter dictum Pe-
gnam, tenuerunt, non constare de confidentia.
Et prscipuum argumentum huius conclusionis est,quia Constitutiones Pii iiij.& Pi, V. de hac re editae loquuntur,ut patet in rubro, & nigro, de confidentia commissa in beneficiis, vel in ponsionibus,&fructibus ipsorum respectu dispositionis
92쪽
tituli. quod no procedit in simplici traD statione fructuum,vel pensonis, quae pro
prie beneficia Ecclesiastica dici non pos
. Et hanc sententia poteris comprob re ex omitibus illis argumentis,quae late adduximus .in . quaestione prata Menti, adprobandum, non coniicii in simplici tras latione pensionis,&hic non repetimus causa breuitatis,ibi enim omnia pertinetia ad hanc materiam reperi S.
i. Etiti facti specie relata coli dentia etiaexchidebatur secundum sententiam Doiuinorum de Rota, quia si fuisset simul a ta transtatio, cura principio non fuit tacta de omnibus fructibus ,& satis tritum
est, non omnem perceptionem fructuum inducere confidentiam,sed illam dumta. xat factam intercedente animo,&cOns ' uentione hoc faciendit ab initio,vi' fuit resolutum in illa Cosenlin. praeter te cω fidentiae, Februarii 139 I. coram R. D. D. Orano, de locatio faba per Campana nomine Archiepiscopi habebat causas probabiles, & veris miles, ne translatio nia a consanguineis Archiepiscopi intelliseretur, ac, ut facit ior esset exactio in terris, seu Dominio Venetorum: quae praesumptiones .cum sint satis probabiles cω trariam confidentiae suspicionem ex per- ἰceptione fructuum, & locatione ellaunt.
nam omnes Doct.hoc firmauerunt aduero sus.coiecturast positas per Pium v.intrare probationem cotrariam, cum non sint praesumptiones iuris,&de iure, ut latectiam ego firmaui, ut infra dicam.
Ac ad consessione Campani dicebant, I t non posse diuidi,cu sit qualificata. Abb.
anc. bone nu. 29. deposivi. praelat. Non obstant argumenta supra pro as firmativa adducta. nam ad primum respondetur, illa verba ponderata in Con-hitutionibus Pii iiij.& Pij v. comprehendere reseruationem fructu um, quatenus de illisfit conuentio cum dispositione tituli, Nauarr. in Mamc. 2 3. sub nu. Io9.dc sensus illorum verborum est,ut,si fuit consista confidentia in resignatione, de collatione beneficior ii, penso,dc fructus roseruati existunt nulli, sicuti resignat io,d collatio,de in alio casu, ut si nulla collatio facta, vel resignatio cum reseruati
8 ne fructuu facta t absque auctoritate S dis Apostolicae, ut late dixi de resignat.
beneflib. I . q. s. de ita ab omnibus illa verba interpretatui et ita in erpretatur Rota,&lat dixi insuaestione prse eduli. Ad secundum respondetur, rigere,de militare in huiusmodi translatione fructuusacta in confidentiam multa capitast indis, non tamen possumus ex illis arguere, ut ita transisse dies, de translatatis ligentur poenis dictarum C6stitutionum, quae sunt poenali liniae, de pet consequens intelligedae in casbus, in quibus expres Is se disponunt, idciestringendae ad limites
suos, Bart. in l. sic 'nstante, in q. 9. princιἱ sol. mair. ParifconLI6. nu. x7. UOLI. Ad tertium respondietur, verissimum esse,smoniam committi in reseruatio- Io ne fructuum facta ,seu mauis promissat propter beneficium consequendum,abiaque qlio id fuerit narratum Papae, Abb. in c. non setis, nu. ν. δ: 8. de sinon. Dec.
re attestatus sum, dc probaui de resig.benes lib. I q. q. s. in princ*io,cum huiusmodi reseruatio non possit fieri nisi a Papa, de de eius consensu,ut late dixi in eo. dem tractatu de resig. benes. lib. s. q. I. In quo casu etiam committeretur confidentia, iuxta terminos, S. itidem Consti tutionis Pi; v. non tamen ex hoc sequi. tur, quod idem sit in sinpliciitranslatio
ne fructuum, in qua negamus committismoniam de concludimus nullam com- emitti confidentiam prohibitam, de punistam ex dictis Constitutionibus.
Caetera vero,quae hanc materiam tangunt,poteris supplere ex his,que late fuerunt dicta in praecedenti quaestione.
o Verri generalia generaliter sunt intelligenda . . γ confidentia quare prohibita. 8 PermutariσῬera dicitur resignatio. 9 Perpermutationem vacat beneficium. ao Ratio distonitri lex. ii Frus o minus non digerunt. δ
93쪽
TIgesimoquinto, Quaero, an poenae V impositae contra confidentiarios
per Bullam Pij iiij. de Pij v. habeant locβI in confidentia commissat in permutatione beneficiorum, ut quia fuit iacta per mutatio duorum, vel plurium beneficio. rum inter duos iuridice, & alter recepta possessione beneficij per permutationem quaesti, accepit etiam fluctus beneficii antiqui collati compermutanti, an si I
Negatiuam opinionem, non esse locum dictis Bullis, tenuit Nauarr. qui ita re spondit in facti contigentia cons. 26. tit. de s mon. quam opinionc primo probat,
quia Bulla Pij lv.& Pij v. loquitur de resignationibus beneficiorum, quae simpliciter fiunt in fauorem ali quorum, & non de illis, quae fiunt per permutationesi
ridicas,quia nulla earum facit mention de res gnatione per permutationem: de, cum non sit eadem ratio in utroque casu,
non erit eadem iuris disposito.l. illud Ladi. Aquit. Secundo, Quia praedictae constitutio.
a nest sunt poenales: ergo restringendae. reg. odia. de reg. iuris lib. 6. Tertio, Quia dictae constitutiones assiciunt tantum confidentias illicitas, & si
moniacas. Nauarr.in Man. c. 23. nu. Io I.
di i Io. qualis non fuit facta in praedicta permutatione iuridice facta. Quarto, Vltra Nauarr. addo, quia insmplici renunciatione maior ratio militat , ut Bullae praedictae habeant locum, quam in permutatione, ex eo, quia simpliciter res gnantes de facili inuenient, qui beneficia sub hac occulta conditione recipiant, ad effectus cos deratos per Constitutionem Pij v. & hoc argumentudeducitur ex Sarn. de public. q.3. nu. 17. Quinto, Vlterius, quia sub disposito. 3 ne det simplicibus loquente non comprehenditur casus qualificatus,l. I. T de donat. ubi tex. loquens in donatione simplici, non habet locum in donatione sub conditione,c. statutum, de elect. lib. 6. l. quaesitum.S. illud, C deleg. 3. resignatio enim per permutationem diuersa est i a resignatione simplici. Bal. in c. I. num. I.
Accedit, quia in qualibet dispositio- ne verba in dubio, i in specie capi debet,
ac non in generea. hoc legatum. ubi Bart. si deleg. 3. sed permutatio habetis, ut genus I. I. ubi Bart. de alij. E si ceci pet.. His tamen non obstantibus, contraria opinionem assirmativam existimo verio-6 rem,sciliceti Constitutiones Pij iiij. &rij v. editas contra confideliarios habere locum, ne dum in resgnatione sinplici,sed etiam in permutatione,& moueor primo ex verbis dictarum Bullarum, multipliciter ea ponderando . Inquit enim
Pius iiij. in prooemio: Iane uer dissum cum certa simoniacaenauitatis speciem, quambeneficio um Humva vocant, dic. subdit postea in dispositiva in titulum, emi radam, πel ad niuratione, saliter m M modi confidentiam, &c.&illis verbis,aes cum Iaecinationes, prouisiones,dec.& Pius v.dicit in prooemio, ad durariae mancipationis beneficwrum Ecclesiastu rum eo upulam, dec.& postea, nec va rarent ipseram eblisiones, seu cessiones,dec. & demum me , cli astamque prouisiones , Sc. praedicta
enim verba sunt satis praegnantia, & generalia, & apta comprehendere resignationem per permutationem. Ideo ab . et dubio debent illam i comprehendere. 1. a. f. quod autem, C de aleator. l.instaudem, in fili. & ibi Bal. s. de testam. milita
Secundo, Quia rationes fraudis in his Constitutionibus consideratae , propter quas tollendas emanarunt, militantins permutatione , t ut est illa, ut de illo be. neficio disponat ad libitu resignantis,&alia, ut fructus postea percipiat, ac altera. Vt afferuetur pro incapacibus, ut eti1 in similibus terminis, scilicet in extram de public. considerat late Sarn. de pubi.
q. 3. nu.8.& 9.Vnde,cum eaedem rationes
vigeant,eadem quoque dispositio debet vigere. l. illud, T ad i. Aquit. Quod confirmatur ex eo, quod dicit Anania in c. audiuimus, col. a. vers. & praedicta factur, de collus. deteg.dum scribit, quod, etiamsi renuncias ex causa permutationis postrenuciatione ni in posscssione remaneat, ex hoc fraus praesumitur. Him est,quod textus in c. a. de re nunc. lib. 6. iunAoc. a. de rer. permul. eodem lib.cum glo Linverbo
94쪽
verbo fraude, quae de simplici resignatione loquuntur, ratione fraudis in permu. tatione quoque habent locum,ut tradui Gemin. d. c. a. post gl. et Franc. cob a. Imol. et alij omneS.
Tertio, Quia, esto, quod Constitutiones loquatur tantum de resignatione, nihil hominus comprehendunt resignantes ex causa permutationis, quia permu
citur, Rot. decis. I 6. de rer. permul. in antiq. Gem. quem refert, et sequitur Sarn. de pubi. d. q. 3. n. a. et,sicut per resignationcm vacat beneficium, ita petro tpermutationem,c. I. derer. permut.li. 6.et, sicut totum negotium resignationis pedet a volsitate superioris, ut dixi alias, ita negotium permutationis. lo. Monac. in d. c. I .Rot. d.decis I 6.de rer. permul. in antiq. et sicut in resignatione duae personae interueniunt, resignans, et resgnatarius, ita & in permutatione. & alia di Dierentia, quae consderatur in proposito, quod permutatio est duplex, & geminata resignatio, non obstat, quia, quod dicitur de uno actu, idem de pluribus geminatis dicendum est. argum. l. singularia, T si certum pet. tradit notabiliter Barbat. in c. I. col. 8. de Iit. contest. Domin. de S. Gemin. in c. qui ad agendum, s. i. de procur. lib. 6. har. in I. cum filio, circa in .ss. deleg. a. Petr.de Anchar. in c. quamuis, et I . de prς b. lib. 6.t Quarto, id teneri debet ob publicam
utilitatem, ut obvietur in quantum fieri potest fraudibus,ad notaper An r. de Buta iri cap. vltimo in I. fall. de consuet. An- char. cons. Ioa.& 3oq. Gemin. const. Io 6. col. 2. Dec. cons. 398. Nam inficiari non potest, quin, ut plures casus coniasderati per Pium V. in sua Constitutione possint in tet uenire in permutatione, ideo ratione fraudis huiusmodi casus de
bent coerceri,& per consequens dictae Bullae comprehendent confidentiam illi ei tam commissam in permutatione. Non obstant contraria. nam ad primum respondetur, negando Bullas non facere mentionem de relignatione per permutationem, nam contrarium probaui supra in I. fundamento. α esto, quod non fiat mentio, non ne ex rationibus
fraudis, quae militat hoc etiam casu, hoe dicere debemus, ut deduxi in a. et 3. A Ir sumeto. Ratio enim a disponit,sicut lex, Bal. in α dilectus filius, eol. I. de rescr.
Dec. cons. 28 . col. 2. Crauet. cons. I 83. col. etiam 2. Paris cons. 83. nu. 2I. vol.
est in fine. . Ad secundum respondetur,esse restringendas, si verba, de ratio aliud non suaderent, i. filium habeo, ff. ad Macedon. Iac in I. si constante,nu. o. F. l. matrim. Riminas. Iun. in s. I. Instu. per quas personas ius nob. acqui .nu. 62. sed hoc casu verba,& ratio dictarum Constitutionum aliud volui, ut supra dictum est. ergo &c. . Ad tertium respondetur, verum esse Constitutiones Pij lv.& Pij v. afficere duntaxat confidentias illicitas. at nos prς supponimus, in permutatione fuisse talem confidentiam commissam. & dicimus, huniri his poenis, ut commissa in resignatione simplici. Ad quartum respondetur, dispositi nem loquentem de resigna isone' comprehendere permutationem, dato quod in uno casu maior sit ratio, quam in alio, l. r. f. quod autem f. de al.Iusu, & aleat. in terminis Sarn. de public. q. 3. nu. 3 I a nam plus t & minus no differunt specie, I. vult, s .de s d. instri Sarn.in c. statutum. nu. 39. de rescr. lib. 6. Accedit, quia pret
supponimus fraudem. ' Ad 'quintum iam patet responsum ex supradictis.
. Concludendum est igitur,quod, si casus confidentiales considerati a Pio v. interueniant in permutatione, quod poenet illius Constitutionis habebunt locum. Casus autem,super quo consuluit Nauarr. forsan non erat puni bilis dicta poena, quia alter compermutans exegit fructus benefici j renunciati, decollati com-
permutanti antequam compermutans
caperet possessiond. quod cosiderat Pius V.in d.Constitur. 87.s.si quis post cessani ab se Ecclesiam, vel monast. aut beneficium, & publicatam resignationem, aut cessionem, captamque a successore possessionem sese dec . de quo late dicetur. Et non omittam, quod sm. est permutatio, qua quis ius ad rem, quod habet quis, per regressum, electionem, S prq-sintationem, optionem,uel aliam nominationem, permutat cum aIio siniti iure, vel beneficio alteri quaesto,vel vacati . c. Is i. de
95쪽
Franc. Nauarr. in manui. c. 2 3. nu. IO
col. 3. ubi etiam dicit , quod simoniaca est renunciatio, si renuncians beneficium minoris valutae, reddit pecuniam,vel costituit pensionem annuam alteri permutanti, adaequando valorem illius. limitatur,nisi id faciat auctoritate superioris. Anchar. cons. 28o. Fel. in c. Quia verisimile,nu. I. de praesumpt.
x Pactum est duorum, σc-3 Studiosa voluntassii iam inducit. s Simonia non committitur sine pacta. a conmentia en crimensimoniae. ν Coi sentia quidsis. 8 .argumentum ab ei3 lagia validum. ς cessante causa debet cessare paena. io Verisimilitudo est attendenda. Pixi Vcrisimilitudo cognata Iura. a 1 Verisimilitudo habetur pro ue . eis P a iuxta nunsuram delim. r Verba sola dimittentis intentione posita inco
tutione νῆν. νοmodo interpretantur. as sequorea declarant praecedentia. as A prioribus sumitur declaratio. iar confidentia non odit in ignorante. is vraua intentio unius non nocet alteri. ii ν Ex Deio vnius alteri praeiudicium inferri non
poten-2 Argumentum ab absurdo validum. at Omnis actus ex intentione facientis iudicatur. x1 Ex facto 'unius iraiorans non peccat. a 3 Ignorans non punitur. α Ex aliena conscientia quis non iudicatur. 1s n entium nulla sunt qralitases cis Pactio nonfisi ne consensu viri aue. ar Lex interpretans aliam intelligenaa en iuxta terminos illius. xs Nineu confidentia resignatio facta ea mense,
quia ille dimitias post beneficium.
xy Recipiens beneficium animo illud dimittendi non coinmitrit con tintiam so co ferens beneficium intentione praua non committit confidentiam. r ununtians intentione praua non committit eon
sa. co ramordinarsis renunciantur beneficia si I
3 3 Eligentes, er praesentanus praua intentione macommittunt confidentiam. a Benefacienti est benefaciendum. ias Mandatum ad renunciandum, cum clausula, Gnon alias ron ensimoniacum. 36 Tractas de constituenda pensione vim indu
eit e fidentians. 3γ Fromisso generaris facta cossatori non inducis con dentiam. a s Verba iactantiae non obligant. 39 Habent intentionem prauam , opere subsecuiserismoniacus mentalis. o Simoniacus metalis no obligatur ad reItitutionE. I. Beneficium Principis larissime interpretatur. x Crevius rector non desinit esse sciaturis. 3 VIura est prohibita ex utroque te lamento. ura an si prohibita de iure ciuili. s Digerentiae ratio intersimoniacum mentalem, usurarium mentalem in restitutione.
s vapi non potest dispensare super iure diuino.
ura concernit animam. 8 Simonia inducit peccatum.
s Mut*um in qui constat. vso Beneficium eI benevola actis. si Beneficium debet se perpetuum.
si Deliolutiones quare inuentae. 33 Simoniaci aequiparantur idolatris.1 i Simonia crimen detestabile. 33 Soluens usuram non peccat. so Male recipiens tenetur rectituere. .
SIMONIA non committitur absque pacto,& condicione cum pluribus illationibus.
TIgesimosexto Quaero, an absque paV cto, modo seu condicione confidea tia beneficialis sit prohibita, t&pani bi- lis per dictas extra uagantes Pij lv. & Pii
v. Pro affirmativa, quam videtur tenere Mascard.de probat.conclus. I 3o6. Primo ponderantur verba Constitutionis Pij v.
in S. Quare nos volenter periculosam talium audacia, dec. vis quis, &c. subdit, etiam sola dimittensis intentione receperit, Hilla, vel illud, enim
sufficit sola intentio unius, ergo nonr a quiritur pactum, quod i est duorum,pl riumue in idem placitum, &consensus, r. ff.de pactis,neque etiam modus,& co dicio,ad not. in l. 3. ff. de verb.Oblig. Se-3 cundo,quia omnis studiosa voluntas i simonia inducit. c. qui studet, di c. sicut eu-n Rchus, I.q. I.Hostiens. in simili casu in αqx parte,nu. a.&seq. de ossic. deleg. 4 His tamen non obstantibus,t contraria opinio, ut absque pacto, modo, & condicione, poenae dictarum Costitutionum non habeant loc um, communiter ' est recepta in praxi,& ea tenet Nauartai n Ma
96쪽
' seq. lib. 2.&ita filii dictum in una C sent in . praetensae confidentis coram R. P. D. Orano,q. Februari j isyi.& in alia Brixie n. relata q. 23.& a .&in una Calagu. ritan. confidentiae coram R. P. D. Penia I . Decembris I 9 a.&postea in eadem coram R. r. D. Pamphilio et s. Iunis et 393. Et probatur, primo, quia absque pacto, modo, seu condicione, simonia puni bilis 3 noni contrahitur, Glos in c. ordinatio
' 38. desimo n.comunis ' opinio,teste Put. decis. III. nu. 9.& Io. lib. a.& probatur in c.artaldus 8. q. 3.c.vlt.de sim. & hoc tapei nRota fuit resolutudi,ut in una Firman. Cappellaniae 7.Maij I 8a .cora S. D.N. tunc Rotae Auditore,& in una Tullen. parochialis et 8. Maij I 93. coram Decano, di in una Calagurit. 14. Decebris I 92. coram R. P. D. Penia.Nam definitio simoniae est,ut si volutas studiosa emendi, vel vendendi spirituale, vel spirituali anne
pactum,Cassa d. decis. a. de simon. Si ergo absque pacto, modo, seu condicione non committitur simonia, ita neque confidentia,quia huiusmodi Costitutiones Pij lv. ct ri j v. nihil sanxerunt contra confidentiam, quae ante eos licita erat, sed solum contra illam, que erat illicita,& simonia
6 Confidentia enim est crimen ' simoniae
. quae sine pacto vel tacito, vel ex-
, induci non potest, ad not. in c. ex parte, de ossic.deleg. c.tua nos, de simon. ubi Glos in verb. pure ,& Abb. Redoan.
des mon. p. I. c. r. nu. I.&communiter
alij, ut patet ex supra citatis. 7 Secundo, Qui at confidentia fit, ut nomen sonat, per simultaneam fidem,& consit tum,& conuentionem, ac contractum,
sed praedicta omnia duorum consehium
requirunt, Glos. in I. r. vem. conseiit ire, scde action.& oblig. l. i.ff. de puet.& argus mentum t ab etymologia vocabuli vallia dissimum est in iure. Bart. Alex.Ias. & alii
omnes,ut per Card. Paris. nu. o. in l. t .sside acquire n. post eis. Tettio. uia etiam in eadem Constit. t Pi j v. in g. itidem, fit mentio de pacto, illis verbis, ea condisi e tacita, vel expressa, ut postea G. Vnde, cum requirat aliquam con uetionem tacitam,vel ex pressam, ea cesses sante, i debent cessare poenae. Bata in l. 't. S. ait praetor,ssine quid in loco publ. Dcc.
cons. 6 . in princ. Roman. conci 2. circa finem.
Quarto, Quia non est verisimile, Pium tu. voluisse imponere grauistimas poenas ibi relatas, nisi in casu, quando adesi pactum expressum,vel tacitum, ex rationi
bus insta ponendis in responsione primi r Io argumenti, de tament verisimilitudo in qualibet materia est attedenda. l. ob carti
Ia 3.&habeaturi pro lege. Oldrad. cos. i 3. cum quς stio in lin. Crauett.cons. 298.nu. I 6.in tritum est,poenas esse comensurandas delicto c. non afferamus, dist. 3q. Auri Omnes peregrini, C.commvn. de success.& legitur Deuteron .c.et . iuxta mensura 13 1 delicti erit plagaru modus. Marsil.c6s. 6. in fin. Menoch.de arbitr. iud. cas. 266 n. I.
Quinto, Ex alijs rationibus valde stringentibus ponendis infra in responsione ad primum argumentum . Reliquum est,
ut contraria submoueamus. Non obstat
1ε verba ponderata in Bulla Pij v. t Nivili si
la dimittentis intentione, m. nam Primo respo-
detur, illa verba declarari per alia posita in S. sequenti, incipien. i iidem, ibi, ea c-Is dicione tacita,vel expressi c. sequenti an enim declarant prqcedentia .l. si seruus pluriu, S. v lt. C deleg. i. i. qui filiabus, eod. tit. .' Socin. Iun. cons. I .nu. I7.lib. I.& com muniter est receptum, in unaquaque ma
16 teria sumi declarationem at prioribus.
Bal. in i .demum,col. i. in lin. C. rei vendi c. las cons. II . col. r. circa med. lib. 2. ct consit. s. col. 3. in fin. lib. 3. Craueti. cons. II 3. nu. s. vers. decimo.
Secundo, & melius respondetur, illa verba esse intelligenda intentione nota et,qui beneficiu recepit, qui, sciens mentem renunciantis,uel concedentis, vid H a tur
97쪽
tur assentire,non autem de eo,cui intentio nota non fuit, ira egregie huiusmodi verba interpretatur Hieron. Gabriel. d. cons. I72. nu. 3. vers. 2. & hic intellectus
multiplici ratione potest comprobari. Primo, Quia confidentia non cadit in I 7 ignorantem mentem eius, i qui confide re intendit. l. quidam cum filia, ubi Doctores C de haered. instit. l. si repetendi, C. de cond. ob caus. Secundo, Quia absurdissimum esset jecundum Gabriel. dict. cons. I 72. num.' interpretari Constitutionem, ut sola intentio unius partis noceat alteri ignora ti,t & habenti bonam intentionem. c. erit 38 autem lex, dist. q.l. I. in princ. ff. de alie n. iudi c. muta n. causi facit. l. iniquissimum,ff. de iur.& fact. ignor. l. vlt. ad Silian. ' nam regula trita' est, ex facto unius alto
Ig ri ignoranti praeiudicium inferri t non posse,regula non debet, st. de regul iur.
dio ab absurdo i validissimum est in iure. l.
nam absurdum,ff. de bon. liberi. CIem. 2.de magistr. c. quemadmodu, de iure iuric. in genes,de eleel. Marccos. t o a. nu. I 6.ui Tertio,Quia actus indifferes t ex agentis intentione, bonus, vel malus est iudi
in c. cum ex ossicij de praescript. Felin. in c. auditis, eod. tit. sed recipere beneficiuest actus indifferens per se, ergo sine agetis in tutione non potest iudicari malus,& per cosequens ex praua in tetione daritis non infertur confidentia in recipiete. ar Quarto, Quia ex iacto unius t ignoras
non peccat, D. ThOm. p. a. q. 7 3. art. 6. in conclus. ergo neque committit confidia dentiam,cum non possit punirit ignoras. l. annis, E de calumniat. Bart. & Doct. in I. genero, C de infamib. Crauet. conc
Quinto, Quia in confidentia licet uterque peccet, tamen magis peccat, qui fide suam obligat alienae voluntati: idque colligitur ex poenis positis in dicta Constitution quae diriguntur in eos praecipue,&tamen,qui recipiunt, & retinent beneficia in confidentiam, ut patet in g. sed ne
2 quisquam. sed peccare non ' potest qu is
ex aliena conscientia, D. Thom. dictauaest. 73. art. 6. sed ex sua. ergo absurum esset, dicere; quod quis dicatur recinere in confidentiam ex aliena, non autem ex propria conscientia. Sexto, ia tertius no debet affici pomna ex alieno peccato, nam anima, quae peccauerit &c. c. illud, II. q. a. c. quaesiuit, de liis,qui fi. a maior. par. p.c. Ro
mana,in fin. de sent. ex comm. lib. 6.l. sancimus, C. de poenis. Septimo, Qua ratione innotescere potest dimittentis intentio, ignorata etiam ab eo, qui beneficium recepit,ita,ut iudicans posta hanc cessionem iudicare confidentialem, namque Ecclesia non iudicat de occultis; & eius,quod non est, vera probatio afferri non potest; ne q. enim
confidentia esse potest, nisi recipiens sua oblis et fidem, alias sequeretur,quod pro confidentia puniretur hoc factu. in quo
nulla adest confidelia,&eius, quod non est, supponeretur probatio,quq in rerum natura cise non potest, quia non entium 2 3 t nullae sunt qualitates. l. eius,qui in provinciam. s. si cert. pet.
Octauo,Quia,si confidentia est species smoniae necesse est. visit pactio illicita, iqua impossibile est sine consensu utriunque oriri. l. obligationum substantia, Ede actio. & oblig. l. illud, C de pact.l. nuda,ff. de contrahen .emptio. l. an inutilis,ff. de accept. ideo, s ego vendo Titio librum,& ille putet se commodato recipere , nullus est neque venditionis, neque commodati contractus. Idemque erit, si recipiam cessionem benefici j, ignorans intentione cedentis, quia regulariter peccata metiuntur ex facto,& non ex praua intentione. Nec obstat,quod si moniac6- mittatur in beneficio recepto ab N. illo ignorante, c. nobis de sim. namque id procedit,si datur aliquid pro eo, cui beneficium consertur,etiam si ille ignorat. d.c. nobis, Sarn. de trienn. q. I 2.V crum,si nemo conferenti , aut renuncianti aliquid det,vel promittat, tunc sola i ntentio nopotest nocere ignorati, nec ex parte ignorantis potest dici simonia,nec etiam mentalis,ad not.in c.tua nos,de sim. & ita notabiliter declarat Gabriel dict. conci72.
num. 7. lib. 2. Tertio respondet Nauari cons. 36. nu.
α. de sim. quod Pius v. dum rurobat confidentiam procedentem ex solo animo, ct conscietia, loquitur de illicita, de qua Pius iiij, edixit. nam constitutio interpretans aliam intelligenda est secundumar termanos i interpretatae. Sed Constitutio
98쪽
tio Pij v.fuit tacta ad interpretandam iulam Pij lv.ergo intelligenda de confide-tia illicita, & alio modo , v t per Nauarr.
Ex praedictis igitur patet, primum argumentum adductum pro contraria sententia non obstare, di per consequens ex sola intentione dimittentis, non solum non committitur considentia puni bilisper dictas Constitutiones, sed nec etiam praesumitur, quamuis Nauarr. in Man .d.
c. 23. subnu. DO. in 6. not. interpretetur
ea verba, quod Pius v. non intendit asserere per dicta verba, quod sola talis intentio constituat in foro interiori si moniam, sed quod probatio eius faciat in exteriori illam praesumi,quia,si etiam noprobetur illam in tetionem suisse notam
resignatario, non committitur,nec praesumitur considentia, & ita nunc teneo.&propterea idem Nauarr. in d .cons. 27. nu. a.de sim. mutauit opinionem.& ibi tenet, uod nee etiam ex hoc praesumitur condentia misi etiam probetur intentio praua recipientis .&ad tollendum hoc dubium bonum esset, ut Summus Ponti sex conficeret aliam Constitutionem super hoc, di inter alia hoc declarare, & tolis
Ad secundum argumentum in contrarium adductum respondetur, quod studiosa voluntas emendi &c. est limonia, si intercedat pactum, alias secus, iuxta c5-
munem opinionem supra relatam. Concludendum igitur est, solam volutatem resignantis, aut collatoris, vel alterius non inducere confidentiam illicitam, & punibilem per dictas Constitutiones Pij lv.& Pij v. sed esse necessarium
Pactum, aut conuentionem, modum, seu condicionem expressam, vel tacitam, ex
hac conclusione deducendae erunt aliquet notabiles illationes, quae in praxi quotidie occurrunt, & de eis pluries vidi dubitari. Primo insertur non ei Te considentialsi 28 renunciationem factam a resignantet ea mente, quod N. resignatarius ad sui nutum renunciabit alteri cui velit, vel sibi retrocedet beneficium resignatum . vel quod N.resignatarius sinat ipsum resignatem percipere fructus, s huiusmodi mes,& praua intentio resignatis expresse, vel tacite non fuit nota resignatario,& sic n6 intercessit pactum, ut clare collis itur ex
praedictis, & interrogatus respondit in facti contingentia, Nauarr. consit. 3 o. in princ. de simon.&huiusmodi illatio procedit,etiam si fuerit mandua execution ivoluntas praua resignantis, ut quia resignatarius retrocessit beneficium, a ut renunciauit personae, de qua cogitaueras resignans,nam ex quo nullum interuenit pactum , nulla confidentia committitur.
respondit dubio, quod fieri poterat de
fructibus. Secundo infertur, confidentialem re s gnatione non esse iudicanda ea, in qua nullum interuenit pactum, licet resigna-29 tarius receperit beneficiunat resignatum intentione ad resignantis nutum resignare: ita in facti contingentia respondit Nauarr. cons. 27. de simo n. ubi anipli at,hoc procedere etiam in foro interiori. Tertio infertur, non esse confidentiam simoniacam,& puni bilem,conferre beneficium,uci procurare, ut alicui csiferat ut 3o beneficium, ea intentione, ' & spe,quod ille aliquando cedet in fauore' ipsius,aut alterius a se nominandi, si nulla conuentio intercesserit. ita Nauarr. in Man .c. 23. subnu. Io 9. verc & eadem ratione, & in facti contingentia interrogatus ita respoclit idem Nauarr. cons. 33. de simo n. nam ibi quidam residens Romae certioratus a fratre suo de vacatione cuiusdam beneficij ut illud impetraret sibi, illud impetrauit pro dicto suo fratre,& expedivit litteras, quas misit ad fratrem,ad quem etiam scripsit noluisse illud beneficiu impetr re pro se, sed pro illo, ea spe,quod ipse renunciauerit illud ad fauorem eius, qu ndo esset adeptus substentationem decentem , frater in Hispania manens accepit
possessionem,quam tres annos continua.
uit, post quos frater, qui impetraui existens Romae rogauit praedictum fratrem suum, ut resignaret praedictu beneficium in sui fauorem,& frater manens in Hispania statim misit madatum ad relignandui& scripsit ei, quod ea mente semper possedit illud,ut resignaret in sui fauorem ..dicit Nauarta nullam adesse confidentiam puni bilem, quia non adest pactum. Nec obstat, quod Pius v. damnet quaerentes,& procurantes beneficia, ut i c.quia respondit Nauar. sub num. s. vers. ad te tium, quod Pius Quintus non damnat omnes, qui procurant aliis beneficia, sed
99쪽
solum qui procurant, ut de illis postmodum ad libitum suum disponant, fructus etiam percipientes illorum: quod non fecit praedictus. Quarto insertur, non esse simoniae amconfidentiam puni bilem illam, qua quis 3 i confidit, quod collator: post renunciationem liberam conferet beneficium resignatum illi,cui renuncians volet, puta familiari,c6sanguineo,aut amico,ut in specie tradit Nauarr. in Manua l. d. c. 23. nu. ioy. si nullum pactum, modus, aut condicio intercesserit. & in facti contingentia interrogatus, ita consuluit idem Nauarr. cons. 36. dehinon. quia talis fiducia iure naturali, vel diuino non prohibetur,s aliud non obstat, & nullus contractus interuenit, & tali casu, neque simonia consideratur, Glos in c. ordinationes, verb. pretio, r. q. I. Card. Paris. cons. I 3 S. nu. I7. vol. q. Dec. in c. ex par
te nu. I . de ossi deleg.& est' communis opinio. Et id valde notandum est, quia frequenter accidit extra curiam . nam coram ordinarijs beneficia non possunt re- nunciari,nisii simpliciter,&est comunis 3 et omnium Doctorum sententia, t&patet in Constitutione Pij v. 18.& alias late scripsi. Multoties igitur euenit, quod renunciantes corum ordinariis renunciantea intentione,ut illud beneficiu resignatum simpliciter conferatur consanguineo, amico,vel familiari, nullo pacto, vel c6uentione intercedente, utiq. hoc casu nulla confidelia puni bilis committitur, ut respondit Nauarr. cons. 36. de simon.& etiam scribit idem Nauarr. in Sum m. d. c.23. sub nuPio 7. vers. ad decimum dico,in fine illius vers cuti,neque etiam si
monia λ D. Ant. a. par. tit. I. c. s. S. II,
communis opinio, ut supra scripsi, noque etiam simonia mentalis. Card.Alex. in c. quicunque, et primo I. q. I. commu' nis 'opinio teste Nauarr. loco cit.&dixi lib. r . q. 6. de res pilat. benes. ampl. 2. Hinc alias fuit decisum in Rota non c5- mittere simoniam, qui dedit mandatum ad renunciandum, cum clausula, ut post admissam renunciationem aliqui amici
rogent collatorem, ut conferat alic ui,teste Cassad. decis a. desimo n. Quinto insertur, non committere confidentiam puni bilem per has Constitu-33 tione si eligentes, di praesentantes aliquem ad bcneficia vacantia, ea intentione, ut electus, seu praesentatus renunci et con sanguin eis, amicis, seu familiaribus ipsorum, si nullum pactum intercesserit,
ita Nauarr.cons. 33.nu. q. vers. tum quia,
de simo n. dicens, esse absurdu aliter sentire,& ab omni huma na societate, & charitate Christiana alienum ; nam quisque sperat,& cofidit pro fauore reci pere gratitudinem, & quod ille faciet in gratiam ipsius aliquod magnum, vel paruum ,&quisque recipit beneficium,& concipit animum retribuendi, di ostcndendi aliquam gratitudinem erga benefacientem sibi: namque iure naturae constitutu est, 3 ut i benefacienti benefaciamus. l. si non sortem, g. libertus, ff. de cond. in b. S.
suluit, is. de petit. hqred. de hoc idem videtur firmare idem Nauarti in Manual.
Sexto infertur ex mandato dato ad renunciandum coram Summo Pontifice 33 adiectat condicione, ut conferatur illi, di non alias, non committi confidentiamsinoniacam,& puni bilem, quia ita solent dari mandata secundum stylum a multis annis obseruatum in curia, ex scientia, citolerantia Papae, ut tradit Callad. decis.
Leg. a later. col. antepenui. Redoan. desinon. a. p. c. I 2. per totum,&c. I 3.&,
quia nullum adest pactum inter resignantem, & resignatarium. Septimo insertur,tractatum de constituenda pensione absque quo aliud dica-36 tur, non t inducere confidentiam sim niacam, dc puni bile, quia huiusmodi tractatus non sunt improbati,si paries ultra non progrediatur ad firmam pactionem, ct illam inserant in resignatione: de ideo ita renunciare, postea non est confiden- tia, ' communis opinio,teste Io. Petr. Bima cons. 28. num. 7. & 8. quod procedit etiam si resignans alias non esset resignaturus absque dicta pensione, nam, si postea Summus Pontifex admittat resignationem,concedatque pensionem, non est confidentia, Io. Petr. Bim. dict. cons. 28. nu. 6.& quod huiusmodi tractatus sint li. citi,tradi i late Felin. in c. ad audientiam
stante etiam scientia Papae Cassau. decis di. de simo n. Octauo insertur, quod impetrantes aliqua beneficia, a Sede Apostolica, aut aliunde
100쪽
aliunde concepta spe ea renunciandi in fauorem aliorum, ut consequantur aliquam pensionem, aut reseruationem fructuum,dummodo nullo pacto, aut condicione,expresse , vel tacite id fiat,nullam committere confidentiam simoniacam,& punibilem, ita Nauarr. cons. 36. subnu. 3. vers. Addo. & ratio est, quia hie casus non comprehenditur indictis Constitutionibus, ergo illis poenis non erit
puni bilis, e . legatur a . . a. S. consideremus, Auth. de trient. & semiss coll. 3.37 Nono infertur, promissionem t genera. Iem factam a familiari Cardinalis verbis
generalibus, secum omnibus, quae ha-iat, & habiturus est, esse paratum obsequio, de voluntati ipsius,si postea ab ipso
Cardinali ei procuretur beneficium, non inducere confidentiam fmoniacam, Sconfidentia , ut in terminis in facti conatingentia respondit Nauarr.cons. 29.tit. de simon. & ratio est, quia verba genera-38 Ita iactantiaet non obligant. vlt ff. detestam. c. cum venissent, de instit. Inficiari tamen minime potest, quineollator aut refinans ex ea cogitatione mentis, & praua animi intentione sine aliquo exteriori actu, incidat in eam 39 0eci enat simoniae, quam mentalem vo. Cant, opere tamen subsequuto , id est adepta re, quae speratur, & sequuto esse- , Abb. in c. nemo, de sim. di in c. tuanos, & c.consulere, eo.tit. Angel in. vetasm. I. vers. pen .cum alijs,ut per Redo an ' de sim .par. i.c. 3. nu. 6.& communiter' ab omnibus ita tenetur. Et, quamuis Io.
Maior in sent. dist. 11. q. I. dc Adrian. in quolibet. 9. Dona. Soto lib. 6. de iust.detur. q. 8.art. I. tenuerint, simoniacos
o mentales obligari t ad restitutione taliter acceptarum, ut coguntur in foro conscientiae usurari; mentales, c. consuluit,
ubi Gl. Abb. Ant. de Butr. Anan. Card.' de alii' omnes comuniter de usur. ibi, Iudicandi sunt male agere,& ad ea,quae t a liter sunt accepta, restitu eda in animarii iudicio escaciter inducendi, Tame con' traria opinio est verior & comuniter recepta ab omnibus Theologis, & Canonistis, ut simoniacus mentalis non oblige tur ad restitutione, ut probatur in c. vlt de sin ubi dicitur, quod facultas co cessa
a Papa dispelandi cum monacis quibusdam, qui per simonia fuerant adepti locum in Monasterio , extenditur,ut ex ea
possint absolui Abbates, tum quia benefi
I cium. Principis itatissime interpretanda
est, c. olim, de verb. significatione, l. beneficium, T.de const. Princ. tum etia quia effectus Abbas non desnit esse monacus,' ut tradit ibi Abb.qui dicit,ad hoc' communiter allegari illud c. sicuti essectus a Rector' non desinit esse scholaris, Bal. in
l .nec patronus. C. deo per .nou.nuc. qua
dispensationem subdit Sum m. Pontifex non es e necessaria in simoniacis mentalibus, illis verbis,& ad resgnationes spiritualiu,& temporalium, quae nullo pacto sed affectu animi prςcedente utrinq. taliter acquiruntur, in quo casu delinquentibus suffcit per solam p nitentiam
tuo satisfacere Creatori,eos pro sim. huiusmodi non teneri.& ibi Gl. Card. Ant.
de Butr. Abb. Anan. &ali1 omnes notat. D. ThOm. 2. a. q. Ioo. art. 6. ad 6. Sit - uestr. in verb. smonia q. 2 o. communis opinio teste Nauarr. in Man. c. a 3. num. Io3. vers. secundo, ita exponentes utrinque I . ex parte dantis, & accipietis, Fel. in tua nos,de simo n. cum alijs, ut per Redo an . desim .pata I .cap. 3. nu. I .dixi lib. I . de res Cn. benes. q. 6. nu. Iq. Nec obstat, quod usurarius mentalis tenetur reis stituerer nam plures assignatur rationes
differentiae inter Usuram,&Simoniam, quo ad hunc effectum.& Primam ratione diuersitatis assignauit Hosti en. qui avsu-43 raesti prohibita ex utroque Testameto, c. quia in omnibus,de usur. Abb. in rubride usur. & ibi omnes. Io. Capist. de usur.' nu. 3 6. csi munis ' opinio omnium Theo. logorum,&Canon istarum teste uarta lib. I. var. resol. c. I.& probatur Exod.
c. aa. iuxta expositionem Diui Ambrosij,& Augustini in c. si quis, & c.seq. Iq. l.
Deuteronom. c. 23. Leuit. c. et . Ezech. c. I 8. Neem. S. Esai. a . Psal. Iq. c. quoniam Iq. q. &c. si quis obitus, eadem caus. Ae 9. Luc. 6. Apost. I. ad Roman. &2. ad Corinth. ae q. ad Ephes. de etiam de iure naturali, Ba L in rub. C. de viata col.
a. Io. Andr. in mercurialibus, in rcg.peccatum, de reg. iur. lib. 6. IO. Capistriat legat. tract. nu. 3 3. D. Thom. 2. a. q. 78. art. I. Archiep. FIorent. in a. p. suae Sum. tit. de vis r. num. s. Sol. lib. 6. de iust &' iur. art. s.col. . communis ' opinio,vi a testatur Couarr. loco cit. Clar. lib. . recepi. sent. S. usura, vers. sciendum,& se.