Vitae Pontificum

101쪽

to in elusim laeum erantum sus amis ste anus tertius sincitur Hane obrem Coti

motinus in basilicam saluatoris perductus videntibus omnibus:ae sacris canonibus stratisit fieri soletideposito pontificali halam magistram se abdicamin monasterio ui tam priuatam ducere iussus. De orici Stephanus i hamica sancti Hadriani inter tria fora a tribus episcopis consecratus:& ab uniuerso clero ac populo ut uerus pontifex lalutatus:ad comgendos mores quorundam improborum labefactare integritate Melasiae romanae uolentiu anisu adiicitan dicto ita concilio Carolu litteris ac nuciis adhortisvit primo O cp tW quosda Galliae ad hac re domina re integritate mirum idoneos Romam sprimum mittat. dem quom caeteris principabus christiani nominis scribit obtemperarunt omnes mandato pontificis In later erasa hasilica conci lium habetur.Multa inter se de componendis ecclesiae rebus collocuti Constantinumas se perduci iubent. Nam cum Desiderii longobardorum regis subornatione re pauli cognomento a tarte imperatoris Constantinopolitam fici e crebrae seditiones in populo romatici oraremur: Desiderius relaocare animos romanorum a Carolo ad L. peratorem studeret:& intersem plartim sunt re Constantinus: ius causa tot mala coismittebam ab aduersa saetione reclamante Stephano 8e indignante oculis capior. sed ire obuiam populo in furorem uino non licet. rductos itaq; in medium Constanti nus Saeculatus et, nullis ocris initiatus sedem apostolicam occupasseti m e crimen a Dim populi εἰ quorundam facinorosorum reiicitos, se etiam inuitum coegerirat ponistificarum Mire: m irem I pauimento pronus Ee supplex iaceret ueniam petensaeom miseratione moti qui aderant eum e medio duci iusent: Q ita rem intaram i sequetem die reiiciunt: mrius cosiaesturi quid i tali re facere oporteret. Vesu Constantinus sequenti die in conciliu rediens mutata sententia inedit quae adhuc egerat maiorum exemplo fecisse . de semius Rauenatum archiepiscopus:& Stephanus Neapolitan Nex laico episeopus creavis sit.Ob hanc uero impudentiam indignati:qui in concilio aderanneum vir ter micterares ad componedam repa christianam adiimu ad cere: rogatiς prim nstantini decretis itiatum est aute omnium cc sensu: ne quis lai cas:msi per gradus ecclesiasticos ascendens pontificarum occupare auderet sub anathe, malis Ena.Promulgatum est irenae ut qui episcopatus dignitatem Costantini terem Te consecuti fuerant:magistram se dicantes ad pristinos ordines reciderent Quod sistorum uita de domina a popolo probata fuisset placere ut adsedem a stolicam umnientes denuo consecrarentur Idem de pre meteris εἰ diaconis adiudicatum est. Veti tum tame est nequi istorum maiores gradus attingeret. Veritos credo nequid erroris raut lecta aliqua inde oriretur tamet ex seminario quodam discordiae ac seditionis. mstitutum est praeterea' ut quae Constantinus in re sacra egisset:irrita haber vir praetex ptismum Ed christ .postremo uero abrogata synodo Constantiniana: qua decretia inter graecos fueratrui sanctorum simulacra re starie e templis abraderentur inicerem tu orasti m est ut sedem statuae istis restimerentur anathematizantes execrabilere miciosa illa synodu:qua dei imortalis c5ditio peior Q hosum fieret Reserre rei statuas m 'altu bene de repu.merit m licet: De Urati uideamuri latis eo a facta aemulatione imitari cogamumescino licet que seper ante culos si fieri posset habere debere mus:s eius merita erga humanu genus:si naturae esuinae dignitate ispicimus.his uero ex seletia metis decrem emi sequeti die supplicati s haberens quibus te deo gratias agereT S ira ipsius siqua ex holam peccatis compta eo placaret Itu e aut a larem na silica ad sanctu Dema maxima omnici religione nudis pedibus:& a potisce re ab hominibus qui tum aderant Nunc uero adeo refrixit pietas & religio non dico nudis pedibus: sed caligati de cothurnati Vix supplicare dignant nLNon fient intereundum: I dum sectistat ut illi semeti patres sed riderat:& quidem impudenter: de his etiam I uomuucis purpura iriniores: facitiora hummos canutrici enim seruile uiderum secliocos fie tabulas ad risum concitandu inter se narrant. Quid plura quo quis dicaciorestes perulanti eo maiorem in tam corruptis moribus laudem meretur seueros de graues uiros resormidat hic nostet clarus. Quia ita quiam tanta licencia manuut ui

102쪽

uere:Qbe norimi ut cogenti obtemperare eam rem christia a religio quotiaee in peius labitur.Ad Stephanum uirum sanetissimum redeo qui periatis supplicati, onibus statim quae in concilio rusta era in uoce Apocrisiarii ει scripto promulgatat: Garam amathematis istis proposuit: i ah gare auderent:quae in sanciti synodo in tuerant. Verum non ita mutro post mortuo semio Ravennatum archiepiscopo 1 ehael eiusdem ecclesiae scriniarius sedem occupatanullis sacris initiatus: iuuante De siderio rege te Mauritio Ariminensio duce: uos Machael pecunia te largitione eortiuerat pulso Leone archidiaconorquem potissimum clerus expetebat. Rusi quin etiam iaci ad stephanum legatis eum pecunia subornaretur eundem machaelem vi ecclesia eonfirmaretiqui n5 modo dona reiecit: uerum etiam effetiam proposuit: o ille anathematis pcena notaretur:nis sedem res1nqueret quam contra ius fasis occupauerat. Tam diu tamen in Rauennatum eam Ohnnuiti si diu aliquid habuit: & prophaniam Et sacrum: Od desiderio munerum cupientissimo elargirerur. Verum cum pontis eo te iras summisisset cum Oraroribus Caroli regis ob eam rem in Italiam missis:as monuissent, quid maxime pontifex expeteretistatim eiecto Michaele Leonem deli sunt:quem p ratifex infirmauit. At uero cum ob hanc rem a Desiderio clametati De xaretur Carolu rogat Desiderium admoneatiur ah iniuria 1serenda caueat.Fecit id G tolus &quidem perdiligentereretinere tamen hominem in CScio armis no potuit: u, ei mortuo fratre: i secum paribus animis taenio regnaueratimulta bella obire necesse si in Aquitanos enim: quod bellum pater incohauerat: mpotestatem suam re offriguas nos domini in Amitana positos Deinde uero transmissis pyreneis motibus.1 sis ac fugatis saracenis usque ad Bethym flumen peruenit quo nuc i Hispania saracem Granatae se continentanterim Uero stephanus pastor et dirim musis uerus Pelosucces mac christi i tator quarto Pontifieatus sui ano moritur:meis quinto:ctierum αχαsepelit in in basilica Petri. Eius aute ex morte dies noue sedes tunc uacat.

ADRIANVS primus patria romanus: patre Theodoro summae n sita

tis uiro pontificatum iniens nequaqua a maioribus suis degenerauit. Nam ι magnitudine animi consilio doctrina: 8c sanitate uitae cum quouis opti mo pontifice comparari potest. ius amplitudinem Desiderius longobardorum rex uer sistatim de pace ineunda Ac de amicitia mentionem per legatos seci . Uerum Hadrianus cognita hominis perfidici plosa punica in aliud remus pacem distulit terra uero mortuo Carolomanoeserta eius coniunx Hild radi Carcili uxori ob amplitudanem mariti inuidetis A arti cuiusdam consilio Maxum filiis ad Desiderium regem EItaliam eonfugit qui eam perhenigne sus epitin q, se tutiorem futurum hae ratione ab impetis gallorum existimabat:&o se cos propositis Carolimam siliis facilius lumpruros arma in Carolum regem siquid in se moueret arbitreretur. Uerum cia obtinere ab Hadriano precibus no posset ut filios Caroli mani reges mutigomat uim conuerissus in Rauennates mouens ditioni romanae obtemperantes:Fauenam Sc Comachum in caepit. praeerat tum Rauennae archiepiscopus Ac tribum tres: primo quom tem pore ab Hadriano auxilium petiere pontifex autem primo quidem Desiderium numesis 3e litteris adhortatus estiti suis finibus se eontineret:Dec dicionem ecclesiae inuaderet.Deinde uero ubi intellexit eum Vrhinum: sera alliam 5e Eu hium caepisserrum magis atm magis minari: paulo post inutum deti uidice uiolari foederis diceret Qui quidem in tantis minis mi aliud dicebat et porifici ira suas paries transeundum esse. Ne parare enim hominem ab amicitia Caroli omnino nitebatur:& ob hanc rem cum pre cibus εἰ pollicitationibus id obtinere dio possediminabatur se urbem breui ob sum. V mi Spoletu cum Aldagaso Carolimani filio peruenerat: in e tame aes urbe Puem metui ipse dicebar pacato agmine uoti gratia Vem Hadrianus redamsi urbe relliquiasolum basilicara quae extra tithis moenia ha has tres epos ad Desidemia malit et in sub

mathematis metia minare e ullo mo fines romanos attigeret. igit Umtus ne

ira dei icurrereta Cimipirici stati rediit anterea uero Carolus ab Ha anci de Eurias,

103쪽

illata certior saetas Desiderium per Iegatos a Onetiae huma qnidem utres iniuria

Iatas pontifici restituereTaliter se breui cum exercitu allaturum ut quod sponte noliemes iii sacere cogeretur Uuin igitur magni parantur exercitus:sed Carcius mira ces1eritate usus praemissa parte ccipiarum quar in transitu alptura iovis montem occupa, tet cum reliquo exercitu per montem isium in 1lesiam descendit: laso ae fugato Desiderio Mutam facto omnia longe ac late populatur & capit Desiderius autem de, speratis rebus tam ac pio incomodo Papiam se rectepit uxore ac liberis Verona missis. At Spoletini: atini ac longobardi mnes qui eas regiones incole nrraudita Descierit calamitate Romam Dementes:se ac sua omnia Romani pontificis fidei committunt adhibito iureiurando deposito capillo &harta: od apu3 eam gentem maximuero deditionis signum erat Horum secuti exemplum Anconitari auximates firmani pontifici se ae sitia sistere dedunt. Dgobardis autem ad suos redire nolemtibus Vaticavi sedes at incolen o c cessa:quo postea ex tota Italia multi suae getis coeuxeret isto Eexemplo moti At Carolus relicto Eemario patruele suo ira obsidione Ticinensis Di his:cum parte copiarum Veronam proficiscitur.Quae quidem ciuitas haud ita mklto post inclinante in patres francorum:Beria ac Carolim i filiis deditionem fecit Alde, gisius uero Desiderii fili inde iens ad imperatorem Constantinopolitanum commmt.Carolus autem accreptis in deditionem omnibus serrae transpadana italiae urbi. hus Romam petimana cum pontifice resurrectionis festum celebraturus:cui iam urbi appropinquanti ad ma milia iudico honoris gratia occurrise Bibliothecarius seribit iudices eos uocans qui nequas sistaidis artibus impliciti esset. Expectabat hominem Hadrianus eum clero suo in gralibus sancti pet quem qu1dem accedentem mira hemiuoletia compleras est nec retinere eum portariquo minus pedes sucis exoscularetur. Inde post data a sepracs salute basilica ingressi cum ad altare apostoli simul peruenis, senti1urarunt mutuo Carolus ac pontifex romani ac stanor& perpetuam se amicitiam seruaturos:& commuram e rum hostes scire: ut alteram partem lacessisset.Vrbem deinde ingressus: mnes basilicas me admodum εἰ relimose inuisitiae muneribus thusdam omauit.Nudius Dero quatrus postem urbem ingressus siseramquod dono pater Pipintis Gremmo tertio dederat eadem ipse amplioribus priuilegiis confirmauit ius iurando interposito Quae quidem ut Bibliothecacius refert haec sunt quiequid in semita ab Urbe luna iam pridem euersa usim ad alpestiesue fines pertinermute ditioni additor A: Corsica insular& quicquid Lucam re parmam interiacet. Additur εἰ Forumtu liticam hexarcham Rati natum curam Beneuentano Be Spoletino ducam is autem rebus ita compositis: rcitus cum hona Hadriani gratia in trans sanam rediensium ira mense post si obsi eri caepta est:papiam deditione occupat. In desiderium autem Hrementia ustis hominem spoliatum regno: non etiam uita Lugdunum cum uxore Eetiberis exularum mittit ersus deinde in Archim beneuentanum principem Desiderii eneru:qui eius fluores iuuerat:hominem pacem petere eui coegit duobus filiis ob Shus datis At uero clum iter in Cisalpinam facit: at Cassinum diuerteris religionis asarominia monasterii docia ab Hiis principibus diuo Benedicto data coras auit. Atque ita scedatis in tota Italia rebus propositis Cisalpinae firmissimis praesidiis cum magna praeda re gloria i patriam reuertitum rosi fratris uxorem re liberos secum dicens:quos quidem semper in honore habuit.paulum quoq; longobardum aquileiemsspamaretiatus diaconum Desiderio obdoctrina& ingenium admodum cartim se cum iti Gallaam ducens:Iibertate domuirati pretioque aliquandiu habuit. Verum cum postea comperisset hominem desiderii libertatem quaerere eum in Diomedis in sula relegauit unde post aliquot annos aufugiens:& ad Arachim perueniens: DE Adelpetne Desiderii filiae :&Arachis uxoris Eutropii historiae duos libro addimi a Iuliano principe usque ad primi Iustiniani tempora omnia perscribens. M ouo dein de Macri cinense et obium ingressus: reliquum uitae sanetasime usque ad mo rem ducens: stipe ad Carolum regem litteras elegantes:& humanitatis plenas si putet ab eodem a quo fuerat Oh litteraturam seruatus uicissim accarpiti motardi ita

104쪽

quarto & garentesimo anno p ta in Italiam uenerant regnum amisere: no domini septingentesimo septuagesim sexto Carolus autem nulla interposita mora in saxones idolatias qui ob eius in italiam Aiscessum rebellauerant mouet:eosdem tquibus cum ad tricinia annos bella gesserat 'vincit re fidem Christi omnino suscipere cogit Conuersu, d de in hispanos a nostra quom fide alienos:pam lunam re Augustam in captas militibus diripieridas concessit Neq; hispanis pacem & quietem laturus erat: nisi ipsi quom integre fidem christi recrepi11ent.In Galliam Uero tu quo rediens rebus ex orarentia gestis: um pyre eos transit in Guastonum insidias incissit: quo in praelici licet se acriter tutatias sit:Anselmum ramen ει Egibardum summoς in bello duces sit. Sunt qui eo quoque praelio cecidisse QTabant Rotandum Caroli ex rore nepo, rem post editam ingentem hostium caedemSstragem.perierat De sm ut aiunt an tia nere haud satis constat. se es Dero tandem a Carolo supera desectionis ae permesae meritas poenas dedere.Mouet hellum in francos Taxiala Baiouariae duru Desiderii gener ilicitatis hundis: Od quidem celeritate sua prius pene Carolus confecit u iti cohatum sitihuic quoq; pacem no negauicia reptis prius obsidibus Dum haee i GaDira gererentum inanimus in Odiente imperator elephantiae morbo correptus: unde fortasse nata est 1lla de lepra magni Constantini uana opinio ob similitudinem Domi Disrmoriens Leonem quartum imperatorem reliquit qui adeo gemmis delectatus est: ut direpto sacrario saneta sophiae coronam magni ponderis ac pretii sibi conssiluecie qua quidem ita frequenter latebatur:ut aiat propter pondusmul ob flagitatare lapillom subito morbo correptus sit.Idem Quom accidisse nostre gerate Paulo secundo putaue rim qui adeo his muliebribus delinimentis delectatus est conquisitis undique m n pretio gemmis:& exhausto poene ecclesiae Romanae aera vit quotienscum i publicuredaret: Cybele qesseda phrigia ac turritamon mirrata in eremr.Hinc ego ortam tum sadore praepinguis corporis:rum gemmarum pondere amplexiam illam puto qua correptus subito morbo interiat. one itaq; mortuo:Mirene eius uxorcte filius Constan tinus sextus imperium accipientesae ncilio trecentorum de quinquaginta episeoporum Nicena urbe secundo hahito instituere:ut qui sacras imagines delendas dicerent: p petuo anathemate motarentur Quam quidem constitutionem Constantinus adole scens patris sagitia securus quorundam improborum suasum n ita multo post de a rogauit:&matri omnino administrationem imperii abstulit Repudiata deinde uxore Theodoram eius ancillam corona imperii augustiorem redditam ira sucis coplexos tra duxit.suhomauit Ac duces suos:quos ira Italia habebat contra finitimos: hos quidem unico nuncio sua auctoritate Carolus.in officio continuit: i tum in inaum ae lauti Nos quos ungarcis merito dicemus com mouerat:quod horum incursionibus circa Danubium uexarentur omnia: quibus certe perdomitis in Franconiam duxit malo Tum sitiorum natale solum: unde franci nomen sumpsere: qua quidem in prouincia haud magno negotio in potestatem sitiam rectae hi mo post Theophylacius & Ste pharius episeopi insignes Hadriani nomine syncidam francorum germanorum em scoporum habueretio qua& synodus quam 1eptimam graeci appellabant )de haeresis sceliciana de tollaticlis imaginibus abrogata est. Hadrianus uero opera 8e auctoritate Carolli a terrore hellico se rus: ad exornandam urbem sacrasque basilicas animum adiicit. Nam 8c empus Nati pauli laminis argenteis inclusit: & altare Petri pallio ex Umauit auro interrexistin quo depicta histoma inerat: quemadmodum angelus bea tum Detrum e uinculis liberauerat. Restituit item 5c strauir marmoribus pauli apo, stoli atrium tiam antea uetustate eollapsum Instituit item ut singulis dactus centum in atrio lateranensi pascerenturam quo etiam dat cumbentes pauperes meti cernebantur Restitit praeterea magma impensa aquaeductus quoidam:& uetustare ee hostiu maleficio collapis Alphen is potissimo ductu ia antea ah Rugusto uis claudiam lacu alphetino duobus aeuiginti libuς passo i subiacete rem mina regionem magis as usu hortoν naumachiae therma eue qad tu: cu aqua illa Balubras heret.

tabatinu uero ex lacu labatino nome duces: que Oe lacu alio nola angulare appellatr

105쪽

am gangesi quos prae se seri uisaurelia in uatieanu duximur eo urerentur Oere eo, homi pem: as usu hami cito at lauados christi pauperestili paschate eleemosnnam aeccepturi lauabantur ad imitationem apostolicae doctrinx e religionis. Mole, di quom usum ea aqua interdu praestabo eianiculo in planum eadens Sabbacinti autem lacum angesarem etiam appellatum fuisse declarat emptici ptam mestre quae fundum hae ratione in ripa lacus sahbatini uel agularis eruid ut quiequid ame, lino lacti deseraretur id scindo Pota adiudicaretur qua a uersum fundus tenderet. Resti ruit Ee Iuliam a duodecimo lapide uia latina i uinem ductam uae quidem ut ait Frontinus)tepulae ex agro tusculano doctae riuum intercipitata uero Claudiam formam reparauit uia si laeensi concreptam ad trigesimum octauum lapidem ex ducibos sonibus amplissimis:tit eius aquae pars in baptisterium saluatoris ad lateraniam de ares. Restituit etiam uirginis formam ab oehauci lapide uia collatina in urbem introdueta.

Tecta quota multarum basilicarum ob vetustatem ruinam minantia resarsti m M.to his operibus detineretur Hadrianus:adeo immensum excreuiti eris ut Sportam Rammineam asundamentis euerterit Spontem Antonini pii quem Olim subliciomtiora raminter laniculum 5c mentinum Ec multa urbis aedificia demolitus st: secum Be arbores S segetes le urbis ornamenta trahens .in tanta autem calamitate hac dilige tia Hadrianus usus estiui per uicos nauiculas mitteret: unde cibaria ob excres eritiam aquae e redi domo nequeuntibus si minastrarenturitas praeterea qui tanta calami, rate magis ac mansuexati fuerandi& uerbis Ee munerihus consolatus est Turres & timbis murcis eollap1os restituitae tum auri libris in eo sumptu expensis.Qui plura diu meret sit in uita Hadrianus quod ad honum principem: ad optimum poni se pertinete Nam 8c religionem christi anam de libertatem ciuium suorum de uitam pauperum: pallorum:uiduarum acerrime tutatus est.Moritur autem pontificatus sui anno tertio Ac vigesimo' mense decimo die decimoseptimo:.esituret magna cum laude in hamira Petri sexto Calandas Ianuarii.

Eo tertius patria romanus:patre Aretum rpontifex erraturae merito quis dem. Ab ineunte enim aetate ita erat educatus θc eruditus discip)ina reclesia

rar dignus esset qui taeteris anteferretur. Fuit praeterea circinus: inte gemusteus:facundus Doctorum uirorum ita amatomuleos is dequaque ad se prae vitis allicerem rum suetudine mirum motu delectaretur.Praeterea uero aegro

tos uishrere ses ad patientiam adhortari eleemosynas indigentinus praebere: de permicis consolati errantes i uiam rectam deducere:praedicationibus admonitionibus:qui, hus plurimum ob eloquentiam εἰ doctrinam ualebat ei peculiare fuit Homo certe ita mitis ingenii:ut omnes deseerecineminem odio haberet tardus ad iram:ad miserendupromptus rinsignis pietate:&rtissimus rerum ecclesiasticarum: non diuini procitator Ec defensor. eatur iraque ut dixi uno omnium consensu in nataliciis Stephani protomartyris:sequentiq; die acclama Dbus omnibus prae fauore in sede petri collocatur Hisdem Dero temporibus Costantini imperatoris mater Hirene filii fa/gitia nequaq serens impellentibus quihusdam ciuibus Constantinopoqim reuertitura ac C distatinum captum Oculis in carcerem conticidi i Ee merito in si sacrilegus mi nimae pietatis:qippe qui matrem relegauerat uitam finiuit.Interim uero cum Camius multis rebellantibus unda ν lacesseretur: pinum filium an ungaros misit: quos mee grauibus praeliis stipatos:tade ad delitione copulit Adelphostis aut est se de Galla rex accaeptis a Carolo auxiliaribus copiis:supatis ara Dis Vlim na ui es in qnero i praesito barchinonae erat: rolo audita Adelphosi uictoria se ecfestim desur. Supans es batiari qui Foroiulianos uexabat ah H meo Caroli praesecto. Interea uero Leo tertius dum supplicationes a Nam Gregorici institutas Romae agit eu populo Sciem Paschalis primicerii Be campuli presbyteri fraudibus apud redem Mati Syllaeum

Captus: ac pontificaliam1em priuatus: multisque uecterihus adeo caesus: ut oculis delingua captus putaret an monasterici sancia Herativi In uincula conlacitur et unde

106쪽

mstea Albini hicularii Mustria custodes fassens in uaticanum se se proripuit ibiqueri iti Iaruit quoia Uinlisios spoletinos dux clanculum accersitus eum incolume Spolemi peres it: cohortibus militu in itinere stipatumr ne aliqua homum ui ob iueretur. At seditio si miret Leonere Albinu nCn possent: n domos a funda, mentis diruut. Ide quo indeo audaces Mar& remerarii ad Carcitu qui tum bellumeontra saxones gerebam quom Leonem pro etiam intellexerant:accusili hominis rati aperuenere Ueres Carolas retiecta in aliud rempus disceptatione:pontificemi egre moeomitato Romam mittit se eo breui peruenturum pollicitus ccimponendarum renim italicarum gratia Leoni uero ad pontem miluium honoris de gratulationis causa clarus ae populus manus obuiam factumatrum sanetissimum in urbem introd uti Carolas autem non diu immorarus per maguntiacos ira belgis positosmodi ram mmtem in Forumtulit descendens rami nos graui supplicio citio Henrieum praesediti occidisent Creato uero in huius demortui locum altero Rauennam primo:mox Romam expectatus proficiscitur. Urbem ingredienti omnia certe:& merito quidem ho noris genera adhibita sunt.Octaua aut die postea qua uinem ingressus meiatii hastica Petri astante populo &esero episcoporum omnium ui eo ex tota Italia&Fracia cori ueneransierat citras de uita & moribus pontificis rogat.Verum ab omnibus una uoceres sum e sedem apostolicam omnium ecclesiarum caput a Demine laico praesertim iusicari debere misa autem ob tam graue responsum a Carolo questione: Leopom sex qui id iudiciu maxime expetebat:suggestum inscendens: ac euangelia ira mari hus retinens:iureiurando affirmauit se omnium rerum: quae sibi obiicerentur ins te esse Fuit is dies idibus decembris salutis anno Octingentesimo. DU haec autem Romae agerenti Pipinus mandaro patris Beneuentanos duce Grimoaldo finitimos os o Xantes aggressus: magnis cIadibus ita perdomuit ut aegre se enibus tuerenscribes io Uinuisitim Spoletinum durem praeficiens ad patrem reuertitur imperii coronam breuissimpturum Nam pontifex Corolo optime de ecclesia dei merito aliquam gratia relaturusicum uideret imperatores Constantinopolitanos aegre id nomen tueri: Moheam rem urbem &Italiam ipsa magnas calamitates pasci in basilica Petri post solati nia secta populi Romani scito ac precibus ipsum Carolum magna uoce imperatorem decernit:ac diademate donacter acclamante populo Romano: Carolo Rugum a deci coronato magno εe pacifico imperatori uita re uictoria pontifex item h minem in xitum eum Pipino filio quem Italiae regem bienni decreto pronunciauit. Accepta ita imperii potestate Carolus Campulum Spas alam coniurationis reos capite plecte eos ceset. At pontis omni ex parte essemens a Carolo rege tamen tinuumthis in ta condonareturiis Franciam tantummodo relegaretur. st hoc uero fuere qui Carolo sividerent:ut omnes longobardos Italia expelleret. Verum cum id nequaquam tutum uideretur:* multis Italiae populis sanguine S affinitate coniuneti essent censi te simul &Carolus ει Leo longobardorum nomen ibi tantummodo remaneret: ubi ea gens praecipue sedem habuinet. Pipmus aut in Sanium redisset e frustraque per ali 1a menses Eera rerum oppusnasset:Theate se conserens oppidum in captum incet ac diripit de Orthonam ct Luceriam mouens eas ciuitates timore perculsas 1 de ditionem statim aecipit ae Grim Idum Beneuentanum ducem Luceriae capimqui noita multo post dolore animi periir.Interea uero Costantinopolitana imperariis missis in Italia legaris eum Carolo pacem &scedus imum imperiumq; his terminis diuisit: ut Harmera Italiae parte potiretur: Urea' dexteram Neapoli incipiens ad sinistram Sipoto quae urbs nunc Manfredoma dicitur insem super a mari clauditur una cum si ila. liqua uerra Italiae pars Carolo ipsi ex foedere obtigitam tamen loca semper ex piorquar ditionis Gel asticae habebantur. At Nicephorus patricius aegre ferrens in

rene mulieris imperium: cum eam dolo raptam Lesbum ira exilium misisset. FC ous iam antea initum per legatos eum Carolo renouat: qui rum s Ones roriens deficaentes migrare in Franciam eum uxoribus re laberis compulit: eos in itine re cum legionibus sabsequens e nequiti maleficii intereundum committerent.

107쪽

At leo eum seditionibus semper uexaretur ab uine distegens: Mantuam proficiscitur

ad ae dum christi sanguinem qu1 tum miraculis magno in pretio eratas aure a mn, tuanis perhenigne susci tus approbato indicti sanguine ob frequentia miraculatad Carolum profiscitumur homine ueritatis cognoscendae cupidu eius rei certi re faceret: simules etiam ut de coponendis rebus italicis inuicem colloquere vir. Seras deinde in Italiam aliuoaute semino rege mandam patris:de coniuratis quibusdam & seditiosi,no sine chementia supphcium sumpsit Carolus autem iam senio grauis: cti iret lexisset Pipinum quem ut diximus)Italiae rege praesecerat: Mediolani mort esse: Guieti filium minorem nato Aquitaniae re em di imperia successcirem: Bemartu uero nem tem Italiae regem declaramus mandar in Lodovico rebus ira cibus obtemperet Fines imperii hos ede uoluit in Gallia rhenu ac ligeri quiin cellis oriens eos a isturigibu, diuidit in Germania uero Danubium te Sauum duinosmis autem prouinciis 1δε ita hiam:Gasconiam magna partem Hispaniae: salpinam Galliam: Ioniam uti inpadioniam:Istriam:taburnos addidit:maritima uero Dalmatiae imperio Constantinopo, litano subiaeeta erant. Rebus aut ita copositis: m Aqui rani esset Datitudinis causa propter aquas calidas: α ibi scaruriunt febre ac dolore latem moritur:aetatis suae an Do secundo septuaaeum tanto calendas Obruarii:salutis uero anno octingentesim ac quintodecimo.HIus autem corpus nullo non genere Mnoris adhabiton templo beatae uirinis: ipse magnis suptibus Aqua ram extraxerat Mehf:hoc addito epipa note agni Caroli regu christississimi: Romanorum speratoris corpus e sepulchro conditum iacet.Fuit autem Carolus si eius res gestas tum domi tum foris insipicis: tam se amplitudinis re integritatis imperat ut postea neminem superior metu parem habuerit.Adeo autem cia ei per Ociu liceret stia iis litteram delectatus est:ut primus suadente tamen Albin gymnasium parisiense instituerit Tres aure mensas argenteas hahuit quarum unam in qua urbs Constaratinopolitana insculpta erae silieae beati potitialiam ubi imago urbis Romae cernebatur ecclesiae rauennati dono dedit.Tertiam filiis reliquit: ubi inerat orbis terrarum descripti . Sunt irem qui scribant hanc auressuisse. At vero Leo pontifex restituto sancta Pacii tecto:quoci ter motu conciderati redi Maloes a fundamentis apud sanctum pereum amplissimo hospites sod graeci die noctiori uocant:necnon institutis trium dierum supplicationibus ante diem astensio, nisἰ quibus prima die ab ecclesia dei genitricis ad praesepe.ad hamicam Constantinianarsecunda ah e lesia beatae Sabinae martyris ad sanctu Paulu:tertia a sancta retice i hi, rusalem ad Laurentium extra muros ibatur moritur primo ac vigesimo potificatos sui antiorquo etiam cometes apparuit ut nonnulli putant tantae calamitatis 1dicium.Sepetitur autem in hasilica Petra pridie idus Iunii.Eius in morte sedes tu uacat dictus dece.

TEPHAN quartus:patria romanus patre Iulio pontificatus sui mense

tertio ad Lodovicum imperatore in Gallias proficis itumquam obrem aut . id secerit haud fatis constat. Sunt tamen qui coiectandi id in eo factu ad imontana seditionem S reliquias campuli se coniurationis: quae iam tualest atram tu Leone. In aurelianis tunc erat Odovicus imperat r cogntimento Pius: qni ubi imtellexit pontificem aduentare statim honoratissimum ei quemm obuiam mi me uero Theodulphum aurelianorum episeopum: claro S magna populi parte.I uero ad primum lapidem prodiens: cum hominem uitasset ex equo descentari am eudata a sepracp salute cum mamma ueneratione in urbem inroducam Ixedente clero ac sepe carme repetere: u laudamus Erat.ra Stepham ex nobila genere ortus tam doctrinar Ad ite ratis ut facile ape Oes sactitatis nome Dacisceres: . et si duobus sanctissimis uiris Hadriano es Le educatus:ratione bene ac beate uiueri didicerat.in urbe itroductias: iust ratem Ueratore. rex ipem multitudinis studio uiueli cocur retis:in regia diuertit ubi es ta iperatore de coponetis Italiae rebus collocutus eata ita se mutuo conviviis ea pere ut raro alter sine altero conua res. Retinuisset

108쪽

hbi in apus se glutius speratre nisi tu grauibus implicitis henis sese obitrerehosti ne,

rege fumet. Nam & sic es ab sperio deseceris quos breui i potestatem suam re o LEritones res nouas molientesaarmis in ossicio continuit & uento Aqui rani habito legatis saracenoram Caesiariam augusta incolentium pace concessit Ahiturus itam si phamus ad imitationem saluatoris nostri:qni etiam ini cis pepercidia Lodovico D petrauimur exulibus Cibus re captivisiquos sceleris couictos in Leone admissii Carolus mulctaueramredire ad urbe Roma liceret. Sem quom demur crucem magni ponderis magnae aestimaraonas qua Lo uicus sua impensa beato Petro dicauerat. At uero san ctistimus pontismal urbe rediens septimo pontificarus sui mense uita iunctus in hauhea Petri sepetimnsedes autem eius morte dies undecim tu uacat.

h ASCHALIs parria romanus: ne Bonos :nulla interposita aperatoris a

'. N ctoritare pontifex creatiar: hanc ob re tibi pocificatu iniit statim legatos ad dotistu misit qui eius rei culpam omne in clem te populsi reticeretes, ab his ui eoactus erepontificiu munus obire Aecepta hac sati actione Odovicus reo dit populo de clero maiora instituta Ac pacta semanda ee cauerent ne deiceps maiestate Iederent.In conuenm aurapud Aqui ranu habito Lotharium filiu maiorem nam imis perii sediti sibi deligens pipinu secundu a Lothario Aquitaniae Ludovicti rertium:Ba uariae reges appellauit At uero cu Bernardus Italiae rex instigantibu qua busta episeo, pis deseditiosis ciuibus ab imperio defecissetaec isseres ciuitates quasda & popolos in sua uerba iurare: douicu in se concitauit qui praefectos quosdam copiarsi eis saris ualida manu in Iresia misi Horum uero impetus retardare natus Bernarius in alpibus superatur Selitionis auctores stati capti necans Ipse uero Ee ardus quamuis suppleae ueniam peteret: Aqui grani supplicio capitali ancis . it piaure tanti mali auctor rs nodali Meeero i m inanem quaeda relegantur. Sedato iram Imaic rumultu ueri ubellatin saxones s ab imperio desecerant copias m uetaeorum tyrannu Viromarchia regnu affectanterct gredi ausum superat at interficit.Deinceps uero Lothariustium regem Italiae declaratu ad pontifice misit a quo in hasilica petri inungitur re Augustias appellatur terras ero tumultuante Iohais ad res nouas spectaret O Lothaius tantis motibus nequaq se pare cemerem 1 res exercitus paratums ad patre se cootulit. Mane ob rem Theodorus primicerius ει Leo nomenclator Romae in lateranesi palatio per sesitione confossis oculis necans. Fuere qui tantia crimen in in ale reii cerent q quide in synodo triginta episco Rhahitarct conismaris &rationibus:& iuramento a tanto se crimine liberauit.Accaepit hac satissatione Odovicus S ut Bibli thecarius ait eu Pasinali re beret:ne deinceps seditio ex reicerta orires ciuitates he triariae imperio subtactas litteris declarauit:Aretiu:Volterras:Clusu Florentiam a m ne Carolo restitutam S aucta Pistorium: ca Pisis perusiam:& Vin uetere ex tera uero Getesiae Romanae a hebat. Addidit re Tuclerium 1 Vmbria εἰ ultra aperinum mammineam ae Rauenae urbis hexarcham ide quom Bibliothecarius stribu LOdovicum liberam Hegendorum episeoporum potestasem pas ali dedisse: cum antear quom in re imperatores consitierent :quam potestatem ab Hadriano pontifice Car

Io concessam idem auctor resert. in alis iram quem Stephanus ob eius uirtutem re doctrinam dum uiueret monasterio beati Mephani martyris in Vaticano praesecerat: pontificatum iniunx:& corpora sanctorum minus religiose iacentia i urbem cum ma xima ueneratione introdocta honestiore loco recondidit Et captiuos perstauto credi toribus premo e ui sis liberauit.Idem quoq; Par edis beatissimae christi marrycis te plum a fundamenti extraxit:non longe a ueteri:quod iam ob vetustatem re incuriam iacerdotum ruinam minabatur quo quidem in temo a se detacato de persaepe celebra uiridi multorum eo ora sanctorum collocaui iam antes in coemeteriis passim re sine uenerari iacem Extat & i eade basiliea oratoriu beatae Agneti sedicatur m ipse pla- Ornameos augustius rellidit De quo beatae cicitiae t Iu extruxit:m carme ἔδ e notatu nuc et idiea o quo loci Sipsius uirginis de eius sponsi inludani: M

109쪽

barcii Maximi martyrururbam: est pinae eorpora etat eaustretatis additis reti,n has & ornamentis ex auro argento & quovis Enere marmora. Restituit praeterea arae genitricis teraptu ad praesepe uetustate quassiam: sm apsida in meliore foris ted egit Qui no ita multo post naelo religionis pietatis:humanitatis benignitatis exemo praetermissis:septimo pontificatus sui annormense tertio die decimoseptimo moritur petiturin in hamica Petri arat tum sedes dies quattuor.

VGENIVs seeundus:patria romanus patre Beemud :tantae religi nimanetiratis:doctrinsessiumanitatis & eloquetiae fuit: ut omnia consensu ponti 'um crearet eo maxime tempore quo Lotharius in Italia uendens magistratum delegitiqui populo Romano ius diceret.Romani enim imperante Carolo ac mila libertate aliqua post Ionga Sc grauem seruitute usi suntilateri uero Ludovicus in qua draginta dictus ferro ac samma Britaniam uastam accreptis obsidibus Rhotomam petit: i Michaelis Constantinopolitani imperatoris oratores auditem cola lentes: qd de saetis imaginibus faciendu censeret: olecta noean restituendae uideretur Hos aut ad pontisce reiaecit cuius maxime intererat ea de re decemere. Uarcis dei de pannonias ii detes primo quidem reppulit: uerum Naido Aquitaniae praesectus rebellasset: Ahesera anni saracenorum regis auxiliis fiae romittere tantu hellu necesse fui hae ob rem bulgari per Pannonias in Dalmatiam infesto agmine penetrarin Sed anteq Lod uictis in Hia ne mouis Tmagna Hispaniae prem deficientibus poputis iam Occu pauerat dimissa cir quam classaequae maritimas ciuitates Vediaret Scitus aute Bernaridus barchinonensium comes terra mari uexatus:in imperatoris fide permast At Eu genius dignitate corporis & praestatia animi insignis: spretis rebus omnibus humaniet Dei potius fortunae horisdia munificentia es liberalitate uers ratio rem frumentaria curauitminu Iabi uilius A Romae annona uenderes. Praeterea uero pauperum: pupillarum:Diduarum causas Ee uitam ita tutatus est: ut ab omnibus merito paupetu pater disceretur oc autem genere uiuemdi re ante prancificatum usus e: de dum beatae Sabinae ira Auentino presbyter essemquam pontista I meliore postea cultu restituit: Ec dum ha, silicie lateranensis archipresbyter esse uora.loco deinceps tantae integritatis ει destiae fumad pontificatum Omniu staragiis traductus e.Huius praeterea Opera εἰ proci ς ea in omnes εἰ exulas edi Gallia tandem ad urbem redierer quos horis patereis ει fortunis omnibus spoliatos suis facultatibus sustentauit:& I Dira retinuit.per eu quom noti stetiti O minus Sico dux Beneuetanus Neapolitanos obsidione soluet quos tum uehementer premebatiunde beati Ianuarii corpus E euentum transtulat: et imaiori basilica eum desiserio Ee festo honorisce collocauit.Si ne nam mouere in saraconos pontifex adhortabas qui panhormum in Sicilia iam caeperant. Cum his iram arti bus in pontificatu annis quattuor uixissetamoritur pontifex optimus collachrymanti bus omnibus re suam uicem potiusq mortem sanctissimi uiri doleribus: eum mors ciaci scelicitatem uia optata ima esset: sepelis aute in hami Petri apostoloria principis.

ALENTINUs patria romanus: tre Leotio tantae in iis Ac sanctitatis nas it:Ut n ndum presbytemsed Aiaconus summu pontificarus gradum meruerit:nec mira quippe cu apud Paschale ic Eugenio uiros sa Ossimos:& do

ma re rationem bene ac sancte uiuendi a teneris annis Dis aes maturam marem dis dicerit Non ludistiaon lacis aut uoluptatibus intenis ut fierim omnes ad Iosteres cere consueuerunt: eo tirena εἰ heate vivendi Dormam ex temone ueterum:& exe plo saractora pontificu sumens Fuit praeterea in homine tanta ingenii dexteritas: ranta eloquetitia ut fatale quod uellet si raderet Ed lassuaderet:ns nisi sanum Ee quod do πνnam Operet ac modestia .pponens postremo aute pietate claemeraria liberalitate tuis nita priuata tum in pontificatu nulli maiora secudus est habitus. Has ob res omnium consensici pontifex creatus meritis hominum qui tu erant id fortasse exigentibus: a

dragesimopontificatus sui die morit raci basilica pei sepeliturae queretibus Oibus

110쪽

hum hominem fla morte sublatu egetquo stante labefactari romana I erras di e

mana religio uix poterat Vacante autem sitae Sicardus dux Beneuentanu : qta patrem tuo tyranniram uitam ducebat:Deusiderit Montis Tini abbatemia quo minia, expetebat:in carcerem coniecit quo in loco no sine opinicte sanctitatis mortuus est.

GREGORIVSIBI.

-. .. REGORIVS Quartus patria romanus. patre Ioanner tituli sancti Marci presbyter: e pontificatum inlitiquo & saracem Asam oecupate ad sancta palestinae loca christiaris aditum iterclusere:& Mauri in Stesiam elassederati ipsus insula dagnam partem uastauerant: cupato ut di DPanhormo. Nee Ohibere Venera potuere quo minus id facerent:eo classe rogatu Michaelis imperatoris

Constantinopolitani contendentes Maior em erat Maurorum classis: aiores etia n, uales copiae.Crescebat tum res uenera:quar origine a uenetis omnibus habuerat:eo maxime tempore:quo hunni Attila rege Aquilam. Dcordiam:Altinum:aJiasm Venetiae prouinciae Urbes caeperunt ac sinuerunt ascaeuitiae barba rum stati est diis S pesidibus seipsos ruentes.Dux Venetorum Iustinianus patricius tum erat:cuius Dome ideo commemorare libuit:ς, suis temporibus corpus sancti Marci Alexandidria a mercatori hus necis in patriam delatum est: 1 nuc in marima Veneratione habetur: ex et egregio templo in celebriore urbis loe multis Dariis in ipsis sacello recocli .Hie primum uenis Marci imaginem urbis patroni in uexillis retulare. At Dero Gregorius cum intelligeret a uenetis harbaros pelli ex insula non posse legatos ad Lodovicum α thacium misit qui eos rogarent ut primo quom tempore scutis auxiliu serret Tergiuersabantur ii cum dicerent id bellum ad Michaellem imperatorem constati cimiit

num percinere se tamen paratos esse coi impensa comUDinus copiis rem ipsa gerere. Interea uero cum legati ea de re Diuo citro mitteretur Bon facius Corsicae comes cutiatre Beriam 5e auxiliis quomam populorum Hetruriae citae ira Ap eam delati: inter Vticam re Carthginem quater cum hostibus congressus tantam: hominu strage edidit ut coacti sint audientesam a Scipione uexati suos ex Sicilia reuocare: patriae: Iaboranti auxilium serrent Hac igitur ratione Sicilia a barbarorum manibus liberata est.Rediit ita ex Aphrica , Corsicam Bonifacius cum classe uictrici ingeti praeda onusta.Sunt qui scribant dum omnia ubim in Italia pacta es ULothacium aegre serente: u, L ciuicus Carolum Datu minmetum cui postea mauo c nomentum suadirebus in omnibus sibi praeserret: patri uincula indidisseiecita multo post eum liberum aemisisse ream opportunitate harbaros flectos ex Aphtica cum ingenti classe in Italia delatos centumcellis applicui turbem Quae nunc ciuitas uetus appellatur ut quida uoluta deleste. Ares inde Romam molam res urbem ipsam cra pisse: uoci quide uero dissonu est.Decentumcellis non negauerim.Barbaros uero urbem oppugnare adortos constat: sed Guilone Cisalpinae Marchione eam acriter dese dente:incensis si1burbiis ac basili, cis Petri εe pauli uia latino in saltum Cassinatem mouentesmia facti Germani oppilla e monasterium beati Benedicti in monte posirum euertissent iuxta Istim suuium ad mare descendentes classe ab Hostia eo auecta Taretum & Siciliam invasere at*c ut di xo misi Dirtutem i patria a ciuibus bello oppressis reuocati simi Crediderim ego tum Bartholomes eorpus apostoli ex Lipari Siciliae Beneuetum reansarum fulsea SD cardo Ementanorum principe: in tanto bello intersuit ne sanctis , apostoli corpus: hostium inristiani nominis manus deueniretam Gregorium redeor qui tatae mode Biae sulciut electus a ciero populoq; romano no prius pontifices munus Mire uoluite si a legatis uici imperatoris ob eam causam Romam missis qui diligerarer tantam electionem das sierant confirmatus est. Fecerat Q Lodovicus non superbia motus: M ne iura imperii amitteret quippe qui natura claemens εἰ humanissimus sit habitum qu iura Melesiae cte dignitatem semper tutatus sit stituitenim ne chri se i talire avidi humanae subiecti esset:&ut unaquem ecclesia suos suetus haberet .ude sacer in re t ne ob inopiam rerum cultum diuinum desererendineue cb necessitatem in sese dederet. Ide praeterea octingentesimo ac mgesimo domana ei carnationis