장음표시 사용
1쪽
CTimotheuo veronensis canonicus regularis reueredissimo.d. Dominico Grimano patri lio icto:ac sanctae romanae ecclesiae cardinali maximo necno et sapietissimo.D. Ib.D. Iuni videm comentaria diui Thomae aquinatis silo Mosyaruo* naturaliu: ita incorrectarita lamendata:imoicorrectissima et in edatissima esstamotus victuscptim scholastico*pbilosophantisi ac medicinae vacantin3 charitate acutili tate:quae lata in bo*libro* intellectione:quata et dici et cogitari potestra m dubio percipituritu praeceptoris naei pietate:quinc ita dica laceratus esset:no potuino subire laboreiettotis viribus enituri clarus lucens splendidus:ri mos essest in operibus:que nobis multa reliquit:in his quom nostra industria esset:itam hoc opus age gressus magno cii sudore laborem ut spero reddidi tale: vi in lucc3 exire mereatur: et tanto auctore: qualis fuit praeclarus ille doctor:opus dici dignum irca eni3 tria millia loco* correxi elimavi*IM mid fieri poterat: viano multu' exercitato: et eode quidem via Thomae:quae ipsius Bristotelis viscera est intelligeretur:et ab boc quide terano et rude donato no sine longa temporis interea dincitata erat et verbo* et sententi iuersio:tatusque defectus Ue* quua multis rogatus: praecipue a meis cocanonicis in publicu velle3 ede coepi apud incinet coegitare ad quena virm doctum amicu probus et auctoritate dignaequi nostra* lucubratisicula*iudex castigator acytector σ3: emittere. Ex multis tu solus reueredissime dominice praeclaro veneria*sanguine genite aquila enfis patriarcha ecclesia 3 sanctae cardinalis mibi affuisti:
qui talis: quale quaeritata esses: id q6 nisi mibiduoi pedimento essent validistinae are .albterum est quia tua inaior stilil in noster calamus serat exigunt.Bltam auto quia ho* tria in
te esse nem ilici lotas:i vi dicit Mures dii te falistriReliqtra vero fortasse no omni ta pater: abste.sme:que est tua humanitas amari eo amore quo sempordine3dim anis a vii arrispplexus es:looc M silentio periransire minime possum me potius te iudicem: legisse: γno sum nescius te in doctrina diui Tnomae no modo eruditum:veruetiam enditissimum esset quare facillime et sine ullo labore et iuder et corrector esse poterismecnon protectoraim defensor:'quierunt qui dentes tra has nostras editiones acuere aust fuerint: moe pnM reliquum
est ut amplitudinem tuam iressi atm iterum rogem or 3:vt hoc onus suscipiat:id q6 abste fa/ctum iri et id lubentissime tua in omnibus perspecta humanitas me certiorem facit.
2쪽
Nomam auto Naiastin seipsa3 determinatum est: et devirmni3
lauemens est facere consideratione de animalibus et vitam ba/betibus omnim: que suntoprie et edes operationes eoru3. Quesit dicta sunt de ansema:subqciantur De reliquis antem dicamus et primum deprimis.
nit res dicit m 3 de anima. sicut se parabiles sunt res a materia: sicetque circa intellectiti v v enis intutuestitelligibile inqua tu est a materia separahite videra et sunt nam a materia separata sunt pinseipsa itelligibilia actu querat a nobis a malibus conditionibuunt abstracta fiunt itelligibilia actu per lumen nostri itellectus agentis et quia habitiis alimius potetie distinguutur specie meiqer 3 euia est; se obiectus potetis: necesseest e, habitus sci aeqbus isti lectus perficit etia distinguantur m diseretia separationis ama et ideo plis in.6 meta. distinguitgenera scientia*m diuersus modes separatioseu mac iam eaque sunt separata a ma m esse et rationeptinent ad metaphysiciumque te sunt seporara surronem et nosmesse pertinetad mathematicu que aureis sui ne cernat mam sensibile pertinet aanalem: et sicut diuersa genera scietia* distingutatur pinnocet, res sunt diuersimode a materia separabiles ita etia in lingulis scietus' et preci, me instim naturali distin sit partes stimem otiiersus separatioti et cretionis mods et qr uniuersalia suntmagis a ma separata id in is nauati uniuersalladia minus vlla.pcessit:simi s docet pino inmunde et scietia nates incipit tradere ab hisque sunt coissima cibus natibus que sunt motus et clivi motus demulcessisper modii con, cretionis siue applicationis cim colam ad queda dolenniata mobilia quo*qucta sunt corpora vis .circaqueetia simili modo reat distingues hanc diaderatiori
est ut apbatur tertio de anima unde non pol osiderari per comtione vel applicationead corpusvel adorganu corporeiunia aenis scretioei est in anima sumaautri eius
abstractio est in substantiis separatis: et ideo preter librum de ala Smno fecit udiu de stellectu et stelligibili et si fecisx no pertineret ad sciem nate sed magis ad metaphisi e cuius est oesiderare de substant f separatis: alia vero ola sunt actus alicuius partis corporis:et in eo*potest e specialis sideratio per applicatione adco 'velorgana corporea preter cosideratione que habita est deipsis in lib.de anima ori huius cosideratione medias in tres partes distigui quam una cotineat ea que perianetad viuii: inquatus est riuus et, cotinetur in libro questriuit de morte et vita. in quo etiξ determinat respiratione et expiratione pque in quibusda vitareis turret te iuuentute et senectute perque diuersificatur stati interstr auditan libro qui inscribitur de causis logitudinis et breuitatis vitec in libroque secit de sanitate et egritudinaeque etia pertinet ad disposito nes vite:et in libro que opsecisse de nutrimeto et nutribilis duo libri apud nos nodus habeturialia Vopertinet ad mobtiuus questem cotinetiar in duob'sin libro decausa moetus animaliu:in quo determinat de partiNaia iu3 oportunis ad motu.teritu vero ptinet adsensitiuularcaqn rei rari petit id ptinet adactiliteriores vel exteriorem seno sus et quatit ad hoc sideratio senstiui cotiner in B libro stinscribit de sensu et sensato.Lee sensitivo et sensibili sub quo
etiamtinetur tractatus de memoria et reminiscetiari iteruad cosideratione sensitivi petinet ad O facit disseretia cir ca sensum in sentUdo vel no sent dor per somnu et vigilia determinauit in libro qui iscribitur de somno et vigilia Sed qr ops per magis similia ad dissimilia uasire talia vi, detur esse ronabiliter ho* libr ordo ut post libru de alain quo de anima rite determinat imediatest atur hic lis
heroe sensu et sensato:qrim sentire magis ad anima G ad corpus plinet postque ordinadusest liber de somno et vigi , tuque iportant ligainctus et solutione sensus deide sequis tur libri qui pertinet admotiuu uo est magis pinquu sin .silii .vltimoauteordinatiar libri qui pertinetia coemta sideratione vivi mista sideratio nia e cernit corpo/ria dispositi m. Cetri igitur liber qui de sensu et sensato inscribitur primo idem in duas pres diuidit in themium et tractatu3 qui incipit ibi cera sensu et sentire circa primu3 duo fati pabmo manifestit suam intentiones: ostendens ne quibus sit
intres partes.nam pinoildri essi Gauit de anima sin χ tractatam.secu assignat rati Equare necessariu in de
qitia in quam abstractione sino Osideratione facit de hisque suntanimem fidas coeretione suae applicationem ad corpus: in generali tertio sideratione ruit applica, Goia hec ad singulas species animalius et plantam deter minidaequid fit speiu unicula speciei a Umir cosidoratio cotinetur in libro de ala tertia vero costaratio conti tinetiar in libris 'quos scribit de Malla'etptatis media vero sideratis estinetur in libris quos scribit de qbusdam que pertinet coiter vel adola animalia vel ad plura genera eo em , si rumuel etia ad omnia in rcirca que diu Ehesest pro sensistenti recte costeradu est oransetaeo ala qua tuor gradus vive 3 determinauit: o: primus est eoruque habet sola parte anime tritiua per qua via nisi ut sunt plante quera ante sunt quecu Bhilet et sensum sine motu .rere iuro sicut stit animalia versecta pina sedilia: eda vero que habet insuper motu loca ergressuiu:sicut aialia perfectarie 'et diis:Oa resue hec it evectivavit his tractare ibi uidentur aute maxime dicit ergo peti. mo. 3 Determinam esse in libro Manima de animam seipsam ubi sanima distiniuit.3term sequerer determis natus est de qualibet virtute et pol eius: 0 hoc dico mrte ipsus. Ium enim potentie anime preter intellectus sint actus qua fidam param corporis dupliciter de hisco silerari potest uno modo modi pertinet ad animas quasi
ram potentie vel virtutes eius alio modo me parte ipsi' corporis. ipsis ergopol s anime ex parte ipsi' anime determinatu est in libro Manima sed nunc coninuens est lacere confideratione animali ae et omnibus habemtibua vitag. 5 addit . ter plantas betermina . uesunt operationes eoru .ppue s singulis specie animaliuet plantarim. Et e comunes simnibusviventibus uromnibus animalibus vel multis generibus V. illai medria sunt de anima subucicitur vel supponant ima muri sin vivitibus tam suppositionibus iam nuntieι
3쪽
fere qr plura etai inuentiatur in olims uoperfectis in impersectiss.sensus et desidenta 3 et anetinia et gaudiu diri Thabent enim animaliasibus solii; tactu; habet etias fantasia3 et cccupiscentim et gaudius et tristitia licet indeterminate moueaturret Dictu; est secudo de anui . memoriavero et ira teis totaliter nor .mo. de reliquis autem di miih: pestillis de pumis. i. primo de coibus' postea despriis.iste enis est debitus ortaco. scientie naturalis videte inatus est in principio libriet. p sico Secundo ibi.
c Uidetur autem maxime et cola propria animalium eme et corporis et inime. 4 αM
rationes tinxprie oesanianavit Uylantam essent P/ ρο. ροα - -A, ,,ε, , tintratione simili vim pileipsius anime sufficereiad hoc sideratio de animae si quia sunt cora anime et cor es ideo oportet post oesidera/tionem de anima de iusmodi siderare: ut sciatur qua
lis dispositio corporu ad huiusmodi operatioes vel passio/nes requireremnetideo plues hic osteditota cola esse anime et corpos.circa autem hoc tria facimus moxponit q6intedinsecudo enumerat ea de quibus estilentio ibi. pu/ta sensus. tertio balxpositus ibi Osdautes cola dicta.)Eicit ergo mou, illa que sunt mapma:et precipua inter ea epertinent ad alalia et plantas sunt is omnius anima liui ut pluriumsiue sinta pala singulis specieb hetia ex ipso mo aspectu videtur esse cola anime et cor es: unde alias cosderatione requirunt preter eam que est de anima solute TQecundo ibi.
Castuta sensus et memoriaret ira: et desiderius etlomnino appetitus: et cum his gaudium et tristitia:etenim hec fere insunt omnibus animali hus in his autem hec quidem omium sunt vita participantium comunia: hec vero anima/lium quibusda3: stunt autem horu3 maxime quatuor coniugationes numero : velut vigilia somnus et iuuentus et senectus: et expiratio et . respiratio: et vitaret mors:de quibus credera
dum est quid enim est viasquodqb eoruueret Q hus de causis accidit. rem p fici est de s nitate et infirmitate pria inuenire pricipia. Inee enim sanitatem nec infinnitatem possibile fieri carentibus vita.Quare fere physico* plurimi et medicorum qui magis physice artem prose, quunturibi quidem finiunt ad ea que de intabcina:hi vo ex his que de na inpiut de medicia.
CEnumerat de quibus est iten .et primo ponit ea que piinent ad sensitimi siuensum et mem M. nolacit autem de arus mentionecdeymaginatione et estimatione:qr hec novistin utura sensu ex parte rei cognite. unt enim psen/tium vel quasi p,esentius:sed memoria distinguitur per Bω est preteritoruinquatus pretetita sunt secudo ponit illaque pertinent ad molim est aut spinquumncipimmo tus in animalibus appetitus sensitiuus qui diuiditur in dum vires. irascibilem et cocupiscibile sicut dictusest in tentio de anima. est ergo iram pertinetes adiim irascibiletu desiderius pertines ad cocupiscibile a quibus ub' passionibus tam a manifestioris predicte due vires denomi, nantur cocupiscibilis enis denominatura desiderio. irasci, Dilis autes ab ira:sed quia sunt queda alie anime passiones ad vim appetitiua pertinetestideo pus iurgit. Eloino appetitus ut coprehendat oia que ad v, appetitiuos perti nentiad omnes aute passiones anime: e sint in irascibith
siue in cocupiscibili sequitur gaudiu et tristitia vi dicimr.et' ethic et ideo subditi et his gaudiu et tristitia. quasi finales et vltime passiones et subiungum h queenueram sui kre iueniunniriuomnibus generibus animalius.dicit aut sectiora pertingunt ad aliqua punicipatione similitudinio eius: est yprius superiori generi.dissert autem sentiis ab intellectu et ratione quia stellectus vel ratio estvniuei aliuque sunt vhris et semper sensus te est singula um v sunt hic et nuntiet ideo sensus suam xtam rationeno est co, gnoscitiuua nisi presentiu et, aures fit aliqua virtus sensiti, uepartis se extendens ad aliaque ne sunt presentia hoc est sm similitudinarias participationci rationis et intellec unde memoria que est cognoscitiua metetitoru cc uenit se, tum animaliti'perfectis:mpote supremu quodda in cognitione sensiti .Simili etia appetitus sensitiuus constans
sensum strix a rationes est eius inest delectabiles; sensum: pertinet ad vim cupiscibiles: e est cola omnies animalib'Eed e, animal tendatperappetitu ad aliquod labososum orta ad pugnauel aliquod huiusmoditaris, litudine cu; appetituratidalicuius est appetere aliquaxmertinerque nosm se sunt appetitiua et ideo iraque est appetitus vindicte pertinet solum ad animalia persectapter adas appropinquatione adgre' rationalia. Eeide
ponit ea que pertinet aliquier ad ratiene viiciet diciter cupremissis iueniuntur alia in animalib'quo* quedri sunt cola omni participantibus vitas non solum animalibus sedella plantis Cuedam vero pertinent solum ad quedas genera animaliuxet horum precipua sub quadruplici con iunctione enumerantur vel coiugatione mas quides iugationes ponit vigilia et somnuque tuentatur in omnib', animali'. no tame in plantia securis autemnit iuuetute et senectutem: eluentutur tam in animalibus O in plan tis:oeiuslibsenis corruptibilis et generabilis vita distinguist turperdiue Metates tertias ponitres ratione et expira.tionesque iuenilimr in quihusda generibus animaliu.sin si omnibus habeti spuisone artas penituita et moritaque iureiunt in ost ii tib in hoc inudo istamin de his omnibus dicit cosideradix id uquod eoru stria sit causa eius N qa predicta dixerat esse maxima subiugit dea huldM: eno sunt ita precipua sicut sanitas egritudoqueno lueniunmr in omnib'sicut accidit depremissis sunt tinnata laeniri in ossius vive tibi ta animalibi plantis.di, inaure etia ad naturale in pertinetiuenirema cybtima pescipia sanitatis et egritudinis particularia autes mcipia cosiderare pertinet ad medim qui est artifex saltu sanitatis sicut ad qualibet artem lacima pertinet consderare singularia adsuuppositheo que operationes in singua laribus sunt et . hec sideratio pertineat ad naturale μ tibi. Tlecn.sanitatem et Et hoc dupliciter piro qui dem per rationeno enim potest iu iri sanitas aut ifi υtas nisi in habenti tax quo pari in corpus vivum est propriu subiectu sanitatis et egritudinis pncipia enis subie,cti sunt cidia I prie passionis: decu ad rem naturale itineat scirare corpus Quu et eius pncipis: patet et E .ipsecosideret pncipia sanitatis et egritudinis. secvdo x/ halides per si ii sute ex q8 cocludit ex ratione inducta. Nimieni; vir naturalius finiunt sua3cosideratisne radea etiaque sunt oe medicina.Eimilretia plurimi medico
res qui. magis τsceartem medicinessequunmn non
solii experimetis uteres sed causas i irentes icipiunt medicinaleoperatione a naturaliae quo ne, rideratio
4쪽
insitatis e ritudiniscola est et medicis et naturalibus cuius rati thm sanitas causaturi Edom quidem solum ana et rieter hoc pertinet ad consciratione na is cuius est siderare opera nature Cuad 3 vcre ab artet et m hoc cosideratur a medico sed quia ars no principaliter causat sanitate3 sed quasi adamat nam mest ministrans et io ne, cesse estu, medicus analit ma pncipaliori principia sue sese accipiatisicut gubernator nauis ab astrologo. Et heceratio quare medici heneartem .psequetes a naniraliis incipiunt Si qua vero suntartificialiaque solus fiunt ab artem domus et nauis D nullo modo pertinet ad consideratio/tionem naturalis:sicut eaque fiunt solum a naturae nullo modo pertinent ad considerationem ar nisi inquantum ars utitur renatiara' LCTertio ibi
autem omnia dicta comunia sint anime et corporirnon imanifestum est:omnia enim hec cum sensu accidunt:hec vero per sensum: quodam autem hec quidem pastiones huius cmtes eristunt: Ne vero habitudines: hec autem conseruationes et salutaria:bec vero corruptiones et priuationes.sensus autem quoniab per corpus insitammc manifestum et preseranone et absq3 sermone.
C probat .ppositu. sola predicta sunt cola anime et comporis et utitur tali ram neaeia predicta ad sensum pertineti sensus autem cois est anune et corporhsentireenim couenit anime per corpus ergo predicta ola sunt cola anime et cor. poti .primu manifestat quasi per inductione.predictorum enim qliedas cum sensu acciduntis que pertinet ad cogni, tionem sensii Meut sensus fantam et memoria. Cuedam vero accidunt per sensum sicut ea que pertinet ad vim appetivam que moueturperapprehensionem sensus: alioruueroque pertinent manifestius ad cor graueda sunt vas,nones sensus. somnus qui est Mametum sensus)et vigiliaque est solutiorius. edas vero sunt habitudines sensusscs iuuentus et senectusque pertinet ad hoc cu sensus se bene habeat vel debiliter.Quedam vero sunt conseruatia et salutaria sensus. respiratio vi et sanitas.Cuedam vero corruptiones et priuationes scut mors et is iras Sceniatuetrus a sensus cois sit antane et corporis dicit esse mani, festi 3 et per ratione et sine ratione. Ratio enim est in pronuptu quia cu sensus patiatura sensibili sicut ostesum est in lihro Manuara sensibilia mites materialia sint et corpora necesse est corporem; esse q8 a sensibili patituriabsq; aures rationem festus inexperimento:*us turbatis corporeis organis impeditur operatio sensusneis ablatis totaliter sensus tollitur.
E sensu et sentire quid sinet quare ac cita animalibus hec passio:dictu3 est
prius in hisque Maia. CI cc. II.
premio I hemio in quo ostendit res sum
intentione hic incipit prosequi sivi xpostumiet pino deter minat eaque pertinet ad lensum exteriorem seculo determinat ea que pertinet adcognitionem sensitiva; iterioremst de memoria et reminiscetiaibi die memoria et remini, entia )3lle enim tractatus est pars istius libriri pecos circa primus tria facit primo resumit quedandique de sen/su dicta sunt in libro de anima quibus victum est tacs supposition 'ut iupra cisi est inudo determinat veritates 5 intendit circa opera sensuuret sensibilium mi cubhua aure habent fieri tertiosoluit asdam dubitatiora circa amicta ibi cob et autes alicuis sicce cor isdcirca prisu duo facitauchenis primo quid circa sensus in libro de ala dictu finsecudo assumit queda Oxibi Enialaures fim op aiat. dicit ergo o . in libro de ala dictus est 6 sensu et sentire L petetia senstiua et actu ei' et duo dicta sunt de eis quid sit viruit eo ii et causa quare animali, bus hec accidat. rotat aut lentire passione:qractio sensus in patieta solibatu es insecuta de aia. Cuid aures sit 1ec.io. sensus et udi animalia intiant ostendit circa fine secundi de anima. rhoc animalia reciperemtantηpecies sensi dilium fine materia CSecu ibi
CTnimal autem secudum op animal nectae est unuqdm habere sensum: r hoc card determi
namus animal esse et no animal.
mi it tria ex his que in libro de ala dicta sunt circa sensu quoru primu pertinet ad sensum in coi freni per et adsensus qui sunt ches omnitis animalib' et hoc ita pro/prie aures pm vnia et ero pertinetadalios sensus quii ueniuntur in animali sectis ibi. Eensus autem quia exteriora. Picuergo mo in omne animal inquatum est animal necesse est si, habeat sensus aliquem. 3n hoc enime, est senstitum esse resistit ratio animalis per qua animala no animali disti iturinam attingit animal ad infimum gradus cognoscentissique ideatus rebus cognitione ca rentib*Neminet in hoc in plura entia in se continere possunt et ira virnise ostenditur esse capacior et ad plura se extendes.Et quanto sidem ali cognoscensvniuersalioee habet rerus cognitione tanto virtus cius est absolutior et i, materialior et perfecti virtus autes senstiua que test anima thusaest quide cavox extrinseco*:ledis sngularitatu. unde et quada3 imaterialitare ham inquatu est stistemiua specierus sensibilatim sne materia:infimas timen in ordiis ne cognosceni m Multum huiusmodi species recipere potest nisi in organo corporali. Eecudo ibi.
C droprie aurem secundum resquodque tact'
et gustus insequitur omnia necessario.T actus quidem propter dictam causam in his que de animargustus viro propter escam:delcctabile enim et tristabile dis emit ipso circa escam: ut 5 quide fugiat: caute a sequaturi et oio sapor est nutritinc partis anime passio.
I sonit id q8 pertinet adsensus es et necessarios aniath circa et cosideradu incusensus es et necessaru ci aiali: sunt illi qui sunt cognoscitini eoru quesunt necessaria alali. Estautes animali aliquod sensibile necessarius dupliciter. uno me inquatu corpus est mi, tu Qt quattuor elemenιtis et sic necessariu est animali debita comesuratio calidi et frigidi humidi et sine ollarii huiusmodi que sunt disserentie coamar mixto aliud aures est necessaria alat Eiquantucorpus citis est vim nutribiletet sc necessarius est ci cibus conuenies. restraria aurem di animal corrupitur Et uis pinu sit necessarium platis tame animal superabidat in hoc πως notitia habere potest rationeta dicta p, gradam sue natiare ad hoc igit ci, cognoscat ea que sibi sunt necessaria vel cetrariam ratione; corporis mixti ordina/tur sensus tactus quies cognoscitiuus predum; dictun tiam; ad B aute que cognoscat coueniens nutrimetus necessaris incipistus per que cognos it sapidu et mire Moestsi meminimeti uenietiset lacu ictis et ideo dicit sus et occex necessitate sequunt oia antalia. Et de tactuqdes causa assignati est in libro de alaem. infest cognoscitiuus eos ex ' ponit alat Eustiis aut est ei neces larena alimetuem asinu ales discenit delectabile tristabile
5쪽
nue lapidine inspidii cirra cibit munii e .psequat tanis Mieniens alteriis fugiat ranae nocivum Et totaliter is por est passicinutritiue partis animemo e si obiectar poteti utritiue ita quia ordinatur ad actu nutritiue potentie: sciit ad unci ut dictu est.Ele .m dicit inome.. in qui/di sua libris inuenitur in grem . sapor ingustative nutri, hilia partis anime passioquia videlicet sapor apprehendi. tura gustu ordinato ad nutritionem. Temo ibi.
Coensus autem per citeriora proficiscem tibus ipsorum insulatiquemadmodum odoraetus:auditus:visus:omnibus quidem habenti bus vitas causa salutis insunt: ut presentia pro sequatitur alimentum:mala autem et corrupti ua fugiant.
Curola itur de sensibus qui insunt sola animalibus p.
sectis.Et primo assignalcasypterqua coiter h)sensus in, sunt Oibus talibus aialibet secuta assignat tam ter quaspaliterisunt quibusda perfectioribΛ ibi. Et haheti autem prudentias ciendu est circa mu ovaialia pse/cta dicumrethus no solus inest sensitiuus sine motu*gres, o ut ostreis:sed imper habent motiuu m motusigres suus Est autem oesiderandum h animalia e radui alimita imperfecta.i. obilia sicut illa alalia excedui plantas et alia corpora in a. plante enis et corpora inalatano ha hent aliqua notitia eo*tque sunt eis necessaria sed animabilia mobilia habent quidecognitione e que sunt solum m in eis psentialiter offeramnatalia uero Igressiua acci, piunt notitiae 'etia mea remotis: de quedam magis accedulad cognitione uellectivique no determinatur alhic etnunc.et si tomni aialibus ad anos tu necessim que pertinet ad nutritionem Φ pntialiter ineruntur ordinatur mimis ita ad ea cosnosceda:eta remotis ordinaturodorat'odor.n et sapor quada affinitate habetivi infra dicet et it per saporecognoscitur couenientia cibicen, iuncti: ta per odore cognoscitur couenietis cibi a remotis. Sin aut duo sensus.svisus et auditus ordinantur ad cognoscedua remotisola necessaria animali vel correptiua sue sint ei necessaria in ronem corporis mirati em ronem
viiii conraris nutribilis.manifestum enis est maialia pervistimet auditum at corruptiua ab et salutaria is uian, tunEt ideo dicitque illi sensus I p eiteriora media fiunt ut
dictu est scto Maia.codoratus audio et visus illunt illis denumero animaliaeque*ficiscutiarii.momygressivo mouem ibus qdem his xpter una canet co .scam salutis via remotis snecessaria cognoscan sicut pgustu et tactu pro sentialitenet cestus subdit ut tiaci a remotis sentien, tia Isequatur coueniens alimentu et fugiant mala et corni,ptius iniecum sinit ouis fugit tum utcoemptiuus.lumalitiequitur ovem visam vel auditas autodoratas ut mentes alimetum. Necundo mi.
Et habentibus autem prudeliam eius:qd be
ne gratiarinnitas enim annunciant differentias
et quibus preptabilisi est discretio et agibiliu3.
c pmoxponit hanc tam et circa has causas coparat sensus adinvice ibi. et o taut ipso Mirca mu considerfidum cstu, prudelia est directiva respectu querucum agendorii. undeno est in alati, nisi in solis hominib'qui habent robnem uniuersaliud noscitrua in alus aut aialibus sunt v, damprudelie particulares ad alios aliquos determinatos actus sicut formicaque gregat in estate cibus quo vi, uat in hye .predicti aut sensus maxime audis et visus
ficiunt animali huiusmodi ad preident partialiares et hominiblad prudeliduniuersale ad B cu aliquid bene fiat
odorat'aut totaliter videtur necessitati nutrimenti deseruire paruautes prudeliciunde in Oibus in ubi estperfecta prudelia est defectissim'iste sensus: ut dicit libro 6 anima. quomodo aut deseruiat predicti sensus pnidetie ostendit phocor multas disteretias repostendist ex qhus homo a motati discerne metestemplabilia.idest agibilia per inoctus enim sensbiles homo eleuat in itelligibiliu et uniuer, saltu considerationem et etia ex sentavereaque audiuturet vident et istruitur circa agenda aliis vero anialia in nullo inrticipant de cotemplatione actione aut participant pora titillarem scut dicituniciet,c .3deo aut hi duo sensus multas differetias annuciant:* obiectae tuentiatur in omni' corporib'qr consequutur ad ea que sunt cola ola conχrib et istriori etsuperioribs.color enim coaequerer se habet ad ilicem et ora anus in uisus Is ora coicant celesti corporuso mirans tur motu localem quictu invenitur in utris corpori .odor aut costili sola co poeta mixta: ablatat natu est nutriri mecudo ibi.
CDorum antem ipsorum ad necesseria quicio melior est visus et secundum in ad intellectum
autem et pin accidens auditus.
LLomparat circa predictas causas visum et auditu. Et prumo ponit comparatione3.Secudo probat ibi. multas. democirca primus quidem dicit: Φ visus dicitur preuius auditus. o quide modo quantu ad necessaria puta ad c. rendum cibuet ad vitandus corruptiva: ecemus approhentatur per visum qui Mutatur ab ipsis rebus:*per auditus Mutatura sonis sequentibus motus aliquos rem.
alio modo visus est meussi auditum sequia magis est cognosci tu pluriue auditus. ed auditus in iuvisui in quantu deseruit uellectui et hoc est fg accidens vipost manifestabit. cudo ibi.
Ohultas quidem ditarentias et multimodas
visus annunciat potentiarquia omnia corpora colore participat: are et comunia magis per hunc sentiunturidico autem comunia magnitudinem motum quietem figuram numere: auditus autem soni tantum differentias:paucis autem et easque vocis.
manifestat dixerat:et primo. visus sit sim se melior. secudo op auditus sit melior per accidens ihi. Qecudum
vero accidens icit ergo primo. visus ideo sin se molior quia potentia visiva sita apprehensione annuntiat no
his multas differentias rex et diuerso* modo; et hoc ideo est quia eius obiectum M est disdiae inuenitur in omnib' corporibus:fit enim aliqiudvmhile per hoc si, dra amas
illuminatur actua corpore lucidoun quibus instriora cor. pora cum superioribus comunicant: et ideo dicit colore omnia convra participant tam suxeriora inferioraemia in omnibus coquesbus vel inuenitur ipse color secundum propriam rationem: it in corporibus in quibus est dra, manum terminatum vel saltem in eis inueniuntur princi. pia colorisque sunt dractonum ut tum ideo plura manifestantur per visum:per hunc etiam sensum magis' cogno sciantur comunia sensibilia quia quanto potentia habetvirtutem cognostinuamuniuersaliorem etsd plura se extenderem tanto est emcacior in cognoscendo: ua omnis virtus quanto est uniuersalior tanto est potentior et dicuntur senshilia comunia: e non cognoscunmr ab uno sensu tantu3: male it 1 sibilia propria sed a multis sensibus sicut magni i
6쪽
tudo figura quies motus et numerus. Cualitates eni que sunt propria obiecta sensuum sunt ferme in continuo: et Hoportet ob ipsium contimius inquatus est subiectii; tali, qualitatibus moueat sensus non per accidens: sed siciit pse subiectum et comune omnia sensibilius qualitamin:oia autem hec que dicuntiar sensibilia comunia pertinent altiquo modo ad cetinuus vel Fm mensuram eius: ut magni, naclo vel pmdiu sione vi numerus vel pin terminatioram figura vel findistantiam et propinquitatem vi motus. Sed auditu; miciat nobis solas disterentias sonorum v no inueniatur in omnibus corpo ibus nec sunt psiue multarum disseretiarimque sunt in rebus paucis. animotibus autem ostendit auditus differentias vocis vox enis est sonus ab ore animalis .planis cus maginatione qua et . . ea ut dicitur in seciando de anima et ideo vox animalis inquantum huius naturaliter significat interiorem antimalispassionem sicut latratus carum significat ira ipso
rum et scperfectiora animalia vocibus inuicem cognosunt interiores passiones: que tamen cognitio in imper/fectis animalibus deest C cergo auditus non cogno. scit per senili uel per differentias lanorum: in ta graue et acutum aut aliquod huiusmodi: vel differentias vocis mob sunt indicatiue diuersarum passimisi et sic cognitio auditus no se extenditati cognoscendus per se tot rerum differetias Mut visus i Secundo ibi.
Cfecundum vero accidens ad prudentia3 auditus plurimam constri partem: sermo enim audibilis istens causa est disciplinemen secudum se:sed secundu accidens. Et nominibus enim constat. nominu vero unuquodque symboliaue est.Quare sapientiores a natiuitate pes natorumvirom sensu sunt ceci mutis et surdis De virtute itaque qua habet sensuu3 unusquis que dictum est.
manifestator auditus per accidens melior sit ad latebiectum: et dicitor auditus inultum confert ad prudentias: et accipitiir hic prudentia pro quadam intellectiva combtione:no solum prout est recta ratio agibilia: ut dicitur sethicotihsed hoc est per accidensMitia sermo qui est audi, bilia est causa Miscendi non per secidest ipsas sonorus differetias sed per accidens inquantum snomina in qui, hus sermo est.idest locutio componitu suis bola idest signa mentionum intellectarum: et per consequens re Retsic ocior docet discipulum inquantum per sermone n. gnificat ei conceptionem intellectus sui et plus homo poetest cognoscere adiscendone est utilis auditiis uiuis staccidens Ode se inuenire dos precipue inutiliavisus 3nde est . inter uatosa natalitate utrolibet sensus visu et audi .sapientiores sunt ceri qui carent visinmutis et surdis qui carent auditu addit autem mutisquia omnia surdus a natiuititate ex necessitate mutus estnen eni potadiscere latinare sermones significat significat ad placitum Nnde ac se habet ad locutionem totius humani genens sicut ille qui nunchaiaruit aliquam linguam ad imaginavi illino est autem necessarius .econuerso Ois mutus sit surdus potest enim contingere realium causa aliquem esse mutus muta propter impedimentum lingue. vltimo aute epilogando concludit 4b dictum est de virtu i te quam habet is inusin sensus.
In quibus autem habent fieri corpo Iris instrumentis nunc quido que se leundum elamenta corporum: nopo tentes autem ad Mattuor quinq3 cristentibus
coaptare cupiunt de quilo. Lec.
si ost philosophus resumpsteaque sui necessaria ad presentem considerationes de ipsis virtutibus sensi lar nunc acceditis principale Ipolitum in hoc lituo applicado cesiderationem semus ad corporalia riptimo quantus odorganum sensuum secundo quantum ad sensibilia ibi. De sensibus autem hisocres primus o facit primo attribuitorganum sensuum et ex iprobando sermo nes aliorum secudo determinado id verius esse potest ibi. 3gitur siquidem in his irra inmmo facit primo tangit in generali quomodo antiqui attribuebant orogara sensuum elementis secundo descendit specialiter Morpinus visus circa Da pluribus errabatur mi inacuit autem omnes viiii m. icit ergo primoque priores philo. . sophi querebant cladus elementa corporu qualia essent corporea instrumeta in quibus: et per que operationes sensuum exercerentiaeethoc ideo:quia sicut in primo Mania dictum est ponebant simile similicrenosci unde et ipsam animam ponebant esse de natura principiorum: ut per B posset omnia cognoscere quasi omnibus conformis. nam omnia in princi scomunicant: et pari ratione quia orgasna sensui nomnia corporalia cognoscunt attribuebant ea elementis corporu*:sed statim occurrebat eis a dissicuitas Sunt enim quin sensus et ut reditarito inqrebat cui possent organum quinti sensus applicare.Est aures in, ter aerem et aquam quoddam medium aere quidem den sus aqua autem subtilius.G autem dicitur hiis vel m. porW8 posuerunt muni principiti et huic attribuebant organum odoratus: ia odor pin quandam evaporatio nem fiumi sentitur.Silas vero quattuor sensus auri. ebantquatuor elementis: tacti autem terret gustum autem aque la sapor sentitur per humidi :auditus autem aerisistim isti si Secundo ibi.
ciunt autem omnesvisum ignis quia papsionis cuiusdam ignorant causamaeonstricto
enim et moto oculo videtur ignis lucere: hoc autem in tenebris habet acciderer et palpebras super velantibus: meni3 et tunc tenebre.
CScaeedit specialiter ad organum visus M attribuebant igni et primo improbat causam postionis. secundo ipsam positionem ibi. Quoniam te; si ignis esset ista . mum tria facit.primo ponit causam ex qua quieri mouebantur ad attribuem dum orMnus visus igni secundo mouet quandam dubitationem ibi cn abet autes dubitatio nem. tertio determinat veritatem circa utrius ibi causamque huiusmodι Ait ergo mo et, omnes qui attri/buunt organum visus igni hoc ideo faciunt: quia ignorat causam cuiusdam passionis que circa oculum accidit. Si eni3 oculus optimat et fortiter moueatri. ignis luceat: accidit si sint apte palpebre solium aer exterior est tonebrosus autems in aere clare, si pes claudatur palpes Bre quia per enuint tenebre oculo clausis ethoc reputas bant esse manifestum sipetum . organum visus adignes pertineret. I Secundo ibi.
6 Dabci autem imbuationem hec et aliam: si
enim no est latere sentientci et videntem visibile:quidem necesse erit se videre oculu3: quare ergo quiescente illo hoc no accidit.
Cmouet quandam dubitationem circa pretata. ma/nifestum est enim insensi cognosciant insibile presens: unde et visua cognoscit visibile sed ignis propter suam lm
7쪽
cem est quid visibile me na. tergo semper est presens
lania visui inpote organo visus in eo existente videtur et semper visus ignem deberet videre. Sed B quide Fin pn, ripia que Aristo supponit non sequitur.Supponitensi ovsensus est in potetia adsensbiiciet oportet w per aliqtiod medium a sensibili imitteturiundem ipsus sensibile sua, positum sensui non sentiturivi dicitur secundo de ii . unde si etiam organus visus esset igneu3xpter hoc visus non videret ignem.Sedri alios philosophos:visus et alii sensus percipiunt sensibilia inquantii sunt actu tales idest similessenabilibus naturam pesncipioru habentibus ut dictum emet ideo pin eos quia organum visus erat ignesi sequebatur oppredicto modo videret igne3sed tunc remanet dubitatio qua aristo. hinducaequare ocillus quiesces no videt ignem sicut oculus motus. is Tertio ibi.
C causa quidem huius et obiectionis et putandi ignem visum esse hine sumenda: lenia enim in tenebris nata sunt fulgeremon tamen lucem facere: oculi autem vocatum nurus et medis tene:apparet autem hoc moto oculo: quia ac cidinquasi duo fieri unum: Ne aut celeritas facit motus: ut videatur aliud esse videns et visum: quare et non fit nisi celeriter et in tenebris hoc accidaniene enim in tenebris natu est fula seretquemadmodu3 quedam capita piscim et sepicturbide lente moto oculo non accidit vivideamr simul unum et imo esse videns et us sum: illo autem modo ipse seipsum videt oculus: quemadmodu et in refractione.
assignat causas predicte apparitionis per qua et dubita tio mota soluitur et ostenditur quomodo inaniter putauerunt igne visum: ad hoc accipiendum est et, corpora po, sita lenia idest polita et tersa exprometate sue nature ha, Bent quenda3 fulgoresq6 in corporibus asperia et nopia, nis no accidaequia quedam partes supereminentalus et obumbrant eas et Quis in se aliqualiter fulgeat huiusmo, di corporamo tame habent tantus desulgore ιδ de se popilat facete medium luciduoctu:sicut facit solet huiusmodi corpora.manifestus est igitur on illud est medius oculi qfi iocatur nigrum oculi: est quasi lene et politus: mhabet quendam fulgorem ex ratione lenitatis mo ex nam ra imis sicut illi instimabant per hoc ergo it remota est necessitas attribuessi organum visust Equia sci hui' claritatisque appet causa potest aliude assignari ei ab igne:
sed siue hoc sit ex ignei siue ex lenitate pupille remaei cois dubitatio quia huiusmodi fulsorem videt ocillus motus: quiescens vero non:et ideo assignat causam huius.Et ideo Diciter talis fulgor apsuret moto ocillo qr accidit st ocilli motione inquasi in unum fiat duo renu enis et idem subiectum est pupilla fulgena et videns inquatu3 autem est fulsens prout fulgorem suum ad extra inquatu autem est videns cognoscit halgorem quasi recipiendo ipsus ab e teriori: mergo es in quiete est quiescens emissio fulgo/tis: que fit ab onerius et ita visus huiusmodi fulgorem no recipit ut videre possit.Sed quando oculus celeriter mouetur id nigruocilli transfertur exteriore locus in quempilla emittebat sim splendorri anteqi ille splendor deficiat et ideo pupilla ad allia locu velociter translata recipit splendorem sua quasi aberierior tim sicuideatur esse ali5 videns existunt ciuis sit idci subiecto et ideo ibi appa, filiosulgoris no sit nisi aliis celeriter mouea udi si mo, urat tarde prius de et impressio fulgoris ab exteriori lo
co:adque siligor pueniebatissi pupilla illuc penieniat. 3 Ollactvidet cis ulla celeritas mos ad hoc sufficiat quantucum Z P. limos localis sit velocomtii eb st in tempqre. emissio aute fulgo is ad presentia corpotis filuetis et eius cessatio ab ipsius absentia virum fit in istati non ergo videt possihile quamcum ocillus celeriter moueat:q3 prius pueniat pupilla ad exteriore locu&Φcesset fulgor illuc enies ex pupilla in alio loco existente Eed ad hoc dicendu est sm quid Alexa .in meto pupilla correest quoddam et in partes diiusibile: de celeriter comoto Milo: cus aliqua pars m. pille ad alium locu peruenirerceperat adhuc sulgor ille muenit ex residuo corpore pupula et nodu attingit locu illii et inde est et pupilla incidit videre fulgoaequasi aliud ere. splendetri: et huius si uesti huiusmodi migor no vide, tur defecisse:sed pertrasit et subito disparet visio assignatetia causam quare talis apparitio accidit in tenebris et noin lumine quia fulgor corporii lenium .ppter sui modicitates obscuranira magna claritates; no in tenebris sicut et accidit de quihusda alusque modicu habent lucis: et proipter hoc videtur in tenediis et no in lumine: scut inredas capita piscuam:et humor turbidus piscis qui dicit in Mart subiiungit oufi aliquis lantevel tarde mouea uir no accidit predicta apparitio per cinvidens et visum simul videatur esse unum et duo ut dictu emsed illo modor i. celerater moueatur ocii lus:tuc oculus videt seipsum quasi ' diuersum situ a seipso imulatus sciit accidit in refractione
vel in restitioncinita cimo ius videt seipsum in spe iora quo sciati exteriori redit species oculi ad ipsum ocubias per modum reflexionia cuiusdam: sciat et in predicta apparitione migor oculi redit ad ipsum vi dictum est. meinde cum dicit.
C Quoniam si ignis esset: ut dicit Empedo. et
in timeo scribimri et accideret videre exeunte: quemadmoda et lucernatum quare non in tenebris videretur utim visus.
Laccedit ad improbandu ipsam positione: et pmo qua tugad hoc .visum attribuebat ignLsecudo quatus ad hoc ponebat visus videre extramittendo ibi. 3rrationale ροol est circa pinus tria facit primo x ponit opinionem flatonis saeo Empta ibi Emmaut M. ertio opinio. nri democriti ibi. memocritus autem quoniam ocirca
primu duo facionprimo obncit contra 'platone.scdo remouet e sione ibi. Eicere aut in ex inguato citra pmus. stladii est up Empe.et 'Plato in timeo in duob' eniebat: .sop unu esto organumisiis pertinet ad ignes.scos estu, visio stingit phoc ον lumem it ab oculo:sciit me lucerna. ex his aut dua postioniblacludit pluesupuistis debere videre in tenebris:sicut in luce: tenim et in tenebris tu men a lucerna emitti illuminans mediii:et ita fio emissio. nem luminis oculas videt: sequitur si, et in tenebris ocu/lus videre possit. TSecudo ibi.
PDicere aut* extingua ε in tenebris egreditar
sicut umeus dicit: vanu est omnino.
TEraeludit pone pia qua in timeo ponit dices *qfi lume redit ex oculo si gestueniat in medio lume saluat peripue ficiat psiasidiet ex Baccidit visio: si aut no laeniat lumes; tenebras ta diistitudine tenebra* ad lume ab oculo egredies exfiguitietio oculus novidet.E3ap. dichaecam no esse vectet hoc .phat ibi.
LQueentin extinctio luminis est: e tinguitur enim aut humido: aut frigido:calidu3 et sicciunualis videtur quidem in carbonibus ignis et fiamma: quo praeuin inlumine apparci s.
9쪽
refleno cost ea nihil facit alboee, Multigrideat res uisas in eo apparentosta facit ad hoc. alterius possit apparereri etia oculus videns rem per spem non videt ipsas spem in eo apparente CSeculo ibi.
C congruum asit erat et non superuenire ipsi dubitare:quare solus oculus videt nullii aute3 alior si in quibus apparent 'dola. C c. IIII.
V prosequit quantu ad hoc si, democritus maledintiet dicit et, valde in grusi videt si, democrito ponenti visione nihil aliudvi Φapparitione predicta no occurerit illa dirubitatio quare asiacoryaein Ous forme reruvisibilius us dola nominabatismistapparet novidebant: sed soluamilus ex quo manifeste appet et, non tota rovisionia est
ictaapparitio sed in oculo est aliquid ali quod visio/nem causatisvirtus uisiva.CTertio ibi.
C visus iraq3 est aque uem quide. plo tameaccidit videre stin et aqua est: sed pin Q perem mu3:quod et aeri comune est:sed magis seruabilius est aqua aere et magis spissu3.Quare pupilla et oculus aque sunt.
Esrosequit id democritus benedixit: et o .pponit necessitateacto manifestat per signa ibi. Et hoc est et in ipsa opibusodicit ergo primo et, democritus organu visus attribuit aquaevem escitauin ον visio attribuit aque n5met, est aqua sed ratione perspicuitatis que coiter in et aere tuerit. Navisibile est momu perspicuot et in lib. de ala attribuit magis tam visio aque in aeriinpter duo. - .. primo quide*r aqua magis pol seruarissi aer. Berenis oe facili diffunditietio ad coseruatione visus couenietior. Ab hasta tam amnatura autem facit semper quod melius 3 dis aqua est magis spissa aer et ex rone sue spis 4 sit istam et, in ea per quanda reuerberatione appareat forma rei uim hic copetit instrumento visus: ium enis tapetitsibi in eo incoeeaei et mnio Avidit . oculus et pupilla magis attribum aque: aereinetia et corpus coleste perspicuiused quia non couenit in repostione corporis humani sprer bochic pretermittit. TEcdo ibi.
Et hoc est in in ipsis operibus manifestu: vi
detur mi aqua et, discurrit corruptis oculis: et incino nouiter formatis frigiditate medes et claritate: et album oculi in habentibus sangui nem pingue etcrassum:proter hoc est: visma neat humidu incoagulatinet ideo corporis inse
nime est trigensi ocul multi eni vii a quod ista palpebras est frigustralalisi vo Q fine saguine sui: dure pellis sunt oeuli: et 5 facit plecto .
Cmanifestat organuisus ectaque per tria signaque in ipsis operibus manifestas Equoru3 primus est:ς, s ocu/. u dei ut adsensus apparet idea a discurres.et M in noculis embrionside nouo formatis qui etsi adhuc rocipietes magisvstute sui princim excedui et in frigiditate et claritateque duo sunt naturalia ameteritu si uem quia in habentibus alatibus sanguine in Mus t esse pinguedo quassem sanpune gnata circa pupilla ponit album o libabes pinguedine et crassitudine quanda: vi ex eius caliditate permaneataqueu pille humidii absin gelatiae que suetate aque burminaret: et scimpediret visio et ideo rene predicte pinguedinis oculus qui pinguescit. pter eius caliditate nulli n*passus est frigua in totoreo lara palpebras cotinetici missibus is que sunt sine languinein quibus non inuenitur pinsudo natura facit Mulum di impellis alprotegendii fumidum aquam est intra pupillam. II inde cum tacit.
TIrrationale Oino est excunte quodam visum
videreret aut errendi vHI ad astra: tmoda tenus prodeute colancrae: sicut quida diret.
Taccedit ad improbandus aliqui posuerunt uisione serio tramittendo:*erat ratio attribuendi visum union hoc remoto et illud mouet. Et circa hoc duo facit. o ponit duas opiones ponentiu et, videmus extra mittendo. ecundo improbat altera illaru ibi. sto rei melius est dicit ergo primo in irrationale videt . visus videat aliquo ab eo exeunte:qfi quide aliqui posuerut o latano modo. . vi id segreditur ab oculo extendat v'3ad rem visas ex ν opi. quo sequit urcu nos ora etia astra videamus pertinget ad astra iam egredit O Otinet manifesta impossibilitateucueni egredi nocini si corporius tui in ab eo segre, ore dies ab oculo mentetrici ad astra:* ide apparet falsiim multiptr.pino quideMrsequeret plura corpora in eode, loco tu qr illud egrederet ab oculo simuleet in aerciet Orb egredienctu ab oculis ops multiplicati in eodes me dio m multitudine videntiu pide mediuscfo m quellas emissio corpis in pncipios inmaior in fineri attenua, turipam cotingit. Rama ne corpore accenso predes todit in istis hic aut acciditBM.Picut mi mathe G -aec coiis egredies aboculo est intra oculi hasis alma re' Q.tertio:m no posset Glitas oculi sufficere ad B in lanni cor ab eo igrederet et, attingeretu ad astra Φtucuo sudiiliaret at seni est terminus subtilitatis corporu na, usi: et a merea qualoret subtilius tam facilius corruperet et iterum oporteret in velesset aer vel ignis illud corpus emissum abomio et aer equidem emulis: imis ocii io no est necessarius m abudat exterius. Ei vemeet ignis viderem' et nemino possem uidere mediate aq:nee etia possem' videre nisi in sursum quo tendit motus ignis aut pol dici ovillud corprus egredit ab oculost inmer
s postiit op lume egredies ab oculo no a ceditu'3 ad res3 es e quodaten Lada 8 determinatu spatius: Lscoheret lumini exteriori ratione citius coherentie sit visio:m madictum est. TSecundo ibi
casto eni melius est in pscipio coiungi oculi.
Tvretermissa prisopione lassi mane laouenietionr Urohat sc&3.dupla.pipo ade:*iutila et vane aliqdponit: et Bestio dicit melius retore. lume iterius mungeret metiori in ipsa iteriore extremitate oculio expaliqua dista, tuet fidi qmiIlo spatio itermedioesino est lume exteri' eningueret lume iteri a tenebris metus positione. vi
supra babitu est Si' attingat lume usis ad oculu mel est et, statim iungeretrur opes fieri sine medio mel est Gephata medium m ahad fieri per pauciora melius esto per plura. s Ee do ibi.
CSed hoe stultu3. Eruid enim coniungi est lumen lumini: vel quo hoc possibile essemon eniquodlibet coniungit cuilibet: et iterius exterio/ri quomodo miringa enim intus est.
Γ3mprobat couinctione luminis interioris ad exterius et p phra. si fiat in 'ocullet B tripli.pudem colano est Iprie et M. po*: oputrumma se subsistentiaeno aut 'litate a non sunt nisin sudio vn lumeno adiuger lumini nis iste eorpus luminosus aduigeret corpi luminoso potaut cotingereu, lumen intendat in aere p multiplicatione luminan tiumsiciscator intendit per augmen tu calefacietis Ῥ tano est per additionemri in M. saeo improbat a b
10쪽
cae s dato. utrum lumen esset corinis non tamen esset se remq3 ziugeret: sint eiusde ronis noeni qhis corpus natu est iungi milibet rufista solii illaque sunt aliqualiter homogenea tertio qrcuitertiante interius et ex terius itercidat corpus me .si ringau tunica oculi non
potest utriusq3 luminis esse coniunctio.
MimVod quidem igitur fine lumine ipossi
bile vidererdictum est in altis sed fi/ue lumen siue aerest quod est inter roivisanis oculum motus qui per ipsum facit videre. Catac. v.
i stomypos i probauit orione ponetia visione fieri extra mundo: de hoc determinat veritate: et circa hoc tria facit. o manifestat aliter visio fiat. sua metas.scho ex hoc reddit cri eius qd supra positu est de organo vitias ibi. Et ranabuti tertio manifestat camilla per signusti Athoeesta, ac tibus. esumit sprio O dictu est in libaeuia. Cusine lumine. me est videre:meni viso fit a mediuxta G udi est aphami ut os laede alabrio siue illud mediusf8 esti . uerre Visam et sita aer illuminatus:siue sitno ubμ' de per se subsistegaeu no sit corpus: sed in quocum alio cor porcipiata aqua vel medio motus qui fit ph medius carusat misione Tio est aut stelligendus et semotus sit localis quasi quoruda corpo*defluentiuare visa ad oculum domocritus et empedocles posueruma sequeret per hydo2uxu corna visa diminuerent quousq3 totair cosumerent. imo etia in oculus ex occursu cotinuo h cormae destrue/- ef ret cratetici esset impotam ictu corpus ab oculo videretes solum tanta quatitate quata posset pupilla capere.Est autemonis iste in alteratione alteratio aut est motus ad forma que est usitas rei vise ad qua mediu est in potetia laua tu est lucidii in actu:ω est aphania iterminatu. Lolorat
qualitas dyamaniteriniati.mina dicet. Quodaut in. terminatu est sc se ad terminaturaeta forma est qdater, minus macistappalia roneo manitatis in medio p*bmoseat mediu recipiat alio mo speciem coloris Φ sit incorae colorato in quo est dyamanti terminatu: ut itia dicetur.Acms enisunt in susceptiuis in modii ipso*: tib color est udo incorpe colorato sicut qualitas cometa in suo esse nati in medio aut incometem quodvis esse intentionale:
alioqn no posset smide mediu videri albii et nigraealbedo aut et nigredo tui sunt formec late inesse nati no mi sit ese in eo g mpredictu ese incometu suntla eode quia iste modus eredita sua implactione appropinquat admodum quo aliquidestin aliquo in potetia. Eunt aut in pote tia posta simul in eodem. T cudo ibi.
Cis rationabilite interius aque est: aqenim
perspicuae videt aure sicut enerius non sine lumine ita et interius. perspicinab igitur oportet essemecesse igitur aqua esserquia noest aermonenim in ultimo ociali animaranianime sensitiusi est sed manifestaeqni sterius.qre necio pol si est et receptibile luminis quod interius oculi.
Cassignat sua id dictu est cas quare necessent visu; atι tribuere a Qq suprasotii per signa ostenderat et dicit. Φqr imulatio mean illuminati a cor viso causat visone rationabilitas estiua pupillaque eorganuvisus eaqueu: aqua mi est denuo pspinio*:os aut ς sic exterius media; inali es imu illuminatu sine quo nihil potvictertiita et Q, intra ociari statio lunaciet O no sit visio nisi in periri, o necesse estupenci itra oculusitatio dic mo aut cor scelesteKrndvenit in positione humani cortis .et io
Arecsse est Baquaque sit servabilior et singlai que aer rimictu est dirare aute ad vidcdu requirat lume inimi manifestu O dicit Tio rei in ultimo. Eieni virtus visua ectis exteriodisneficie ocissi sufficeret ad videndu solutum riterioris peripe cui per imulatio coloris rueniret ad exteriore sua e pupillaesedata siue senstruit ala eo est inerieristi sua e oculi se8 itra Etestatundendii ς, signa, ter additi Eut alas sitiuu laia naeu sit forma totius coroperis et M alami partiueius necesse est in sit in toto corpore eis qualibet parte eius m necesse est foema esse in cocii. ius est forma sta senstiuuate es potetia senstiua que quia est pii 3 sensibilis opationis ala mep cor sexercet ει α in alici determinata parte corpis et sc pn visonis est intorius ivxta cerebruisi iungunt duo nerui ex oculis pro/cederescitio omω intra ociita sit aliq5 perspicuit receptiuu luminis,lsit uniformis iminutio a re visari ad prin. cipium visitium. Tranio ibi.
CEt hoc etia ab accidentibus manifestu. Iam enim quibusda vulnegatis in bello iusta tempo rarita ut abscinderent pori oculi accidit 'fieri tonebras:sicut lucerna cincta eo et quasi lampas quidam abscissa fuit perspicus vocassi pupilla.
Lmanues atq8 dixerat per signum accidit in quibus squi in pugnis circa inmm vulnerant scisis mi porris a pupilla cotinuat visuo pricipio subito tenebre fiunt pervi, sus amissioneiaca lucernae tingueret pupillaeni sciit u/da lupos illuminat ab exteriori lumine et iam prescindue porri tinuantes pupilla pncoo visi mordi lumen hu/ius lampadis usa ad visum principium peruenire: et ideo visus obscuratur. Tibeindecim dicit.
cogitur si Go in his acciditisicut dininus ma
nifestu:ς fi oportet pni huc modu attribuere et assignare unuinquodq3 sensitiuoru uni elcmentorii oculi Gem visiusiaque otistimandixactis o sonox sensitiussit is aut odoratum.
LE xlusis falsia ionibus ali accedit ad principalex/positu: et pmo quam ad organa sensuu no necessari .scfoquantu ad organa sensuu iecessatio*ibi Tactuu auteo circa p duo facit piadaptat organa sensuu elemetis. scd manifestat q6 dixerat ibi. Quod is actu odorat irca primit consideranduestu, non fuit m sententia Bristote. organa sensuum elementis attribuerent:Hpon in libro anima sed quia alu rei organa sensuu quattuor elemen btis attribuerindideo quasi in hoc condescendens dicit in .s positis his que dicta sunt de visaesic patet sim in aliqui dicut unumquodque sensitis adest organox sensus attihuere alicui uni element italu faciunt. existimandueste, vi suum oculi attribuendust aque sensitim autem sonoetu sit attribuendu aeri igni vero odorat . TSed B videtesse retra id O dictu est in libro de anima popilla est Συμα aque auditus vero aeris olphatus aute alterius sis emunis aute aut nullius est teibus comunis. Tine dico eum este, id γ est odoratus potest accipi durer. vno mompotentiam: et sic organu odoratus est aerisuetaque: ut dicit in secuta de ala.Alio modo m actu: sic est verus T c. I. hic dicit:m ipse probabit.Et ideo signanternon tint edo, ratiuusee ignis: sicut dixerat senstruum sonorus esse aeris et visit in oculi esse aqueaedoratiuum eni dicit fiu poten. tused odoratus macuam CSecundo ibi.
Quod iactu odorat: c potentia odoratiuum est sciasibile mi facit a re sensum: a re necesse emere ipsu3 potentia prius:odorvo